intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động theo quy định của pháp luật lao động Việt Nam - nhìn từ góc độ sử dụng cơ chế ba bên "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

93
lượt xem
17
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động theo quy định của pháp luật lao động Việt Nam - nhìn từ góc độ sử dụng cơ chế ba bên Do đó, cơ quan cạnh tranh không có cơ sở pháp lí để áp dụng chế tài đối với hiệp hội khi hiệp hội là chủ thể quan trọng dẫn đến hình thành các hành vi hạn chế cạnh tranh. Đây là điểm thiếu sót cần bổ sung trong LCT

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động theo quy định của pháp luật lao động Việt Nam - nhìn từ góc độ sử dụng cơ chế ba bên "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi ThS. NguyÔn Xu©n Thu * T heo quan i m c a T ch c lao ng qu c t (ILO), "Cơ ch ba bên có nghĩa là b t c h th ng các m i quan h lao ng ch c th c hi n k ho ch phát tri n kinh t - xã h i; gi i quy t tranh ch p lao ng và ình công... Trong vi c gi i quy t tranh ch p nào, trong ó Nhà nư c, ngư i s d ng lao lao ng, cơ ch ba bên có th ư c s d ng ng, ngư i lao ng là nh ng nhóm c trong vi c xây d ng pháp lu t v gi i quy t l p, m i nhóm th c hi n nh ng ch c năng tranh ch p lao ng, thi t k các t ch c, cơ riêng. i u ó ch ơn thu n là s chuy n quan gi i quy t tranh ch p lao ng theo c u i thành các m i quan h xã h i c a các trúc ba bên và trong quá trình gi i quy t nguyên t c dân ch chính tr : T do, a s , tranh ch p lao ng. Bài vi t này bàn v v n s tham gia c a m i cá nhân vào nh ng s d ng cơ ch ba bên trong vi c thi t k quy t nh có liên quan t i h . Nguyên t c là các t ch c, cơ quan gi i quy t tranh ch p nh ng v n chung nhưng cũng không có lao ng theo c u trúc ba bên Vi t Nam. m t i tác ơn l : M i h th ng quan h 1. Quy nh hi n hành v th m quy n lao ng ư c d a trên s k t h p c a các gi i quy t tranh ch p lao ng i u ki n l ch s , chính tr , xã h i và văn hoá Th m quy n gi i quy t tranh ch p lao và m i h th ng phát tri n theo nh ng ng ư c quy nh t i B lu t lao ng nguyên t c c a cu c chơi dư i ánh sáng c a năm 1994 ( ư c s a i, b sung năm nh ng thông s ó”.(1) 2002, 2006 và 2007), B lu t t t ng dân s Theo quan i m này thì cơ ch ba bên là năm 2004, Ngh nh c a Chính ph s cơ ch h p tác và chia s trách nhi m gi a 133/2007/N -CP ngày 08/8/2007 quy nh Nhà nư c, ngư i s d ng lao ng chi ti t và hư ng d n thi hành Lu t s a i, (NSDL ) và ngư i lao ng (NL ) (thông b sung m t s i u c a BLL v gi i quy t qua các cơ quan, t ch c i di n chính th c tranh ch p lao ng, Thông tư c a B lao c a m i bên) cùng nhau gi i quy t nh ng ng thương binh và xã h i s 22/2007/TT- v n phát sinh trong lĩnh v c lao ng - xã BL TB&XH ngày 23/10/2007 hư ng d n h i vì m t n n kinh t th nh vư ng và vì m t v t ch c và ho t ng c a h i ng hoà xã h i công b ng, dân ch , văn minh. Th c gi i lao ng cơ s và hoà gi i viên lao t cho th y cơ ch ba bên có th ư c s d ng xây d ng và t ch c th c hi n chính * Gi ng viên Khoa pháp lu t kinh t sách, pháp lu t v lao ng; xây d ng và t Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 2/2008 45
  2. nghiªn cøu - trao ®æi ng và Thông tư c a B L TB&XH s HGVL do ch t ch UBND c p huy n quy t 23/2007/TT-BL TB&XH ngày 23/10/2007 nh tuỳ thu c vào c i m, tình hình phát hư ng d n v t ch c và ho t ng c a h i tri n doanh nghi p trên a bàn và trên cơ s ng tr ng tài lao ng. Theo các văn b n xu t c a trư ng phòng lao ng thương pháp lu t này thì vi c gi i quy t tranh ch p binh và xã h i. Sau khi danh sách HGVL lao ng thu c th m quy n c a các t ư c phê chu n, phòng lao ng thương ch c, cơ quan: H i ng hoà gi i lao ng binh và xã h i là cơ quan qu n lí và b o m cơ s ; hoà gi i viên lao ng; ch t ch UBND các i u ki n cho HGVL th c hi n nhi m c p huy n; h i ng tr ng tài lao ng và v . HGVL có nhi m v hoà gi i các v toà án nhân dân. tranh ch p lao ng cá nhân và tranh ch p a. H i ng hoà gi i lao ng cơ s lao ng t p th x y ra nh ng ơn v s (H HGL CS) d ng lao ng không ph i là doanh nghi p, H HGL CS là t ch c do NSDL ra doanh nghi p không có ho c chưa thành l p quy t nh thành l p (b t bu c) t i các doanh H HGL CS. Ngoài ra, HGVL còn có nghi p có công oàn. Thành viên c a nhi m v hoà gi i các v tranh ch p lao H HGL CS bao g m i di n ngang nhau ng cá nhân v k lu t sa th i, b ơn c a Ban ch p hành công oàn và NSDL . phương ch m d t h p ng lao ng, v b i Ngoài ra, hai bên có th tho thu n l a ch n thư ng thi t h i, v tr c p khi ch m d t h p chuyên gia ngoài doanh nghi p tham gia h i ng lao ng, tranh ch p v b o hi m xã ng. S lư ng thành viên c a H HGL CS h i và tranh ch p v b i thư ng thi t h i do hai bên t quy t nh nhưng không ít hơn gi a ngư i lao ng v i doanh nghi p ưa 4 ngư i. H HGL CS ho t ng theo nhi m ngư i lao ng i làm vi c nư c ngoài khi kì hai năm v i nguyên t c tho thu n, nh t các bên có yêu c u. trí; i di n m i bên luân phiên làm ch t ch c. Ch t ch u ban nhân dân c p huy n và thư kí h i ng m t năm m t l n. B t u t ngày 01/7/2007, ch t ch u H HGL CS có nhi m v hoà gi i các tranh ban nhân dân c p huy n có nhi m v gi i ch p lao ng x y ra t i doanh nghi p khi có quy t các tranh ch p lao ng t p th v ơn yêu c u c a các bên tranh ch p. quy n(2) x y ra trên a bàn qu n lí theo b. Hoà gi i viên lao ng (HGVL ) ơn yêu c u c a các bên tranh ch p sau khi HGVL bao g m nh ng ngư i i u ã ư c H HGL CS ho c HGVL hoà ki n lu t nh ư c phòng lao ng thương gi i nhưng không thành ho c ã h t 3 ngày binh và xã h i, liên oàn lao ng c p làm vi c k t ngày nh n ơn yêu c u mà huy n, công oàn khu công nghi p gi i thi u H HGL CS, HGVL không ti n hành ho c cá nhân i u ki n t ăng kí theo hoà gi i. th t c lu t nh và ư c ch t ch UBND d. H i ng tr ng tài lao ng (H TTL ) c p huy n quy t nh công nh n. S lư ng H TTL do ch t ch UBND c p t nh 46 t¹p chÝ luËt häc sè 2/2008
  3. nghiªn cøu - trao ®æi quy t nh thành l p theo ngh c a giám 2) Gi i quy t các v tranh ch p lao ng c s lao ng thương binh và xã h i. t p th (v quy n và v l i ích) x y ra t i các H TTL g m 5 ho c 7 thành viên. Trong doanh nghi p không ư c ình công (theo ó có m t thành viên là giám c ho c phó danh m c quy nh t i Ngh nh c a Chính giám c c a s lao ng thương binh và xã ph s 122/2007/N -CP ngày 27/7/2007 h i làm ch t ch h i ng, m t thành viên là quy nh danh m c các doanh nghi p không công ch c c a s lao ng thương binh và ư c ình công) khi các bên có ơn yêu c u. xã h i (do giám c s c ) làm thư kí . Toà án nhân dân (TAND) chuyên trách c a h i ng, m t thành viên Hi n t i, ngoài TAND t i cao, h th ng là i di n c a liên oàn lao ng c p t nh, TAND nư c ta ư c thành l p theo a gi i m t thành viên là i di n c a NSDL hành chính (c p huy n và c p t nh), th c trong t nh, m t ho c m t s thành viên là hi n ch hai c p xét x (sơ th m và phúc lu t gia ho c ngư i có kinh nghi m trong th m). Vi c gi i quy t v án lao ng theo lĩnh v c quan h lao ng, có uy tín và th t c sơ th m ư c ti n hành b i các th m công tâm. Ngoài các thành viên chính th c, phán chuyên trách v lao ng c a TAND s lao ng thương binh và xã h i, liên c p huy n và toà lao ng TAND c p t nh. oàn lao ng c p t nh, t ch c i di n c a TAND có th m quy n gi i quy t các tranh NSDL , m i ơn v c thêm m t thành ch p lao ng sau ây khi có yêu c u: viên d khuy t thay th thành viên chính 1) Tranh ch p lao ng cá nhân x y ra th c c a các ơn v này khi v ng m t ho c trên a bàn qu n, huy n... sau khi hoà gi i khi ph i thay i. H TTL t tr s t i s t i H HGL CS ho c HGVL không thành lao ng thương binh và xã h i và ư c s ho c ã h t 3 ngày làm vi c k t ngày nh n lao ng thương binh và xã h i m b o ơn yêu c u mà H HGL CS, HGVL i u ki n làm vi c. Kinh phí ho t ng c a không ti n hành hoà gi i. H TTL do ngân sách nhà nư c b o m 2) Tranh ch p lao ng cá nhân v k và ư c t ng h p trong kinh phí ho t ng lu t sa th i, v trư ng h p b ơn phương thư ng xuyên c a s . ch m d t h p ng lao ng, v b i thư ng H TTL ho t ng theo nhi m kì 3 thi t h i, tr c p khi ch m d t h p ng lao năm k t ngày thành l p và có nhi m v : ng, tranh ch p gi a ngư i giúp vi c gia 1) Hoà gi i các tranh ch p lao ng t p ình và NSDL , tranh ch p v b o hi m xã th v l i ích(3) theo ơn yêu c u c a các bên h i, tranh ch p gi a NL v i doanh nghi p tranh ch p sau khi ã ư c H HGL CS ưa NL i làm vi c nư c ngoài. ho c HGVL hoà gi i nhưng không thành 3) Tranh ch p lao ng t p th v quy n ho c ã h t 3 ngày làm vi c k t ngày nh n x y ra nh ng doanh nghi p ư c ình ơn yêu c u mà H HGL CS, HGVL công sau khi ch t ch UBND c p huy n ã không ti n hành hoà gi i. có quy t nh gi i quy t mà các bên v n ti p t¹p chÝ luËt häc sè 2/2008 47
  4. nghiªn cøu - trao ®æi t c tranh ch p ho c ã h t 5 ngày làm vi c s năm 2004. k t ngày nh n ơn yêu c u mà ch t ch H i ng xét x sơ th m v án lao ng UBND c p huy n không gi i quy t. bao g m m t th m phán và hai h i th m 4) Tranh ch p lao ng t p th (v quy n nhân dân. Trong trư ng h p c bi t h i và v l i ích) x y ra t i các doanh nghi p ng xét x sơ th m v án lao ng là hai không ư c ình công theo danh m c do th m phán và ba h i th m nhân dân. Chính ph quy nh sau khi H TTL ã có Như v y, trong s các t ch c, cơ quan quy t nh gi i quy t mà các bên v n ti p có th m quy n gi i quy t tranh ch p lao t c tranh ch p ho c ã h t 5 ngày làm vi c ng nư c ta hi n nay ch có H TTL k t ngày nh n ơn yêu c u mà H TTL ch c ch n ư c thi t k theo c u trúc ba bên. không gi i quy t. Trong ó, thành ph n c nh c a H TTL Vi c gi i quy t theo th t c sơ th m các là i di n ngang nhau c a Nhà nư c (s lao tranh ch p lao ng cá nhân do TAND c p ng thương binh và xã h i), NSDL (chi huy n th c hi n. Toà lao ng TAND c p nhánh phòng thương m i và công nghi p t nh gi i quy t theo th t c sơ th m các v Vi t Nam ho c liên minh các h p tác xã Vi t tranh ch p lao ng cá nhân có ương s Nam c p t nh) và NL (liên oàn lao ng nư c ngoài ho c có tài s n nư c ngoài c p t nh). Trong khi ó, cách th c t ch c ho c ph i u thác tư pháp cho cơ quan lãnh c a H HGL CS, HGVL và TAND theo s Vi t Nam, cho toà án nư c ngoài, các v c u trúc ba bên ch là kh năng. H HGL CS tranh ch p lao ng cá nhân thu c th m là t ch c ư c thành l p ngay t i doanh quy n c a TAND c p huy n nhưng TAND nghi p nên kh năng ư c t ch c theo c u c p t nh th y c n ph i l y lên gi i quy t trúc ba bên là khó. B i vì, c p doanh và các v tranh ch p lao ng t p th . nghi p thư ng hai bên s tr c ti p gi i quy t TAND có th m quy n gi i quy t tranh các v n phát sinh thông qua thương lư ng ch p lao ng là toà án nơi b ơn cư trú, t p th hơn là s can thi p c a cơ ch ba làm vi c n u b ơn là cá nhân ho c nơi b bên. t t c các qu c gia ông Nam Á và ơn có tr s n u b ơn là cơ quan, t ch c, nhi u qu c gia khác (Mĩ, Canada, doanh nghi p. Các bên có quy n tho thu n Newzeland, c, an M ch, Úc...) cơ c u b ng văn b n l a ch n toà án nơi nguyên ba bên cũng không ư c s d ng t i các ơn cư trú, làm vi c n u nguyên ơn là cá doanh nghi p. Khi có tranh ch p lao ng nhân ho c nơi nguyên ơn có tr s n u x y ra Nhà nư c tôn tr ng và khuy n khích nguyên ơn là cơ quan, t ch c, doanh thương lư ng gi a hai bên. Ch khi không t nghi p gi i quy t. Trong nh ng trư ng h p thương lư ng ư c ho c t ch i thương nh t nh, nguyên ơn có quy n l a ch n toà lư ng các bên m i yêu c u t ch c, cơ quan án gi i quy t tranh ch p lao ng theo quy có th m quy n gi i quy t. Các t ch c, cơ nh t i kho n 1 i u 36 B lu t t t ng dân quan ư c thành l p gi i quy t tranh ch p 48 t¹p chÝ luËt häc sè 2/2008
  5. nghiªn cøu - trao ®æi lao ng, k c hoà gi i tranh ch p lao i ngũ HGVL có th là công ch c ng các qu c gia ó nhìn chung u ư c c a phòng lao ng thương binh và xã h i t ch c theo c u trúc ba bên, như: U ban c p huy n, viên ch c c a liên oàn lao ng hoà gi i ư c t ch c nhi u qu c gia k huy n, thành viên c a các t ch c i di n trên(4). Hi n nay, nư c ta không có u ban NSDL ho c ngư i khác khi áp ng các hoà gi i như các qu c gia nói trên. m t i u ki n lu t nh. V i ngu n nhân s như góc nào ó, vi c hoà gi i tranh ch p lao v y, m c dù không ư c t ch c thành c u ng t i H HGL CS th c ch t cũng là quá trúc ba bên nhưng ho t ng c a HGVL trình t thương lư ng c a hai bên tranh theo quy nh hi n nay cũng ã t o nhi u cơ ch p, c bi t là i v i tranh ch p lao ng h i tham v n ba bên trong vi c hoà gi i t p th . Chính vì i m này mà khi óng góp tranh ch p lao ng ư c th c hi n. Nhìn ý ki n vào D th o Lu t s a i, b sung chung, s d ng HGVL cho vi c gi i quy t m t s i u c a BLL năm 2002 và năm tranh ch p lao ng cũng là cách làm c a 2006 nhi u nhà khoa h c và chuyên gia cho các qu c gia khác trong khu v c ông Nam r ng hi u qu hoà gi i tranh ch p lao ng Á. Tuy nhiên, các qu c gia này, hoà gi i c a H HGL CS là không cao và không ít viên thư ng là m t quan ch c nhà nư c.(6) ngư i xu t xoá b t ch c này trong danh nư c ta, HGVL là công ch c nhà nư c m c các t ch c, cơ quan có th m quy n gi i (công ch c c a phòng lao ng thương binh quy t tranh ch p lao ng nư c ta. và xã h i c p huy n) ã t ng ư c s d ng kh c ph c m t ph n s b t h p lí này, Lu t trư c ngày 01/01/2007. Tuy nhiên, do s s a i, b sung m t s i u c a B lu t lao lư ng công ch c c a Phòng lao ng thương ng năm 2006 ã cho phép và khuy n binh và xã h i c p huy n không th c khích các bên m i thêm nh ng thành viên hi n nhi m v này; hơn n a, tranh th trí khác (ngoài doanh nghi p) tham gia tu c a i di n các bên và các gi i khác H HGL CS. Th c hi n quy nh này, có trong xã h i và phù h p v i vi c m r ng th các bên s th ng nh t m i i di n c a th m quy n cho HGVL hi n nay, Nhà cơ quan nhà nư c tham gia h i ng và như nư c ã m r ng thành ph n tham gia công v y cơ c u ba bên có th ư c thi t l p ngay tác hoà gi i tranh ch p lao ng. t i doanh nghi p và ch t lư ng ho t ng Ch t ch UBND c p huy n là cá nhân, c a H HGL CS s ư c nâng cao. Cùng nhân danh Nhà nư c gi i quy t các tranh v i quy nh này, Nhà nư c cho phép hai ch p lao ng t p th v quy n theo quy bên trong tranh ch p lao ng t p th có th nh c a pháp lu t. V hình th c ây không l a ch n HGVL gi i quy t ngay c khi ph i là c u trúc ba bên trong gi i quy t tranh doanh nghi p ã thành l p H HGL CS ch p lao ng. Tuy nhiên, trong các quy nh m b o m tính khách quan trong vi c nh v th t c gi i quy t tranh ch p lao gi i quy t tranh ch p lao ng t p th .(5) ng c a ch t ch UBND c p huy n thì tham t¹p chÝ luËt häc sè 2/2008 49
  6. nghiªn cøu - trao ®æi v n ba bên cũng ư c th c hi n m c doanh nghi p có H HGL CS và thành nh t nh.(7) ph n ch bao g m i di n c a NL và H i ng xét s sơ th m v án lao ng NSDL t i doanh nghi p. Văn b n hư ng thông thư ng bao g m m t th m phán và hai d n v t ch c và ho t ng c a h i th m nhân dân có kh năng s t o thành H HGL CS m i ư c ban hành vào ngày m t cơ c u ba bên trong vi c xét x v án 23/10/2007, vi c t ch c l i H HGL CS lao ng. Trong ó th m phán là i di n m i b t u ư c tri n khai và chưa có t ng c a Nhà nư c, m t h i th m nhân dân là i k t th c ti n. Vì v y, nhìn chung trên th c t di n cho NL và m t h i th m nhân dân là cơ ch ba bên không ư c s d ng trong vi c i di n c a NSDL . Tuy nhiên, i u này hoà gi i tranh ch p lao ng t i cơ s . Trư c cũng là không ch c ch n, vì vi c b u h i ngày 01/01/2005 (ngày B lu t t t ng dân s th m nhân dân không b t bu c theo cơ c u b t u có hi u l c thi hành) theo quy nh này. Trong khi ó, t i các nư c khác trong c a Pháp l nh th t c gi i quy t các tranh khu v c, h i ng xét x v án lao ng u ch p lao ng ngày 11/4/1996, h i ng xét ư c thi t l p theo c u trúc ba bên. Toà án x v án lao ng theo th t c sơ th m tr ng tài c a Indonesia, c a Philippine, Toà nư c ta là hai th m phán và m t h i th m án công nghi p c a Malaysia, Toà án tr ng nhân dân. V i thành ph n này thì kh năng tài công nghi p c a Singapore... là nh ng ví thi t k h i ng xét x theo c u trúc ba bên d cho nh n nh này.(8) là r t khó và nhìn chung là không th c hi n Như v y, có th th y v phương di n ư c. Trong quá trình xây d ng B lu t t pháp lu t, vi c s d ng cơ ch ba bên trong t ng dân s , nhi u ý ki n cho r ng vi c quy vi c thi t k các t ch c, cơ quan có th m nh thành ph n h i ng xét x bao g m quy n gi i quy t tranh ch p lao ng nư c m t th m phán và hai h i th m nhân dân là ta hi n nay là khá m nh t. Trong khi ó, phù h p thi t k c u trúc ba bên trong vi c s d ng cơ ch này ã tr thành thông gi i quy t v án lao ng (trong ó th m d ng c a các nư c phát tri n và các qu c gia phán là i di n c a Nhà nư c và hai h i trong khu v c u ang n l c tăng cư ng th m nhân dân là i di n c a NL và phương pháp này mong t hi u qu ngày NSDL ). Tuy nhiên, trên th c t sau hơn ba càng cao trong công tác gi i quy t tranh năm thi hành B lu t t t ng dân s chúng ta ch p lao ng. cũng chưa chú tr ng n vi c l a ch n h i Trên th c t , vi c thi t k t ch c, cơ th m nhân dân là nh ng ngư i trong các t quan có th m quy n gi i quy t tranh ch p ch c i di n c a NL và NSDL . Vì v y, lao ng theo c u trúc ba bên nư c ta càng dư ng như cũng chưa nhìn th y vi c s d ng m nh t hơn. Theo báo cáo c a T ng liên cơ ch ba bên trong h i ng xét x v án oàn lao ng Vi t Nam, t năm 1995 n lao ng theo th t c sơ th m nư c ta h t tháng 6/2007 ch có kho ng 30% các trong th i gian v a qua. M c dù v m t pháp 50 t¹p chÝ luËt häc sè 2/2008
  7. nghiªn cøu - trao ®æi lu t, vi c s d ng cơ ch ba bên trong gi i dung hoà ư c l i ích c a c ba bên... quy t tranh ch p lao ng b ng tr ng tài là - B o m tính khách quan trong quá ch c ch n và rõ nét nh t nhưng trên th c t trình gi i quy t tranh ch p, vì lúc này các trong nhi u năm vi c thành l p H TTL t i thành viên tham gia h i ng/u ban hoà các t nh thành cũng không th c hi n nghiêm gi i không ph i là các bên tranh ch p như túc và hi u qu ho t ng c a h i ng hi n nay. không cao. Vì v y, trên th c t , dư ng như - Có s ki m soát tr c ti p c a Nhà nư c cơ ch ba bên cũng chưa phát huy ư c tác (thông qua thành viên i di n cho Nhà nư c d ng trong vi c gi i quy t tranh ch p lao trong h i ng/u ban hoà gi i) s nâng cao ý ng b ng tr ng tài nư c ta. th c và trách nhi m c a các thành viên; m t 2. M t s ki n ngh khác Nhà nư c cũng ph i u tư thích áng T th c tr ng ó, chúng tôi xu t các cho công tác c a h i ng/u ban hoà gi i. gi i pháp sau ây v i m c ích y m nh H i ng/u ban hoà gi i tranh ch p lao m t bư c vi c s d ng cơ ch ba bên trong ng ch nên thành l p theo khu v c và trong vi c thi t k các t ch c, cơ quan có th m ó c n t p trung cho nh ng khu v c t p quy n gi i quy t tranh ch p lao ng nư c trung nhi u doanh nghi p, nhi u NL làm ta trong th i gian t i: công ăn lương, như: Hà N i, thành ph H * Th nh t, xoá b H HGL CS t i Chí Minh, Bình Dương, H i Phòng... Quy doanh nghi p, thành l p h i ng/u ban hoà mô c a h i ng/u ban hoà gi i tuỳ vào nhu gi i lao ng khu v c theo c u trúc ba bên. c u th c t mà thi t k cho phù h p. Như ã kh ng nh, nh ng b t c p có th H i ng/u ban hoà gi i tranh ch p lao d nh n th y c a H HGL CS theo quy nh ng theo mô hình này s có th m quy n hi n nay là: Do NSDL t ra quy t nh hoà gi i các tranh ch p lao ng sau khi các thành l p; thành ph n v th c ch t l i chính là bên t thương lư ng không thành ho c các các bên tranh ch p lao ng; vi c hoà gi i bên t ch i thương lư ng. th c ch t là vi c t thương lư ng c a hai bên * Th hai, xóa b th m quy n gi i quy t tranh ch p... vì v y, d n t i hi u qu th p và tranh ch p lao ng c a ch t ch UBND có th nói s t n t i c a H HGL CS như c p huy n. hi n nay ch là hình th c. Thành l p h i M c dù trên th c t , ch t ch UBND c p ng/u ban hoà gi i tranh ch p lao ng bên huy n ã t ng tham gia gi i quy t tranh ch p ngoài doanh nghi p theo c u trúc ba bên có lao ng, k c khi pháp lu t chưa có quy th em l i nh ng l i ích sau: nh v v n này. Tuy nhiên, xét v v trí - Có i di n c a Nhà nư c, NL và NSDL và ch c năng thì ch t ch UBND c p huy n tham gia v a b o m tr t t pháp lu t, v a là ngư i ch o các công vi c chung v t t t n d ng ư c s am hi u th c t môi trư ng c các lĩnh v c trong a bàn qu n lí. Nh ng lao ng, quan h gi a hai bên tranh ch p, công vi c c th c n ph i giao cho các cơ t¹p chÝ luËt häc sè 2/2008 51
  8. nghiªn cøu - trao ®æi quan chuyên môn. Hơn n a, n u quy nh H TTL ch nên thành l p theo khu v c. ch t ch UBND c p huy n ra quy t nh x nh ng nơi không có H TTL , n u các bên ph t vi ph m hành chính v i ý nghĩa là quy t tranh ch p có nhu c u thì có th t thành l p nh gi i quy t v tranh ch p lao ng t p H TTL t nguy n. th gi a hai bên như hi n nay thì cũng không * Th tư, thành l p toà án khu v c v i úng v i b n ch t và yêu c u c a vi c gi i h i ng xét x theo c u trúc ba bên. quy t tranh ch p lao ng. Vì v y, không C n kh n trương chuy n d n t vi c c n thi t ph i quy nh th m quy n gi i thành l p toà án gi i quy t tranh ch p lao quy t tranh ch p lao ng c a ch t ch ng theo a gi i hành chính như hi n nay UBND c p huy n. sang thành l p toà án theo khu v c như tinh * Th ba, thành l p H TTL ch theo th n c a Ngh quy t c a B chính tr s c u trúc ba bên cùng v i vi c xác nh l i 49/NQ-TW ngày 02/6/2005 v chi n lư c ph m vi thành l p H TTL . c i cách tư pháp n năm 2020. Vi c làm Hi n nay, H TTL ư c thành l p này s t o thành h th ng h p lí và khoa h c theo c u trúc ba bên nhưng có m r ng t i t vi c hoà gi i - tr ng tài n vi c xét x các thành ph n khác (lu t gia, nhà qu n lí, các tranh ch p lao ng (h i ng/u ban nhà ho t ng xã h i) v i m c tiêu xã h i hoà gi i khu v c - H TTL khu v c - toà hoá công tác gi i quy t tranh ch p lao ng. án khu v c). Tuy nhiên, th c t ho t ng c a H TTL Do c thù c a tranh ch p lao ng so nư c ta nh ng năm qua ã ch ng minh v i tranh ch p dân s và tranh ch p thương các thành ph n khác h u như không phát m i nên c n thi t k toà án gi i quy t tranh huy ư c vai trò trong quá trình gi i quy t ch p lao ng riêng bi t. Nhi u qu c gia trên tranh ch p lao ng. Vì v y, ch nên thành th gi i và h u h t các nư c trong khu v c l p H TTL bao g m i di n c a ba bên u thi t k h i ng xét x v án lao ng (Nhà nư c - NL và NSDL ). Bên c nh theo c u trúc ba bên, trong ó có i di n ó, c n t ng bư c ch p nh n H TTL t c a nhà nư c (là u m i liên k t các thành nguy n (do các bên tranh ch p lao ng t viên còn l i, ph trách vi c gi i quy t và là thành l p). ch to c a h i ng), i di n c a gi i lao Không nên thành l p H TTL theo ơn ng và gi i s d ng lao ng.(9) Th c t v c p t nh như hi n nay. Th c t cho th y cách làm này ã giúp các qu c gia ó t i b ph n H TTL sau khi ư c thành hi u qu cao trong công tác gi i quy t tranh l p b "th t nghi p” trong su t nhi m kì. ch p lao ng t i toà án. Vì v y, trong th i i u này là t t y u i v i nh ng nơi không gian t i, cùng v i vi c thành l p toà án gi i t p trung nhi u doanh nghi p và l c lư ng quy t tranh ch p lao ng theo khu v c lao ng làm công ăn lương ít. Cũng gi ng chúng ta cũng c n thi t k h i ng xét x như h i ng/u ban hoà gi i c p trên, v án lao ng theo c u trúc ba bên có th 52 t¹p chÝ luËt häc sè 2/2008
  9. nghiªn cøu - trao ®æi mang l i hi u qu cao nh t cho công tác gi i V KHÁI NI M NGU N C A PHÁP quy t tranh ch p lao ng t i toà án nói LU T (ti p theo trang 30) riêng và trong vi c gi i quy t tranh ch p lao Khác v i ngu n c a pháp lu t, hình th c ng nói chung./. pháp lu t g m có hình th c bên trong và hình th c bên ngoài c a pháp lu t. Hình (1). Dân ch hoá và t ch c c a ILO (Báo cáo t i kì th c bên trong c a pháp lu t chính là k t h p th 79 năm 1992 c a T ng giám c ILO), tr.45. (2). Tranh ch p lao ng t p th v quy n là tranh c u n i t i c a nó, bao g m các y u t c u ch p v vi c th c hi n các quy nh c a pháp lu t lao thành nên nó như quy ph m pháp lu t, ch ng, tho ư c lao ng t p th , n i quy lao ng ã nh pháp lu t, ngành lu t. Hình th c bên ư c ăng kí v i cơ quan nhà nư c có th m quy n ngoài c a pháp lu t là cách th c th hi n ho c các quy ch , tho thu n h p pháp khác doanh nghi p mà t p th lao ng cho r ng ngư i s d ng n i dung c a nó. N u hi u n i dung c a lao ng vi ph m (kho n 2 i u 157 BLL ). pháp lu t là ý chí c a nhà nư c thì hình (3). Tranh ch p lao ng t p th v l i ích là tranh th c pháp lu t là cách th c th hi n ý chí ch p v vi c t p th lao ng yêu c u xác l p các c a nhà nư c hay cách th c mà nhà nư c s i u ki n lao ng m i so v i quy nh c a pháp lu t lao ng, tho ư c lao ng t p th , n i quy lao d ng chuy n ý chí c a nó thành pháp ng ã ư c ăng kí v i cơ quan nhà nư c có th m lu t, thành các quy t c x s có giá tr b t quy n ho c các quy ch , tho thu n h p pháp khác bu c ph i tôn tr ng ho c th c hi n trong doanh nghi p trong quá trình thương lư ng gi a t p toàn xã h i. Do ó pháp lu t có ba hình th c th lao ng v i ngư i s d ng lao ng (kho n 3 i u 157 BLL ). cơ b n là t p quán pháp, ti n l pháp và văn (4), (9). M t s tài li u pháp lu t lao ng nư c ngoài b n quy ph m pháp lu t. V trí, vai trò c a - B lao ng thương binh và xã h i năm 1993; th m i hình th c này r t khác nhau gi a các t c hoà gi i và tr ng tài các tranh ch p lao ng - B nư c và gi a các giai o n c a l ch s . lao ng thương binh và xã h i năm 2006. (5).Xem: kho n 1 i u 162 và i u 170 B lu t Ch ng h n, trong pháp lu t ch nô, phong lao ng. ki n trư c ây thì t p quán pháp ư c coi là (6), (8). M t s tài li u Pháp lu t lao ng nư c ngoài hình th c pháp lu t cơ b n, ch y u và quan - B lao ng thương binh và xã h i năm 1993. tr ng nh t nhưng trong pháp lu t ương i (7) Kho n 1 i u 10 Ngh nh s 133/2007/N -CP quy nh: “Trong th i gian ba ngày làm vi c, k t thì văn b n quy ph m pháp lu t l i ư c coi ngày nh n ư c ơn yêu c u gi i quy t tranh ch p là hình th c cơ b n, ch y u và quan tr ng lao ng, ch t ch y ban nhân dân c p huy n ch trì, nh t c a pháp lu t nhi u nư c trong ó có ph i h p v i các cơ quan, t ch c h u quan khác Vi t Nam. Cũng giai o n hi n t i, n u nghiên c u các n i dung liên quan n vi c gi i quy t v tranh ch p lao ng t p th và xu t bi n pháp như ti n l pháp ư c coi là hình th c pháp gi i quy t. Sau khi các cơ quan, t ch c h u quan có lu t ch y u và r t quan tr ng c a pháp lu t ý ki n xu t bi n pháp gi i quy t v tranh ch p, ch các nư c thu c h th ng pháp lu t Common t ch y ban nhân dân c p huy n tri u t p phiên h p Law thì Vi t Nam, hình th c này v n gi i quy t tranh ch p theo quy nh t i kho n 2 i u 9 Ngh nh này”. chưa ư c th a nh n m t cách chính th c./. t¹p chÝ luËt häc sè 2/2008 53
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2