Báo cáo tiến độ ngành Lâm nghiệp 2006-2010 part 6

Chia sẻ: Asdasd Asda | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

130
lượt xem 28
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'báo cáo tiến độ ngành lâm nghiệp 2006-2010 part 6', nông - lâm - ngư, ngư nghiệp phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo tiến độ ngành Lâm nghiệp 2006-2010 part 6

Chương 8. Chương trình B o v r ng, b o t n a d ng sinh h c và các d ch v môi trư ng S v vi ph m Lu t B o v và Ch tiêu 3.2.6 Phát tri n r ng Trong 4 năm qua t ng s v vi ph m lâm lu t là 162.018 v . Trong ó nhi u nh t là mua bán v n chuy n lâm s n (80.851 v ), ti p n là phá r ng (20.472 v ), khai thác lâm s n (17.406 v ). Trong 4 năm này, s v vi ph m bình quân là 40.505 v /năm và có xu th tăng t 2006 n 2009 (xem b ng 52). b o v r ng, Lu t B o v và Phát tri n r ng năm 2004 ã quy nh nh ng hành vi sau b nghiêm c m: B ng 52: S v vi ph m Lu t b o v và phát tri n r ng ơn v tính: V vi ph m STT LO I VI PH M 2006 2007 2008 2009 T ng c ng T ng c ng 38.534 39.535 42.541 41.408 162.018 1 Phá r ng 4.357 4.212 7.012 4.891 20.472 -Trong ó: nương r y 3.135 3.011 5.534 3.646 15.326 2 Khai thác lâm s n 3.992 4.355 4.558 4.501 17.406 3 Vi ph m quy nh PCCCR 626 964 439 458 2.487 - S v cháy r ng 532 790 282 342 1.946 - S v cháy r ng tìm ra th ph m 43 66 13 30 152 4 Vi ph m v s d ng t LN 976 1.157 229 80 2.442 Vi ph m v QLBV ng v t 5 hoang dã 1.516 1.232 1.400 1.297 5.445 6 Mua bán, v n chuy n LS 19.425 19.890 20.106 21.430 80.851 7 Vi ph m v ch bi n lâm s n 1.332 1.209 1.969 2.049 6.559 8 Vi ph m khác 6.310 6.516 6.828 6.702 26.356 Ngu n: C c Ki m lâm – B NN&PTNT Trong th i kỳ 2006-2009, 50% s v vi ph m thu c v mua bán, v n chuy n lâm s n. Ti p theo là phá r ng (13%), vi ph m khai thác lâm s n (11%), t 4% n 1% là các vi ph m v ch bi n lâm s n, qu n lý b o v ng v t hoang dã, vi ph m v s d ng t lâm nghi p, vi ph m quy nh phòng cháy ch a cháy r ng. T ng h p t t c các vi ph m n m ngoài các lĩnh v c nói trên là 16% (xem bi u 30). 143 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 8. Chương trình B o v r ng, b o t n a d ng sinh h c và các d ch v môi trư ng Bi u 30: Phân b các v vi ph m th i kỳ 2006-2009 theo nhóm Ngu n: C c Ki m lâm – B NN&PTNT Ngu n nh: GIZ Vi t Nam 144 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 8. Chương trình B o v r ng, b o t n a d ng sinh h c và các d ch v môi trư ng S thôn b n có quy ư c b o v Ch tiêu 3.2.7 r ng thúc y ngư i dân tham gia b o v và phát tri n r ng, Chính ph ã ban hành Ngh nh s 29/1998/N - CP v quy ch th c hi n dân ch xã. Ti p theo ó, ngày 20/4/2007, UBTVQH ã ban hành Pháp l nh s 34/2007/PL-UBTVQH11 v th c hi n dân ch xã, phư ng, th tr n. xã trong lĩnh v c b o v và phát tri n r ng, th c thi quy ch dân ch ng th i phát huy n i l c trong c ng ng dân cư, B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn ã ban hành Thông tư s 56/1999/BNN - KL ngày 30/3/1999 và Thông tư 70/TT/BNN ngày 1/8/2007 hư ng d n xây d ng quy ư c b o v và phát tri n r ng trong c ng ng dân cư thôn, b n. Quy ư c b o v và phát tri n r ng do c ng ng dân cư trong thôn t th o lu n, th ng nh t và t t ch c th c hi n. B i v y, quy ư c ư c s ng h c a ngư i dân trong thôn và ngư i dân t giác th c hi n. Quy ư c cũng k th a các phong t c, t p quán, thu n phong m t c c a các c ng ng dân t c ít ngư i trong thôn/ b n và góp ph n nâng cao ý th c, trách nhi m c a m i ngư i dân trong công tác b o v r ng. Ngư i dân bi t rõ ư c giá tr c a tài nhau trong u tranh phòng ng a, ngăn ch n nh ng hành vi vi ph m, nguyên r ng và giúp b o v tài nguyên r ng. Các thôn/b n cũng t thành l p t b o v r ng và có cơ ch phù h p duy trì ho t ng. B ng 53 là th ng kê s thôn b n ã xây d ng và th c hi n quy ư c b o v r ng. Có th nói r ng các quy ư c c a c ng ng thôn b n ã th c s góp ph n làm gi m các vi ph m lâm lu t c a các c ng ng dân cư. Tuy nhiên, s t nh có nhi u r ng có s lư ng quy ư c BVPTR ít, còn khá nhi u như s quy ư c t 100-200 là các t nh Lào Cai, Ninh Thu n, Qu ng Nam, Phú Yên, Gia Lai, Bình Thu n, Th a Thiên Hu ; và có s quy Ngu n nh: Tr n Hi u inh, ư c dư i 100 thôn là các t nh Qu ng Bình, TCLN, B NN&PTNT Qu ng Tr , Phú Yên, Khánh Hòa, k Nông, Kiên Giang. C n xem xét các nguyên nhân t i sao các t nh này không t ch c xây d ng quy ư c BVPTR thôn b n. 145 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 8. Chương trình B o v r ng, b o t n a d ng sinh h c và các d ch v môi trư ng B ng 53: S thôn b n có hương ư c b o v r ng ( ơn v tính: Quy ư c) Theo năm ơn v 2006 2007 2008 2009 T ng công 33.437 33.455 34.048 34.767 Lai Châu 504 504 550 550 i n Biên 1.099 1.099 1.099 1.099 Hòa Bình 1.618 1.618 1.618 1.618 Lào Cai 124 124 124 199 Hà Giang 614 320 337 385 Tuyên Quang 1.467 1.467 1.467 1.467 Phú Th 1.390 1.390 1.390 1.390 Vĩnh Phúc 212 212 212 212 Cao B ng 2.225 2.225 2.225 2.225 B cK n 1.350 1.350 1.350 1.350 Thái Nguyên 885 885 885 885 Qu ng Ninh 558 558 563 563 B c Giang 513 513 513 513 B c Ninh 40 40 40 40 TP H i Phòng 14 14 14 14 H i Dương 68 68 68 81 TP Hà N i 14 14 14 60 Hà Nam 50 50 50 50 Nam nh 46 46 46 46 Ninh Bình 0 0 400 400 Thanh Hóa 1.980 1.980 1.980 1.980 Ngh An 15.780 15.780 15.780 15.780 Hà Tĩnh 252 252 252 252 Qu ng Bình 483 58 58 58 Qu ng Tr 0 27 27 27 Th a Thiên Hu 244 120 120 103 TP à N ng 51 51 51 51 Qu ng Nam 133 137 191 191 Qu ng Ngãi 1 1 0 505 Bình nh 226 349 349 349 Phú Yên 124 121 48 77 Khánh Hòa 205 69 93 93 Ninh Thu n 123 123 123 127 Bình Thu n 60 132 132 137 Kon Tum 210 710 727 727 Gia Lai 179 179 179 179 Lâm ng 247 248 279 279 ăk Nông 38 38 38 40 ng Nai 0 273 273 273 Bà R a V.Tàu 61 61 134 134 TP HCM 16 16 16 16 Bình Dương 13 13 13 13 Tây Ninh 49 49 49 49 An Giang 52 52 52 55 Kiên Giang 22 22 22 22 VQG Cúc Phương 40 40 40 40 VQG B ch Mã 2 2 2 8 VQG Yokdon 55 55 55 55 Ngu n: C c Ki m lâm – B NN&PTNT 146 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 8. Chương trình B o v r ng, b o t n a d ng sinh h c và các d ch v môi trư ng T ng giá tr c a các d ch v môi Ch tiêu 3.2.8 trư ng r ng thu ư c Theo Quy t nh 380/2008/Q -TTg ngày 10/4/2008 c a Th tư ng Chính ph , Vi t Nam ã th c hi n thí i m chính sách chi tr d ch v môi trư ng r ng t i hai t nh Lâm ng và Sơn La. Tính n 2/2010 sau g n 2 năm th c hi n ã có 7 ơn v thu i n và nư c s ch cam k t chi tr cho năm 2009 t ng s 234,4 t ng và các ơn v du l ch Lâm ng 300 tri u ng. Trong vùng thí i m r ng ã ư c b o v t t hơn, s v vi ph m lâm lu t gi m ng gi m 50% so v i năm 2008, Sơn La không còn hi n tương phá r ng áng k ( Lâm làm nương r y và khai thác trái phép). Trên cơ s ó, ngày 24/9/2010 Chính ph ã ban hành Ngh nh s 99/2010/N -CP v chính sách chi tr d ch v môi trư ng r ng, có hi u l c thi hành 1/1/2011, áp d ng trong ph m vi toàn qu c. V i Ngh nh này, Vi t Nam ã tr thành nư c u tiên trong khu v c th c hi n chính sách chi tr môi trư ng r ng ph m vi qu c gia. Tuy nhiên, trong lĩnh v c này còn có m t s vư ng m c c n ti p t c tháo g , như sau: Do thi u kinh phí th c hi n rà soát r ng nên chưa xác nh ư c tr ng thái r ng và ranh gi i r ng, h s K, di n tích lưu v c rõ ràng trên b n và th c a t ó d n n thi u căn ng m i chi tr ư c kho ng 20%, c chính xác chi tr , làm ch m ti n chi tr (Lâm Sơn La m i chi tr ư c g n 13%); Ch th nh n chi tr c n ư c xác nh rõ ràng vi c chi tr có th th c hi n chính xác, nhanh chóng, thu n ti n, d ki m tra và t n ít chi phí th c hi n vi c chi tr ; Chưa xây d ng ư c quy trình ánh giá ch t lư ng b o v r ng có cơ s khoa h c và th c ti n có th chi tr úng n cho các c ng ng, nhóm h , ơn v tham gia. 147 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 8. Chương trình B o v r ng, b o t n a d ng sinh h c và các d ch v môi trư ng ánh giá chung Trong 4 năm qua v cơ b n trong lĩnh v c khoán b o v r ng ã t ư c m t s thành t u như sau: ã giao khoán b o v tương nh ư c trên 2 tri u ha r ng; in T o ngu n thu nh t nh cho ng bào các vùng có r ng. M c khoán b o v r ng ã ư c nâng t 50.000 /ha/năm lên 100.000 /ha/ năm trong năm 2008 và lên 200.000 / ha/năm cho 61 huy n nghèo; Nhi u hình th c khoán ã ư c áp d ng như khoán cho các h gia ình, nhóm h , c ng ng, t b o v r ng, l c lư ng vũ trang, vv… Tuy nhiên, bên c nh nh ng thành t u nói trên, vi c khoán b o v r ng trong th i gian qua còn có nh ng h n ch , b t c p như sau: Vi c s d ng m t m c khoán chung cho t t c các lo i r ng khác nhau, v i ch t lư ng nguy cơ cao th p khác nhau r ng và m c khó khăn khác nhau v phá r ng và m c gi a các vùng khác nhau là không h p lý; Vi c ngư i nh n khoán v n nh n ti n theo h p ng nhưng không th c hi n t t các ho t ng b o v r ng là hi n tư ng khá ph Ngu n nh: GIZ Vi t Nam bi n nhi u a phương. R ng ư c khoán b o v , vì v y v n b khai thác ch t phá trái phép, nhưng khó quy trách nhi m c th ; Nhi u t nh u cho r ng hình th c khoán b o v r ng cho các h gia ình ít hi u qu , do thi u các phương án b o v r ng c th , thi u các bi n pháp ki m tra và ánh giá ch t lư ng r ng hàng năm, trong khi vi c giao r ng t nhiên cho các c ng ng dân cư qu n lý b o v còn trong giai o n th nghi m và chưa có các cơ ch chính sách h tr c th cho lo i hình này; 148 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 8. Chương trình B o v r ng, b o t n a d ng sinh h c và các d ch v môi trư ng Vi c khoán b o v m t di n tích r ng nh cho m i h gia ình qu n lý b o v s r t khó ánh giá hi u qu phòng h th c t hàng năm chi tr công vì hi u qu phòng h và b o t n r ng và a d ng sinh h c c n ph i ư c xem xét trên di n r ng; Quy t nh 245/Q -TTg giao trách nhi m cho chính quy n a phương trong qu n lý b o v r ng và ph i ch u trách nhi m n u r ng b phá, b m t. Tuy nhiên, quy t nh không nêu cơ ch tài chính ho c cơ ch t o ngu n thu, UBND c p xã có th t ch c b o v r ng. Vì v y, nhi u a phương r ng b phá nhưng không th quy trách nhi m cho chính quy n a phương. Vai trò c a UBND xã chưa ư c coi tr ng trong các văn b n chính sách v qu n lý b o v r ng; Chính sách khoán b o v r ng theo các chương trình, d án ch áp d ng cho m t t l nh di n tích r ng phòng h và r ng c d ng và trong m t th i gian không quá 5 năm là không b n v ng, d t o ra nguy cơ phá r ng, m t r ng sau khi không còn ti n khoán b o v r ng; Khoán b o v r ng không nên coi là m t kho n u tư cho ngành lâm nghi p, mà nên c p phát cho các t nh theo t ng s di n tích r ng phòng h và r ng c d ng hi n có như là kinh phí s nghi p hàng năm cho b o v r ng trên cơ s kh năng c a ngân sách nhà nư c. Trong m y năm qua di n tích r ng b m t do chuy n i m c ích s d ng chi m t i 35%. Hi n nay, Nhà nư c chưa có chính sách chuy n i m c ích s d ng r ng v i các tiêu chí rõ ràng, minh b ch, d ki m tra, giám sát. M c dù s xã có ki m lâm a bàn năm 2009 ã tăng thêm 19% so v i năm 2001, và ki m lâm viên a bàn xã năm 2009 ã tăng thêm 33% so v i năm 2001, biên ch c a l c lư ng ki m lâm còn thi u (trung bình 1,2 xã m i có m t kiêm lâm viên a bàn), nhi u a phương ph i b trí kiêm nhi m, cá bi t có nơi không tri n khai ư c vi c phân công ki m lâm ph trách a bàn. M t khác, hi n nay trình c a cán b ki m lâm ph trách a bàn xã còn h n ch nh t là v k năng tuyên truy n, v n ng nhân dân b o v r ng, s ph i h p gi a ki m lâm a bàn v i y ban nhân dân xã thi u ch t ch , s quan tâm ch o c a các c p chính quy n còn h n ch , s ph i h p gi a các ngành liên quan chưa ng u, nhi u nơi a phương là nhi m v ch riêng c a Ki m lâm. còn coi vi c b o v r ng Ngày 24/9/2010 Chính ph ã ban hành Ngh nh s 99/2010/N -CP v chính sách chi tr d ch v môi trư ng r ng, có hi u l c thi hành 1/1/2011, áp d ng trong ph m vi toàn qu c. V i Ngh nh này, Vi t Nam ã tr thành nư c u tiên trong khu v c th c hi n chính sách chi tr m i trư ng r ng ph m vi qu c gia. 149 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9 Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n Chi n lư c Phát tri n Lâm nghi p Vi t Nam 2006 – 2020 S n xu t các s n ph m có kh năng c nh tranh qu c t ch y u d a vào ngu n g và lâm s n ngoài g n i a b n v ng; áp d ng công ngh tiên ti n và thân thi n v i môi trư ng nh m áp ng v cơ b n các nhu c u tiêu dùng trong nư c và xu t kh u; xây d ng công nghi p ch bi n lâm s n tr thành mũi nh n kinh t c a ngành Lâm nghi p. Các ch tiêu ánh giá Ch s 3.3.1: Kh i lư ng g khai thác Ch s 3.3.2: Kh i lư ng LSNG ã khai thác Ch s 3.3.3: Kh i lư ng c i khai thác Ch s 3.3.4: Giá tr s n xu t c a công nghi p ch bi n g Ch s 3.3.5: Giá tr xu t kh u hàng hoá c a ngành Lâm nghi p Ch s 3.3.6: Giá tr g và nguyên li u g nh p kh u Ch s 3.3.7: S n lư ng m t s s n ph m công nghi p ch bi n lâm s n chính Ch s 3.3.8: Di n tích (và kh i lư ng n u có) v s n xu t NL k t h p trên t Lâm nghi p (ch s tương lai) Ch s 3.3.9: Giá tr và kh i lư ng s n xu t, ch bi n c a các làng ngh (ch s tương lai) Ch s 3.3.10: Ch s giá bán m t s lo i lâm s n chính (ch s tương lai) Ch s 3.3.11: T ng m c bán l háng hoá Lâm s n (ch s tương lai) 150 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9. Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n Ch tiêu 3.3.1 Kh i lư ng g khai thác Kh i lư ng g khai thác là m t ch tiêu quan tr ng ph n ánh m t trong nh ng k t qu s n xu t c a ngành lâm nghi p. Ch tiêu t ng h p kh i lư ng g khai thác ư c công b trên “Thông tin kinh t hàng tháng” trên trang m ng, ph n “Lâm nghi p” c a T ng c c th ng kê. Chi ti t hơn, kh i lư ng g khai thác hi n nay ư c chia làm 2 nhóm: (i) g t r ng t nhiên và (ii) g t r ng tr ng. Trong kh i lư ng g r ng t nhiên khai thác còn ư c chia thành 2 nhóm nh : (i) khai thác theo ch tiêu ư c Th tư ng Chính ph phê duy t hàng năm và (ii) khai thác g theo hình th c t n thu (cây gãy , già c i, sâu b nh,…). Trong nh ng năm g n ây, do th c hi n ch trương óng c a r ng t nhiên tp trung khôi ph c v n r ng, nên khai thác g và lâm s n ã b h n ch t i a. Hàng năm, kh i lư ng g khai thác t r ng t nhiên theo (i) ch tiêu khai thác c a Chính ph và (ii) khai thác t n thu. Nhu c u g cho s n xu t, tiêu dùng và xu t kh u do ó ph i d a ch y u và g t r ng tr ng và g nh p kh u. Su t m y ch c năm qua, các con s th ng kê chính th c cho th y kh i lư ng g khai thác t r ng t nhiên gi m liên t c, t m c 2 tri u m3/năm th i kỳ 1970-1980, xu ng 1 tri u m3/năm th i kỳ 1981-1990, xu ng 500 ngàn m3/năm th i kỳ 1991-2000. T năm 2001 tr l i ây, m c khai thác thư ng không vư t quá 300 ngàn m3/năm. B ng 54 cho th y t ng kh i lư ng g khai thác t năm 2005 n 2009 là 16.775.000 m3, trong ó g khai thác t r ng t nhiên là 810.000 m3 ch chi m 5%, g t r ng tr ng là 15.965.000 m3 chi m t i 95% (xem Bi u 32). Kh i lư ng g khai thác trung bình năm c a th i kỳ này là 3.355.000 m3/năm, trong ó g r ng t nhiên là 162.000 m3/năm, g r ng tr ng là 3.193.000 m3/năm. B ng 54: Kh i lư ng g khai thác th i kỳ 2005-2009 Năm 2005 2006 2007 2008 2009 T ng c ng 3 S n lư ng g khai thác (1000 m ) 2.996 3.189 3.261 3.562 3.767 16.775 S n lư ng g khai thác (%) 100% 106% 109% 119% 126% 3 T r ng t nhiên (1000 m ) 130 150 150 180 200 810 T r ng t nhiên (%) 100% 115% 115% 138% 154% T r ng tr ng (1000 m3) 2.866 3.039 3.111 3.382 3.567 15.965 T r ng tr ng (%) 100% 106% 109% 118% 124% Ngu n: T ng c c Th ng kê 151 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9. Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n S li u kh i lư ng g khai thác trong B ng 54 là s li u chính th c c a T ng c c Th ng kê ư c t ng h p d a trên báo cáo hàng năm c a các a phương. Tuy nhiên, trên th c t kh i lư ng g khai thác hàng năm có th cao hơn nhi u, do ch trương c m khai thác c a Chính ph nên các a phương thư ng ch báo cáo kh i lư ng khai thác ư c c p phép, mà không báo cáo ph n khai thác quá m c cho phép. Bên c nh ó m t kh i lư ng g không nh do ngư i dân t khai thác s d ng t i ch làm nhà, s a nhà và ph c v các nhu c u thi t y u khác cũng chưa ư c th ng kê. Ngoài ra, lư ng g khai thác, v n chuy n và buôn bán b t h p pháp t r ng t nhiên cũng không nh nhưng chưa th ng kê ư c nên cũng chưa tính vào lư ng khai thác hàng năm. Nh ng th c t này lý gi i m t ph n câu h i vì sao r ng t nhiên ã óng c a nhi u năm, lư ng khai thác chính th c theo phép r t ít, mà ch t lư ng r ng v n ti p t c gi m sút nghiêm tr ng. Bi u 31: Kh i lư ng g khai thác th i kỳ 2005-2009 Ngu n: T ng c c Th ng kê Kh i lư ng g khai thác t r ng do các t ch c, cá nhân t b v n tr ng và vì v y khi khai thác không ph i xin phép, nh t là g c nh s n xu t dăm g , g l n và nh t tr ng cây phân tán (g n 200 tri u cây/ năm) cũng không ư c th ng kê y . Cho nên có th nói kh i lư ng g khai thác t r ng tr ng trên th c t cũng cao hơn s li u công b chính th c c a T ng c c Th ng kê. Trong th i gian t i, h th ng theo dõi và th ng kê kh i lư ng g khai thác c n ư c t ch c t t hơn c p xã có th cung c p s li u th ng kê th c s ph n ánh úng tình hình th c t . 152 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9. Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n Bi u 32: Cơ c u g khai thác th i kỳ 2005-2009 Ngu n: T ng c c Th ng kê Ngu n nh: Trương Lê Hi u 153 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9. Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n Ch tiêu Kh i lư ng lâm s n ngoài g 3.3.2 (LSNG) ã khai thác M c dù, nhi m v chi n lư c t ra là n năm 2020, LSNG tr thành m t trong các ngành hàng s n xu t chính, nhưng cho n nay v n chưa có s li u th ng kê y và công b chính th c c a T ng c c Th ng kê cũng như T ng c c Lâm nghi p v kh i lư ng LSNG ã khai thác, ch bi n, tiêu dùng trong nư c và xu t kh u. Hi n t i quy mô và t c phát tri n c a ngành LSNG ch ư c bi t m t ph n và gián ti p thông qua s li u th ng kê LSNG xu t kh u hàng năm c a T ng c c H i quan (xem b ng 55). B ng 55: Giá tr kim ng ch xu t kh u lâm s n ngoài g th i kỳ 2005-2009 NĂM 2005 2006 2007 2008 2009 T ng 5 năm T ng c ng (USD) 168.922.969 191.915.720 195.587.251 210.141.883 197.030.709 963.598.532 T ng c ng (%) 100% 114% 116% 124% 117% M t ong t nhiên (USD) 14.415.254 18.322.713 24.802.578 33.952.676 31.588.339 123.081.561 M t ong (%) 100% 127% 172% 236% 219% Qu (USD) 8.340.786 14.347.519 14.540.426 16.586.982 22.556.867 76.372.580 Qu (%) 100% 172% 174% 199% 270% H i (USD) 6.820.213 4.728.860 4.261.187 3.414.798 7.898.263 27.123.320 H i (%) 100% 69% 62% 50% 116% inh hương (USD) 264.682 114.980 139.645 133.095 251.228 903.630 inh hương (%) 100% 43% 53% 50% 95% u kh u (h t, v ) (USD) 835.732 385.718 1.145.432 2.928.802 4.123.934 9.419.618 u kh u (h t, v ) (%) 100% 46% 137% 350% 493% Nh a (cánh ki n. cây) (USD) 2.499.270 4.269.949 2.717.170 3.000.429 2.128.252 14.615.071 Nh a (cánh ki n, cây) (%) 100% 171% 109% 120% 85% Nguyên li u (tre, song) (USD) 4.825.979 7.727.968 5.446.482 4.261.615 4.193.044 26.455.089 Nguyên li u (tre, song) (%) 100% 160% 113% 88% 87% S n ph m mây, tre (USD) 130.921.046 142.018.004 142.534.322 145.863.475 124.290.767 685.627.614 S n ph m mây, tre (%) 100% 108% 109% 111% 95% Ngu n: T ng c c H i quan 154 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9. Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n B ng 55 cho bi t s li u chưa y v giá tr kim ng ch xu t kh u lâm s n ngoài g th i kỳ 2005-2009 t T ng c c H i quan. T ng kim ng ch xu t kh u LSNG c a c th i kỳ là trên 900 tri u USD, trong ó s n ph m mây tre chi m t i 70% (xem bi u 33). T ng m c tăng trong kỳ là 17% t 169 tri u USD vào năm 2005 lên 197 tri u USD vào năm 2009. Chi ti t theo t ng m t hàng, m c tăng cao nh t thu c v u kh u (493%) áng ti c m t hàng này hi n chi m t tr ng quá nh trong t ng kim ng ch xu t kh u LSNG, ti p n qu (270%), m t ong (219%), h i (116%). áng chú ý là m t lo t m t hàng có giá tr kim ng ch xu t kh u gi m g m: Nh a cánh ki n (85%), nguyên li u tre, song (87%), inh hương (95%), s n ph m mây, tre (95%) so v i năm 2005 và các cây thu c r t có ti m năng phát tri n l i chưa ư c quan tâm h tr , trong khi Vi t Nam ph i b ra hàng ch c tri u ô la M nh p kh u các m t hàng ông dư c t Trung Qu c. Bi u 33: Cơ c u kim ng ch xu t kh u LSNG th i kỳ 2005-2009 Ngu n: T ng c c H i quan Như v y m c tăng giá tr kim ng ch xu t kh u cho c 5 năm v a qua m i ch tương ương m c tăng hàng năm (15-20%/năm) t ra trong Chi n lư c phát tri n LSNG 2006- 2020. Bên c nh ó, n u so v i m c tiêu trung h n c a Chi n lư c, v i nhi m v t doanh s xu t kh u LSNG 300 tri u USD vào năm 2010 thì con ư ng mà LSNG c n i ti p cũng còn khá xa. Tình tr ng thi u s li u th ng kê chính th c, y và có h th ng v khai thác, ch bi n, tiêu dùng trong nư c và xu t kh u ang gây không ít tr ng i trong th c hi n chi n lư c phát tri n ngành. Có th th y vi c không có s li u th ng kê chính th c v kh i lư ng LSNG khai thác hàng năm ph n nhi u là do tính ch t c thù c a chu i khai thác và cung c p (i) b t u b ng s thu hái, ch y u t r ng t nhiên, quy mô nh , phân tán, ư c th c hi n b i ngư i dân a phương, (ii) ti p theo là chu i các ho t ng thu gom quy mô thôn, b n r i n các quy mô lãnh th l n hơn có kh i lư ng l n do các thương nhân và t ch c nh , l n khác nhau th c hi n nh m (iii) cung c p cho các cơ s ch bi n. S lư ng các i m xu t phát và các i m trung gian c a chu i khai thác và cung c p LSNG v a l n, v a a d ng 155 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9. Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n ph c t p ư c th c hi n b i nh ng cá nhân ho c t ch c trình chưa chuyên nghi p nên h không t th ng kê, lưu tr y , h th ng và cũng không báo cáo cho ai. M t khác các cơ quan ch c năng cũng chưa coi ây là nhi m v công tác c a mình nên cũng không th c hi n vi c th ng kê, báo cáo và lưu tr s li u m t cách chuyên nghi p. Bên c nh ó, h th ng s li u th ng kê chính th c v ch bi n, tiêu dùng, xu t kh u và thông tin th trư ng còn chưa có ho c không y , thi u chi ti t, chưa h th ng. LSNG, n năm 2020, chi m trên 20% t ng giá tr s n xu t lâm nghi p, giá tr lâm s n ngoài g xu t kh u tăng bình quân 15- 20%/năm, t 800 tri u USD; thu hút 1,5 tri u lao ng và thu nh p t lâm s n ngoài g chi m 15 - 20% trong kinh t h gia ình nông thôn thì vi c quan tr ng là ph i có chính sách h tr phát tri n LSNG cùng v i vi c xác l p h th ng s li u th ng kê chính th c v t t c nh ng lĩnh v c trên, v a có h th ng thông tin v a có h th ng ch tiêu giám sát ph c v cho vi c qu n lý và thúc y phát tri n ngành này t t hơn là vi c không th không làm. Ngu n nh: V KHCN&HTQT, TCLN, B NN&PTNT 156 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9. Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n Ch tiêu 3.3.3 Kh i lư ng c i khai thác C i là s n ph m ph c a ngành lâm nghi p ư c s d ng ch y u làm ch t t, un n u, sư i m cho các h gia ình nông thôn, c bi t i v i các h thu c a bàn mi n núi, vùng sâu, vùng xa. S li u c i khai thác hàng năm do T ng c c Th ng kê thu th p và cung c p, ư c tính toán trên cơ s i u tra m u suy r ng k t qu khai thác các s n ph m ph c a ngành lâm nghi p. S li u v kh i lư ng c i khai thác ư c tính b ng ơn v ste (1 ste tương ương 700 kg). Ngu n nh: Tr n Ng c H i B ng 56: Kh i lư ng c i th i kỳ 2006 – 2009 ơn v tính: 1.000 ste Năm 2005 2006 2007 2008 2009 T ng c ng C NƯ C 26.241 26.270 26.727 27.374 27.832 108.202 Mi n B c 19.257 19.472 19.864 20.467 20.810 80.613 ông B c B 9.384 9.782 9.763 10.155 10.324 40.024 Tây B c B 4.172 4.090 4.366 4.431 4.505 17.392 ng B ng Sông H ng 469 429 479 449 456 1.813 B c Trung b 5.232 5.171 5.256 5.433 5.524 21.384 Mi n Nam 6.984 6.798 6.863 6.907 7.022 27.590 Duyên H i Nam Trung B 1.577 1.518 1.554 1.576 1.602 6.250 Tây Nguyên 1.771 1.713 1.688 1.656 1.684 6.741 ông Nam B 562 580 554 552 561 2.247 Tây Nam B 3.074 2.987 3.067 3.123 3.175 12.352 Ngu n: T ng c c Th ng kê 157 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9. Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n Trong 5 năm qua, theo s li u th ng kê chính th c, Vi t Nam ã khai thác trên 108 tri u ste c i, trong ó mi n B c g n 81 tri u ste chi m 75%, mi n Nam trên 27 tri u ste, chi m 25% (xem B ng 56). ông B c là vùng khai thác c i nhi u nh t (37%), B c Trung B (20%), Tây B c B (16%), Tây Nam B (11%), Tây Nguyên (6%), ông Nam B (2%), ng b ng Sông H ng (2%) (xem Bi u 34). áng lưu ý là kh i lư ng c i c a Tây Nguyên, nơi hi n v n còn nhi u r ng nh t Vi t Nam, ch chi m 6% kh i lư ng c i c a c nư c. Vi c có kh i lư ng c i, th p so v i các vùng khác, c a Tây Nguyên và ông Nam B có th là do chính xác c a th ng kê m u chưa ph n ánh úng th c ch t vi c khai thác và s d ng c i c a nh ng vùng này. Bi u 34: Cơ c u kh i lư ng c i th i kỳ 2005-2009 theo vùng sinh thái Ngu n: T ng c c Th ng kê Kh i lư ng c i khai thác hàng năm th i kỳ 2005-2009 còn ph n ánh th c t là i v i nhi u vùng, c i v n là ngu n năng lư ng sinh ho t ch y u và thi t y u trong i s ng hàng ngày c a c ng ng dân cư. Cho dù các d ng năng lư ng khác như gas, i n ang d n tăng lên, vi c s d ng c i t cho nhu c u sinh ho t hàng ngày c a ng bào mi n núi, nh t là vùng sâu vùng xa, do thói quen và do kh năng tài chính, v n còn là ngu n nhiên li u quan tr ng trong nhi u năm t i. 158 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9. Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n Ch tiêu Giá tr s n xu t c a công nghi p 3.3.4 ch bi n g B ng 57 cho th y t ng giá tr s n xu t công nghi p ch bi n lâm s n 4 năm qua theo giá th c t là 348.969 t VND, trong ó s n xu t giư ng t t 248.998 t VND chi m 71%, s n xu t s n ph m g và lâm s n t 99.971 t VND chi m 29%. B ng 57: Giá tr s n xu t lâm nghi p (công nghiêp) theo giá th c t th i lỳ 2005-2008 T ng c ng Năm 2005 2006 2007 2008 4 năm T ng (t VND) 60.059 77.395 94.830 116.685 348.969 T ng (%) 100% 129% 158% 194% S n xu t s n ph m g và lâm s n (t VND) 19.539 21.326 26.502 32.604 99.971 S n xu t s n ph m g và lâm s n (%) 100% 109% 136% 167% S n xu t giư ng, t , bàn, gh (t VND) 40.520 56.069 68.328 84.081 248.998 S n xu t giư ng, t , bàn, gh (%) 100% 138% 169% 208% Ngu n: T ng c c Th ng kê Tc tăng t ng giá tr s n xu t công nghi p ch bi n lâm s n th i kỳ này là 94%, trong ó s n xu t g và lâm s n tăng 67%, s n xu t giư ng t bàn gh tăng t i 108%. N u tính m c tăng hàng năm thì c hai lĩnh v c trên u t trên 20%/năm. Có th nói giá tr s n xu t công nghi p ch bi n g trong 4 năm v a qua luôn trong t p nh ng ngành công nghi p có m c tăng cao nh t (xem Bi u 35). Bi u 35: Di n bi n giá tr s n xu t công nghi p theo giá th c t th i kỳ 2005-2008 Ngu n: T ng c c Th ng kê 159 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9. Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n T ng giá tr s n xu t công nghi p ch bi n lâm s n 5 năm qua theo giá 1994 là 156.185 t VND, trong ó s n xu t giư ng t t 102.905 t VND chi m 66%, s n xu t s n ph m g và lâm s n t 53.280 t VND chi m 34%. B ng 58: Giá tr s n xu t công nghi p ch bi n lâm s n theo giá so sánh 1994 phân theo ngành công nghi p Sơ b T ng c ng Năm 2005 2006 2007 2008 2009 5 năm T ng (t VND) 21.532 26.895 32.643 36.347 38.768 156.185 T ng (%) 100% 125% 152% 169% 180% S n xu t s n ph m g và lâm s n (t VND) 8.120 8.765 10.935 12.257 13.203 53.280 S n xu t s n ph m g và lâm s n (%) 100% 108% 135% 151% 163% S n xu t giư ng, t , bàn, gh (t VND) 13.411 18.130 21.708 24.090 25.566 102.905 S n xu t giư ng, t , bàn, gh (%) 100% 135% 162% 180% 191% Ngu n: T ng c c Th ng kê Tc tăng t ng giá tr s n xu t công nghi p ch bi n lâm s n theo giá 1994 th i kỳ này là 80%, trong ó s n xu t g và lâm s n tăng 63%, s n xu t giư ng t bàn gh tăng t i 91%. M c tăng hàng năm c a s n xu t s n ph m g và lâm s n th i kỳ này t t 8% n 25%, c a s n xu t giư ng t bàn gh t t 6% n 35%. Các con s giá tr s n xu t lâm nghi p (công nghi p), theo giá 1994, trong 5 năm v a qua luôn trong t p nh ng ngành công nghi p có m c tăng cao nh t (xem Bi u 36). Bi u 36: Di n bi n giá tr s n xu t công nghi p theo giá so sánh 1994 Ngu n: T ng c c Th ng kê 160 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9. Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n Ch tiêu Giá tr xu t kh u hàng hoá c a 3.3.5 ngành Lâm nghi p Theo s li u c a T ng c c H i quan, trong 5 năm qua, t ng giá tr kim ng ch xu t kh u hàng hóa lâm nghi p c a Vi t Nam v n ti p t c có bư c phát tri n nh y v t. Kim ng ch xu t kh u ã t 1.559 tri u USD vào năm 2005 tăng thêm 29% t m c 2.014 tri u USD, tăng thêm 13% trong năm 2006 t m c 2.267 tri u USD, ti p t c tăng 21% vào năm 2007 t 2.749 tri u USD. Năm 2009 do nh hư ng c a kh ng ho ng tài chính và kinh t toàn c u, giá tr xu t kh u gi m 5% so v i năm 2008, nhưng v n b ng 168% kim ng ch c a năm 2005 (xem Bi u 37). Bi u 37: Kim ng ch xu t kh u hàng hóa lâm nghi p th i kỳ 2005-2009 Ngu n: T ng c c H i quan T ng kim ng ch xu t kh u hàng hóa lâm nghi p trong 5 năm, t 2005 n 2009, ã t 11.203 tri u USD. Trong ó, s n ph m g là 8.226 tri u USD, b ng 74% t ng kim ng ch th i kỳ này, g nguyên li u t 2.057 tri u USD b ng 18% và s n ph m khác t 920 tri u USD b ng 8% t ng kim ng ch xu t kh u. Nh ng con s v a nêu trên ây ã ph n ánh m t s th t là Vi t Nam ã tr thành qu c gia có tên trên b n xu t kh u hàng hóa lâm nghi p, v i b n hàng g n 100 nư c và vùng lãnh th trên th gi i (xem B ng 59 và Bi u 38). Bi u 38: Cơ c u giá tr kim ng ch xu t kh u hàng hóa lâm nghi p th i kỳ 2005-2009 Ngu n: T ng c c H i quan 161 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010
Chương 9. Ti n th c hi n Chương trình ch bi n và thương m i lâm s n B ng 59: Kim ng ch xu t kh u hàng hóa lâm nghi p T ng c ng Năm 2005 2006 2007 2008 2009 5 năm T ng s (tri u USD) 1.559 2.014 2.267 2.749 2.614 11.203 T ng s (%) 100% 129% 145% 176% 168% S n ph m g (tri u USD) 1.134 1.489 1.639 2.045 1.919 8.226 S n ph m g (%) 100% 131% 145% 180% 169% G nguyên li u (tri u USD) 264 345 443 502 504 2.057 G nguyên li u (%) 100% 131% 168% 190% 191% S n ph m khác (tri u USD) 162 180 185 203 191 920 S n ph m khác (%) 100% 111% 114% 126% 118% Ngu n: T ng c c H i quan S phát tri n g xu t kh u trong hơn ch c năm qua ã t o nên 4 trung tâm ch bi n g t p trung, quy mô l n là Thành ph H Chí Minh, Bình Dương, ng Nai và Bình nh, mang l i kho ng 300.000 vi c làm, góp ph n áng k vào tăng GDP c a ngành lâm nghi p, phát tri n kinh t , xã h i t i nh ng khu v c nói trên và gián ti p n các khu v c khác trong c nư c. Bi u 39: Kim ng ch xu t kh u lâm s n giai o n 2005-2009 Ngu n: T ng c c H i quan S phát tri n m nh m s n xu t dăm g xu t kh u ã t o nên ng l c r t l n trong tr ng r ng. Th trư ng r ng l n cho g s n xu t dăm, th hi n b ng h th ng các cơ s băm dăm tr i d c b bi n Vi t Nam, mang l i thu nh p cao cho ngư i tr ng r ng c bi t là các h gia ình. Vi c ph xanh t tr ng, i tr c và nhu c u có t tr ng r ng tăng m nh trong th i gian qua cũng có nguyên nhân quan tr ng t s phát tri n này. Ngu n nh: FSSP CO 162 Báo cáo ti n ngành Lâm nghi p Vi t Nam 2006-2010