Bài thảo luận môn học: Quản lý chất lượng nước trong ao nuôi thủy sản trình bày các nội dung chính: độ dẫn điện, cách đo độ dẫn điện, nồng độ muối, nhận xét, đánh giá. Đây là tài liệu tham khảo dành cho sinh viên Nông - Lâm - Ngư.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài thảo luận môn học: Quản lý chất lượng nước trong ao nuôi thủy sản
- Phần 1.Lời mở đầu :
Trong nuôi trồng thủy sản nguồn nước được xem như là yếu tố quyết
định tới quá trình sống của thủy sản. Để đánh giá cũng như đưa ra
những biện pháp điều chỉnh tốt nhất cho môi trường nước ta cần tiến
hành phân tích các tính chất thủy lý,thủy hóa,…..cũng như các yếu tố
ảnh hưởng tới môi trường nước.
Trong bài thảo luận này sẽ đề cập tới 2 trong các tính chất của nước
đó là độ dẫn điện (EC) và nồng độ muối. Trong đó sẽ nêu cụ thể nội
dung và cách tiến hành từ đó ta có thể đưa ra nhận xét, đánh giá,
phương pháp điều chỉnh hợp lí
- Phần 2.Nội dung :
2.1.Độ dẫn điện :
2.1.1. Khái niệm :
- Độ dẫn điện là khả năng mang một dòng điện của dung dịch.Khả
năng này tùy thuộc vào sự hiện diện của các ion, tính linh động, hóa
trị của các ion và nhiệt độ lúc đo đạc. Các dung dịch của hầu hết các
hợp chất vô cơ là các chất dẫn tốt nhưng ngược lại đối với các phân
tử hữu cơ có tính dẫn điện kém.
- Đo độ dẫn là phép đo khả năng dẫn điện của một dung dịch. Nước
tinh khiết hầu như không dẫn điện vì nước phân ly rất ít, nhưng do
nước trong tự nhiên luôn có chứa các chất tan trong nó và các chất này
khi tan trong nước thì bị phân ly thành các cation (ion tích điện dương)
và anion (ion tích điện âm) nên các nguồn nước trong tự nhiên (như
nước ao, nước sông, nước ngầm…) đều dẫn điện. Tại một nhiệt độ
xác định, độ dẫn điện phụ thuộc vào nồng độ các cation và các anion,
tức là phụ thuộc vào thành phần của dung dịch. Đối với nước uống,
sinh hoạt, nước mặt thì độ dẫn điện có thể được xem như là thước đo
gần đúng cho nồng độ chung của các chất vô cơ trong đó.
- Ví dụ: nước nguyên chất có độ dẫn khoảng 0,055 μS/cm tương
đương với điện trở khoảng 18,2 MΩ.cm = 18.200.000 Ω.cm tại 250C.
Độ dẫn của nước mưa là khoảng 10 – 20 μS/cm, của nước sông,
giếng khơi hoặc nước ngầm trong khoảng 100 – 1000 μS/cm. Độ
dẫn của nước lợ thường lớn hơn 1000 μS/cm và có thể lên tới 20 000
μS/cm
Độ dẫn điện của nước (Electrical Conductivity : EC ) liên quan đến sự
có mặt của các ion trong nước. Các ion này thường là muối của kim
loại như NaCl, KCl, SO42-, NO3-, PO4- v.v… Tác động ô nhiễm của
nước có độ dẫn điện cao thường liên quan đến tính độc hại của các
ion tan trong nước..
Độ dẫn điện của nước phụ thuộc và tăng tỉ lệ thuận với nhiệt độ
nước. Nhiệt độ nước tăng lên 10oCthì độ dẫn điện của nước sẽ tăng
2-3%. Thông thường độ dẫn điện được đo ở nhiệt độ tiêu chuẩn là
25oCNước tinh khiết không phải là một chất dẫn điện tốt. Nước cất
thông thường trong trạng thái cân bằng với lượng khí CO2 trong không
khí có dẫn điện khoảng 20 dS/m. Bởi vì dòng điện được tạo ra bởi sự
chuyển động của các dòng ion trong dung dịch, độ dẫn điện tăng lên
khi nồng độ của các ion tăng lên.
Độ dẫn điện đặc trưng của một số loại nước:
- Nước tinh khiết: 5,5 . 10-6 S / m
- Nước uống thông thường: 0,005 – 0,05 S/m
- Nước biển: 5 S/m
Trong môi trường nước, các khoáng chất phân ly thanh các anion,
cation... do đó dẫn điện.Nhờ hiện tượng này mà người ta đo độ dẫn
điện của nước từ đó đánh giá tổng lượng chất rắn hoà tan trong nước
là bao nhiêu.
Để xác định độ dẫn điện, người ta thường dùng các máy đo điện trở,
cường độ dòng điện hoặc bút đo độ dẫn điện.
2.1.2. Cách đo :
Đo độ dẫn điện của một dung dịch dựa theo nguyên tắc là phép đo độ
dẫn của một đơn vị thể tích dung dịch ở giữa 2 tấm điện cực đặt song
song và đối diện nhau (hình 1). Các tấm điện cực thường được làm
bằng platin
- Hình 1. Sơ đồ nguyên lý của điện cực đo độ dẫn điện
Độ dẫn điện của dung dịch được đo trực tiếp bằng máy đo đ ộ dẫn
điện sử dụng điện cực platin.
• Dụng cụ và hóa chất gồm :
- Cốc (nhựa hoặc thủy tinh)
- Máy đo độ đẫn
- Nước cất
- Dung dịch có độ dẫn điện chuẩn (thường đi kèm theo máy đo)
• Các bước thực hiện :
Bước 1: lấy mẫu nước cần phân tích, sau khi lấy chuyển trực tiếp vào
cốc (thể tích của mẫu nước trong cốc phải đủ cao để nhúng ngập
hoàn toàn đầu đo đến vạch dấu có sẵn trên điện cực do nhà sản xuất
đánh dấu sẵn).
Bước 2: Nhúng điện cực vào cốc và khuấy nhẹ để đảm bảo không có
bọt khí bị kẹt giữa 2 điện cực trong phần đầu điện cực đo sau đó đ ể
yên để máy tự đo.
Đối với một số máy, muốn thực hiện phép đo cần phải thao tác b ấm
nút trên máy (có thể là nút “Read”) và kết quả đo sẽ được hiển thị
trên màn
hình của máy đo. Đợi cho kết quả hiển thị trên màn hình dừng hẳn
không thay đổi nữa hoặc có chữ “Ready” nhỏ hiện lên trên màn hình
thì mới ghi lại kết quả đo.
Sau khi đo xong cần tráng rửa kỹ điện cực bằng nước cất, lấy khăn
bông mềm thấm nước và thực hiện bảo quản điện cực theo như
hướng dẫn của nhà sản xuất
- Đơn vị đo độ dẫn điện là micromho/cm (µmho/cm) hoặc theo đơn vị
đo lường quốc tế (SI) là millisiemem/m (mS/m); 1mS/m=10 µmho/cm
và 1 µhmo/cm=1 µS/cm.Trong nước ngọt, độ dẫn điện thường từ 50
đến 1.500 µmho/cm (Theo Hiệp hội sức khỏe cộng đồng người Mỹ-
APHA, 1989;Arce và Boyd,1980), môi trường nước lợ và mặn thì đọ
dẫn điện cao hơn nhiều. Độ dẫn điện và nồng độ muối có liên quan
rất chặt chẽ về nồng độ các ion trong môi trường,độ dẫn điện tăng
cùng với sự tăng nồng độ muối. Việc đo đạc chính xác độ dẫn điện
thường không được đòi hỏi cao đối với nuôi trồng thủy sản, mà thay
vào đó việc thay nồng độ muối của nước thường được sử dụng hơn.
Máy đo độ dẫn điện thường được sử dụng để ước tinh nhanh mức độ
khoang hóa của nước thiên nhiên và mức độ ô nhiễm nguồn nước thải
công nhiệp.
Một số loại máy thường dùng :
- LUTRON CD-4303
Lutron CD-4303 là đồng hồ dùng để đo độ dẫn điện của nước dải đo
hiển thị 4 số, dải đo 0.1 uS to 199.9 uS (Micro Siemens), 0.2 mS to
1.999 mS (Mili=liSiemens), 2 mS to 19.99 mS.
2.2.Nồng độ muối (độ mặn) :
2.2.1. Khái niệm :
- Thuật ngữ nồng độ muối chỉ tổng nồng độ các ion hòa tan trong
nước .
- Đơn vị tính là mg/L hoặc phần ngàn (‰).
- Để ước tính nồng độ muối của nước một cách tốt nhất thì cần tính
tổng nồng độ 7 ion quan trọng trong môi trường làm cho nước thiên
nhiên có nồng độ muối là: Na+,K+,Ca2+,Mn2+,Cl-,SO4 2-,và HCO3- vì các
- ion này thường chiếm hơn 95% trong tổng số các ion hòa tan trong
nước.
2.2.2. Cách tiến hành đo :
Cách thứ nhất : Dùng tỉ trọng kế
Để đo nồng độ muối chúng ta có thể sử dụng tỉ trọng kế, nhưng mức
độ chính xác của dụng cụ này không cao.
- Bước 1 :Chuẩn bị dụng cụ (xô nhựa, máy đo)
Bước 2: Múc nước ao vào xô nhựa, dùng cốc thuỷ tinh sạch đổ đầy
vào ống đong của máy.Bước 3: Thả từ từ phần đế của máy (phần
có chứa các tinh thể) cho nước tràn ra từ từ.
Bước 4: Chờ đến khi cột đọc ổn định (không còn dao động), đọc và
ghi kết quả là giá trị độ mặn cần đo.
Bước 5: Đọc kết quả và ghi vào sổ nhật ký, sau đó rửa máy bằng
nước sạch, đậy nắp.
Cách thứ hai: Dùng khúc xạ kế :
Đây là thiết bị hiện đại hơn nhiều so với tỉ trọng kế nên cho kết quả
chính xác hơn chinh vì vậy trong lĩnh vực thủy sản, thiết bị đo nồng
độ muối được sử dụng phổ biến nhất là khúc xạ kế và máy đo nồng
độ muối
Các bước cụ thể như sau :
- • Dùng dung dịch nước cất nhỏ lên mặt kính khúc xạ kế rồi đậy
nắp kính lại xem nền xanh trở về vị trí không chưa, nếu chưa thì
dùng tua vít chỉnh cho về không
• Nhỏ dung dịch cân đo lên mặt kính, rồi điều chỉnh độ phóng đại
sau cho xem được rõ nhất.
• Lưu ý : Sau khi đo xong lấy giấy thấm chặm lên bề mặt cho
khô trước khi bảo quản máy hoặc thực hiện việc đo khác
Thao tác đo:
1. Nhỏ 1 - 2 giọt dung dịch cần đo lên lăng kính
2. Đậy tấm chắn sáng
3. Nước phải phủ đều trên lăng kính
4. Đưa lên mắt ngắm
- 5. Đọc số trên thang đo. Chỉnh tiêu cự sao cho số thấy rõ nhất.
6. Lau khô bằng giấy thấm mềm
Ghi chú: không được làm ướt khúc xạ kế.
Ghi chú: Khi nồng độ muối của dung dịch quá cao, trên màn hình
quan sát chỉ xuất hiện màu trắng.
Hiệu Chuẩn
• Nhỏ 1 hoặc 2 giọt nước cất (nước cất 1 hoặc 2 lần) lên trên bề
mặt lăng kính. Thực hiện quan sát giống như đo mẫu thông
thường.
- • Nếu vạch phân cách ở 2 vùng xanh trắng không nằm ở vị trí
0.000, thì dùng tua vít xoay vít hiệu chuẩn sao cho vạch phân
cách chỉ ngay về vị trí 0.000
Ghi chú:
Vít hiệu chỉnh được đậy bằng nắp nhựa.
Không nên hiệu chuẩn khúc xạ kế khi không cần thiết.
Khúc xạ kế đã được hiệu chuẩn tại nhà máy.
Nước thông thường do có nhiều tạp chất, nên khi xem trên khúc
xạ kế sẽ có nồng độ nhỏ hơn 0.
Bảo Quản :
Bảo quản khúc xạ kế trong hộp kèm theo và để nơi thoáng mát
Không nên để khúc xạ kế vô nước.
Giới thiệu một số loại khúc xạ kế thông dụng :
- Cách thứ ba : Dùng máy đo tự động
Đơn giản hơn 2 cách trước là sử dụng các loại máy đo tự động và đo
được đa thông số như độ mặn, độ ẩm, nhiệt độ,….
Ta chi cần đưa đầu (cực) đo vào trong nước cần phân tích, sau đó trên
màn hình sẽ hiển thị các thông số mà ta cần.
Một số loại máy đo tự động và đa năng :
Máy đo độ mặn / oC xách tay
HIỆU: EUTECH – SINGAPORE model: SALT 6+
Sản phẩm của tập đoàn Thermo Fisher của Mỹ. Sản xuất tại
Singapore
Chức năng đo: muối / oC
Ứng dụng trong phòng thí nghiệm và tại hiện trường
Thang đo độ muối: 1.0-50.00ppt/0.1-5.00%
Độ phân giải: 0.1ppt/0.01%
Độ chính xác: ± 1% trên toàn thang đo Hiệu chuẩn: 1 điểm bằng tay
Thang đo nhiệt độ: -10-110oC
Độ phân giải: 0.10C
Độ chính xác: ±0.50C
Bù nhiệt tự động hoặc bằng tay (0 đến 500C)
Màn hình hiển thị LCD
Tự động bù nhiệt độ.
Sensor loại 2-cell
Nguồn: pin, tự động tắt nguồn sau 20 phút không sữ dụng
Khả năng sử dụng của pin>100h
Kích thước: 15.7x8.5x4.2cm; 255g
- Máy đo đa Máy loại chống thấm nước theo tiêu chuẩn IP67
Vận hành bằng pin, trọng lượng: 916 g
Độ Độ
Đơn vị Thang đophân chính
giải xác
DO (%) 0 – 500 ± 2 0,1
(mg/l) 0 – 50 ± 0,2 0,01
-5 – 450C± 0,10C
Nhiệt độ
0,150C
Độ dẫn 0 – 200 ± 0,001 0,001-
(mS/cm) 0,1
Độ muối 0 – 70 ± 0,1 0.01
(ppt)
pH 0 – 14 ± 0,2 0,01
TDS (g/L) 0 – 100 0,0001
Áp 500 – ±3 0,1
suất(mmHg) 800
Máy đo đa năng đo nồng độ muối, độ ẩm, PH, nhiệt độ,…..
- Phần 3: Nhận xét, đánh giá :
1.Đối với độ dẫn điện : nói chung không ảnh hưởng nhiều tới động
vật thủy sản.
- 2.Đối với độ mặn :
Mức qui định phù hợp
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
