Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Thể loại song thất lục bát trong Thơ mới (1932 - 1945) "
lượt xem 15
download
Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2008 tác giả: 6. Biện Thị Quỳnh Nga, Thể loại song thất lục bát trong Thơ mới (1932 - 1945) .
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Thể loại song thất lục bát trong Thơ mới (1932 - 1945) "
- ThÓ lo¹i song thÊt lôc b¸t ..., Tr. 38-47 BiÖn ThÞ Quúnh Nga ThÓ lo¹i song thÊt lôc b¸t trong th¬ míi (1932 - 1945) BiÖn ThÞ Quúnh Nga (a) Tãm t¾t. Bµi b¸o ®i s©u nghiªn cøu, t×m hiÓu thÓ lo¹i song thÊt lôc b¸t trong Th¬ míi 1932 - 1945 trªn c¸c ph−¬ng diÖn: vÞ trÝ, ®Æc tr−ng chøc n¨ng, néi dung vµ thi ph¸p thÓ lo¹i; tõ ®ã x¸c ®Þnh vai trß, "vËn mÖnh" vµ søc sèng cña thÓ lo¹i nµy trong th¬ ViÖt Nam hiÖn ®¹i. ë c¸c thÕ kû XVI, XVII, XVIII, ®Þnh 1. Song thÊt lôc b¸t (tõ ®©y viÕt t¾t h×nh víi m« h×nh chuÈn: c©u thÊt trªn, lµ STLB) lµ thÓ th¬ c¸ch luËt thuÇn tóy thanh tr¾c ë tiÕng thø ba vµ vÇn ë tiÕng ViÖt Nam, ®¬n vÞ c¬ b¶n lµ mét tæ hîp thø n¨m - ë cuèi thÕ kû XVIII (Theo (hay khæ) gåm 4 c©u trong ®ã cã 2 c©u kh¶o s¸t vµ x¸c ®Þnh cña Phan DiÔm thÊt ng«n vµ 2 c©u lôc b¸t. (NÕu 2 c©u Ph−¬ng) [2, tr. 56]. C¨n cø vµo t¸c thÊt ng«n ®i tr−íc råi míi ®Õn 2 c©u lôc phÈm hiÖn cßn, cã thÓ thÊy STLB ®¹t b¸t th× gäi lµ song thÊt lôc b¸t. Ng−îc ®Õn ®Ønh cao thµnh tùu ë chÆng ®−êng l¹i, nÕu 2 c©u lôc b¸t ®i tr−íc råi tiÕp 2 cuèi thêi trung ®¹i, tõ kho¶ng gi÷a thÕ c©u thÊt ng«n, gäi lµ lôc b¸t gi¸n thÊt). kû XVIII ®Õn hÕt thÕ kû XIX. Nã ®−îc §©y lµ thÓ lo¹i cã chøc n¨ng vµ néi dïng trong nhiÒu thÓ lo¹i kh¸c nhau, dung kh¸ phong phó, cã thi ph¸p chÆt tr−íc hÕt lµ trong ng©m khóc: Chinh chÏ. §iÒu ®¸ng chó ý lµ STLB tuy cã sù phô ng©m - b¶n dÞch cña §oµn ThÞ tham gia cña hai thÓ lo¹i (lôc b¸t vµ §iÓm (?), Cung o¸n ng©m khóc - thÊt ng«n) nh−ng sù tham gia nµy kh«ng ph¶i theo kiÓu phÐp céng ®¬n NguyÔn Gia ThiÒu, Tù t×nh khóc - Cao thuÇn mµ lµ mét sù tham gia - t¸c hîp B¸ Nh¹, Thu d¹ l÷ hoµi ng©m - §inh t¹o nªn mét cÊu tróc míi - mét thÓ lo¹i NhËt ThËn, Ai t− v·n - Lª Ngäc H©n...; míi mang tÝnh thèng nhÊt chØnh thÓ. trong v¨n tÕ: V¨n tÕ thËp lo¹i chóng ChÝnh v× thÕ, kh«ng thÓ xem STLB lµ sinh - NguyÔn Du; trong thÓ hµnh: Tú “biÕn thÓ” cña mét trong hai thÓ lo¹i lôc bµ hµnh - b¶n dÞch cña Phan Huy Thùc, b¸t hoÆc thÊt ng«n. Lôc b¸t trong STLB v.v... Cuèi thÕ kû XIX, ngoµi c¸c t¸c gi¶ còng nh− thÊt ng«n trong STLB hoµn (ch−a râ) cña Nh©n nguyÖt vÊn ®¸p, toµn phô thuéc vµo nhau, tån t¹i trong BÇn n÷ th¸n, Hµ thµnh thÊt thñ ca, sù vËn hµnh cña thÓ lo¹i míi - STLB. NguyÔn KhuyÕn lµ ng−êi cã høng thó STLB xuÊt hiÖn trong v¨n häc ViÖt ®Æc biÖt vµ rÊt thµnh c«ng víi thÓ th¬ Nam vµo kho¶ng thÕ kû XV (sím nhÊt nµy. ¤ng viÕt liÒn ®Õn 7 bµi, trong ®ã cã lµ trong bµi Bå §Ò th¾ng c¶nh thi, tËp nh÷ng bµi næi tiÕng nh− Lêi vî anh Lª triÒu ngù chÕ Quèc ©m thi [1, tr. 252] ph−êng chÌo, Khãc D−¬ng Khuª, V¨n di sau ®ã lµ trong bµi NghÜ hé t¸m gi¸p chóc... Cho ®Õn chÆng ®−êng cuèi cña gi¶i th−ëng h¸t ¶ ®µo (1504) cña Lª §øc thêi trung ®¹i, STLB ®· chøng tá ®−îc Mao; tiÕp tôc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn −u thÕ ®Æc thï cña nã trong ®¶m nhËn NhËn bµi ngµy 03/4/2008. Söa ch÷a xong 29/5/2008. 38
- tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 2B-2008 chøc n¨ng tr÷ t×nh (cã thÓ kÕt hîp víi tr÷ t×nh ë ®©y kh«ng ph¶i lµ tr÷ t×nh tù sù) víi néi dung gi·i bµy t©m tr¹ng, trùc tiÕp, lµ nh÷ng “b¶n tù thuËt t©m håi cè, hoµi niÖm. Sang ®Çu thÕ kû XX, tr¹ng” cña c¸c t¸c gi¶. Tuy nhiªn, còng STLB l¹i ph¸t triÓn m¹nh mÏ víi néi cã mét sè tr−êng hîp t¸c gi¶ ®ång thêi dung kªu gäi, cæ vò, tuyªn truyÒn yªu lµ nh©n vËt tr÷ t×nh, qua t¸c phÈm, trùc n−íc vµ c¸ch m¹ng (H¶i ngo¹i huyÕt tiÕp béc lé gi·i bµy t©m tr¹ng nh− Tù th− - b¶n dÞch ch÷ Quèc ng÷ cña Lª §¹i t×nh khóc cña Cao B¸ Nh¹, Ai t− v·n tõ nguyªn v¨n ch÷ H¸n cña Phan Béi cña Lª Ngäc H©n. MÆc dÇu trong c¸c t¸c phÈm nµy t¸c gi¶ phÇn nhiÒu lµ trùc Ch©u, TØnh Quèc hån ca - Phan Ch©u Trinh, Bµi ca ¸ tÕ ¸ - ch−a râ t¸c gi¶, tiÕp béc lé c¶m xóc, nh−ng dÉu sao vÉn kh«ng ®−îc ngang nhiªn tho¶i m¸i béc Chiªu hån n−íc - Ph¹m TÊt §¾c, Hai lé t×nh c¶m cña m×nh nh− ë trong v¨n ch÷ n−íc nhµ - TrÇn TuÊn Kh¶i… häc hiÖn ®¹i sau nµy. Bëi vËy vÒ c¬ b¶n Trªn c¬ së quan s¸t kh¸ nhiÒu t¸c mµ nãi “tr÷ t×nh” trong STLB ®Æc biÖt ë phÈm STLB, Phan Ngäc nhËn xÐt: khóc ng©m lµ lo¹i “tr÷ t×nh gi¸n tiÕp” Th«ng th−êng c¸c t¸c gi¶ ®ãng vai “mét hay cã thÓ gäi lµ “tù t×nh”. §Æng Thai ng−êi l÷ kh¸ch”. Ng−êi l÷ kh¸ch Êy cã Mai ®· rÊt cã c¬ së khi gäi “tr÷ t×nh” ë thÓ lµ mét c« g¸i mét m×nh trong khuª ®©y (trong thÓ lo¹i ng©m khóc dïng phßng trèng tr¶i, c¶m th−¬ng cho th©n h×nh thøc STLB, cô thÓ qua t¸c phÈm phËn m×nh, cã thÓ lµ mét nhµ nho tr−íc Chinh phô ng©m) lµ “tù t×nh” [3, tr. 55]. ¸nh tr¨ng håi t−ëng l¹i mét thêi ®· qua, Theo chóng t«i, kh¸i niÖm “tù t×nh” chØ còng cã thÓ lµ mét chÝ sÜ “h«m nay «n ¸p dông cho khóc ng©m lµ hîp lÝ vµ l¹i qu·ng ®−êng dµi”, mét ng−êi c¸ch thÝch ®¸ng nhÊt, kh«ng nªn dïng kh¸i m¹ng trong c¶nh tï ®µy, xuÊt d−¬ng niÖm nµy ¸p dông cho toµn bé th¬ trung nh¾n nhñ nh÷ng ng−êi m×nh tin cËy...” ®¹i. [1, tr. 244]. Nãi c¸ch kh¸c lµ t¸c gi¶ ho¸ th©n, nhËp vai vµo nh©n vËt tr÷ t×nh, 2. Th¬ míi 1932 - 1945 lµ cuéc c¸ch nãi hé nçi niÒm cña nh©n vËt. ë Cung t©n th¾ng lîi lín vÒ th¬, ®¸nh dÊu b−íc o¸n ng©m khóc, NguyÔn Gia ThiÒu ®· ngoÆt lín trong lÞch sö th¬ ca vµ v¨n ho¸ th©n vµo nh©n vËt ng−êi cung n÷ häc d©n téc. Víi nã, th¬ ViÖt thùc sù nãi hé t©m t−, nçi niÒm buån uÊt, sÇu ®−îc hiÖn ®¹i hãa, mang tÝnh lo¹i h×nh muén, day døt triÒn miªn trong ®au s©u s¾c cña th¬ hiÖn ®¹i. Trªn hµnh khæ, thÊt väng vµ o¸n th¸n khi bÞ vua tr×nh ®i ®Õn hiÖn ®¹i cña th¬ ViÖt, Th¬ ghÎ l¹nh, bá r¬i. ë Chinh phô ng©m t¸c míi 1932 - 1945 ®· tiÕp thu tinh hoa gi¶ còng nhËp vai vµo nh©n vËt ng−êi c¸c thÓ lo¹i th¬ ca vay m−în, s¸ng t¹o chinh phô ®Ó béc lé, gi·i bµy nçi c« ®¬n nªn nh÷ng h×nh thøc thÓ lo¹i míi, ®ång sÇu ®au, day døt triÒn miªn do chiÕn thêi t©n t¹o c¸c thÓ lo¹i th¬ ca cæ truyÒn tranh phong kiÕn phi nghÜa. Toµn bé d©n téc - tiªu biÓu lµ lôc b¸t vµ STLB - nh÷ng t©m tr¹ng nµy kh«ng ph¶i lµ nh»m cã thÓ biÓu hiÖn "dßng c¶m xóc “b¶n tù thuËt t©m tr¹ng” cña NguyÔn míi" cña thêi ®¹i mét c¸ch phong phó, Gia ThiÒu, §Æng TrÇn C«n hay §oµn h÷u hiÖu (vÒ thÓ lo¹i lôc b¸t, chóng t«i ThÞ §iÓm, mµ lµ cña nh©n vËt ng−êi ®· cã bµi viÕt riªng ®¨ng trªn T¹p chÝ cung n÷, nµng chinh phô. Vµ c¸ch thøc 39
- ThÓ lo¹i song thÊt lôc b¸t ..., Tr. 38-47 BiÖn ThÞ Quúnh Nga Tr−íc hÕt, cã thÓ thÊy vÞ thÕ kh¸ Khoa häc, Tr−êng §¹i häc Vinh [4], ë khiªm tèn cña thÓ lo¹i STLB trong ®©y chØ tËp trung vµo thÓ lo¹i STLB). “b¶ng” thÓ lo¹i Th¬ míi 1932 - 1945 Cïng víi thÓ lôc b¸t, STLB ®· ®¹t (Chóng t«i kh¶o s¸t tõ cuèn Th¬ míi ®Õn tr×nh ®é mÉu mùc, ®iÓn ph¹m ë c¸c 1932 - 1945, t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm) [5]. chÆng ®−êng cuèi thêi trung ®¹i (nöa Sù hiÖn diÖn cña thÓ th¬ nµy trong sau thÕ kû XVIII, thÕ kû XIX). B−íc "b¶ng" thÓ lo¹i Th¬ míi 1932 - 1945 víi sang thÕ kØ XX, ®Æc biÖt tõ khi xuÊt sè l−îng kh«ng nhiÒu. Tæng sè bµi th¬ hiÖn phong trµo Th¬ míi (1932 - 1945), s¸ng t¸c hoµn toµn theo thÓ STLB chØ thÓ STLB ph¶i ®øng tr−íc nhiÒu thö cã 18 bµi, chiÕm 1,6%. NÕu so víi thÓ th¸ch "kh¾c nghiÖt". Tr−íc hÕt lµ “m«i th¬ §−êng luËt (bao hµm c¶ hai d¹ng tø sinh” - ®Êt sèng cho nã. Thêi hiÖn ®¹i tuyÖt vµ b¸t có), STLB ch−a b»ng 1/3. víi nhÞp sèng gÊp g¸p vµ sù hÊp dÉn So víi lôc b¸t - thÓ th¬ hÇu nh− lu«n cña tiÕng gäi tù do khã cã chç tån t¹i song hµnh cïng nã suèt mét thêi kú ®µi cho nh÷ng thÓ lo¹i khu«n mÉu, cã chøc trong thêi trung ®¹i, th× sè l−îng t¸c n¨ng vµ néi dung "håi cè", "tù t×nh"... phÈm STLB còng qu¸ “khiªm tèn”: víi thi ph¸p qu¸ chÆt chÏ nh− STLB. 18/148 bµi. Vµ sè t¸c gi¶ t×m ®Õn víi thÓ Thø hai, STLB thùc sù ®· rÊt ®· æn STLB còng chØ ®Õm ®−îc trªn ®Çu ngãn ®Þnh, khã cã thÓ thay ®æi, "lµm míi" tay. Tiªu biÓu cã L−u Träng L− víi 4 h×nh thøc thÓ lo¹i. Thø ba, c¸c t¸c gi¶ bµi: Th¬ sÇu rông, Giang hå, Sø gi¶, Th¬ míi 1932 - 1945 t×m ®Õn víi thÓ Thó ®au th−¬ng; Ph¹m Huy Th«ng 3 lo¹i nµy khi thµnh tùu cña nã ®· ®¹t bµi: TiÕng ®µn khuya, Cµnh liÔu bªn hå, ®Õn ®Ønh cao víi nhiÒu phong c¸ch tµi TiÕng häa mi ca; Hµn MÆc Tö 2 bµi: n¨ng (NguyÔn Gia ThiÒu víi Cung o¸n Mu«n n¨m sÇu th¶m, Say chÕt ®ªm nay. ng©m khóc, NguyÔn Du víi V¨n tÕ thËp §ã lµ nh÷ng t¸c gi¶ cã sè l−îng bµi lo¹i chóng sinh, NguyÔn KhuyÕn víi STLB nhiÒu nhÊt; cßn l¹i mçi t¸c gi¶ Lêi vî anh ph−êng chÌo, Khãc D−¬ng mét bµi, cã: BÝch Khª, ThÕ L÷, Hå Khuª, v.v...). Thø t−, STLB nãi riªng DzÕnh, TÕ Hanh, Tó Mì, V©n §µi, còng nh− c¸c thÓ lo¹i th¬ cæ truyÒn H»ng Ph−¬ng, §µo Xu©n Quý, §å Phån. kh¸c nãi chung, mét khi ®· ®−îc c¸c VÒ dung l−îng, còng nh− thÓ lôc nhµ th¬ míi sö dông s¸ng t¸c nghÜa lµ b¸t, STLB trong Th¬ míi 1932 - 1945 ®Òu ph¶i tån t¹i d−íi ¸p lùc cña thêi ®¹i ch−a cã t¸c phÈm nµo cã quy m« nh− "Th¬ míi" - th¬ "tù do" - mét lo¹i h×nh nh÷ng khóc ng©m næi tiÕng trong v¨n th¬ ®ßi hái gi¶i phãng mäi rµng buéc häc trung ®¹i. HÇu hÕt, 18 bµi STLB cña hÖ thèng thi ph¸p truyÒn thèng. toµn vÑn trong Th¬ míi 1932 - 1945 ®Òu Tr−íc nh÷ng thö th¸ch nµy, "vËn cã quy m« nhá. Bµi ng¾n nhÊt lµ Th¬ mÖnh" vµ søc sèng cña STLB sÏ ra sao?, sÇu rông cña L−u Träng L− cã 10 c©u, chøc n¨ng, néi dung vµ thi ph¸p thÓ bµi dµi nhÊt lµ TiÕng häa mi ca cña lo¹i nµy sÏ ®−îc xö lÝ nh− thÕ nµo ®Ó: Ph¹m Huy Th«ng, 60 c©u. Trong sè 18 mét mÆt, v¨n häc ta kh«ng bÞ mÊt ®i bµi STLB trªn cã 10 bµi STLB ë d¹ng mét thÓ lo¹i riªng mang ®Ëm b¶n s¾c nguyªn thÓ, nghÜa lµ ®¬n vÞ c¬ b¶n lµ d©n téc, mÆt kh¸c ®Ó nã cßn cã thÓ ®ãng mét tæ hîp gåm 4 c©u trong ®ã cã 2 c©u gãp cho th¬ ViÖt Nam hiÖn ®¹i? 40
- tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 2B-2008 thÊt ®i tr−íc råi míi ®Õn 2 c©u lôc b¸t. Th©n tµn ma d¹i ®i råi Cßn ë d¹ng lôc b¸t gi¸n thÊt (tøc më RÇu rÇu n−íc m¾t bêi bêi ruét gan... ®Çu b»ng 2 c©u lôc b¸t råi míi ®Õn 2 §©y lµ cèt lâi lµm nªn sù kh¸c biÖt c©u thÊt ng«n), cã 8 bµi. ë d¹ng phèi vÒ chøc n¨ng, néi dung cña STLB trong v¨n häc trung ®¹i vµ STLB Th¬ míi xen (tøc cã sù xen kÏ gi÷a thÓ STLB víi 1932 - 1945. STLB ë nh÷ng bµi ng©m c¸c thÓ lo¹i kh¸c), cã 3 bµi: Hå xu©n vµ khóc truyÒn thèng, ®óng nh− nhËn xÐt thiÕu n÷ cña ThÕ L÷, Väng phu cña cña Phan DiÔm Ph−¬ng, “lµ nh÷ng t¸c Ph¹m Huy Th«ng, §Ñp vµ th¬ cña Nam phÈm tr÷ t×nh tr−êng thiªn, chóng Tr©n. kh«ng gièng nh− c¸c bµi th¬ tr÷ t×nh Gia nhËp vµo Th¬ míi 1932 - 1945, nhá th−êng ®−îc viÕt b»ng thÓ §−êng STLB ®· cã nh÷ng biÕn ®æi ®¸ng kÓ vÒ chøc n¨ng, néi dung vµ thi ph¸p thÓ luËt. ë ®©y kh«ng ph¶i chØ cã mét c¶m lo¹i. §©y chÝnh lµ ba ph−¬ng diÖn c¬ xóc, mét suy nghÜ ®¬n nhÊt, riªng lÎ, b¶n cña thÓ lo¹i - ba ph−¬ng diÖn cã tho¸ng qua mµ lµ c¶ mét chuçi t©m mèi quan hÖ g¾n bã h÷u c¬ víi nhau mµ tr¹ng phøc t¹p vµ phong phó cïng chóng t«i quan t©m, kh¶o s¸t. ng−ng tô l¹i. VÝ nh− trong Chinh phô ng©m nh©n vËt tr÷ t×nh lµ nµng chinh 3. Sang thêi ®¹i Th¬ míi, chøc n¨ng phô lu«n ®i vÒ gi÷a nh÷ng håi øc vÒ dÜ vµ néi dung cña STLB ®· cã nhiÒu ®æi v·ng... víi nh÷ng thö nghiÖm trong míi. Thø nhÊt, nã kh«ng cßn ph¶i phô hiÖn t¹i (D¹o hiªn v¾ng thÇm gieo tõng thuéc vµo c¸c thÓ lo¹i kh¸c nh− ng©m b−íc/ Tíi xu©n nµy tin h·y v¾ng khóc hay v¨n tÕ thêi trung ®¹i n÷a, kh«ng), víi c¶ nh÷ng suy nghÜ vÒ t−¬ng nghÜa lµ nã lµ mét thÓ th¬ ®éc lËp, tån lai (ThiÕp xin mu«n kiÕp sau nµy), khi t¹i cho chÝnh nã. Thø hai, chøc n¨ng chøng kiÕn nh÷ng c¶nh t−îng tr−íc tr÷ t×nh cña nã b©y giê chñ yÕu víi néi m¾t (Non ®«ng thÊy l¸ hÇu chÊt ®èng/ dung bµy tá t×nh c¶m, t©m tr¹ng cña c¸i TrÜ xËp xoÌ mai còng bÎ bai), khi l¹c T«i c¸ nh©n c¸ thÓ. ë ®©y, kh«ng cßn vµo giÊc méng (Sum vÇy mét lóc t×nh hiÖn t−îng t¸c gi¶ ph¶i ho¸ th©n nhËp cê)... Trong vßng lu©n chuyÓn khÐp kÝn vai vµo nh©n vËt tr÷ t×nh nh− trong Êy, nhiÒu t©m tr¹ng ®· ®−îc n¶y sinh: ng©m khóc n÷a. PhÇn lín ®iÖu th¬ nhí mong, lo l¾ng, sÇu muén, xãt xa, STLB Th¬ míi 1932 - 1945 lµ lêi gi·i b¨n kho¨n hèi hËn, tuyÖt väng...” [2, tr. bµy trùc tiÕp cña chÝnh nhµ th¬. Chñ 154]. Nh÷ng t©m tr¹ng Êy kh«ng ph¶i thÓ tr÷ t×nh - nh©n vËt tr÷ t×nh lóc nµy chØ xuÊt hiÖn mét lÇn mµ th−êng diÔn thèng nhÊt víi t¸c gi¶ hoÆc ®ång thêi lµ ra triÒn miªn, lÆp ®i lÆp l¹i hÕt ®ît nµy t¸c gi¶. Nçi kh¸t khao th−¬ng nhí ®Õn ®ît kh¸c, nh− kh«ng thÓ chÊm døt, m·nh liÖt nh−ng ®Çy ®au th−¬ng qu»n nh−ng còng kh«ng thay ®æi, ph¸t triÓn qu¹i trong Mu«n n¨m sÇu th¶m chÝnh t¹o nªn mét chuçi dµi t©m tr¹ng dai lµ “b¶n tù thuËt” cña hån th¬ Hµn MÆc d¼ng, triÒn miªn xuyªn suèt chiÒu dµi Tö, nh©n vËt tr÷ t×nh trong bµi th¬ bµi th¬. §Æc ®iÓm nµy n¶y sinh do ®Æc kh«ng ai kh¸c ngoµi thi nh©n: thï cña thÓ lo¹i ng©m khóc. Trong NghÖ hìi NghÖ! Mu«n n¨m sÇu th¶m ng©m khóc th−êng cã sù tham gia cña Nhí th−¬ng cßn mét n¾m x−¬ng th«i c¶ hai yÕu tè tù sù (thÓ hiÖn râ nhÊt ë 41
- ThÓ lo¹i song thÊt lôc b¸t ..., Tr. 38-47 BiÖn ThÞ Quúnh Nga thÊy ë ®©y c¸i trÎ trung, mang h¬i thë mét cèt truyÖn s¬ gi¶n) vµ tr÷ t×nh, tuy vµ s¾c mµu hiÖn ®¹i. Tiªu biÓu nh− c¸c nhiªn tr÷ t×nh vÉn ®ãng vai trß chñ ®¹o. bµi Hå xu©n vµ thiÕu n÷ (ThÕ L÷), C¶m STLB trong Th¬ míi 1932 - 1945 ®· th«ng (TÕ Hanh), Tr−a v¾ng (Hå tho¸t ra ®−îc khái ¸p lùc cña thÓ lo¹i DzÕnh). ng©m khóc, kh«ng ph¶i ®¶m nhËn chøc STLB trong v¨n häc trung ®¹i, ®Æc n¨ng tù sù th× ®· ®µnh (STLB trong biÖt ë thÓ lo¹i ng©m khóc, do bÞ chi phèi Th¬ míi 1932 - 1945 Ýt khi g¾n víi cèt bëi chøc n¨ng “tù t×nh” víi néi dung bµy truyÖn), chøc n¨ng tr÷ t×nh cña nã còng tá t×nh c¶m håi cè, b¨n kho¨n, lo l¾ng, ®· ®æi kh¸c. Nã chØ nh»m bµy tá mét t− bi ai, ®· vËn dông kh¸ phæ biÕn h×nh t−ëng, t×nh c¶m, mét tr¹ng huèng t©m thøc c¸c c©u hái, c©u c¶m th¸n. Nh÷ng hån nhÊt ®Þnh nµo ®ã: cã thÓ lµ hoµi cæ, h×nh thøc c©u hái nµy víi ©m ®iÖu kh¾c håi cè, trÇm t− hay day døt ®au buån kho¶i, da diÕt nh− day d¶ xo¸y s©u vµo v.v... Mét sè Ýt s¸ng t¸c b»ng thÓ STLB lßng ng−êi rÊt thÝch hîp ®Ó thÓ hiÖn cña c¸c nhµ th¬ míi nh− Tr−a v¾ng cña t©m tr¹ng buån ®au, bÕ t¾c cña con Hå DzÕnh, Sø gi¶ cña L−u Träng L− cã ng−êi (Chinh phô ng©m - b¶n dÞch cña kÓ chuyÖn, tuy nhiªn yÕu tè tù sù ë ®©y §oµn ThÞ §iÓm [3] cã ®Õn 20 c©u hái, 6 kh«ng nh»m môc ®Ých kÓ, t¶ mµ lµ “®ßn c©u c¶m th¸n; Cung o¸n ng©m khóc cña bÈy” lµm bËt næi nh÷ng dßng t©m t− NguyÔn Gia ThiÒu [6] cã ®Õn 35 c©u hái, cña nh©n vËt tr÷ t×nh. Mét ®iÒu dÔ 30 c©u c¶m th¸n). Chøc n¨ng tr÷ t×nh nhËn thÊy lµ thÓ STLB trong Th¬ míi cña STLB trong Th¬ míi 1932 - 1945 ®· ®· mang c¸i hån cña Th¬ míi, c¸i t©m cã nh÷ng ®æi kh¸c nªn rÊt Ýt khi sö t− buån - sÇu võa nh− m¬ hå l¹i võa dông c©u hái. STLB trong Th¬ míi 1932 nh− s©u l¾ng, u uÈn mang tÝnh chÊt håi - 1945 cßn mang mét sè chøc n¨ng vµ cè, hoµi niÖm cña mét thÕ hÖ thanh néi dung kh¸c: chøc n¨ng trµo phóng niªn trÝ thøc tiÓu t− s¶n trong mét thêi víi néi dung ch©m biÕm, phª ph¸n (C¸i ®¹i võa bÕ t¾c bi kÞch võa l·ng ®·ng khãi s−¬ng, m¬ méng. Tiªu biÓu lµ c¸c chu«ng «ng Trïm - Tó Mì, Khãc cô bµi: Mu«n n¨m sÇu th¶m, Say chÕt ®ªm T«l¨ngx¬ - §å Phån). Tuy vËy, chõng Êy thay ®æi d−êng nh− còng ch−a ®ñ ®Ó t¹o nay (Hµn MÆc Tö), Th¬ sÇu rông (L−u nªn mét Ên t−îng míi râ rÖt. TÝnh chÊt Träng L−), Thøc giÊc (ThÕ L÷). Cã lóc tr÷ t×nh, håi cè vèn ®−îc t¹o ra tõ thêi STLB ®−îc vËn dông ®Ó ®i s©u m« t¶ hoµng kim cña thÓ th¬ vÉn chiÕm −u nçi c« ®¬n, bÕ t¾c cña c¸i T«i th¬ míi: thÕ. TiÕng ®µn khuya (Ph¹m Huy Th«ng), Râ rµng, b−íc sang thêi hiÖn ®¹i, Sø gi¶ (L−u Träng L−). STLB ®· mÊt vÞ trÝ næi bËt trªn thi ®µn. Mét nÐt míi cña c¸c nhµ th¬ míi lµ Nã kh«ng cã nh÷ng biÕn ®éng ®¸ng kÓ t×m vÒ víi thÓ thøc STLB kh«ng ph¶i ®Ó mµ d−êng nh− vÉn duy tr× kh¶ n¨ng diÔn t¶ nh÷ng nçi niÒm, t©m sù −u “chuyªn biÖt hãa” trong chøc n¨ng biÓu phiÒn mang s¾c th¸i trÇm t− vÒ nçi ®au ®¹t néi dung ë thêi trung ®¹i, trong khi day døt triÒn miªn, th−êng xuyªn nh− ®ã ®· cã nhiÒu thÓ th¬ míi xuÊt hiÖn trong v¨n häc trung ®¹i mµ nh»m béc lé cho phÕp con ng−êi tho¶i m¸i, tù do béc t©m hån t−¬i s¸ng trong trÎo víi nh÷ng lé nh÷ng c¶m nhËn cña m×nh. MÆt c¶m nhËn thi vÞ mµ nªn th¬. DÔ nhËn 42
- tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 2B-2008 kh¸c, còng ë thêi ®¹i nµy, ng−êi ta thµnh dßng 8; kÐo theo hiÖn t−îng “x« th−êng thÝch c¸i g× tù do, phãng tóng lÖch” vÇn: tiÕng thø 4 dßng 4 vÇn víi kh«ng theo khu«n khæ, rµng buéc. Ph¶i tiÕng thø 6 dßng 8 trªn, tiÕng thø 5 ch¨ng v× thÕ mµ ng−êi ta ®· “tr¸nh” dßng 8 d−íi vÇn víi tiÕng thø 4 dßng 4: STLB - mét thÓ th¬ tuy giµu tÝnh nh¹c (Mµ khi ngo¶nh l¹i th× ta kh«ng cßn) vµ kh¶ n¨ng biÓu hiÖn néi t©m nh−ng Lµ chim sø gi¶ cã thi ph¸p thÓ lo¹i qu¸ chÆt chÏ, Em bay tõ bÓ c¶ ®Õn ngµn s©u nghiªm ngÆt? Tuy nhiªn kh«ng thÓ phñ Bay kh¾p s¸u ®¶o ba ch©u nhËn vai trß cña nã trong thêi ®¹i “th¬ T×m hoa cho giã ®ãn sÇu cho th¬ míi” còng nh− nh÷ng t×m tßi, s¸ng t¹o MÆt kh¸c, xÐt toµn bé t¸c phÈm, cña thÕ hÖ nhµ th¬ míi trong c«ng cuéc kh«ng chØ riªng cÊu tróc mµ d−êng nh− c¸ch t©n, hiÖn ®¹i hãa th¬ ViÖt. c¸c ®Æc ®iÓm kh¸c cña thi ph¸p thÓ lo¹i còng kh«ng ®−îc nhµ th¬ tu©n thñ. H¬n 4. Tr−íc Th¬ míi 1932 - 1945, nh− n÷a, kÕt thóc bµi th¬ lµ c©u lôc: Lang ®· tr×nh bµy ë trªn, STLB ®· ®¹t ®Õn thang nói b¹c m©y chiÒu... (khuyÕt c©u tr×nh ®é cæ ®iÓn. LiÖu cßn cã thÓ lµm b¸t). Nh÷ng biÕn d¹ng nµy cña STLB míi thÓ lo¹i nµy? ph¶i ch¨ng lµ ph¸ c¸ch cña L−u Träng Tr−íc hÕt, xÐt vÒ cÊu tróc. Quan L− trong t©m thÕ s¸ng t¹o tù do cña s¸t 18 bµi th¬ STLB Ýt ái, cã thÓ thÊy thêi ®¹i “th¬ míi”? Nh÷ng biÕn ®æi phøc m« h×nh chuÈn cña STLB tõng ®−îc x¸c t¹p nµy ph¶i ch¨ng ph¶n ¸nh chÝnh sù lËp trong v¨n häc trung ®¹i vÉn ®−îc “phøc t¹p” trong dßng c¶m xóc cña chñ c¸c nhµ th¬ míi b¶o l−u, vµ cã lÏ còng thÓ tr÷ t×nh? Cã thÓ thÊy ë ®©y ý thøc khã cã thÓ ph¸ vì. Cã mét Ýt biÕn ®æi “lµm míi” thÓ lo¹i Ýt nhiÒu cña t¸c gi¶ nh−ng víi møc ®é thÊp vµ kh«ng ®¸ng dÉu r»ng hiÖu qu¶ nghÖ thuËt cña bµi kÓ. Duy nhÊt cã mét tr−êng hîp (bµi th¬ ch−a cao. Giät lÖ trÝch tiªn cña BÝch Khª) v¾ng Thø hai, vÒ vÇn vµ nhÞp. Nh÷ng bãng hoµn toµn cÆp c©u lôc b¸t, vai trß quy −íc vÒ vÇn, luËt cña thÓ STLB (®Æc kÕt bµi ®−îc trao cho hai c©u thÊt. Tuy biÖt ë hai c©u thÊt) hÇu nh− lµ cã tÝnh vÉn b¶o l−u m« h×nh “chuÈn mùc” cña mÆc ®Þnh. ChÝnh v× vËy mµ c¸c nhµ th¬ STLB cæ truyÒn nh−ng c¸c bµi STLB míi khã cã thÓ khai ph¸ g× thªm. Khu«n th¬ míi tá ra “−a” dïng kiÓu lôc b¸t vÇn vÉn gi÷ nguyªn. VÒ nhÞp ®iÖu, bªn gi¸n thÊt h¬n (hai c©u lôc b¸t ®i tr−íc c¹nh c¸ch ng¾t nhÞp truyÒn thèng 3/4 råi míi ®Õn hai c©u thÊt). Trong sè 18 (lÎ tr−íc, ch½n sau) ë hai c©u thÊt, nhÞp bµi STLB th× cã tíi 8 bµi më ®Çu b»ng ch½n vÒ c¬ b¶n ë hai c©u lôc - b¸t; STLB cÆp c©u 6/8: Thøc giÊc (ThÕ L÷), Th¬ Th¬ míi còng cã nh÷ng ph¸ c¸ch, s¸ng sÇu rông vµ Sø gi¶ (L−u träng L−), Giät t¹o míi mÎ. VÝ dô ng¾t nhÞp 1/ 4 / 2 ë lÖ trÝch tiªn (BÝch Khª), Qu¸n cò trong c©u thÊt trªn: s−¬ng (H»ng Ph−¬ng), Khãc cô T«l¨ngx¬ (§å Phån), Nöa ®ªm (§µo õ! / Cô sím lùa thêi / lµ ph¶i Xu©n Qóy). Riªng tr−êng hîp bµi Sø (Nh−ng chê chi nay míi cuèn xiªm) gi¶ cña L−u Träng L−, gi÷a bµi th¬ cã (§å Phån - Khãc cô T«l¨ngx¬) mét dßng 7 trªn bÞ bít tiÕng co l¹i Em: / sø gi¶ Minh Hoµng / ng−êi cò, thµnh dßng 4, dßng 7 d−íi gi·n ra (Chèn ngäc cung m¸i phñ sÇu che) 43
- ThÓ lo¹i song thÊt lôc b¸t ..., Tr. 38-47 BiÖn ThÞ Quúnh Nga (L−u Träng L− - Sø gi¶) Chµng! chµng ¬i! sao chµng hê h÷ng Ng¾t nhÞp 1/ 2 / 4 ë c©u thÊt trªn: §Ó lßng em nÆng ®ùng th−¬ng ®au Nh−ng; / than «i ! / giäng ta võa cÊt. (Ph¹m Huy Th«ng - Väng phu) (Chim häa mi im bÆt lêi ca) Thø ba, vÒ giäng ®iÖu vµ ng«n (Ph¹m Huy Th«ng - TiÕng häa mi ca) ng÷. STLB truyÒn thèng, ®Æc biÖt ®−îc Chµng! / chµng ¬i! / sao chµng hê h÷ng dïng trong ng©m khóc, víi néi dung diÔn (§Ó lßng em nÆng ®ùng th−¬ng ®au) t¶ nh÷ng t©m tr¹ng mang tÝnh chÊt bi (Ph¹m Huy Th«ng - Väng phu) kÞch nªn mang ©m ®iÖu chñ ®¹o lµ bi ai, Ng¾t nhÞp 2/ 2 / 3 ë c©u thÊt trªn: sÇu n·o, cã lóc nh− ®−îc ®Èy ®Õn tuyÖt Nh−ng kh«ng! / nh−ng kh«ng! / chµng väng. Giäng ®iÖu ®Æc thï nµy cña STLB vÉn sèng ®· t×m thÊy sù ®ång ®iÖu ë nh÷ng t©m (§Ó biÓn mï ngong ngãng em tr«ng) hån bÕ t¾c, mang nÆng niÒm ®au th−¬ng (Ph¹m Huy Th«ng - Väng phu) nh©n thÕ ë nh÷ng c¸i T«i th¬ míi. V× thÕ Ng¾t nhÞp 4/ 3 ë c©u thÊt d−íi: kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ c¸c nhµ th¬ (Hìi m©y im l−ng trêi nghÜ ngîi!) míi t×m vÒ víi thÓ th¬ nµy trong bèi c¶nh Giã ®×u hiu hìi! / hìi s−¬ng c©m mµ hä cã nhiÒu h−íng lùa chän thÓ lo¹i. (Ph¹m Huy Th«ng - Väng phu) Giäng ®iÖu trong th¬ Hµn MÆc Tö cã lóc Ng¾t nhÞp 1/ 3 / 2 ë c©u lôc: ®−îc thÓ hiÖn qua nh÷ng thanh ©m tróc R»ng: / §i tõ ®é / vµo thu tr¾c, biÓu lé sù qu»n qu¹i trong tuyÖt (Giã thu vÒ chËm, cuéc du trÔ trµng) väng, lµ tiÕng gäi nÝu luyÕn ®Çy thiÕt tha (L−u Träng L− - Sø gi¶) hy väng cña mét kÎ ®am mª “®Õn gÇn ®øt Cßn vÒ phèi thanh b»ng tr¾c, sù sèng”: mét sè c©u th¬ dßng thÊt còng cã ph¹m NghÖ hìi NghÖ! mu«n n¨m sÇu th¶m luËt. Tiªu biÓu lµ bµi Hå xu©n vµ thiÕu Nhí th−¬ng cßn mét n¾m x−¬ng th«i n÷ cña ThÕ L÷. Víi nhu cÇu biÓu thÞ Th©n tµn ma d¹i ®i råi niÒm vui t−¬i trÎ, trong s¸ng, ThÕ L÷ ®· RÇu rÇu n−íc m¾t bêi bêi ruét gan. ®æi thanh tr¾c g¾t gao ë tiÕng thø 3 (Hµn MÆc Tö - Mu«n n¨m sÇu th¶m). dßng thÊt trªn thµnh thanh b»ng nh»m Cßn V©n §µi th× thæn thøc : t¹o ©m h−ëng thanh tho¸t, vang xa: Giät lÖ th¶m cø r¬i th¸nh thãt - Trªn mÆt hå in mµu ngäc biÕc KhiÕn lßng ai chua xãt v× ai C« em ®ang b¬i chiÕc thuyÒn con. Ngïi tr«ng ch©u lÖ tu«n r¬i - §Æt m¸i chÌo ng¶ ®Çu trªn gèi C¶m hai giät lÖ bao ngu«i tÊc lßng! Tr«ng m©y chiÒu ph¬i phíi bªn kia (V©n §µi - C¶m hai giät lÖ) - Êy ®¨m ®¨m m¬ mßng chi ®ã Giäng ®iÖu víi s¾c th¸i chñ ®¹o nµy cho¸n hÇu hÕt c¸c t¸c phÈm STLB Th¬ Hìi c« em m¸ ®á h©y h©y míi 1932 - 1945. Tuy nhiªn bªn c¹nh Ph¹m Huy Th«ng còng dïng nèt “chñ ©m” trÇm vµ buån Êy, STLB thanh b»ng ë tiÕng thø 3 dßng thÊt trªn nhiÒu khi l¹i ®−îc thø ©m thanh t©m kÕt hîp víi th¸n tõ t¹o tiÕng gäi thiÕt hån ®a ®iÖu cña thêi ®¹i th¬ míi phæ tha: vµo l¾m cung bËc. §ã lµ chÊt giäng rñ rØ Nh−ng; than «i ! giäng ta võa cÊt. cña mét nçi buån m¬ hå, l¬ löng nh−ng Chim häa mi im bÆt lêi ca ¸m ¶nh, kÐo dµi nh− trong bµi Th¬ sÇu (Ph¹m Huy Th«ng - TiÕng häa mi ca) 44
- tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 2B-2008 rông cña L−u träng L−. Cã lóc lµ ©m vËt vê, rªn rØ, ©m thÇm, se sÏ, v¾ng vÎ, hiu hiu v.v...). Líp tõ ng÷ h×nh ¶nh ®iÖu trong s¸ng, thiÕt tha, thÓ hiÖn mang tÝnh Èn dô, biÓu t−îng còng xuÊt niÒm kh¸t khao giao c¶m, xÎ chia da hiÖn víi tÇn sè cao (giã m©y, ¸nh tr¨ng diÕt: vµng, cöa sæ, bãng, tê chuèi xanh, bøc Nµy kh¨ng khÝt da ta da ®Êt mµnh, tiÕng s©u, dÕ, tiÕng s¸o diÒu, M¹ch c¶m th«ng ng©y ngÊt t©m can tiÕng lôa xe, bôi hång, hoa ®µo, non Gi¸c quan më réng dÆm ngµn n−íc, m¸ ®µo, nµng, non Ngäc, §oµi Hån vui ngù gi÷a nhÞp nhµng bao la. Dao, DiÖu tr×, Bao Tù, Quý Phi...). HÖ (TÕ Hanh - C¶m th«ng). thèng c¸c tõ ng÷ gÇn víi lêi ¨n tiÕng nãi Mang giäng ®iÖu t−¬i vui nµy cßn hµng ngµy, c¸c thµnh ng÷ Ngåi phØnh ph¶i kÓ ®Õn Tr−a v¾ng (Ph¹m Huy m¸t ¨n b¸t vµng, chu«ng b¹c chu«ng Th«ng) vµ Hå xu©n vµ thiÕu n÷ (ThÕ vµng... vµ “hÖ” ng«n ng÷ trµo phóng ®Òu L÷). Tó Mì, §å Phån cßn trao cho STLB ®−îc ®−a vµo th¬ STLB nh»m môc ®Ých mét thø giäng l¹ lÉm, t−ëng nh− rÊt ch©m biÕm, phª ph¸n. Víi xu thÕ “tr÷ “chèi tai”, vËy mµ khi ®äc lªn, nh÷ng t×nh ®iÖu nãi”, do yªu cÇu béc lé trùc thanh ©m STLB l¹i diÔn t¶ rÊt hiÖu qu¶ tiÕp nçi lßng m×nh, c¸c nhµ th¬ míi ®Æc ý ®å cña nhµ th¬. §ã lµ giäng trµo biÖt thÝch khai th¸c líp tõ ng÷ kªu gäi, phóng, c−êi cît, mØa mai, ch©m biÕm, h« ng÷, c¸c trî tõ nh−: NghÖ hìi nghÖ! ®¶ kÝch. Ch¼ng h¹n §å Phån Khãc cô mu«n n¨m sÇu th¶m (Hµn MÆc Tö), T«l¨ngx¬. Bµi th¬ nµy §å Phån “nh¹i” Nh−ng than «i! giäng ta võa cÊt (Ph¹m theo NguyÔn KhuyÕn ë bµi Khãc D−¬ng Huy Th«ng), Lßng anh buån vêi vîi em Khuª. Nh−ng ë bµi Khãc D−¬ng Khuª ¬i (L−u Träng L−)... cña NguyÔn KhuyÕn, giäng ®iÖu chñ Thø t−, vÒ nghÖ thuËt tæ chøc ®¹o lµ giäng hoµi niÖm, tiÕc th−¬ng, ®au c©u th¬, dßng th¬. C¸c c©u th¬, dßng xãt. Cßn ë §å Phån lµ giäng kÓ téi, th¬ cña STLB còng rÊt hiÕm khi x¶y ra ch©m chäc, nh¹o b¸ng “cô T«”... Sù ®a nh÷ng biÕn ®æi bÊt ngê. NghÖ thuËt ®èi d¹ng ho¸ trong ©m thanh giäng ®iÖu kÓ c¶ lèi “b×nh ®èi” (®èi c¸ch có) vµ “tiÓu cña thÓ STLB lµ mét cè g¾ng t×m kiÕm ®èi” (®èi vÕ trong dßng c©u) còng Ýt ®−îc míi trong th¬ cña c¸c nhµ th¬ míi, gãp vËn dông. HiÖn t−îng v¾t dßng chØ x¶y phÇn chuyÓn ®iÖu th¬ STLB tõ “tr÷ ra hai lÇn trong TiÕng ho¹ mi ca cña t×nh ®iÖu ng©m” sang “tr÷ t×nh ®iÖu Ph¹m Huy Th«ng: nãi”. - Qua khung cöa, bãng tr¨ng bçng räi Phï hîp víi giäng ®iÖu, ng«n ng÷ Mí hµo quang chãi läi vµo phßng. th¬ còng cã nh÷ng biÕn ®æi. C¸c t¸c gi¶ - §−¬ng s¸ng sña tùa hå dßng suèi STLB ®Æc biÖt chó träng khai th¸c tõ Ch¶y véi vµng trªn khèi pha lª. l¸y nh»m t¨ng hiÖu qu¶ nghÖ thuËt cho Sù xuÊt hiÖn dÊu chÊm c©u gi÷a h×nh t−îng ng«n tõ. RÊt nhiÒu nh÷ng dßng lµm dßng th¬ chia t¸ch thµnh hai tõ l¸y mang s¾c th¸i chñ quan m¹nh ®¬n vÞ có ph¸p ®éc lËp chØ x¶y ra duy mÏ, cã t¸c dông lét t¶ nh÷ng t©m t×nh nhÊt mét lÇn trªn dßng thÊt: thèng thiÕt, day døt, triÒn miªn trong Giê thanh tho¸t. §Êt ¬i! cã biÕt. ®au khæ ®−îc dïng trong STLB Th¬ míi Ta kh«ng buån tö biÖt, sinh ly. 1932 - 1945 (hiu h¾t, ®×u hiu, sïi sôt, (TÕ Hanh - C¶m th«ng) 45
- ThÓ lo¹i song thÊt lôc b¸t ..., Tr. 38-47 BiÖn ThÞ Quúnh Nga vµ mét lÇn trªn dßng lôc: duyÖt - c¸ch t©n nµy, c«ng b»ng mµ nãi, thÓ lo¹i STLB ch−a thùc sù ®−îc thùc L¹nh lïng, giã cuèn. H÷ng hê, hiÖn thµnh c«ng nh− mét sè thÓ lo¹i Trªn cao mét ®¸m m©y mê ®i qua truyÒn thèng kh¸c (tiªu biÓu nhÊt lµ lôc (Ph¹m Huy Th«ng - Cµnh liÔu bªn hå) b¸t), thiÕu nh÷ng t¸c phÈm “®Ó ®êi” (Cã Tãm l¹i, STLB khi ®i vµo Th¬ míi lÏ v× thÕ ch¨ng mµ trong Thi nh©n ViÖt 1932 - 1945 tuy ®· ®−îc c¸ch t©n, “lµm Nam [7] Hoµi Thanh - Hoµi Ch©n ®· míi” ë mét sè yÕu tè nh−ng trªn c¬ b¶n kh«ng lùa chän ®−îc t¸c phÈm xuÊt s¾c nã vÉn gi÷ nguyªn h×nh hµi, d¸ng vÎ nµo?) vèn ®· tõng ®¹t ®Õn gi¸ trÞ cæ ®iÓn thêi Còng kh«ng v× thÕ mµ cho r»ng trung ®¹i. Søc m¹nh truyÒn thèng qu¸ STLB còng nh− mét sè thÓ lo¹i th¬ lín cña thÓ lo¹i xÐt vÒ c¶ ba ph−¬ng truyÒn thèng kh¸c ®· ®Õn håi c¸o diÖn chøc n¨ng, néi dung vµ thi ph¸p lµ chung, hÕt vai trß lÞch sö, kh«ng cßn cã ®iÒu khã cã thÓ ph¸ vì. §iÒu ®¸ng nãi lµ thÓ ®¸p øng nhu cÇu thÈm mü cña con nã ®· mang ®−îc c¸i hån cña Th¬ míi ng−êi hiÖn ®¹i. Sau Th¬ míi 1932 - vµ Ýt nhiÒu vÉn theo ®−îc dßng ch¶y cña 1945, vÉn xuÊt hiÖn nh÷ng t¸c phÈm Th¬ míi, Ýt nhiÒu gãp phÇn t¹o nªn diÖn STLB cã tiÕng vang, tiªu biÓu nh− m¹o ®Æc s¾c cña th¬ ViÖt Nam hiÖn ®¹i. Hµnh ph−¬ng nam cña NguyÔn BÝnh, 5. B−íc sang thêi hiÖn ®¹i, STLB Ba m−¬i n¨m ®êi ta cã §¶ng cña Tè tuy kh«ng cßn m«i sinh, ®Êt sèng nh− H÷u, Tr−êng ca kÓ chuyÖn B¸c Hå cña thêi hoµng kim cña nã n÷a nh−ng nã Sãng Hång. §Æc biÖt gÇn ®©y cã tr−êng vÉn chøng tá ®−îc nh÷ng −u thÕ nhÊt ca Con Hång ch¸u L¹c cña NguyÔn ®Þnh trong nhËn thøc vµ biÓu hiÖn, nhÊt Kh¸nh Toµn víi h¬n 15 ngh×n c©u th¬ lµ ë chøc n¨ng tr÷ t×nh (víi néi dung [8]... Râ rµng, con ®−êng ®i ®Õn hiÖn ®¹i bµy tá t− t−ëng, t©m tr¹ng cña c¸i T«i cña th¬ ca nãi riªng vµ v¨n häc d©n téc c¸ nh©n c¸ thÓ). Th¬ míi 1932 - 1945 nãi chung h·y cßn tiÕp tôc; trªn con song song víi viÖc s¸ng t¹o vµ du nhËp ®−êng Êy, sù tham gia cña mét sè thÓ nh÷ng thÓ lo¹i míi tõ ph−¬ng T©y, ®· lo¹i truyÒn thèng, trong ®ã cã STLB, thùc hiÖn mét cuéc tæng duyÖt l¹i c¸c ch−a ph¶i ®· kÕt thóc. VÊn ®Ò lµ tµi thÓ lo¹i truyÒn thèng (ë c¶ hai nguån n¨ng vËn dông, s¸ng t¹o cña ng−êi ngo¹i nhËp - tõ Trung Quèc, vµ néi sinh nghÖ sÜ vµ khoa häc kh¶o cøu, thÈm - thuÇn ViÖt) ®Ó lµm nªn mét lo¹i h×nh ®Þnh cña c¸c nhµ nghiªn cøu. “th¬ míi” - hiÖn ®¹i. Trong cuéc tæng T i liÖu tham kh¶o [1] Phan Ngäc (Chñ biªn), Thö xÐt v¨n ho¸ v¨n häc b»ng ng«n ng÷, NXB Thanh niªn, 2000. [2] Phan DiÔm Ph−¬ng, Lôc b¸t vµ song thÊt lôc b¸t, NXB Khoa häc x· héi, Hµ Néi, 1998. [3] §Æng Thai Mai, Gi¶ng v¨n Chinh phô ng©m, Tr−êng §¹i häc S− ph¹m Hµ Néi I, Hµ Néi, 1992. 46
- tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVII, sè 2B-2008 [4] BiÖn ThÞ Quúnh Nga, VÞ thÕ vµ ®Æc tr−ng thi ph¸p thÓ lo¹i lôc b¸t trong Th¬ míi 1932 - 1945, T¹p chÝ Khoa häc, Tr−êng §¹i häc Vinh, TËp XXXVI, Sè 2B, 2007. [5] NhiÒu t¸c gi¶, Th¬ míi 1932 - 1945, t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm (L¹i Nguyªn ¢n tËp hîp vµ biªn tËp), NXB Héi nhµ v¨n, 2004. [6] DÞch gi¶ V¨n Hµ Vò Trung LËp, Cung o¸n ng©m khóc - The complaints of An OdalÝsque, NXB Mòi Cµ Mau, 1997. [7] Hoµi Thanh, Hoµi Ch©n, Thi nh©n ViÖt Nam, NXB Gi¸o dôc, Hµ Néi (b¶n in lÇn thø 12), 1996. [8] Hµ Linh, 29 tuæi vµ h¬n 15.000 c©u th¬ vÒ lÞch sö, http://www.evan.vn/new. [9] NguyÔn §¨ng §iÖp, Giäng ®iÖu trong th¬ tr÷ t×nh, NXB V¨n häc, Hµ Néi, 2002. sumarry The seven - seven - six - eight meter in the renovation poetry (1932 – 1945) The paper studies carefully on the seven - seven - six - eight meter in the renovation poetry 1932 - 1945, especially on its features: position, functionnal characteristics, content, and prosody. From that, it defines the role, “desnity” anh the life of type in Viet Nam modern poetry. (a) Cao häc 14 - V¨n häc ViÖt Nam, Tr−êng §¹i häc Vinh. 47
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU CHẤT LƯỢNG NƯỚC VÀ TÔM TỰ NHIÊN TRONG CÁC MÔ HÌNH TÔM RỪNG Ở CÀ MAU"
12 p | 1367 | 120
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Cái tôi trữ tình trong thơ Nguyễn Quang Thiều."
10 p | 614 | 45
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU PHỐI TRỘN CHI TOSAN – GELATI N LÀM MÀNG BAO THỰC PHẨM BAO GÓI BẢO QUẢN PHI LÊ CÁ NGỪ ĐẠI DƯƠNG"
7 p | 528 | 45
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Giọng điệu thơ trào phúng Tú Mỡ trong “Dòng nước ngược”"
8 p | 322 | 44
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM ẢNH HƯỞNG CỦA MƯA AXÍT LÊN TÔM SÚ (PENAEUS MONODON)"
5 p | 455 | 44
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC DINH DƯỠNG VÀ SINH SẢN CỦA LƯƠN ĐỒNG (Monopterus albus)"
12 p | 313 | 43
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "TÌNH HÌNH SỬ DỤNG THỨC ĂN TRONG NUÔI CÁ TRA VÀ BASA KHU VỰC ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG"
8 p | 229 | 38
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP PCR-GENOTYPI NG (ORF94) TRONG NGHIÊN CỨU VI RÚT GÂY BỆNH ĐỐM TRẮNG TRÊN TÔM SÚ (Penaeus monodon)"
7 p | 379 | 35
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU CẢI TIẾN HỆ THỐNG NUÔI KẾT HỢP LUÂN TRÙNG (Brachionus plicatilis) VỚI BỂ NƯỚC XANH"
11 p | 387 | 29
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Vai trò của toán tử tình thái trong tác phẩm của Nguyễn Công Hoan (Qua phân tích truyện ngắn Mất cái ví)"
8 p | 268 | 24
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Quan hệ giữa cấu trúc và ngữ nghĩa câu văn trong tập truyện ngắn “Đêm tái sinh” của tác giả Trần Thuỳ Mai"
10 p | 437 | 24
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU TẠO KHÁNG THỂ ĐƠN DÒNG VI-RÚT GÂY BỆNH HOẠI TỬ CƠ QUAN TẠO MÁU VÀ DƯỚI VỎ (IHHNV) Ở TÔM PENAEID"
6 p | 356 | 23
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU DÙNG ARTEMIA ĐỂ HẠN CHẾ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TIÊM MAO TRÙNG (Ciliophora) TRONG HỆ THỐNG NUÔI LUÂN TRÙNG"
10 p | 367 | 18
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU THIẾT LẬP HỆ THỐNG NUÔI KẾT HỢP LUÂN TRÙNG (Brachionus plicatilis) VỚI BỂ NƯỚC XANH"
10 p | 375 | 16
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU PHÂN VÙNG THỦY VỰC DỰA VÀO QUẦN THỂ ĐỘNG VẬT ĐÁY"
6 p | 350 | 16
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU THAY THẾ THỨC ĂN SELCO BẰNG MEN BÁNH MÌ TRONG NUÔI LUÂN TRÙNG (Brachionus plicatilis) THÂM CANH"
10 p | 348 | 15
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " CẬP NHẬT VỀ HỆ THỐNG ĐỊNH DANH TÔM BIỂN VÀ NGUỒN LỢI TÔM HỌ PENAEIDAE Ở VÙNG VEN BIỂN ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG"
10 p | 195 | 14
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học công nghệ: Kết quả nghiên cứu lúa lai viện cây lương thực và cây thực phẩm giai đoạn 2006 - 2010
7 p | 190 | 13
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn