Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
CAÙC BIEÁN CHÖÙNG SÔÙM TRONG PHAÃU THUAÄT ÑIEÀU TRÒ<br />
UNG THÖ ÑAÏI TRAØNG<br />
Vaên Taàn*, Ngoâ Vieát Thi*<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Nghieân cöùu naøy nhaèm muïc ñích xaùc ñònh caùc yeáu toá nguy cô treân caùc beänh nhaân sau phaãu trò ung thö ñaïi<br />
traøng. Quan saùt caùc bieán chöùng sôùm xaûy ra sau moå. Phaân tích treân 435 beänh nhaân ung thö ñaïi traøng ñaõ ñöôïc<br />
phaãu trò taïi beänh vieän Bình daân töø thaùng 01-2000 ñeán thaùng 12-2001.<br />
<br />
SUMMARY<br />
THE EARLY COMPLICATION IN SURGICAL OF COLON CANCER<br />
Van Tan, Ngo Viet Thi * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 8 * Supplement of No 1 * 2004: 611 - 613<br />
<br />
The purpose of this study was to define the risky factors over the patients colon cancer who underwent<br />
operation. The early-complications after operation was observerd. The analysis was performed on data from<br />
435 colon cancer patients operated at Bình Daân Hospital from January - 2000 to December – 2001.<br />
ñaïi traøng<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
Ung thö ñaïi tröïc traøng laø beänh lyù aùc tính cuûa oáng<br />
tieâu hoaù raát thöôøng gaëp. Ñieàu trò ung thö ñaïi traøng<br />
theo ña moâ thöùc vaø phaãu thuaät ñoùng vai troø chuû yeáu<br />
nhaát. Nghieân cöùu naøy coù muïc ñích toång keát caùc bieán<br />
chöùng tìm ra nguyeân nhaân nhaèm phuïc vuï toát cho<br />
coâng taùc chöõa trò ñaït keát quaû, ít bieán chöùng hôn.<br />
<br />
MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU<br />
Muïc tieâu toång quaùt<br />
Khaûo saùt caùc bieán chöùng goùp phaàn laøm giaûm tæ leä<br />
caùc bieán chöùng sôùm trong phaãu thuaät ñieàu trò ung thö<br />
ñaïi traøng.<br />
Muïc tieâu chuyeân bieät:<br />
Ghi nhaän caùc yeáu toá nguy cô trong ñieàu trò phaãu<br />
thuaät ung thö ñaïi traøng<br />
Ghi nhaän caùc bieán chöùng sôùm sau moå lieân quan<br />
ñeán caùc yeáu toá nguy cô.<br />
<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU<br />
Ñoái töôïng<br />
Taát caû caùc beänh nhaân ñöôïc chaån ñoaùn laø ung thö<br />
<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
Nghieân cöùu hoài cöùu, moâ taû caét ngang.<br />
Thôøi gian: 1.1.2000–31.12.2001-Ñòa ñieåm: Beänh<br />
vieän Bình Daân.<br />
Choïn beänh: Taát caû caùc bònh nhaân ñöôïc phaãu trò<br />
do (K) ñaïi traøng<br />
Tieâu chuaån loaïi tröø:- Caùc bieán chöùng sau moå xuaát<br />
hieän sau hôn 30 ngaøy.<br />
Keát quaû giaûi phaãu beänh sau moå khoâng laø ung thö.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ VAØ BAØN LUAÄN<br />
Phaân boá theo tuoåi<br />
Tuoåi chieám tæ leä cao nhaát 61-70. Ñoái töôïng trong<br />
nhoùm beänh laõo khoa deã coù khaû naêng bieán chöùng.<br />
Phaân boá giôùi tính<br />
Tæ leä nam/nöõ = 1,20 (237/198)<br />
Caùc trieäu chöùng laâm saøng<br />
Trieäu chöùng thöôøng gaëp: ñau buïng (84%), roái<br />
loaïn tieâu hoaù (64%).<br />
Thôøi gian töø khi coù trieäu chöùng ñeán<br />
<br />
* Beänh vieän Bình Daân TP.HCM<br />
<br />
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br />
<br />
611<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br />
<br />
khi nhaäp vieän<br />
<br />
Baûng 3.<br />
<br />
Baûng 1.<br />
Thôøi gian<br />
Soá ca<br />
Tæ leä<br />
Bieán chöùng<br />
<br />
12<br />
thaùng thaùng<br />
thaùng<br />
thaùng<br />
thaùng<br />
28<br />
182<br />
104<br />
97<br />
24<br />
6,44% 41,83% 23,91% 22,30% 5,52%<br />
45/435 26/435<br />
(10.34%)(89.66%)<br />
<br />
Nhaän xeùt: Caùc bieán chöùng xaûy ra trong caùc nhoùm<br />
beänh nhaân ñeán treã.<br />
Hình aûnh chuïp X-quang ñaïi traøng:<br />
Hình aûnh caét cuït chieám tæ leä cao nhaát 35.75%.<br />
Caùc beänh lyù keøm theo:<br />
Lao phoåi: 41/435(09,43%)<br />
<br />
Bieán chöùng<br />
13/435(2.99%)<br />
<br />
Tieåu ñöôøng: 16/435(03,68%)6/435 (1.38%)<br />
Beänh lyù tim-maïch: 97/435(22,30%) 5/435<br />
(1.15%)<br />
Ung thö khaùc keøm: 12/435(02,76%)<br />
(0.23%)<br />
<br />
1/435<br />
<br />
Soá tröôøng Bieán<br />
hôïp<br />
N1<br />
%<br />
N2<br />
N/435<br />
Caét ñaïi traøng (P)<br />
147 33.79 14<br />
Caét ñaïi traøng (T)<br />
49 11.26<br />
4<br />
Caét giôùi haïn<br />
120 27.59 22<br />
Caét toaøn boä Ñaïi traøng 4<br />
0.92<br />
2<br />
Môû haäu moân nhaân taïo 60 13.79 16<br />
Noái taét<br />
37 8.50<br />
11<br />
Thaùm saùt<br />
18 4.14<br />
2<br />
<br />
chöùng<br />
<br />
Töû vong<br />
<br />
%<br />
N2/N1<br />
9.52<br />
8.16<br />
18.33<br />
50<br />
26.66<br />
29.73<br />
11.11<br />
<br />
N3<br />
<br />
%<br />
N3/N1<br />
1 0.68<br />
3 6.12<br />
1 0.83<br />
<br />
1<br />
1<br />
1<br />
<br />
1.66<br />
2.70<br />
5.55<br />
<br />
Giaûi phaãu beänh<br />
Toån thöông Ñaïi theå<br />
Baûng 3.<br />
Daïng suøi<br />
Daïng loeùt<br />
Thaâm nhieãm<br />
Khoâng ghi nhaän<br />
Coäng<br />
<br />
Soá ca<br />
340<br />
8<br />
6<br />
81<br />
435<br />
<br />
Tæ leä %<br />
78.16%<br />
1.84%<br />
1.38%<br />
18.62%<br />
100%<br />
<br />
Vi theå<br />
<br />
Yeáu toá nguy cô theo hoaøn caûnh phaãu<br />
thuaät<br />
<br />
Lymphome 2,30%<br />
Sarcome cô trôn 0,69%<br />
<br />
Caáp cöùu: 15,17% (66 ca)<br />
Bieán chöùng : 26/66(39.39%)<br />
Chöông trình: 84,83%(369 ca) 45/369 (12.20%)<br />
Baûng xeáp haïng theo Dukes<br />
Giai ñoaïn C chieám tæ leä cao nhaát 59.31% (258 ca)<br />
Carcinome tuyeá n 97,01%<br />
<br />
Vò trí khoái u vaø bieán chöùng phaãu thuaät<br />
Baûng 2.<br />
Soá tröôøng<br />
hôïp<br />
Manh traøng<br />
40<br />
Ñaïi traøng leân<br />
87<br />
Ñaïi traøng goùc gan<br />
44<br />
Ñaïi traøng ngang<br />
40<br />
Ñaïi traøng goùc laùch<br />
31<br />
Ñaïi traøng xuoáng<br />
55<br />
Ñaïi traøng sigma<br />
138<br />
Coäng<br />
<br />
435<br />
<br />
Tæ leä %<br />
9.29%<br />
20.20%<br />
10.11%<br />
9.20%<br />
7.13%<br />
12.64%<br />
31.72%<br />
<br />
Bieán<br />
chöùng<br />
12<br />
10<br />
3<br />
6<br />
5<br />
9<br />
26<br />
<br />
16.90%<br />
14.08%<br />
4.23%<br />
8.45%<br />
7.04%<br />
12.68%<br />
36.62%<br />
<br />
100%<br />
<br />
71<br />
<br />
100%<br />
<br />
Phöông thöùc phaãu thuaät<br />
<br />
612<br />
<br />
Tæ leä %<br />
<br />
Bieåu ñoà 1.<br />
<br />
Phaân boá bieán chöùng sôùm sau moå<br />
Baûng 4.<br />
Loaïi bieán chöùng<br />
Nhieãm truøng veát moå<br />
Caùc bieán chöùng khaùc<br />
Bieán chöùng HMNT<br />
Vieâm phuùc maïc<br />
Roø phaân<br />
<br />
Tæ leä %<br />
11,03%(48 ca)<br />
5,75%(25 ca)<br />
3,68%(16 ca)<br />
3,45% (15 ca)<br />
0,46%(2 ca)<br />
<br />
Töû vong<br />
0%<br />
0,69%(3 ca)<br />
0,23%(1 ca)<br />
0,92%(4 ca)<br />
0%<br />
<br />
Khoâng ghi nhaän: Taéc ruoät sôùm sau moå,<br />
<br />
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 8 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2004<br />
vieâm khoang teá baøo sau phuùc maïc.<br />
Tuoåi trung bình cuûa nhöõng tröôøng hôïp bieán<br />
chöùng sôùm cao hôn nhöõng tröôøng hôïp khoâng bieán<br />
chöùng vaø coù yù nghóa thoáng keâ.<br />
Tæ leä caùc bieán chöùng sôùm trong caùc tröôøng hôïp<br />
moå caáp cöùu cao hôn moå chöông trình vaø coù yù nghóa<br />
thoáng keâ.<br />
<br />
Haäu phaãu caàn theo doõi thaät saùt. Phaùt hieän sôùm<br />
nhöõng bieán chöùng sôùm.<br />
<br />
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br />
1.<br />
<br />
2.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ<br />
Bieá n chöù ng<br />
ñöôï c giaû i<br />
quyeá t: 16.32%<br />
<br />
Töû vong 01,84%<br />
<br />
3.<br />
4.<br />
5.<br />
<br />
6.<br />
<br />
7.<br />
<br />
Haä u phaã u toá t : 81.84%<br />
<br />
8.<br />
9.<br />
<br />
Bieåu ñoà 2.<br />
<br />
KEÁT LUAÄN<br />
Bieán chöùng sôùm coù 71 ca. Ñaùng ngaïi nhaát laø VPM<br />
do xì mieäng noái.<br />
Caùc yeáu toá nguy cô aûnh höôûng tôùi bieán chöùng<br />
sôùm: Tuoåi, thôøi gian nhaäp vieän, beänh keøm, hoaøn caûnh<br />
phaãu thuaät, vò trí thöông toån, phöông thöùc, chaêm soùc<br />
haäu phaãu.<br />
Vaãn coøn nhieàu bieán chöùng laø do sai soùt, vaø coù theå<br />
khaéc phuïc ñöôïc.<br />
<br />
10.<br />
<br />
11.<br />
<br />
12.<br />
<br />
13.<br />
<br />
14.<br />
<br />
Bieän phaùp khaéc phuïc:<br />
Truy tìm vaø phaùt hieän sôùm khaû naêng ung thö ñaïi<br />
traøng. “Xeùt nghieäm phaân tröïc tieáp” ñaïi traø moãi quí<br />
haèng naêm ñeå tìm maùu trong phaân, ñònh höôùng caùc<br />
tröôøng hôïp ung thö ñaïi traøng.<br />
Ñaùnh giaù kyõ beänh nhaân. Chuaån bò tröôùc moå toát.<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
15.<br />
<br />
16.<br />
<br />
Philippe Deùtrie (1998). Dieãn bieán sau moå coù bieán chöùng<br />
cuûa phaãu thuaät caét ñaïi traøng. Saên soùc sau phaãu thuaät<br />
buïng- Taäp II. ÑHYD Tp.Hoà Chí Minh, (131 – 192 ). (<br />
L’opeùreù abdominal cuûa Philippe Deùtrie).<br />
Nguyeãn Maïnh Duõng (1999). “Phaãu thuaät ñieàu trò tích cöïc<br />
trong ung thö ñaïi traøng”. Toång keát nghieân cöùu khoa hoïc vaø<br />
caûi tieán kyõ thuaät 10 naêm taïi beänh vieän Bình Daân 19901999.<br />
Nguyeãn Ñình Hoái (1994). Phaãu thuaät ñaïi tröïc traøng. Bònh<br />
ngoaïi khoa ñöôøng tieâu hoùa. Nhaø xuaát baûn Y hoïc,.<br />
Nguyeãn Chaán Huøng vaø coäng söï (1995). Caåm nang ung<br />
böôùu hoïc laâm saøng. Nhaø xuaát baûn Y hoïc..<br />
Voõ Taán Long (1980). Sô boä nhaän xeùt veà chaån ñoaùn vaø ñieàu<br />
trò ung thö ñaïi traøng. Toát nghieäp sô boä chuyeân khoa.<br />
Tröôøng ÑHYD HCM.<br />
Ñoàng Só Thuyeân vaø coäng söï (1994). Tai bieán vaø bieán chöùng<br />
trong moå ñaïi traøng. Tai bieán bieán chöùng phaãu thuaät. Vieän<br />
QuaânY, (120-133).<br />
Leâ Ñöùc Tuaán (2000). Caùc bieán chöùng cuûa haäu moân nhaân<br />
taïo. Luaän vaên toát nghieäp Cao hoïc 6- Ngoaïi Toång quaùt.<br />
ÑHYD TP.HCM.<br />
Nguyeãn Vaên Vaân (1979). Ung thö ñaïi traøng. Nhaø xuaát baûn<br />
Y hoïc.<br />
Adloff, J.P.Arnaud, J.C.Ollier, M. Schloegel (1990). “Les<br />
cancer du coâlon.” Etude reùtrospective portant sur 1222<br />
malades opeùreùs. J.Chir(Paris), Masson, Paris, No 12.<br />
Harry Bleiberg, Alain Hendlisz (1996). “Surveillance<br />
postopeùratoire des cancers colo-rectaux.” La revue du<br />
praticien (Paris).<br />
G. Freyer, L. Descos, V.Trillet Lenoir, D.H. Chang, J.H.<br />
Geùrard (1996). “Traitement adjuvant des cancers coliques.”<br />
La presse Meùdicale, 21 septembre, 25, No 27.<br />
Alfred M. Cohen, Bruce D. Minsky, Richard L. Schilsky<br />
(1997). Cancer of the colon. Grace R. Caputo (eds). Cancerprinciples and pratice of oncology- 5 th Edition, (1144)<br />
W.E. Enker (1994). Operative treatment for carcinoma of<br />
the abdominal colon. George E. Block, A.R. Moossa.<br />
Operative colorectal surgery. W.B. Saunders company,<br />
(193-219 ).<br />
A.R.Moossa, George E.Block, Jonathan M. Sackier (1994).<br />
Complications of colorectal operations. George E. Block,<br />
A.R. Moossa. Operative colorectal surgery–W.B.Saunders<br />
company, (507-517).<br />
Richard L.Nelson (1992). Extended left hemicolectomy for<br />
cancer. Lloyd M. Nyhus, Robert J. Baker. Mastery of<br />
Surgery- Second Edition-Volum II. Little Brown and<br />
Copany, (1300-1304).<br />
Masayyuki Yasutomi (1997). Japanese classification of<br />
colorectal carcinoma. Kanehara & CO., LTD., Tokyo.<br />
<br />
Tröôøng hôïp ñeán treã duø chæ giaûi quyeát taïm bôï<br />
cuõng laøm toát.<br />
<br />
Chuyeân ñeà Hoäi nghò Khoa hoïc Kyõ thuaät BV. Bình Daân 2004<br />
<br />
613<br />
<br />