intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Pháp luật hình sự Việt Nam với việc bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

91
lượt xem
17
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Pháp luật hình sự Việt Nam với việc bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Pháp luật hình sự Việt Nam với việc bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi Ths. §µo LÖ Thu * Vi t Nam vào năm 1985, Nhà nư c ta ã 1. Quy n s h u công nghi p (SHCN) ch trương coi quy n SHCN là m t trong là m t trong nh ng quy n dân s quan tr ng c a công dân. c bi t, khi n n kinh nh ng khách th b o v c a lu t hình s . t phát tri n n m t trình nh t nh, v n Trong nh ng năm g n ây, s phát tri n c a n n kinh t th trư ng v i nh ng bi n b o h quy n SHCN càng ư c t ra i sâu s c trong i s ng xã h i c a t m t cách c p thi t. i u ó giúp t o ra môi nư c ã d n n nh ng di n bi n ph c t p trư ng pháp lí an toàn, lành m nh cho c a các vi ph m pháp lu t v b o h quy n ng sáng t o trong lĩnh v c nh ng ho t SHCN. S lư ng các vi ph m pháp lu t s n xu t, kinh doanh, góp ph n ưa n n trong lĩnh v c này ngày càng tăng ã khi n kinh t i lên. Vi c b o h quy n SHCN cho ho t ng qu n lí nhà nư c g p không ít ư c ti n hành b ng nhi u bi n pháp khác khó khăn, ng th i cũng làm cho các ch s nhau, trong ó s d ng pháp lu t hình s h u ch u nh ng thi t h i nghiêm tr ng v ư c xem là m t trong nh ng bi n pháp c n ng trư c th c tr ng ó, vi c quy n l i. thi t và ã tr nên ph bi n nhi u nư c xây d ng và ti p t c hoàn thi n h th ng văn trên th gi i. b n pháp lu t trong ó có văn b n pháp lu t Vào nh ng năm 1980, Nhà nư c ta ã hình s v b o h quy n SHCN là h t s c quan tâm hơn nvn b o v quy n c n thi t. V i tinh th n này, B lu t hình s SHCN. ây chính là k t qu c a s thay i năm 1999 quy nh các t i: T i buôn bán nh n th c v t m quan tr ng c a vi c b o hàng gi ( i u 156); t i buôn bán hàng gi v nh ng tri th c sáng t o c a con ngư i là lương th c, th c ph m, thu c ch a b nh, góp ph n vào s phát tri n c a n n kinh t thu c phòng b nh ( i u 157); t i buôn bán và i s ng xã h i. M u cho nh ng ho t hàng gi là th c ăn dùng chăn nuôi, phân ng l p pháp hình s có ý nghĩa i v i bón, thu c thú y, thu c b o v th c v t, gi ng vi c b o v quy n SHCN là vi c xây d ng cây tr ng v t nuôi ( i u 158); t i vi ph m i u lu t quy nh v các t i ph m liên quan quy nh v c p văn b ng b o h quy n s n quy n SHCN t i Chương VII “Các t i h u công nghi p ( i u 170); t i xâm ph m ph m v kinh t ” c a B lu t hình s quy n s h u công nghi p ( i u 171). (BLHS) năm 1985. ó là i u 167 BLHS quy nh t i làm hàng gi và t i buôn bán hàng gi . Như v y, ngay t khi ban hành * Gi ng viên Khoa lu t hình s BLHS u tiên c a nư c C ng hoà XHCN Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 5/2007 43
  2. nghiªn cøu - trao ®æi i tư ng quy n SHCN Nh ng quy nh này ã th hi n s phát ph m này là các ang ư c b o h h p pháp t i Vi t Nam. tri n c a h th ng pháp lu t trong n n kinh t th trư ng - s ph n ánh k p th i nh ng ó là sáng ch , gi i pháp h u ích, ki u òi h i m i c a ti n trình công nghi p hoá, dáng công nghi p, nhãn hi u hàng hoá, tên hi n i hoá t nư c. g i, xu t x hàng hóa v.v.. ây là các s n ph m trí tu c a con ngư i, nh ng lo i tài 2. Trong các t i ph m này, t i vi ph m quy nh v c p văn b ng b o h quy n s n vô hình song l i có kh năng em l i SHCN ( i u 170) là t i ph m m i ư c b nh ng l i ích v t ch t vô cùng to l n cho sung vào BLHS 1999. Vi c quy nh t i ch s h u nói riêng và cho toàn xã h i nói ph m này ã t o cơ s pháp lí cho vi c truy chung khi nó ư c ng d ng vào th c ti n. c u trách nhi m hình s ngư i có th m Như v y, khi hành vi ph m t i ư c th c quy n trong vi c c p văn b ng b o h hi n thì c n hi u r ng hành vi ó tác ng quy n SHCN khi ngư i ó có hành vi vi lên k t qu c a s sáng t o, lên các d ng t n t i mang tính v t ch t c a các i tư ng ph m nghiêm tr ng trong ho t ng th c thi quy n SHCN ang ư c b o h . nhi m v c a mình. ó là hành vi vi ph m các quy nh c a Nhà nư c i v i ho t i u 171 quy nh hai lo i hành vi ng c p văn b ng b o h quy n SHCN khách quan c a t i ph m là chi m o t ho c như: Không c p văn b ng cho các ch th s d ng b t h p pháp các i tư ng s h u i u ki n ư c c p; c p văn b ng công nghi p ang ư c b o h t i Vi t ã có không úng quy nh v th i gian, th t c; Nam. ây c n th ng nh t r ng vi c chi m c p văn b ng b o h cho nh ng i tư ng o t ư c th c hi n i v i nh ng i tư ng SHCN mà trư c ó i tư ng này ã ư c v t ch t là hình th c bi u hi n ra ngoài th c p văn b ng b o h cho m t ch s h u gi i khách quan c a các i tư ng SHCN ư c b o h , ví d như chi m o t m t b n công nghi p khác v.v... thi t k , m t k t qu nghiên c u b ng văn T i xâm ph m quy n s h u công nghi p ( i u 171 BLHS) m i v m t tên b n, m t mô hình, m t m u v v.v.. Hành vi ây không nên ư c hi u m t g i song không ph i là t i ph m m i. M t chi m o t cách thu n tuý gi ng như hành vi chi m o t trong nh ng d ng hành vi c a t i ph m này ã t ng ư c ph n ánh trong c u thành c a tài s n thông thư ng vì i tư ng c a t i t i s n xu t, buôn bán hàng gi theo quy ph m ây là lo i tài s n vô hình r t c nh t i i u 167 c a BLHS năm 1985. bi t. ây ch nên ư c hi u là vi c chi m l y k t qu c a s sáng t o ã ư c b o h Hành vi ph m t i không ch xâm ph m ch qu n lí nhà nư c v b o h quy n SHCN th hi n dư i b t kì hình th c nào. Ngoài hai t i ph m k trên, BLHS năm mà còn tr c ti p gây thi t h i cho quy n và l i ích c a ch s h u h p pháp c a các i 1999 còn quy nh m t s t i ph m khác có tư ng quy n SHCN. i tư ng c a t i liên quan n quy n SHCN, ó là t i buôn 44 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2007
  3. nghiªn cøu - trao ®æi nh v c p văn b ng b o h quy n SHCN bán hàng gi ( i u 156); t i buôn bán hàng gi là lương th c, th c ph m, thu c ch a ( i u 170 BLHS) c n ư c s a i. T i ph m này ư c th c hi n b i ch th là b nh, thu c phòng b nh ( i u 157); t i buôn bán hàng gi là th c ăn dùng c hă n nh ng cán b nhà nư c có th m quy n trong vi c c p văn b ng b o h quy n nuôi, phân bón, thu c thú y, thu c b o v SHCN và v i l i c ý. Vì v y, ây ư c th c v t, gi ng cây tr ng v t nuôi ( i u 158). Các t i ph m này có m t s i m xem là lo i t i ph m có m c nguy hi m cho xã h i tương ương v i m t s t i chung là: u là hành vi mua i bán l i lo i ph m khác cùng ư c quy hàng hoá bi t rõ là gi (trong ó bao g m c nh trong nh ng m t hàng gi ư c s n xu t vi ph m Chương XVI-BLHS năm 1999 như: T i vi quy n SHCN) và u có hình ph t ư c quy ph m các quy nh v qu n lí t ai ( i u nh nghiêm kh c hơn r t nhi u so v i hình 174), t i vi ph m các quy nh v qu n lí ph t ư c quy nh i v i hai t i ư c quy r ng ( i u 176) v.v.. i u ó ã ư c nh t i i u 170 và i u 171 c a BLHS. ch ng minh b ng m c nghiêm kh c tương ương c a hình ph t ư c quy nh 3. Tuy nh ng quy nh nêu trên trong BLHS năm 1999 ã t o ư c cơ s pháp lí i v i các t i ph m này. Tuy nhiên, các hành vi ư c quy nh t i i u 174 ho c c n thi t cho vi c b o v quy n SHCN song chúng v n còn nh ng b t c p nh t nh. V i u 176 c u thành t i ph m ngay khi th a m t lí lu n, m t trong các yêu c u c a vi c mãn m t trong các d u hi u “gây h u qu quy nh các t i xâm ph m tr t t qu n lí nghiêm tr ng” ho c “ ã b x lí k lu t v kinh t nói chung và các t i ph m liên quan hành vi này”. Trong khi ó, hành vi vi ph m quy nh v c p văn b ng b o h n quy n SHCN nói riêng là các quy nh ó ph i phù h p v i h th ng các quy nh quy n s h u công nghi p l i ch c u thành pháp lu t v qu n lí kinh t c a Nhà nư c ta t i ph m khi ph i thoã mãn ng th i c hai hi n nay. Như v y, vi c xây d ng c u thành d u hi u là “ ã b x lí k lu t ho c x ph t t i ph m c a các t i trong lĩnh v c SHCN hành chính v hành vi này” và “gây h u qu ph i d a trên cơ s và phù h p v i quy nh nghiêm tr ng”. T i m b t h p lí nêu trên, i u 170 BLHS c n ư c s a c a pháp lu t chuyên ngành v các vi ph m i theo pháp lu t trong lĩnh v c SHCN. V a qua, hư ng quy nh hành vi c u thành t i ph m B lu t dân s năm 2005 ã ư c ban hành. khi m t trong các d u hi u “gây h u qu Theo ó ã có m t s thay i nh t nh nghiêm tr ng” ho c “ ã b x lí k lu t ho c b x ph t hành chính” ư c tho mãn. S a trong các quy nh v b o h quy n SHCN. i này s t o cơ s pháp lí h p lí hơn S thay i này òi h i ph i có nh ng i u ch nh tương ng c a pháp lu t hình s v u tranh b ng pháp lu t hình s ivi b o h quy n SHCN. lo i hành vi nguy hi m cho xã h i nêu trên. Trư c h t, quy nh v t i vi ph m quy ng th i, i u ó cũng làm cho quy nh t¹p chÝ luËt häc sè 5/2007 45
  4. nghiªn cøu - trao ®æi v t i ph m này phù h p v i quy nh v hành vi qu ng cáo, hành vi v n chuy n, các t i ph m khác có tính ch t và m c hành vi tàng tr nh m bán các s n ph m, nguy hi m cho xã h i tương ương. b ph n s n ph m ó. Ti p theo, c n có m t s s a i, b - Hành vi nh p kh u, xu t kh u các s n ph m, b ph n s n ph m ang ư c b o h sung i v i quy nh v t i xâm ph m quy n SHCN ( i u 171 BLHS năm 1999). là sáng ch , gi i pháp h u ích ho c ư c s n xu t theo quy trình ang ư c b o h là Vi c mô t d u hi u hành vi khách quan nguy hi m cho xã h i trong c u thành t i sáng ch , gi i pháp h u ích. ph m c a t i này là chưa y . Như ã i chi u quy nh c a i u 171 BLHS năm 1999 v i nh ng quy nh nêu trên c a phân tích, hành vi khách quan c a t i ph m này là m t trong hai lo i hành vi: Chi m Ngh nh s 106/2006/N -CP, có th th y o t ho c s d ng b t h p pháp các i m t lo t hành vi khác vi ph m các quy nh tư ng SHCN ang ư c b o h t i Vi t v b o h quy n s h u công nghi p ã không ư c ph n ánh trong c u thành t i Nam. Trong khi ó, theo quy nh c a các i u 12, 13, 14, 15 Ngh nh s ph m c a t i xâm ph m quy n SHCN. Theo chúng tôi, quy n SHCN ch có th ư c b o 106/2006/N -CP c a Chính ph ngày 22/9/2006 “V x ph t vi ph m hành chính v m t cách tri t , có hi u qu n u t t c v SHCN”, các hành vi vi ph m quy nh các vi ph m pháp lu t v b o h quy n v b o h quy n SHCN a d ng hơn và có SHCN gây nguy hi m áng k cho xã h i th ư c chia thành ba nhóm như sau: u b t i ph m hoá. Như v y, nh ng hành vi ó s ư c răn e k p th i và s b tr ng - Nh ng hành vi s d ng b t h p pháp các i tư ng SHCN ang ư c b o h h p tr thích áng b i pháp lu t hình s . Tuy pháp. Ví d : Hành vi s n xu t s n ph m ang nhiên, nh ng hành vi này không nh t thi t ư c b o h là sáng ch , ki u dáng công u ph i ư c mô t c th trong c u thành nghi p; áp d ng quy trình ang ư c b o h t i ph m. Ch m t vài hành vi i n hình và ph bi n m i c n ư c ph n ánh c th là sáng ch ; g n lên s n ph m, bao bì s n ph m d u hi u trùng ho c tương t gây nh m trong c u thành t i ph m. Nh ng hành vi còn l i có th ư c quy nh m t cách khái l n v i nhãn hi u hàng hoá, tên g i xu t x hàng hoá ư c b o h cho hàng hoá cùng quát b ng c m t “các hành vi khác xâm lo i ho c tương t v i s n ph m ó v.v.. ph m quy n s h u công nghi p”. - Nh ng hành vi có tính ch t ưa vào Bên c nh ó, hành vi buôn bán các lo i lưu thông các s n ph m, b ph n s n ph m hàng hoá trong khi bi t rõ chúng ư c s n ang ư c b o h là sáng ch , gi i pháp xu t m t cách trái phép, vi ph m pháp lu t v b o h quy n SHCN(1) ã không ư c mô h u ích ho c ư c s n xu t theo quy trình ang ư c b o h là sáng ch , gi i pháp t trong c u thành t i ph m c a t i xâm h u ích v.v.. Ví d : Hành vi buôn bán ho c ph m quy n SHCN ( i u 171- BLHS 1999). 46 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2007
  5. nghiªn cøu - trao ®æi i tư ng quy n s h u công nghi p ang Trong BLHS năm 1985, hành vi nêu trên ã ư c b o h t i Vi t Nam ho c có hành vi b t i ph m hoá và ư c quy nh trong c u khác vi ph m quy nh v b o h quy n s thành t i ph m c a t i s n xu t, buôn bán h u công nghi p gây h u qu nghiêm tr ng hàng gi ( i u 167) cùng v i các hành vi ho c ã b x ph t hành chính v hành vi xâm ph m quy n SHCN khác. Hành vi này này ho c ã b k t án v t i này, chưa ư c rõ ràng có cùng tính ch t v i hành vi chi m xoá án tích mà còn vi ph m... o t ho c hành vi s d ng b t h p pháp các Ngoài ra, còn m t lo i hành vi nguy i tư ng SHCN. Tuy nhiên, do không ư c hi m trong lĩnh v c SHCN chưa b t i ph n ánh trong quy nh v t i xâm ph m ph m hóa là hành vi c nh tranh không lành quy n SHCN nên lo i hành vi này s b x m nh liên quan n quy n SHCN. M t s lí theo i u lu t khác,(2) v i m c nghiêm bi u hi n c a hành vi này có th k ra như: kh c hơn c a hình ph t. ây th c s là S d ng ch d n thương m i gây nh m l n i m b t h p lí không ch v kĩ thu t l p v ch th kinh doanh, s d ng tên mi n pháp mà còn v n i dung c u thành cũng trùng ho c tương t gây nh m l n v i nhãn như v ư ng l i x lí i v i t i ph m. hi u, tên thương m i ư c b o h c a ngư i Ngoài ra, theo i u 750 B lu t dân s khác gây thi t h i n uy tín, danh ti ng c a năm 2005, tên g i c a các i tư ng quy n nhãn hi u, tên thương m i tương ng v.v..(4) SHCN ã có nh ng i u ch nh và m t s Lo i hành vi này cũng có nh hư ng tr c i tư ng ã ư c quy nh b sung. Chính ti p n quy n l i c a ch SHCN và n u vì v y, s ph n ánh các i tư ng này trong d n n h u qu nghiêm tr ng thì nên b c u thành t i ph m c a t i xâm ph m quy n xem là hành vi nguy hi m “ áng k ” cho xã SHCN hi n nay ã tr nên b t c p và c n có h i. Do ó, c n quy nh trong BLHS m t nh ng thay i thích h p. Cách mô t y t i ph m n a liên quan n lĩnh v c SHCN mà ng n g n nh t là dùng c m t : “các i là t i c nh tranh không lành m nh. Như tư ng quy n s h u công nghi p” - gi ng v y, pháp lu t hình s có th b o v quy n như c m t ã ư c s d ng t i i u 750 B SHCN m t cách y và tri t . lu t dân s năm 2005. Như v y, nh ng i Cu i cùng, quy nh v hình ph t i tư ng này s ư c xác nh b ng cách vi n v i các t i ph m trong lĩnh v c SHCN cũng d n quy nh nêu trên c a B lu t dân s .(3) c n ư c s a i. Hình ph t ư c quy nh T nh ng phân tích nêu trên, quy nh i v i các t i ph m này trong BLHS hi n v t i xâm ph m quy n SHCN nên ư c hành v a chưa tương x ng v i tính ch t s a i như sau: nguy hi m cho xã h i c a t i ph m v a i u 171. T i xâm ph m quy n s h u chưa phù h p v i “tính ch t kinh t ” c a công nghi p. chúng. Th nh t, hình ph t ti n ư c quy 1. Ngư i nào vì m c ích kinh doanh nh r t h n ch (ch t i kho n 1 i u 171) mà chi m o t, s d ng b t h p pháp các và v i m c hình ph t th p (t hai mươi t¹p chÝ luËt häc sè 5/2007 47
  6. nghiªn cøu - trao ®æi tri u ng n hai trăm tri u ng) chưa các cơ quan ch c năng c n ban hành văn răn e hành vi ph m t i. b n hư ng d n vi c áp d ng th ng nh t các nghiêm kh c Th hai, hình ph t ư c quy nh i v i quy nh này. Văn b n hư ng d n c n chú ý t i xâm ph m quy n SHCN theo i u 171 gi i thích c th tình ti t “gây h u qu BLHS năm 1999 có m c nghiêm kh c quá nghiêm tr ng” trong c u thành c a các t i th p n u so sánh v i các khung hình ph t ph m liên quan n quy n SHCN. i v i t i s n xu t, buôn bán hàng gi theo Tóm l i, nh ng quy nh c a BLHS i u 167 BLHS năm 1985.(5) V i lo i và năm 1999 v các t i ph m trong lĩnh v c m c hình ph t ư c quy nh trong BLHS SHCN ã cho th y quan i m úng n c a Nhà nư c ta trong vi c b o v quy n SHCN hi n hành, t i xâm ph m quy n SHCN th m chí ch là t i ph m ít nghiêm tr ng theo b ng pháp lu t hình s . Tuy nhiên, nh ng quy nh ó phát huy ư c tác d ng kho n 2 i u 171 (vì m c cao nh t c a khung hình ph t là ba năm tù). Xu t phát t trong th c ti n, m t s i m b t c p nêu trên c n ư c kh c ph c. Bên c nh ó, các tính nguy hi m cho xã h i c a lo i hành vi này cũng như trư c yêu c u c a th c ti n quy nh này c n ư c nh n th c và áp u tranh, hình ph t i v i t i xâm ph m d ng th ng nh t. i u ó góp ph n duy trì quy n SHCN c n ư c quy nh nghiêm môi trư ng pháp lí an toàn cho nh ng ho t kh c hơn. C th , hình ph t tù ng sáng t o c a con ngư i ivi ph c v nh ng trư ng h p ph m t i ph n ánh t i cho i s ng kinh t xã h i c a t nư c./. kho n 2 i u 171 nên ư c quy nh t hai (1). Trong th c ti n, nh ng lo i hàng hóa này thư ng năm n b y năm. Như v y, trên cơ s m c ư c g i là hàng gi v hình th c. cao nh t c a khung hình ph t, kho n 1 i u (2). Tuỳ theo tính ch t c a i tư ng hàng hoá mà 171 s tương ng v i t i ph m ít nghiêm hành vi s c u thành t i ph m quy nh t i i u 156 tr ng và kho n 2 s tương ng v i t i ph m (t i buôn bán hàng gi ), ho c theo i u 157 (t i buôn nghiêm tr ng. Bên c nh ó, nhà làm lu t bán hàng gi là lương th c, th c ph m, thu c ch a b nh, thu c phòng b nh) ho c theo i u 158 (t i nên quy nh m c ph t ti n theo t l nh t buôn bán hàng gi là th c ăn dùng chăn nuôi, phân nh so v i thi t h i v t ch t mà t i ph m bón, thu c thú y, thu c b o v th c v t, gi ng cây gây ra cho ch SHCN h p pháp thay vì quy tr ng, v t nuôi). nh m c ph t ti n xác nh như B lu t (3).Xem: Nh ng quy nh c th v các i tư ng hình s hi n hành. quy n SHCN trong Lu t s h u trí tu năm 2005, Quy nh v các t i ph m trong lĩnh v c Ph n th ba. (4). Các hành vi này ư c quy nh c th t i i u SHCN không ch c n ư c s a i, b sung 130 Lu t s h u trí tu năm 2005. theo nh ng ki n ngh nêu trên mà hi n nay, (5). Như ã nêu ph n trên, trư c ây các hành vi nh ng quy nh ó còn chưa ư c nh n này ư c ph n ánh chung trong c u thành t i ph m th c m t cách th ng nh t và chính xác nên c a t i s n xu t, buôn bán hàng gi theo i u 167 d n n nh ng khó khăn nh t nh trong BLHS năm 1985 và do ó b x lí theo các khung hình ph t nghiêm kh c hơn. th c ti n áp d ng. gi i quy t v n ó, 48 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2007
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2