intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài tiểu luận: Những ảnh hưởng của độc quyền ngành điện đối với kinh tế, xã hội

Chia sẻ: Mưa Sao Băng | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:19

Thêm vào BST
Báo xấu
504
lượt xem 65
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Với mục đích tìm ra được những nguyên nhân và ảnh hưởng của độc quyền ngành điện đối với kinh tế, xã hội cũng như có vài ý kiến đề xuất mong tìm ra hướng khắc phục cho ngành điện Việt Nam, mời các bạn cùng tham khảo nội dung đề tài "Những ảnh hưởng của độc quyền ngành điện đối với kinh tế, xã hội". Với các bạn chuyên ngành Điện - Điện tử thì đây là tài liệu tham khảo hữu ích.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài tiểu luận: Những ảnh hưởng của độc quyền ngành điện đối với kinh tế, xã hội

  1. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ Muc Luc ̣ ̣ ̣ ́ ̉ Nhân xet cua giao viên  ́ .........................................................................trang 2 Mở Đâù ...............................................................................................Trang 3 I.  Cơ Sở Ly Thuyêt  ́ ́ ...........................................................................Trang 4 ́ ̀ ̀ ̣ 1. Thê nao la đôc quyên ? ̀ .................................................................Trang 4 2. Cac hinh th ́ ̀ ưc cua đôc quyên la gi ? ́ ̉ ̣ ̀ ̀ ̀ .............................................Trang 4 ̣ ̀ ường..................................................................Trang 4 a.  Đôc quyên th ̣ ̀ ự nhiên................................................................Trang 4 b.  Đôc quyên t ̉ ́ ̣ 3.  Tôn thât khi co đôc quyên? ́ ̀ ..........................................................Trang 4 ́ ơi đôc quyên th a.  Đôi v ́ ̣ ̀ ường ....................................................Trang 4 ́ ơi đôc quyên t b.  Đôi v ́ ̣ ̀ ự nhiên....................................................Trang 4 ̣ ́ ̀ ự can thiêp cua chinh phu hay không? 4.  Liêu co cân s ̣ ̉ ́ ̉ ...................Trang 5 II.  Thực trang cua nganh điên va nh ̣ ̉ ̀ ̣ ̀ ững tac đông cua đôc quyên  ́ ̣ ̉ ̣ ̀ ̣ ơi nên kinh tê–xa hôi điên t ́ ̀ ́ ̃ ̣ ................................................Trang 6 ̉ ̣ ̣ 1. Tông quan vê nganh điên Viêt Nam ̀ ̀ .............................................Trang 6 2. Thực trạng hoạt động của ngành điện trong những năm qua....Trang 6    3.  Những tác động từ hành vi độc quyền ngành điện tới kinh  tế xã hội.......................................................................Trang 10 ̉ a.  Anh h ưởng cua viêc tăng gia va cup điên đôi v ̉ ̣ ́ ̀ ́ ̣ ́ ới người  tiêu dung ̀ .................................................................Trang 10 ̉ b.  Anh h ưởng cua viêc tăng gia điên đôi v ̉ ̣ ́ ̣ ́ ơi cac nganh san  ́ ́ ̀ ̉ xuât́..........................................................................Trang 11 4. Một số giải pháp cua chinh phu nh ̉ ́ ̉ ằm giảm bớt tác động của  độc quyền ngành điện hiện nay..................................Trang 14 ̣ ́ ̀ ́ ̉ ́ ới nganh điên Viêt Nam 5. Môt sô đê xuât cua nhom đôi v ́ ̀ ̣ ̣ ............Trang 15 ̣ ......................................................................................Trang 16 III. Kêt Luân ́ Trang 1
  2. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ ̀ ̣ ̉ ............................................................................Trang 17 Tai liêu tham khao  NHÂN XET CUA GIAO VIÊN ̣ ́ ̉ ́ ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... Trang 2
  3. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ Nền kinh tế  Việt Nam ngày càng hội nhập sâu vào nền kinh tế  thế  giới, chính vì vậy chúng ta cần có những thay đổi lớn trong công tác quản lý  cũng như điều hành kinh tế. Tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh cho các  doanh nghiệp phát triển một cách thuận lợi hơn. Tuy nhiên hiện nay chúng ta  vẫn  ưu ái qua nhiều cho một số  nghành đã dẫn tới việc độc quyền tạo ra   những tổn thất không nhỏ  cho xã hội. Chính sự  độc quyền này góp phần  không nhỏ trong việc làm chậm quá trình tăng trưởng cũng như phát triển của  Việt  Nam. Chúng không tạo ra động lực thúc đẩy cho sự  phát triển của   nghành đó điển hình ở  Việt Nam chính là nghành điện, đại diện cho nghành  điện chính là tập đoàn điện lực việt nam EVN. Có thể  nói EVN tuy đã một   mình một chợ  nhưng vẫn khóc. Trong thời gian gần đây, càng lúc lại càng  nghe nhiều hơn về  việc Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) không ngừng   than thiếu vốn, bị lỗ và luân phiên cúp điện nhiều nơi như là giải pháp không  thể  tránh khỏi. Vậy tại sao lại có tình trạng này xảy ra ? và khi EVN  luân   phiên cúp điện như vậy thì có ảnh hưởng gì đến sinh hoạt và sản xuất? đâu   là lối đi cho nghành điện Việt Nam? Trong phạm vi bài làm nhóm nghiên cứu   mong muốn tìm ra được những nguyên nhân và anh h ̉ ưởng cua đôc quyên ̉ ̣ ̀  ̣ ́ ơi kinh tê ­ xa hôi cũng nh nganh điên đôi v ̀ ́ ́ ̃ ̣ ư có vài ý kiến đề xuất mong tìm ra  hướng khắc phục cho nghành điện Việt Nam. Trang 3
  4. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ I. CƠ SỞ LÝ THUYẾT 1. Thế nào là độc quyền?  Độc quyền là trạng thái thị trường chỉ có duy nhất một người bán và   có nhiều người mua. Đồng thời xí nghiệp độc quyền sản xuất ra một loại  sản phẩm riên biệt không có sản phẩm thay thế.  2. Cac hinh th ́ ̀ ưc cua đôc quyên la gi? ́ ̉ ̣ ̀ ̀ ̀ Độc quyền bao gồm độc quyền thường và độc quyền tự nhiên. a. Độc quyền thường:  Độc quyền thường là loại độc quyền mà nguyên nhân xuất hiện của  nó là do nó độc quyền về  tài nguyên chiến lược, do luật  định hay  độc  quyền về bằng phát minh sáng chế.  b. Độc quyền tự nhiên: Loại này xuất hiện khi có những nghành càng mở rộng qui mô càng có  hiệu quả, chi phí trung bình càng giảm. Do đó chỉ  có một xí nghiệp hoật  động là có hiệu quả tạo ra độc quyền tự nhiên . 3. Tôn thât khi co đôc quyên? ̉ ́ ́ ̣ ̀ a. Đối với độc quyền thường: Do tối đa hóa lợi nhuận nên doanh nghiệp độc quyền sẽ sản xuất hàng  hoá ở mức sản lượng mà tại đó chi phí biên bằng với doanh thu biên thay vì  sản xuất ở mức sản lượng mà ở đó giá sản phẩm bằng chi phí biên như trong  thị trường cạnh tranh hoàn hảo (cân bằng cung cầu).   Doanh nghiệp độc quyền sẽ  sản xuất  ở  sản lượng thấp hơn và bán  với giá cao hơn so với thị trường cạnh tranh. Tổn thất mà xã hội phải gánh   chịu do sản lượng giảm sút trừ đi tổng chi phí biên để sản xuất ra phần sản   lượng đáng lẽ nên được sản xuất ra thêm đó chính là tổn thất do độc quyền.  Trang 4
  5. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ b. Đối với độc quyền tự nhiên:  Chi phí sản suất ra một đơn vị  sản phẩm giảm dần theo quy mô nên  chi phí biên của doanh nghiệp độc quyền tự nhiên có xu hướng giảm và luôn   thấp hơn chi phí sản xuất trung bình. Mặt khác để  tối đa hóa lợi nhuận,  doanh nghiệp độc quyền sẽ cung ứng sản phẩm sao cho doanh thu biên bằng  chi phí biên. Khi đó sản lượng sẽ  thấp hơn và giá cao hơn so với trạng thái   cân bằng của thị trường cạnh tranh khi mà giá bán hay lợi ích biên bằng chi  phí biên. Sự  giảm sút sản lượng cũng gây ra tổn thất do độc quyền giống  như độc quyền thường.  Nhưng điểm khác của nó so với độc quyền thường, đó là khi bị  điều  tiết để sản xuất ở mức sản xuất hiệu quả, doanh nghiệp độc quyền thường   vẫn có lợi nhuận thì trong trường hợp độc quyền tự  nhiên, nếu sản xuất  ở  mức sản lượng hiệu quả, doanh nghiệp độc quyền sẽ  bị  lỗ  vì giá bán sản  phẩm thấp hơn chi phí trung bình. 4. Liệu có cần sự can thiệp của chính phủ khi có độc quyền hay  không? Từ  việc phân tích  ảnh hưởng của độc quyền kể  trên ta có thể  thấy  rằng sự dẫn dắt nền kinh tế đi đến hiệu quả của bàn tay vô hình trong điều  kiện có độc quyền là không thể xảy ra. Chính vì vậy cần có sự can thiệp của   chính phủ trong việc điều tiết các doanh nghiệp độc quyền.  Chính phủ có thể sử dụng các công cụ của mình như thuế hay các biện  pháp hành chính để đưa thị trường về điểm hiệu quả hơn. Trang 5
  6. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ II. Thực Trạng Của Ngành Điện Và Những Tác Động Của Độc  Quyền Điện  Đối Với Kinh Tế Xã Hội. 1. Tông quan vê nganh điên Viêt Nam ̉ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ Nganh điên Viêt Nam chu yêu do EVN cung câp, s ̀ ́ ản lượng cua EVN ̉   chiếm 74% lượng điện sản xuất, chiếm 100% về truyền tải và 94% về  phân  phối điện trên cả  nước.   Do đo EVN chính là m ́ ột ví dụ  điển hình của độc   quyền tự nhiên. EVN tham gia  ở cả bốn khâu gồm phát điện, truyền tải, phân  phối điện và điều độ  quốc gia. ở  việt nam chưa hề có đối thủ  canh tranh các   công ty sản xuất điện khác nếu có đều phải bán điện cho EVN với giá áp đặt  đã tạo ra tình trang độc quyền một cách nghiêm trọng gây ra những ảnh hưởng   không nhỏ đối với sản xuất và tiêu dùng. ̀ ̉ ̣ Hinh 1: Thuy điên Hoa Binh ̀ ̀ ̀ ́ ̣ ử Vietnamnet Nguôn: Bao điên t Trang 6
  7. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ 2. Thực trạng hoạt động của ngành điện trong những năm qua. Trong những năm qua ngành điện Việt Nam luôn hoạt động trong tình  trạng độc quyền dưới sự  kiểm soát của tâp đoan EVN la m ̣ ̀ ̀ ột tập đoàn kinh  tế của Nhà Nước. Do có tình trạng độc quyền của EVN trong ngành điện ở  nước ta nhiều năm qua nên thủ  tiêu động lực sản xuất ngành điện của tập  đoàn EVN. Chính vì thế tình  trạng thiếu điện ở VN những năm qua hết sức  nghiêm trọng, tới mức nhiều người bắt đầu ví von rằng sau 20 năm phát triển  kinh tế  thì Việt Nam lại quay lại tình trạng phải liên tục cắt điện như  thời   còn bao cấp. Theo EVN – ông trùm của ngành điện Việt Nam – thì việc thiếu điện là   do tốc độ  tăng trưởng tiêu dung điên quá nhanh. Điêu nay không khac nao ̣ ̀ ̀ ́ ̀  ̉ ́ ̃ EVN đô hêt lôi cho ng ười tiêu dung ch ̀ ứ không phai do lôi cua EVN. ̉ ̃ ̉ Cũng theo EVN, lý do quan trọng nưa là vĩ ệc Chính phủ VN (CP) không  cho phép tăng giá điện. Trong khoảng 10 năm trở lại đây, giá điện đã tăng từ  mức 600 đồng một KW hồi năm 1997 lên tới mức hiện tại là 860 đồng một   KW. Như  vậy trung bình giá điện chỉ  tăng có 43% trong hơn 10 năm. Nếu  điều chỉnh theo lạm phát thì giá điện thực tế  thậm chí đã giảm. EVN cho  rằng do không thể  tăng giá điện, họ  không có đủ  nguồn lực để  đầu tư  xây  dựng năng lực phát điện mới. Và như thế, lỗi thiếu điện chung quy lại là tại   chinh phu. ́ ̉ Thực chất ngành điện không hề  thiếu vốn và lợi nhuận cũng không hề  thấp. Bằng chứng là EVN vẫn có khả  năng đầu tư  mạnh vào những ngành  thâm dụng vốn ma đ ̀ ặc biệt là kinh doanh thêm viễn thông, là ngành có chi phí  rất lớn và có môi trường cạnh tranh cao tại sao ngành điện không dùng khoản  ̀ ể  đầu tư  vào việc thực hiện các dự  án điện nâng cao cơ  sở  hạ  vôn nay đ ́ tâng,hay cho đ ̀ ường dây truyên tai điên vôn đa xuông câp nghiêm trong?  ̀ ̉ ̣ ́ ̃ ́ ́ ̣ Trang 7
  8. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ Hinh2 : Đ ̀ ường dây điên sinh hoat cua ng ̣ ̣ ̉ ươi dân ̀ (Nguôn: Theo bao Vietnamnet) ̀ ́ ̣ ới nhưng quang cao cua EVN Telecom v Chung ta đa qua quen thuôc v ́ ̃ ́ ̃ ̉ ́ ̉ ơí  nhưng chi phi ma khi ng ̃ ́ ̀ ươi s ̀ ử dung dung no thi gân nh ̣ ̀ ́ ̀ ̀ ư được cho không  với   chi phí cực rẻ, cho không thiết bị đầu cuối, chứng tỏ Viễn thông điện lực có  tài chính rất lớn, vậy EVN tai sao luôn kêu ca là thi ̣ ếu vốn. Ngành điện vừa ở  vào thế  độc quyền, vừa chưa có những báo cáo minh bạch về  tình hình tài  chính nội bộ, nên việc tăng giá điện có thể bắt nguồn chủ yếu từ sức mạnh   độc quyền đặt giá, thay vì những khó khăn thật sự về tài chính như vẫn được   nêu ra.  Việc sản lượng không tăng đủ  nhanh để  đáp  ứng kịp nhu cầu cũng như  tốc độ mở rộng sản xuất chậm có thể bắt nguồn từ hiệu quả tổ chức ­ quản   lý thấp do thiếu cạnh tranh trong nội bộ ngành, chứ  không phải vì giá điện   thấp. Việc đẩy giá điện trong nước lên ngang bằng khu vực là chưa hợp lý vì  trong cấu trúc chi phí của ngành, có nhiều loại chi phí thấp hơn các nước   khác trong khu vực (như giá nhân công, nguyên liệu) Có thể  nói EVN là tập đoàn có độc quyền kinh doanh điện. Nó sở  hữu hệ  thống đường dây tải điện trên cả  nước, hệ  thống các công ty bán lẻ  như  Công ty Điện lực Hà Nội hay  Công ty Điện lực TP HCM.  EVN cũng sở hữu   khoảng 85% năng lực sản  xuất điện toàn quốc (số  còn lại do các nhà sản   xuất điện độc lập cung cấp).  EVN mua điện của các nhà sản xuất điện độc   lập cung cấp này qua các hợp đồng dài hạn. Nó có  ưu thế  co th́ ể  ép giá các  nhà cung ứng độc lập vì nó  là người mua duy nhất. Nó cũng không gặp tổn  hại gì nếu hoạt động không hiệu quả. Trên thực tế, nó ít có động cơ  phải   Trang 8
  9. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ hoạt động hiệu quả  hơn trừ  phi Chính phủ  ép buộc nó phải làm. Một ví dụ  về phi hiệu quả là thất thoát trên đường truyền và trong phân phối của ngành  điện là 12,2% năm 2004 (theo số liệu của World Bank), 11,02% năm 2006 ­ ở  mức cao so với các nước trong khu vực. Con số giảm khiêm tốn từ năm 2004  tới năm 2006 là do sức ép của thủ  tướng CP yêu cầu ngành điện phải cắt   giảm thất thoát xuống dưới mức 8%. Tuy nhiên, EVN cũng thường khẳng  định là khó lòng có thể giảm xuống thấp hơn. Gần như  độc quyền trên thị  trường bán buôn, độc quyền bán lẻ  và  đường dây tải, EVN không có lý do gì phải làm hài lòng khách hàng. Người   dùng điện hoặc phải tìm đến với nó, hoặc tự sản xuất điện. Là một nhà độc  quyền, EVN có quyền xác định lượng điện phải cung cấp là bao nhiêu, tối  thiểu cũng tới mức làm cung – cầu cân bằng. Nói cách khác, nếu nó sản xuất   được 10 MW, nó sẽ  tăng giá tới mức mà nhu cầu dùng điện chỉ còn đúng 10  MW. Thậm chí nó có thể đóng cửa một số nhà máy điện không hiệu quả để  tiếp tục giảm nguồn cung điện xuống và gây sức ép tăng giá lên hơn nữa.  Bằng chứng là hầu như không có năm nào EVN không đề nghị chinh phu cho ́ ̉   tăng giá. Tháng 5, 1997, EVN yêu cầu chinh phu cho tăng giá thêm 13%. ́ ̉   Tháng 6,  1998, EVN  đòi  tăng  giá 32%  từ  689  đồng/kw lên  910  đồng/kw.  Tháng 9, 1999, EVN lại đòi tăng giá thêm 6% cho khu vực hộ gia đình và 10­ 12% cho công nghiệp. Tháng 7, 2000 tăng 10%. Tháng 10, 2002 tăng 12­13%.  Cuối 2003 tăng 5.4%... Hiện nay EVN đang đề nghị chinh phu cho tăng giá t ́ ̉ ừ  860 đồng lên 917 đồng. EVN dựa vào lý do cần vốn cho đầu tư  dài hạn để  tăng giá. Tuy nhiên phần lớn các đề nghị này bị chinh phu t ́ ̉ ừ chối Hoạt động thiếu hiệu quả  và liên tục đòi tăng giá này không phải  là   sản phẩm tất yếu của độc quyền. Một nhà độc quyền thường bòn rút khách  hàng tới tận xương trừ khi anh ta bị ngăn cấm làm điều đó. Nhưng ngay cả  khi bị  cấm, một nhà độc quyền vẫn có thể  tìm ra cách để  tư  lợi cho mình.  Phương pháp cổ  truyền là đẩy chi phí lên cao bằng nhiều cách, trong đó có  việc tăng lương cho nhân viên lên cao hơn hẳn mặt bằng chung hoặc thường   xuyên bỏ tiền vào các khoản chi không phải phục vụ cho việc sản xuất. Lỗi thiếu điện hiện nay phải được nhìn từ  phía quản lý điều hành  ngành điện của chinh phu. Vi ́ ̉ ệc thiếu điện hiện nay gợi nhớ  cho chúng ta   Trang 9
  10. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ thời kỳ thiếu gạo những năm 80. Rõ ràng Việt Nam hồi đó không thiếu khả  năng sản xuất gạo, cũng như bây giờ chúng ta không thiếu khả năng sản xuất   điện. Vấn đề  là động cơ  để  sản xuất. Động cơ  chỉ  tồn tại trong những cơ  chế  thích hợp. Chinh phu đã không t ́ ̉ ạo ra một cơ  chế  thích hợp để  ngành  điện phát triển mới chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng độc quyền như  hiện nay. 3. Những tác động từ hành vi độc quyền ngành điện tới kinh tế xã  hội. Thiếu điện như  hiện nay là kết quả  của tình trạng độc quyền của  ngành điện, còn hành vi của độc quyền được biểu hiện là việc cúp điện cũng  như tăng giá điện càng ngày càng nhiều và điều này khiến cả xã hội lẫn kinh  tế  Việt Nam bị   ảnh hưởng nghiêm trọng và càng lúc càng hỗn loạn.Vây nó ̣   ̉ anh h ưởng như  thê nao t ́ ̀ ơi ng ́ ươi tiêu dung va t ̀ ̀ ̀ ơi cac doanh nghiêp khi ma ́ ́ ̣ ̀  EVN thực hiên viêc tăng gia điên? Tôn thât ma xa hôi phai ganh chiu  ̣ ̣ ́ ̣ ̉ ́ ̀ ̃ ̣ ̉ ́ ̣ ở đây là  gi ? ̀ a. Anh h ̉ ưởng cua viêc tăng gia va cup điên t ̉ ̣ ́ ̀ ́ ̣ ới ngươi tiêu dung: ̀ ̀ Trang 10
  11. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ Khi EVN thực hiên viêc tăng giá đi ̣ ̣ ện điêu nay lam cho ngân sách h ̀ ̀ ̀ ộ gia  đình bị  giảm đi tương đối. Tiêp theo n ́ ưa la viêc tăng giá đi ̃ ̀ ̣ ện cung se d ̃ ̃ ẫn   đến sự tăng lên của tất cả các ngành sản xuất có điện là đầu vào, lam cho cac ̀ ́  ̣ ̀ ̉ măt hang nay cung tăng gia theo. Anh h ̀ ̃ ́ ưởng chung tơi s ́ ự tiêu dung cua ng ̀ ̉ ươì  dân cung nh ̃ ư tôc đô phat triên chung cua nên kinh tê.  ́ ̣ ́ ̉ ̉ ̀ ́ Hơn nưa viêc EVN cup điên luân phiên đa tao ra môt s ̃ ̣ ́ ̣ ̃ ̣ ̣ ự  lang phi l ̃ ́ ơń   ngươi Đ ̀ ể  đê phong vi ̀ ̀ ệc cắt điện đôt xuât anh h ̣ ́ ̉ ưởng tơi buôn ban, ng ́ ́ ười   ̀ ́ ộ  kinh doanh thường mua dự  phong máy phát đi dân, va cac h ̀ ện chạy bằng   dầu diesel,điêu nay gây ra s ̀ ̀ ự lang phi không nh ̃ ́ ững vê tiên bac ma con gây ra ̀ ̀ ̣ ̀ ̀   lang phi vê năng l ̃ ́ ̀ ượng cung nh ̃ ư tao ra ô nhiêm tiêng ôn khi ho s ̣ ̃ ́ ̀ ̣ ử dung. ̣ ̉ Gây ra tôn thât vê môi tr ́ ̀ ương,ngoai ra  khi  c ̀ ̀ ắt điện tràn lan còn có thể  gây ra hiện tượng kẹt xe đặc biệt vào giờ cao điểm. Ở một địa bàn nào, nếu   bị  cắt điện, các hệ  thống đèn giao thông không hoạt động, các phương tiện  giao thông không được điều tiết dễ  dẫn đến tình trạng kẹt xe. Khi kẹt xe   xảy ra không chỉ  gây thiệt hại về  vật chất cho người dân mà còn làm mất   quỹ thời gian của họ. ́ ơi cac công s Đôi v ́ ́ ở  thi viêc căt điên khiên cho công ch ̀ ̣ ́ ̣ ́ ức bo công s ̉ ở  vơi công viêc cân giai quyêt đi ngôi uông n ́ ̣ ̀ ̉ ́ ̀ ́ ước tai cac quan gây nên tinh trang ̣ ́ ́ ̀   ̣ ̀ ̉ ́ ̀ ̉ viêc thi nhiêu ma giai quyêt thi chăng đ ̀ ̀ ược bao nhiêu gây ra nhưng tôn thât vê ̃ ̉ ́ ̀  thơi gian cung nh ̀ ̃ ư tiên bac cho xa hôi. ̀ ̣ ̃ ̣ ́ ơi hoc sinh sinh viên viêc tăng gia điên co anh h Đôi v ́ ̣ ̣ ́ ̣ ́ ̉ ưởng không nhỏ  tơi viêc hoc tâp va sinh hoat cua sinh viên khi  ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ ̉ ở tro. Viêc căt điên cung lam anh ̣ ̣ ́ ̣ ̃ ̀ ̉   hưởng tơi viêc hoc va ôn thi cua hoc sinh sinh viên nhât la trong nh ́ ̣ ̣ ̀ ̉ ̣ ́ ̀ ưng ngay ̃ ̀  ̉ cao điêm. b. Anh h ̉ ưởng cua viêc tăng gia điên t ̉ ̣ ́ ̣ ơi cac nganhsan xuât: ́ ́ ̀ ̉ ́ Viêc̣   tăng   giá  điêṇ   cuả   EVN   có  anh ̉   hưởng   nghiêm   trong ̣   tơí   nhiêu ̀  ̀ ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ nganhnghê cua san xuât. Thiêt hai gây ra cua viêc tăng gia điên la rât l ̀ ́ ́ ̣ ̀ ́ ớn. ̉ Điên hinh vào ngày 4/7/2008, ch ̀ ủ tịch UBND tỉnh Lâm Ðồng, từng phải  triệu tập một cuộc họp bất thường  để  yêu cầu Công Ty Ðiện Lực Lâm  Ðồng giải thích rõ vì sao thường xuyên cúp điện đột ngột. Chỉ  trong một   tháng, từ 2 tháng 6 đến 2 tháng 7, Công Ty Ðiện Lực Lâm Ðồng đã thực hiện  Trang 11
  12. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ 351 lần cúp điện, trong đó có nhiều lần cúp điện gần như trên toàn tỉnh. Thời   gian cúp điện có lúc 7 phút nhưng không ít lần kéo dài đến 15 tiếng mà không   hề thông báo trước, điều này đang gây thiệt hại lớn đến sản xuất, kinh doanh  của cả ngành du lịch lẫn ngành chế  biến nông sản, nhiều nhà máy chế  biến  trà đã phải đổ bỏ nhiều mẻ trà do bị cúp điện đột ngột khi đang sơ chế. Còn tại đồng bằng sông Cửu Long, nhiều doanh nghiệp chế biến thủy   sản cũng đang trong tình trạng “sống dở, chết dở” vì cúp điện “vô tội vạ”.   Hiệp hội Chế  Biến và Xuất Khẩu Thủy Sản Việt Nam (VASEP) vừa gửi   công văn cho ông Hoàng Trung Hải, phó thủ tướng phụ trách ngành điện, yêu  cầu chính phủ chỉ đạo ngành điện phải ưu tiên cung cấp điện cho các doanh  nghiệp chế biến thủy sản ở miền Tây. Tình trạng cúp điện như hiện nay, các   doanh nghiệp chế  biến thủy sản  ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long đang  hết sức bất bình trước tình trạng thiếu điện trầm trọng. Ðiện áp trồi sụt, cắt   mở  bất thường nhiều lần trong ngày đã gây thiệt hại rất lớn cho các doanh  nghiệp của VASEP, đồng thời còn ảnh hưởng đến tốc độ thu mua, chế biến  cá tra nguyên liệu, gây thiệt hại cho nông dân. Còn đối với Tập Ðoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex), than: “Chúng tôi  không thể tính được thiệt hại là bao nhiêu khi điện cúp đột ngột, lúc máy dệt   và máy nhuộm đang vận hành. Cúp điện kiểu đó không thể  bảo đảm chất   lượng của sản phẩm, do vậy chúng tôi phải đổ  bỏ  tất cả  những sản phẩm   đang làm dang dở. Chưa kể thời gian cúp điện ngày càng dài đã tạo ra áp lực   lớn vì thời hạn giao hàng ngắn lại”. Tổng Công Ty Thép Việt Nam cũng khẳng định: “Thiệt hại lớn tới  mức không thể  tính được nếu ngành điện tiếp tục cúp­mở  vô tư  như  thế  này”, chính vấn đề  cấp điện vô tư  như  vậy nhiều giới doanh nghiệp, cùng   với sự  tham gia của hàng loạt giám đốc sở  công thương các tỉnh, thành phố  như: Ðồng Nai, Hải Phòng, Cần Thơ, Ðà Nẵng...đã gởi đơn kiện tố  cáo tập  đoàn điện lực EVN. Dù điện càng ngày càng thiếu song EVN mới vừa thông báo sẽ  đình   hoãn khoảng 500 công trình vì thiếu vốn đầu tư, bất kể  điều này sẽ  khiến  tình trạng thiếu điện càng lúc càng trầm trọng. Trang 12
  13. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ Ngoài hành vi cúp điện thì hành vi tăng giá điện trong thời gian qua  cũng  ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề về  kinh tê n ́ ước ta, khi mà kinh tế  Việt   Nam đang trong giai đoạn suy giảm kinh tế  do  ảnh của cuộc suy thoái kinh  tế toàn cầu. Theo nghiên cứu của TS Nguyễn Đức Thành, giám đốc trung tâm  (trưởng nhóm nghiên cứu), cho biết nhóm đã nghiên cứu cả ba kịch bản tăng   giá điện với các mức 0%, 10% và 20%. Cụ  thể, với cả  phương án tăng khu   vực tiêu dùng 20%, giữ  nguyên khu vực sản xuất, tăng khu vực tiêu dùng  20%, khu vực sản xuất 10%; và phương án tăng trung bình 20% cho cả  khu  vực tiêu dùng và sản xuất, kết quả tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đều giảm   và chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng.  khi giá điện tăng trong bối cảnh nền kinh tế  cần có sự  kích thích,  chúng ta có thể đặt câu hỏi là liệu hành động tăng giá trên là mâu thuẫn hay  tương thích với các chính sách hiện thời.    Theo  một   vài   số  liệu  thống  kê nhờ   việc tăng  giá  theo  quyết  định  21/2009/QĐ­TT, thì lợi nhuận của EVN sẽ  đạt khoảng 4.500 tỉ  trong năm  2009, trong đó khoảng 550 tỉ  đến từ  sự  tăng giá. Đồng thời, doanh số  của  EVN sẽ tăng khoảng 16.000 tỉ, trong đó 4.800 tỉ đến từ sự tăng giá.  Những số  liệu thống kê này cho phép chúng ta lồng ghép  ảnh hưởng  của việc tăng giá điện vào bức tranh kinh tế vĩ mô lúc này.  Ảnh hưởng thứ nhất là tăng giá điện sẽ hút khỏi nền kinh tế khoảng  4.800 tỉ đồng cho tiêu dùng. Vì như số liệu thống kê, việc tăng giá điện khiến  nền  kinh  tế  (cả  hộ   gia  đình  và  cơ   sở   sản  xuất)   phải  tăng  chi  tiêu  thêm  khoảng 4.800 tỉ cho ngành điện.  Điều ấy tương đương làm giảm cơ hội chi tiêu cho các sản phẩm khác  một khoản tương ứng. Để hiểu quy mô của 4.800 tỉ đối với nền kinh tế, xin   lấy một ví dụ như sau. Giả  sử  Chính phủ  muốn kích thích tiêu dùng thông qua giảm thuế, và   lựa chọn phương án giảm (chứ  không phải giãn) một nửa thuế  thu nhập cá   nhân cho tất cả đối tượng nộp thuế trong một năm (2009). Vì số  thu thuế  nhu nhập hiện nay  ở  nước ta là khoảng hơn 8.000 tỉ,  việc giảm thuế như vậy sẽ giải phóng một khoản thu nhập hơn 4.000 ti để  kích thích tiêu dùng. Trang 13
  14. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ Tuy nhiên, do giá điện tăng, một khoản tiền nhiều hơn như vậy (4.800   tỉ) sẽ phải chi trả cho ngành điện, do đó, hoàn toàn trung hoà ảnh hưởng của  chính sách kích cầu nêu trên.  Ảnh hưởng thứ hai là việc tăng giá điện sẽ tác động đến chi phí sản   xuất. Mặc dù theo quyết định 21, mức tăng giá đối với điện sản xuất có thấp   hơn mức điện tiêu dùng, nhưng theo tính toán của TS Nguyễn Đức Thành  việc tăng gia điện sẽ làm giảm GDP một lượng nhất định. Theo dự báo của nhiều tổ chức và chuyên gia, năm 2009 sẽ  là năm có  tăng trưởng thấp vì chúng ta đang ở vào đáy của một chu kỳ kinh tế. Vì thế,  việc tăng giá điện lúc này là tạo ra một đóng góp cùng chiều với sự suy giảm   của nền kinh tế.  Ảnh   hưởng   tiếp   theo   của   việc   tăng   giá   điện   theo   Quyết   định  21/2009/QĐ­TTg của Thủ tướng phê duyệt Đề  án bán điện năm 2009 và các   năm 2010­2012 theo cơ  chế  thị  trường tổ  chức sáng 17/2 tại Hà Nội là làm   cho nhiều ngành sản xuất “ ăn theo “ tức giá các hàng hóa khác tăng từ 1­4 %. Những hành vi độc quyền của tập đoàn EVN có thể   ảnh hưởng đến  vấn An Ninh năng lượng của quốc gia. Do cơ chế hoạt động cũng như  khả  năng cung cấp điện hiện nay của Tập Đoàn EVN và theo những tính toán của   Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử  Việt Nam Vương Hữu Tấn cho   biết, theo phương án cơ  sở  (giả  thiết tốc độ  tăng trưởng GDP là 7,1%/năm   cho giai đoạn 2001­ 2020), nhu cầu điện sản xuất của Việt Nam sẽ là 201 tỷ  kWh vào năm 2020 và 327 tỷ kWh vào năm 2030. Trong khi đó, khả năng huy   động tối đa các nguồn năng lượng nội địa cho sản xuất điện của Việt Nam   chỉ tương ứng là 165 tỷ kWh và 208 tỷ kWh. Như vậy, năm 2020, Việt Nam   sẽ thiếu khoảng 36 tỷ kWh và năm 2030 thiếu gần 119 tỷ kWh. Chính vì vậy  Việt Nam cần xây dựng Chiến lược Phát triển ngành điện Việt Nam giai   trong giai đoạn sắp tới. Trang 14
  15. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ 4. Một số giải pháp cua chinh phu nh ̉ ́ ̉ ằm giảm bớt tác động của độc  quyền ngành điện hiện nay. Việt Nam đang thiếu điện nghiêm trọng, và sẽ còn tiếp tục thiếu điện  nghiêm trọng. Đây là một thực tế  viêc xây d ̣ ựng năng lực cung  ứng điện đủ  đáp ứng với nhu cầu đòi hỏi nguồn tài chính khổng lồ. Riêng trong giai đoạn  2005­2010 cần khoảng 3 tỉ USD. Giai đoạn 2005­2020 sẽ cần tối thiểu 13.5 tỉ  USD. EVN không thể  tự  đầu tư  nguồn tài chính này trừ  khi nó được phép   tăng giá bán điện tùy tiện. EVN cũng không thể  sử  dụng nguồn tiền đi vay.  Theo như  tính toán của World Bank, việc tài trợ  thuần túy bằng nguồn tiền  vay sẽ  khiến tỉ  lệ  nợ­trên­vốn của EVN quá cao. Do đó, đối với các nguồn  cung cấp tín dụng quốc tế, cho EVN vay trở nên rủi ro quá mức chịu  đựng.   Việc này khiến việc vay mượn về  lâu dài là không khả  thi. Việc CP VN  đứng ra bảo lãnh các nguồn vay cho EVN có lẽ  cũng không khả  thi, nhất là   trước viễn cảnh kinh tế không có nhiều điểm sáng như hiện nay. Lối ra cho ngành điện hiện nay là mở  cửa thị  trường điện. Chinh phu ́ ̉  cũng đã tính đến con đường này và đã phác thảo ra một lộ  trình dài hạn để  thực hiện, bao gồm 4 bước: Cho phép tư nhân và quốc tế đầu tư sản xuất điện. EVN mua điện của   các nhà cung cấp điện độc lập này qua các hợp đồng dài hạn . Tự  do hóa một phần thị  trường bán buôn: để  các nhà cung cấp điện  độc lập  tự do canh tranh với nhau, trong khi EVN giữ vị thế độc quyền trên  thị  trường bán lẻ  (lộ  trình 2010­2014 của Bộ  Công Nghiệp). Giai đoạn này  thị trường bán buôn có nhiều người bán nhưng chỉ có 1 người mua . Trong hai giai đoạn này, có nhiều người bán buôn nhưng chỉ  có một   người mua (EVN) để  bán lại trên thị  trường bán lẻ.  Ở  giai đoạn 1, từng   người bán buôn ký hợp đồng với EVN, các hợp đồng này độc lập với nhau và  giá cả  được xác định kín giữa 2 bên. Trong giai đoạn 2, những người bán   buôn phải cạnh tranh trực tiếp với nhau để  bán cho EVN. Giá cả  được xác  định theo mức thị trường, công khai và chỉ có 1 giá duy nhất cân bằng cung –   cầu. Trang 15
  16. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ ̣ Giai đoan ba t ự  do hóa hoàn toàn thị  trường bán buôn thông qua việc  phá thế độc quyền bán lẻ của EVN (thí dụ thông qua việc xé nhỏ  tổng công   ty này) và cho phép các người mua lớn (thí dụ  các khu công nghiệp lớn) có   thể  mua điện trực tiếp từ  người bán buôn. Khi giai đoạn này kết thúc, thị  trường bán buôn sẽ  có nhiều người bán và nhiều người mua. Theo lộ  trình  của Bộ Công nghiệp, giai đoạn này sẽ được thực hiện trong thời gian 2014­ 2022. Giai đoạn cuối cùng là tự  do hóa cả  thị  trường bán lẻ  điện. Khi giai  đoạn này được thực hiện, người mua điện nhỏ cũng có quyền lựa chọn mua  điện của các công ty bán lẻ khác nhau. Giai đoạn này sẽ được thực hiện sau  2022­ cũng theo lộ trình của Bộ Công nghiệp.  Chính phủ Việt Nam hi vọng việc tự do hóa thị trường sẽ tạo động lực   cho giới đầu tư  tư  nhân và quốc tế  tham gia sản xuất điện. Tuy nhiên, đây  không phải là một kết quả  tất yếu. Như đã đề  cập  ở  phần trên, nếu không   được thực hiện tốt thì việc tự do hóa thị trường điện sẽ tạo ra những bẫy giá  cả  nguy hiểm cho người mua và không chắc sẽ  giải quyết được tình trạng   khan hiếm điện. Việc tái cơ  cấu lại thị trường điện, vì thế, là một việc khó  khăn, có nhiều rủi ro và đòi hỏi các nhà quản lý và hoạch định chính sách  phải có kiến thức tốt (hoặc được tư vấn tốt) về thị trường điện hiện đại và   cách xây dựng nó.  ̣ ́ ̀ ́ ̉ ́ ới nganhđiên Viêt Nam 5.  Môt sô đê xuât cua nhom đôi v ́ ̀ ̣ ̣  . Cần thanh tra, giám sát liên tục để kiểm soát chặt chẽ hoạt động của  ngành điện, tránh tình trạng khai báo không đúng sự thật như trong thời gian  vừa qua. ̉ ́ Chia nho cac khâu trong nganhđiên nh ̀ ̣ ư phát điện, truyền tải,  phân phối điện và điều độ quốc gia đê giam anh h̉ ̉ ̉ ưởng cua đôc quyên đôi v ̉ ̣ ̀ ́ ới  nên kinh tê .́ ̀ ́ ự quy hoach mang l Cân co s ̣ ̣ ươi điên cho t ́ ̣ ừng vung thich h ̀ ́ ợp. ̉ Cân phat triên cac nguôn năng l ̀ ́ ́ ̀ ượng mơi ngoai năng l ́ ̀ ượng thuy điên đê ̉ ̣ ̉  ̉ ́ ̣ ́ ̣ giai quyêt viêc cân đôi điên gi ữa mua khô va mua m ̀ ̀ ̀ ưa. Tăng cương đâu t ̀ ̀ ư phat triên thêm nganh thuy điên tai môt sô vung co l ́ ̉ ̀ ̉ ̣ ̣ ̣ ́ ̀ ́ ợi   ̉ thê vê thuy điên, m ́ ̀ ̣ ở  rông đâu t ̣ ̀ ư  thuy điên sang môt sô khu v ̉ ̣ ́ ưc liên kêt v ́ ới  Campuchia hoăc Lao. ̣ ̀ Trang 16
  17. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ ̉ ̀ ́ ̣ ́ ̣ ̉ ̉ ́ ̣ Chinh phu cân co qui hoach va tinh toan cu thê đê tranh tinh trang khi xây ́ ̀ ́ ̀   ̣ ̣ xong môt nha may cung câp điên thi nhu câu s ̀ ́ ́ ̀ ̀ ử  dung diên đa tăng h ̣ ̣ ̃ ơn nhiêu ̀  ̀ ̣ ̀ ́ ững kê hoach d lân. Chinh vi vây cân co nh ̀ ́ ́ ̣ ự bao cu thê. ́ ̣ ̉ III.   Kết Luận. Việt Nam trong những năm gần đây luôn ở tình trạng khan hiếm điện.  Việc này là việc dễ thấy trước vì nhu cầu tiêu dùng điện của Việt Nam tăng   nhanh và tương đối ổn định. Khác với xăng dầu là cái có thể nhập khẩu tùy ý  để cân bằng cung cầu, điện là mặt hàng đặc biệt và Việt Nam phải dựa chủ  yếu vào năng lực sản xuất điện trong nước. Bằng việc giữ ngành điện trong  tình trạng độc quyền và quản lý giá cả, chính phủ đã đẩy EVN vào tình trạng  kinh doanh không hiệu quả  và không có động lực phát triển năng lực sản   xuất mới để  đáp  ứng nhu cầu, và không có động lực để  hoạch định chiến  lược dài hạn.  Những vấn đề này không phải là lỗi của EVN – với tư cách là  một tập đoàn kinh doanh. Chúng là sản phẩm tất yếu của độc quyền. Để  giải được bài toán điện, con đường duy nhất là tái cấu trúc thị  trường điện.  Tuy nhiên, đây là con đường khó khăn và có nhiều rủi ro. Có lẽ  vì vậy mà  ̉ chinh phu đang mu ́ ốn giữ  một nhịp độ  cải cách chậm. Điều này cũng đồng   nghĩa việc khan hiếm điện và các hệ    quả  bất lợi của nó đến sản xuất và  sinh hoạt sẽ không thể được khắc phục trong trung hạn.  Trang 17
  18. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ ̣ ̉ TAI LIÊU THAM KHAO ̀ 1. Kho thư viên m ̣ ở  http://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%99c_quy%E1%BB%81  n_(kinh_t%E1%BA%BF). ́ ̀ ́ ̣ 2. Giao trinh kinh tê công công.NXB  Thông Kê, T.S nguyên thuân. Trang ́ ̃ ́   39,40 3. http://baocongthuong.com.vn/Details/chuyen­dong­cong­thuong/dien­ luc­chieu­sang­deu­bo­tay­voi­mang­nhen/32/0/16086.star 4. http://tintuc.xalo.vn/201073660099/tp_hcm_lich_cat_dien_ngay_08_01_ 2009.html. 5. http://www.vnexpress.net/GL/Ban­doc­viet/Kinh­ doanh/2009/06/3BA1089C/. 6. http://tintuc.xalo.vn/00­1365263324/qua_dam_gi.html 7. http://tintuc.xalo.vn/04744521373/pha_the_doc_quyen_dien.html Trang 18
  19. GVHD:Ths TRÂN THU VÂN ̀ Trang 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
320 tài liệu
1253 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2