Báo cáo tiến độ ngành Lâm nghiệp 2006-2010 part 1

Chia sẻ: Asdasd Asda | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

260
lượt xem 86
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

PHẦN I: GIỚI THIỆU 2. Chương 1: Giới thiệu và mục đích báo cáo 3. Chương 2: Lâm nghiệp Việt Nam và Chiến lược phát triển 2006-2020 PHẦN II: ĐÁNH GIÁ TIẾN ĐỘ 4. Chương 3: Đánh giá tiến độ thực hiện các mục tiêu tổng quát và tác động 5. Chương 4: Đánh giá tiến độ thực hiện các mục tiêu kinh tế 6. Chương 5: Đánh giá tiến độ thực hiện các mục tiêu xã hội 7. Chương 6: Đánh giá tiến độ thực hiện các mục tiêu môi trường 8. Chương...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo tiến độ ngành Lâm nghiệp 2006-2010 part 1

L i gi i thi u R ng có vai trò r t quan tr ng trong công cu c phát tri n kinh t xã h i và b o v s b n v ng v môi trư ng c a qu c gia. R ng cung c p g và lâm s n ngoài g cho n n kinh t qu c dân, góp ph n quan tr ng trong vi c gi m thi u tác h i c a lũ l t, bão, ch ng sói mòn, ch ng s t l t, ch ng b i t lòng h , cung c p nư c cho s n xu t và i s ng, b o t n a d ng sinh h c, lưu tr ngu n gien, du l ch sinh thái và ngh dư ng… R ng có vai trò s ng còn i v i khí h u c a trái t trong vi c h p th và lưu gi Cacbon, m t ngu n phát th i chính làm trái t nóng lên. Vi t Nam, lâm nghi p là m t ngành kinh t , k thu t c thù có vai trò quan tr ng trong phát tri n kinh t - xã h i, phát tri n nông nghi p và nông thôn, b o v môi trư ng sinh thái và an ninh qu c phòng c a t nư c. Trong nh ng năm g n ây ư c s quan tâm c a Qu c h i, Chính ph , các B ngành Trung ương và s ph i h p c a các a phương, s ng h m nh m c a các i tác qu c t , ngư i dân, ngành Lâm nghi p Vi t Nam ti p t c t t c tăng trư ng khá cao và tương i toàn di n. V i m c tăng trư ng giá tr s n xu t hàng năm g n 4%, ngành lâm nghi p ang góp ph n áng k vào tăng trư ng chung c a ngành nông nghi p và phát tri n nông thôn, vào tăng trư ng kinh t và c i thi n i u ki n s ng c a cư dân nông thôn, nh t là nh ng ngư i làm ngh r ng. Di n tích r ng ã tăng áng k trong giai o n 2005-2009, che ph c a r ng tăng t 37 % năm 2005 lên lên 39,1 % năm 2009 v i m c tăng trung bình hàng năm là 0,4%. Vi t Nam là m t trong 5 qu c gia có t c ph c h i r ng nhanh nh t th gi i. Giá tr xu t kh u c a ngành lâm nghi p tăng g p hai l n trong th i kỳ 2005- 2009 v i m c tăng trung bình hàng năm là 20% ã nâng kim ng ch xu t kh u g t 1,5 t USD năm 2005 lên trên 3,2 t USD vào năm 2010. Hi n nay, ư c tính có kho ng 25 tri u ngư i ang s ng vùng r ng núi, vùng sâu và vùng xa, trong ó có 12 tri u ng bào các dân t c thi u s , cu c s ng còn nghèo khó và ph thu c nhi u vào r ng. Vì v y, ngành lâm nghi p còn có vai trò quan tr ng góp ph n c i thi n i s ng và xoá ói gi m nghèo cho ngư i dân vùng mi n núi. Là m t nư c có b bi n dài và a hình d c, Vi t Nam s là m t trong nh ng qu c gia trên th gi i ch u tác ng x u nh t c a quá trình bi n i khí 3 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
L i gi i thi u h u. Vì v y, qu n lý r ng b n v ng, c bi t i v i h th ng r ng phòng h u ngu n, r ng ven bi n và r ng ng p m n, h n ch m t r ng và suy thoái r ng s giúpVi t Nam gi m thi u ư c nh ng tác ng tiêu c c c a quá trình bi n i khí h u toàn c u ang x y ra. Vi t Nam ã và ang tham gia r t tích c c vào các sáng ki n qu c tê v bi n i khí h u c bi t là REDD+. Ngành lâm nghi p Vi t Nam ngày càng mang nhi u tr ng trách hơn v i t nư c và qu c t . Vi c nâng cao năng l c qu n lý ngành hoàn thành các nhi m v ư c giao là m t trong nh ng ưu tiên hàng u c a ngành trong nh ng năm qua. M t y u t quan tr ng nâng cao năng l c qu n lý c a ngành là ph i c i thi n h th ng thông tin và s li u th ng kê nh m cung c p các s li u v ngành lâm nghi p m t cách có h th ng, ư c c p nh t thư ng xuyên và có chính xác cao góp ph n vào vi c ho ch nh các ch trương, chính sách úng n cho ngành. Do v y, B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn ánh giá cao s h tr c a i tác H tr ngành Lâm nghi p (FSSP) trong vi c xây d ng và ti p t c hoàn thi n b ch s giám sát vi c th c hi n Chi n lư c Phát tri n ngành lâm nghi p giai o n 2006-2020. B ch s và các cơ s d li u này s là các modun quan tr ng cho m t H th ng thông tin giám sát ngành lâm nghi p t ng th (FOMIS) hi n ang ư c xây d ng và v n hành. Năm 2007, B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn và i tác H tr ngành Lâm nghi p ã xu t b n “Báo cáo phân tích s li u cơ s năm 2005” d a vào B ch s này nh m m c ích cung c p s li u c a năm cơ s (năm 2005) d dàng so sánh các s li u c a ngành trong tương lai. Ti p theo k t qu ó, năm 2010 là năm ánh d u nhi u m c quan tr ng c a ngành Lâm nghi p Vi t Nam - là năm cu i c a K ho ch phát tri n kinh t -xã h i 5 năm 2006-2010, cũng là năm cu i c a D án tr ng m i 5 tri u ha r ng và là năm k t thúc c a K ho ch 5 năm u tiên th c hi n Chi n lư c Phát tri n Lâm nghi p Vi t Nam giai o n 2006-2020. Do v y, năm 2010 ư c ch n là năm xây d ng “Báo cáo ti n ngành lâm nghi p giai o n 2006-2010”. ngành lâm nghi p giai o n 2006-2010” ti p t c ư c “Báo cáo ti n xây d ng theo Khung lô gic và b ch s FOMIS ã cung c p thông tin m t cách y c a ngành lâm nghi p sau 4 năm th c hi n Chi n lư c. Ngoài vi c c p nh t v s li u, Báo cáo ã minh ho b ng nh, b n , bi u , k t h p v i các phân tích, bình lu n sâu s c c a các chuyên gia ã cho c gi hi u ph n nào nh ng nguyên nhân c a nh ng thành t u, c a nh ng thay i quan tr ng c a ngành lâm nghi p trong th i gian qua. Báo cáo cũng ph n ánh m t cách ti p c n m i v ánh giá hi u qu c a ngành lâm nghi p Vi t Nam. Trư c ây, các báo cáo thư ng ch d a vào u vào và ch tiêu t ư c, nay ã ư c chuy n 4 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
L i gi i thi u hư ng t p trung vào m t h th ng qu n lý d a vào k t qu , tác ng, u ra và hi u qu t ư c. B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn xin trân tr ng gi i thi u cùng b n c “Báo cáo ti n ngành lâm nghi p Vi t nam giai o n 2006-2010”. Hy v ng Báo cáo này s cung c p m t b c tranh toàn di n hơn v r ng và ngành lâm nghi p Vi t Nam, giúp các nhà ho ch nh chính sách, công chúng và c ng ng qu c t hi u thêm v r ng nhi t i Vi t Nam, v nh ng óng góp c a ngành lâm nghi p cho t nư c và cho toàn c u. Chúng tôi xin chân thành c m ơn s óng góp c a T công tác Giám sát bao g m các cán b c a các C c, các V trong B , T ng C c Lâm nghi p và các B ngành liên quan, các chuyên gia trong nư c trong su t quá trình thu th p, phân tích, xây d ng và xu t b n Báo cáo này. Chúng tôi ánh giá cao s h tr k p th i và có hi u qu c a Văn phòng i u ph i i tác H tr ngành Lâm nghi p (FSSP-CO) và s h tr c a Ti n s Paula Williams trong quá trình hi u ính b n ti ng Anh. Chúng tôi cũng xin c m ơn s h tr quý báu v tài chính và k thu t c a D án ‘Xây d ng H th ng Qu n lý Thông tin ngành Lâm nghi p’ (FORMIS) do Qu y thác ngành Lâm nghi p (TFF) và Chính ph Ph n Lan tài tr . ây là l n u tiên m t báo cáo ti n ngành lâm nghi pVi t Nam ư c xây d ng nên không tránh kh i nh ng thi u sót, chúng tôi mong nh n ư c s góp ý c a các cơ quan, t ch c, cá nhân cùng b n c có th hoàn thi n trong nh ng l n báo cáo sau. Xin trân tr ng gi i thi u cùng b n c./. Th trư ng B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn Ha c Nh 5 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
M cl c M cl c L i gi i thi u 3 nh nghĩa và t vi t t t 15 Tóm t t 16 PH N I GI I THI U 28 CHƯƠNG 1 Gi i thi u và m c ích c a báo cáo 29 CHƯƠNG 2 Lâm nghi p Vi t Nam và Chi n lư c phát tri n 2006-2020 31 T ng quan lâm nghi p Vi t Nam và nh hư ng phát tri n 2.1 32 Chi n lư c phát tri n Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2020 2.2 42 2.3 Phương pháp ti p c n th c hi n chi n lư c 44 2.4 Giám sát vi c th c hi n Chi n lư c phát tri n Lâm nghi p Vi t Nam 46 2006 - 2020 PH N I I ÁNH GIÁ TI N TH C HI N CHI N LƯ C 48 CHƯƠNG 3 ánh giá ti n th c hi n các m c tiêu t ng quát và tác ng 49 Ch tiêu 1.1 Di n tích r ng hi n có 50 Ch tiêu 1.2 che ph r ng 56 Ch tiêu 1.3 T ng s n ph m trong nư c (GDP) c a ngành lâm nghi p 59 Ch tiêu 1.4 T l nghèo các t nh/tp có nhi u r ng 61 ánh giá chung 63 CHƯƠNG 4 ánh giá ti n th c hi n các m c tiêu kinh t 65 Ch tiêu 2.1.1 Giá tr s n xu t c a ngành Lâm nghi p 66 Ch tiêu 2.1.2 Cơ c u giá tr s n xu t Lâm nghi p 70 Ch tiêu 2.1.3 Tr lư ng r ng 72 ánh giá chung 73 CHƯƠNG 5 ánh giá ti n th c hi n các m c tiêu xã h i 74 Ch tiêu 2.2.1 S xã c bi t khó khăn theo Chương trình 135 75 Ch tiêu 2.2.2 Di n tích t lâm nghi p ư c giao và cho thuê 79 Ch tiêu 2.2.3 Thu nh p bình quân u ngư i m t tháng 83 Ch tiêu 2.2.4 S vi c làm lâm nghi p ư c t o ra trong năm c a d án 661 86 và khu v c ch bi n g ánh giá chung 89 CHƯƠNG 6 ánh giá ti n th c hi n các m c tiêu môi trư ng 90 91 Ch tiêu 2.3.1 S lư ng loài ng v t và th c v t r ng có nguy cơ b e d a tuy t ch ng và m c nguy c p 93 Ch tiêu 2.3.2 Di n tích r ng phân theo ai cao, dc 6 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
M cl c ánh giá chung 99 CHƯƠNG 7 ánh giá ti n Chương trình qu n lý và phát tri n r ng b n 100 v ng Ch tiêu 3.1.1 Di n tích t quy ho ch cho Lâm nghi p n 2010 101 Ch tiêu 3.1.2 Di n tích khoanh nuôi xúc ti n tái sinh t nhiên 107 Ch tiêu 3.1.3 t quy ho ch tr ng r ng m i 109 Ch tiêu 3.1.4 Di n tích r ng s n xu t 115 Ch tiêu 3.1.5 Di n tích r ng tr ng m i t p trung trong năm 118 Ch tiêu 3.1.6 Di n tích r ng ư c tr ng l i hàng năm sau khai thác 120 Ch tiêu 3.1.7 Di n tích khoanh nuôi tái sinh ã thành r ng 121 Ch tiêu 3.1.8 S lư ng cây Lâm nghi p tr ng phân tán hàng năm 122 Ch tiêu 3.1.9 Di n tích r ng s n xu t ư c c p ch ng ch r ng 123 CHƯƠNG 8 ánh giá ti n th c hi n Chương trình b o v r ng, b o t n a 128 d ng sinh h c và phát tri n các d ch v môi trư ng Ch tiêu 3.2.1 Di n tích r ng phòng h 129 Ch tiêu 3.2.2 Di n tích r ng c d ng 133 Ch tiêu 3.2.3 Di n tích r ng ư c khoán b o v 136 Ch tiêu 3.2.4 S cán b Ki m Lâm a bàn xã 140 Ch tiêu 3.2.5 Di n tích r ng b thi t h i 143 Ch tiêu 3.2.6 S v vi ph m Lu t b o v và phát tri n r ng 146 Ch tiêu 3.2.7 S thôn b n có quy ư c b o v r ng 148 CHƯƠNG 9 ánh giá ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i 153 lâm s n Ch tiêu 3.3.1 Kh i lư ng g khai thác 154 Ch tiêu 3.3.2 Kh i lư ng LSNG ã khai thác 157 Ch tiêu 3.3.3 Kh i lư ng c i khai thác 160 Ch tiêu 3.3.4 Giá tr s n xu t c a CN ch bi n g 162 Ch tiêu 3.3.5 Giá tr xu t kh u hàng hoá c a ngành Lâm nghi p 164 Ch tiêu 3.3.6 Giá tr g và nguyên li u g nh p kh u 169 Ch tiêu 3.3.7 S n lư ng m t s s n ph m công nghi p ch bi n lâm s n chính 172 ánh giá chung 173 CHƯƠNG 10 ánh giá ti n th c hi n Chương trình nghiên c u, giáo d c, 176 ào t o và khuy n lâm Ch tiêu 3.4.1 S ngư i làm khoa h c và công ngh lâm nghi p 177 Ch tiêu 3.4.2 S lư ng gi ng cây lâm nghi p ư c c p ch ng ch 178 Ch tiêu 3.4.3 S tài khoa h c ư c nghi m thu và ưa vào ng d ng 180 Ch tiêu 3.4.4 S cán b khuy n lâm/ nông lâm 181 ánh giá chung 186 CHƯƠNG 11 ánh giá ti n th c hi n Chương trình i m i th ch , chính 190 sách, l p k ho ch và giám sát ngành lâm nghi p Ch tiêu 3.5.1 S lao ng trong các cơ s hành chính, s nghi p lâm nghi p 191 7 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
M cl c Ch tiêu 3.5.2 S doanh nghi p, s lao ng, s v n, l / lãi c a các doanh nghi p 194 ch bi n lâm s n Ch tiêu 3.5.3 S lâm trư ng ã ư c chuy n sang công ty/ doanh nghi p lâm 198 nghi p (theo ngh nh 200) và di n tích qu n lý Ch tiêu 3.5.4 Giá tr TS c nh c a các doanh nghi p lâm nghi p 202 Ch tiêu 3.5.5 S h kinh t cá th lâm nghi p và di n tích qu n lý 203 Ch tiêu 3.5.6 S lư ng các trang tr i lâm nghi p, s lao ng và di n tích qu n lý 204 Ch tiêu 3.5.7 Doanh thu c a các trang tr i lâm nghi p 206 Ch tiêu 3.5.8 S lư ng H p tác xã Lâm nghi p (HTX LN) tham gia qu n lý b o v 210 r ng và di n tích qu n lý Ch tiêu 3.5.9 S c ng ng thôn b n tham gia qu n lý b o v r ng và di n tích 211 qu n lý ánh giá chung 216 CHƯƠNG 12 u tư cho Lâm nghi p 223 Ch tiêu 4.1.1 T ng s v n th c t u tư cho lâm nghi p 224 Ch tiêu 4.1.2 S d án ODA trong LN ư c ký k t, th c hi n và v n h tr 227 Ch tiêu 4.1.3 S d án và t ng s v n FDI trong lâm nghi p (ký k t, th c hi n) 231 Ch tiêu 4.1.4 u tư cho nghiên c u KH và công ngh lâm nghi p 234 Ch tiêu 4.1.5 Giá tr th c hi n v n u tư lâm sinh 236 Ch tiêu 4.2.1 Kinh phí u tư cho Khuy n lâm 239 Ch tiêu 4.2.2 S lao ng trong tu i có kh năng lao ng nông thôn 245 Ch tiêu 4.2.3 S lao ng trong tu i có kh năng lao ng nông thôn 248 PH N III K T L U N VÀ NH HƯ NG 251 CHƯƠNG 13 D báo xu th phát tri n c a Lâm nghi p th gi i, khu v c và 252 Vi t Nam 13.1 che ph c a r ng toàn c u 253 13.2 Mc tàn phá r ng 255 13.3 Tr ng r ng quy mô l n 257 13.4 R ng là b ch a các-bon 259 13.5 Qu n lý r ng b n v ng và ch ng ch r ng 260 13.6 S phát tri n nh y v t s lư ng các doanh nghi p có ch ng ch CoC 262 13.7 Bi n i th trư ng g toàn c u 263 13.8 Bi n i khí h u, REDD và qu n lý r ng b n v ng 264 CHƯƠNG 14 K t lu n và khuy n ngh 266 14.1 K t lu n v ti n tri n c a ngành Lâm nghi p trong giai o n 2006- 267 2010 14.2 Các v n t nt i 269 14.3 Khuy n ngh chung 270 14.4 Khuy n ngh c i ti n b ch tiêu giám sát ngành và thu th p s li u, 272 xây d ng báo cáo ti n cho giai o n 2011-2015 Tài li u tham kh o 275 8 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
M cl c DANH SÁCH B NG Bi U CHƯƠNG 2 B ng 1 Th c hi n so v i các ch tiêu c a 5MHRP n cu i năm 2010. 32 B ng 2 Thu nh p c a h gia ình t chương trình 661(D án tr ng m i 5 37 tri u ha r ng). B ng 3 Khung logic c a Chi n lư c phát tri n lâm nghi p 2006-2020 46 CHƯƠNG 3 B ng 4 Di n tích r ng hi n có ( n 31/12/2009) theo lo i r ng và vùng 51 sinh thái B ng 5 Thay i di n tích r ng t nhiên 2005-2009 theo các vùng sinh 52 thái lâm nghi p B ng 6 Thay i di n tích r ng tr ng 2005-2009 theo các vùng sinh thái 52 lâm nghi p B ng 7 Di n tích có r ng ( n 31/12/2009) phân theo lo i ch qu n lý 53 B ng 8 Thay i di n tích r ng c a các ch s d ng 2006-2009 54 B ng 9 che ph r ng t năm 2005 n năm 2009 56 B ng 10 che ph r ng c a các vùng sinh thái lâm nghi p và toàn qu c 57 năm 2009 B ng 11 T ng s n ph m trong nư c theo giá th c t c a ngành Lâm 59 nghi p (2005-2009) B ng 12 T ng s n ph m trong nư c theo giá th c t cho các ngành nông, 60 lâm, thu s n giai o n 2005-2009 B ng 13 T l nghèo chung phân theo thành th , nông thôn và phân theo 62 vùng CHƯƠNG 4 B ng 14 Giá tr s n xu t lâm nghi p 2005-2009 67 B ng 15 Tc tăng trư ng giá tr s n xu t c a ngành lâm nghi p 67 B ng 16 Giá tr s n xu t lâm nghi p theo vùng sinh thái năm 2005 và 2009 68 (theo giá so sánh) B ng 17 Cơ c u giá tr s n xu t lâm nghi p 2005 và 2009 (giá so sánh) 71 CHƯƠNG 5 B ng 18 S xã c bi t khó khăn theo vùng sinh thái LN c a Chương trình 77 135 B ng 19 So sánh di n tích ã giao và cho thuê cho các i tư ng s d ng 79 t LN năm 2005 và 2008 B ng 20 Di n tích t lâm nghi p theo 3 lo i r ng và theo i tư ng u c 80 giao qu n lý năm 2008 (1/1/2009) B ng 21 K t qu c p gi y ch ng nh n quy n s d ng t lâm nghi p năm 81 2005 và năm 2010 ( 12/2010) B ng 22 So sánh k t qu quy ho ch 3 lo i r ng v i K ho ch s d ng t 82 2006-2010 B ng 23 Thu nh p bình quân u ngư i m t tháng theo giá th c t phân 83 theo thành th , nông thôn và theo vùng B ng 24 Thu nh p bình quân nhân kh u 1 tháng theo gi i tính và theo 5 84 nhóm thu nh p (theo giá hi n hành) B ng 25 Cơ c u thu nh p bình quân nhân kh u 1 tháng theo ngu n thu, 85 vùng và 5 nhóm thu nh p (theo giá hi n hành) B ng 26 S ngư i có thu nh p t r ng năm 2005 và 2010 86 B ng 27 S ngư i có thu nh p t r ng 88 9 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
M cl c CHƯƠNG 6 B ng 28 Di n tích r ng phân b theo ai cao và d c năm 2009 93 B ng 29 Di n bi n di n tích r ng 1990 và 2010 97 CHƯƠNG 7 B ng 30 K ho ch s d ng t lâm nghi p n 2010 101 B ng 31 Di n tích t lâm nghi p quy ho ch n năm 2010 102 B ng 32 Di n tích t lâm nghi p quy ho ch n năm 2010 103 B ng 33 Di n tích khoanh nuôi tái sinh giai o n 2006 - 2009 107 B ng 34 Di n tích t không r ng quy ho ch cho Lâm nghi p 110 B ng 35 t không r ng quy ho ch cho Lâm nghi p theo 3 lo i r ng 111 B ng 36 Di n tích t không r ng quy ho ch cho khoanh nuôi tái sinh và 112 tr ng r ng s n xu t B ng 37 Di n tích t không r ng quy ho ch khoanh nuôi tái sinh và tr ng 113 r ng phòng h B ng 38 Di n tích t không r ng quy ho ch khoanh nuôi tái sinh t nhiên 114 và tr ng r ng c d ng B ng 39 Di n tích r ng s n xu t theo lo i r ng c a các vùng sinh thái năm 116 2009 B ng 40 S n lư ng g khai thác 117 B ng 41 Di n tích tr ng r ng m i giai o n 2006-2009 118 B ng 42 Di n tích r ng tr ng l i sau khai thác giai o n 2006-2009 120 B ng 43 S li u khoanh nuôi tái sinh ã thành r ng giai o n 2006-2009 121 B ng 44 S ch ng ch ư c c p tính n 21/12/2010 123 CHƯƠNG 8 B ng 45 Di n tích r ng phòng h năm 2009 theo lo i r ng c a các vùng 128 sinh thái B ng 46 Di n tích r ng c d ng năm 2009 theo lo i r ng c a các vùng 132 sinh thái ơn v tính: ha B ng 47 Di n tích r ng ư c khoán b o v giai o n 2006-2009 134 B ng 48 Cơ c u di n tích khoán b o v theo 3 lo i r ng 134 B ng 49 S ki m lâm a bàn và s xã có ki m lâm a bàn thu c các t nh, 138 thành ph tr c thu c trung ương năm 2009 B ng 50 S xã có ki m lâm a bàn và s ki m lâm ph trách a bàn t 139 các năm 2006 n năm 2009 B ng 51 Di n tích r ng th c s b m t do các nguyên nhân 140 B ng 52 S v vi ph m Lu t b o v và phát tri n r ng 143 B ng 53 S thôn b n có hương ư c b o v r ng ( ơn v tính: Quy ư c) 146 CHƯƠNG 9 B ng 54 Kh i lư ng g khai thác th i kỳ 2005-2009 151 B ng 55 Giá tr kim ng ch xu t kh u lâm s n ngoài g th i kỳ 2005-2009 154 B ng 56 Kh i lư ng c i th i kỳ 2006 – 2009 157 B ng 57 Giá tr s n xu t lâm nghi p (công nghiêp) theo giá th c t th i lỳ 159 2005-2008 B ng 58 Giá tr s n xu t công nghi p ch bi n lâm s n theo giá so sánh 160 1994 phân theo ngành công nghi p B ng 59 Kim ng ch xu t kh u hàng hóa lâm nghi p 162 B ng 60 Mư i m t hàng xu t kh u hàng u c a Vi t Nam 163 10 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
M cl c B ng 61 Th trư ng xu t kh u c a hàng hóa Lâm nghi p th i kỳ 2005- 164 2009 B ng 62 Nh p kh u nguyên li u g và b t gi y th i kỳ 2005-2009 166 B ng 63 10 nư c hàng u xu t kh u g nguyên li u vào Vi t Nam năm 167 2009 B ng 64 10 nư c hàng u trong xu t kh u b t gi y vào Vi t Nam. năm 168 2009 B ng 65 S n lư ng m t s s n ph m chính c a công nghi p ch bi n lâm 169 sn CHƯƠNG 10 B ng 66 S ngư i làm khoa h c công ngh lâm nghi p t i Vi n KHLN, Vi n 175 TQHR và Trư ng i h c Lâm nghi p B ng 67 S gi ng và cây gi ng ư c công nh n và c p gi y ch ng nh n 176 B ng 68 So sánh cơ c u ngu n gi ng năm 2005 và 2010 177 B ng 69 S tài khoa h c ư c nghi m thu và ưa vào ng d ng 178 B ng 70 Cơ c u l c lư ng cán b khuy n nông theo ngành chuyên môn 181 ào t o tính n h t tháng 6/2010 B ng 71 S h c sinh, sinh viên thu c h i h c, cao ng 182 B ng 72 S h c sinh, sinh viên thu c h trung c p 183 B ng 73 S h c sinh. sinh viên thu c h d y ngh 183 CHƯƠNG 11 B ng 74 L c lư ng lao ng thu c l c lư ng ki m lâm trong năm 2009 191 B ng 75 S lư ng doanh nghi p thu c ngành ch bi n lâm nghi p 194 B ng 76 T ng s lao ng c a các doanh nghi p ch bi n lâm nghi p 195 B ng 77 K t qu s p x p LTQD 199 B ng 78 Di n tích t ai sau khi s p x p l i LTQD trong toàn qu c 200 B ng 79 Trang tr i lâm nghi p năm 2005 206 B ng 80 Quy mô di n tích t lâm nghi p bình quân 01 trang tr i theo 207 vùng B ng 81 Cơ c u trang tr i lâm nghi p phân theo quy mô s n xu t năm 207 2008 B ng 82 Cơ c u trang tr i lâm nghi p phân theo quy mô s n xu t năm 209 2008 CHƯƠNG 12 B ng 83 Tình hình u tư nư c ngoài vào lĩnh v c nông, lâm nghi p n 231 2008 B ng 84 Hi n tr ng u tư nư c ngoài vào lâm nghi p 232 B ng 85 Cơ c u ngành ngh c a lao ng nông thôn 245 B ng 86 Cơ c u trình chuyên môn c a lao ng nông thôn 247 B ng 87 S h c sinh, sinh viên, kinh phí u tư cho giáo d c, ào t o lâm 249 nghi p t 2006 - 2010 CHƯƠNG 13 B ng 88 Di n tích r ng tr ng c a 15 nư c ng u v di n tích r ng 257 tr ng B ng 89 S c ch a các-bon c a r ng ASEAN 259 B ng 90 Di n tích r ng ư c c p ch ng ch tính n tháng 12/2010 260 B ng 91 S ch ng ch FSC COC ư c c p 262 11 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
M cl c DANH SÁCH Bi U CHƯƠNG 3 52 Bi u 1 Di n tích r ng hi n có ( n 31/12/ 2009) theo vùng sinh thái 52 lâm nghi p Bi u 2 Di n tích r ng hi n có ( n 31/12/ 2009) phân theo ch qu n lý 54 Bi u 3 che ph r ng toàn qu c các năm 2005-2009 57 CHƯƠNG 6 Bi u 4 Bi u r ng năm 2009 phân theo dc 97 CHƯƠNG 7 Bi u 5 Cơ c u 3 lo i r ng theo qui ho ch n năm 2010 103 Bi u 6 Cơ c u 3 lo i r ng ( xu t sau rà soát) 105 Bi u 7 Di n tích khoanh nuôi xúc ti n tái sinh t 2001 n 2009 107 Bi u 8 Di n tích khoanh nuôi xúc ti n tái sinh, có tr ng b sung, t 108 2001 n 2009 Bi u 9 Di n tích khoanh nuôi xúc ti n tái sinh t nhiên 108 Bi u 10 Phân b t không r ng năm 2009 theo vùng sinh thái 111 Bi u 11 Phân b t không r ng năm 2009 theo 3 lo i r ng 112 Bi u 12 t không r ng qui ho ch cho khoanh nuôi tái sinh t nhiên và 113 tr ng r ng s n xu t năm 2009 Bi u 13 Phân b r ng t nhiên s n xu t theo vùng sinh thái 115 Bi u 14 Phân b tr ng r ng s n xu t theo vùng sinh thái 117 Bi u 15 Di n tích tr ng r ng m i giai o n 2006-2009 119 Bi u 16 Tăng trư ng tr ng r ng (m i) s n xu t 119 Bi u 17 S lư ng cây tr ng phân tán 2001-2009 122 CHƯƠNG 8 Bi u 18 Di n tích r ng phòng h 2009 theo vùng sinh thái 129 Bi u 19 Phân b r ng phòng h 2009 theo vùng 129 Bi u 20 Di n tích r ng tr ng phòng h năm 2009 theo vùng sinh thái 130 Bi u 21 Phân b r ng c d ng 2009 theo vùng sinh thái 133 Bi u 22 T ng di n tích r ng ư c khoán b o v th i kỳ 2001-2009 135 Bi u 23 Di n tích r ng s n xu t ư c khoán b o v th i kỳ 2001-2009 135 Bi u 24 Phân b khoán b o v r ng 2009 theo vùng sinh thái 136 Bi u 25 Bi n ng s xã có ki m lâm a bàn và ki m lâm viên a bàn 139 xã th i kỳ 2001-2009 Bi u 26 Các nguyên nhân m t r ng trong 4 năm t 2006 n 2009 140 Bi u 27 Di n tích r ng b m t t 2001 n 2009 141 12 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
M cl c Bi u 28 Di n tích r ng b cháy 141 Bi u 29 Di n tích r ng b m t do chuy n i m c ích s d ng 142 Bi u 30 Phân b các v vi ph m th i kỳ 2006-2009 theo nhóm 144 CHƯƠNG 9 Bi u 31 Kh i lư ng g khai thác th i kỳ 2005-2009 153 Bi u 32 Cơ c u g khai thác th i kỳ 2005-2009 155 Bi u 33 Cơ c u kim ng ch xu t kh u LSNG th i kỳ 2005-2009 158 Bi u 34 Cơ c u kh i lư ng c i th i kỳ 2005-2009 theo vùng sinh thái 158 Bi u 35 Di n bi n giá tr s n xu t công nghi p theo giá th c t th i kỳ 159 2005-2008 Bi u 36 Di n bi n giá tr s n xu t công nghi p theo giá so sánh 1994 160 Bi u 37 Kim ng ch xu t kh u hàng hóa lâm nghi p th i kỳ 2005-2009 161 Bi u 38 Cơ c u giá tr kim ng ch xu t kh u hàng hóa lâm nghi p th i kỳ 162 2005-2009 Bi u 39 Kim ng ch xu t kh u lâm s n giai o n 2005-2009 162 Bi u 40 Mư i m t hàng xu t kh u hàng u c a Vi t Nam 164 Bi u 41 Cơ c u th trư ng xu t kh u lâm s n Vi t Nam 165 Bi u 42 Cơ c u nh p kh u nguyên li u g và b t gi y 166 Bi u 43 Cơ c u ngu n nh p kh u g nguyên li u vào Vi t Nam, năm 167 2009 Bi u 44 Cơ c u ngu n nh p kh u b t gi y vào Vi t Nam, năm 2009 168 CHƯƠNG 10 Bi u 45 L c lư ng cán b khuy n nông t i các c p năm 2005 và 2009 179 Bi u 46 Cơ c u lư c lư ng cán b khuy n nông theo b ng c p ào t o 180 CHƯƠNG 11 Bi u 47 Lư ng cán b ki m lâm a bàn theo vùng trong các năm 2005 193 và 2009 Bi u 48 Lao ng bình quân c a m t doanh nghi p ch bi n lâm s n 196 Bi u 49 L i nhu n trư c thu bình quân 1 doanh nghi p ch bi n lâm 197 nghi p CHƯƠNG 12 Bi u 50 Bi u 50: T ng v n u tư lâm nghi p giai o n 2005 – 2009 224 Bi u 51 Di n bi n v n u tư hàng năm giai o n 2005 – 2009 225 Bi u 52 u tư xây d ng cơ b n lâm nghi p 2005 – 2009 (ph n B 226 qu n lý) Bi u 53 S d án và v n ODA giai o n 2005 - 2010 227 Bi u 54 V n ODA giai o n 2005 – 2010 theo các hình th c khác nhau 228 Bi u 55 Phân b v ODA Lâm nghi p theo 5 chương trình 228 13 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
M cl c Bi u 56 Phân b v ODA Lâm nghi p theo vùng 229 Bi u 57 S tham gia c a các nhà tài tr trong lĩnh v c 230 Bi u 58 Vn u tư cho khoa h c – công ngh 2005 – 2009 (tri u ng) 234 Bi u 59 Di n bi n v n u tư cho KH-CN lâm nghi p theo lĩnh v c 235 Bi u 60 Vn u tư cho D án 661 giai o n 2005-2010 236 Bi u 61 Di n bi n các ngu n v n cho D án 661 giai o n 2005 – 2010 237 Bi u 62 Kinh phí u tư cho ho t ng khuy n lâm 239 Bi u 63 Cơ c u u tư kinh phí cho khuy n lâm năm 2005 và 2009 241 Bi u 64 T l lao ng ho t ng trong lĩnh v c nông nghi p gi m 246 m nh qua 2 chu kỳ i u tra Bi u 65 T ng kinh phí u tư cho giáo d c ào t o lâm nghi p 248 CHƯƠNG 13 Bi u 66 che ph c a r ng năm 2010 253 Bi u 67 che ph c a r ng c a các nư c ASEAN, năm 2010 254 Bi u 68 T l di n tích r ng b m t trên toàn c u 255 Bi u 69 T l di n tích r ng b m t ASEAN 256 Bi u 70 Di n tích r ng tr ng các nư c ASEAN 258 Bi u 71 Kh i lư ng các bon trên 1 ha r ng 259 Bi u 72 Phân b di n tích r ng ư c c p ch ng ch . 260 Bi u 73 Phân b r ng ASEAN ã ư c ch ng ch 261 14 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
nh nghĩa và t vi t t t ADB Ngân hàng Châu Á B NN & PTNT B Nông nghi p và phát tri n nông thôn B TN&MT B tài nguyên và môi trư ng BVPTR B o v phát tri n r ng CIDA T ch c phát tri n qu c t Canada BSCL ng b ng sông C u Long DSH a d ng sinh h c T NT t tr ng i núi tr c D án FDI D án u tư tr c ti p nư c ngoài EU Liên minh Châu Âu FAO T ch c lương nông c a Liên H p Qu c FDI V n u tư tr c ti p nư c ngoài FOMIS H th ng thông tin giám sát ngành lâm nghi p FSC H i ng qu n lý r ng qu c t FSSP Chương trình h tr i tác ngành lâm nghi p GCNQSD LN Gi y ch ng nh n quy n s d ng t lâm nghi p GDP T ng s n ph m trong nư c GIS H th ng thông tin a lý GTSX Giá tr s n xu t GTZ T ch c h p tác k thu t c LN Lâm nghi p LS Lâm s n LSNG Lâm s n ngoài g M SD M c ích s d ng ODA H tr phát tri n chính th c PTLN Phát tri n lâm nghi p PTLNQG Phát tri n lâm nghi p qu c gia QSD LN Quy n s d ng t lâm nghi p TCTK T ng c c th ng kê UBTVQH U ban thư ng v qu c h i Vi n KHLN Vi n khoa h c lâm nghi p WB Ngân hàng th gi i 15 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
Tóm t t M c ích c a Báo cáo: Năm 2010 là năm k t thúc th c hi n k ho ch 5 năm (2006-2010), chu kỳ 5 năm u tiên c a quá trình th c hi n Chi n lư c Phát tri n Lâm nghi p Vi t Nam (PTLN), giai o n 2006-2020. Do v y, ây là th i i m thích h p xem xét và ánh giá ti n nh m rút ra các bài h c kinh nghi m cũng như cung c p cơ s cho vi c xây d ng k ho ch ngành trong giai o n ti p theo. Báo cáo này nh m: (i) Cung c p cho các bên liên quan v nh ng thay i quan tr ng c a ngành lâm nghi p Vi t Nam trong 5 năm qua, t 2006 n 2010; (ii) ánh giá k t qu th c hi n Chi n lư c PTLN, các nguyên nhân t và không t c a các ưu tiên và ch tiêu quan tr ng c a ngành; (iii) So sánh s phát tri n c a ngành lâm nghi p Vi t Nam v i các xu th trong khu v c và trên th gi i, ng th i xem xét t m quan tr ng c a các xu th ó và các v n m i n i c a lâm nghi p th gi i i v i Vi t Nam; (iv) ưa ra các khuy n ngh cho s phát tri n trong tương l i c a ngành lâm nghi p, c bi t cho k ho ch 5 năm t i, giai o n 2011-2015, cũng như xây d ng và phát tri n h th ng thông tin và giám sát ngành lâm nghi p (FOMIS) Vi c xây d ng các ch tiêu, s li u và th ng kê ngành lâm nghi p ã ư c th c hi n trong m t s năm qua. Các ch tiêu giám sát ngành ã ư c s a i năm 2007 cùng v i m t t ánh giá s d ng các s li u c a năm 2005 như là năm cơ s trư c khi th c thi Chi n lư c PTLN và K ho ch 5 năm (2006-2010). cung c p các s li u quan tr ng, d hi u và t ng h p v các ch tiêu giám sát, “Báo cáo phân tích s li u cơ s năm 2005” (sau ây g i t t là Báo cáo cơ s 2005) ã ư c biên t p vào cu i năm 2007. Theo quy t nh phê duy t Chi n lư c PTLN, Th tư ng Chính ph yêu c u c n có các ánh giá vi c th c hi n Chi n lư c vào cu i m i chu kỳ k ho ch 5 năm cung c p các u vào cho xây d ng K ho ch 5 ti p theo. Báo cáo ánh giá này chính là báo cáo ánh giá u tiên trong các chu kỳ th c hi n Chi n lư c. Báo cáo này s d ng các s li u n h t năm 2009 do s li u năm 2010 v n chưa ư c hoàn thi n. V i m c ích là cung c p s li u ư c câp nh t có so sánh v i tình hình năm cơ s , Báo cáo này ư c xây d ng theo c u trúc tương t như Báo cáo năm cơ s 2005. Báo cáo ư c c u trúc thành ba ph n. Ph n 1 gi i thích m c ích và n i dung c a báo cáo, g m 2 chương: Chương 1 gi i thích m c ích và ph m vi c a Báo cáo, Chương 2 cung c p thông tin t ng quan v ngành Lâm nghi p và Chi n lư c PTLN Vi t Nam cũng như vi c s p x p và 16 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
Tóm t t t ch c th c hi n Chi n lư c. Ph n 2 bao g m 10 chương, t Chương 3 n 12 cung c p các ánh giá v ti n th c hi n Chi n lư c thông qua các s li u m i nh t và có th so sánh ư c v các ch tiêu ngành. Cu i cùng là Ph n 3 ưa ra thông tin v tri n v ng phát tri n c a ngành v i Chương 13 t p trung vào xem xét các xu hư ng phát tri n lâm nghi p, Chương 14 ưa ra các k t lu n và khuy n ngh nh m c i thi n ho t ng c a ngành cũng như c i ti n các ch tiêu giám sát ngành. Chi n lư c PTLN cũng như các chương trình – d án quan tr ng c a ngành u nh n m nh t m quan tr ng c a ngành lâm nghi p v i nh ng óng góp v kinh t , xã h i và môi trư ng. M c tiêu t ng th c a Chi n lư c mà c th là các m c tiêu v kinh t , xã h i và môi trư ng u nh m tăng cư ng nh ng óng góp trên. t các m c tiêu trên, Chi n lư c ư c th c hi n thông qua 5 chương trình chính, ó là: (1) Qu n lý và phát tri n r ng b n v ng; (2) B o v r ng, b o t n a d ng sinh h c và các d ch v môi trư ng r ng; (3) Ch bi n và thương m i lâm s n; (4) Nghiên c u, giáo d c, ào tao và khuy n lâm; (5) Chính sách, th ch , l p k ho ch và giám sát ngành lâm nghi p. Chi n lư c kêu g i s tham gia và h tr c a t t c các bên tham gia nh m huy ng t i a ngu n l c cho phát tri n ngành, bao g m v n ngân sách, v n h tr phát tri n chính th c (ODA), u tư trong nư c và ngoài nư c (FDI) và óng góp c a các t ng l p nhân dân, c bi t c a ngư i dân s ng các vùng r ng núi. ánh giá ánh giá v ti n th c hi n các m c tiêu t ng quát c a Chi n lươc, các s li u m i nh t cho th y ngành lâm nghi p ã t ư c nhi u ti n b . ó là: di n tích r ng và che ph r ng tăng qua các năm, t l h nghèo gi m các vùng có r ng c a Vi t Nam và óng góp c a ngành lâm nghi p vào GDP qu c gia ã ư c c i thi n. T ng di n tích r ng c a Vi t Nam ã tăng t 12.601.800 ha (2005) lên 13.258.800 ha (2009), v i t c tăng bình quân là 164.250 ha/năm. Di n tích r ng tr ng m i và tr ng l i hàng năm là trên 300.000 ha/năm trong giai o n 2007-2009. che ph r ng tăng lên liên t cv it c 0,4%/năm, t 39,1% vào năm 2009 và ư c t 39,5% vào năm 2010. Thành t u này là k t qu c a các c g ng l n lao c a ngành, c bi t là k t qu th c hi n D án tr ng m i 5 tri u ha r ng (D án 661), các chính sách h tr tr ng r ng (Quy t nh 147) và các d án ODA. M c dù có nhi u c g ng, tuy nhiên, do ngu n l c h n ch ngành lâm nghi p không th t ch tiêu c a Chi n lư c v che ph r ng là 42-43% vào năm 2010 cũng như khó có th t m c tiêu 47% vào năm 2020. che ph r ng tăng ã óng góp vào các m c tiêu b o v môi trư ng và gi m tác ng tiêu c c c a lũ l t, bão, sói mòn t và bi n i khí h u. che ph r ng tăng lên cũng ư c nghi nh n các vùng r ng núi có cao và d c l n, c bi t vùng núi có dc o t 16 -25 là nh ng vùng u ngu n quan tr ng c n ư c b o v . Các m c tiêu môi trư ng quan tr ng khác bao g m b o t n a d ng sinh h c và cung c p các d ch v môi trư ng. Liên quan n m c tiêu kinh t , các s li u th ng kê ch th hi n m t ph n óng góp c a ngành. Theo tính toán GDP chính th ng, óng góp c a ngành lâm nghi p cho n n kinh t qu c dân ít thay i, ch m c kho ng 1% GDP qu c gia. Tuy nhiên, các tính toán này không ph n ánh giá tr y c a s n xu t lâm nghi p, ch bi n kinh doanh lâm s n và d ch 17 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
Tóm t t v môi trư ng r ng. Trên th c t , giá tr y c a các óng góp c a ngành lâm nghi p có th t 4-5% GDP qu c gia. Ư c có kho ng 250.000 ngư i làm vi c trong lĩnh v c ch bi n g và ư c có m t s lư ng tương t ang làm vi c và có thu nh p t khai thác, ch bi n và thương m i lâm s n ngoài g (LSNG) (tuy nhiên con s này khó có th ki m tra). Ngoài ra, óng góp kinh t t các d ch v môi trư ng r ng như b o v vùng u ngu n, h p th cac- bon (bao g m chi tr cho cac-bon r ng, như cơ ch chi tr cho s gi m phát th i do m t r ng và suy thoái r ng (REDD+) trong th i gian t i) và du l ch sinh thái ư c cho là s tăng lên trong nh ng năm t i. Ngành lâm nghi p cũng ang óng góp vào các m c tiêu xã h i quan tr ng v gi m nghèo và t o thu nh p cho ngư i dân khu v c nông thôn, c bi t là cho 12 tri u ng bào các dân t c thi u s s ng vùng r ng núi. S li u i u tra m c s ng c a T ng c c Th ng kê 2 năm m t l n cho th y t l ngư i nghèo toàn qu c ã gi m t 19,5% năm 2004 xu ng 14,5% năm 2008. M c dù t l nghèo các vùng lâm nghi p v n còn cao so v i các vùng khác, tuy nhiên v n có th th y s gi m i rõ r t. ó là, vùng trung du và mi n núi phía B c t 38,3% xu ng 31,6%, vùng B c Trung B và Duy n h i Nam Trung B t 25,9% xu ng 18,4% và Tây Nguyên t 33,1% xu ng 24,1%. Chương trình 135 giai o n II ã óng góp vào tăng thu nh p cho các h dân s ng nông thôn, ó là 67,5% s h c a các xã c a Chương trình 135 ã có thu nh p bình quân u ngư i b ng ho c l n hơn 3,5 tri u ng/ngư i/năm. Ngành lâm nghi p là m t i tác quan tr ng th c hi n các n l c này thông qua giao r ng và t lâm nghi p, t o vi c làm. C th là thông qua giao 3,3 tri u ha r ng cho các h gia ình, khoán b o v 2 tri u ha r ng, ng th i t o ra kho ng 4,7 tri u vi c làm thông qua các ho t ng tr ng r ng c a D án 661. Tuy v y, tình tr ng nghèo các vùng lâm nghi p chính v n chưa ư c c i thi n áng k . Các vùng này c n ti p t c ư c h tr t Chính ph và c ng ng qu c t . Th c hi n 5 Chương trình c a Chi n lư c Chương trình Qu n lý và phát tri n r ng b n v ng ã có nhi u ho t ng quan tr ng ã và ang ư c th c hi n liên quan n quy ho ch 3 lo i r ng, qu n lý và phát tri n r ng s n xu t, tr ng r ng, và tr ng cây phân tán cũng như các ho t ng liên quan n c p ch ng ch qu n lý r ng b n v ng. Hai B Nông nghi p và PTNT và TN-MT ã có các s li u quy ho ch chung theo Ngh quy t c a Qu c H i, nhưng v n còn có nh ng sai khác trong các s li u chi ti t. Vì v y, c n ti p t c có s ph i h p và th ng nh t gi a hai ngành xác nh lâm ph n qu c gia n nh hay di n tích r ng qu c gia n nh. T ng di n tích r ng t nhiên là r ng s n xu t là 4,15 tri u ha (năm 2009) ch y u phân b vùng Tây Nguyên, ông B c B và B c Trung B nhưng tr lư ng th p và c n khoanh nuôi tái sinh t nhiên. Trong nhi u năm qua, ch tiêu khai thác t r ng t nhiên m c r t th p, dư i 200.000 m3/năm. M c dù v y, ch t lư ng r ng t nhiên v n ang suy gi m. Do ó, ch tiêu khai thác r ng t nhiên – b ng cách c m ho c gi m khai thác -- c n ư c xem xét l i. Hơn n a, s li u khai thác g chính th c không ph n ánh úng th c t . Vì v y, c n có ánh giá toàn di n v v n này. Di n tích r ng tr ng là khá l n (2,14 tri u ha năm 2009), phân b ch y u ông B c B , B c Trung B . Lư ng g khai thác t r ng tr ng theo th ng kê chính th c, ch kho ng 3- 3,5 tri u m3 m t năm. Di n tích r ng tr ng m i hàng năm kho ng 200.000 ha/ năm, ch y u 18 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
Tóm t t là r ng s n xu t. R t khó có th có ư c s li u th ng kê chính xác v di n tích r ng và lâm s n ngoài g ư c gây tr ng b i các h gia ình và các cá nhân. S cây tr ng phân tán hàng năm vào kho ng 200 tri u cây, t s cây phân tán này quy ra m t lư ng g l n không nh , kho ng 5 tri u m3 g hàng năm. Tuy nhiên, ho t ng này chưa nh n ư c s quan tâm và u tư y c a Nhà nư c và ngành lâm nghi p. V i m c tiêu t 30% di n tích r ng s n xu t ư c c p ch ng ch qu n lý r ng b n v ng vào năm 2020, thì nh ng k t qu t ư c hi n nay còn quá khiêm t n. Di n tích có ch ng ch c a 3 ơn v ch là 15.720 ha. Trong hai năm g n ây t c phát tri n ch ng ch c a Vi t Nam ch m hơn r t nhi u so v i các nư c trong khu v c. Vi t Nam c n có ngay nh ng h tr c n thi t trong lĩnh v c này. Chương trình b o v r ng, b o t n a d ng sinh h c và các d ch v môi trư ng ã tri n khai nhi u ho t ng h tr b o v r ng phòng h và r ng c d ng và b o v a d ng sinh h c c a các lo i r ng và loài phù h p v i nh hư ng c a Chi n lư c và k t qu rà soát quy ho ch ba lo i r ng. Di n tích r ng phòng h ã gi m t 6,17 tri u ha năm 2005 xu ng còn 4,85 tri u ha năm 2009. Di n tích r ng c d ng tăng ít t 1,93 tri u ha năm 2005 lên 1,98 tri u ha năm 2009. Trong 4 năm qua, lĩnh v c khoán b o v r ng tương i n nh v i di n tích trên 2 tri u ha r ng và t o ngu n thu nh t nh cho ng bào các vùng có r ng. Nhi u hình th c khoán ã ư c áp d ng. Tuy nhiên, vi c khoán b o v r ng trong th i gian qua còn có nh ng h n ch , b t c p liên quan n nh m c; thi u các chính sách và cách th c h tr c thù; khó th c hi n ánh giá hàng năm v hi u qu b o v r ng trên th c a làm cơ s cho chi tr ; và thi u tính b n v ng, do ó, d t o ra nguy cơ phá r ng, m t r ng sau khi không còn ti n khoán b o v r ng. Di n tích r ng b thi t h i ho c di n tích r ng b m t do các nguyên nhân: khai thác r ng, cháy r ng, sâu b nh h i r ng, phá r ng cho các m c ích ngoài lâm nghi p và chuy n i m c ích s d ng t. Trong nh ng năm qua, di n tích r ng b m t do các nguyên nhân trên là hơn 80.000 ha/năm, trong ó di n tích r ng b m t do chuy n i m c ích s d ng chi m t i 35%. Do ó, Nhà nư c c n có chính sách chuy n i m c ích s d ng r ng v i các tiêu chí rõ ràng, minh b ch, d ki m tra giám sát. Trong giai o n 2001-2009, m c dù s xã có ki m lâm a bàn ã tăng thêm 19% và ki m lâm viên a bàn xã ã tăng thêm 33%, biên ch c a l c lư ng Ki m lâm v n còn thi u (trung bình 1,2 xã m i có m t kiêm lâm viên a bàn). Bên c nh ó, trình c a cán b ki m lâm ph trách a bàn xã còn h n ch nh t là v k năng tuyên truy n, v n ng nhân dân b o v r ng. Ngày 24/9/2010 Chính ph ã ban hành Ngh nh s 99/2010/N -CP v chính sách chi tr d ch v môi trư ng r ng, có hi u l c thi hành t 1/1/2011, áp d ng trong ph m vi toàn qu c. V i Ngh nh này, Vi t Nam ã tr thành nư c u tiên trong khu v c th c hi n chính sách chi tr m i trư ng r ng ph m vi qu c gia. Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n ã có nh ng bư c ti n vư t b c trong giai o n 2005-2009, góp ph n t o nên v th qu c t c a Vi t Nam trên trư ng qu c, em l i 19 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
Tóm t t r t nhi u vi c làm (kho ng 250.000), óng góp to l n cho s nghi p phát tri n kinh t xã h i c a t nư c. T c tăng trư ng giá tr xu t kh u g t bình quân 20%/năm và t m c tiêu xu t kh u 3,2 t USD g vào năm 2010. Kh i lư ng khai thác g hàng năm t g n 3 tri u m3 năm 2006 lên 3,7 tri u m3 năm 2009, trong ó kh i lư ng khai thác g r ng tr ng t 2,86 tri u m3 năm 2005 lên 3,6 tri u m3 năm 2009. Không có s li u y v kh i lư ng khai thác LSNG mà ch có s li u v giá tr xu t kh u v i m c tăng t 168 tri u USD năm 2005 lên 191 tri u USD năm 2006 và 197 tri u USD năm 2009. Giá tr s n xu t ch bi n lâm s n theo giá so sánh 1994 tăng t 21.532 t ng năm 2005 lên 38.768 t ng năm 2009, tương ương tăng 80% so v i năm 2005. Tuy nhiên, ngành ch bi n và thương m i lâm s n c a Vi t Nam ang ng trư c nh ng thách th c r t l n. ó là nh ng thách th c t yêu c u gi v ng v th ã t ư c và ti p t c m r ng s n xu t, m r ng th trư ng hi n có và phát tri n nh ng th trư ng m i. Nh ng thách th c ch y u bao g m: nguyên li u trong nư c thi u, ph i nh p kh u 80% nguyên li u t nư c ngoài (v i chi phí kho ng 1 t USD/năm); lao ng trong ngành ch bi n g ch y u là lao ng ph thông trình th p; ch m i m i công ngh thi t k và công ngh s n xu t s n ph m; h th ng qu n lý Nhà nư c và h th ng thông tin v ch bi n và thương m i lâm s n y u và thi u; chưa có công nghi p ch t o v t li u ph tr ; th trư ng trong nư c còn b ng ; chưa có thương hi u cho g Vi t Nam v.v. Chương trình Nghiên c u, giáo d c, ào t o và khuy n lâm ư c th c hi n thông qua 3 ti u chương trình Nghiên c u, giáo d c & ào t o và khuy n lâm. Trong giai o n 2006-2010, nghiên c u v lâm nghi p có n i dung phong phú và a d ng hơn, bao g m c nh ng nghiên c u cơ b n có nh hư ng, nghiên c u ng d ng, nghiên c u tri n khai v i c i tư ng g và lâm s n ngoài g ; nh hư ng nghiên c u theo nhu c u th trư ng và nâng cao thu nh p cho ngư i dân tham gia qu n lý và b o v r ng. S lư ng cây lâm nghi p ư c c p ch ng ch tăng t 125 tri u cây năm 2005 lên 328 tri u cây năm 2009 v i 15 gi ng ư c công nh n, ã góp ph n tăng năng su t r ng tr ng lên 20-30 m3/ha/năm. Nh ng h n ch và b t c p cơ b n trong nghiên c u lâm nghi p là: nghiên c u ch n t o gi ng chưa t o ư c m t t p oàn nhi u loài cây tr ng phù h p; s tài nghiên c u ưa vào s n xu t còn ít (28 tài /năm); s cán b nghiên c u có trình cao có xu hư ng gi m. V n u tư cho nghiên c u khoa h c công ngh lâm nghi p nói chung v n th p, nên không th áp ng yêu c u i m i và t phá cho khoa h c công ngh lâm nghi p. Thêm vào ó, th i gian th c hi n các tài/d án nghiên c u trong lĩnh v c khoa h c công ngh lâm nghi p t 3 n 5 năm là quá ng n. T ng s h c sinh, sinh viên nh p h c các trư ng i h c - cao ng, trung c p chuyên nghi p, d y ngh trong 5 năm (2006 n 2010) là 21.121 ngư i, trong ó i h c - cao ng là 5.529 ngư i chi m 26,2%, trung c p chuyên nghi p 5.319 ngư i chi m 25,2% và d y ngh 10.273 ngư i chi m 48,6%. T ng s h c sinh, sinh viên t t nghi p các trư ng i h c - cao ng, trung c p chuyên nghi p, d y ngh trong 5 năm (2006 n 2010) là 13.280 ngư i, trong ó i h c - cao ng là 4.143 ngư i chi m 31,21%, trung c p chuyên nghi p 3.704 ngư i chi m 27,9% và d y ngh 5.433 ngư i chi m 40,9%. Tuy nhiên, quy mô và ch t lư ng ào t o v n còn nhi u h n ch . Cơ s v t ch t ph c v gi ng d y và ào t o còn nhi u b t c p, s lư ng cán b gi ng d y còn ít, h th ng thư vi n và giáo trình chưa k p i m i, h p tác ào 20 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
Tóm t t t o trong nư c và qu c t v lĩnh v c lâm nghi p m i ch d ng l i nh ng bư c i ban u. Kho ng cách v trình gi a các vi n, trư ng trong nư c so v i các nư c trong khu v c còn khá l n Chương trình khuy n lâm ã tri n khai 55 t nh v i 51.575 h tham gia xây d ng các mô hình v i t ng kinh phí 76 t ng. Chương trình tr ng r ng thâm canh cây nguyên li u t 26.054 ha, kinh phí kho ng 36,4 t ng, bao g m các mô hình trình di n v i các gi ng m i và k thu t thâm canh các loài cây: B ch àn, Keo lá tràm, Keo lai, Phi lao, Xoan ta, Tràm Úc, Thông,... góp ph n tăng năng su t tr ng r ng t 1,5-2 l n so v i các gi ng cũ. H n ch c a công tác khuy n lâm là: m t s mô hình chưa th hi n rõ k t qu , tính thuy t ph c chưa cao, chưa ư c nông dân t nhân r ng m t cách r ng rãi; thi u gi ng m i, loài cây tr ng m i có năng su t cao; và thi u cán b khuy n lâm c p xã. Chương trình th ch , chính sách, k ho ch và giám sát ã t ư c nhi u k t qu góp ph n thúc y hi u qu ho t ng c a ngành. T 2005 n 2010 các cơ quan trung ương ã ban hành 137 văn b n pháp lu t liên quan n chính sách, th ch lâm nghi p bao g m 6 lu t, 36 ngh nh, 14 ch th c a Th tư ng và 81 thông tư liên t ch, quy t nh và ch th . Các chính sách u tư ã ư c xây d ng cho r ng c d ng và chính sách h tr cho tr ng r ng s n xu t. Tuy nhiên, chưa có chính sách u tư cho r ng phòng h cũng như chưa có chính sách tín d ng ưu ãi và dài h n cho tr ng r ng “g l n” và cho công nghi p ch bi n lâm s n. M t s ki n phát tri n th ch quan tr ng là vi c thành l p T ng c c Lâm nghi p trong B Nông nghi p và PTNT ( u năm 2010) nh m t o s th ng nh t trong công tác qu n lý, phát tri n và b o v r ng. Tuy nhiên, cho t i nay, ngành lâm nghi p chưa th ng kê t t c s nhân viên chính ph và lao ng trong ngành lâm nghi p, ngoài s cán b Ki m lâm v i kho ng 10.000 ngư i. Th c hi n Ngh nh s 200/2004/N -CP v ti p t c s p x p, i m i và phát tri n Lâm trư ng qu c doanh (LTQD), 157 LTQD ã ư c chuy n thành công ty lâm nghi p, 14 công ty trách nhi m h u h n (Công ty TNHH) m t thành viên 100% v n nhà nư c; 03 công ty c ph n; 4 trung tâm lâm nghi p và 96 Ban qu n lý r ng ư c thành l p ho t ng như ơn v s nghi p có thu. Vi c i m i LTQD ã giao l i kho ng 0,5 tri u ha r ng và t lâm nghi p giao l i cho các ch r ng khác. T năm 2005-2008, s h kinh t cá th lâm nghi p ch y u là h gia ình tăng kho ng 200.000 h . Bình quân m i năm tăng kho ng 50.000 h . Di n tích t lâm nghi p do các h kinh t cá th qu n lý tăng 353.000 ha, bình quân m i năm tăng 88.250 ha. Tuy nhiên, di n tích t lâm nghi p bình quân 1 h l i gi m, năm 2005 là 3,15 ha, n năm 2008 ch còn 2,94 ha. Di n tích r ng giao cho c ng ng không thay i trong giai o n 2006-2009 và ch y u là r ng t nhiên nghèo ki t mà không có cơ ch h tr nên không khuy n khích các c ng ng nh n r ng qu n lý và b o v . Nh ng ngu n tài chính và nhân l c quan tr ng ang h tr th c hi n các chương trình Chi n lư c. T ng ngu n v n u tư tài chính th c hi n trong giai o n 2005 – 2009 vào kho ng 25.333.186 tri u ng, bình quân 5.066 t ng/năm, tăng hơn 50% so v i giai o n trư c. Trong ó, v n FDI trong lĩnh v c lâm nghi p là 12.026.000 tri u ng, chi m t tr ng 21 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010
Tóm t t cao nh t (48%); v n u tư cho D án 661 là 6.922.746 tri u ng, ng v trí th hai (27%); v n ODA kho ng 4.414.916 tri u ng, chi m v trí th ba (17%); v n u tư xây d ng cơ b n cho lâm nghi p (ph n B Nông nghi p và PTNT qu n lý) là 1.762.215 tri u ng, chi m 17%, t p trung ch y u vào u tư cho các Vư n qu c gia thu c B qu n lý, xây d ng cơ s v t ch t cho các ơn v lâm nghi p thu c B (C c, vi n, trư ng, …); v n u tư cho khoa h c công ngh ngành lâm nghi p ch chi m v trí khiêm t n v i kho ng 204.309 tri u ng (kho ng 1%). Các d án ODA có xu hư ng gi m d n, vì Vi t Nam ã tr thành nư c có thu nh p trung bình. Kinh phí cho các ho t ng khuy n lâm kho ng 15 n 20 t ng/năm và tăng v i t c trung bình 15% /năm v i 24,1 t ng cho năm 2009. T ng kinh phí B Nông nghi p và PTNT u tư cho giáo d c và ào t o thu c c 3 lo i hình i h c, cao ng, trung h c và d y ngh thu c lĩnh v c lâm nghi p t g n 151 t ng, bình quân m i năm ã chi g n 30,2 t ng. Xu th phát tri n lâm nghi p trên th gi i, khu v c và Vi t Nam Theo ánh giá tài nguyên r ng 2010 c a FAO, xu hư ng qu c t ch ra các thành t u c a Vi t Nam và các lĩnh v c c n ư c c i thi n. V che ph r ng: Nam M có che ph l n nh t (49%), sau ó là Châu Âu (45%), B c M (38%), Ca-ri-bê (30%), Châu Phi và Châu i Dương (cùng 23%), Châu Á có che ph c a r ng th p nh t (ch có 19%) nhưng che ph c a r ng, tính chung cho Kh i ASEAN là 48%. R ng toàn c u b m t 0,2%, 0,12% và 0,14% tương ng v i các th i kỳ 1990-2000, 2000-2005 và 2005-2010. Trong 3 th i kỳ ánh giá nói trên ASEAN m t 1,08%, 0,32% và 0,51% t ng di n tích r ng v i t ng di n tích b m t trong 2 th p k là hơn 33 tri u ha. Trong 20 năm qua và riêng Indonesia ã m t trên 24 tri u ha r ng. che ph r ng c a Vi t Nam tăng lên là r t áng ghi nh n trong b i c nh t nư c có m t dân s cao và s c nh tranh v i nhi u ngành khác v t. Theo ánh giá c a FAO, n năm 2010, di n tích r ng tr ng và cây tr ng a m c ích trên toàn th gi i là 264 tri u ha, tương ương 7% t ng di n tích r ng toàn c u. T năm 2000 n 2010 m i năm có kho ng 5 tri u ha r ng ư c tr ng m i, trong ó kho ng ba ph n tư là tr ng cây b n a, m t ph n tư là cây nh p n i. Tính n năm 2010, có 33 nư c có di n tích r ng tr ng trên 1 tri u ha. Vi t Nam là nư c ng th 15 trong 33 nư c này v i di n tích r ng tr ng n 2010 là trên 3,5 tri u ha. Trong th p k t i khi nhu c u b o v r ng t nhiên ti p t c gia tăng, khi nhu c u s n ph m ch bi n t g r ng tr ng ti p t c ư c m r ng, có th nh n th y xu th ti p t c y m nh tr ng r ng nhi u nư c. R ng và cu c chi n ch ng bi n i khí h u R ng ngày càng ư c công nh n là có vai trò s ng còn trong cu c chi n ch ng bi n i khí h u do vai trò sinh thái quan tr ng c a r ng trong h p th cac-bon. ánh giá tài nguyên r ng c a FAO năm 2010 ư c tính r ng toàn c u ch a trong sinh kh i c a nó 289 gigatonne cac-bon. Trên quy mô toàn c u, kh năng ch a các-bon trong th i kỳ 2005-2010 gi m kho ng 0,5 gigatonne m i năm, ch y u là do m t r ng. R ng Vi t Nam năm 2010 có s c ch a 992 tri u t n các-bon trong sinh kh i tươi, tăng 214 tri u t n so v i năm 1990, tương ương tăng 28%. Trong cùng kỳ, Malaysia tăng 390 tri u t n tương ương 14%, Philippines tăng 22 tri u t n tương ương 3%. 22 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p 2006-2010