zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo "Bàn về khái niệm văn bản quy phạm pháp luật "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

87
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bàn về khái niệm văn bản quy phạm pháp luật Mặt khác, trong lĩnh vực tình cảm, hành vi chưa chắc đã phản ánh đúng mục đích, ý nghĩa đích thực của nó. Chẳng hạn, người Việt Nam có triết lí “bằng mặt không bằng lòng”; “yêu cho roi cho vọt”… Vì thế, chỉ thông qua hành vi, không thể đánh giá được sự yêu thương hay quý trọng mà vấn đề này chỉ “người trong cuộc” mới cảm nhận được....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Bàn về khái niệm văn bản quy phạm pháp luật "

nghiªn cøu - trao ®æi ThS. §oµn ThÞ tè Uyªn * N hà nư c và pháp lu t là hai hi n tư ng xã h i ra i, t n t i và phát tri n trong nh ng i u ki n kinh t - xã h i nh t hành. Ví d : i m a m c 1 ph n I c a Thông tư s 33/BT ngày 10/12/1992 c a B trư ng, Ch nhi m Văn phòng Chính ph nh. Hai hi n tư ng này luôn có m i quan hư ng d n v hình th c văn b n và vi c ban h m t thi t v i nhau. Nhà nư c không th hành văn b n c a các cơ quan hành chính t n t i n u thi u pháp lu t và ngư c l i, nhà nư c ch quy nh ngh quy t c a pháp lu t ch hình thành, phát tri n và phát Chính ph ban hành các ch trương l n, huy hi u l c b ng con ư ng nhà nư c. các chính sách c th ... Pháp lu t ã tr thành công c có hi u l c Có chăng khái ni m văn b n quy ph m nh t ưa xã h i vào vòng "tr t t " phù pháp lu t ch ư c nh nghĩa dư i góc h p v i ý chí c a giai c p th ng tr . Giai khoa h c t n t i trong sách báo pháp lí c p th ng tr s d ng nhi u hình th c khác nhưng r t ti c l i không th ng nh t v i nhau th hi n ý chí c a mình thành pháp nhau.(1) lu t như t p quán pháp, ti n l pháp và văn Ngày 12/11/1996, Qu c h i thông qua b n quy ph m pháp lu t. Trong ó văn b n Lu t ban hành văn b n quy ph m pháp lu t. quy ph m pháp lu t ư c coi là hình th c L n u tiên khái ni m văn b n quy ph m pháp lu t ti n b , ch y u nh t c a pháp pháp lu t ư c ghi nh n chính th c trong lu t xã h i ch nghĩa vì nó có nh ng ưu th hình th c văn b n lu t có hi u l c pháp lí mà t p quán pháp và ti n l pháp không có cao. Có th nói ó là bư c ti n b áng k ư c. trong th c ti n l p pháp Vi t Nam. Ngày Trong khoa h c pháp lí cũng như th c 16/12/2002 Qu c h i thông qua Lu t s a ti n l p pháp Vi t Nam hi n nay, khái i, b sung m t s i u c a Lu t ban hành ni m văn b n quy ph m pháp lu t r t c n văn b n quy ph m pháp lu t. T i i u 1 ư c bàn lu n dư i góc khoa h c. Có th Lu t ban hành văn b n quy ph m pháp lu t l y i m m c năm 1996 khi Lu t ban hành nh nghĩa: "Văn b n quy ph m pháp lu t văn b n quy ph m pháp lu t ra i phân là văn b n do cơ quan nhà nư c có th m tích và so sánh khái ni m này. Trư c khi quy n ban hành theo th t c, trình t lu t ban hành o lu t trên, trong h th ng pháp nh, trong ó có quy t c x s chung, ư c lu t nư c ta khái ni m văn b n quy ph m Nhà nư c b o m th c hi n nh m i u pháp lu t chưa h ư c nh nghĩa mà ch quy nh v tên g i và vai trò c a văn b n * Gi ng viên Khoa hành chính - nhà nư c pháp lu t do m i cơ quan nhà nư c ban Trư ng i h c lu t Hà N i T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004 65
nghiªn cøu - trao ®æi ch nh các quan h xã h i theo nh hư ng pháp lu t ch c n sai ph m v hình th c thì xã h i ch nghĩa".(2) văn b n ó cũng không ư c coi là văn b n Trong ph m vi bài vi t này, tác gi quy ph m pháp lu t và s b cơ quan nhà mu n phân tích rõ nét hơn khái ni m văn nư c có th m quy n x lí. Ví d : Th tư ng b n quy ph m pháp lu t trên ây t ó Chính ph ban hành ngh quy t, hay chánh ưa ra khái ni m m i trên cơ s k th a án Toà án nhân dân t i cao ban hành ngh nh nghĩa c a Lu t ban hành văn b n quy nh... u b coi là trái th m quy n v hình ph m pháp lu t, b i vì khi xem xét dư i góc th c. Do v y, khi nh nghĩa v văn b n khoa h c, nh nghĩa văn b n quy ph m quy ph m pháp lu t, nhà làm lu t không ch pháp lu t ư c quy nh trong Lu t ban quan tâm t i d u hi u ch th , trình t , th hành văn b n quy ph m pháp lu t v n còn t c ban hành, n i dung, m c ích mà còn nhi u i m áng bàn lu n. c n quan tâm t i y u t hình th c, coi ó là Trư c h t, Lu t ban hành văn b n quy m t trong nh ng d u hi u c a văn b n quy ph m pháp lu t quy nh d u hi u ch th ph m pháp lu t. ban hành văn b n quy ph m pháp lu t ch Th ba, Lu t ban hành văn b n quy thu c v cơ quan nhà nư c có th m quy n, ph m pháp lu t chưa c p tính ch t c a trong khi ó t i i m b, c, d kho n 2 i u 1 vi c áp d ng văn b n quy ph m pháp lu t l i li t kê nh ng văn b n quy ph m pháp trong nh nghĩa. Xu t phát t n i dung c a lu t do nh ng cá nhân có th m quy n ban văn b n quy ph m pháp lu t là ch a ng hành như Ch t ch nư c, Th tư ng Chính quy ph m pháp lu t cho nên tính ch t c a ph , b trư ng, th trư ng cơ quan ngang vi c áp d ng ư c coi là m t trong nh ng b , chánh án Toà án nhân dân t i cao, vi n c i m phân bi t v i văn b n áp d ng trư ng Vi n ki m sát nhân dân t i cao. Như pháp lu t. Văn b n áp d ng pháp lu t ch v y, trong cùng m t i u kho n, gi a ph n ư c s d ng m t l n duy nh t còn văn b n nh nghĩa và ph n li t kê các cơ quan nhà quy ph m pháp lu t ư c áp d ng nhi u l n nư c có th m quy n ban hành văn b n ã gi i quy t nh ng công vi c c th phát không th ng nh t v i nhau. Quy nh này sinh trong th c ti n. Vì v y, c n b sung c a Lu t ban hành văn b n quy ph m pháp thêm c m t : " ư c áp d ng nhi u l n lu t có th làm cho các i tư ng thi hành trong th c ti n i s ng" vào v trí cu i hi u là chánh án Toà án nhân dân t i cao, cùng trong nh nghĩa. Th tư ng Chính ph ... cũng là cơ quan T nh ng lí do trên, s là h p lí hơn nhà nư c. khi chúng ta ưa ra khái ni m văn b n quy Th hai, d u hi u hình th c c a văn b n ph m pháp lu t như sau: Văn b n quy quy ph m pháp lu t không ư c quy nh ph m pháp lu t là văn b n do cơ quan nhà trong Lu t ban hành văn b n quy ph m nư c có th m quy n ho c cá nhân có th m pháp lu t. Trong khi ó n u nh ng ch th quy n ban hành theo th t c, trình t và có th m quy n ban hành văn b n quy ph m hình th c lu t nh, trong ó ch a ng 66 T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004
nghiªn cøu - trao ®æi nh ng quy t c x s mang tính ch t b t b n quy ph m pháp lu t k t ngày bu c chung, ư c Nhà nư c b o m th c 03/01/2003, khi Lu t s a i, b sung m t hi n nh m i u ch nh các quan h xã h i s i u c a Lu t ban hành văn b n quy cơ b n và ư c áp d ng nhi u l n trong ph m pháp lu t có hi u l c; m t quy t nh th c ti n i s ng. do các cơ quan qu n lí chuyên môn a Theo nh nghĩa này, văn b n quy ph m phương giúp vi c cho u ban nhân dân ban pháp lu t có nh ng c i m sau ây: hành ho c quy t nh, ch th ban hành + Do cơ quan nhà nư c có th m quy n th c hi n ch c năng, nhi m v , quy n h n ho c cá nhân có th m quy n ban hành. c a ch t ch u ban nhân dân u không th D u hi u u tiên kh ng nh m t là văn b n quy ph m pháp lu t. Càng không văn b n quy ph m pháp lu t là văn b n ó th tr thành văn b n quy ph m pháp lu t ph i ư c ban hành b i nh ng cơ quan nhà khi văn b n do ch th không ph i cơ quan nư c có th m quy n ho c nh ng cá nhân có nhà nư c ban hành, ó là ngh quy t do các th m quy n. Nh ng cơ quan nhà nư c có t ch c chính tr , t ch c chính tr - xã h i th m quy n ban hành văn b n quy ph m và các t ch c xã h i khác; hay văn b n do pháp lu t bao g m: Qu c h i, U ban các ơn v cơ c u c a m t cơ quan nhà thư ng v Qu c h i, Chính ph , h i ng nư c như c c, v , vi n, văn phòng tr c nhân dân các c p, u ban nhân dân các c p, thu c b ban hành... có s ph i h p gi a các cơ quan nhà nư c V i nh ng l p lu n trên ây có th v i nhau ho c gi a cơ quan nhà nư c có kh ng nh m t văn b n ư c coi là văn b n th m quy n v i cơ quan trung ương c a t quy ph m pháp lu t khi nó ư c ban hành ch c chính tr - xã h i ban hành văn b n b i cơ quan nhà nư c có th m quy n ho c quy ph m pháp lu t liên t ch. Nh ng cá cá nhân có th m quy n. nhân có th m quy n ban hành văn b n quy + Văn b n quy ph m pháp lu t ư c ph m pháp lu t là Th tư ng Chính ph , ban hành theo th t c, trình t và hình th c chánh án Toà án nhân dân t i cao, vi n lu t nh. trư ng Vi n ki m sát nhân dân t i cao, b Xu t phát t vai trò c a văn b n quy trư ng, th trư ng cơ quan ngang b . ph m pháp lu t i v i ho t ng qu n lí c i m này cho th y không ph i m i nhà nư c, t yêu c u m b o s ch t ch , cơ quan nhà nư c ho c m i cá nhân u có th ng nh t cho ho t ng xây d ng văn b n th m quy n ban hành văn b n quy ph m quy ph m pháp lu t, Lu t ban hành văn b n pháp lu t. Văn b n ư c ban hành b i m t quy ph m pháp lu t ã quy nh trình t , cơ quan nhà nư c ho c cá nhân không có th t c ban hành văn b n quy ph m pháp th m quy n ương nhiên văn b n ó không lu t c a các cơ quan nhà nư c trung ương th là văn b n quy ph m pháp lu t. Ví d : khá h p lí. Theo ó m t văn b n quy ph m quy t nh, ch th , thông tư c a th trư ng pháp lu t ư c ban hành qua các bư c như cơ quan thu c Chính ph không ph i là văn l p chương trình, so n th o, th m tra, th m T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004 67
nghiªn cøu - trao ®æi nh, l y ý ki n góp ý cho d th o văn b n công văn hành chính hay thông báo có ch a cho n thông qua, kí, công b , t t c u ng quy ph m pháp lu t thì nh ng văn b n ph i tuân th úng quy nh c a lu t. N u ó không ph i là văn b n quy ph m pháp m t văn b n ư c ban hành úng th m lu t vì không úng tên g i do Lu t ban hành quy n, có n i dung hoàn toàn h p pháp văn b n quy ph m pháp lu t quy nh. nhưng ch c n vi ph m v th t c ban hành + Văn b n quy ph m pháp lu t có n i thì văn b n ó không ư c coi là văn b n dung là các quy ph m pháp lu t. quy ph m pháp lu t vì trư c sau s b cơ Quy ph m pháp lu t là quy t c x s do quan có th m quy n x lí. Ví d : U ban Nhà nư c ban hành và b o m th c hi n, thư ng v Qu c h i ban hành pháp l nh mà th hi n ý chí c a giai c p th ng tr nh m b qua th t c th m tra c a H i ng dân i u ch nh các m i quan h xã h i. Các quy t c và các u ban c a Qu c h i... s b coi t c x s chính là nh ng khuôn m u, chu n là vi ph m v th t c ban hành. Tương t , m c mà m i cơ quan, t ch c, cá nhân ph i n u văn b n do ch th không có th m tuân theo khi tham gia các quan h xã h i quy n ban hành văn b n quy ph m pháp ư c quy t c ó i u ch nh. V m t hình lu t thì ng th i không ch u s i u ch nh th c, quy ph m pháp lu t ư c ch a ng c a quy trình do Lu t ban hành văn b n quy trong các văn b n quy ph m pháp lu t. ph m pháp lu t quy nh và ương nhiên Trong m i quan h này quy ph m pháp lu t không ph i là văn b n quy ph m pháp lu t. là n i dung còn văn b n quy ph m pháp lu t Ví d , ch t ch u ban nhân dân các c p ban là hình th c. ây là c i m quan tr ng hành quy t nh ho c ch th ch v i tư cách nh t c a văn b n quy ph m pháp lu t. văn b n áp d ng pháp lu t. V i n i dung là các quy t c x s do Ngoài ra, m t văn b n ư c coi là văn Nhà nư c ban hành, th hi n ý chí nhà b n quy ph m pháp lu t còn ph i ư c ban nư c, cho nên văn b n quy ph m pháp lu t hành úng hình th c do pháp lu t quy nh. luôn luôn mang tính b t bu c chung, ư c ây hình th c c a văn b n quy ph m Nhà nư c b o m th c hi n b ng nhi u pháp lu t ch y u ư c hi u là tên g i c a bi n pháp như tuyên truy n, giáo d c, văn b n. T i i u 1 Lu t ban hành văn b n thuy t ph c, t ch c, hành chính, kinh t . quy ph m pháp lu t (s a i) quy nh rõ Trong trư ng h p c n thi t Nhà nư c áp m i cơ quan nhà nư c ho c cá nhân có d ng bi n pháp cư ng ch i v i nh ng cá th m quy n ư c phép ban hành văn b n nhân, t ch c không tuân th các quy t c x quy ph m pháp lu t v i nh ng tên g i nh t s ư c ch a ng trong văn b n quy ph m nh. Ví d : Chánh án Toà án nhân dân t i pháp lu t. cao có quy n ban hành văn b n quy ph m Tính b t bu c chung c a văn b n quy pháp lu t v i tên g i là quy t nh, ch th , ph m pháp lu t ư c hi u là b t bu c i thông tư; Chính ph ban hành ngh quy t, v i m i ch th n m trong i u ki n, hoàn ngh nh... N u các ch th này ban hành c nh mà quy ph m pháp lu t quy nh. Quy 68 T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004
nghiªn cøu - trao ®æi ph m pháp lu t t ra không ph i cho các th l i có a v pháp lí khác nhau trong b ch th c th mà cho các ch th không máy nhà nư c. Chính i u này làm cho văn xác nh. ây là c i m khác bi t v i văn b n quy ph m pháp lu t có th b c v hi u b n áp d ng pháp lu t. Chính vì v y mà khi l c pháp lí khác nhau do b chi ph i b i y u xác l p n i dung c a văn b n áp d ng pháp t th m quy n c a ch th ban hành. Ngoài lu t bao gi ngư i so n th o cũng ph i th ra, hi u l c pháp lí c a văn b n quy ph m hi n y , chi ti t nh ng y u t nhân thân pháp lu t còn có th b chi ph i b i c n i ( i v i i tư ng thi hành là cá nhân), y u dung c a văn b n. Thông thư ng văn b n t tên g i và a ch c th ( i tư ng thi quy ph m pháp lu t do cơ quan nhà nư c hành là t ch c) cá bi t hoá i tư ng. ho c cá nhân có th m quy n trung ương Còn i tư ng thi hành văn b n quy ph m ban hành có hi u l c pháp lí trên ph m vi c pháp lu t bao gi cũng chung chung, tr u nư c, do cơ quan nhà nư c a phương tư ng, không xác nh. Ví d : Ngư i so n ban hành có hi u l c pháp lí trên ph m vi th o thư ng s d ng nh ng thu t ng tr u a phương ó. Nhưng cũng có nh ng tư ng như "ngư i nào", "m i ngư i", "m i trư ng h p, cơ quan nhà nư c hay cá nhân công dân", "m i t ch c" ho c n i i có th m quy n trung ương xu t phát t tư ng thi hành b ng cách s d ng t "c m", tính c thù c a m i a phương nên ch "nghiêm c m" u câu sau ó là mô t ban hành văn b n quy ph m pháp lu t có hành vi. Vì v y, văn b n quy ph m pháp hi u l c pháp lí trên ph m vi a phương lu t ư c áp d ng l p i, l p l i nhi u l n nh t nh. còn văn b n áp d ng pháp lu t ch ư c Như v y ch nh ng văn b n nào áp th c hi n duy nh t m t l n trên th c t . ng y các c i m trên ây m i tr So sánh v i văn b n do các t ch c xã thành văn b n quy ph m pháp lu t. h i ban hành cho th y nh ng văn b n này Trên ây là nh ng phân tích, bàn lu n không có tính b t bu c chung như văn b n thêm v khái ni m văn b n quy ph m pháp quy ph m pháp lu t. i v i ngh quy t do lu t. R t mong nh n ư c nh ng ý ki n trao ng c ng s n Vi t Nam ban hành - t ch c i ngày càng làm sáng t hơn n a khái chính tr có vai trò lãnh o Nhà nư c, ni m văn b n quy ph m pháp lu t dư i góc cũng ch có tính b t bu c i v i các ng khoa h c, góp ph n quan tr ng vào vi c viên và cơ s ng. Vì v y, mu n cho các nh n th c úng n v vai trò c a lo i văn ch trương, ư ng l i, chính sách c a b n này trong quá trình xây d ng nhà nư c ng có tính b t bu c i v i m i i pháp quy n xã h i ch nghĩa./. tư ng, Nhà nư c ph i ti n hành th ch hoá thành pháp lu t mà trư c h t là các (1).Xem: TS. Nguy n C u Vi t "V văn b n quy quy ph m pháp lu t. ph m pháp lu t", T p chí Nhà nư c và pháp lu t s Văn b n quy ph m pháp lu t do r t 11/1998. nhi u ch th khác nhau ban hành. M i ch (2).Xem: Công báo, s 5 ngày 25/1/2003, tr.256. T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004 69

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng

172 tài liệu

836 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.