zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Trung học phổ thông

CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ VÀ SỰ BÀNH TRƯỚNG THUỘC ĐỊA - Lịch sử lớp 10

Chia sẻ: Uyen Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

Báo xấu

253
lượt xem 14
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sau khi học xong bài học yêu cầu HS cần nắm được: 1. Kiến thức - Nắm được những nét khái quát về tình hình kinh tế, chính trị của các nước Anh, Pháp, Đức, Mỹ hồi cuối thế kỷ XIX – đầu thế kỷ XX; những nét chung và đặc điểm riêng. - Hiểu được đây là thời kỳ các nước đế quốc đẩy mạnh việc xâm lược thuộc địa, phân chia lại thị trường thế giới làm cho mâu thuẫn giữa các đế quốc với đế quốc và giữa đế quốc với thuộc địa ngày càng sâu...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ VÀ SỰ BÀNH TRƯỚNG THUỘC ĐỊA - Lịch sử lớp 10

CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC ANH, PHÁP, ĐỨC, M Ỹ VÀ SỰ BÀNH TRƯỚNG THUỘC ĐỊA I. MỤC TIÊU BÀI HỌC Sau khi học xong bài học yêu cầu HS cần nắm được: 1. Kiến thức - Nắm được những nét khái quát về tình hình kinh tế, chính trị của các nước Anh, Pháp, Đức, Mỹ hồi cuối thế kỷ XIX – đầu thế kỷ XX; những nét chung và đặc điểm riêng. - Hiểu được đây là thời kỳ các nước đế quốc đẩy mạnh việc xâm lược thuộc địa, phân chia lại thị trường thế giới làm cho mâu thuẫn giữa các đế quốc với đế quốc và giữa đế quốc với thuộc địa ngày càng sâu sắc. 2. Tư tưởng, tình cảm, thái độ Giúp HS nâng cao nhận thức về bản chất của chủ nghĩa đế quốc, ý thức cảnh giác cách mạng; đấu tranh chống các thế lực gây chiến, bảo vệ hoà bình. 3. Kỹ năng
Rèn luyện kỹ năng phân tích sự kiện Lịch sử để thấy được từng đặc điểm riêng của chủ nghĩa đế quốc. II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC - Bảng thống kê biểu thị sự thay đổi về sản lượng công nghiệp của các nước Anh, Pháp, Mỹ, Đức. - Sơ đồ thay đổi vị trí kinh tế các nước đế quốc cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX. - Lược đồ các nước đế quốc đầu thế kỷ XX. III. TIếN TRÌ NH Tổ CHứC DạY - HọC 1. Kiểm tra bài cũ Câu hỏi 1: Nêu những thành tựu về khoa học kỹ thuật cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX? Câu hỏi 2: Sự ra đời và những đặc điểm cơ bản của chủ nghĩa Tư bản ở giai đoạn đế quốc chủ nghĩa? 2. Dẫn dắt vào bài mới Cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, là thời kỳ phát triển mạnh mẽ của các nước Tư bản tiên tiến, đánh dấu bước chuyển từ giai đoạn tự do cạnh tranh sang giai đoạn độc quyền. Cùng với đó là chính sách mở rộng xâm
lược thuộc địa để có thêm thị trường và vơ vét nguyên liệu đưa về chính quốc. Sự tranh chấp thuộc địa đã làm cho mâu thuẫn giữa các nước đế quốc trở nên sâu sắc. Tình hình kinh tế, chính trị và chính sách đối ngoại các nước Anh, Pháp, Đức, Mỹ như thế nào, chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học hôm nay để trả lời câu hỏi nêu trên. 3. Tổ chức các hoạt động trên lớp Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững Tiết 1: A. ANH VÀ PHÁP CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XX Hoạt động 1: Cả lớp và cá nhân  Nước Anh - Trước hết, Gv trình bày và phân tich: Đầu thập niên 70 của thế kỷ XIX, nền công nghiệp Anh vẫn đứng đầu thế giới. Sản lượng than của Anh gấp 3 lần Mỹ và Đức; sản lượng gang gấp 4 lần Mỹ và gần 5 lần Đức. Về xuất khẩu kim loại sản lượng của 3 nước Pháp, Đức Mỹ gộp lại không bằng Anh. - Tiếp đó GV nêu câu hỏi: Cuối thập niên
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững 70 tình hình kinh tế Anh ra sao? - HS đọc SGK trả lời câu hỏi. - GV nhận xét và chốt ý: Từ cuối thập niên * Tình hình kinh tế: 70, Anh mất dần địa vị độc quyền công - Từ cuối thập niên 70, Anh mất dần nghiệp, do vậy mất luôn cả vai trò lũng đoạn địa vị độc quyền công nghiệp, do vậy thị trường thế giới, bị Mỹ và Đức vượt qua. mất luôn cả vai trò lũng đoạn thị - GV giới thiệu “bảng thống kê biểu thị sự trường thế giới, bị Mỹ và Đức vượt thay đổi về sản lượng công nghiệp của các qua. nước Anh, Pháp, Đức, Mỹ” trong SGK. GV hỏi”: Nguyên nhân của sự giảm sút đó? - HS đọc SGK tự trả lời câu hỏi. - GV nhận xét và trình bày: Nguyên nhân là: + Máy móc thiết bị xuất hiện sớm nên đã cũ và lạc hậu, việc hiện đại hoá rất tốn kém. + Một sớ lớn tư bản chạy sang thuộc địa, vì ở đây lợi nhuận Tư bản đẻ ra nhiều hơn
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững chính quốc. Mặt khác, cướp đoạt thuộc địa có - Tuy vậy, Anh vẫn chiếm ưu thế về lợi nhiều hơn so với đầu tư cải tạo công tài chính, xuất cảng tư bản, thương nghiệp. mại, hải quân và thuộc địa. - GV nhấn mạnh: Tuy vai trò bá chủ thế giới về công nghiệp bị giảm sút, song Anh vẫn chiếm ưu thế về tài chính, xuất cảng tư bản, thương mại, hải quân và thuộc địa. Hoạt động 2: Nhóm - GV chia lớp thành các nhóm và nêu câu hỏi: Quá trình tập trung sản xuất trong công nghiệp diễn ra như thế nào? - HS làm việc theo nhóm đọc SGK cử đại diện trả lời câu hỏi. - GV nhận xét và chốt ý: Đây là thời kỳ - Công nghiệp: Quá trình tập trung quá trình tập trung tư bản diễn ra mạnh mẽ, tư bản diễn ra mạnh mẽ, nhiều tổ nhiều tổ chức độc quyền ra đời chi phối toàn chức độc quyền ra đời chi phối toàn bộ đời sống kinh tế nước Anh, 5 ngân hàng ở bộ đời sống kinh tế nước Anh. khu Xi-ti Luân Đôn nắm 70% số tư bản cả
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững nước. - Nông nghiệp: Nước Anh lâm vào - GV giới thiệu cho HS biết: Nông nghiệp tình trạng khủng hoảng trầm trọng. nước Anh lâm vào tình trạng khủng hoảng Anh phải nhập khẩu lương thực. trầm trọng. Nguyên nhân là do tư sản Anh không đầu tư vào sản xuất nông nghiệp mà chủ yếu vào buôn bán lương thực và giá lương thực châu Âu và Mỹ rất rẽ. Hoạt động 3: Cả lớp và cá nhân - GV trình bày và phân tích: Anh là nước * Tình hình chính trị: theo thể chế chính trị quân chủ lập hiến với - Anh là nước theo thể chế chính trị việc thực hiện chế độ Hai Đảng (Đảng Tự do quân chủ lập hiện với việc thực hiện và Đảng Bảo thủ) thay nhau cầm quyền. Sự chế độ hai Đảng (Đảng tự do và khác biệt giữa hai Đảng là không đáng kể, Đảng Bảo thủ) thay nhau cầm quyền, chủ yếu về biện pháp cụ thể song đều thống song đều bảo vệ quyền lợi của giai nhất với nhau trong việc bảo vệ lợi ích của cấp tư sản. giai cấp tư sản, đàn áp phong trào quần chúng và đẩy mạnh xâm lược thuộc địa. - GV nêu câu hỏi: Cho biết chính sách đối
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững ngoại của Anh? - HS dựa vào SGK trả lời câu hỏi. - GV nhận xét và chốt ý: Đây là thời kỳ - Đây là thời kỳ giai cấp tư sản Anh giai cấp tư sản Anh tăng cường mở rộng hệ tăng cường mở rộng hệ thống thuộc thống thuộc địa đặc biệt ở Châu Á và Châu địa đặc biệt là ở Châu Á và châu Phi. Phi. GV kết hợp khai thác lược đồ để HS nhận biết được hệ thống thuộc địa rộng lớn của đế quốc Anh đầu thế kỷ XX trải dài từ Bắc Mỹ, châu Phi, Châu Á đến châu Đại Dương. - GV nhấn mạnh: Chủ nghĩa đế quốc Anh tồn tại và phát triển dựa trên sự bóc lột một hệ thống thuộc địa rộng lớn (chiếm ¼ lãnh thổ và ¼ dân số thế giới) do vậy được mệnh danh là chủ nghĩa đế quốc thực dân "Mặt trời - Đặc điểm đế quốc Anh: là chủ không bao giờ lặn" trên đất nước Anh, Lênin nghĩa đế quốc thực dân. nhận xét: "Nước Anh không chỉ là quê hương của hệ thống công xưởng ủa chủ nghĩa tư
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững bản, mà còn là thuỷ tổ của chủ nghĩa đế quốc hiện đại". Chủ nghĩa thực dân Anh đã trở thành đặc trưng riêng của chủ nghĩa đế quốc Anh. Việc xuất khẩu tư bản của Anh mang những quy mô to lớn. Nước Anh là một cường quốc thuộc địa chính. Hoạt động 4: Cả lớp, cá nhân  Nước Pháp - GV: trước 1870, công nghiệp Pháp đứng Tình hình kinh tế hàng thứ hai thế giới, cuối thập niên 70 trở đi - Cuối thập niên 70 trở đi công công nghiệp Pháp bắt đầu chậm lại. nghiệp Pháp bắt đầu phát triển chậm - GV nêu câu hỏi: Nguyên nhân tại sao lại. công nghiệp Pháp phát triển chậm lại? - HS dựa vào SGK tự trả lời câu hỏi. - GV nhận xét và chốt ý: + Pháp thất bại trong cuộc chiến tranh - Nguyên nhân: Pháp – Phổ, do đó phải bồi thường chiến + Pháp thất bại trong cuộc chiến tranh. tranh Pháp – Phổ do đó phải bồi
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững + Nghèo tài nguyên và nhiên liệu, đặc biệt thường chiến tranh. là than đá. + Nghèo tài nguyên và nhiên liệu, + Giai cấp tư sản chỉ chú trọng đến xuất đặc biệt là than đá. cảng tư bản sang những nước chậm phát triển + Giai cấp tư sản chỉ chú trọng đến để thu lợi nhuận cao chứ không hú trọng phát xuất cảng tư bản sang những nước triển công nghiệp trong nước. chậm phát triển để thu lợi nhuận cao - GV kết luận: Hậu quả là cuối thế kỷ XIX chứ không hú trọng phát triển công sản xuất công nghiệp của Pháp tụt xuống nghiệp trong nước. hàng thứ tư sau Đức, Mỹ, Anh, kỹ thuật lạc hậu rõ rệt so với những nước công nghiệp trẻ. - GV nêu câu hỏi: Bên cạnh những yếu kém đó công nghiệp Pháp có những tiến bộ gì? - HS đọc SGK trả lời câu hỏi. - GV trình bày và phân tích: Mặc dù có sự sút kém, song công nghiệp Pháp cũng có tiến bộ đáng kể. Hệ thống đường sắt lan rộng khắp nơi cả nước đã đẩy nhanh sự phát triển
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững của ngành khai mỏ, luyện kim và thương nghiệp. Việc cơ khí hoá sản xuất được tăng cường. Từ năm 1852 – 1900 số xí nghiệp sử dụng máy móc tăng lên 9 lần, số động cơ chạy bằng hơi nước tăng lên 12 lần. Nông nghiệp Pháp vẫn giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế Pháp vì phần đông dân cư sống bằng nghề nông. Tình trạng đất đai phân tán, manh mún không cho phép sử dụng máy móc và kỹ thuật canh tác mới. - Sự thâm nhập của phương thức sản - GV chốt ý: Những biểu hiện của tình xuất tư bản chủ nghĩa trong nông hình nông nghiệp trên chứng tỏ sự thâm nhập nghiệp ở Pháp diễn ra chậm chạp do của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa đất đai bị chia nhỏ. trong nông nghiệp ở Pháp diễn ra chậm chạp. Hoạt động 5: Cá nhân - GV: Quá trình tập trung sản xuất hình thành các công ty độc quyền diễn ra như thế nào?
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững - HS đọc SGK trả lời câu hỏi. - Đầu thế kỷ XX quá trình tập trung - GV nhận xét, bổ sung và chốt ý: đầu thế sản xuất cũng diễn ra trong lĩnh vực kỷ XX quá trình tập trung sản xuất cũng diễn công nghiệp, dẫn đến việc hình thành ra trong lĩnh vực công nghiệp, dẫn đến việc các công ty độc quyền, từng bước chi hình thành các công ty độc quyền, từng bước phối nền kinh tế Pháp, đặc biệt trong chi phối nền kinh tế Pháp, đặc biệt trong lĩnh lĩnh vực ngân hàng. vực ngân hàng (GV nhấn mạnh ở Pháp quá trình diễn ra chậm hơn các nước khác). - GV nâu câu hỏi: Đặc điểm nổi bật của tổ chức độc quyền ở Pháp? - HS dựa vào SGK và vốn hiểu biết của mình trả lời câu hỏi. - GV nhận xét và chốt ý. + Sự tập trung ngân hàng đạt đến mức cao: 5 ngân hàng lớn ở Pari nắm 2/3 tư bản của các ngân trong cả nước. + Khác với Anh tư bản chủ yếu đầu tư vào thuộc địa, còn ở Pháp tư bản phần lớn đưa
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững vốn ra nước ngoài, cho các nước chậm tiến vay với lãi suất lớn. - GV cho HS đọc đoạn chữ nhỏ trong SGK để thấy được số vốn mà tư bản Pháp đầu tư ở nước ngoài nhiều như thế nào? - Đặc điểm : Tư bản Pháp phần lớn - GV nêu câu hỏi: Hãy nêu đặc điểm cơ đưa vốn ra nước ngoài, cho các nước bản của chủ nghĩa đế quốc Pháp? chậm tiến vay với lãi suất lớn. Chủ - HS trả lời câu hỏi. nghĩa đế quốc cho Pháp là chủ nghĩa - GV kết luận: Chủ nghĩa đế quốc Pháp là đế quốc cho ay nặng lãi. chủ nghĩa đế quốc cho vay nặng lãi. Hoạt động 6: Cả lớp và cá nhân Tình hình chính trị - GV trình bày và phân tích: - Sau cách mạng tháng 9 – 1870, + Sau cách mạng tháng 9 – 1870 nước nước Pháp thành lập nền cộng hoà Pháp thành lập nền cộng hoà thứ ba, song thứ ba, song phái cộng hoà đã sớm phái cộng hoà đã sớm chia thành hai nhóm: chia thành hai nhóm: Ôn hoà và Cấp Ôn hoà vá Cấp tiến thay nhau cầm quyền. tiến thay nhau cầm quyền. Đặc điểm của nền cộng hoà là tình trạng - Đặc điểm của nền cộng hoà là tình thường xuyên khủng hoảng nội các. Trong trạng thường xuyên khủng hoảng nội
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững vòng 40 năm (1875 – 1914) ở Pháp diễn ra 50 các. lần thay đổi chính phủ. - GV nêu câu hỏi: Nêu chính sách đối ngoại của Pháp? - HS đọc SGK trả lời. - GV nhận xét, chốt ý: Pháp tăng cường chạy đua vũ trang để trả - Pháo tăng cường chạy đua vũ trang mối thù với Đức; tiến hành những cuộc chiến để trả mối thù Đức; tiến hành những tranh xâm lược thuộc địa chủ yếu ở khu vực cuộc chiến tranh xâm lược thuộc địa, chậu Á và châu Phi. chủ yếu là ở khu vực châu Á và châu - HS đọc đoạn chữ nhỏ trong SGK để thấy Phi. được chính sách xâm lược thuộc địa của Pháp, qua đó thấy được hệ thống thuộc địa của Pháp rất rộng lớn, chỉ sau Anh. 4. Sơ kết bài học - Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi: Tình hình kinh tế, chính trị nổi bật của Anh và Pháp cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX? Nêu đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc Anh và Pháp?
5. Dặn dò, bài tập - Học bài cũ, trả lời câu hỏi trong SGK. - Nguyên nhân dẫn đến việc hình thành các đặc điểm của đế quốc Anh và Pháp?

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.