SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
CÁC BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ CHẬM PHÁT
TRIỂN TRÍ TUỆ Ở LỚP MỘT HỌC TẬP
ĐẠT HIỆU QUẢ HƠN
A. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Ở bất kỳ giai đoạn lịch sử nào và bất cứ quốc gia nào trên thế
giới cũng đều có một bộ phận trẻ khuyết tất nhất định, sự thất này
là một điều tất yếu khách quan. Ngày nay, trẻ khuyết tật là một phần
không thể tách rời của xã hội vì vậy việc quan tâm, chăm sóc và
giáo dục trẻ khuyết tật đã trở thành việc làm cần thiết và cấp bách
của toàn xã hội vói chung cũng như ngành Giáo dục nói riêng. Bộ
GD&ĐTđã ban hành Quyết định số 23/2006 về việc giáo dục dành
cho người khuyết tật và tàn tật với mục tiêu “Giúp người khuyết tật
được hưởng quyền học tập bình đẳng như những người khác. Tạo
điều kiện và cơ hội cho người khuyết tật học tập văn hoá, học nghề,
phục hồi chức năng và phát triển khả năng của bản thân để hoà nhập
cộng đồng”
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc trẻ bị khiển khuyết về
sức khoẻ, về các chức năng cơ thể từ đó dẫn đến việc trẻ gặp khó
khăn trong hoạt động cá nhân, hoạt động học tập và trẻ hay có
những hành vi bất thường. Muốn giáo dục và chăm sóc trẻ một cách
hiệu quả để có thể giáo dục trẻ hoà nhập cộng đồng được vui chơi,
học tập bên bạn bè, người thân và gia đình, hơn thế nữa là việc giúp
trẻ có những kỹ năng xã hội cần thiết trở thành một con người năng
động thì phương pháp giáo hoà nhập (GDHN) hiện nay là tốt nhất.
Giáo dục trẻ khuyết tật, trẻ chậm phát triển trí tuệ (CPTTT) học hoà
nhập là một nhiệm vụ cao cả của người thầy để giúp các em tìm
thấy cuộc sống mới và có một chân trời mới tốt đẹp và tươi sáng
hơn.
Dưới sự phân công giảng dạy lớp Một là lớp đầu cấp, việc dạy
và học hoà nhập đối với trẻ khuyết tật còn nhiều khó khăn. Để thực
hiện nhiệm vụ xã hội hoá giáo dục cũng như những mong muốn nêu
trên tôi xin nêu:
“Các biện pháp giúp trẻ chậm phát triển trí tuệ ở lớp Một học
tập đạt hiệu quả hơn”
NỘI DUNG:
1. Thực trạng:
Trường Tiểu học Hải Vân những năm gần đây năm học nào cũng
có số trẻ khuyết tật học hoà nhập khá đông . Riêng 3 năm gần đây
khối Lớp 1 đã có số trẻ khuyết tật như sau:
Năm học 2007 – 2008 : Có 3 trẻ trong đó cả 3 đều thuộc dạng trẻ
CPTTT
Năm học 2008 – 2009 : Có 8 trẻ trong đó có 6 đều thuộc dạng trẻ
CPTTT
Năm học 2009 – 2010 : Có 4 trẻ trong đó cả 4 đều thuộc dạng trẻ
CPTTT
Riêng năm học này lớp tôi có 1trẻ CPTTT /32em học sinh của cảc
lớp .
Thực tế cho thấy trẻ CPTTT luôn chiếm tỷ lệ cao trong khối vì
vậy tôi muốn tìm hiểu vào lĩnh vực trẻ CPTTT.
Qua nghiên cứu của các nhà khoa học về trẻ CPTTT cũng như
quan sát từ phía người dạy chúng tôi thầy rằng:
Trẻ CPTTT là những trẻ có khả năng nhận thức thấp hơn trẻ bình
thường dẫn tới nhiều khó khăn cho các em trong sinh hoạt, học tập
cũng như thực hiện các kỹ năng sống. Những biểu hiện của một trẻ
CPTTT thì thường xuất hiện 18 tuổi. Với trẻ CPTTT các em tiếp
thu, hiểu cái mới chậm nhưng rất mau quên điều vừa tiếp thu, các
em ghi nhớ một cách máy móc và khó khăn hơn trẻ bình thường và
rất hay mất tập trung, quên việc đang làm hay nói cách khác là bỏ
dở .
Trong sinh hoạt , giao tiếp các em thường nói chậm phát âm sai
do vốn từ ít, không tìm được từ để nói và một phần không hiểu lời
nói của người giao tiếp .
Bên cạnh đó trẻ CPTTT cũng thường có những hành vi bất
thường như tự nói một mình , nhìn chằm chằm một cách vô cảm và
khoảng không trước mặt, thu mình lại, trầm cảm, im lặng cúi mặt (
gọi là hành vi hướng nội ..) . Một số trẻ khác lại có những hành vi
hướng ngoại như : la, hét, phát biểu trong giờ học, chạy nhảy tự do
trong giờ học, tự làm việc mình thích trong tiết học, chọc phá bạn
… Trong số trẻ CPTTT có những em có vóc dáng không bình
thường như : đầu to, hai mắt to, hơi lồi, có cái nhìn vô cảm, tay chân
ngắn hoặc không thẳng …
Với những đặc điểm về về sinh lý như trên trẻ CPTTT đã gặp
nhiều khó khăn trong cuộc sống cũng như khi đến trường. Các em
rất khó hoà nhập được trong các hoạt động học tập cũng như vui
chơi , sinh hoạt cùng trẻ bình thường vì trẻ CPTTT không tiếp thu ,
trả lời viết hay tham gia vận động như các bạn khác. Thường thì các
em không tự chủ được như các học sinh khắc, hành vi luôn diễn ra
một cách tự phát chứ không theo sự hướng dẫn chủ đạo của thầy cô.
Sự hưng phấn hay ức chế trong các em lộn xộn dẫn đến việc khó
xác định việc gì đúng, việc gì sai, nên làm gì, không nên làm gì làm
cho việc học tập của các em không hiệu quả, các em khó mà tự lập
hay hoà nhập trong cộng đồng .
2. Nguyên nhân của thực trạng
2.1. Nguyên nhân sinh lý
Theo nhiều công trình nghiên cứu của các ngành sinh lý học, tâm
lý học, giáo dục thì có 40% trẻ CPTTT chưa tìm hiểu được nguyện
nhân 60% các trường hợp khác nhau gây nên CPTTT của trẻ như: bị
tổn thương não, nhiễm độc từ môi trường, sự di truyền … có thể
phân ra các nhóm nguyên nhân sau:
Nguyên nhân trước khi sinh: Có thể do di truyền hoặc mẹ mắc một
số bệnh khi mang thai như thai suy dinh dưỡng, thiếu i-ốt, liều lượng
thuốc nhiều, bệnh tâm lý, riêng thuốc nhiều khi không biết mình có thai
nhiễm độc từ môi trường, hoặc do bố mẹ dùng chất kích thích, …
Nguyên nhân trong khi sinh: Sinh non, sinh khó, thiếu ôxy cho thai
nhi, dụng cụ y tế làm tổn thương não, quá trình sinh kéo dài .
Nguyên nhân sau khi sinh: Không đảm bảo vệ sinh môi trường
sống, ngộ độc thức ăn, mắc dịch bệnh, biến chứng từ các bệnh như: sởi,
đậu mùa, viêm màng não, bại liệt … và còn nguyên nhân nữa như sống
cách ly xã hội trong thời gian dài …
Nguyên nhân tâm lý và các yếu tố khác :
- Gia đình khó khăn về kinh tế không có sự quan tâm đúng
mức, sự chấp nhận số phận của trẻ dẫn đến việc không
muốn đưa trẻ hoà nhập cộng đồng đến trường, lớp.
- Đứa trẻ mặc cảm bị bỏ rơi hoặc vì lỗi khuyết tật của mình
không muốn tiếp xúc với thế giới bên ngoài, không muốn
đến trường.
- Công tác tổ chức phối hợp giúp trẻ CPTTT của các bộ
phận đoàn thể chưa mạnh. Việc tập huấn cho giáo viên về
các kỹ năng dạy trẻ CPTTT còn nhiều hạn chế cũng như
sự đầu tư cho trẻ CPTTT chưa đầy đủ với mục tiêu trong
giai đoạn hiện nay .
- Ngoài ra một số giáo viên còn ngần ngại khi tiếp nhận và
giáo dục trẻ khuyết tật trong lớp mình .
Những nguyên nhân trên đã phần lớn làm hạn chế đến việc
giáo dục trẻ khuyết tật nói chung cũng như CPTTT nói riêng trong giai
đoạn hiện nay. Vì vậy trong quá trình giảng dạy, chúng tôi đã có những
biện pháp sau:
3 . Một số biện pháp :
3.1 Với giáo viên :
3.1.1. Tìm hiểu khả hoàn cảnh khả năng và nhu cầu của trẻ.
Giáo viên chủ nhiệm phải tìm hiểu và nắm rõ đối tượng trẻ
khuyết tật của lớp mình về hoàn cảnh lý do khuyết tật, tình trạng cuộc
sống năng lực, nhu cầu, sở thích của trẻ thông qua giờ dạy trên lớp, các
hoạt động học tập, lao động vui chơi, qua việc trò chuyện với trẻ, đến
thăm gia đình trẻ. Giáo viên cần nắm rõ sự phát triển về thể chất, hình
dáng bên ngoài, khả năng học tập, ngôn ngữ, sự ghi nhớ, tư duy, xúc
cẩm hay nhận thức thế giới của trẻ. Cần có hồ sơ cá nhân với những
thông tin chính xác theo mẫu của trường .
3.1.2 Có kế hoạch cụ thể :
Từ những căn cứ trên giáo viên chủ nhiệm sẽ lập kế hoạch về
mục tiêu giáo dục trẻ trong tiết học, một ngày học, một tuần, một
tháng hay một học kỳ một cách cụ thể. Nếu thấy trẻ tiến bộ thì tiếp tục
lên kế hoạch học thêm kiến thức, ngược lại giáo viên sẽ dừng lại để
củng cố những kiến thức đã học .
Ví dụ: Trẻ : Nguyễn Trần Nguyên (CPTTT mức độ vừa)
Tuần 1 : Đọc được e , b , o
Tháng 9: Đọc viết được e , b , o , ô, ơ , e , ê
Đọc đếm các số từ 1 – 5
Tháng 10 : Ôn e , b , o , ô , ơ , e , ê,; học thêm i , u , ư
Tháng 11 : Nếu học sinh tiến bộ giáo viên sẽ lên kế hoạch kiến
thức cũ cho trẻ nhớ .
- Để giúp trẻ hà nhập lớp học ,phát huy năng lực bản thân ,mỗi
giáo viên nên tạo sự gần gũi thân thiên với trẻ và niềm vui trong học
tập,sinh hoạt.Giáo viên cần có kế hoạch bài dạy cụ thể.
3.1.3 Giáo viên cần xây dựng cho trẻ một môi trường thuận lợi
và thân thiện
- Bằng cách sắp xếp, tổ chức trang trí lớp một cách gọn gàng hấp
dẫn và bố trí cho trẻ vị trí phù hợp như ngồi gần một bạn biết quan tâm,
chia sẻ với trẻ,biết động viên trẻ trong học tập giáo viên sẽ khơi gợi
được sự hứng thú, say mê học tập của trẻ. Hơn nữa vị trí thuận tiện của
trẻ sẽ giúp trẻ tiếp thu nhanh hơn,thuận tiện hơn trong học tập và tiện
cho việc theo dõi, giúp đỡ của giáo viên từ đó giúp trẻ CPTTT có cơ
hội học tập bạn bè, xoá bỏ mặc cảm, khả năng giao tiếp phát triển, hình
thành nhiều kĩ năng trong sinh hoạt.
-Với trẻ CPTTT tư duy các em là tư duy cụ thể, máy móc, rời
rạc, tiếp thu chậm, khó nhớ cái mới lại hay mau quên cái vừa tiếp thu
nên khi giảng dạy trẻ kiến thức mới, kĩ năng mới giáo viên cần sử dụng
đồ dùng trực quan phù hợp với nội dung bài học và đối tượng học. Đồ
dùng trực quan cần có tính thẩm mỹ, khoa học và thực tế.
3.1.4 Điều chỉnh:
3.1.4.1 Những nội dung cần điều chỉnh:
- Ở Tiểu học chưa có chương trình riêng cho học sinh CPTTT
cũng như trẻ khuyết tật nhưng theo công văn số 896 của Bộ GD&ĐT
và dựa trên cơ sở, điều kiện của từng địa phương trường lớp và mức độ
khuyết tật của trẻ (nặng,vừa,nhẹ) mà giáo viên sẽ xây dựng một cách
linh động mục tiểu học tập cho từng em. Qua đó giúp các em phát huy
khả năng của mình , hội nhập cộng đồng. Giáo viên cần xác định rõ
nhu cầu khả năng và sự cần thiết về lượng kiến thức mức độ dễ, khó
của kiến thức, sự khả thi khi dạy kiến thức cho học sinh. Cùng với
những điều trên đây giáo viên cần lựa chon hình thức dạy học cho phù
hợp với trẻ, các hoạt động đồng loạt, hoạt động cá nhân, hoạt động
nhóm …
Ví dụ : Dạy Toán
+ Dạy trẻ thực hiện : Tính:
1 + 1 = ? 1 + 2 = ?
Trẻ có thể thực hiện được phép tính này , nhưng khi dạy các phép tính
có kết quả cao hơn như : Tính:
3 + 2 = ? 4 + 3 = ?
Lúc này GV có thể dùng que tính để giúp trẻ tính hay dùng ĐDDH có
hình các con vật gần gũi với chúng ta như : gà, vịt, mèo, chó, thỏ ….kết
hợp với kể chuyện, câu đố, bài hát thì trẻ sẽ nắm được kiến thức nhanh
hơn .
Ví dụ : Dạy học vần :
+ Trẻ bình thường học 10 vần trong một tuần
+ Với trẻ CPTTT thì GV chỉ hướng dẫn học 2 đến 3 vần trong
một tuần . Nếu trẻ nào nặng hơn GV sẽ giảm lượng kiến thức để ôn
kiến thức cũ cho trẻ . Đặc biệt có nhiều trẻ khuyết tật lại thích học và
học tốt hơn các môn năng khiếu thì lúc đó thì GV lại điều chỉnh độ khó
kiến thức, kỹ năng các môn học này để phát huy năng lực của trẻ
CPTTT .
3.1.4.2 Phương pháp điều chỉnh :
a/ Phương pháp đồng loạt :
Trẻ CPTTT có thể tham gia vào các hoạt động học tập thường
xuyên của lớp. Với phương pháp này GV chỉ cần quan tâm hơn giúp trẻ
lĩnh hội cùng một nội dung như trẻ bình thường .
Ví dụ : Trong tiết dạy, để hình thành kiến thức mới cho học sinh
GV chuẩn bị nhiều câu hỏi để dẫn dắt học sinh chiếm lĩnh kiến thức
mới, lúc đó trẻ CPTTT sẽ tự tin và phát biểu với những câu hỏi dễ .
b/ Phương pháp trùng lặp giáo án :
Trẻ CPTTT và trẻ bình thường được tham gia học tập vào chung
những hoạt động học tập trong cùng tiết học nhưng theo những mục
tiêu riêng .
Ví dụ : Chương trình học vần lớp 1 tuần 16 dạy vần uôm – ươm
đối với học sinh bình thường còn đối với trẻ CPTTT giáo viên chỉ yêu
cầu trẻ nhận diện được âm u, ư và ôn âm ô, ơ trong vần uôm – ươm .
c/ Phương pháp thay thế :
Trẻ CPTTT cùng học chung với trẻ bình thường nhưng theo hai
chương trình giáo dục khác nhau:
Ví dụ : Sau khi học xong bài vần uôm – ươm ở tiết tăng cường
giáo viên sẽ cho học sinh bình thường viết chính tả các âm vần từ khoá
, từ ứng dụng … còn đối với trẻ CPTTT giáo viên chỉ ra cho em tập
viết hai vần uôm – ươm và hai từ khoá vào vở.
d/ Phương pháp đa trình độ:
Trẻ CPTTT cùng tham gia vào bài học với mục tiêu và mức độ
kiến thức khác nhau dựa trên khả năng nhận thức và nhu cầu của trẻ .
Ví dụ : Học môn thủ công bài “Xé dán hình vuông, hình tròn”
Lớp1 - Tuần 4.
Giáo viên yêu cầu học sinh bình thường xé dán hình vuông,
hình tròn theo hướng dẫn của bài học còn trẻ CPTTT thì chỉ cần xé dán
được hình có dạng vuông tròn .
3.1.4.3 Điểu chính cách đánh giá:
Trẻ CPTTT thường hay mặc cảm, tự ti và gặp nhiều khó khăn
trong các hoạt động nhận thức. Do đó trong việc đánh giá cần linh hoạt
để động viên, khuyến khích trẻ về mặt nội dung đánh giá như học sinh
bình thường nhưng mức độ khác nhau .
a/ Đánh giá kết quả tiếp thu kiến thức .
- Đánh giá các môn học: Thủ công, Mỹ thuật, Thể dục thì đánh
giá một số nhiệm vụ như trẻ bình thường .
- Các môn Toán, Tiếng việt giảm bớt kiến thức và độ sâu kiến
thức.
- Môn Tự nhiên và Xã hội, Đạo đức thì đánh giá định tính dựa
vào mục tiêu, kế hoạch giáo dục các nhân theo các tiêu chí :
+ Đạt, chưa đạt.
+ Tiến bộ rõ rệt, có tiến bộ, ít tiến bộ .
b/ Đánh giá rèn luyện kỹ năng:
Trong quá trình giáo dục trẻ CPTTT, đánh giá rèn luyện kỹ năng
của trẻ theo định định tính dựa vào mục tiêu, kế hoạch giáo dục cá
nhân theo các tiêu chí: Tiến bộ rõ rệt, có tiến bộ, ít tiến bộ thể hiện
trong sinh hoạt gia đình, trong nhà trường, cộng đồng, giao tiếp và
trong các hoạt động vui chơi .
- Ví dụ : Đối với kỹ năng sinh hoạt, học tập trong nhà trường
trẻ biết vị trí ngồi học của mình, biết các đồ dùng cá nhân và
lấy sách vở ra học theo yêu cầu, hướng dẫn của giáo viên,
biết chỗ đi tiêu, chỗ tập thể dục giữa giờ, biết bỏ giấy rác vào
sọt …
c/ Đánh giá thái độ :
Đánh giá những biểu hiện hành vi, cử chỉ đối với bản thân, bạn
bè, ứng xử và hoà đồng với lớp với trường.
Ví dụ :
Đánh giá trong giao tiếp ứng xử
Vào lớp phải thưa cô, đi tiêu, đi tiểu phải xin phép cô giáo,
biết cầm vở hai tay khi cô giáo phát, biết cảm ơn khi được giúp
đỡ, xin lỗi khi làm phiền người khác …
3.1.4.4 Quản lý hành vi chậm phát triển trí tuệ
Với trẻ CPTTT thường có những biểu hiện tự phát, chưa xác
định được các gì là đúng, cái gì là sai nên khó điều kiển hành vi của
mình
Ví dụ :
- Trong giờ học trẻ CPTTT có thể không nghe cô giảng , tự
nói một mình, la hét, đi lại hoặc chạy chơi quanh lớp, tay chân vận
động liên tục .
- Có khi trẻ lại ngồi thất thần nhìn mong lung , có lúc ngủ
chứ không chịu thực hiện nhiệm vụ học tập được giao dù nó phù hợp
với trẻ, có khi trẻ bị bạn chọc mà vẫn không có phản ứng gì …vì vậy
để việc giáo dục trẻ CPTTT đạt được hiệu quả giáo viên phải có những
biện pháp để hạn chế sự bất thường của trẻ như :
+ Tạo môi trường học tập vui tươi, lôi cuốn học sinh
+ Cô giáo và các bạn đều gần gũi, thân thiện và sẵn sàng
giúp đoc trẻ
+ Sử dụng các phương pháp dạy học đạt hiệu quả và các
hoạt động nhóm, trò chơi, kể chuyện, đóng vai …
+ Sử dụng cử chỉ, điệu bộ giao tiếp với trẻ.
+ Tạo hành vi tích cực trong lớp, sử dụng các qui định
riêng trong lớp học …
+ Khuyến khích những hành vi đúng mà trẻ đạt được .
+ Ví dụ :
Giờ giải lao trong tiết GV sử dụng trò chơi vận động
nhẹ nhàng để giảm sự căng thẳng, giáo viên cũng có thể
kể cho các em nghe một câu chuyện vui ngắn gọn mang
tính giáo dục để đem đến tiếng cười để thay đổi không
khí lớp học .
Lúc trẻ uể oải, buồn chán giáo viên nên động viên
hỏi thăm vỗ về các em, nếu rỗi nên trò chuyện tím hiểu
thêm. Cũng có khi giáo viên phải phớt lờ đi những hành vi
bất thường của các em (Hành vi hướng nội, hành vi hướng
ngoại ) để trẻ thấy an tâm trong môi trường học tập bên
cạnh cô và các bạn .
- Lúc trẻ chậm phát triển trí tuệ thực hiện các hoạt động học tập đạt
hiệu quả giáo viên cần tuyên dương, khen thưởng kịp thời để động viên
tinh thần các em.
Bên cạnh đó giáo viên cần nhớ rằng :
* Vai trò của người giáo viên dạy trẻ CPTTT trong giáo dục hoà nhập
là :
+ Nguồn cung cấp kiến thức về chăm sóc giáo dục trẻ CPTTT .
+ Người trực tiếp hướng dẫn, tư vấn, cố vấn cho gia đình và nhóm bạn
của trẻ.
+ Chủ động phối hợp với các tổ chức, cộng đồng để nắm bắt thông tin
về trẻ và báo cáo kết quả giáo dục để xuất những biện pháp về chăm sóc,
giáo dục và phục hồi chức năng .
+ Tạo mối quan hệ hợp tác giữa giáo viên với phụ huynh, đồng nghiệp
để thực hiện hiệu quả việc giáo dục trẻ .
+ Xây dựng và củng cố “Vòng tay bạn bè”, tổ chức tốt các mối quan hệ
giữa trẻ CPTTT với học sinh trong lớp .
+ Cần có sổ theo dõi, ghi chép thường xuyên với trẻ để tiện cho việc
dạy học và phản hồi thông tin lên nhà trường cũng như những cơ quan
chức năng khác.
3.2 Đối với nhà trường:
Nhà trường có nhiệm vụ tổ chức, triển khai bộ máy điều hành
nhân lực cho phù hợp để giúp trẻ CPTTT phát triển khả năng nhận
thức, giao tiếp và những kỹ năng xã hội khác để hoà nhập cộng đồng .
Nắm vững qui trình triển khai kế hoạch, nội dung, phương pháp cũng
như cách tổng kết, đánh giá .
+ Tổ chức tập huấn các chuyên đề để giáo viên học hỏi kịp thời,
rút kinh nghiệm trong giảng dạy .
+ Tổ chức tốt sự gặp gỡ giữa nhà trường, giáo viên, phu huynh
và các lực lượng cộng đồng, các tổ chức cá nhân có liên quan để thực
hiện tốt nhiệm vụ giáo dục hoà nhập cho trẻ CPTTT.
+ Ngoài ra Hiệu trưởng cũng là người kiểm tra, giám sát để kịp
thời đưa ra những điểu chỉnh phù hợp .
3.3. Đối với phụ huynh:
+ Từ đây con em mình được học tập trong môi trường mới thân
thiện hơn , các em được học gần nhà nên vẫn có được tình yêu thương
chăm sóc của gia đình chức không phải học tách biệt xã gia đình như
đa phần trẻ đi học giáo dục chuyên biệt trước đây. Vậy nên gia đình
đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định đến quá trình phát triển
của trẻ khi học hoà nhập.
+ Phát hiện sớm để tiến hành giáo dục.
+ Chăm sóc nuôi nấng và giúp trẻ phát triển khả năng nhận thức,
giao tiếp và kỹ năng xã hội bằng việc tạo điều kiện để các em học tập,
vui chơi .
+ Hướng dẫn hình thành cho trẻ biết cách làm các công việc vệ
sinh cá nhân, ăn, uống … giúp đỡ gia đình những việc phù hợp và vừa
sức, vừa với khả năng của mình .
+ Chủ động trong việc phối hợp với các giáo viên khác để trao
đổi tình hình trẻ, tìm biện pháp giúp đỡ, hỗ trợ hiệu quả .
3.4 Đối với cộng đồng xã hội:
Cộng đồng là chiếc nôi nâng niu che chở hỗ trợ về mọi mặt để
trẻ đi học và được phát triển. Vậy cộng đồng chính là chính quyền địa
phương, Hội phụ nữ , những người làm công tác y tế, Uỷ ban bảo vệ
chăm sóc và giáo dục trẻ em, là các tổ chức từ thiện trong và ngoại
nước, các nhà hảo tâm, các tổ chức phi chính phủ và bạn bè cùng lớp,
gần nhà của trẻ.
Cộng đồng phải là nguồn động viên, thăm hỏi tích cực với trẻ,
vận động thêm các tổ chức khác giúp đỡ trẻ .
+ Hướng dẫn phụ huynh chăm sóc sức khoẻ cho trẻ tại gia đình
+ Phối hợp với gia đình và nhà trường thực hiện giáo dục hoà
nhập đạt hiệu quả .
3.5 Đối với trẻ CPTTT .
- Phải thực hiện nhiệm vụ học tập và rèn luyện theo chương
trình và kế hoạch của nhà trường.
- Tôn trọng giáo viên, nhân viên nhà trường, đoàn kết với bạn bè,
hoà đồng trong môi trường học tập .
- Báo cáo tình hình, sức khoẻ học tập của bản thân để giáo viên
có thể điều chỉnh quá trình dạy học và giáo dục.
4. Kết quả:
Qua 3 năm dạy lớp Một có trẻ CPTTT học hoà nhập tôi có được
kết quả như sau:
4.1 Năm học 2007-2008:
*Trẻ: Trần Anh Huy:
Kiến thức :Đọc được a,o,ô,ơ;viết được các chữ cái,đếm các số từ
1-5,nhận dạng các số 1,2
Kĩ năng:biết học tập,sinh hoạt cùng các bạn
Thái độ:thích đi học.
4.2 Năm học 2008-2009:
STT Họ và tên HS Kiến thức đạt Kĩ năng đạt Thái độ HS
được được
1 Đoàn Anh Đọc được 16 Biết tập chép Thích đến
Huy chữ cái,thực ,trả lời câu hỏi trường,yêu
hiện phép tính dễ của giáo mến bạn bè
cộng,trừ trong viên
phạm vi 3
2 Nguyễn Thị Đọc được chữ Biết cất sách Thích đi học,
Thu Hồng o, ô, số 1 vở vào cặp, Yêu mến
biết đồ chữ thầy cô, ban
theo mẫu, vẽ. bè.
Biết tự đi vệ
sinh.
3 Trần Thị Đọc được 24 Biết tính nhẩm Thích đến
Thanh Vân chữ cái,chép trong phạm vi lớp, yêu mến
được từ và câu nhỏ. Có kĩ thầy cô, bạn
ứng dụng, đếm năng học tập bè
xuôi và biết với nhóm.
các số từ 0-10
C. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Qua thực tế giảng dạy và những kết quả đã đạt được, tôi rút ra
bài học kinh nghiệm cho bản thân khi giáo dục trẻ CPTTT học hoà
nhập như sau:
+ Kỹ năng sống: Cần giáo dục cho các em hoà nhập vào môi
trường học tập, biết các kỹ năng sinh hoạt, học tập, lao động cùng bạn
bè. Các em biết điều chỉnh hành vi của mình ở mức độ phù hợp với các
em. Có một số thói quen đơn giản như các học sinh bình thường khác.
+ Học tập: Giáo viên phải có sự hiểu biết nhất định về trẻ
CPTTT ở lớp của mình, nắm rõ hoàn cảnh của từng em; từ đó có
những mục tiêu cụ thể ( ngắn hạn, dài hạn ) trong từng tiết học, từng
tháng, từng học kỳ. Người giáo viên linh động trong việc sử dụng các
phương pháp dạy học và đánh giá học sinh.
Nói tóm lại, giáo viên ngoài việc tự trang bị cho mình những
kiến thức, kinh nghiệm để giáo dục trẻ CPTTT học hoà nhập thì điều
quan trọng nhất phải dạy trẻ bằng tình yêu thương và lòng nhân ái của
người thầy. Phải biết tôn trọng cũng như động viên, khuyến khích trẻ
một cách kịp thời trong quá trình giáo dục trẻ. Và một điều cũng không
kém phần quan trọng nữa là giáo viên phải làm một tấm gương trước
cộng đồng về tình cảm và thái đối với trẻ CPTTT.
D. KẾT LUẬN:
Đối với trẻ em được đến trường học tập , vui chơi cùng bạn bè là
niềm vui lớn, là hạnh phúc của tuổi thơ nói chung và của trẻ CPTTT
nói riêng.
Dạy học trẻ CPTTT đương nhiên là gặp nhiều khó khăn nhất là
khi sự đầu tư cho Giáo dục hoà nhập chưa đúng mức. Song, với tinh
thần trách nhiệm muốn chia sẻ một phần trách nhiệm với cộng đồng,
với lương tâm của người thầy giáo, tôi tin rằng sẽ giúp các em tìm thấy
niềm vui nơi trường học; dần dần phát huy năng lực của mình. Các em
dù có bị hạn chế về thể lực hay trí tuệ đều có thể học được theo luật bù
trừ chức năng cơ thể và chúng ta sẽ giúp các em “ Học để làm người,
học để biết, học để làm, học để cùng chung sống” (UNESCO). Đó là
mục tiêu thiết yếu góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dưỡng nhân tài phục vụ cho công cuộc phát triển đất nước trong thời kỳ
công nghiệp hoá - Hiện đại hoá.
E. KIẾN NGHỊ:
Để việc giáo dục hoà nhập đạt hiệu quả, giúp cho trẻ khuyết tật nói
chung và trẻ CPTTT nói riêng tìm thấy nhiều niềm vui hơn trong cuộc
sống, tôi có những kiến nghị với các cấp lãnh đạo như sau:
1. Tạo điều kiện tập huấn cho giáo viên một cách đầy đủ, nhất là
đối với những giáo viên có học sinh CPTTT học hoà nhập.
2. Xây dựng chế độ chính sách cho các đối tượng tham gia trong
quá trình giáo dục hoà nhập trẻ khuyết tật.
3. Xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giáo dục hoà
nhập trẻ khuyết tật.
4. Xây dựng định biên cho giáo viên chuyên trách GDHN trẻ
khuyết tật.
5. Tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường – gia đình – xã hội
trong công tác GDHN trẻ khuyết tật.
6. Thực hiện giảm bớt học sinh trong những lớp có trẻ khuyết tật
học hoà nhập.
* Trên đây là những ý kiến của cá nhân tôi về giáo dục hoà nhập
trẻ khuyết tật. Tất nhiên, với kinh nghiệm còn ít ỏi, tôi không thể
tránh khỏi thiếu sót. Vậy rất mong nhận được sự góp ý xây dựng
của các cấp lãnh đạo và các bạn đồng nghiệp. Tôi xin trân trọng
cảm ơn.
Hoà Hiệp Bắc, ngày 15 tháng 12 năm
2009.
Người thực hiện
Nguyễn Bình Minh
