Báo cáo tốt nghiệp: Phương hướng và giải pháp chủ yếu đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài theo vùng kinh tế ở Việt Nam
lượt xem 13
download
Nền kinh tế thế giới đang vận động phát triển không ngừng đòi hỏi từng quốc gia phải từng bước hội nhập vào nền kinh tế thế giới, để giảm khoảng cách của sự nghèo nàn với các nước tư bản phát triển. Đặc biệt trong những năm gần đây khu vực Châu á - Thái Bình Dương là khu vực kinh tế có thể nói là năng động nhất trên thế giới. Việt Nam là một quốc gia nằm trong khu vực này và cũng chịu ảnh hưởng của quy luật phát phát triển....
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Báo cáo tốt nghiệp: Phương hướng và giải pháp chủ yếu đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài theo vùng kinh tế ở Việt Nam
- ------ Luận văn Phương hướng và giải pháp chủ yếu đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài theo vùng kinh tế ở Việt Nam
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu NÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang vËn ®éng ph¸t triÓn kh«ng ngõng ®ßi hái tõng quèc gia ph¶i tõng bíc héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi, ®Ó gi¶m kho¶ng c¸ch cña sù nghÌo nµn víi c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn. §Æc biÖt trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng lµ khu vùc kinh tÕ cã thÓ nãi lµ n¨ng ®éng nhÊt trªn thÕ giíi. ViÖt Nam lµ mét quèc gia n»m trong khu vùc nµy vµ còng chÞu ¶nh hëng cña quy luËt ph¸t ph¸t triÓn. Trong mçi mét quèc gia th× vèn lµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc, nã thóc ®Èy nÒn kinh tÕ cña quèc gia ®ã ph¸t triÓn. §èi víi c¸c níc ph¸t triÓn th× cã lîng vèn v« cïng lín vµ rÊt muèn ®Çu t ra níc ngoµi b»ng c¸ch cã thÓ lµ ®Çu t trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. Cßn ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn vµ c¸c níc kÐm ph¸t triÓn lµ ®iªï kiÖn v« cïng thuËn lîi ®Ó thu hót vèn ®Çu t trong ®ã cã ViÖt Nam. §Çu t lµ ®éng lùc quan träng ®Ó t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Trong ®ã vèn ®Çu t trùc tiÕp cã tÇm quan träng ®Æc biÖt, bëi muèn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc cÇn cã gi¶i ph¸p ®Ó thu hót vèn. ThÊy râ tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy, §¶ng vµ nhµ níc ta ®· ban hµnh luËt ®Çu t níc ngoµi vµo n¨m 1987 vµ qua 3 lÇn söa ®æi vµo c¸c n¨m 1990, 1992 vµ gÇn ®©y nhÊt lµ n¨m 1999. §Ó thùc hiÖn æn ®Þnh kinh tÕ x· héi t¨ng GDP, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng vµ nhiÒu môc tiªu kh¸c th× nguån vèn trong nêc míi chØ ®¸p øng ®îc mét nöa, cho nªn cÇn ph¶i huy ®éng vèn tõ níc ngoµi mµ chñ yÕu lµ vèn ®Çu t trùc tiÕp. Tuy nhiªn tõ khi ban hµnh vµ thùc hiÖn luËt ®Çu t ®Õn nay tuy kh«ng ph¶I lµ thêi gian dµi song chóng ta ®· thu ®îc mét sè kÕt qu¶ kh¶ quan. Nh÷ng kÕt qu¶ ban ®Çu thÓ hiÖn lµ kÕt qu¶ ®óng ®¾n phï hîp víi viÖc tiÕp nhËn ®Çu t níc ngoµi. Cho ®Õn nay ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam vÉn cßn vÊn ®Ò míi cÇn ph¶i ®îc xem xÐt gi¶i quyÕt. Do ®ã viÖc t×m hiÓu nghiªn cøu ®Ó cã ®îc sù ®¸nh gi¸ vÒ nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc t×m ra nh÷ng h¹n chÕ kh¾c phôc nh»m t¨ng cêng ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam trong thêi gian tíi lµ thùc sù cÇn thiÕt nhÊt lµ sau cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh Ch©u ¸, bªn c¹nh 1
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nh÷ng mÆt ®îc cßn cã nh÷ng h¹n chÕ, bÊt cËp cha thu hót cã hiÖu qu¶ ®iÒu ®ã cã thÓ thÊy sè vèn xin vµo ®Çu t ®· gi¶m. Trong bµi viÕt nµy ®Ó cã thÓ thÊy râ vµ cã nh÷ng ph¬ng híng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, em chän ®Ò tµi : "Ph¬ng híng vµ gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Èy m¹nh thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi theo vïng kinh tÕ ë ViÖt Nam" Bµi viÕt nµy bao gåm ba phÇn : phÇn I: Tæng quan vÒ ®Çu t trùc tiÕp víi níc ngoµi (FDI). phÇnII: Thùc tr¹ng thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo c¸c vïng kinh tÕ thêi gian qua. phÇnIII: Ph¬ng híng vµ c¸c gi¶i ph¸p nh»m t¨ng cêng thu hót vèn ®Çu t vµo ph¸t triÓn c¸c vïng kinh tÕ ë ViÖt Nam. 2
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. PhÇn I Tæng quan vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi I. Lý luËn chung vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi Trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi nãi chung vµ ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi nãi riªng ®ang diÔn ra hÕt søc m¹nh mÏ. Nhng ®èi víi ViÖt Nam, ®Çu t níc ngoµi vÉn cßn lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc míi mÎ . Do vËy ®Ó cã mét c¸i nh×n tæng thÓ, khai th¸c ®îc nh÷ng mÆt tÝch cùc vµ h¹n chÕ ®îc nh÷ng mÆt tiªu cùc cña ®Çu t níc ngoµi nh»m thùc hiÖn thµnh c«ng qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ (CNH-H§H), ®ßi hái ph¶i nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy mét c¸ch thÊu ®¸o. 1. §Çu t vµ ®Æc ®iÓm cña ®Çu t §Çu t lµ ho¹t ®éng sö dông tiÒn vèn, tµi nguyªn trong mét thêi gian t¬ng ®èi dµi nh»m thu ®îc lîi nhuËn hoÆc lîi Ých kinh tÕ- x· héi. §Çu t lµ ho¹t ®éng sö dông tiÒn vèn, tµi nguyªn trong mét thêi gian t¬ng ®èi dµi nh»m thu ®îc lîi nhuËn hoÆc lîi Ých kinh tÕ- x· héi. Vèn ®Çu t bao gåm: - TiÒn tÖ c¸c lo¹i: néi tÖ, ngo¹i tÖ, vµng b¹c, ®¸ quý.. - HiÖnvËt h÷u h×nh: t liÖu s¶n xuÊt, tµi nguyªn, hµng ho¸, nhµ xëng.. - Hµng ho¸ v« h×nh: Søc lao ®éng, c«ng nghÖ, th«ng tin, b»ng ph¸t minh, quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp, bÝ quyÕt kü thuËt, dÞch vô, uy tÝn hµng ho¸... - C¸c ph¬ng tiÖn ®Æc biÖt kh¸c: cæ phiÕu, hèi phiÕu, tr¸i phiÕu, c¸c chøng tõ cã gi¸ kh¸c. §Æc ®iÓm cña ®Çu t: - TÝnh sinh lîi: §Çu t lµ ho¹t ®éng tµi chÝnh ( ®ã lµ viÖc sö dông tiÒn vèn nh»m môc ®Ých thu l¹i mét kho¶n tiÒn cã gi¸ trÞ lín h¬n kho¶n tiÒn ®· bá ra ban ®Çu ). 3
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - Thêi gian ®Çu t thêng t¬ng ®èi dµi. Nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ ng¾n h¹n trong vßng mét n¨m thêng kh«ng gäi lµ ®Çu t. - §Çu t mang tÝnh rñi ro cao: Ho¹t ®éng ®Çu t lµ ho¹t ®éng bá vèn trong hiÖn t¹i nh»m thu ®îc lîi Ých trong t¬ng lai. Møc ®é rñi ro cµng cao khi nhµ ®Çu t bá vèn ra níc ngoµi. 2. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi (Foreign Direct Investment- FDI). a. Kh¸i niÖm. FDI ®èi víi níc ta vÉn cßn kh¸ míi mÎ bëi h×nh thøc nµy míi xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam sau thêi kú ®æi míi. Do vËy, viÖc ®a ra mét kh¸i niÖm tæng qu¸t vÒ FDI kh«ng ph¶i lµ dÔ. XuÊt ph¸t tõ nhiÒu khÝa c¹nh, gãc ®é, quan ®iÓm kh¸c nhau trªn thÕ giíi ®· cã rÊt nhiÒu kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ FDI. - Theo Quü tiÒn tÖ quèc tÕ (IMF) (1977): "§Çu t trùc tiÕp ¸m chØ sè ®Çu t ®îc thùc hiÖn ®Ó thu ®îc lîi Ých l©u dµi trong mét h·ng ho¹t ®éng ë mét nÒn kinh tÕ kh¸c víi nÒn kinh tÕ cña nhµ ®Çu t, môc ®Ých cña nhµ ®Çu t lµ giµnh ®îc tiÕng nãi cã hiÖu qu¶ trong c«ng viÖc qu¶n lý h·ng ®ã". - Theo luËt §Çu t níc ngoµi cña Liªn Bang Nga (04/07/1991"§Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ tÊt c¶ c¸c h×nh thøc gi¸ trÞ tµi s¶n vµ nh÷ng gi¸ trÞ tinh thÇn mµ nhµ ®Çu t níc ngoµi ®Çu t vµo c¸c ®èi tîng s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c nh»m môc ®Ých thu lîi nhuËn" - Theo HiÖp héi LuËt quèc tÕ Henxitiky (1996 ) §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ sù di chuyÓn vèn tõ níc cña ngêi ®Çu t sang níc cña ngêi sö dông nh»m x©y dùng ë ®ã nh÷ng xÝ nghiÖp kinh doanh hay dÞch vô. 4
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - Theo LuËt §Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam söa ®æi, ban hµnh 12/11/1996, t¹i §iÒu 2 Ch¬ng 1: §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ viÖc nhµ ®Çu t níc ngoµi ®a vµo ViÖt Nam vèn b»ng tiÒn hoÆc bÊt kú tµi s¶n nµo ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng ®Çu t theo quy ®Þnh cña luËt nµy. Nh vËy, mÆc dï cã rÊt nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau khi ®a ra kh¸i niÖm vÒ FDI, song ta cã thÓ ®a ra mét kh¸i niÖm tæng qu¸t nhÊt, ®ã lµ: §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ h×nh thøc mµ nhµ ®Çu t bá vèn ®Ó t¹o lËp c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ë níc tiÕp nhËn ®Çu t. Trong ®ã nhµ ®Çu t níc ngoµi cã thÓ thiÕt lËp quyÒn së h÷u tõng phÇn hay toµn bé vèn ®Çu t vµ gi÷ quyÒn qu¶n lý, ®iÒu hµnh trùc tiÕp ®èi tîng mµ hä bá vèn nh»m môc ®Ých thu ®îc lîi nhuËn tõ c¸c ho¹t ®éng ®Çu t ®ã trªn c¬ së tu©n theo quy ®Þnh cña LuËt §Çu t níc ngoµi cña níc së t¹i. b. Ph©n lo¹i ®Çu t. - Theo ph¹m vi quèc gia: + §Çu t trong níc. + §Çu t ngoµi níc. - Theo thêi gian sö dông: + §Çu t ng¾n h¹n. + §Çu t trung h¹n. + §Çu t dµi h¹n. - Theo lÜnh vùc kinh tÕ: + §Çu t x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. + §Çu t vµo s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. + §Çu t vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. + §Çu t khai kho¸ng, khai th¸c tµi nguyªn. + §Çu t vµo lÜnh vùc th¬ng m¹i - du lÞch - dÞch vô. + §Çu t vµo lÜnh vùc tµi chÝnh. - Theo møc ®é tham gia cña chñ thÓ qu¶n lý ®Çu t vµo ®èi tîng mµ m×nh bá vèn: 5
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. + §Çu t trùc tiÕp. + §Çu t gi¸n tiÕp. Trªn thùc tÕ, ngêi ta thêng ph©n biÖt hai lo¹i ®Çu t chÝnh: §Çu t trùc tiÕp vµ ®Çu t gi¸n tiÕp. C¸ch ph©n lo¹i nµy liªn quan ®Õn viÖc tiÕp nhËn, qu¶n lý vµ sö dông vèn ®Çu t. * §Çu t gi¸n tiÕp: lµ h×nh thøc mµ ngêi bá vèn vµ ngêi sö dông vèn kh«ng ph¶i lµ mét. Ngêi bá vèn kh«ng ®ßi hái thu håi l¹i vèn ( viÖn trî kh«ng hoµn l¹i ) hoÆc kh«ng trùc tiÕp ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, hä ®îc hëng lîi tøc th«ng qua phÇn vèn ®Çu t. §Çu t gi¸n tiÕp bao gåm: + Nguån vèn viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (official Development assistance - ODA). §©y lµ nguån vèn viÖn trî song ph¬ng hoÆc ®a ph¬ng víi mét tû lÖ viÖn trî kh«ng hoµn l¹i, phÇn cßn l¹i chÞu møc l·i xuÊt thÊp cßn thêi gian dµi hay ng¾n tuú thuéc vµo tõng dù ¸n. Vèn ODA cã thÓ ®i kÌm hoÆc kh«ng ®i kÌm ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ. + ViÖn trî cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ (Non Government organization- NGO): T¬ng tù nh nguån vèn ODA nhng do c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ viÖn trî cho c¸c níc ®ang thiÕu vèn. §ã lµ c¸c tæ chøc nh: Quü tiÒn tÖ quèc tÕ (IMF), Ng©n hµng thÕ giíi (WB), Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸ (ADB)... + TÝn dông th¬ng m¹i: lµ nguån vèn chñ yÕu nh»m hç trî cho ho¹t ®éng th¬ng m¹i, xuÊt nhËp khÈu gi÷a c¸c quèc gia. + Nguån vèn tõ viÖc b¸n tÝn phiÕu, tr¸i phiÕu, cè phiÕu...§©y lµ nguån vèn thu ®îc th«ng qua ho¹t ®éng b¸n c¸c chøng tõ cã gi¸ cho ngêi níc ngoµi. Cã quèc gia coi viÖc mua chøng kho¸n lµ ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp. - §Çu t trùc tiÕp: lµ h×nh thøc ®Çu t mµ ngêi bá vèn ®ång thêi lµ ngêi sö dông vèn. Nhµ ®Çu t ®a vèn ra níc ngoµi ®Ó thiÕt lËp c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh, lµm chñ së h÷u, tù qu¶n lý, ®iÒu hµnh hoÆc thuª ngêi qu¶n lý, hoÆc hîp t¸c liªn doanh víi ®èi t¸c níc së t¹i ®Ó thµnh lËp c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh nh»m môc ®Ých thu ®îc lîi nhuËn. 6
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nh vËy, ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ mét trong nh÷ng nguån vèn tµi chÝnh ®a vµo mét níc trong ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi. 3. §Æc ®iÓm vµ m«i trêng cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. a. §Æc ®iÓm FDI §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cã nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau: - Ho¹t ®éng FDI kh«ng chØ ®a vèn vµo níc tiÕp nhËn ®Çu t mµ cßn cã c¶ c«ng nghÖ, kü thuËt, bÝ quyÕt kinh doanh, s¶n xuÊt, n¨ng lùc Marketing, tr×nh ®é qu¶n lý...H×nh thøc ®Çu t nµy mang tÝnh hoµn chØnh bëi khi vèn ®a vµo ®Çu t th× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®îc tiÕn hµnh vµ s¶n phÈm ®îc tiªu thô trªn thÞ trêng níc chñ nhµ hoÆc xuÊt khÈu. Do vËy, ®Çu t kü thuËt ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng nh©n tè lµm t¨ng søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ trêng. §©y lµ ®Æc ®iÓm ®Ó ph©n biÖt víi c¸c h×nh thøc ®Çu t kh¸c, ®Æc biÖt lµ víi h×nh thøc ODA (h×nh thøc nµy chØ cung cÊp vèn ®Çu t cho níc së t¹i mµ kh«ng kÌm theo kü thuËt vµ c«ng nghÖ). - C¸c chñ ®Çu t níc ngoµi ph¶i ®ãng gãp mét lîng vèn tèi thiÓu vµo vèn ph¸p ®Þnh tuú theo quy ®Þnh cña LuËt ®Çu t níc ngoµi ë tõng níc, ®Ó hä cã quyÒn trùc tiÕp tham gia ®iÒu hµnh, qu¶n lý ®èi tîng mµ hä bá vèn ®Çu t. Ch¼ng h¹n, ë ViÖt Nam theo ®iÒu 8 cña LuËt §Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam quy ®Þnh: ”Sè vèn ®ãng gãp tèi thiÓu cña phÝa níc ngoµi ph¶i b»ng 30% vèn ph¸p ®Þnh cña dù ¸n” (Trõ nh÷ng trêng hîp do chÝnh phñ quy ®Þnh). - QuyÒn qu¶n lý, ®iÒu hµnh doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi phô thuéc vµo vèn gãp. Tû lÖ gãp vèn cña bªn níc ngoµi cµng cao th× quyÒn qu¶nlý, ra quyÕt ®Þnh cµng lín. §Æc ®iÓm nµy gióp ta ph©n ®Þnh ®îc c¸c h×nh thøc ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. NÕu nhµ ®Çu t níc ngoµi gãp 100% vèn th× doanh nghiÖp ®ã hoµn toµn do chñ ®Çu t níc ngoµi ®iÒu hµnh. - QuyÒn lîi cña c¸c nhµ §TNN g¾n chÆt víi dù ¸n ®Çu t: KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh cña doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh møc lîi nhuËn cña nhµ ®Çu t. Sau khi trõ ®i thuÕ lîi tøc vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp cho níc chñ nhµ, nhµ §TNN nhËn ®îc phÇn lîi nhuËn theo tû lÖ vèn gãp trong vèn ph¸p ®Þnh. 7
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - Chñ thÓ cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi thêng lµ c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia vµ ®a quèc gia ( chiÕm 90% nguån vèn FDI ®ang vËn ®éng trªn thÕ giíi ). Th«ng thêng c¸c chñ ®Çu t nµy trùc tiÕp kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ( v× hä cã møc vèn gãp cao) vµ ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh cã lîi nhÊt cho hä. - Nguån vèn FDI ®îc sö dông theo môc ®Ých cña chñ thÓ §TNN trong khu«n khæ luËt §Çu t níc ngoµi cña níc së t¹i. Níc tiÕp nhËn ®Çu t chØ cã thÓ ®Þnh híng mét c¸ch gi¸n tiÕp viÖc sö dông vèn ®ã vµo nh÷ng môc ®Ých mong muèn th«ng qua c¸c c«ng cô nh: thuÕ, gi¸ thuª ®Êt, c¸c quy ®Þnh ®Ó khuyÕn khÝch hay h¹n chÕ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo mét lÜnh vùc, mét ngµnh nµo ®ã. - MÆc dï FDI vÉn chÞu sù chi phèi cña ChÝnh Phñ song cã phÇn Ýt lÖ thuéc vµo quan hÖ chÝnh trÞ gi÷a c¸c bªn tham gia h¬n so víi ODA. - ViÖc tiÕp nhËn FDI kh«ng g©y nªn t×nh tr¹ng nî níc ngoµi cho níc chñ nhµ, bëi nhµ §TNN chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp tríc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña hä. Trong khi ®ã, ho¹t ®éng ODA vµ ODF ( official Development Foreign) thêng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nî níc ngoµi do hiÖu qu¶ sö dông vèn thÊp. b. M«i trêng ®Çu t FDI t¹i ViÖt Nam. Níc ta më cöa thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi muén h¬n c¸c níc trong khu vùc, hÖ thèng luËt ®Çu t níc ngoµi ra ®êi muén h¬n. Nhng t¬ng ®èi ®Çy ®ñ vµ kh«ng kÐm phÇn hÊp dÉn so víi c¸c níc trong khu vùc. LuËt ®Çu t níc ngoµi cña ViÖt Nam ®îc ban hµnh tõ n¨m 1987, ®©y lµ mét mèc quan träng ®¸nh dÊu qu¸ tr×nh më cöa nÒn kinh tÕ, ®a d¹ng ho¸ ®a ph¬ng ho¸ quan hÖ ®èi ngo¹i cña níc ta. Tríc ®ã n¨m 1977 ChÝnh phñ ban hµnh mét nghÞ ®Þnh vÒ ®©u t trùc tiÕp níc ngoµi. Song qu¸ tr×nh thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi chØ thùc sù kÓ tõ khi luËt ®Çu t níc ngoµi ®îc ban hµnh. LuËt ®Çu t níc ngoµi ®îc ban hµnh dùa trªn kinh nghiÖm vµ luËt ph¸p cña mét sè níc ph¸t triÓn cïng víi c¸c ®iÒu kiÖn vµ ®Æc ®iÓm tõng vïng cña ViÖt Nam. Tõ khi ra ®êi ®Õn nay lu«n ®îc sù quan t©m nghiªn cøu, söa ®æi hoµn thiÖn ®¶m b¶o tÝnh linh häat phï hîp víi bèi c¶nh thùc tiÔn. §· söa ®æi bæ xung vµo c¸c n¨m 1990, 1992, 1996 vµ lÇn míi nhÊt lµ th¸ng 6 n¨m 2000 võa qua. Cïng víi luËt ®Çu t cho tíi nay cã tíi trªn 1100 v¨n b¶n díi luËt quy 8
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Þnh vµ híng dÉn thc hiÖn luËt ®Çu t níc ngoµi, trong ®ã cã nghÞ ®Þnh 24\2000 N§-CP ngµy 31-7-2000 míi nhÊt quy ®Þnh vÒ luËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam. §· chi tiÕt ho¸ c¸c vÊn ®Ò trong luËt ®Çu t níc ngoµi, ®· gi¶i quyÕt døt ®iÓm c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n cña ®Çu t níc ngoµi nh: h×nh thøc ®Çu t tæ chøc kinh doanh, vÊn ®Ò thuÕ, tµi chÝnh, qu¶n lý ngo¹i hèi, xuÊt nhËp khÈu chuyÓn giao c«ng nghÖ, b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i, quan hÖ lao ®éng, b¶o ®¶m ®Çu t, vÒ håi h¬ng vèn vµ khen thëng.... luËt ®Çu t níc ngoµi cña ta ®îc ®¸nh gi¸ lµ ®¹o luËt th«ng tho¸ng, cëi më b¶o ®¶m cho nhµ ®Çu t níc ngoµi an toµn vÒ ®Çu t vµ tù do kinh doanh. §ång thêi b¶o ®¶m nguyªn t¾c b¶o ®¶m ®éc lËp tù chñ t«n träng chñ quyÒn, t«n träng ph¸p luËt cña ViÖt Nam b×nh ®¼ng hîp t¸c cïng cã lîi. LuËt võa phï hîp víi t×nh h×nh níc ta vµ thÝch øng víi hÖ thèng th«ng lÖ quèc tÕ. Do ®ã ®· cã søc hÊp dÉn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi. Bªn c¹nh ®ã c¸c bé c¸c ngµnh liªn quan ®· cã nh÷ng th«ng t híng dÉn nh»m c¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t vµ ®· cã nh÷ng thay ®æi hîp lý lµm t¨ng tÝnh hÊp dÉn ®Çu t nh: S¾c lÖnh ng©n hµng ban hµnh cña bé tµi chÝnh cho phÐp doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®îc më tµi kho¶n bÊt k× ë ng©n hµng níc ngoµi ®· gi¶i quyÕt ®îc nhu cÇu vèn cña nhµ ®Çu t níc ngoµi khi c¸c ng©n hµng trong níc kh«ng cã kh¶ n¨ng cung cÊp. C¸c thay ®æi vÒ quy ®Þnh, u ®·i ®èi víi nhµ ®Çu t níc ngoµi, ngêi lao ®éng ngêi níc ngoµi nh ®îc u tiªn vÒ c¸c thñ tôc xuÊt nhËp c¶nh c¸c quy ®Þnh c tró, ngêi lao ®éng níc ngoµi ®îc phÐp c tró phï hîp víi hîp ®ång lao ®éng vµ sÏ ®îc gia h¹n c tró nÕu hîp ®ång lao ®éng ®îc gia h¹n ®Æc biÖt lµ viÖc b·i bá chÕ ®é hai gi¸ ®èi víi ngêi níc ngoµi ®· lµm mÊt ®i c¶m gi¸c bÞ ph©n biÖt ®èi xö cña ngêi níc ngoµi. VÊn ®Ò tiÒn l¬ng vµ quan hÖ lao ®éng còng cã nh÷ng thay ®æi tÝch cùc nh: C¸c doanh nghiÖp níc ngoµi ®îc phÐp tuyÓn dông lao ®éng nÕu sau 20 ngµy kÓ tõ ngµy yªu cÇu tuyÓn dông mµ c¸c c¬ quan tuyÓn dông kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu lao ®éng. Doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®îc phÐp tr¶ l¬ng cho ngêi ViÖt Nam b»ng tiÒn ViÖt Nam thay v× b¾t buéc ph¶i tr¶ b»ng USD... bªn c¹nh ®ã ViÖt Nam cã sù æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi cao Ýt níc trong vµ ngoµi khu vùc ®¹t ®îc còng lµ mét nh©n tè lµm t¨ng tÝnh hÊp dÉn cña m«i trêng ®Çu t. Quan hÖ ngo¹i giao níc ta lu«n ®îc chó träng ph¸t triÓn kÓ tõ khi thùc hiÖn ®æi míi ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ më. §· thiÕt lËp vµ cñng cè mèi quan hÖ víi nhiÒu níc trªn thÕ giíi, ViÖt Nam ngµy cµng héi nhËp h¬n vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi tÝch cùc tham gia 9
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. vµo c¸c tæ chøc khu vùc nh :ASEAN, APTA còng nh diÔn ®µn ch©u ¸ Th¸i B×nh D¬ng... ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi thu hót FDI vµo ViÖt Nam. ViÖt Nam n»m trong khu vùc ph¸t triÓn n¨ng ®éng nhÊt thÕ giíi, cã tèc ®é t¨ng trëng cao gÊp nhiÒu lÇn so víi møc trung b×nh cña thÕ giíi (2,4%), cïng víi nguån tµi nguyªn phong phó ®a d¹ng vµ nguån nh©n lùc dåi dµo víi b¶n tÝnh cÇn cï chÞu khã ham häc hái... II.sù cÇn thiÕt ph¶i thu hót FDI vµo ph¸t triÓn c¸c vïng kinh tÕ ë ViÖt Nam Tríc hÕt FDI lµ ngån bæ xung vèn ®Çu t. Gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng thiÕu vèn ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. C¸c níc ®ang ph¸t triÓn thêng trong vßng luÈn quÈn nh sau: SX kh«ng hiÖu qu¶ Thu nhËp thÊp §Çu t thÊp TÝch luü thÊp Khi cã FDI §Çu t t¨ng Quy m« XS, hiÖu qu¶ XS t¨ng Thu nhËp t¨ng TÝch luü t¨ng T¹o ®µ ph¸t triÓn cho giai ®o¹n sau. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi sÏ gãp phÇn t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, n©ng cao thu nhËp, æn ®Þnh ®êi sèng d©n c: + Khi cha cã FDI : §Çu t thÊp quy m« SX nhá Sö dông Ýt lao ®éng thÊt nghiÖp + Khi cã FDI : §Çu t t¨ng quy m« SX t¨ng Sö dông nhiÒu lao ®éng, t¹o nhiÒu viÖc lµm Gi¶m thÊt nghiÖp T¨ng thu nhËp d©n c. + §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi sÏ kÝch thÝch qu¸ tr×nh SX: FDI ®Çu t t¨ng SX t¨ng CÇu ®Çu vµo t¨ng(NVL) T¨ng SX cung cÊp ®Çu vµo (NVL) 10
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi sÏ c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n, do kho¶n môc vèn t¨ng thªm, mÆt kh¸c ®Çu t truc tiÕp níc ngoµi thêng ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt khÈu do ®ã g¶m chi ngo¹i tÖ vµ t¨ng thu ngo¹i tÖ tõ ho¹t ®éng cña DNCV§TNN. Do vËy sÏ lµm c¸n c©n thanh to¸n dÞch chuyÓn theo chiÒu th¨ng d. HÇu hÕt c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ë trong t×nh tr¹ng th©m hôt c¸n c©n thanh to¸n. §Çu t trc tiÕp níc ngoµi ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tiÕp nhËn c«ng nghÖ ë c¸c níc tiÕp nhËn ®Çu t : C¸c níc ®i ®Çu t thêng cã tiÒm lùc vÒ vèn, cã ®iÒu kiÖn ®Ó nghiªn cøu triÓn khai c«ng nghÖ kü thuËt cao, lu«n xuÊt hÖn c«ng nghÖ míi dÉn tíi xuÊt hiÖn c«ng nghÖ h¹ng hai, c«ng nghÖ h¹ng ba. §· dÉn tíi nhu cÇu chuyÓn giao c«ng nghÖ. Trong khi níc së t¹i khan hiÕm vèn kh«ng cã ®iÒu kiÖn nghiªn cøu nªn mÆt b»ng c«ng nghÖ thßng thÊp h¬n, lu«n cã nhu cÇu tiÕp nhËn c«ng nghÖ song còng rÊt h¹n chÕ viÖc tiÕp nhËn c«ng nghÖ th«ng qua con ®êng quan hÖ th¬ng m¹i v× kh«ng cã vèn. Nªn th«ng qua con ®êng FDI ®Ó tiÕp nhËn c«ng nghÖ lµ chñ yÕu. Víi h×nh thøc nµy níc tiÕp nhËn cã ®iÒu kiÖn tiÕp nhËn c«ng nghÖ míi vµ tËn dông ®îc c¸c c«ng nghÖ h¹ng hai ®· lçi thêi ë níc ®èi t¸c nhng cßn tiªn tiÕn h¬n so víi c«ng nghÖ trong níc víi chi phÝ thÊp, tiÕt kiÖm ®îc thêi gian nghiªn cøu, cã ®iªï kiÖn ®i t¾t ®ãn ®Çu rót ng¾n kho¶ng c¸ch vÒ mÆt b»ng c«ng nghÖ kü thuËt. Th«ng qua FDI c¸c níc nhËn ®Çu t cã thÓ tiÕp cËn víi thÞ trêng thÓ giíi. Bëi v× hÇu hÕt c¸c ho¹t ®éng FDI ®Òu do c¸c c«ng ty ®a quèc gia thùc hiÖn mµ c¸c c«ng ty cã lîi thÓ vÒ viÖc tiÕp cËn víi kh¸ch hµng b»ng nh÷ng hîp ®ång dµi h¹n dùa trªn c¬ së nh÷ng thanh thÕ vµ uy tÝn cña hä vÒ chÊt lîng, kiÓu d¸ng cña s¶n phÈm vµ viÖc gi÷ ®óng thêi h¹n... Th«ng qua ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi häc hoi ®îc kinh ngiÖm kinh doanh, n©ng cao hiªu qu¶ qu¶n lý, vµ t¸c phong lao ®éng cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi cã kinh nghiÖm kinh doanh, cã kh¶ n¨ng qu¶n lý hiÖu qu¶. Trong qu¸ tr×nh h¬p t¸c :cïng kinhdoanh, cïng qu¶n lý. ..SÏ n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý, kinh nghÖm kinh doanh cho nøoc tiÕp nhËn. Ngoµi ra ®Çu t 11
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. trc tiÕp cßn gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ.C¸c níc ®ang ph¸t thiÓn thêng cã c¬ cÊu kinh tÕ bÊt hîp lý, chñ yÕu ph¸t triÓn khu vùc mét do kh«ng cã nhiÒu vèn. Vi v©y FDI sÏ cung cÊp vèn ®Ó ®Çu t chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý h¬n,dÇn dÇn mang tÝnh chÊt cña mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. III. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi viÖc thu hót FDI vµo c¸c vung kinh tÕ. 1. M«i trêng chÝnh trÞ- x· héi. Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ - x· héi cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ vèn ®Çu t, ®Æc biÖt lµ ®Çu t níc ngoµi. T×nh h×nh chÝnh trÞ kh«ng æn ®Þnh, ®Æc biÖt lµ thÓ chÕ chÝnh trÞ (®i liÒn víi nã lµ sù thay ®æi luËt ph¸p) th× môc tiªu vµ ph¬ng thøc thùc hiÖn môc tiªu còng thay ®æi. HËu qu¶ lµ lîi Ých cña c¸c nhµ §TNN bÞ gi¶m (hä ph¶i g¸nh chÞu mét phÇn hay toµn bé c¸c thiÖt h¹i ®ã) nªn lßng tin cña c¸c nhµ ®Çu t bÞ gi¶m sót. MÆc kh¸c, khi t×nh h×nh chÝnh trÞ - x· héi kh«ng æn ®Þnh, Nhµ níc kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña c¸c nhµ §TNN, hËu qu¶ lµ c¸c nhµ ®Çu t ho¹t ®éng theo môc ®Ých riªng, kh«ng theo ®Þnh híng chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ -x· héi cña níc nhËn ®Çu t. Do ®ã hiÖu qu¶ sö dông vèn FDI rÊt thÊp. Kinh nghiÖm cho thÊy, khi t×nh h×nh chÝnh trÞ -x· héi bÊt æn th× c¸c nhµ ®Çu t sÏ ngõng ®Çu t hoÆc kh«ng ®Çu t n÷a. Ch¼ng h¹n, sù lén xén ë Nga trong thêi gian qua ®· lµm n¶n lßng c¸c nhµ ®Çu t mÆc dï Nga lµ mét thÞ trêng réng lín, cã nhiÒu tiÒm n¨ng...Tuy nhiªn, nÕu chÝnh phñ thùc hiÖn chÝnh s¸ch cëi më h¬n n÷a th× chØ lµm gi¶m kh¶ n¨ng thu hót c¸c nhµ §TNN, c¸ biÖt cã trêng hîp trong chiÕn tranh vÉn thu hót ®îc FDI song ®ã chØ lµ trêng hîp ngo¹i lÖ ddèi víi c¸c c«ng ty thuéc tæ hîp c«ng nghiÖp qu©n sù muèn t×m kiÕm c¬ héi bu«n b¸n c¸c ph¬ng tiÖn chiÕn tranh hoÆc lµ sù ®Çu t cña chÝnh phñ th«ng qua h×nh thøc ®a ph¬ng hoÆc song ph¬ng nh»mthùc hiÖn môc ®Ých riªng. Râ rµng, trong trêng hîp nµy, viÖc sö dông FDI kh«ng ®em l¹i hiÖu kinh tÕ - x· héi cho níc tiÕp nhËn ®Çu t. 2. Sù æn ®Þnh cña m«i trêng kinh tÕ vÜ m«. §©y lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cña mäi ý ®Þnh vµ hµnh vi ®Çu t. §iÒu nµy ®Æc biÖt quan träng ®èi víi viÖc huy ®éng vµ sö dông vèn níc ngoµi. §Ó thu 12
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. hót ®îc FDI, nÒn kinh tÕ ®Þa ph¬ng ph¶i lµ n¬i an toµn cho sù vËn ®éng cña vèn ®Çu t, vµ lµ n¬i cã kh¶ n¨ng sinh lîi cao h¬n c¸c n¬i kh¸c. Sù an toµn ®ßi hái m«i trêng vÜ m« æn ®Þnh, h¬n n÷a ph¶i gi÷ ®îc m«i trêng kinh tÕ vÜ m« æn ®Þnh th× míi cã ®iÒu kiÖn sö dông tèt FDI. Møc ®é æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« ®îc ®¸nh gi¸ th«ng qua tiªu chÝ: chèng l¹m ph¸t vµ æn ®Þnh tiÒn tÖ. Tiªu chÝ nµy ®îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ nh l·i suÊt, tû gi¸ hèi ®o¸i, tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc, c¸c c«ng cô thÞ trêng më ®ång thêi ph¶i kiÓm so¸t ®îc møc th©m hôt ng©n s¸ch hoÆc gi÷ cho ng©n s¸ch c©n b»ng. 3. HÖ thèng ph¸p luËt ®ång bé vµ hoµn thiÖn, bé m¸y qu¶n lý nhµ níc cã hiÖu qu¶. M«i trêng ph¸p luËt lµ bé phËn kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi ho¹t ®éng FDI. Mét hÖ thèng ph¸p luËt ®ång bé, hoµn thiÖn vµ vËn hµnh h÷u hiÖu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè t¹o nªn m«i trêng kinh doanh thuËn lîi, ®Þnh híng vµ hç trrî choc¸c nhµ §TNN. VÊn ®Ò mµ c¸c nhµ §TNN quan t©m lµ: - M«i trêng c¹nh tranh lµnh m¹nh, quyÒn së h÷u tµi s¶n t nh©n ®îc ph¸p luËt b¶o ®¶m. - Quy chÕ ph¸p lý cña viÖc ph©n chia lîi nhuËn, quyÒn håi h¬ng lîi nhuËn ®èi víi c¸c h×nh thøc vËn ®éng cô thÓ cña vèn níc ngoµi. - Quy ®Þnh vÒ thuÕ, gi¸, thêi h¹n thuª ®Êt...Bëi yÕu tè nµy t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ tû suÊt lîi nhuËn. NÕu c¸c quy ®Þnh ph¸p lý b¶o ®¶m an toµn vÒ vèn cña nhµ ®Çu t kh«ng bÞ quèc h÷u ho¸ khi ho¹t ®éng ®Çu t kh«ng ph¬ng h¹i ®Õn an ninh quèc gia, b¶o ®¶m møc lîi nhuËn cao vµ viÖc di chuyÓn lîi nhuËn vÒ níc thuËn tiÖn th× kh¶ n¨ng thu hót FDI cµng cao. Do vËy, hÖ thèng ph¸p luËt ph¶i thÓ hiÖn ®îc néi dung c¬ b¶n cña nguyªn t¾c: T«n träng ®éc lËp chñ quyÒn, b×nh ®¼ng, cïng cã lîi vµ theo th«ng lÖ quèc tÕ. §ång thêi ph¶i thiÕt lËp vµ hoµn thiÖn ®Þnh chÕ ph¸p lý t¹o niÒm tin cho c¸c nhµ §TNN. Bªn c¹nh hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt th× nh©n tè quyÕt ®Þnh ph¸p luËt cã hiÖu lùc lµ bé m¸y qu¶n lý nhµ níc. Nhµ níc ph¶i m¹nh víi bé m¸y 13
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. qu¶n lý gän nhÑ, c¸n bé qu¶n lý cã n¨ng lùc, n¨ng ®éng,cã phÈm chÊt ®¹o ®øc. ViÖc qu¶n lý c¸c dù ¸n FDI ph¶i chÆt chÏ theo híng t¹o thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t song kh«ng ¶nh hëng ®Õn sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ vµ x· héi. 4 HÖ thèng c¬ së h¹ tÇng kü thuËt. KÕt cÊu h¹ tÇng kü thuËt lµ c¬ së ®Ó thu hót FDI vµ còng lµ nh©n tè thóc ®Èy ho¹t ®éng FDI diÔn ra nhanh chãng, cã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. §©y lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ ®Çu t tríc khi ra quyÕt ®Þnh. Quèc gia cã hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c, m¹ng líi giao th«ng, n¨ng lîng, hÖ thèng cÊp tho¸t níc, c¸c c¬ së dÞch vô tµi chÝnh ng©n hµng... t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c dù ¸n FDI ph¸t triÓn thuËn lîi. Møc ®é ¶nh hëng cña mçi nh©n tè nµy ph¶n ¸nh tr×nh ®é ph¸t triÓn cña mçi quèc gia vµ t¹o m«i trêng ®Çu t hÊp dÉn.Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n, c¸c nhµ ®Çu t chØ tËp trung vµo s¶n xuÊt kinh doanh, thêi gian thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®îc rót ng¾n, bªn c¹nh ®ã viÖc gi¶m chi phÝ cho c¸c kh©u vËn chuyÓn, th«ng tin...sÏ lµm t¨ng hiÖu qu¶ ®Çu t. 5. HÖ thèng thÞ trêng ®ång bé, chiÕn lîc ph¸t triÓn híng ngo¹i. Ho¹t ®éng kinh doanh muèn ®em l¹i hiÖu qu¶ cao th× ph¶i diÔn ra trong m«i trêng thuËn lîi, cã ®Çy ®ñ c¸c thÞ trêng: thÞ trêng lao ®éng, thÞ trêng tµi chÝnh, thÞ trêng hµng ho¸ - dÞch vô...C¸c nhµ §TNN tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh ë níc chñ nhµ nªn ®ßi hái ë níc nµy ph¶i cã mét hÖ thèng thÞ trêng ®ång bé, ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña nhµ ®Çu t ®îc tån t¹i vµ ®em l¹i hiÖu qu¶. ThÞ trêng lao ®éng lµ n¬i cung cÊp lao ®éng cho nhµ ®Çu t. ThÞ trêng tµi chÝnh lµ n¬i cho nhµ ®Çu t vay vèn ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh vµ thÞ trêng hµng ho¸ - dÞch vô lµ n¬i tiªu thô s¶n phÈm, lu th«ng hµng ho¸, ®em l¹i lîi nhuËn cho nhµ ®Çu t. HÖ thèng thÞ trêng nµy sÏ ®¶m b¶o cho toµn bé qu¸ tr×ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra thuËn lîi - tõ nguån ®Çu vµo ®Õn viÖc tiªu thô s¶n phÈm ®Çu ra. ChiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ híng ngo¹i lµ thùc hiÖn chiÕn lîc híng vÒ xuÊt khÈu. Më réng thÞ trêng xuÊt khÈu, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh víi c¸c quèc gia kh¸c t¹o ®iÒu kiÖn c¶i thiÖn c¸n c©n th¬ng mai, chiÕm ®îc lßng tin cña c¸c nhµ ®Çu t. 14
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 Tr×nh ®é qu¶n lý vµ n¨ng lùc cña ngêi lao ®éng. Nguån lao ®éng võa lµ nh©n tè ®Ó thu hót võa lµ nh©n tè sö dông cã hiÖu qu¶ FDI. Bëi con ngêi cã kh¶ n¨ng hîp t¸c kinh doanh cao, tr×nh ®é lao ®éng phï hîp víi yªu cÇu, n¨ng lùc qu¶n lý cao th× sÏ t¹o ra n¨ng xuÊt cao. Bªn c¹nh ®ã, c¸c nhµ §TNN sÏ gi¶m mét phÇn chi phÝ ®µo t¹o vµ bít ®îc thêi gian ®µo t¹o nªn tiÕn ®é vµ hiÖu qu¶ cña c¸c dù ¸n sÏ ®¹t ®óng theo môc tiªu ®Ò ra. Tr×nh ®é thÊp kÐm sÏ lµm cho níc chñ nhµ thua thiÖt, ®Æc biÖt lµ ë c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh qu¶n lý ho¹t ®éng FDI. Sai lÇm cña c¸c c¸n bé qu¶n lý nhµ níc cã thÓ lµm thiÖt h¹i vÒ thêi gian, tµi chÝnh cho nhµ §TNN vµ cho níc chñ nhµ. V× vËy, níc chñ nhµ ph¶i tÝch cùc n©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ cña ngêi lao ®éng ®Ó kh«ng chØ cã n©ng cao kh¶ n¨ng tiÕp cËn c«ng nghÖ, kü thuËt tiªn tiÕn mµ cßn n©ng cao kü thuËt qu¶nlý kinh tÕ. 7 T×nh h×nh kinh tÕ - chÝnh trÞ trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. T×nh h×nh nµy t¸c ®éng ®Õn kh«ng chØ c¸c nhµ ®Çu t ®ang t×m kiÕm ®èi t¸c, mµ cßn tíi c¶ c¸c dù ¸n ®ang triÓn khai. Khi m«i trêng kinh tÕ chÝnh trÞ trong khu vùc vµ thÕ giíi æn ®Þnh, kh«ng cã sù biÕn ®éng khñng ho¶ng th× c¸c nhµ dÇu t sÏ tËp trung nguån lùc ®Ó ®Çu t ra bªn ngoµi vµ c¸c níc tiÕp nhËn ®Çu t cã thÓ thu hót ®îc nhiÒu vèn FDI. Ngîc l¹i, khi cã biÕn ®éng th× c¸c nguån ®Çu vµo vµ ®Çu ra cña c¸c dù ¸n thêng thay ®æi, c¸c nhµ ®Çu t gÆp khã kh¨n rÊt nhiÒu vÒ kinh tÕ nªn ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ FDI. Sù thay ®æi vÒ c¸c chÝnh s¸ch cña níc chñ nhµ ®Ó phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ, ®ßi hái c¸c nhµ §TNN ph¶i cã thêi gian t×m hiÓu vµ thÝch nghi víi sù thay ®æi ®ã. H¬n n÷a, t×nh h×nh cña níc ®Çu t còng bÞ ¶nh hëng nªn hä ph¶i t×m híng ®Çu t míi dÉn ®Õn thay ®æi chiÕn lîc §TNN cña hä. Ch¼ng h¹n, cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ë ch©u ¸ trong thêi gian qua d· lµm gi¶m tèc ®é ®Çu t FDI vµo khu vùc nµy. Hµng lo¹t c¸c nhµ ®Çu t rót vèn hoÆc kh«ng ®Çu t n÷a v× sî rñi ro cao. 15
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. IV. C¸c quan ®iÓm vµ yªu cÇu thu hót FDI theo vïng kinh tÕ t¹i ViÖt Nam. 1. C¸c quan ®iÓm vÒ thu hót FDI. Trªn nhiÒu vÊn ®Ò cô thÓ liªn quan tíi FDI cßn sù kh¸c nhau vÒ ®¸nh gi¸ vµ c¸ch xö lý dÉn ®Õn c¸c quan ®iÓm: - T¹o lËp m«i trêng chÝnh trÞ trong níc vµ quèc tÕ æn ®Þnh. æn ®Þnh chÝnh trÞ lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ ®Çu t. Do vËy, cÇn quan t©m ®Õn kÕt cÊu h¹ tÇng x· héi, chia sÎ thµnh qu¶ t¨ng trëng cho mäi tÇng líp x· héi t¹o ®iÒu kiÖn æn ®Þnh chÝnh trÞ trong níc - lµ tiÒn ®Ò cho mäi sù thµnh c«ng kh¸c, h¹n chÕ møc ®é rñi ro cho c¸c nhµ §TNN. Bªn c¹nh ®ã, c¸c quèc gia ®Òu xóc tiÕn ho¹t ®éng ngo¹i giao, chÝnh trÞ h×nh thµnh nªn khu vùc æn ®Þnh chÝnh trÞ, an ninh th«ng qua viÖc ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh th©n thiÖn, hîp t¸c theo xu híng thèng nhÊt trong ®a d¹ng. V× vËy, n©ng cao n¨ng lùc cña hÖ thèng chÝnh trÞ víi h¹t nh©n lµ sù l·nh ®¹o cña §¶ng cÇm quyÒn, t¨ng cêng vai trß qu¶n lý cña Nhµ níc theo híng võa mÒm dÎo, võa c¬ng quyÕt, b¶o vÖ lîi Ých cña nhµ ®Çu t còng nh lîi Ých cña x· héi. - Quan ®iÓm vÒ m«i trêng ph¸p lý. M«i trêng ph¸p lý ®Çy ®ñ, ®ßng bé vµ vËn hµnh cã hiÖu qu¶ sÏ t¹o ra m«i trêng kinh doanh hoµn thiÖn. Cã nhiÒu u ®·i cho c¸c nhµ §TNN: MiÔn gi¶m thuÕ, c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh, gi¶i quyÕt mÒm dÎo c¸c tranh chÊp x¶y ra trong ho¹t ®éng ®Çu t; kh«ng quèc h÷u ho¸, thùc hiÖn chÝnh s¸ch "kh«ng håi tè", sö dông danh môc h¹n chÕ ®Çu t... t¹o ra hµnh lang ph¸p lý râ rµng. - Quan ®iÓm vÒ x©y dùng chiÕn lîc kinh tÕ híng ngo¹i ®óng ®¾n. Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp híng vÒ xuÊt khÈu, ®Þnh híng cho hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«: t¨ng cêng sù héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi, ph¸t huy néi lùc ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n cho nÒn kinh tÕ. KiÒm chÕ l¹m 16
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ph¸t, tt¹o nguån vèn ®èi øng trong níc ®ñ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®Çu t, tiÕp nhËn c«ng nghÖ hîp lý tuú thuéc vµo tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn ®Ó cã thÓ ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh khi trao ®æi quèc tÕ. - Quan ®iÓm vÒ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ- x· héi. ChØ cã x©y dùng mét kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi phï hîp, thuËn lîi cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× míi cã thÓ thu hót vèn ®Çu t nãi chung vµ hÊp dÉn dßng FDI ®æ vµo trong níc, t¹o nÒn mãng cho viÖc thùc hiÖn nhanh chãng, cã hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n ®Çu t. X©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao, hÖ thèng ®iÖn, níc, bu chÝnh viÔn th«ng ®Çy ®ñ, thuËn tiÖn cho c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm. - Quan ®iÓm vÒ lùa chän ®èi t¸c níc ngoµi vµ x©y dùng ®èi t¸c trong níc ®Ó chñ ®éng tiÕp nhËn ®Çu t. Thùc hiÖn nguyªn t¾c: §a d¹ng ho¸, ®a ph¬ng ho¸ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. §a d¹ng ho¸ ®Ó tËn dông lîi thÕ so s¸nh cña mçi quèc gia trong mçi dù ¸n cô thÓ. Tõ ®ã lùa chän ®îc chñ ®Çu t thùc sù cã n¨ng lùc tµi chÝnh, uy tÝn kinh doanh, tiÒm lùc kü thuËt- c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. §a ph¬ng ho¸ sÏ tr¸nh ®îc sù phô thuéc vµo mét luång vèn tõ mét trung t©m, tr¸nh ®îc rñi ro vµ t¹o sù c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ §TNN, nhê ®ã t¨ng thÕ th¬ng lîng cña níc chñ nhµ ®èi víi c¸c nhµ §TNN. X©y dùng c¸c ®èi t¸c trong níc cã n¨ng lùc, c¹nh tranh b×nh ®¼ng víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn §TNN, b¶o vÖ vµ n¨ng cao quyÒn lîi cña c¸c ®èi t¸c trong níc. - Quan ®iÓm vÒ chiÕn lîc quy ho¹ch tæng thÓ FDI. §©y lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ- x· héi cña ®Êt níc, thiÕu v¾ng chiÕn lîc vµ quy ho¹ch tæng thÓ vµ cô thÓ t¹i c¸c vïng kinh tÕ sÏ g©y t¸c h¹i l©u dµi, khã kh¾c phôc ®îc hËu qu¶. Do vËy ph¶i t¨ng cêng vai trß qu¶n lý cña nhµ níc, x©y dùng môc tiªu cho tõng thêi kú bè trÝ c¬ cÊu ®Çu t t¹i c¸c vïng hîp lý... 17
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2. C¸c yªu cÇu thu hót FDI. + Chñ ch¬ng chÝnh s¸ch cña nhµ níc trong tõng giai ®o¹n. ViÖc nhµ níc khuyÕn khÝch hoÆc h¹n chÕ sù ph¸t triÓn lÜnh vùc s¶n xuÊt nµo, vïng nµo... sÏ lµ c¬ héi ®Çu t thuËn lîi hay khã kh¨n ®èi víi lÜnh vùc ®ã hoÆc vïng ®ã. + Tµi nguyªn thiªn nhiªn cña vïng ®ã, kh¶ n¨ng khai th¸c chÕ biÕn tµi nguyªn ®ã. §©y lµ yªu cÇu quan träng ®Ó vïng ®ã coa c¬ héi lín trong viÖc thu hót vèn ®Çu t (FDI) + Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña n«ng, l©m, ng nghiÖp. §iÒu kiÖn tù nhiªn ¶nh hëng ®èi víi sù phat triÓn cña c¸c ngµnh. NÕu ®iÒu kiÖn tù nhiªn cho phÐp ph¸t triÓn n«ng, l©m, ng nghiÖp th× sÏ t¹o c¬ héi lín cho viÖc thu hót vèn ®Çu t. Còng nh sù ph¸t triÓn cña b¶n th©n n«ng, l©m ,ngh nghiÖp ph¸t triÓn th× nã sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh cung cÊp s¶n phÈm tiªu dïng cho n«ng, l©m, ng nghiÖp (ph©n bãn, thuèc trõ s©u...) + Kh¶ n¨ng ®Çu t hiÖn ®¹i ho¸, më réng c¸c c¬ së c«ng nghiÖp hiÖn cã t¹i vïng ®ã. + Mèi liªn hÖ s¶n xuÊt gi÷a c¸c ngµnh c«ng nghiÖp trong vïng vµ níc ngoµi. Mèi liªn hÖ nµy ®îc thÓ hiÖn qua viÖc cung øng vËt t vµ tiªu thô s¶n phÈm cña nhau. Mèi liªn hÖ nµy cµng ph¸t triÓn th× c¬ héi thu hót vèn ®Çu t cµng thuËn lîi. 18
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. PhÇn II Thùc tr¹ng thu hót FDI vµo c¸c vïng kinh tÕ ë ViÖt Nam trong thêi gian qua. I. Giíi thiÖu vÒ sù h×nh thµnh c¸c vïng kinh tÕ ë ViÖt Nam. Nguån lùc lµ tiÒn ®Ò vËt chÊt quan träng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña mét quèc gia. Quy m« vµ tèc ®é ph¸t triÓn - x· héi cña mét níc, ë møc ®é lín, phôc thuéc vµo viÖc khai th¸c hîp lý, sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc bªn trong vµ bªn ngoµi, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nh níc ta hiÖn nay. Tµi nguyªn thiªn nhiªn lµ tµi s¶n cña mét quèc gia, lµ mét trong nh÷ng nguån lùc ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. Tµi nguyªn thiªn nhiªn tuy kh«ng cã t¸c dông quyÕt ®Þnh ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, song ®ã lµ ®iÒu kiÖn thêng xuyªn, cÇn thiÕt cho mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, lµ yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Tµi nguyªn thiªn nhiªn lµ mét trong nh÷ng yÕu tè t¹o vïng quan träng, cã ý nghÜa to lín ®èi víi viÖc h×nh thµnh c¸c ngµnh s¶n xuÊt chuyªn m«n ho¸, c¸c ngµnh mòi nhän. Cïng víi tµi nguyªn thiªn nhiªn cßn cã tµi nguyªn nh©n v¨n còng lµ tiÒn ®Ò ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña mét níc, mét vïng. D©n c vµ nguån lao ®éng kh«ng chØ lµ lùc lîng trùc tiÕp t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cho x· héi, mµ cßn lµ lùc lîng tiªu thô s¶n phÈm cña x· héi, kÝch thÝch qu¸ tr×nh t¸i t¹o s¶n xuÊt më réng cña x· héi. D©n c vµ c¸c nguån lùc lao ®éng vèn khã di chuyÓn ®i xa, v× vËy khi lùa chän ®Þ ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh tríc hÕt cÇn tËn dông tíi møc tèi ®a nguån lao ®éng t¹i chç. Trong tµi nguyªn nh©n v¨n cßn cã yÕu tè vÒ v¨n ho¸ - lÞch sö. Mçi mét vïng ë níc ta ®Òu cã mét b¶n s¾c d©n téc kh¸c nhau, vµ cã c¸c ngµnh nghÒ truyÒn thèng kh¸c nhau. Do ®ã, nhµ ®Çu t níc ngoµi®¸nh gi¸ tõng ngµnh nghÒ truyÒn thèng, ngµnh nµo cã lîi h¬n vµ thu ®îc lîi nhuËn nhanh th× hä sÏ ®Çu t vµo. Ngoµi ra, c¸c nhµ ®Çu t cßn c¨n cø vµ hiÖn tr¹ng vµ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ë n¬i m×nh ®Þnh ®Çu t vµo. C¬ cÊu GDP còng lµ mét 19
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Báo cáo tốt nghiệp: Thực trạng công tác quản trị nhân sự tại công ty CPXD & PTNT Phú Thọ
50 p | 2717 | 1183
-
Báo cáo tốt nghiệp: Tổ chức kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Công ty Cổ phần Thương mại Xi măng
104 p | 1997 | 928
-
Báo cáo tốt nghiệp: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cơ khí và sửa chữa công trình cầu đường bộ II
65 p | 536 | 200
-
Báo cáo tốt nghiệp "MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO LỢI NHUẬN CHO VÙNG LÚA CHẤT LƯỢNG CAO TẠI PHƯỜNG MỸ HÒA – LONG XUYÊN – AN GIANG"
87 p | 354 | 189
-
Báo cáo tốt nghiệp tốt nghiệp: Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương
109 p | 1225 | 181
-
Đồ án tốt nghiệp Phương hướng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng thuỷ sản của Ngành thuỷ sản Việt nam vào thị trường Mỹ
62 p | 425 | 164
-
Báo cáo tốt nghiệp: Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam
80 p | 430 | 162
-
Hướng dẫn viết báo cáo tốt nghiệp
187 p | 399 | 113
-
Chuyên đề tốt nghiệp ảnh hưởng của markting tới lợi nhuận
48 p | 235 | 102
-
Luận văn tốt nghiệp "Phương hướng và một số biện pháp nâng cao hiệu quả của công tác quản lý vốn sản xuất kinh doanh Công ty 20 - Tổng cục hậu cần"
82 p | 264 | 100
-
Báo cáo tốt nghiệp “Phương pháp chỉ số thống kê và vận dụng phân tích biến động tổng doanh thu của khách sạn Sông Nhuệ thời kỳ 1996-2000”
23 p | 402 | 92
-
Báo cáo tốt nghiệp: Công nghệ Anten
75 p | 280 | 69
-
Báo cáo tốt nghiệp: Những phương hướng và biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cố định ở Công ty In tài chính
79 p | 133 | 28
-
Báo cáo tốt nghiệp: Phương hướng và một số biện pháp nâng cao hiệu quả của công tác quản lý vốn sản xuất kinh doanh Công ty 20 - Tổng cục hậu cần
0 p | 98 | 19
-
Báo cáo tốt nghiệp: Cải tiến công tác an toàn lao động tại Công ty TNHH đầu tư tổng hợp Hà Thanh
82 p | 31 | 12
-
Báo cáo tốt nghiệp khoa Kinh tế - Du lịch: Giải pháp tạo động lực cho người lao động tại Công ty TNHH Gas Petrolimex Đà Nẵng
39 p | 106 | 10
-
Báo cáo tốt nghiệp: Ảnh hưởng của phương pháp tưới nước tiết kiệm đến quần thể cỏ dại, sâu và bệnh hại ở ruộng lúa sạ vụ hè thu năm 2011 tại Tiền Giang
57 p | 90 | 7
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn