intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo tiến độ ngành Lâm nghiệp 2006-2010 part 10

Chia sẻ: Asdasd Asda | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:19

145
lượt xem
30
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'báo cáo tiến độ ngành lâm nghiệp 2006-2010 part 10', nông - lâm - ngư, ngư nghiệp phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo tiến độ ngành Lâm nghiệp 2006-2010 part 10

  1. Chương 13. D báo xu th phát tri n lâm nghi p khu v c, th gi i và Vi t Nam 13.2 M c tàn phá r ng Xu th toàn c u Mc tàn phá r ng có d u hi u gi m nhưng v n cao m c áng báo ng. Vi c phá r ng - ch y u do chuy n i r ng nhi t i sang t nông nghi p – có d u hi u gi m nhi u nư c nhưng l i ti p t c tăng nhi u nư c khác. Hàng năm kho ng 13 tri u ha r ng b chuy n i ho c b m t trong th p niên 2000 - 2010 so v i 16 tri u c a th p niên 1990 - 2000. Brazin và Indonesia là hai nư c b m t nhi u r ng trong th p niên 1990 ã gi m m t r ng áng k trong th p niên này, ngư c l i Australia do h n hán nghiêm tr ng và cháy r ng l i b m t nhi u r ng hơn t năm 2000. Châu Phi và Nam M v n d n u trong vi c m t r ng. Trong 2 th p k qua Châu Phi ã m t g n 75 tri u ha r ng, còn Nam M cũng ã m t trên 82 tri u ha. Bi u 68: T l di n tích r ng b m t trên toàn c u Ngu n: FAO Bi u 68 cho th y r ng toàn c u b m t 0,2%, 0,12% và 0,14% tương ng v i các th i kỳ 1990-2000, 2000-2005 và 2005-2010. R ng Châu Á gi m 0,10% th i kỳ 1990 - 2000, sau ó tăng 0,48% và 0,29% th i kỳ 2000 - 2005 và 2005 - 2010. R t áng chú ý là vi c liên t c tăng di n tích r ng vùng Ca-ri-bê trong su t hai th p k qua v i m c 0,87%, 0,90% và 0,60%. 255 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  2. Chương 13. D báo xu th phát tri n lâm nghi p khu v c, th gi i và Vi t Nam Xu th ASEAN và Vi t Nam Bi u 69: T l di n tích r ng b m t ASEAN Ngu n: FAO Trong ASEAN, Indonesia là nư c m t nhi u r ng nh t trong th i gian qua, nh t là th i kỳ 1990-2000 khi hàng năm Indonesia m t trung bình trên 1,9 tri u ha tương ương 1,75% t ng di n tích r ng, th i kỳ 2000-2005 gi m xu ng 310.000 ha/năm tương ương 0,31%, nhưng l i tăng lên 685.000 ha/năm th i kỳ 2005-2010 tương ương 0,71%. (bi u 13.4). K t qu là trong 20 năm qua Indonesia ã m t trên 24 tri u ha r ng. Trong 3 th i kỳ ánh giá nói trên ASEAN m t 1,08%, 0,32% và 0,51% t ng di n tích r ng v i t ng di n tích b m t trong 2 th p k là hơn 33 tri u ha. Nư c m t nhi u r ng th 2 trong ASEAN là Myanmar, v i m c 1,17%. 0,90%, 0,95% cho các th i kỳ 1990-2000, 2000- 2005 và 2005-2020 v i t ng di n tích r ng b m t trong 2 th p niên v a qua là 5,9 tri u ha. Trong các th i kỳ này ch có 2 nư c ASEAN tăng ư c di n tích r ng. ó là Vi t Nam v i m c tăng 2,28%, 2,21% và 1,08%; và Philippines v i 0,80%, 0,76% và 0,73%. Trong th p k t i, di n tích r ng b m t có th s gi m i nhưng v n s còn là con s tuy t i và t l % áng k , ngay c vi c tăng cư ng tr ng r ng m t s nư c. Di n tích r ng Vi t Nam tăng trong 2 th p k qua không có nghĩa là r ng t nhiên c a Vi t Nam không b m t. Th c t là trong 2 th p k qua Vi t Nam ã m t m i năm vài ch c ngàn ha r ng t nhiên. S di n tích r ng t nhi n b m t này, khi tính vào t ng di n tích r ng, ã ư c bù tr b i di n tích tr ng r ng m i hàng năm trên dư i kho ng 200.000 ha. Do ó, ngoài vi c ti p t c y m nh tr ng r ng m i Vi t Nam c n coi tr ng vi c b o v r ng t nhiên, c bi t là tránh vi c chuy n i m c ích s d ng r ng t nhiên tùy ti n, thi u căn c v ng ch c. 256 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  3. Chương 13. D báo xu th phát tri n lâm nghi p khu v c, th gi i và Vi t Nam 13.3 Tr ng r ng quy mô l n Tr ng r ng và ph c h i r ng t nhiên m t s nư c và khu v c ã bù l i áng k di n tích r ng toàn c u b m t. R ng tr ng và cây tr ng a m c ích, n năm 2010 là 264 tri u ha, tương ương 7% t ng di n tích r ng toàn c u. T năm 2000 n 2010 m i năm có kho ng 5 tri u ha r ng ư c tr ng m i, trong ó kho ng ba ph n tư là tr ng cây b n a, m t ph n tư là cây nh p n i. Theo ánh giá c a FAO, có 33 nư c có di n tích r ng tr ng, tính n 2010, trên 1 tri u ha. Vi t Nam là nư c th 15 trong 33 nư c này v i di n tích r ng tr ng, n 2010, là trên 3,5 tri u ha. B ng 88: Di n tích r ng tr ng c a 15 nư c ng u v di n tích r ng tr ng Di n tích r ng tr ng (1 000 ha) S Nư c TT 1990 2000 2005 2010 1 Trung Qu c 41,950 54,394 67,219 77,157 2 Hoa Kỳ 17,938 22,560 24,425 25,363 3 Nga 12,651 15,360 16,963 16,991 4 Nh t 10,287 10,331 10,324 10,326 5 n 5,716 7,167 9,486 10,211 6 Canada 1,357 5,820 8,048 8,963 7 Ba lan 8,511 8,645 8,767 8,889 8 Xu ăng 5,424 5,639 5,854 6,068 9 Ph n lan 4,393 4,956 5,904 5,904 10 c 5,121 5,283 5,283 5,283 11 Ukraine 4,637 4,755 4,787 4,846 12 Thailand 2,668 3,111 3,444 3,986 13 Th y i n 2,328 3,557 3,613 3,613 14 Indonesia - 3,672 3,699 3,549 15 Vi t Nam 967 2,050 2,794 3,512 Ngu n: FAO Trong các nư c ASEAN, có 4 nư c có trên 1 tri u ha r ng tr ng, ng u là Thái Lan v i g n 4 tri u ha, ti p theo là Indonesia v i 3,55 tri u ha, Vi t Nam ng th ba v i 3,51 tri u ha, Malaysia ng th tư v i 1,81 tri u ha (bi u 70). 257 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  4. Chương 13. D báo xu th phát tri n lâm nghi p khu v c, th gi i và Vi t Nam Bi u 70: Di n tích r ng tr ng các nư c ASEAN Ngu n: FAO Hi n t i r ng tr ng c a Vi t Nam có m c tăng trư ng ch m, g r ng tr ng ch y u s n xu t dăm g , ít có g kích thư c l n và ch t lư ng áp ng yêu c u s n xu t g. Trong th p k t i khi nhu c u b o v r ng t nhiên ti p t c gia tăng, nhu c u s n ph m ch bi n t g r ng tr ng m r ng, có th nh n th y xu th ti p t c y m nh tr ng r ng nhi u nư c. Vi t Nam cũng s i theo xu th này c ng v i vi c nâng cao năng su t và ch t lư ng r ng tr ng, bên c nh vi c cung c p nguyên li u cho ngành gi y s áp ng ngày càng l n hơn nhu c u nguyên li u cho s n xu t g . 258 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  5. Chương 13. D báo xu th phát tri n lâm nghi p khu v c, th gi i và Vi t Nam 13.4 R ng là b ch a các-bon ánh giá c a FAO năm 2010 ch ra r ng r ng toàn c u ch a trong sinh kh i c a nó 289 gigatonne cac-bon. N u qu n lý r ng b n v ng, tr ng r ng m i và ph c h i r ng tăng kh năng ch a cac-bon thì ngư c l i phá r ng, làm r ng suy thoái ho c qu n lý r ng y u kém s làm gi m kh năng này c a r ng. Trên quy mô toàn c u kh năng ch a các-bon trong th i kỳ 2005-2010 gi m kho ng 0,5 gigatonne trên năm, ch y u là do m t r ng. B ng 89: S c ch a các-bon c a r ng ASEAN R ng Vi t Nam năm 2010, ơn v tính : tri u t n các-bon theo ánh giá c a FAO, có s c ch a 992 tri u t n các-bon trong sinh Nư c 1990 2000 2005 2010 kh i tươi, tăng 214 tri u t n so v i Căm-pu- 609 537 485 464 năm 1990, tương ương 28%. Trong chia cùng kỳ, Malaysia tăng 390 tri u t n Indonesia 16,335 15,182 14,299 13,017 tương ương 14%, Philippines tăng Lào 1,186 1,133 1,106 1,074 22 tri u t n tương ương 3%. T t c Malaysia 2,822 3,558 3,362 3,212 các nư c còn l i, không k Myanmar 2,040 1,814 1,734 1,564 Singapore và ông Timor, u Philippines 641 655 660 663 gi m. Trong ó Indonesia gi m 20% Thailand 908 881 877 880 tương ương 3.318 tri u t n, Campuchia gi m 24% tương ương Vi t Nam 778 927 960 992 145 tri u t n, Lào gi m 9% tương Ngu n: FAO ương 112 tri u t n, Myanmar gi m 23% tương ương 476 tri u t n. Trong các nư c ASEAN, s c ch a c a 1 ha r ng Vi t Nam (72 t n/ha) ng th 4, sau Malaysia (157 t n/ha), Indonesia (138 t n/ha), Philippines (82 t n/ha). Bi u 71: Kh i lư ng các bon trên 1 ha r ng Ngu n: FAO 259 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  6. Chương 13. D báo xu th phát tri n lâm nghi p khu v c, th gi i và Vi t Nam Qu n lý r ng b n v ng và ch ng 13.5 ch r ng Toàn c u Qu n lý r ng b n v ng và ch ng ch r ng là m t xu th n i tr i c a lâm nghi p th gi i và khu v c trong th i gian qua. òi h i ngày m t cao c a th trư ng v g có ngu n g c b n v ng là ng l c m nh m cho xu th này. T năm 2005 n 2010, di n tích r ng ư c c p ch ng ch ã tăng g p ôi. Cho n cu i năm 2010, t ng di n tích r ng ư c c p ch ng ch , theo nh ng b tiêu chu n khác nhau, là 383 tri u ha (b ng 90), b ng 9% t ng di n tích r ng toàn c u và kho ng 18% t ng di n tích r ng s n xu t toàn c u. Xu th này d ki n s ti p t c v i t c cao hơn trong th p niên t i. B ng 90: Di n tích r ng ư c c p ch ng ch tính n tháng 12/2010 H th ng Qu n lý r ng Chu i cung c p ch ng ch Di n tích r ng S nư c có S ch ng ch S nư c có ơn v ư c ch ng ch di n tích ư c CoC ư c c p ch ng (tri u ha) ch ng ch ch CoC FSC 134 81 19,173 105 AFTS 10 1 PEFC 232 34 7,522 34 MTCC 5 1 1 LEI 2 1 6 1 T ng 383 118 26,701 Ngu n: FSC, PEFC, MTCC, LEI, AFTS Bi u 72: Phân b di n tích r ng ư c c p ch ng ch . Ngu n: FSC, PEFC, MTCC, LEI, AFTS 260 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  7. Chương 13. D báo xu th phát tri n lâm nghi p khu v c, th gi i và Vi t Nam ASEAN và Vi t Nam Hi n ASEAN ã có trên 8 tri u ha r ng ư c c p các lo i ch ng ch khác nhau. Trong ó Malaysia chi m 62,4%, Indonesia 36,4%, Lào 1,0%, Vi t Nam v i di n tích r ng ư c ch ng ch 15.720 ha ch chi m 0,2%. Bi u 73: Phân b r ng ASEAN ã ư c ch ng ch Ngu n: FSC, PEFC, MTCC, LEI Trong hơn m t th p niên v a qua, qu n lý r ng b n v ng (QLRBV) luôn là ưu tiên trong chương trình ngh s c a Chính ph , c bi t ư c nh n m nh trong chương trình tái cơ c u ngành Lâm nghi p và Chi n lư c Lâm nghi p. Ti p n i ch trương này, Chi n Lư c Lâm nghi p giai o n 2006 - 2020 ã ư c ban hành v i 5 chương trình, trong ó QLRBV là m t trong ba chương trình ch o v i m c tiêu t ch ng ch FSC cho 30% di n tích r ng s n xu t vào năm 2020. Cho n nay ã có ba ơn v ư c c p ch ng ch FSC FM qu n lý r ng b n v ng v i t ng di n tích 15.720 ha. t ư c m c tiêu 30% di n tích r ng s n xu t (kho ng 2,5 tri u ha) ư c c p ch ng ch vào năm 2020 thì Vi t Nam c n s m th c hi n: (i) phân tích nh ng nhân t th c t liên quan n m c tiêu, (ii) xây d ng k ho ch và (iii) th c hi n k ho ch hành ng c th , chi ti t t m c tiêu nói trên. 261 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  8. Chương 13. D báo xu th phát tri n lâm nghi p khu v c, th gi i và Vi t Nam S phát tri n nh y v t s lư ng các doanh nghi p có ch ng ch 13.6 CoC Trong m y năm g n ây s lư ng các doanh nghi p ư c c p ch ng ch FSC CoC ã có bư c nh y v t r t l n. Tính n tháng 12/2010 trên toàn th gi i ã có 19.173 ch ng ch FSC CoC. Trong ó Vi t Nam có 231 ch ng ch , b ng 1.2% t ng s ch ng FSC CoC toàn c u. Trong th i gian này s B ng 91: S ch ng ch FSC COC ư c c p lư ng các doanh nghi p có ch ng Th i Th i i m ch FSC CoC c a Vi t Nam có im M c tăng Nư c tháng tháng (l n) tăng. Tuy nhiên t c tăng c a 12/2010 1/2008 Vi t Nam là r t ch m so v i các Trung Qu c 369 1,562 4.2 nư c trong khu v c. T tháng Nh t B n 578 1,379 2.4 1/2008 n tháng 12/2010 s lư ng ch ng ch FSC CoC c a Hong Kong 94 398 4.2 Vi t Nam ch tăng có 1,6 l n trong Vi t Nam 148 231 1.6 khi, cùng kỳ này, Trung Qu c ã Indonesia 48 176 3.7 tăng 4,2 l n, Nh t B n tăng 2,4 Malaysia 64 138 2.2 l n, Indonesia 3,7 l n, Malaysia Hàn Qu c 7 172 24.6 tăng 2, 2 l n, Hàn Qu c tăng 24,6 Singapore 23 111 4.8 l n, Singapore tăng 4,8 l n, ài Loan tăng 4,8 l n, n tăng 39 ài Loan 16 76 4.8 l n, Thái Lan tăng 6,3 l n. Như n 4 156 39.0 v y, n u so v i các nư c trong Thái Lan 7 44 6.3 khu v c, tr m t s nư c chưa có Philippines 4 3 s hi n di n áng k trên th Lào 0 1 trư ng g toàn c u, thì Vi t Căm-pu- Nam trong th i gian qua có bư c chia 0 1 t t lùi r t l n. N u th i i m Brunei 0 0 tháng 1 năm 2008, Vi t Nam có Myanmar 0 0 nhi u ch ng ch hơn t t c các Ngu n: FSC nư c ASEAN c ng l i, thì t i th i i m tháng 12 năm 2010 v trí này ã m t. N u tính thêm 160 ch ng ch PEFC CoC c a Malaysia thì t ng s ch ng ch CoC c a Malaysia là 298, ã vư t Vi t Nam r t xa. V i s lư ng ch ng ch CoC như hi n nay, Vi t Nam s g p nh ng b t l i trên th trư ng th gi i. Do v y, Vi t Nam c n ph i n l c r t l n l y l i ng c p ã m t c a mình trong lĩnh v c này. 262 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  9. Chương 13. D báo xu th phát tri n lâm nghi p khu v c, th gi i và Vi t Nam Bi n i th trư ng g toàn 13.7 c u Trong vài năm g n ây th gi i ã ch ng ki n nh ng bi n i to l n t phía th trư ng, tác ng n các m c tiêu b o v môi trư ng, b o t n a d ng sinh h c, b o v r ng, ch ng l i vi c khai thác và buôn bán g b t h p pháp. Tiêu bi u nh t trong lĩnh v c này là vi c ban hành và th c hi n chính sách mua s m công (xanh) c a các chính ph , chính sách mua hàng c a các doanh nghi p nh p kh u g và g vào th trư ng EU và Hoa Kỳ. nh cao c a xu th này là vi c b sung Lu t Lacey c a Hoa Kỳ và chương trình FLEGT c a EU. Ngu n nh: FSSP CO 263 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  10. Chương 13. D báo xu th phát tri n lâm nghi p khu v c, th gi i và Vi t Nam Bi n i khí h u, REDD và qu n 13.8 lý r ng b n v ng Bi n i khí h u Bi n i khí h u là nh ng thay i khí h u theo th i gian, g m c thay i t nhiên và nh ng thay i do ho t ng c a con ngư i gây ra. Các bi u hi n c a bi n i khí h u th hi n : (i) s nóng lên c a nhi t b m t trái t, (ii) s thay i thành ph n và ch t lư ng khí quy n có h i cho môi trư ng s ng c a con ngư i và các sinh v t trên trái t, (iii) s dâng cao c a m c nư c bi n do tan băng d n t i ng p úng các vùng t th p và các h i o, (iv) s di chuy n c a các i khí h u t n t i hàng nghìn năm trên các vùng khác nhau c a trái t e d a s s ng c a các loài sinh v t, các h sinh thái và ho t ng c a con ngư i, (v) s thay i cư ng ho t ng c a quá trình hoàn lưu khí quy n, chu trình tu n hoàn nư c trong t nhiên và các chu trình sinh a hóa khác, (vi) s thay i năng su t sinh h c c a các h sinh thái, ch t lư ng và thành ph n c a th y quy n, sinh quy n, a quy n. K t qu nghiên c u c a WB cho bi t Vi t Nam s là m t trong 5 qu c gia b nh hư ng n ng n nh t b i bi n i khí h u. N u m c nư c bi n dâng cao thêm 1 m, s có 5.000 km2 c a ng b ng sông H ng b chìm trong nư c bi n. Trong i u ki n tương t , di n tích b ng p c a ng b ng sông C u Long ư c tính t 15.000 – 20.000 km2. S ng p l t như v y s là th m h a môi trư ng, kinh t và xã h i chưa t ng có, Vi t Nam, t Ngu n nh: FSSP CO trư c t i nay. S n lư ng lương th c m t do di n tích ru ng t b ng p là 12% (kho ng 5 tri u t n). Nhưng nghiêm tr ng hơn th là t ai b nhi m m n do nư c bi n xâm l n làm cho năng su t lúa và cây tr ng b suy gi m n ng n . K t qu theo tính toán c a WB, trong i u ki n nư c bi n dâng cao thêm 1 m, Vi t Nam s m t 5% di n tích t, 10% thu nh p GDP và 10,8% dân s ph i ch u nh ng tác ng tr c ti p. Bi n i khí h u là do khí th i gây hi u ng nhà kính. Vì v y, bi n pháp h u hi u nh t ngăn ng a bi n i khí h u chính là gi m phát th i khí gây hi u ng nhà kính. i u này ư c th hi n trong Công ư c Kyoto s h t hi u l c vào cu i năm 2012 mà, cho n th i i m hi n t i, chưa có công ư c m i thay th . 264 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  11. Chương 13. D báo xu th phát tri n lâm nghi p khu v c, th gi i và Vi t Nam REDD và qu n lý r ng b n v ng Nh n th c ư c t m quan tr ng c a v n bi n i khí h u, Vi t Nam ã thành l p Ban Ch o Qu c gia ng phó v i bi n i khí h u do Th tư ng Chính ph ng u v i s tham gia c a các B /ngành trong ó có B TN&MT, B NN&PTNT, và nh ng B /ngành liên quan khác. Vì m t ph n tư lư ng khí th i các-bon là do ch t phá r ng gây ra, cho nên nh n th c v quan h gi a bi n i khí h u khí h u v i vi c qu n lý r ng, trên ph m vi toàn c u, cũng như t ng qu c gia ngày càng rõ ràng hơn. i u này có th th y thông qua các s ki n qu c t : (i) trong khi Ngh nh Kyoto chưa c p nhi u v vai trò c a r ng v i phát th i gây hi u ng nhà kính thì (ii) COP 15 t i Copenhagen, an M ch, ã kh ng nh vai trò c a r ng và qu n lý r ng v i bi n i khí h u, và (iii) n COP 16 t i Cancun, Mehico, nơi các nư c ã nh t trí vi c thành l p “Qu Xanh” 100 t USD thì vai trò c a r ng v i bi n i khí h u còn cao hơn. Theo xu th nói trên, Vi t Nam ã thành l p M ng lư i REDD qu c gia v i các nhi m v : (i) xây d ng m t k ho ch hành ng (bao g m c l trình) cho vi c xây d ng và th c thi h th ng REDD c a Vi t Nam; (ii) thi t l p các m c và th i h n cho vi c th c hi n t ng h p ph n c a k ho ch hành ng; (iii) i u ph i óng góp c a các i tác phát tri n qu c t , m b o s d ng h tr cho vi c th c thi k ho ch hành ng; (iv) ti n hành xem xét và ánh giá thư ng kỳ công tác th c hi n k ho ch hành ng và tìm ki m gi i pháp kh c ph c các v n liên quan. Ngu n nh: Tr n Hi u Minh, TCLN, B NN&PTNT 265 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  12. 14 Chương K t lu n và khuy n ngh 266 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  13. Chương 14. K t lu n và khuy n ngh K t lu n v ti n tri n c a ngành Lâm nghi p trong giai o n 14.1 2006-2010 Sau 4 năm th c hi n Chi n lư c phát tri n Lâm nghi p và k ho ch 2006-2010, ngành Lâm nghi p ã t ư c nhi u thành t u quan tr ng. Các ho t ng lâm nghi p ã chuy n t d a vào qu c doanh sang phát tri n lâm nghi p xã h i v i nhi u thành ph n kinh t tham gia trong ó vai trò nòng c t trong tr ng r ng là các h gia ình và trong ch bi n lâm s n là các doanh nghi p tư nhân. Các d án lâm nghi p ã ư c th c hi n có hi u qu , nh t là D án 661 và các d án ODA ã làm thay i và nâng cao nh n th c c a các cơ quan chính ph và xã h i v vai trò và tác d ng c a r ng. Tăng trư ng giá tr s n xu t lâm nghi p t bình quân 2,8%/năm, vư t ch tiêu k ho ch c a Chính ph là 1,5-2%, nhưng còn th p hơn m c tiêu c a B là 3,6%. T ng s n ph m qu c n i c a ngành Lâm nghi p theo T ng c c Th ng kê ch t kho ng 1% GDP qu c gia, do th ng kê chưa y (n u tính GDP lâm nghi p hoàn toàn có th t 3-4% GDP qu c gia như m c tiêu ra trong Chi n lư c và n u tính c giá tr c a ch bi n lâm s n và xu t kh u, GDP c a ngành còn cao hơn n a). Xu t kh u g có nh ng bư c ti n ngo n m c. Giá tr kim ng ch xu t kh u 2010 có th t 3,2 t USD phù h p v i m c tiêu c a CLPTLN ra vào năm 2010 và có m c tăng trư ng bình quân g n 20%/năm trong 5 năm qua. Trong giai o n 2006-2010, che ph r ng ã tăng t 37,0% năm 2005 lên 37,7% năm 2006, 39,1% năm 2009 và d ki n lên 39,5% năm 2010, bình quân tăng 0,4%/ năm. Ch tiêu k ho ch ra là 42,6% vào năm 2010 là không th t ư c, tuy nhiên k t qu này là c g ng r t l n c a ngành lâm nghi p, c bi t c a D án tr ng m i 5 tri u ha r ng, c a các chính sách h tr tr ng r ng s n xu t (Q 147) và c a các d án ODA trong ngành Lâm nghi p. che ph r ng tăng ã góp ph n b o v môi trư ng sinh thái, gi m thi u tác h i c a l t, bão, sói mòn t, bi n i khí h u.... T ng di n tích r ng ã tăng t 12,60 tri u ha năm 2005, lên 12,87 tri u ha năm 2006, 13,258.843 tri u ha năm 2009 và d ki n tăng lên 13,452.858 tri u ha năm 2010. S n lư ng khai thác g t 3,2 tri u m3 năm 2006 lên g n 4,95 tri u m3 năm 2010, tăng 53%, trong ó khai thác g r ng tr ng chi m kho ng 92%. M c tiêu “xóa ói gi m nghèo nâng cao m c s ng cho ngư i dân nông thôn mi n núi” ã có m t s chuy n bi n cơ b n khi t l nghèo ã gi m trong giai o n 2006-2009 các t nh có nhi u r ng. T l nghèo chung c nư c ã gi m t 19,5% năm 2004 xu ng 14,5% năm 2008, trong ó vùng trung du và mi n núi phiá B c t 38,3% năm 2004 xu ng 31,6% năm 2008, B c Trung B và Duyên h i mi n Trung t 25,9% năm 2004 xu ng 18,4% năm 2008 và Tây nguyên t 33,1% năm 2004 xu ng 24,1% năm 2008. 267 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  14. Chương 14. K t lu n và khuy n ngh Trong ngành Lâm nghi p, nhi u ti n b khoa h c k thu t m i, nh t là trong tuy n ch n, t o gi ng m i, nhân gi ng b ng công ngh mô, hom c ưa vào s n xu t, góp ph n c i thi n năng su t, ch t lư ng r ng. Hi n nay, r ng s n xu t ư c tr ng m i 60% b ng gi ng ti n b k thu t. T l thành r ng i v i r ng tr ng t dư i 50% lên 80%, nhi u nơi năng su t r ng tr ng ã t 15- 20 m3/ha/năm. Ngu n nh: GIZ Vi t Nam Giai o n 2005-2010 cũng là giai o n có nhi u chính sách t phá trong ngành lâm nghi p. Quy t nh 147/2007/Q -TTg v m t s chính sách phát tri n r ng s n xu t giai o n 2007-2015 ã ưa di n tích r ng tr ng s n xu t trong 5 năm t 838.830 ha b ng 112% k ho ch ư c giao. Quy t nh 380/2007/Q -TTg v thí i m chi tr d ch v môi trư ng 2 t nh Sơn La và Lâm ng và Ngh nh 99/2010/N -CP v chính sách chi tr d ch v môi trư ng ã ưa Vi t Nam là nư c u tiên ông Nam Á th c hi n thí i m chi tr d ch v môi trư ng r ng. Ngh nh 117/2010/N -CP ngày 24/12/2010 v t ch c và qu n lý h th ng r ng c d ng v i các chính sách u tư và h tr cho công tác qu n lý r ng c d ng. 268 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  15. Chương 14. K t lu n và khuy n ngh 14.2 Các v n t nt i Tăng trư ng c a ngành Lâm nghi p còn th p và chưa b n v ng, l i nhu n ít, s c c nh tranh y u, ti m năng c a r ng chưa ư c khai thác h p lý nh t là g l n, lâm s n ngoài g và các d ch v môi trư ng. R ng tr ng cũng như r ng t nhiên năng su t và ch t lư ng th p, chưa áp ng ư c nhu c u cho phát tri n kinh t - xã h i, c bi t là nguyên li u g l n cho công nghi p ch bi n và xu t kh u. M c ti u s n xu t 10 tri u m3 g l n vào năm 2020 thay th 80% g nh p kh u là khó hoàn thành, vì n nay chưa v n có gi i pháp kh thi. R ng t nhiên là r ng s n xu t hi n có ch y u là r ng nghèo và m i ph c h i. Ch t lư ng r ng c bi t là r ng t nhiên gi u v n ti p t c suy gi m do khai thác không h p pháp và do chuy n i m c ích s d ng r ng. Công nghi p ch bi n g và LSNG tuy phát tri n nhanh, nhưng t phát, chưa v ng ch c, thi u quy ho ch và t m nhìn chi n lư c, tính c nh tranh th p, s liên k t và phân công s n xu t r t h n ch , s n xu t gia công là chính, thi u công nghi p phù tr , chưa xây d ng ư c thương hi u trên th trư ng th gi i, thi u v n u tư cho phát tri n công nghi p hi n i, ngu n g ch y u ph thu c vào nh p kh u, không có chi n lư c phát tri n g l n trong nư c. Tác ng c a ngành v i vi c xoá ói gi m nghèo c a ngành còn r t h n ch . Trong các vùng lâm nghi p tr ng i m, t l nghèo tuy có gi m trong 5 năm qua, nhưng v n là các vùng có t l nghèo cao nh t. Thu nh p t r ng c a các h gia ình còn r t h n ch , tuy Nhà nư c có nhi u c g ng nhưng hi u qu còn chưa cao. S li u th ng kê năm 2009 cho các t nh có nhi u r ng cho th y t l ói nghèo vùng Tây B c và ông B c B là cao nh t, t l các xã “thoát nghèo” c a Chương trình 135 giai o n II còn r t th p. Xoá ói gi m nghèo là m t ch tiêu t ng h p òi h i s n l c và ph i h p c a nhi u ngành, trong ó ngành lâm nghi p ch góp ph n th c hi n m c tiêu này. Tác ng c a r ng v i môi trư ng còn h n ch , do năng l c phòng h c a r ng còn h n ch ch y u là r ng t nhiên nghèo ki t, r ng non m i ph c h i, do công tác b o v r ng c bi t là r ng t nhiên gi u và trung bình còn chưa t yêu c u, m c dù ngành ã có nhi u c g ng. Vai trò quan tr ng c a r ng t nhiên k c r ng nghèo ki t i v i phòng h , b o t n DSH và bi n i khí h u toàn c u chưa ư c quan tâm úng m c. Khó khăn bao trùm c a ngành Lâm nghi p là thi u các ngu n v n u tư và tín d ng ưu ãi cho c 3 lo i r ng. Ngu n u tư t ngân sách cho ngành Lâm nghi p th p và chưa th c s công b ng so v i các ngành khác, nhi u t nh v n ph i d a vào ngu n v n ngân sách c a t\Trung ương và v n ODA. Ngu n v n vay ưu ãi dài h n v n chưa n ư c các doanh nghi p và h gia ình. 269 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  16. Chương 14. K t lu n và khuy n ngh 14.3 Khuy n ngh chung ngành Lâm nghi p có th óng góp nhi u hơn n a cho n n kinh t qu c dân, cho b o v môi trư ng sinh thái và góp ph n xoá ói gi m nghèo cho ngư i dân mi n núi, c bi t cho trên 12 tri u ng bào các dân t c thi u s , ngành Lâm nghi p c n t p trung vào các ưu tiên c a ngành cho giai o n 2011-2015: Nâng cao ch t lư ng r ng t nhiên và r ng tr ng b o m vai trò phòng h môi • trư ng, gi m thi u các tác ng c a bi n i khí h u và áp ng nhu c u g và LSNG cho n n kinh t qu c dân. Ch tiêu che ph r ng s không ph i là ch tiêu quan tr ng nh t ph i th c hi n vì di n tích t lâm nghi p khó có th tăng lên trong khi mà qu t lâm nghi p v n ang gi m d n và ang là ngu n ch y u m r ng s n xu t nông nghi p, phát tri n công nghi p, tái nh cư,… Xây d ng và hoàn thi n các chính sách u tư cho r ng phòng h và r ng c d ng và hoàn thi n chính sách h tr tr ng r ng s n xu t c n ph i là nh ng ưu tiên cao nh t. y m nh Chương trình gi ng cây lâm nghi p t p trung phát tri n r ng tr ng g l n bao • g m nh p gi ng và công ngh tr ng r ng g l n cao s n phù h p, thay th d n g nh p kh u. Xây d ng và th c hi n k ho ch qu n lý 3 lo i r ng cho các lo i ch r ng (doanh nghi p • nhà nư c và tư nhân, ban qu n lý r ng phòng h và c d ng, nhóm h gia ình, c ng ng) bao g m các ho t ng ki m kê r ng, xây d ng k ho ch qu n lý r ng b n v ng ti n t i xin c p ch ng ch r ng khi có i u ki n, ưu tiên ch ng ch r ng cho r ng tr ng s n xu t. Ph i h p v i B Tài nguyên và Môi trư ng trong xây d ng quy ho ch/ k ho ch s d ng • t lâm nghi p, ti n t i xây d ng lâm ph n qu c gia n nh b o m an ninh môi trư ng, ngu n g n nh và tính b n v ng c a các quy ho ch/ k ho ch b o v và phát tri n r ng (như ch trương n nh di n tích tr ng lúa là 3,8 tri u ha c a Chính ph ). y m nh thí i m, th c hi n chi tr d ch v môi trư ng r ng (FPES, REDD+), cói ó là • m t ngu n thu quan tr ng h tr các thành ph n kinh t tham gia qu n lý b o v r ng. C n xây d ng và hoàn thi n cơ ch chi tr DVMTR có hi u qu và có tính kh thi và coi tr ng vai trò c a c ng ng, chính quy n a phương và l c lư ng Ki m lâm trong công tác b o v r ng và b o t n DSH. 270 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  17. Chương 14. K t lu n và khuy n ngh Xây d ng các t ng công ty lâm nghi p s n xu t và kinh doanh a d ng các t nh có • nhi u r ng làm nòng c t cho tr ng r ng g l n (tr ng 70.000 ha/ năm t c là c n 1 tri u ha cho chu kỳ tr ng r ng 15 năm) cung c p g l n cho giai o n sau 2020. Ti p t c giao r ng t nhiên ch y u cho c ng ng qu n lý và s d ng và giao t tr ng • r ng s n xu t ch y u cho các h gia nh mi n núi còn thi u t s n xu t lâm nghi p. Nh ng thành t u c a ngành ch bi n xu t kh u th i gian v a qua c a Vi t Nam nói • chung và g nói riêng ch y u d a vào giá nhân công r , s lư ng s n xu t l n. Th c ch t, t su t l i nhu n và giá tr gia tăng trong g xu t kh u c h t ư c m c th p. Khi Vi t Nam tr thành qu c gia có thu nh p trung bình thì l i th v nhân công giá r s d n m t i. N u Vi t nam không chuy n sang s n xu t nh ng m t hàng xu t kh u có giá tr gia tăng cao hơn, thì d b rơi vào b y thu nh p trung bình th p. Vì v y, ngành ch bi n g xu t kh u c a Vi t Nam c n i vào hư ng i m i công ngh thi t k và công ngh s n xu t s n ph m nh m t ư c giá tr gia tăng cao hơn và Nhà nư c c n có chính sách h tr tín d ng và k thu t cho vi c i m i công ngh này, bao g m c vi c phát tri n công nghi p phù tr . Ngu n nh: Trương Lê Hi u 271 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  18. Chương 14. K t lu n và khuy n ngh Khuy n ngh c i ti n b ch tiêu giám sát ngành và thu th p s li u, xây d ng báo 1 4 .4 cáo ti n cho giai o n 2011-2015 a) Th ng nh t nh nghĩa v ngành Lâm nghi p: Theo nh nghĩa c a FAO ã ư c nhi u qu c gia trên th gi i th a nh n thì “Lâm nghi p là m t ngành kinh t bao g m các ho t ng ch y u g n v i s n xu t hàng hoá có liên quan n g (g tròn cho công nghi p, c i, than c i, g x , ván nhân t o, b t gi y, gi y và m c), s n xu t ch bi n lâm s n ngoài g và các d ch v t r ng”. Căn c vào th c ti n Vi t Nam, Chi n lư c Phát tri n Lâm nghi p 2006-2020 ã ưa ra m t quan ni m y hơn v ngành Lâm nghi p, phù h p v i i u ki n Vi t Nam cũng như phù h p v i nh nghĩa c a FAO: “Lâm nghi p là m t ngành kinh t k thu t c thù bao g m t t c các ho t ng g n li n v i s n xu t hàng hoá và d ch v t r ng như gây tr ng, khai thác, v n chuy n, s n xu t, ch bi n lâm s n và cung c p các d ch v môi trư ng1 có liên quan n r ng; ngành lâm nghi p có vai trò r t quan tr ng trong b o v môi trư ng, b o t n a d ng sinh h c, xoá ói gi m nghèo c bi t cho ngư i dân mi n núi, góp ph n n nh xã h i và an ninh qu c phòng. Vì v y, giá tr s n xu t theo cách tính hi n nay c a T ng c c Th ng kê có th hi u là giá tr “lâm nghi p thu n tuý” v m t th ng kê không th ng kê trùng l p và giá tr s n xu t y c a ngành Lâm nghi p theo nh nghĩa trong Chi n lươc phát tri n Lâm nghi p. b) Xây d ng k ho ch ph i h p liên ngành trong vi c cung c p và chia s thông tin Nhi u ch tiêu liên quan n ngành lâm nghi p do các B , ngành khác thu th p c bi t là các ch tiêu v dân s , lao ng, vi c làm, v các cơ s kinh t , hành chính, s nghi p, u tư, tài kho n qu c gia, thương m i, giá c , khoa h c công ngh , giáo d c, ào t o, m c s ng dân cư, b o v môi trư ng ... Quá trình thu th p s li u th ng kê cho giai o n 2005-2010 c a các B , ngành và các C c, V , ơn v trong B NN&PTNT cho th y có th thu th p ư c nhi u s li u th ng kê, n u có s ph i h p liên ngành trong vi c cung c p, chia s thông tin và có ngu n kinh phí phù h p h tr vi c thu th p s li u. C n ti p t c có s ph i h p gi a T ng c c Th ng kê và T ng c c Lâm nghi p trong vi c tính giá tr s n xu t và t ng s n ph m trong nư c ho c giá tr tăng thêm c a ngành và ph i h p trong các chương trình i u tra th ng kê c a TCTK như i u tra dân s và lao ng, i u tra Nông nghi p, Nông thôn và Th y s n, i u tra v n u tư, i u tra doanh nghi p, i u tra cơ s s n xu t cá th , T ng 1 Phòng h u ngu n i u ti t ngu n nư c, sinh thu ch ng xói mòn, h n ch b i l p h , h n ch lũ l t, gi m thi u thi t h i cho vùng h lưu. Phòng h ch n gió, ch n cát bay, chăn sóng, l n bi n b o v s n xu t nông nghi p, nuôi tr ng th y s n, khu dân cư và các công trình ven bi n. Phòng h môi trư ng sinh thái, i u hòa khí h u, ch ng ô nhi m các khu ô th , công nghi p, gi m thi u tác h i c a khí th i nhà kính (h p th và lưu gi CO2), cung c p các ngu n gien quý hi m, b o v a d ng sinh h c, du l ch sinh thái và ngh dư ng…v.v. 272 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
  19. Chương 14. K t lu n và khuy n ngh i u tra cơ s kinh t , hành chính và s nghi p, i u tra thương nghi p, khách s n, nhà hàng, du l ch và d ch v , i u tra m c s ng h gia ình … có các thông tin v ngành Lâm nghi p y hơn. D án FORMIS c n h tr th c hi n các nghiên c u này làm cơ s cho vi c cung c p và chia s thông tin dài h n gi a các ngành. Tương t , gi a T ng c c Qu n lý t ai và T ng c c Lâm nghi p c n có s ph i h p trong ki m kê/ th ng kê r ng và t lâm nghi p, trong xây d ng quy ho ch và k ho ch s d ng t lâm nghi p, trong xây d ng phân lo i r ng và t lâm nghi p và trong giao và cho thuê r ng và t lâm nghi p bo m các s li u th ng kê là th ng nh t gi a hai ngành. c) Xây d ng K ho ch ph i h p gi a các cơ quan có liên quan c a B Nông nghi p và Phát triên nông thôn trong vi c thu th p, t ng h p và cung c p thông tin chuyên ngành Lâm nghi p Hi n nay s ph i h p gi a các cơ quan trong B NN&PTNT trong thu th p, t ng h p và cung c p thông tin chuyên ngành Lâm nghi p còn r t h n ch , vì thi u quy ch b t bu c các ơn v có liên quan ph i cung c p thông tin th ng kê và vì chưa có cán b th ng kê chuyên ngành và chưa có ngu n kinh phí ho t ng trong m i cơ quan, ơn v c a B . Vì B NN&PTNT c n xây d ng m t ơn v th ng kê lâm nghi p trong T ng c c Lâm nghi p làm u m i thu th p và s lý thông tin trong n i b T ng c c và v i cơ quan lâm nghi p/ ki m lâm c p t nh. TCLN cũng c n ph i h p v i Trung Tâm Tin h c và Th ng kê và các C c, V , Vi n trong B NN&PTNT xây d ng k ho ch ph i h p và chia s thông tin chuyên ngành lâm nghi p. ngh D án FORMIS ti p t c h tr duy trì và c ng c Nhóm k thu t giám sát liên ngành hi n nay thu th p thông tin, t ch c kh o sát chuyên và h tr xây d ng và v n hành h th ng FORMIS d) Th c hi n D án FORMIS (Phát tri n h th ng qu n lý thông tin ngành LN) ti p t c các ho t ng xây d ng h th ng FOMIS hi n nay. - Ti p t c th nghi m và hoàn ch nh b ch tiêu chuyên ngành và v n hành H th ng FOMIS nh m ti p t c cung c p thông tin trong lĩnh v c lâm nghi p hàng năm và xây d ng báo cáo ti n 5 năm m t l n. - Xây d ng tài li u hư ng d n chi ti t (Manual) v cách tính toán các ch tiêu th ng kê chuyên ngành lâm nghi p trên cơ s tham kh o thành qu c a các nghiên c u chuyên ngành, các hư ng d n k thu t c a TCTK và TT TH-TK. Tài li u hư ng d n này c n trình bày theo khung hư ng d n c a B ch tiêu phát tri n b n v ng c a UNSD. - H tr xây d ng và c ng c h th ng thu th p, t ng h p thông tin và giám sát chuyên ngành lâm nghi p cho các ơn v ch y u c a B NN&PTNT. - Ti p t c nghiên c u, th nghi m và b xung các ch tiêu v ch t lư ng r ng, các d ch v môi trư ng r ng (PFES), REDD+ và ch bi n và thương m i lâm s n./. 273 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2