intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo khoa học: Một số nhiễu ảnh thường gặp trong chụp cộng hưởng từ và cách khắc phục

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

3
lượt xem
1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Báo cáo khoa học "Một số nhiễu ảnh thường gặp trong chụp cộng hưởng từ và cách khắc phục" với các nội dung chính sau: Nhiễu ảnh trong chụp cộng hưởng từ là gì; các kiểu nhiễu ảnh thường gặp và cách khắc phục. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: Một số nhiễu ảnh thường gặp trong chụp cộng hưởng từ và cách khắc phục

  1. MỘT SỐ NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP TRONG CHỤP CỘNG HƯỞNG TỪ VÀ CÁCH KHẮC PHỤC Báo cáo viên: Thái Phan Linh Bệnh viện Quân Y 103
  2. NHIỄU ẢNH TRONG CHỤP CỘNG HƯỞNG TỪ LÀ GÌ? Nhiễu ảnh hay xảo ảnh, ảnh giả là các chi tiết không có thật xuất hiện trên hình ảnh hoặc hình ảnh sau xử lý của bộ phận được khảo sát bị sai lệch về hình thái, kích thước so với hình ảnh thật. Nói cách khác, nhiễu ảnh trong chụp cộng hưởng từ là sự sai lệch về cường độ tín hiệu trên hình ảnh chụp so với tín hiệu thực tế của vật thể. Nguyên nhân gây ra hiện tượng này có rất nhiều yếu tố khác nhau, được chia thành các nhóm chính: • Do máy chụp: các máy đời thấp có cường độ từ trường thấp dẫn đến từ trường kém đồng nhất gây ảnh hưởng đến quá trình thu nhận tín hiệu ảnh. • Do Coils: Coils là bộ phận cực kỳ quan trọng trong chụp cộng hưởng từ, có chức năng phát và thu nhận tín hiệu kích thích ban đầu, sau một thời gian sử dụng bộ phận này thường xảy ra lỗi gây ảnh hưởng đến chất lượng tín hiệu ảnh thu được. • Do bệnh nhân: nhiễu ảnh do có cấy ghép kim loại trong cơ thể hoặc bệnh nhân phối hợp kém, rối loạn hành vi, chuyển động, rung lắc trong quá trình chụp • Sinh học trong cơ thể người bệnh • Một số yếu tố bên ngoài ngẫu nhiên không điều khiển được 2
  3. CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC • Nhiễu ảnh do chuyển động (Motion aritfact): Gây ra do sự di chuyển của cấu trúc trong quá trình ghi hình. Biểu hiện theo hướng phase recording. Bao gồm cả tự ý và vô ý. Nhiễu ảnh do nhịp thở, nhịp tim của bệnh nhân: Kiểu nhiễu ảnh này thường gặp ở những người lớn tuổi hoặc trẻ nhỏ khó phối hợp theo hiệu lệnh trong một số kỹ thuật đòi hỏi cần sự hợp tác như chụp ổ bụng, phổi, tim. Nhiễu ảnh nhịp thở trên bệnh nhân chụp ổ bụng. Cách khắc phục: • Hướng dẫn bệnh nhân phối hợp, đặc biệt hướng dẫn bệnh nhân tập thở • Sử dụng các chuỗi xung nhanh: Haste,… • Sử dụng hệ thống Respiratory trigger, ECG cho những xung bắt nhịp thở, nhịp tim • Sử dụng Satband chống nhiễu ảnh • Chia khoảng thời gian nhịn thở của bệnh nhân ngắn lại • Tăng NSA/NEX + hiệu chỉnh Phase FOV
  4. CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC • Nhiễu ảnh do chuyển động (Motion aritfact): Nhiễu ảnh do chuyển động tự ý của người bệnh Đây là kiểu nhiễu hay gặp nhất trong chụp cộng hưởng từ, có thể gặp ở mọi đối tượng người bệnh thường do tâm lý sợ hãi, tiếng ồn của máy lớn hoặc do đau đớn. Cách khắc phục: • Lựa chọn các chuỗi xung mang lại thông tin nhiều nhất trong thăm khám cấp cứu, rút ngắn thời gian thăm khám • Hướng dẫn và cố định bệnh nhân tốt trước khi chụp • Sử dụng các kỹ thuật chống rung: BLADE…
  5. CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC • Nhiễu ảnh do dòng chảy ( Flow artifact ) Nhiễu do dòng chảy dịch não tuỷ/ Máu: Có thể hạn chế bằng một số cách sau đây: Khi chụp, các mạch máu luôn chuyển động không • Sử dụng kỹ thuật bù dòng (Flow Compensation) ngừng gây ảnh hưởng đến quá trình thu nhận tín hiệu • Sử dụng Satband phía trên hoặc dưới dòng chảy, tại dẫn đến ảnh giả, thường không thể loại bỏ hoàn toàn vùng động mạch chủ để bão hoà dòng chảy. nhiễu ảnh do dòng chảy nhưng • Thay đổi hướng mã hóa cùng chiều với dòng chảy. hinhanhykhoa.com
  6. CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC • Nhiễu ảnh cuộn hình ( Aliasing/ Wrap around aritfact ): • Nhiễu ảnh chồng lấn xảy ra khi kích thước của bộ phận cần khảo sát vượt quá trường thu nhận tín hiệu (FOV).
  7. CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC • Nhiễu ảnh cuộn hình ( Aliasing/ Wrap around aritfact ): • Xảo ảnh cuộn hình cũng xuất hiện ở các chuỗi xung 3D khi theo hươngs Slice Selection FOV không ohur hết đối tượng khảo sát, thường xuất hiện ở đầu và cuối của khối thể tích. Cách khắc phục: • Tăng FOV bao phủ toàn bộ bộ phận cần chụp • Bão hòa vectơ từ hóa vùng gây nhiễu ảnh (SATBAND) • Sử dụng kỹ thuật No Phase Wrap (oversampling) • Các vùng nằm ngoài giá trị mã hoá pha từ 0-360 độ sẽ được quy đổi thành giá trị nằm trong khoảng cho phép và cuộn vào bên trong hình ảnh được tạo ra.
  8. CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC • Nhiễu ảnh chồng lấp ( Slice overlap artifact ) • Do các slide lân cận nhận năng lượng từ RF kích thích bên cạnh bị bão hoà dẫn đến giảm hoặc mất tín hiệu hoàn toàn ở vùng bị ảnh hưởng. • Biểu hiện bằng các giải đen chạy ngang qua hình ảnh tạo ra do sự chồng cheó các lát cắt. Cách khắc phục: • Khoảng cách giữa các lát cắt >10% độ dầy lát cắt. • Ghi hình thành từng group/ Stack
  9. CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC • Nhiễu ảnh do kim loại (Megnetic susceptibility artifact) • Hay gặp ở những bệnh nhân có phẫu thuật cấy ghép kim loại trong cơ thể, niềng răng...Xảo ảnh gây ra bởi sự khác biệt tính nhậy cảm từ, làm thay đổi từ trường tại vùng đó dẫn đến hình ảnh bị méo, biến dạng, trống tín hiệu. Để hạn chế nhiễu do kim loại Ta có thể đổi hướng mã hóa thu nhận tín hiệu và che chắn bằng Satband. Bệnh nhân có nẹp vít vùng cổ.
  10. CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC • Nhiễu ảnh do chênh lệch hóa học (Chemical Shift) Cách khắc phục Thường được nghĩ đến là sử dụng chuỗi xung Fatsat để đối chiếu hoặc giảm ma trận (Matrix) • Kiểu nhiễu này xảy ra do sự chênh lệch môi trường hóa học giữa nước và mỡ (Tần số Proton trong phân tử khác nhau) tạo thành các viền trắng hoặc đen ở ranh giới giữa các bộ phận.Thường xẩy ra theo hướng mã hoá ( Frequency encoding) Thường gặp tại các bộ phận như Gan, Thận, cơ, dây thần kinh mặt. hinhanhykhoa.com
  11. CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC • Truncation artifact: Xuất hiện dưới dạng các đường song song nhau và song song với các giao diện mô có độ tương phản cao. Gây ra do sự cắt ngắn chuỗi biên đổi Fourier để tái tạo tín hiệu MR thành hình ảnh. Những xảo ảnh này đặc biệt có vấn đề trong khảo sát cột sống vì dễ gây nhầm lẫn với tổn thương tuỷ. Có thể tăng ma trận để giảm các vệt nhiễu ảnh.
  12. CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC • Nhiễu ảnh dạng đường vệt ( Zipper artifact ) Xuất hiện các đường vệt đen hoặc trắng kéo dài trên hình ảnh, nguyên nhân thường là do tác động bởi các tín hiệu RF từ bên ngoài. Các cách loại bỏ nhiễu ảnh dạng này là: • Kiểm tra các thiết bị điện tử mang vào phòng chụp của bệnh nhân bằng máy quét cầm tay và hỏi bệnh nhân trước khi chụp • Kiểm tra cửa phòng chụp có thể chưa đóng kín • Kiểm tra Coils và lồng chụp có thể tồn tại kim loại nhỏ bị hút lại
  13. CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC • Surface coil flair: Tương phản giứa các vùng gần bề mặt cơ thể và sâu trong cơ thể không đồng nhất. Liên quan đến vùng nhậy cản của coil hoặc việc sử dụng coil bề mặt không hợp lý. Cách khắc phục: • Tránh để các đối tượng khảo sát đặt lệch hẳn về một phía của coil khi đặt coil trên bệnh nhân. • Sử dụng số lượng coil tương đồng với số lượng vùng cần khảo sát. • Các coil bề mặt chỉ dùng cho các khảo sát khu vực gần bề mặt cơ thể.
  14. CÁC KIỂU NHIỄU ẢNH THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH KHẮC PHỤC • Xảo ảnh trên xung TOF MRA - Stair step artifact Xảo ảnh hình răng cưa ở các viền mạch máu TOF dựa vào dòng chảy của máu chưa bão hoà để hoặc có hình dạng như bậc cầu thang. tạo tín hiệu nội mạch cao. Tín hiệu này cao nhất khi Thường xảy ra do sử dụng lát cắt quá dày khi so dòng chảy vuông góc với lát cắt, khi dòng chảy đi sánh với độ phân giải trong mặt phẳng. Cũng có trong mặt phẳng lát cắt chúng có thể gây bão hoà thể gặp trong trường hợp bệnh nhân chuyển tín hiệu như những mô xung quanh làm giảm tín động trong quá trình thu ảnh. hiệu thu được. Xảo ảnh này chúng ta có thể gặp trên cả xung 2D và 3D.
  15. TRÂN TRỌNG CẢM ƠN! 15 hinhanhykhoa.com
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2