zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo " Tính chất và vị trí của Luật trưng cầu ý dân trong hệ thống pháp luật Việt Nam "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

83
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tính chất và vị trí của Luật trưng cầu ý dân trong hệ thống pháp luật Việt Nam

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Tính chất và vị trí của Luật trưng cầu ý dân trong hệ thống pháp luật Việt Nam "

x©y dùng ph¸p luËt TS. TrÇn Minh H−¬ng * X ây d ng Lu t trưng c u ý dân là m t c u ý dân là U ban thư ng v Qu c h i và trong nh ng nhi m v thu c chương cơ quan này t ch c trưng c u ý dân trên cơ trình chính th c năm 2006 c a Qu c h i s quy t nh c a Qu c h i ( i u 91). nư c C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Ngoài ra, trong toàn b h th ng văn Nam.(1) Trong khuôn kh bài vi t này, xin b n quy ph m pháp lu t hi n hành ch có ư c trao i v tính ch t và v trí c a Lu t m t văn b n duy nh t là “Quy ch ho t ng trưng c u ý dân trong h th ng pháp lu t c a y ban thư ng v Qu c h i” năm 2004 nư c ta. có quy nh liên quan n vi c t ch c trưng c u ý dân. i u 37 Quy ch quy nh như 1. V tính ch t c a Lu t trưng c u ý dân Quy n tham gia bi u quy t khi Nhà nư c sau: “ y ban thư ng v Qu c h i t ch c t ch c trưng c u ý dân là m t trong nh ng trưng c u ý dân theo quy t nh c a Qu c quy n chính tr cơ b n c a công dân ư c h i; quy nh vi c phát hành phi u trưng Hi n pháp ghi nh n. Tuy nhiên, trên th c t c u, th th c b phi u và ki m phi u; t công dân Vi t Nam chưa có i u ki n s ch c vi c b phi u, t ng h p, công b k t d ng quy n này do chưa có nh ng quy nh qu trưng c u và báo cáo v i Qu c h i t i c th v nguyên t c, i tư ng, n i dung, kỳ h p g n nh t”. Như v y, Quy ch trao cho y ban b o m v tài chính và thông tin, th t c thư ng v Qu c h i th m quy n quy nh ti n hành, ánh giá k t qu và giá tr c a k t qu trưng c u ý dân… Nghiên c u các quy mts vn v th t c ti n hành và xác nh pháp lu t Vi t Nam hi n hành v trưng nh k t qu m t cu c trưng c u ý dân. Trên th c t , y ban thư ng v Qu c h i chưa có c u ý dân cho th y Hi n pháp ch quy nh r t khái quát 3 i m sau ây: ho t ng c th nào th c hi n th m quy n - Tham gia bi u quy t khi Nhà nư c t này. Có th k t lu n quy nh c a Quy ch v ch c trưng c u ý dân là quy n cơ b n c a vi c t ch c trưng c u ý dân cũng chưa c công dân ( i u 53); th , không có th i vào cu c s ng. - Cơ quan có th m quy n quy t nh vi c trưng c u ý dân là Qu c h i ( i u 84); * Gi ng viên chính Khoa hành chính - nhà nư c - Cơ quan có trách nhi m t ch c trưng Trư ng i h c Lu t Hà N i T¹p chÝ luËt häc sè 2/2006 69
x©y dùng ph¸p luËt Nhi u nư c quy nh tham gia trưng c u Chính vì nh ng lý do trên ây nên Lu t ý dân là quy n công dân, m t s nư c quy trưng c u ý dân s ư c xây d ng ph i bao nh là quy n và nghĩa v công dân. Theo g m nh ng quy nh c th , chi ti t công quy nh c a Hi n pháp nư c C ng hoà xã dân có th th c hi n ư c quy n chính tr cơ h i ch nghĩa Vi t Nam thì ó là m t trong b n này. Nhà nư c quy nh và b o m cho nh ng quy n chính tr cơ b n c a công dân. công dân th c hi n các quy n t do dân ch , Chính vì v y Nhà nư c ph i m b o ti n i bi u vào các cơ quan quy n b u c hành trưng c u ý dân trên cơ s t do, t quy n l c nhà nư c trung ương và a nguy n, không cho phép b t kỳ ai, b t kỳ cơ phương, quy n tham gia th o lu n và quy t quan, t ch c nào ép bu c ho c c n tr công quan tr ng c a t nư c, nh nh ng v n dân s d ng quy n này. quy n bi u quy t khi Nhà nư c t ch c Thành ph n tham gia trưng c u ý dân trưng c u ý dân là bi u hi n tr c ti p cao bao g m m i công dân có quy n b u c , có nh t nguyên t c quy n l c nhà nư c thu c th bao g m c công dân Vi t Nam cư trú v nhân dân. Vi c nhà nư c b o m quy n nư c ngoài ( nh ng nơi có i u ki n thành t do ý chí c a công dân trong các cu c l p khu v c trưng c u ý dân ho c t trưng trưng c u ý dân có th coi như là s b sung c u ý dân). cho các hình th c dân ch i di n, cùng v i i tư ng trưng Nh ng v n thu c dân ch i di n t o i u ki n cho công dân c u ý dân c n ư c quy nh theo hư ng tham gia m t cách tích c c và hi u qu nh t m , t c là theo cách li t kê và thêm “các vào quy t nh nh ng công vi c h tr ng c a vn khác do Qu c h i quy t nh”. Quy t nư c và c a a phương. nh như v y m t m t m b o tính k p th i Lu t trưng c u ý dân là o lu t mang khi c n trưng c u ý dân v m t v n quan tính toàn di n t c là trong ó bao hàm quy tr ng trong i s ng chính tr - xã h i c a nh v m i v n liên quan n quá trình t nư c mà lu t chưa quy nh; m t khác, xư ng, chu n b , t ch c ti n hành, xác v i cách quy nh như v y chúng ta s có nh k t qu cũng như ánh giá và s d ng th ti n hành hai hình th c trưng c u ý dân k t qu các cu c trưng c u ý dân. là trưng c u ý dân b t bu c và trưng c u ý Trư c h t là v n xác nh các nguyên dân khi Nhà nư c th y c n (tuỳ nghi). Kinh t c ti n hành trưng c u ý dân. Theo chúng tôi, nghi m nhi u nư c cho th y nh ng trư ng có th quy nh các nguyên t c t ch c trưng h p trưng c u ý dân b t bu c c n ph i ư c c u ý dân tương t như các nguyên t c t quy nh trong Hi n pháp. i bi u vào các cơ quan quy n ch c b u c Cũng c n quy nh v ph m vi ti n hành l c nhà nư c. ó là các nguyên t c: ph trưng c u ý dân và liên quan t i nó là th m thông, bình ng, tr c ti p và b phi u kín. quy n quy t nh trưng c u ý dân. Lu t quy 70 T¹p chÝ luËt häc sè 2/2006
x©y dùng ph¸p luËt nh ph m vi trưng c u ý dân n c p nào thì dân thì ph i có văn b n phát kèm theo cho cũng ph i quy nh th m quy n quy t nh t ng ngư i tham gia trưng c u; còn trong trưng c u ý dân cho cơ quan i di n c a dân trư ng h p t ch c l y ý ki n nhân dân thì (cơ quan quy n l c nhà nư c) c p ó. có th cho ăng t i văn b n trên báo, phát V giá tr c a k t qu trưng c u ý dân thì tin trên ài truy n thanh, truy n hình, g i d th o văn b n cho cơ quan, t ch c có ch nên ti n hành các cu c trưng c u ý dân liên quan t ch c góp ý… nói tóm l i là nh, t c là nh ng cu c trưng có tính quy t ít t n kém hơn mà v n m b o ti p c n c u ý dân mà k t qu có giá tr b t bu c i ư c v i nh ng i tư ng khác nhau v i các cơ quan nhà nư c. Nhân dân quy t nh ng m c khác nhau, trong ó có nh như th nào thì cơ quan nhà nư c có nh ng i tư ng có s quan tâm c bi t và trách nhi m căn c vào ó ban hành quy t có kh năng chuyên môn óng góp i nh tương ng. Nhi u nư c quy nh k t v i v n c th ư c ưa ra l y ý ki n. qu trưng c u ý dân b t bu c ư c coi là Lu t trưng c u ý dân là o lu t có hi u quy t nh cu i cùng, có hi u l c pháp lý l c tr c ti p và ư c áp d ng chung cho t ngay mà không c n s phê chu n c a b t c ch c trưng c u ý dân trên ph m vi c nư c cơ quan nào, b t c c p chính quy n nào. Có và trên ph m vi các a phương. Các quy như v y trưng c u ý dân m i th c s là vi c nh c a lu t ph i r t c th , chi ti t có nhân dân quy t nh. Qua nghiên c u pháp th áp d ng ư c ngay và áp d ng th ng lu t và th c ti n nư c ngoài v trưng c u ý nh t trên c nư c, không c n ph i ban hành dân, chúng tôi th y có nhi u trư ng h p Ngh nh quy nh chi ti t. c bi t lưu ý là nh ư c thông qua t i các cu c trưng quy t ph n các quy nh v th t c b i Lu t trưng c u ý dân có hi u l c cao hơn so v i các o c u ý dân là o lu t duy nh t quy nh th lu t ư c ngh vi n thông qua. i u ó th t c ti n hành m t ho t ng dân ch tr c hi n ch lu t không th hu b quy t nh ti p, b o m cho công dân th c hi n quy n ã ư c thông qua b i m t cu c trưng c u ý hi n nh c a mình trong vi c tham gia vào dân nhưng quy t nh ư c thông qua b i th c thi quy n l p pháp, tham gia quy t nh m t cu c trưng c u ý dân có th bãi b lu t. nh ng v n h tr ng c a t nư c. N u làm ư c như v y thì có th coi ây Nh ng trư ng h p c n tham kh o ý ki n là ho t ng thi t th c góp ph n kh c ph c nhân dân thì có th t ch c l y ý ki n nhân tình tr ng Lu t ban hành ra không có hi u dân là vi c mà chúng ta v n thư ng làm và l c tr c ti p, không th i vào cu c s ng n u ã có nhi u kinh nghi m. Hình th c l y ý không có văn b n quy nh chi ti t và hư ng ki n nhân dân t o i u ki n cho nhân dân d n thi hành; ng th i cũng góp ph n d n có th óng góp nhi u hơn mà ít t n kém kh c ph c m t tình tr ng khá ph bi n hi n hơn cho nhà nư c. N u t ch c trưng c u ý T¹p chÝ luËt häc sè 2/2006 71
x©y dùng ph¸p luËt i văn b n nay các c p, các ngành là ch ghi nh n t i kho n 14 i u 2 Lu t t ch c hư ng d n thi hành (k c trong trư ng h p Qu c h i năm 2001 như sau: “Qu c h i văn b n c a cơ quan nhà nư c c p trên ã quy t nh vi c trưng c u ý dân”. Cơ quan có trách nhi m t ch c trưng c u ý dân là y quy nh r t c th , chi ti t). Trong Báo cáo c a Chính ph trư c Qu c h i trong phiên ban thư ng v Qu c h i (kho n 12 i u 91 Hi n pháp năm 1992 và kho n 11 i u 7 h p toàn th ngày 22/11/2005 ã nêu rõ Lu t T ch c Qu c h i năm 2001 quy nh trong m t s lu t, pháp l nh có nhi u quy y ban thư ng v Qu c h i t ch c trưng nh mang tính nguyên t c, không c th ; chi ti t thư ng ư c giao cho nhi u v n c u ý dân theo quy t nh c a Qu c h i). Chính ph quy nh t i các văn b n dư i Ngoài ra, Hi n pháp hi n hành không t ra lu t. Như v y, s lư ng văn b n Chính ph m t quy nh c th nào v nguyên t c, sáng quy nh chi ti t và hư ng ph i ban hành ki n, trình t , th t c, ph m vi ti n hành cũng như giá tr c a k t qu trưng c u ý dân. d n thi hành lu t, pháp l nh là r t l n và vi c g n 39% t ng s văn b n quy nh chi ti t và i u ó cũng lí gi i m t ph n vì sao trong hư ng d n thi hành lu t, pháp l nh ch m 60 năm qua Nhà nư c ta chưa t ch c ư c ư c ban hành là i u d hi u.(2) m t cu c trưng c u ý dân nào. N u như trong d th o Lu t trưng c u ý 2. V v trí c a Lu t trưng c u ý dân dân chúng ta ưa vào các quy nh v trưng trong h th ng pháp lu t Vi t Nam Như trên ã trình bày, Lu t trưng c u ý c u ý dân trên ph m vi a phương thì s vư ng v th m quy n. Vi c Qu c h i xem dân là o lu t quy nh nguyên t c, n i xét và quy t nh ti n hành trưng c u ý dân dung, trình t , th t c ti n hành, xác nh và c trong trư ng h p t ch c trưng c u ý dân ánh giá k t qu i v i m t ho t ng quan tr ng ư c Hi n pháp quy nh nên trư c h t trên ph m vi c nư c và c trong nh ng trư ng h p t ch c các a phương s là n i dung c a nó ph i phù h p v i các quy nh c a Hi n pháp. Lu t ph i ư c xây m t s quá t i r t l n i v i cơ quan quy n d ng trên cơ s nghiên c u t ng k t kinh l c nhà nư c cao nh t b i Qu c h i Vi t nghi m l y ý ki n nhân dân nh ng năm qua Nam không ph i là cơ quan ho t ng thư ng xuyên. Còn n u mu n ưa vi c ti n và tham kh o, h c t p, ti p thu có ch n l c kinh nghi m nư c ngoài. hành trưng c u ý dân các a phương vào Theo pháp lu t hi n hành c a nư c ph m vi i u ch nh c a Lu t thì có l trư c C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam thì ó (ho c ng th i) ph i ti n hành ki n ngh Qu c h i là cơ quan duy nh t có quy n sa i quy nh c a Hi n pháp v th m quy t nh vi c trưng c u ý dân. Ngoài vi c quy n quy t nh trưng c u ý dân. Ngoài ra ư c quy nh t i kho n 14 i u 84 Hi n cũng c n xác nh rõ ph m vi khái ni m pháp năm 1992 thì n i dung này còn ư c trưng c u ý dân a phương gi i h n n 72 T¹p chÝ luËt häc sè 2/2006
x©y dùng ph¸p luËt c p nào. Có ý ki n cho r ng ch nên t ch c Các o lu t khác ban hành sau Lu t trưng c u ý dân trên ph m vi c nư c và trưng c u ý dân ph i phù h p v i quy nh c p t nh; cũng có ý ki n cho r ng nên m c a lu t này v nh ng v n liên quan n trưng c u ý dân. Nên thi t k theo cách r ng n c c p huy n và c p xã. Có ý ki n cho r ng nh ng v n lâu nay v n t ch c không t ra quy nh c th mà d n chi u l y ý ki n nhân dân cơ s u có th ưa n Lu t trưng c u ý dân là t t nh t. Tuy vào ph m vi i u ch nh c a Lu t trưng c u ý xu t này l i vư ng v i quy nh nhiên, c a Lu t ban hành văn b n quy ph m pháp dân… Theo quan i m cá nhân tôi thì vi c t ch c trưng c u ý dân ch nên gi i h n lu t. Kho n 3 i u 80 Lu t ban hành văn b n trưng c u ý dân trên ph m vi c nư c và quy ph m pháp lu t quy nh: Trong trư ng trưng c u ý dân trên ph m vi t nh ho c vùng h p các văn b n quy ph m pháp lu t v cùng do cùng m t cơ quan ban hành lãnh th (khái ni m vùng lãnh th ây m tvn ư c quy ư c là vùng lãnh th l n hơn t nh). mà có quy nh khác nhau thì áp d ng quy Như v y, Qu c h i là cơ quan có th m nh c a văn b n ư c ban hành sau. quy n quy t nh trưng c u ý dân trên ph m Trong trư ng h p lu t ho c các văn b n vi c nư c và vùng lãnh th . Bên c nh ó, khác ã ư c ban hành trư c ây có ch a Hi n pháp c n quy nh cho h i ng nhân ng nh ng quy nh trái v i quy nh c a dân c p t nh th m quy n quy t nh trưng Lu t trưng c u ý dân thì ưu tiên áp d ng Lu t trưng c u ý dân. c u ý dân trên ph m vi t nh. i v i nh ng thu c ph m vi c p huy n và cơ s vn Xu t phát t quan i m cho r ng vi c t không nên t ch c trưng c u ý dân mà làm ch c trưng c u ý dân c n ti n hành trên cơ s như lâu nay v n làm là t t nh t b i n u trưng nh ng nguyên t c và theo th t c như t ch c b u c nên Lu t trưng c u ý dân không ư c c u ý dân thì ph m vi tham gia c a dân s thu h p ch khâu quy t nh ( ng ý hay phép t ra nh ng quy nh vênh v i các quy không ng ý) thay vì tham gia vào c quá nh c a ch nh b u c v m t s v n trình t kh i xư ng, xây d ng n i dung, tr c ch y u như nguyên t c ti n hành, vi c xác i tư ng ư c tham gia và ti p quy t nh, tr c ti p th c hi n và ki m nh nh ng nh ng i tư ng không ư c tham gia, công tra, ánh giá k t qu th c hi n. C n xác nh rõ Lu t trưng c u ý dân là tác chu n b , t ch c, thành l p khu v c trưng c u ý dân, t trưng c u ý dân... o lu t quy nh t p trung v m i v n liên quan n vi c ti n hành trưng c u ý dân. Có th h c t p cách quy nh c a Lu t Các văn b n quy ph m pháp lu t khác n u b uc i bi u Qu c h i và Lu t b u c i có quy nh nh ng v n liên quan n bi u h i ng nhân dân v nguyên t c ti n trưng c u ý dân thì nh ng quy nh ó không hành (ph thông, bình ng, tr c ti p, b ư c trái v i quy nh c a lu t này. phi u kín); i u ki n tham gia trưng c u ý T¹p chÝ luËt häc sè 2/2006 73
x©y dùng ph¸p luËt dân (công dân Vi t Nam t 18 tu i tr theo Lu t khi u n i, t cáo thì ch th khi u lên); nh ng trư ng h p không ư c tham gia n i là ngư i ch u tác ng tr c ti p c a trưng c u ý dân (ngư i ang b tư c quy n quy t nh hành chính, hành vi hành chính; còn trong Lu t trưng c u ý dân có th quy b u c theo b n án, quy t nh c a toà án ã có hi u l c pháp lu t, ngư i ang ph i ch p nh ph m vi ch th khi u n i r ng hơn, hành hình ph t tù, ngư i ang b t m giam không nh t thi t ph i là ngư i ch u tác ng và ngư i m t năng l c hành vi dân s ); th tr c ti p (các o lu t v t ch c b u c quy t c ti n hành trưng c u ý dân; vi c xác nh nh “m i ngư i” u có quy n khi u n i v k t qu trưng c u ý dân (thông qua ki m sai sót trong danh sách c tri). Ho c t các phi u); công b k t qu trưng c u ý dân; gi i quy nh c a Lu t khi u n i, t cáo ta th y quy t khi u n i trong quá trình t ch c trưng suy cho cùng m i trư ng h p khi u n i u c u ý dân… Nói chung là trưng c u ý dân ph i th hi n thành văn b n thì trong trư ng c n ư c ti n hành trên cơ s các nguyên t c h p này có th dùng công th c “ khi u n i và theo th t c tương t như t ch c các b ng mi ng ho c b ng văn b n” như quy i bi u vào các cơ quan quy n cu c b u c nh trong các o lu t v b u c , th i h n l c nhà nư c. gi i quy t khi u n i v trưng c u ý dân cũng Trong tương lai, cũng c n nghiên c u ph i ng n hơn th i h n gi i quy t khi u n i h c t p kinh nghi m c a Nga trong vi c quy nói chung m b o gi i quy t k p th i… Lu t trưng c u ý dân là o lu t quy nh v nh ng m b o quy n b u c và quy n tham gia trưng c u ý dân chung trong nh v m t trong nh ng cách th c th c m t o lu t - Lu t v nh ng b o m cơ hi n dân ch tr c ti p nên cũng c n t b n quy n b u c và quy n tham gia trưng trong m i quan h m b o s phù h p c a Lu t trưng c u ý dân v i các o lu t quy c u ý dân c a công dân. Trong t ch c trưng c u ý dân, m t v n nh nh ng v n liên quan n th c hành ch c ch n s phát sinh là khi u n i và gi i dân ch , bao g m c dân ch i d i n và quy t khi u n i. Nh ng quy nh v khi u dân ch tr c ti p./. n i và gi i quy t khi u n i v trưng c u ý (1).Xem: Ngh quy t v chương trình xây d ng lu t, dân ph i phù h p v i nh ng quy nh mang pháp l nh năm 2006 ư c Qu c h i nư c C ng hoà tính nguyên t c c a Lu t khi u n i, t cáo. xã h i ch nghĩa Vi t Nam khoá XI, kỳ h p th 8 M t khác, Lu t trưng c u ý dân cũng ph i thông qua ngày 19 tháng 11 năm 2005. (2).Xem: Báo cáo c a Chính ph trư c Qu c h i t ra nh ng quy nh c thù phù h p v i ngày 22/11/2005 v tình hình ban hành vă n b n quy vi c gi i quy t khi u n i trong t ch c trưng ph m pháp lu t c a Chính ph , các b , cơ quan c u ý dân có th gi i quy t k p th i, b o hư ng d n thi hành lu t, ngh quy t c a ngang b v hi u qu quy n và l i ích chính áng c a Qu c h i; pháp l nh, ngh quy t c a y ban thư ng ngư i tham gia trưng c u ý dân. Ch ng h n, v Q u c h i. 74 T¹p chÝ luËt häc sè 2/2006

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học

207 tài liệu

1465 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.