Báo cáo nghiên cứu nông nghiệp " Thay thế phân bón N hóa học bằng chế phẩm vi sinh định đạm cho cây họ đậu tại Việt nam để tăng thu nhập cho nông dân và cải thiện môi trường - Ms2 "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

120
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Dự án này bắt đầu vào tháng hai/ba 2007 với tập huấn về Quản lý Chất lượng Chế phẩm vi sinh cố định đạm công sinh cho cây họ đậu, tổ chức tại phòng thí nghiệm của Viện Khoa học Nông nghiệp Miền Nam (IAS) tại thành phố Hồ Chí Minh và 2 ngày hội thảo giới thiệu và bàn kế họach thực hiện của dự án tại Viện Nghiên cứu Dầu Thực vật Tp HCM. Hội thảo tập huấn Quản lý Chất lượng Sản phẩm, tại IAS, Tp Hồ Chí Minh Hội thảo tập huấn ( 26 tháng 2 – 9...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu nông nghiệp " Thay thế phân bón N hóa học bằng chế phẩm vi sinh định đạm cho cây họ đậu tại Việt nam để tăng thu nhập cho nông dân và cải thiện môi trường - Ms2 "

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Báo cáo Dự án 013/06VIE Thay thế phân bón N hóa học bằng chế phẩm vi sinh cố định đạm cho cây họ đậu tại Việt nam để tăng thu nhập cho nông dân và cải thiện môi trường MS2: BÁO CÁO SÁU THÁNG LẦN THỨ NHẤT Ngày 24 tháng 9 năm 2007 1
1. Thông tin các cơ quan tham gia Thay thế phân bón N hóa học bằng chế phẩm vi sinh cố Tên dự án: định đạm cho cây họ đậu tại Việt nam để tăng thu nhập cho nông dân và cải thiện môi trường Viện Nghiên cứu Dầu và Cây có dầu (OPI) Cơ quan Việt nam chủ trì dự án Ths. Trần Yên Thảo Chủ nhiệm dự án Việt nam NSW Department of Primary Industries Cơ quan Úc Đại học Sydney Dr David Herridge Nhân sự phía Úc Dr Roz Deaker Bà Elizabeth Hartley Ông Greg Gemell Tháng 3/2007 Thời gian bắt đầu Tháng 3/2009 Thời gian hòan tất (đầu tiên) Như trên Thời gian hòan tất (sửa đổi) Thảng 3 – 9/2007 Báo cáo giai đọan Cán bộ liên lạc Tại Úc: trưởng nhóm Dr David Herridge 02 67631143 Tên: Điện thọai: Principal Research 02 67631222 Chúc Fax: Scientist danh: NSW Department of david.herridge@dpi.nsw.gov.au Cơ quan: Email: Primary Industries Tại Úc: liên lạc quản lý Mr Graham Denney 02 63913219 Tên: Telephone: Manager External 02 63913327 Chức Fax: Funding danh NSW Department of graham.denney@dpi.nsw.gov.au Cơ quan Email: Primary Industries Tại Việt nam Ths. Trần Yên Thảo 08 9143024 - Tên: Điện thọai: 8297336 Cán bộ nghiên cứu Khoa học 08 8243528 Chức vụ: Fax: Viện Nghiên cứu Dầu và Cây yenthao@opi.org.vn Cơ quan: Email: có dầu (OPI) yenthao@hcm.fpt.vn yenthao9@yahoo.com 2
2. Tóm lược nội dung dự án Nông dân Việt nam hiện bón phân đạm hóa học cho cây họ đậu như cây đậu tương và lạc thay vì sử dụng chế phẩm vi sinh cố định đạm. Thay thế phân đạm hóa học bằng các chế phẩm vi sinh cố định đạm sẽ tiết kiệm cho nông dân Việt nam khoảng 50-60 triệu đô la Úc hàng năm và cùng lúc việc này hỗ trợ thực hiện mục tiêu mở rộng sản xuất cây đậu tương và lạc của nhà nước. Hơn nữa, rõ ràng có các lợi ích đối với môi trường khi thay thế phân đạm hóa học bằng N được tổng hợp bởi chính cây họ đậu thông qua quá trình cố định đạm sinh học. Mục đích của dự án này là tăng sản xuất các chế phẩm vi sinh cố định đạm có chất lượng cao tại Việt nam thông qua tăng cường năng lực sản xuất tại Viện Nông hóa Thổ nhưỡng (NISF) và Đại học Cần Thơ (CTU), thực hiện chương trình quốc gia về bảo đảm chất lượng sản phẩm tại Viện Nghiên cứu Dầu thực vật (OPI) và Viên Khoa học Nông nghiệp Miền Nam (IAS), và tăng cường năng lực nghiên cứu R&D. Dự án này sẽ phát triển và thực hiện một chương trình khuyến nông và đào tạo hiệu quả cho cán bộ nghiên cứu, cán bộ khuyến nông và nông dân. Thông qua chương trình này nông dân sẽ biết đến và sử dụng nhiều hơn chế phẩm vi sinh cố định đạm. Lợi ích của các chế phẩm vi sinh cố định đạm và cố định đạm sinh học sẽ được trình diễn trên đồng ruộng của nông dân, thông qua hội thảo, hội nghị đầu bờ và các ấn bản khuyến nông. Để đảm bảo tính bền vững của sản xuất và sử dụng chế phẩm, các công ty tư nhân sẽ tham gia trong dự án để marketing và ‘sản xuất thử’ các chế phẩm, với mục đích là các công ty này sẽ mở rộng sản xuất và việc cung cấp chế phẩm sẽ tăng dần lên cùng lúc khi công nghệ và thị trường phát triển. 3. Tóm tắt các họat động dự án Dự án này bắt đầu vào tháng hai/ba 2007 với tập huấn về Quản lý Chất lượng Chế phẩm vi sinh cố định đạm công sinh cho cây họ đậu, tổ chức tại phòng thí nghiệm của Viện Khoa học Nông nghiệp Miền Nam (IAS) tại thành phố Hồ Chí Minh và 2 ngày hội thảo giới thiệu và bàn kế họach thực hiện của dự án tại Viện Nghiên cứu Dầu Thực vật Tp HCM. Hội thảo tập huấn Quản lý Chất lượng Sản phẩm, tại IAS, Tp Hồ Chí Minh Hội thảo tập huấn ( 26 tháng 2 – 9 tháng 3) có mục tiêu là trang bị cho các cán bộ nghiện cứu Việt nam và kỹ thuật viên các kiến thức và các bước tiến hành kiểm tra chất lượng chế phẩm vi sinh cố định đạm và nâng cao kỹ năng của họ để mà chế phẩm cố định đạm sản xuất tại Việt nam được kiểm tra chất lượng thường xuyên. Thông hiểu các thông số của kiểm tra chất lượng sản phẩm cũng sẽ cải thiện kỹ thuật sản xuất, tăng số lượng và sự ứng dụng tại Việt nam. Các tài liệu tập huấn dựa vào chương trình kiểm tra chất lượng chế phẩm được áp dụng bởi NSW Department of Primary Industries - Australian Legume Inoculant Research Unit (ALIRU) tại Úc. Tập huấn này được chia làm 2 phần. Đầu tiên các học viên được trang bị các kinh nghiệm thực hành trong kiểm tra chất lượng. Sau đó, các cách tiến hành được thảo luận và được chỉnh sửa cho phù hợp với điều kiện của Việt nam. Danh sách cán bộ giảng dạy tập huấn và học viên được ghi trong phần Phụ lục 1. Tập huấn này được xây dựng bởi các cán bộ ALIRU và được trình bày bởi Elizabeth 3
Hartley (ALIRU), Greg Gemell (ALIRU) và Rosalind Deaker (Đại học Sydney). Mỗi học viên được trang bị một tập bài giảng và một tài liệu thực hành chi tiết: Bài giảng: Tập huấn Kiểm tra Chất lượng Chế phẩm Vi sinh Cố định đạm ở cây họ Đậu, 26/2 đến 9/3/2007, sọan thảo bởi E. Hartley, G. Gemell, J. Hartley (01/02/2007). 37 trang. Tài liệu thực hành: Tập huấn Kiểm tra Chất lượng Chế phẩm Vi sinh Cố định đạm ở cây họ Đậu, sọan thảo bởi E. Hartley, G. Gemell, J. Hartley (01/02/2007). 32 trang. Tổ chức hội thảo và lựa chọn thành viên tham gia hội thảo được thực hiện bởi Chủ nhiệm dự án Việt nam Trần Yên Thảo. Thành viên tham gia được lựa chọn đại diện cho tất cả các cơ quan nghiên cứu và các công ty tư nhân sản xuất/phân phối chế phẩm vi sinh đang tham gia trong dự án 013/06VIE. Tất cả các học viên có kinh nghiệm với công việc về vi sinh vật. Hội thảo giới thiệu và phân công thực hiện dự án, OPI, TP HCM Tham dự hội thảo này gồm có các thành viện của Viện Nghiên cứu Dầu và Cây có dầu (OPI), Trường Đại học Cần Thơ (CTU), Viện Nông Nghiệp Miền nam (IAS), Viện Nônh hóa Thổ nhưỡng (ISF), Bộ Công nghiệp (MOI), Trung tâm Khuyến nông Quốc gia (NAEC). Ngòai ra còn có các đại diện của ba công ty tư nhân – Fitohoocmon, Humix và Củ Chi – đây là các công ty hiện đang sản xuất hoặc phân phối chế phẩm vi sinh tại Việt nam. Kết quả của hội thảo và các thảo luận tiếp sau đó đã xác định rõ ràng tiến độ thực hiện dự án, chương trình nghiên cứu và kinh phí cho các họat động tại Việt nam, Úc và Thái Lan trong suốt 2 năm họat động của dự án. Ba bản copy hợp đồng giữa Viện Dầu và Cây Có Dầu (OPI), cơ quan chủ trì dự án tại Việt nam với NSW DPI đã được mang về Úc. Đào tạo về Sản xuất Chế phẩm vi sinh, trường Đại học Công nghệ Suranaree Thái Lan Mục tiêu của lớp đào tạo này (4 – 22 tháng 6 năm 2007) là để tăng cường kỹ năng của cán bộ nghiên cứu Việt nam để mà cải thiện kỹ thuật sản xuất chế phẩm vi sinh cố định đạm tại Việt nam. Hy vọng rằng thực hành và nguyên lý của đào tạo này sẽ mang đến sự áp dụng công nghệ nhanh chóng tại Việt nam. Các họat động đào tạo chú trọng đến bài giảng, thực hành và thăm viếng cơ sở sản xuất tại Thái Lan. Nội dung của đào tạo này bao gồm thông tin cơ bản về rhizobia, công nghệ lên men bao gồm hệ thống lên men công nghiệp và đơn vị sản xuất nhỏ (MPU), nguồn C cho rhizobia trong quá trình lên men, các vi sinh vật tăng cường sự phát triển của cây khác ngòai rhizobia (PGPR) (xem phụ lục 2). Các cán bộ nghiên cứu của Việt nam tham gia trong lớp đào tạo: - Trần Minh Hiền, cán bộ nghiên cứu cửa Viện Khoa học Nông nghiệp Miền nam (IAS), Tp Hồ Chí Minh, là người chính chịu trách nhiệm cho nghiên cứu và sản xuất chế phẩm vi sinh cố định đạm tại viện IAS. - Lê Thị Thanh Thủy, cán bộ nghiên cứu tại Viện Nông hóa Thổ nhưỡng (ISF) tại Hà nội. - Trần Yên Thảo, cán bộ nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Dầu và Cây Có dầu (OPI), Tp Hồ Chí Minh, trưởng nhóm nghiên cứu cố định đạm sinh học tại OPI và là chủ nhiệm dự án 013/06VIE. 4
Chương trình Nghiên cứu Phát triển (R&D) và chương trình Khuyến nông Chương trình R&D đã bắt đầu vào tháng 4/2007 với các thí nghiệm đồng ruộng tại vùng đất cao phía Bắc (tỉnh Sơn La) và trong tháng 8/2007 tại vùng đất cao miền trung (tỉnh Dak Nong và Dak Lak). Tại Sơn La, có ba thí nghiệm của đậu tương đã được thực hiện. Kết quả cho thấy có hiệu quả đối với nhiễm rhizobium. Các thí nghiệm này đã thu họach và đang phân tích số liệu. Các mẫu hạt và sinh khối đang chuẩn bị để phân tích N. Tại Dak Nong và Dak Lak ba thí nghiệm của đậu tương và ba thí nghiệm của lạc đã gieo vào tháng 8/2007. Cho đến nay cây sinh trưởng tốt và đang chuẩn bị thu họach nốt sần. Ngòai ra, còn có hai thí nghiệm đang thực hiện về nhiễm rhizobium cho cây đậu tương rau tại Dak Lak. Chương trình khuyến nông bắt đầu vào tháng 4/2007 với các thí nghiệm trình diễn đồng ruộng tại vùng đất cao phía bắc (Sơn La) và vào tháng 8/2007 tại vùng đất cao miền trung (tỉnh Dak Nong and Dak Lak). Tại Sơn La, trình diễn tại 3 điểm. Nông dân, cán bộ khuyến nông và cán bộ địa phưoơng đã được mời tham dự. Một cách tổng quát, họ quan tâm đến việc nhiễm chế phẩm vi sinh cố định đạm cho cây và hy vọng được cung cấp chế phẩm sớm để áp dụng. Tại Dak Lak và Dak Nong, trình diễn được thực hiện tại 6 điểm, 3 điểm đối với đậu tương và 3 điểm đối với lạc. Nông dân và cán bộ khuyến nông được mời đế các điểm trình diễn này tại lúc gieo hạt để họ tìm hiểm về chế phẩm vi sinh cố định đạm, để biết nó được bao vào hạt và gieo như thế nào. Nông dân rất tò mò về chế phẩm này. Họ sẽ được mời trở lại các điểm trình diễn này khi nốt sần được thu họach sắp tới. Điều tra đã được thực hiện trong thời gian từ tháng 4 đến tháng 8/2007 để xác định mức độ hiểu biết của nông dân và cán bộ khuyến nông về chế phẩm vi sinh cố định đạm, sử dụng nó bởi nông dân và thái độ của họ đối với sử dụng chế phẩm trong tương lai, và cuối cùng, là sản xuất và quản lý chất lượng hiện nay tại Việt nam. Kết quả đang biên sọan cho báo cáo vào tháng 10/2007. 4. Giới thiệu và nguồn gốc dự án Mục tiêu dự án và các kết quả dự kiến Nhà nước Việt nam (Bộ Công nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) đã có kế hoạch thực hiện tăng diện tích trồng các cây họ đậu từ diện tích hiện tại là 780.000 ha lên đến hơn 1.000.000 ha vào năm 2010, đặc biệt đối với cây đậu tương và cây lạc tại vùng Đồng bằng sông Cửu long, Duyên hải miền Trung và các vùng đất cao Bắc, Trung và Nam. Cây họ đậu sử dụng làm thực phẩm, dầu ăn và bánh dầu cho gia súc, và trồng luân canh với lúa (ở Đồng bằng sông Cửu long), xen canh với sắn, mía, cao su, cây ăn quả và bắp trên các vùng đất cao, trồng như cây phủ đất trên đất cát ven biển. Dự án nhỏ ACIAR LWR2/98/27 (Tăng năng suất và cố định đạm của đậu tương, lạc và đậu xanh thông qua sử dụng chế phẩm vi sinh Rhizobium) đã chỉ ra rằng sản xuất cây họ đậu tại Việt nam hiện tại phụ thuộc vào phân N hóa học đắt tiền mà không áp dụng chế phẩm vi sinh rẻ tiền. Thay thế phân N hóa học bằng chế phẩm vi sinh cố định đạm, nông dân Việt nam sẽ tiết kiệm được khoảng 50-60 triêu đô la Úc hàng năm, và cùng lúc sẽ thúc đẩy mở rộng sản xuất cây họ đậu. Hơn nữa, còn có lợi cho môi trường khi thay thế phân đạm khoáng bằng N được tạo ra bởi chính cây họ đậu. 5
Hiệu quả kinh tế đã được tổng kết chi tiết trong báo cáo kết thúc dự án LWR2/98/27. Trong 23 thí nghiệm ở Miền nam, lợi ích kinh tế mang lại là tăng lợi nhuận lên đến 760 đô la Úc/ha (trung bình tăng hơn 100 đô la Úc/ha) do tăng năng suất và giảm sử dụng phân bón N hóa học. Chế phẩm vi sinh này đã tăng năng suất hạt lạc trồng trên đất acid Đồng bằng sông Cửu long trung bình là 42% so với không bón phân N và 28% so với bón phân N. Đối với 13 thí nghiệm của đậu tương năng suất tăng trung bình là 19% so với không bón phân, và năng suất tăng 40-50% trong một số thí nghiệm. Năng suất của các lô thí nghiệm sử dụng chế phẩm vi sinh và bón phân N hầu như không khác biệt. Mức độ lợi ích kinh tế thì thay đổi phụ thuộc vào loại cây, vùng đất và lịch sử trồng. Không có trường hợp nào giảm năng suất khi thay phân đạm khoáng N bằng chế phẩm vi sinh cố định đạm. Các nhà khoa học và quản lý đã kết luận trong hội nghị tổng kết dự án LWR2/98/27 rằng nông dân Việt nam nên thay thế phân đạm khoáng bằng chế phẩm vi sinh cố định đạm. Tuy nhiên, để điều này trở thành hiện thực thì sản phẩm vi sinh này cần phải có sẵn trên thị trường. Năng lực sản xuất hiện tại chỉ nhỏ hơn 5000 túi/năm, và cần phải tăng lên khoảng 500.000 túi/năm để đáp ứng nhu cầu. Hơn nữa chế phẩm hiện tại có chất lượng kém (dự án LWR2/98/27) và cần thiết phải cải thiện. Thời gian bảo quản, phân phối và marketing là các vấn đề cũng cần quan tâm. Ngoài ra, sự hiểu biết của nông dân và ngay cả cán bộ khuyến nông về lợi ích của chế phẩm cũng như cách sử dụng rất giới hạn. Giới hạn về năng lực thì thấy rất rõ ở cả mức độ quốc gia và cơ quan nghiên cứu. Thiếu hụt chính ở cấp độ quốc gia là thiếu một chương trình hợp tác, tập trung. Ở mức độ cơ quan thì không đủ năng lực để sản xuất chế phẩm này ở qui mô trung bình, bảo đảm chất lượng (QA) kém cũng như cần tăng cường năng lực R&D và đào tạo. Dự án này mong muốn được chú trọng vào các vấn đề sản xuất, chất lượng, phân phối, marketing và đào tạo nông dân. Sự tham gia phối hợp của công ty tư nhân trong dự án về cả sản xuất và marketing sẽ bảo đảm sự áp dụng công nghệ sản xuất vào thực tế. Mục tiêu của dự án là để: 1. Tăng cường sản xuất chế phẩm vi sinh cố định đạm chất lượng cao cho đậu tương, lạc và các cây họ đậu khác tại Việt nam thông qua tăng cường năng lực sản xuất (con người và trang thiết bị) ở các viện nghiên cứu tham gia dự án, thực hiện bảo đảm chất lượng sản phẩm (QA), và tăng cường R&D. 2. Tăng sự quan tâm và sử dụng chế phẩm vi sinh cố định đạm của nông dân thông qua việc phát triển và thực hiện một chương trình khuyến nông và đào tạo hiệu quả về chế phẩm cho cán bộ nghiên cứu, cán bộ khuyến nông của MARD và nông dân bằng việc thực hiện thí nghiệm trình diễn đồng ruộng, tập huấn, hội nghị đầu bờ và xuất bản, phân phối tài liệu khuyến nông. 3. Bảo đảm tính ứng dụng thực tế của dự án bằng sự phối hợp tham gia vào hoạt động dự án của các doanh nghiệp tư nhân trong ‘sản xuất pilot” các chế phẩm vi sinh cố định đạm, với mục tiêu là các công ty này sẽ mở rộng sản xuất cùng lúc khi công nghệ và thị trường phát triển. Dự án này phù hợp với Mục tiêu chiến lược 2 “Cải thiện năng suất và kết nối với thị trường cho vùng nông thôn nghèo ở Đồng bằng sông Cửu long và vùng Duyên hải miền Trung”, phù hợp với Mục tiêu 2.1 “Tăng năng suất ở nông thôn”, và sử dụng Chiến lược 1 “Tăng năng suất và cạnh tranh của các hệ thống nông nghiệp” 6
Cách tiếp cận và phương pháp thực hiện Chiến lược của dụ án là để tăng cường sản xuất chế phẩm vi sinh cố định đạm cho cây họ đậu, quản lý chất lượng, phân phối, tiếp cận thị trường và đào tạo nông dân thông qua họat động hợp tác của các cơ quan. Nó liên quan đến cả hai, các viện nghiên cứu của nhà nước – Viện Nghiên cứu Dầu và cây có dầu (OPI), Viện Khoa học Nông nghiệp Miền nam (IAS) và Viện Nghiên cứu Nông hóa Thổ nhưỡng (ISF) – cũng như các công ty tư nhân (Công ty Cổ phần Phân bón Fitohoocmon, Công ty Cổ phần Phân bón Sinh hóa Củ Chi và Công ty Phân bón Humix). Các công ty tư nhân sẽ bước đầu tham gia trong việc tiếp cận thị trường và phân phối sản phẩm và được hướng dẫn về kỹ thuật và cho lời khuyên để mà cải thiện và mở rộng khả năng sản xuất của họ. Dự tính rằng đơn vị tư nhân sẽ đảm nhận việc sản xuất và công việc QA sẽ do các cơ quan nhà nước đảm nhận. Sự tham gia của bộ phận tư nhân trong cả sản xuất và marketing sẽ bảo đảm tính hiện thực của ý tưởng này. Tăng cường sản xuất chế phẩm vi sinh cố định đạm có chất lượng cao và QA Các chủng giống cho sản xuất tại Việt nam: chọn lựa từ bộ giống hiện tại của Việt nam và/hoặc từ bộ giống của ALIRU (Úc), Niftal (Đại học Hawai), Đại học Suranaree (Thái lan). Sẽ thảo luận để lựa chọn các giống pjù hợp nhất cho sản xuất chế phẩm thông qua một chương trình nghiên cứu và phát triển. Bảo quản giống cho sản xuất: phát triển và thực hiện phương pháp duy trì hoạt tính lâu dài và nhận diện các chủng sản xuất để bảo đảm tính ổn định chất lượng của chế phẩm. Trong quá trình thực hiện dự án sẽ quyết định cơ quan/các cơ quan sẽ chịu trách nhiệm duy trì và bảo đảm hoạt tính của bộ giống phục vụ cho sản xuất chế phẩm. Cơ quan này sẽ được trang bị thêm các vật liệu, hóa chất cần thiết để tiếp tục cung cấp giống gốc cho sản xuất sau này. Công nghệ sản xuất: phát triển công nghệ sản xuất ở qui mô trung bình tại Việt nam dựa trên kinh nghiệm sản xuất tại Thái Lan và Úc, về: • Cải tiến công thức môi trường lên men, thực hiện các thí nghiệm để duy trì tính vô trùng và kỹ thuật chiết dịch nuôi cấy vào chất mang. • Thử nghiệm các dạng chế phẩm thích hợp (than bùn, hạt, dịch thể) để đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng, dễ dàng sử dụng, thuận lợi cho cung cấp và vận chuyển. Hiệu quả kinh tế sẽ được xác định bằng cách xác định hiệu quả của chúng trong phòng thí nghiệm và đồng ruộng. • Lựa chọn các chủng cho sản xuất: các chủng rhizobia khác nhau sẽ được thử nghiệm về khả năng tồn tại của các chủng trong chế phẩm và trong suốt quá trình bảo quản, vận chuyển cho tới khi ứng dụng nhiễm vào cây. Bảo đảm chất lượng sản phẩm (QA): Phương pháp bảo đảm chất lượng sản phẩm của Úc sẽ được áp dụng trong thời gian ban đầu như một mô hình. Trên cơ sở này, các bước tiến hành QA, đào tạo và soạn tài liệu phù hơp với điều kiện sản xuất tại Việt nam sẽ được tiến hành bởi các nhà khoa học Úc và Việt nam tham gia trong dự án. Một cơ quan tham gia dự án được trang bị sẽ chịu trách nhiệm thực hiện tiếp tục việc đảm bảo chất lượng các chế phâm sản xuất tại Việt nam sau khi dự án kết thúc. Đào tạo về sản xuất và bảo đảm chất lượng sản phẩm: Các cán bộ nghiên cứu của Việt nam sẽ được đào tạo tại Việt nam bởi các chuyên gia Úc và được đào tạo tại trường Đại học Công nghệ Suranaree (Thái lan) về sản xuất, QA và cách quản lý cũng như R&D về Rhizobium. 7
Khuyến nông và đào tạo nông dân và cán bộ khuyến nông Chương trình khuyến nông và đào tạo cho nông dân và cán bộ khuyến nông sẽ được thực hiện trên cơ sở các thí nghiệm đồng ruộng đơn giản (về các nghiệm thức thí nghiệm), trên các vùng sản xuất khác nhau (Đồng bằng sông Cửu long, Duyên hải miền trung, các vùng đất cao Bắc bộ, Trung bộ và Đông Nam bộ). Nông dân sẽ tham gia ở mọi góc độ, từ lựa chọn nghiệm thức thí nghiệm đến gieo trồng, lấy mầu, thu hoạch và đọc kết quả. Hy vọng rằng Trung tâm Khuyên nông Quốc gia sẽ đóng góp vai trò lớn trong các hoạt động khuyến nông của dự án này. Trung tâm và OPI đang thảo luận để tiến tới một thoả thuận hợp tác. Các số liệu thu được từ các thí nghiệm trình diễn đồng ruộng sẽ dùng để xây dựng một mô hình kinh tế về sản xuất và sử dụng chế phẩm vi sinh cố định đạm cho cây họ đậu tại Việt nam. Bên cạnh đó, các tập huấn sẽ được tổ chức cho nông dân, cán bộ khuyến nông và cán bộ nghiên cứu về phương pháp sử dụng, hiệu quả kinh tế và hiệu quả đối với môi trường của việc sử dụng chế phẩm. Chương trình khuyến nông – đào tạo này sẽ được thực hiện bởi các cán bộ Việt nam trong sự kết hợp với đối tác phía Úc. Các chuyên gia Úc sẽ trợ giúp để tập hợp, chọn lọc, soạn thảo các tài liệu khuyến nông và chuyển giao cho Việt nam. Sự tham gia của đơn vị tư nhân vào sản xuất, phân phối và tiếp cận thị trường Hai (có thể là 3) công ty Việt nam chuyên sản xuất và kinh doanh phân bón sẽ tham gia trong dự án, đó là Công ty Cổ phần Phân bón Fitohoocmon và Công ty Cổ phần Phân bón Củ Chi (và Humix). Chúng tôi dự đoán rằng thị trường chế phẩm sẽ lớn dần lên trong suốt quá trình thực hiện dự án so với khởi điểm thấp hiện nay. Doanh nghiệp tư nhân sẽ từng bước tham gia sản xuất cùng lúc khi công nghệ phát triển và thị trường mở rộng. Các công ty này sẽ tham gia marketing và phân phối sản phẩm. Đào tạo cũng sẽ mở ra cho các cán bộ của công ty. Dự án thông qua ISF sẽ trợ giúp kỹ thuật trực tiếp cho Fitohoocmon để giải quyết các khó khăn về kỹ thuật, tăng năng lực sản xuất cũng như cải thiện chất lượng sản phẩm. 5. Tiến độ thực hiện Điểm nối bật Điểm nổi bật trong họat động dự án là thành công trong hội thảo tập huấn về Quản lý Chất lượng (QA) tại Tp HCM, tháng 2 – 3/2007, sự thành công của hội thảo giới thiệu và lên kế họach họat động dự án, cũng tại Tp HCM, tháng 2- 3/2007, sự thành công của lớp đào tạo về Công nghệ Sản xuất Chế phẩm vi sinh cố định đạm tại Thái Lan trong tháng 6/2007, và sự bắt đầu họat động dự án trong nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và trên đồng ruộng trong thời gian từ tháng 4 (xem chi tiết tại Bảng Báo cáo Tiến độ). 8
Lợi ích cho các nông hộ nhỏ Tiềm năng lợi ích cho các nông hộ nhỏ được đánh giá ở giá trị 50 – 60 triệu đô la Úc mỗi năm, căn bản dựa vào giảm sử dụng phân bón N. Lợi ích cho nông hộ nhỏ sẽ bắt đầu lan chảy sau hai năm của dự án. Xây dựng năng lực Xây dựng năng lực bắt đầu với sự tham gia của 17 cán bô nghiên cứu và kỹ thuật viên của Việt nam tại Hội thảo tập huấn về Quản lý Chất lượng (QA) tại Tp HCM trong tháng 2 – 3/2007, hội thảo tập huấn về Công nghệ Sản xuất Chế phẩm vi sinh cố định đạm tại Thái Lan trong tháng 6/2007, và mua sắm vật liệu, hóa chất thí nghiệm và thiết bị cho R&D và cho sản xuất chế phẩm. Xuất bản Chưa xuất bản ở thời điểm này. Quản lý Dự án Dự án đang họat động trôi chảy, mặc dù Trường Đại học Cần Thơ, đã được xác định trước kia là một cộng tác của dự án, đã rút khỏi dự án ngay lập tức sau hội thảo bàn kế họach dự án và hội thảo đào tạo Quản lý Chất lượng tại Tp HCM. Viện Nghiên cứu Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên (IAF) và Viện Khoa học Nông nghiệp Duyên hải Miền Trung (ASICV) đã thay thế vị trí của Đại học Cần Thơ trong dự án. 6. Báo cáo về các vấn đề môi trường và xã hội Môi trường Dự án này cho rằng sẽ có ảnh hưởng dương tính đối với môi trường thông qua tăng sản xuất cây họ đậu và thay thế phân bón N sản xuất công nghiệp bằng N được cố định bởi quá trình sinh học. Chương trình khuyến nông sẽ làm tăng hiểu biết cơ bản về quản lý đất và độ phì, do đó cải thiện quản lý đất. Giảm sử dụng phân bón N, đặc biệt tại các hệ thống cây trồng với lúa ở Đồng bằng sông Cửu Long , sẽ có lợi ích về chất lượng nước và nuôi trồng cá và tôm. Chúng tôi cũng cho rằng sự thóai hóa đất trong các vùng đất cao sẽ giảm đi thông qua tăng sản xuất các hệ thống cây trồng với các cây họ đậu. Các vấn đề về giới và xã hội Giới tính được cho rằng giữ trung lập. Các vấn đề xã hội thì có xu hướng tốt hơn bởi vì ảnh hưởng tích cực của kinh tế thông qua dự án này bắt đầu phát huy. 7. Các vấn đề vế thực thi và ổn định Các trở ngại Đã có vấn đề liên quan đến cộng tác tại Việt nam, mà đã được giải quyết ngay lập tức sau Hội thảo Kế họach. Trường Đại học Cần Thơ đã không tham gia trong dụ án và trách nhiệm đã được giao cho Viện Nghiên cứu Nông Lâm nghiệp Tây nguyên (IAF) và Viện Khoa học Nông nghiệp Duyên hải Nam Trung bộ (ASISCV). Sự lựa chọn giải quyết Như đã phát biểu ở trên. 9
Tính ổn định Ở giai đọan này, dự án này ổn định. 8. Các bước thực hiện then chốt kế tiếp Các bước thực hiện trong 6 tháng tới là: • Biên sọan kết quả điều tra về chế phẩm vi sinh cố định đạm tại Việt nam cho báo cáo vào tháng 10/2007. • Tiếp tục chương trình thí nghiệm đồng ruộng tại miền bắc, miền trung, và miền nam Việt nam, vùng Đồng bằng sông Cửu Long. • Bắt đầu áp dụng các công nghệ sản xuất mới cho chế phẩm vi sinh cố định đạm rhizobium và thực hiện Quản lý Chất lượng trong các phòng thí nghiệm chính của dự án tại Việt nam - OPI, IAS và ISF. • Bắt đầu chương trình R&D về các vấn đề liên quan đến sản xuất chế phẩm vi sinh tại Việt nam, như đánh giá các chủng vi sinh, công thức chế phẩm, đóng gói. • Tiếp tục cải tạo phòng thí nghiệm và phòng sinh trưởng cây tại các phòng thí nghiệm chính của dự án (OPI, IAS và ISF) thông qua mua sắm thiết bị và hóa chất, nguyên vật liệu. • Lên chương trình và thực hiện chương trình đào tạo khỏang đầu năm 2008 về công nghệ sản xuất tại trường Đại học Công nghệ Suranarre, Thái Lan. • Bắt đầu phát triển tài tiệu và chương trình cho hội thảo khuyến nông và đào tạo. • Tiếp tục làm việc với 3 công ty tư nhân (Fitohoocmon, Humix và Củ Chi) liên quan đến khuyến nông, đào tạo và maketing chế phẩm vi sinh cố định đạm. 9. Kết luận Tại giai đọan này, dự án đáp ứng các mục tiêu đề ra. 10