intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài thực hành 7: Tham quan thiên nhiên

Chia sẻ: Bui Van Them | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:6

127
lượt xem
9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

"Bài thực hành 7: Tham quan thiên nhiên" giúp học sinh có thể xác định được nơi sống, sự phân bố của các nhóm thực vật chính; quan sát đặc điểm hình thái để nhận biết đại diện một số ngành thực vật chính; củng cố và mở rộng kiến thức về tính đa dạng và thích nghi của thực vật trong điều kiện sống cụ thể; sưu tầm một số loại nấm, địa y có ở địa phương, lấy mẫu lá hoa một số loại cây,... Mời các bạn tham khảo.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài thực hành 7: Tham quan thiên nhiên

  1. Lời mở đầu  Các thí nghiệm và bài thực hành sinh học 6 sẽ mang tới cho các thày giáo, cô giáo,  các em học sinh có thêm những thông tin, những kỹ năng, những phương án phục  vụ bài dạy, bài học, làm các thí nghiệm, thực hành trong toàn bộ chương trình (gồm  7 bài thực hành bắt buộc và 7 thí nghiệm trong các bài học). Nội dung Tài liệu gồm 14 bài thực hành, thí nghiệm  trong chương trình sinh học 7,  mỗi bài có 3 nội dung cơ bản: 1­Mục đích bài.  2­Nội dung bài: chuẩn bị bài thực hành, bổ trợ kiến thức, các đồ dùng thiết bị cần  thiết, các bước tiến hành. Câu hỏi­bài tập (sau mỗi bài có các câu hỏi và bài tập  cho học sinh tự làm), câu hỏi trắc nghiệm, tự luận, có câu hỏi nâng cao, mở rộng,  vận dụng và liên hệ thực tế. 3­Hỏi ­ trả lời theo chuyên đề giúp học sinh mở rộng, hiểu biết thêm thông tin, tạo  hứng thú môn học và tìm hiểu khoa học.   Tài liệu còn cung cấp cách pha chế những hoá chất cơ bản khi tiến hành thí  nghiệm sinh học, kế họach bài dạy thực hành,  thí nghiệm  những kiến thức mở  rộng giúp GV hiểu sâu, nắm chắc vấn đề khi dạy học hoặc hướng dẫn học sinh  thực hành; những câu hỏi, bài tập giúp học sinh  rèn luyện, khắc sâu, mở rộng và  vận dụng kiến thức vào thực tiễn; những gợi ý, hướng dẫn cầm tay chỉ việc cho  học sinh giúp các em học và làm tốt thí nghiệm thực hành tại lớp và ở nhà. Lần đầu biên soạn không tránh khỏi những sai sót, khiếm khuyết, rất mong được  các đồng nghiệp đóng góp và chỉ giáo cho tác giả. Mọi ý kiến xin gửi tới: Bùi Văn  Thêm­Trường THCS Quế Nham­Tân Yên­ Bắc Giang   buivanthembg@yahoo.com.vn ĐT: 0912.716.203.   Danh mục Các bài thực hành   và thí nghiệm cơ bản trong chương trình & sgk sinh học 6 TN, Tiết trong  Bài, phần  TT Nội dung SGK trang TH CT trong bài Th 1  Kính lúp, kính hiển vi và cách sử dụng 4 5 17 TH 2 Quan sát tế bào thực vật. 5 6 21 Th 3 Quan sát biến dạng của rễ. 12 12 40 Th 4 Quan sát biến dạng của thân 18 18 57 Bài tập thực hành: Tập làm mẫu ép Lá  Th 5 29 53 173 cây TH 6 Sưu tập các mẫu Nấm, Địa y 65 Th 7 Tham quan thiên nhiên. 68­69­70 53 173­176 tn­1 Sự hút nước và muối khoáng của rễ 10 11  35 tn­2 Sự dài ra của thân 14 14  46 tn ­3 Vận chuyển các chất trong thân 17 17  54 tn­4 Các thí nghiệm quang hợp 23­24 21  68 tn­5 Hô hấp 26 23 77 tn­6 Vận chuyển nước trong cây 27 24 80 tn­7 Điều kiện  cho hạt nảy mầm 42 35 113
  2. TH 7 – THAM QUAN THIÊN NHIÊN (Tiết 68­69­70 Bài 53 –Tr 173) I­Mục đích:      ­ Xác định được nơi sống, sự phân bố của các nhóm thực vật chính.      ­ Quan sát đặc điểm hình thái để nhận biết đại diện một số ngành thực vật  chính.      ­ Củng cố và mở rộng kiến thức về tính đa dạng và thích nghi của thực vật  trong điều kiện sống cụ thể.    ­ Sưu tầm một số loại nấm, địa y có ở địa phương, lấy mẫu lá hoa một số loại  cây     ­Làm hoàn thành một mẫu nấm khô, địa y, mẫu lá cây.  II­Nội dung: A­Chuẩn bị: Giáo viên:       ­GV chủ động  lên kế hoạch tham quan với nhà trường, với từng  lớp cụ thể về thời gian, địa điểm,  sự hỗ trợ của nhà trường về  các điều kiện như  cơ sở vật chất, kinh phí, cán bộ, GV  đi cùng.          ­ Chuẩn bị địa điểm : giáo viên trực tiếp tìm, liên hệ  địa điểm trước. ­ Dự kiến phân công  cho các nhóm, nhóm trưởng, cán bộ GV phụ trách nhóm   Học sinh:            ­ Chuẩn bị dụng cụ theo nhóm, dụng cụ cá nhân (tư trang cá nhân)        Mỗi nhóm cần có:  ­Kéo cắt cây ­Túi nilông ­Kẹp ép tiêu bản ­Kính núp cầm tay ­Bau đào đất ­Dao sắc, kim mũi mác ­Máy ảnh (nếu có) ­Nhãn ghi  sẵn có buộc  chỉ một đầu ­ Ôn tập kiến thức: Ôn lại kiến thức đã học trong SGK. ­ Kẻ bảng  trang 173 vào giấy A4 để ghi chép B­Các bước: B1.Thống nhất chung trong các nhóm về tổ chức, nhiệm vụ, kỷ luật, vệ sinh trong  buổi đi. B2.Kiểm tra các điều kiện trước khi đi: chuẩn bị, các điều kiện phục vụ, phổ biến  những yêu cầu của bài thực hành. B3. Đến điểm tham quan và tiến hành quan sát, thu thập thông tin, mẫu vật trong  khu vực tham quan. Nội dung quan sát1: Môi trường sinh sống của thực vật (trên cạn, dưới nước, nơi  ẩm, nơi khô cằn ...) +Trên cạn: Các khu rừng, đồi cây hay các bãi ven sông +Dưới  nước: Các ao, Hồ, Đầm nơi có nhiều thực vật Nội dung quan sát3: Mối quan hệ giữa các thực vật kí sinh, hoại sinh, hội sinh... + Kí sinh: sống nhờ, ăn bám cây chủ (chúng hút các chất dinh dưỡng từ cây chủ)  như dây tơ hồng, cây tầm gửi. +Hoại sinh: các thực vật phân huỷ các sinh vật đã chết (nấm là một dạng sống  hoại sinh).
  3. +Hội sinh: Cùng sinh sống nhưng không làm hại lẫn nhau (bầu, bí có thể cùng leo  chung một giàn). +Cộng sinh: chúng kết hợp với nhau cùng sinh sống, hai bên đều có lợi (kiến sồng  trên cây, làm tổ trên cây đồng thời ăn côn trùng  hại cây...) Nội dung quan sát 4: Sự phân bố của thực vật trong khu vực mật độ, số loài, nơi  nhiều , ít... Nội dung quan sát 5: Đặc điểm hình thái của rễ, thân, lá một số cây. +Các loại lá khác nhau, gân lá khác nhau: lá kim, lá dải, lá ... +Các kiểu xếp lá; mọc cách, mọc đối, mọc vòng. +Các loại thân: thân cột, thân leo, thân bò... +Các loại rễ: rể cọc, rễ chùm, rễ móc, rễ củ.... Nội dung 6: Thu thập mẫu vật các loại mẫu cần lấy lá, hoa, quả, hạt, các mẫu  nguyên cây, mẫu nấm, địa y... Công tác ghi chép các thông tin: Khi quan sát thấy hiện tượng hay đặc điểm của  cây cần ghi chép cẩn thận, các số liệu ghi chép và điền vào bảng kẻ sẵn, các mấu  tiêu bản cần đính kèm nhãn ghi vào ngay tránh nhầm lẫn. B4. Lập báo cáo buổi tham quan theo nhóm, theo nhiệm vụ được phân công ban  đầu, những kết quả, những thắc mắc, những kiến nghị, đề xuất... B5. Hoàn thiện các nội dung về nhà như tiêu bản, sản phẩm thu thập được, hoàn  thiện sản phẩm, nộp sản phẩm cho GV đánh giá, chấm điểm. C­Câu hỏi­Bài tập Câu hỏi 1: Hãi kể tên những thực vật quan sát được trong buổi tham quan? Trả lời: Câu hỏi 2: Nêu các bước khi tiến hành  làm mẫu ép lá cây? Trả lời: Bài tập 1:  Cho các thực vật sau và xếp chúng theo các ngành thực vật đã học (tảo, rêu, dương  xỉ, hạt trần, hạt kín): Cây lúa, cây ngô, cây rêu tường, cây thông, cây trắc bách diệp,  cây lông culi,  cây rau câu, cây mía, cây tơ hồng, cây tầm gửi. Bài tập 2:  Thực vật bậc cao gồm những nhóm nào, đặc điểm chung của thực vật bậc cao, ý  nghĩa của thực vật bậc cao với đời sống con người ?           
  4. Hỏi đáp về những cây giữ kỷ lục   Hỏi:   Cây cổ nhất, cây già nhất, cây cao nhất, cây dài nhất, cây to nhất,  cây nhẹ nhất, cây hiếm nhất, cây cô đơn nhất là những cây nào? Trả lời:   ­Cây cổ nhất là cây Ngân hạnh: Ngân hạnh còn gọi là  Bạch quả (tên khoa học: Ginkgo biloba) là loài cây thân gỗ duy nhất còn sinh tồn  trong chi Ginkgo, họ Ginkgoaceae ảnh : Mùa thu vàng (rừng ngân hạnh) Lá và quả ngân hạnh Về mặt hình thái học nó có thể coi là thực vật hạt trần. Các cấu trúc tương tự như  của quả mơ do các cây ngân hạnh cái sinh ra về mặt kỹ thuật không phải là quả,  mà là các hạt có vỏ bao gồm phần mềm và dày cùi thịt phía ngoài (sarcotesta), và  phần cứng phía trong (sclerotesta). Ngân hạnh là cây thân gỗ rất lớn, thông thường đạt tới chiều cao 20–35m. Cây có  tán nhọn và các cành dài, gồ ghề, thông thường có rễ ăn sâu có khả năng chống  chịu sự tàn phá của gió, tuyết. Các cây non thường cao và mảnh dẻ, ít phân cành;  tán lá trở nên rộng hơn khi cây lớn. Trong mùa thu, lá đổi màu thành vàng sáng và  sau đó bị rụng, đôi khi chỉ trong một khoảng thời gian ngắn (1–15 ngày). ­Cây già nhất: Cây máu rồng (hơn    8000 tuổi)          Cây rồng này khoảng  650 đến 1.500 tuổi. Theo  truyền thuyết thì dũng sĩ  Hecquyn (Hercules) vượt qua  nhiều thử thách để mang về  3 quả táo vàng từ vườn của  người Hesperides. Khu vườn  này được trông nom bởi con  rồng trăm đầu Landon.  Hercules đã giết được con  rồng này và máu của nó chảy  xuống đất, tại đây mọc lên  cây rồng. Vì những cây này  ứa ra “máu rồng” màu đỏ khi  Cây máu rồng tại đảo Canary (châu Phi) bị cắt vào thân.       Cây rồng (máu rồng) phân  bố ở vùng Tây Phi, cây thân  gỗ cao tới 20m, đường kính  thân hơn 1m, lá dải màu trắn  giống như các ngọn kiếm 
  5. cắm trên đầu cành.               Ốtxtrâylia có một giống cây  khổng lồ, cao trên 100 mét. Cây cao  nhất tới 150 mét, còn cây cao hơn cây  sam khổng lồ ở châu Mỹ 14 mét,  tương đương với ngôi nhà 50 tầng,  người ta thường gọi chúng là "tháp cao  nhất trong thế giới thực vật".             Án hạnh nhân tuy cao to, nhưng  hạt lại rất bé, mỗi hạt chỉ cỡ 1,1­0,2  milimét; phải 20 hạt mới bằng một  hạt gạo. Nhưng nó mọc rất nhanh, là  một trong những cây mọc nhanh nhất  thế giới. Chỉ 5­6 năm đã cao hơn 10  mét, vòng ôm hơn 40 centimét.          Gỗ án hạnh nhân dùng để đóng  ­Cây cao nhất: Án hạnh  tàu thuyền, làm cột điện rất tốt. Gỗ  nhân còn có thể chế biến ra đồ nhựa, lá có  hương thơm đặc biệt, dùng để chế  dầu khuynh diệp có tác dụng giải  cảm, tiêu viêm, khỏi ngứa. ­Cây to nhất: Cây dẻ bách kị (còn gọi là cây Trăm ngựa) Cây Trăm Ngựa  Cây, nằm trên núi Etna ở Sicily (địa trung  hải), là được biết đến cây hạt dẻ lớn nhất .  Tên của cây có nguồn gốc từ một huyền  thoại trong đó một công ty của 100 hiệp sĩ đã  bị bắt trong một cơn giông bão nặng. Theo  truyền thuyết, tất cả trong số họ đã có thể  tìm nơi trú ẩn dưới gốc cây lớn.      Nó được  liệt kê lục thế giới Guinness như có "cây chu  vi lớn nhất bao giờ hết,"  Chu vi 55m, đường  kính thân 17,5m ­Cây dài nhất: Cây mây trắng           Trong rừng nhiệt đới, Á nhiệt đới, nhiều cây to  đều bị một loại "roi dài" leo bám, đó là cây mây  trắng, tên khoa học gọi là Calamus tetradactylus.  Hance. Thông thường mây trắng dài 200­300m, dài  nhất có thể lên tới 400m, chiếm quán quân về chiều  dài trong thực vật.           Toàn thân cây đều có gai móc nhỏ. Ngọn mây  dài theo gió đung đưa chạm vào cây, gai móc luôn  vào cây không rời ra bao giờ. Một mặt leo bám lên  cao, một mặt mọc thêm gai móc mới. Cây thường chỉ  cao độ 100m trở lại, nên sau khi bò lên ngọn sẽ quay  đầu xuống tìm chỗ leo bám cho đến khi không lớn  hơn được nữa mới thôi. Do đó, trên những cây to có  nhiều vòng mây, tạo ra một cảnh lạ mắt. Quả cây mây trắng Cây mây trắng  thân dài tới 400m, Thân mây dai và  dẻo có thể chế tác thành các đồ mỹ nghệ, câu còn  được dùng làm thuốc giải độc rất công hiệu.
  6. ­Cây nhẹ nhất : Cây gỗ bấc      Ở Ecuador Nam Mỹ có giống cây gỗ bấc nhẹ,  một cây gỗ to dài, chỉ cần 2 người khiêng chạy như  bay được. Gỗ bấc còn nhẹ hơn cả vỏ lie, đây là  loại gỗ nhẹ nhất thế giới. Cây gỗ bấc có nguồn gốc Nam Mỹ và quần đảo  Tây Ấn. Người địa phương gọi là cây Balsa, tiếng  Tây Ban Nha nghĩa là cái bè. Dùng gỗ bấc để làm bè  có sức nổi rất lớn, chở được nhiều. Cây gỗ bấc là một giống cây vào loại mọc nhanh  nhất thế giới. Mỗi năm mọc được 5­6m, đường  kính 5­13cm. Các mô bào trong cơ thể nó đổi mới  nhanh chóng nên các bộ phận đều rất nhẹ mềm và  có đàn hồi. Tỷ trọng của gỗ khô chỉ 0,1 ­ 0,25. Đây là loại vật  liệu cách âm, cách nhiệt và cách điện tốt, dùng để  chế tạo máy bay và phao cứu sinh rất tốt. ­Cây hiếm nhất: Cây tai ngỗng phổ đà. Trên đỉnh Phổ Đà tỉnh Chiết Giang­Trung Quốc (nơi đưpợc coi là đất phật) có cây  tai ngỗng phổ đà mọc ở phía tây chùa Tuệ Tế. Cả thế giới chỉ còn 1 cây duy nhất  vì vậy được coi là hiếm nhất thế giới. Cây cao 14m, vòng thân 60cm, thuộc họ Hoa mộc. ­Cây cô đơn nhất: Cây cỏ một lá         Trong thế giới thực vật cành lá  xum xuê, cỏ một lá có thể nói là  đơn côi nhất thế giới. Về hoa, nó  chỉ có 1 đóa, về lá cũng chỉ duy  nhất 1 lá       Cỏ 1 lá là thực vật thân thảo,  lâu năm họ Mao lương  (Ranunculaceae) thường phân bố ở  rừng nguyên sinh trên núi cao 2750­ 3975m trong môi trường lạnh ẩm,  khuất nắng, đất hơi chua. Đó cũng  là đặc điểm nổi bật của họ Mao  Cỏ một lá Kingdonia uniflora  lương ­ Cây cô đơn nhất       Từ khi phát hiện ra cỏ 1 lá vào  năm 1914 trên núi cao ở Vân Nam ­  Trung Quốc đã khiến cho ngành  thực vật toàn thế giới quan tâm,  nghiên cứu nhằm hiểu sâu về sự  tiến hóa của thực vật    
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2