intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

SKKN: Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn Giáo dục công dân bậc Trung học phổ thông

Chia sẻ: Trần Thị Ta | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:39

66
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là Giới thiệu hình ảnh biển đảo và giáo dục tình yêu biển đảo đất nước cho học sinh qua môn học, bồi dưỡng phát triển lòng yêu nước, chủ nghĩa yêu nước cũng như xác định trách nhiệm của công dân đối với sự nghiệp xây dựng và và bảo vệ tổ quốc. Giúp các thầy, cô giáo bộ môn có các biện pháp phù hợp khi triển khai hoạt động giáo dục lồng ghép nội dung biển đảo vào từng bài học cụ thể.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: SKKN: Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn Giáo dục công dân bậc Trung học phổ thông

  1. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT PHẦN I: MỞ ĐẦU Tên đề  tài: “Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển  đảo Việt Nam qua môn Giáo dục công dân bậc Trung học phổ  thông”. 1.Lí do chọn đề tài. 1.1 Tiền đề lí luận. Tổ quốc Việt Nam, đất nước bên bờ  sóng, đất nước của tự do và khát  vọng, hạnh phúc và hòa bình, đất nước của những câu dân ca, những mái đình  ngàn năm chứng kiến bao thăng trầm lịch sử, kể  từ thời các vua Hùng dựng  nước, đã tạo nên bao kì tích , dấu ấn về khí phách hào hùng trong công cuộc   đấu tranh dựng nước và giữ nước, như những bản hùng ca huyền thoại. Tinh  thần yêu nước, chủ  nghĩa anh hùng dân tộc là tinh hoa, bản sắc văn hóa của  người Việt Nam, hòa quyện vào hồn thiêng sông núi cho đất nước mãi mãi  trường tồn. Giáo   dục   thế   hệ   trẻ   người   Việt   Nam   hôm   nay   biết   hướng   về   cội   nguồn, nhớ ơn tổ tiên, phát huy lòng tự hào dân tộc là việc làm vô cùng quan   trọng và cần thiết, là cái gốc vững bền cho sự phát triển hiện tại và tương lai.  Điều cốt lõi nhất để nhân dân ta chiến thắng kẻ thù xâm lược, chế ngự thiên  nhiên chính là chủ nghĩa yêu nước, điều đó đã chứng minh qua suốt mấy ngàn  năm. Trước sức mạnh đó, không kẻ thù nào có thể khuất phục, đe dọa được ý   chí yêu nước quật cường của nhân dân ta, tất yếu mọi kẻ thù đều bị thất bại,   buộc phải thừa nhận quyền độc lập tự chủ của đất nước Việt Nam. Trong suốt chiều dài lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm của nhân  dân ta, từ buổi nhà nước Âu Lạc đến 1000 năm Bắc thuộc, sang thế kỉ thứ X,  triều đại nhà Lý tiếp tục cùng nhân dân đánh đuổi giặc Tống. Thế kỉ XIII nhà   Trần đánh giặc Nguyên Mông. Thế  kỉ  XV vua Lê Lợi đánh đuổi giặc Minh.   Thế  kỉ  XVIII, vua Quang Trung đánh đuổi giặc Thanh. Thế  kỉ  XIX, XX dân  tộc ta kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ giải phóng đất nước  thoát khỏi chế độ thực dân, đế quốc, mở ra một thời kì mới : Độc lập dân tộc  gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Trang 1/36
  2. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT Chiến thắng lịch sử  30/4/1975, giải phóng miền Nam, thống nhất  đất  nước. Chính lòng yêu nước­ chủ  nghĩa yêu nước đã trở  thành truyền thống,   bản sắc văn hóa, được kế  thừa từ  đời này sang đời khác. Chúng ta tự  hào là  con Lạc cháu Hồng, tự hào là người Việt Nam. Tổ quốc Việt Nam luôn có vị  trí thiêng liêng trong mỗi trái tim người Việt. Muốn đất nước thịnh vượng, thì  không thể  thiếu vai trò của giáo dục đào tạo bởi vì “ Hiền tài là nguyên khí  quốc gia”. Giáo dục đào tạo có nhiệm vụ nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và  bồi dưỡng nhân tài, đặc biệt coi trọng tới giáo dục nhân cách, đạo đức cho  mọi đối tượng học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên. Mục tiêu của giáo dục  đào tạo là phát triển toàn diện con người. Con người vừa là động lực, vừa là  mục tiêu của sự phát triển xã hội. Muốn đảm bảo được mục tiêu và phát huy  động lực thì nhất thiết phải giáo dục, bồi dưỡng tình yêu nước, chủ nghĩa yêu  nước trở thành ý thức hệ cho mọi công dân Việt Nam. Đất nước ta đang trên   con đường hội nhập và phát triển, công nghiệp hóa­hiện đại hóa đất nước   theo định hướng chủ nghĩa xã hội, thực hiện dân giàu nước mạnh, công bằng,  dân chủ, văn minh. Do vậy, giáo dục, bồi dưỡng lòng yêu nước trong giai   đoạn hiện nay phải được chú trọng hơn bao giờ hết! Đất nước Việt Nam rừng vàng biển bạc, giàu truyền thống văn hóa,  nhân văn, yêu chuộng hòa bình, phải trải qua biết bao đau thương mất mát, sự  hy sinh xương máu của cha ông và bao thế hệ người Việt Nam yêu nước, đất  nước  ấy đã trở  thành biểu tượng của khát vọng tự  do, hòa bình. Từ  tổ  quốc  này đã sinh ra bao anh hùng hào kiệt­ những con người đã trở  thành bất tử.   Trang 2/36
  3. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT Giáo dục lòng yêu nước cho thế hệ trẻ ngày hôm nay nói riêng và cộng đồng   xã hội nói chung là trách nhiệm cao cả  của Đảng, nhà nước và nhân dân, là  nhiệm vụ to lớn của các nhà trường. Đó là điều không thể thiếu và không bao  giờ thiếu cho sự phát triển bền vững của đất nước. 1.2 Tiền đề thực tiễn Hiện nay, chúng ta đã và đang giáo dục thế hệ trẻ niềm tự hào, tự  tôn   về truyền thống văn hóa của dân tộc trải qua hơn 4000 năm lịch sử. Mỗi học  sinh cần thấy rằng, hàng triệu người Việt Nam đã ngã xuống, hy sinh máu   xương trong công cuộc dựng nước và giữ nước. Cái giá của tự do và hòa bình   mà nhân dân ta phải hy sinh không có gì bù đắp nổi. Chính vì vậy, giáo dục  lòng yêu nước luôn là nhiệm vụ  hàng đầu, bởi vì nếu ai không có lòng yêu   nước thì cá nhân đó không đem lại bất kì lợi ích gì cho dân tộc. Bản thân tôi  cho rằng, thời gian gần đây, cách giáo dục của chúng ta đang đặt ra nhiều vấn  đề cần phải đổi mới, giải quyết được những mâu thuẫn xung đột giữa truyền  thống và hiện đại, giữa hội nhập, phát triển và giữ  gìn bản sắc dân tộc giữa  cái cũ và cái mới, riêng và chung…. Thậm chí nền kinh tế thị trường đang tạo  ra nhiều thách thức, ví dụ: Sự  phân hóa giàu nghèo trong xã hội, đề  cao quá  mức giá trị đồng tiền, coi thường đạo lí, có lối sống thực dụng, sa đọa, ích kỉ,  vô cảm. Điều đáng buồn hơn là một bộ  phận không nhỏ  giới trẻ  hiện nay  đang quên dần quá khứ, phủ  nhận quá khứ, suy thoái tư  tưởng đạo đức, bắt  nhịp rất nhanh những thói hư tật xấu của “văn minh internet”, của “văn minh  ngoại lai”. Nhiều học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên không biết gì hoặc biết   rất ít lịch sử dân tộc... Nếu những xung đột này không được giải quyết và nếu chúng ta không  có  cách giáo dục đúng đắn phù hợp thì sẽ ảnh hưởng nghiêm  trọng tới nhân   cách, đạo đức của con người, tác động tiêu cực đến sự  phát triển của xã hội  thậm chí là sự  tồn vong của đất nước. Nói như  thế  không phải là đổ  gánh   nặng trách nhiệm quá lớn cho giáo dục nhưng rõ ràng, giáo dục (từ  gia đình,  nhà trường, xã hội) có trách nhiệm không hề nhỏ. Trong xu thế hội nhập và toàn cầu hóa hiện nay, không thể  phủ  nhận   mặt tích cực của nền văn minh tin học, một mặt nó tạo ra bước phát triển đột  phá trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội nhưng mặt khác chúng cũng kéo  theo nhiều hệ lụy như đã nêu trên. Vấn đề  đặt ra là cần phải phát triển toàn  diện con người, để  họ  trở  thành những công dân có ích. Bởi con người vẫn  Trang 3/36
  4. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT chính là loại tài nguyên quý giá nhất. Lúc sinh thời chủ tịch Hồ  Chí Minh đã  từng nói: “ vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải   trồng người”. Do đó, chăm lo giáo dục con người là nhiệm vụ  then chốt cho   sự phát triển tương lai đất nước. Tôi nhận thấy rằng, chúng ta cần nhìn nhận  và có những cách tiếp cận mới về  vấn đề  giáo dục của nước ta trong bối   cảnh hiện nay. Một thực tế  là: Giáo dục đào tạo nước ta chưa thực sự  tiến   kịp với nền giáodục của các nước phát triển. Hơn nữa, chúng ta “dường như”  đang quá coi trọng giảng dạy các bộ môn khoa học tự nhiên, “ít coi trọng” các  hoạt động mang tính giáo dục, điều này đang tồn tại ở bậc trung học cơ sở và  trung học phổ  thông. Chương trình sách  giáo khoa vẫn còn nặng nề, dàn  trải… cộng với  ảnh hưởng của kinh tế  thị  trường đã và đang tạo ra nhiều   hậu quả tiêu cực tới văn hóa, đạo đức, nhân cách con người, tác động không  tốt đến sự phát triển chung của đất nước. Muốn có cách nhìn nhận đúng đắn  về vị trí, vai trò, trách nhiệm của công dân đối với công cuộc xây dựng, bảo  vệ  tổ  quốc thì hơn lúc nào hết chúng ta cần đề  cao nhiệm vụ  giáo dục lòng  yêu nước như là quy luật tất yếu. Hà Nội ­Trái tim của cả nước Hình ảnh tổ quốc, biển đảo thân yêu của đất nước Việt Nam tươi đẹp   luôn được quảng bá trên mọi phương tiện thông tin đại chúng, đối với mỗi  người Việt Nam, đất nước luôn vẹn tròn, thiêng liêng trong trái tim và tâm  hồn. Yêu đất nước, là sống, chiến đấu và hi sinh vì đất nước. Mỗi tấc đất,   Trang 4/36
  5. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT mỗi hòn đảo, vùng biển trời, toàn vẹn lãnh thổ Việt Nam đều là niềm tự hào  của bao thế hệ con dân đất Việt hôm nay và mai sau. Việt Nam –điểm đến của thiên niên kỉ mới Chiều về trên Mường Thanh­Điện Biên. Trong bối cảnh khu vực và quốc tế  có nhiều diễn biến phức tạp, đặc  biệt là tình trạng tranh chấp lãnh thổ trong đó có tranh chấp biển, đảo, không   phận, hải phận… đang đe dọa trực tiếp tới an ninh, an toàn hàng hải, kinh tế,   chính trị, xã hội, chủ  quyền, độc lập, hòa bình của nhiều quốc gia trên thế  giới. Với Việt Nam, một quốc gia có đường bờ  biển dài 3260 km chúng ta  Trang 5/36
  6. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT được sở hữu hơn 1 triệu km2 trên biển Đông với 2 quần đảo là Trường Sa và   Hoàng Sa cùng hơn 3000 hòn đảo lớn, nhỏ, gần, xa bờ. Việt Nam có đầy đủ  chứng cứ  lịch sử  và pháp lí về  2 quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa cũng như  vùng lãnh hải, thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế  theo công  ước của   Quốc tế về luật Biển năm 1982( UNCLOS) đã công nhận. Tuy nhiên, những năm gần đây, nổi bật việc Trung Quốc đã liên tục có  những hành vi gây hấn, xâm phạm nghiêm trọng chủ  quyền biển đảo Việt  Nam bằng việc hạ đặt trái phép giàn khoan HD 981 vào vùng đặc quyền kinh   tế  nước ta (từ  ngày 2/5/2014 đến ngày 17/5/2014) cũng như  hiện tại Trung   Quốc vẫn đơn phương cố  ý thay đổi hiện trạng Biển Đông(xây dựng trái  phép các đảo đá nhân tạo tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam) nhằm độc  chiếm Biển Đông theo quan điểm phi lí, bằng “đường lưỡi bò” không có giá  trị  pháp luật của Trung Quốc, đồng nghĩa với việc Trung Quốc cố  ý xâm   chiếm trái  phép tất cả  các vùng biển, đảo, quần đảo mà nước ta có chủ  quyền theo công  ước của Liên Hợp Quốc về  luật biển năm 1982 đã thừa  nhận. Bên cạnh đó, một số  quốc gia khác trong khu vực( gồm  Đài Loan,  Malaysia, Philippin, Brunây ) cũng đang tranh chấp trên biển Đông, nhất là   tranh chấp giữa các đảo, bãi ngầm thuộc quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa của   Việt Nam.  Với những diễn biến phức tạp đang đe dọa tới an ninh chủ quyền lãnh  thổ, biển đảo đất nước, tôi cho rằng việc giáo dục cho các em học sinh kiến   thức và tình yêu biển đảo Việt Nam là vô cùng quan trọng, cần được phổ  biến rộng rãi. Từ  đề  tài: “Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam   qua môn  Giáo  dục  công  dân (GDCD)   bậc  Trung  học  phổ  thông(  THPT)”,  người viết thấy cần thiết phải giới thiệu đầy đủ  hơn, toàn diện hơn về lòng  yêu nước, tình yêu biển đảo Việt Nam với đối tượng học sinh THPT qua môn  học GDCD để các em thêm yêu mến, tự hào về quê hương, tổ quốc mình. Từ  đó, các em có được nhận thức đúng đắn về  trách nhiệm công dân trong công   cuộc xây dựng và bảo vệ tổ  quốc thân yêu. Đây cũng chính là lý do tôi chọn  đề tài này như một sáng kiến kinh nghiệm nhỏ trong quá trình giảng dạy của   mình. Trang 6/36
  7. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT 2. Mục đích, yêu cầu của đề tài. 2.1 Mục đích của đề tài. +Giới thiệu hình ảnh biển đảo và giáo dục tình yêu biển đảo đất nước   cho học sinh qua môn học, bồi dưỡng phát triển lòng yêu nước, chủ nghĩa yêu  nước cũng như  xác định trách nhiệm của công dân đối với sự  nghiệp xây   dựng và và bảo vệ tổ quốc. +Giúp các thầy, cô giáo bộ môn có các biện pháp phù hợp khi triển khai   hoạt động giáo dục lồng ghép nội dung biển đảo vào từng bài học cụ thể. + Có ý nghĩa giáo dục cộng đồng xã hội chia sẽ trách nhiệm, ủng hộ và  thực hiện nhiều hoạt động thiết thực hướng về biển đảo thân yêu. 2.2  Yêu cầu của đề tài  + Giáo viên cần thu thập, cập nhật thông tin cần thiết, có tính chính  xác, thời sự và đầy đủ giá trị pháp lí về biển đảo của tổ quốc. +Học sinh tìm đọc và sưu tầm tài liệu liên quan tới biển đảo sao cho  phong phú, sinh động. +Giáo viên lựa chọn bài dạy để lồng ghép nội dung phù hợp, đảm bảo   tính khoa học, tính thực tiễn và tính giáo dục. + Chuẩn bị tốt cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ quá trình học tập. + Phối kết hợp với các cá nhân, tập thể, đoàn thể, tổ  chức hoạt động   giáo dục để có hiệu quả cao nhất. 3. Đối tượng và thời gian nghiên cứu đề tài 3.1 Đối tượng nghiên cứu đề tài. + Bằng nhiều hình thức, phương pháp làm nổi bật hình ảnh đất nước,  biển đảo của tổ  quốc để  hình thành, bồi dưỡng và phát triển tình yêu quê  hương, đất nước cho học sinh. 3.2 Đối tượng khảo sát. + Giáo viên giảng dạy môn giáo dục công dân (10 đồng chí) trong 4  trường THPT. + Học sinh 3 khối 10, 11, 12 nơi người viết đề tài công tác. Tổng số là  1875 em. Trang 7/36
  8. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT ( vì nguyên tắc bảo mật thông tin sáng kiến, người viết đề  tài không  nêu cụ thể tên đơn vị). 3.3 Thời gian nghiên cứu đề tài: năm học 2014­2015. 4. Phương pháp nghiên cứu đề tài. + Thu thập và xử lý thông tin từ giáo viên, học sinh. + Dùng hệ thống câu hỏi đóng, mở để thu thập số liệu cần thiết. + Tham khảo các nguồn tài liệu. + Xử lý số liệu theo tỉ lệ phần trăm. PHẦN II. NỘI DUNG CỦA ĐỀ TÀI. 1. Tình trạng thực tế khi chưa thực hiện đề tài Đối với học sinh  ở  mọi bậc học, cấp học, hay với bất cứ người Việt   Nam nào chắc chắn đều đã biết hoặc muốn tìm hiểu về đất nước, biển đảo,  chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của đất nước mình. Ở đây, chỉ nói riêng với các  em học sinh THPT, các em biết về  dân tộc mình qua nhiều bộ  môn như  lịch  sử,    địa  lí,  văn  học  và  nhiều kênh  thông tin  khác. Riêng   đối  với  bộ   môn  GDCD, bộ môn đặc thù, tổng hợp các kiến thức về triết học, đạo đức, pháp  luật… Trong 3 khối lớp 10, 11, 12, việc giáo dục tình yêu quê hương đất   nước hoàn toàn là phương diện giáo dục đạo đức, tác động trực tiếp đến suy  nghĩ và hành động của học sinh, bồi dưỡng và phát triển tình cảm nhân văn,  trách nhiệm của công dân đối với đât nước. Không giống như bộ môn lịch sử  trình bày một cách logic, hệ thống về các diễn biến sự kiện lịch sử. Môn địa  lí giới thiệu về đặc điểm, vị  trí địa lí, khí hậu, tiềm năng kinh tế  xã hội của   từng vùng miền. Bộ  môn GDCD giáo dục về  lòng yêu nước bằng tình cảm   sâu sắc qua nhiều nội dung, câu chuyện, hình  ảnh thực tiễn sinh động. Tuy   nhiên,theo tôi quan sát, cách giảng dạy môn học này hiện nay  ở  một số  giáo  viên vẫn còn mang nặng lí thuyết, ít có sự sáng tạo, chủ yếu dựa vào thông tin  hiện có trong sách giáo khoa. Vẫn biết rằng cần phải đảm bảo nội dung cơ  bản trong sách giáo khoa, song, để bài giảng có tính sinh động và thuyết phục,   các thầy cô giáo cần tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy trong từng bài   học. Khi giảng dạy một số bài có liên quan đến nội dung lòng yêu nước, cụ  thể là: Trang 8/36
  9. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT + GDCD lớp 10 Bài 10: Công dân với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ  quốc. + GDCD lớp 11 Bài 14: Chính sách quốc phòng an ninh         Bài 15: Chính sách đối ngoại + GDCD lớp 12 Bài 3: Công dân bình đẳng trước pháp luật       Bài 9: pháp luật với sự phát triển bền vững của đất nước. Khi dạy những bài này, giáo viên vẫn chưa liên hệ hay lồng ghép những  kiến thức phong phú hơn về  hình  ảnh tổ  quốc, biển đảo quê hương để  các   em hiểu thêm và bồi dưỡng tinh thần yêu đất nước. Đa số thầy cô dạy “chay”   tức là bằng phương pháp truyền thống, thuyết trình là cơ bản, ít sử  dụng các  đoạn phim tư  liệu( bằng máy chiếu). Vì thế  nội dung nhiều khi đơn giản.  Bên cạnh đó, lựa chọn kiến thức lồng ghép về  tình yêu đất nước biển đảo   Việt Nam cho phù hợp với kiến thức của từng bài trong mỗi khối  ở  một số  thầy cô là chưa phù hợp, làm cho bài giảng khô cứng. Giáo viên cũng chưa   biết sử  dụng những giờ  ngoại khóa để  truyền đạt nội dung này. Trong phân  phối chương trình, giờ  ngoại khóa theo chủ  đề, nội dung đã học được sắp  xếp để  củng cố  lại các kiến thức. Nếu giáo viên không biết lồng ghép giáo   dục nội dung tình yêu biển đảo quê hương tổ  quốc vào giờ  ngoại khóa sẽ  dẫn tới giờ học chưa hiệu quả, lãng phí thời gian. Đối với học sinh, đa phần các em có kiến thức về  lãnh thổ, địa lí trên   đất liền nhưng những kiến thức về biển đảo nước ta lại rất hạn chế, chưa có  sự  hiểu biết đầy đủ, toàn diện về  những vùng lãnh thổ  của đất nước trên  biển, trong đó đặc biệt là các đảo và quần đảo. 2. Số liệu khảo sát ban đầu Tôi tiến hành khảo sát lấy ý kiến của 10 giáo viên giảng dạy môn  GDCD tại các trường THPT trên khu vực và 1875 em học sinh nơi tôi công   tác. Kết quả thu được như sau: + Biểu đồ  1: Khảo sát ý kiến của giáo viên về  hoạt động lồng ghép  nội dung kiến thức biển đảo Việt Nam vào trong bộ môn GDCD. Trang 9/36
  10. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT + có 3/10giáo viên( 30%)  không lồngghép nội dung này. + 5/10 giáo viên(50%) có lồng ghép nhưng nội dung chưa phong   phú sinh động.                       +   2/10   giáo   viên(20%)   lồng   ghép   sinh   động,   đầy   đủ   thường   xuyên.            + Biểu đồ 2: Khảo sát ý kiến của giáo viên về các phương pháp khi  giảng dạy nội dung bài học( có lồng ghép nội dung biển đảo Việt Nam). + 4/10 giáo viên(40%) sử dụng phương pháp thuyết trình đàm thoại. Trang 10/36
  11. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT + 4/10 giáo viên(40%) vừa thuyết trình vừa sử  dụng công nghệ  thông  tin. + 2/10 giáo viên(20%) sử dụng phương tiện băng hình máy chiếu. + Biểu đồ  3: Khảo sát học sinh về  mức độ  nhận biết kiến thức biển  đảo Việt  Nam. + 1087 em (58%) rất hạn chế về kiến thức biển đảo. + 521 em (28%)nhận thức chưa đầy đủ. + 267 em(14%) nhận thức tương đối đầy đủ. Đặc biệt khi đặt câu hỏi về  tầm quan trọng của giáo dục tình yêu đất  nước biển đảo Việt Nam, thì tôi đã rất xúc động khi nhận được câu trả  lời   của 100% học sinh được khảo sát cho rằng rất quan trọng và cần thiết khi   giảng dạy phổ biến nội dung này. + Biểu đồ  4:  Khảo sát học sinh về  tầm quan trọng( cần thiết) phải   giáo dục tình yêu biển đảo tổ quốc. Trang 11/36
  12. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT Có 1621 học sinh = 86% cho rằng rất quan trọng Có 147 học sinh = 8% cho rằng quan trọng Có 107 học sinh = 6% cho là bình thường =>nhận xét:  + Về  phía giáo viên: rõ ràng chưa có nhận thức đầy đủ  về  tầm quan   trọng của việc giáo dục tình yêu biển đảo ở một số  giáo viên. Cụ  thể, trong  10 giáo viên mà tôi tiến hành khảo sát, có 3 đồng chí chưa đưa nội dung này  vào trong quá trình giảng dạy, có 5 đồng chí đã tiến hành giảng dạy nhưng   còn chưa phong phú về nội dung và hình thức, chỉ có 2 đồng chí lồng ghép nội  dung một cách đầy đủ  và toàn diện nhất. Giáo viên vẫn sử  dụng các biện  pháp thuyết trình là chủ  yếu ít sử  dụng các hình  ảnh trực quan( tranh  ảnh,   video, clip, phim tài liệu liên quan tới biển đảo) vì thế  hiệu quả  thu được  không cao. Chính từ  một phần lý do trên, cùng với sự  thiếu quan tâm, ít đọc  tài liệu về biển đảo mà đa số học sinh có rất ít kiến thức về lĩnh vực này. Có   tới 1608 em nhận thức rất hạn chế hoặc không đầy đủ  về  chủ  quyền biển   đảo thiêng liêng của tổ  quốc, trong khi thực sự các em đã có một số  chuyển   biến tích cực về nhu cầu tìm hiểu kiến thức về biển đảo Việt Nam khi  94%   học sinh cho rằng rất quan trọng và quan trọng khi lồng ghép nội dung này  trong môn học, chỉ còn 6% học sinh cho là bình thường 3. Nội dung cơ bản của đề tài Trong khuôn khổ đề tài này, người viết mong rằng các em học sinh có  thêm nhiều kiến thức về biển đảo Việt Nam. Các thầy cô giáo có những cách  Trang 12/36
  13. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT tiếp cận mới, phương pháp mới khi giảng dạy môn học, bài học có nội dung  liên quan khi lồng ghép giới thiệu về biển đảo Việt Nam cho phù hợp. Để đạt  hiệu quả tích cực, giáo viên cần xác định những mục tiêu và yêu cầu sau: 3.1.  Mục tiêu:  Xác định được bài dạy để lồng ghép . Như phần trên đã trình bày, giáo   viên cần lựa chọn các bài sau: Lớp 10: Bài 14 Công dân với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Lớp 11: Bài 14 Chính sách quốc phòng an ninh. Bài 15: Chính sách đối ngoại. Lớp 12: Bài 3 Công dân bình đẳng trước pháp luật Bài 9 Pháp luật với sự phát triển bền vững của đất nước. Việc xác định đúng bài dạy để lồng ghép kiến thức về chủ quyền biển   đảo là rất quan trọng, bởi nếu không sẽ   ảnh hưởng tới thời gian, nội dung  giờ học, tiết học, vừa không đảm bảo tính khoa học. vừa không đảm bảo nội  dung cần đạt. 3.2.Yêu cầu:  Khi đưa nội dung kiến thức về biển đảo cần đảm bảo tính chính xác,  thực tiễn, thời sự  và giáo dục. Giáo viên tìm hiểu nội dung này bằng nhiều  nguồn thông tin, thu thập tranh  ảnh, tài liệu liên quan để bài giảng được hấp  dẫn hơn. Cần chú ý đến thời gian, nội dung lồng ghép để  không ảnh hưởng   tới kiến thức của sách giáo khoa, tránh dàn trải không đúng nội dung vấn đề.  Nêu cao tinh thần tự  giác tích cực của học sinh, đặt những câu hỏi, dẫn dắt   học sinh đến vấn đề cần đạt, khuyến khích tính sáng tạo của người học. 4. Biện pháp thực hiện. 4.1. Lồng ghép nội dung từng bài học cụ thể + Chương trình GDCD lớp 10, bài 14 “Công dân với sự  nghiệp xây  dựng và bảo vệ tổ quốc”. Ở bài học này, yêu cầu học sinh hiểu được thế nào   là lòng yêu nước, truyền thống yêu nước của dân tộc ta, biểu hiện cụ thể của   lòng yêu nước là gì? Học sinh cần hiểu được trách nhiệm của mỗi công dân   đối với quê hương đất nước từ  đó các em thêm tự  hào, yêu mến, có ý thức  Trang 13/36
  14. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT học tập, rèn luyện, lao động, sẵn sàng cống hiến tuổi trẻ và cuộc đời cho tổ  quốc. Bài này có thể phân phối thành 2 tiết. Trong đó Tiết 1: + phần 1: Lòng yêu nước. a. Lòng yêu nước là gì? b. Truyền thống yêu nước của dân tộc ta. Giáo viên có thể  thuyết trình, nêu các ví dụ  cụ  thể, những câu chuyện   lịch sử, kể tên các nhân vật anh hùng, những chiến thắng vẻ vang của cha ông   ta, nhân dân ta từ xưa đến nay( chỉ kể và nêu các ví dụ tiêu biểu). Chiếu một   đoạn phim tài liệu ngắn khoảng từ  5 đến 7 phút về  chiến thắng 30/4/1975   hoặc tư liệu về Trường Sa, Hoàng Sa của đất nước ta. Tiết 2: phần 2 Trách nhiệm xây dựng tổ quốc. Phần 3 Trách nhiệm bảo vệ tổ quốc.  Ở phần này giáo viên có thể đưa hình ảnh tư liệu về một số vùng miền  của Việt Nam, hình ảnh một số đảo và quần đảo của Việt Nam làm nổi bật  lên vẻ đẹp tự nhiên, chủ quyền thiêng liêng của đất nước, bao gồm cả phần  đất liền, vùng trời và vùng biển. Thông qua đó, các em học sinh sẽ thấy được   giá trị của độc lập tự do, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ mà biết bao thế hệ  cha ông đã chiến đấu, hy sinh để bảo vệ cho hôm nay, để từ đó các em thêm  yêu, tự hào và gắn bó với quê hương tổ quốc mình. Nội dung bài này rất phù hợp khi giảng dạy tình yêu quê hương đất  nước trong đó lồng ghép kiến thức về biển đảo. Giáo viên vừa sử dụng kiến  thức về lịch sử, địa lí, văn học, vừa đề cao tính giáo dục và đảm bảo nội dung   đặc thù môn học là nhận thức và trách nhiệm của công dân.  + Ở chương trình lớp 11 bài 14: “Chính sách quốc phòng an ninh”.  Yêu cầu: Nêu được vai trò to lớn của quốc phòng và an ninh đối với  công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc trong lịch sử, hiện tại và tương lai. Từ  đó hình thành ý thức trách nhiệm của công dân trong việc  ủng hộ chấp hành  chính sách an ninh quốc phòng của nhà nước, sẵn sàng tham gia công tác giữ  gìn trật tự an ninh xã hội và bảo vệ tổ quốc. Ở phần này giáo viên cần nhấn mạnh: Quốc phòng có vai trò và nhiệm  vụ  cực kì quan trọng trong việc đấu tranh bảo vệ  độc lập dân tộc và chủ  quyền toàn vẹn lãnh thổ. An ninh góp phần trực tiếp vào việc ổn định trật tự  Trang 14/36
  15. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT an toàn xã hội, có quan hệ mật thiết chặt chẽ với quốc phòng, cùng với quốc   phòng  giữ vững chủ quyền lãnh thổ an ninh quốc gia. Chủ  quyền toàn vẹn lãnh thổ  của Việt Nam luôn được các lực lượng  quốc phòng và an ninh bảo vệ, đó là sự  nghiệp tất yếu của toàn Đảng, toàn  quân và toàn dân ta. Biển đảo Việt Nam là phần lãnh thổ  không thể tách rời   đất nước Việt Nam. Không một thế lực phi nghĩa nào có thể cưỡng đoạt, xâm  lược hay có bất kỳ hình thức nào hòng thay đổi hiện trạng nhằm chiếm đóng  trái với luật pháp quốc tế, xâm phạm chủ quyền thiêng liêng của đất nước ta. Cảnh sát biển Việt Nam tuần tra bảo vệ chủ quyền biển đảo. Bài 15: “Chính sách đối ngoại”  Mục tiêu của bài học là giúp học sinh hiểu được yêu cầu và nhiệm vụ,  nguyên tắc và phương hướng cơ bản của chính sách đối ngoại, biết vận dụng   chính sách đối ngoại trong hoạt động của mình, xác định được trách nhiệm  công dân đối với chính sách đối ngoại của Đảng và nhà nước. Như  các phần trước đã trình bày, thế  giới đang trong xu thế  toàn cầu  hóa, bên cạnh mặt tích cực là cùng hợp tác, cùng phát triển và đồng thời cũng  luôn xảy ra những mâu thuẫn về lợi ích, ảnh hưởng giữa các quốc gia, nhóm  quốc gia. Trong đó, tranh chấp lãnh thổ  chủ  quyền đang trở  thành vấn đề  nóng  ở nhiều khu vực và trên thế giới. Nổi bật là những diễn biến phức tạp   trên biển Đông. Chính sách đối ngoại của nước ta là kiên quyết giữ vững độc   lập tự chủ, kiên trì giải quyết mâu thuẫn bất đồng trên cơ sở hòa bình và tôn  trọng luật pháp quốc tế. Mặt khác, chúng ta mạnh mẽ  đấu tranh chống mọi  hành động xâm phạm chủ quyền lãnh thổ, đập tan âm mưu phá hoại của các  Trang 15/36
  16. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT thế  lực thù địch, duy trì môi trường hòa bình, hợp tác, cùng phát triển. Quần  đảo Hoàng Sa, Trường Sa là chủ  quyền của nước ta, là máu thịt của Việt   Nam. Nhân dân ta luôn giữ vững quyết tâm bảo vệ chủ quyền biển đảo. Đó là  điều chính nghĩa phù hợp với luật pháp quốc tế, được nhân dân yêu chuộng  hòa bình trên thế giới đồng lòng ủng hộ. Mỗi học sinh, mỗi công dân hãy thể hiện lòng yêu nước, yêu biển đảo  bằng cách tích cực học tập, lao động, xây dựng tổ  quốc giàu mạnh, quan hệ  hữu nghị  với bạn bè quốc tế, luôn luôn thể  hiện mình là công dân của đất  nước yêu hòa bình và thân thiện, giới thiệu cho bạn bè thế  giới biết về   đất  nước, con người Việt Nam bằng những câu chuyện, hình ảnh tươi đẹp đầy  nhân văn. + Ở chương trình lớp 12:  Có thể  lồng ghép vào Bài 3: “Công dân bình đẳng trước pháp luật”   .Hiến pháp nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khẳng định: “mọi công  dân đều bình đẳng trước pháp luật”. Bình đẳng trước pháp luật có nghĩa là  mọi công dân, nam, nữ, thuộc các dân tộc, tôn giáo, thành phần, địa vị xã hội  khác nhau đều không bị phân biệt đối xử trong việc hưởng quyền, thực hiện   nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lí theo qui định của pháp luật. Như vậy, khi học   xong bài này, học sinh cần hiểu thế  nào là công dân bình đẳng trước pháp   luật, bình đẳng về quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lí, có ý thức tôn trọng   quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật… Liên hệ thực tiễn: mọi nam thanh niên từ 18 tuổi trở lên đều phải tham   gia nghĩa vụ  quân sự. Với tư  cách là một công dân thì ai cũng có quyền và   trách nhiệm xây dựng, bảo vệ tổ quốc Việt Nam XHCN, sẵn sàng lên đường  nhập ngũ khi đủ tuổi và khi tổ quốc cần. Bảo vệ tổ quốc là niềm tự hào và ý   chí kiên cường của người lính cụ Hồ và của mỗi người dân Việt Nam.  (  Giáo viên chiếu một đoạn video clip về  những hình  ảnh cuộc đấu   tranh của nhân dân ta trong kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ).  Ở Bài 9: “Pháp luật với sự phát triển bền vững của đất nước”. Giáo viên giúp học sinh hiểu được vai trò của pháp luật đối với sự phát  triển bền vững  ở nhiều lĩnh vực như  phát triển kinh tế xã hội, văn hóa, bảo   vệ môi trường và đảm bảo an ninh quốc phòng…        Ở bài này, giáo viên có thể liên hệ với thực tiễn. Trang 16/36
  17. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT Công dân cần phải thực hiện nghiêm túc luật nghĩa vụ quân sự, bảo vệ  độc lập chủ  quyền và toàn vẹn lãnh thổ  của tổ  quốc góp phần giữ  gìn hòa   bình,  ổn định và phát triển. Trong bối cảnh Trung Quốc và một số  quốc gia   đang tranh chấp trên biển Đông, xâm phạm chủ quyền biển đảo Việt Nam thì  trách nhiệm tham gia nghĩa vụ quân sự cần thực hiện nghiêm túc hơn bao giờ  hết! Nhân dân ta luôn muốn hòa bình và giải quyết các bất đồng bằng con   đường hòa bình nhưng khi tổ quốc lâm nguy thì lòng yêu nước lại mãnh liệt   từ trái tim của mỗi con người. Ôi Tổ quốc ta yêu như máu thịt Như mẹ cha ta, như vợ như chồng Ôi tổ quốc! nếu cần, ta chết Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con sông…                                                                        Chế Lan Viên Hải quân Việt Nam sẵn sàng bảo vệ biển đảo tổ quốc. Trang 17/36
  18. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT 4.2  Giáo viên sử dụng giờ ngoại khóa để giảng dạy kiến thức về biển  đảo Việt Nam. Tùy theo phân phối chương trình  ở  mỗi trường mà có sự  phân chia  thành các đơn vị, thời lượng tiết học khác nhau nhưng tổng số  tiết của môn  học GDCD không thay đổi là 35 tiết/lớp/năm học. Có thể  sắp xếp các nội  dung giảm tải, đọc thêm trong chương trình thành các giờ học ngoại khóa. Ví  dụ:   ở     đơn   vị   trường   học   của   tôi   công   tác:   khối   10   có   4   tiết   ngoại  khóa/lớp/năm học Khối 11 có 4 tiết ngoại khóa/lớp/năm học Khối 12 có 3 tiết ngoại khóa/lớp/năm học.  Chủ  đề  ngoại khóa: Các vấn đề  đã học hoặc liên hệ  thực tiễn bài  học với địa phương. Tôi đã sử dụng giờ học ngoại khóa để lồng ghép nội dung giáo dục tình  yêu đất nước­biển đảo rất có hiệu quả .Thậm chí khi được xem những hình  ảnh, phim tư liệu về sự hy sinh của nhân dân ta trong chiến tranh giải phóng   dân tộc, nhiều em đã khóc bằng cảm xúc chân thành nhất, tỏ lòng kính trọng,  biết ơn cha ông đã ngã xuống để bảo vệ mảnh đất này. Giờ  ngoại khóa được tiến hành dưới 3 hình thức: trên lớp,  ở  phòng   chức năng, thăm quan thực tế. + Thực hiện  ở trên lớp: Giáo viên có thể đưa ra những câu hỏi (phụ  lục kèm theo phần sau) liên quan đến các kiến thức về  địa danh, đất nước,  biển đảo và những anh hùng lịch sử  dân tộc… bằng hình thức hái hoa dân  chủ, mỗi em đều có thể  trả  lời những câu hỏi liên quan mà mình biết được.  Cách thứ hai là tổ chức thành một trò chơi, chia lớp thành các đội khác nhau (4  đội), đội nào trả  lời được nhiều câu hỏi nhất sẽ  được cộng điểm thi đua,   được thưởng pháo tay hoặc bài hát theo yêu cầu… Nhờ  vậy, không khí giờ  học sẽ  trở  nên hấp dẫn và sinh động lôi cuốn nhiều học sinh tham gia, rèn  luyện được kỹ năng sống cho học sinh (kỹ năng thể hiện trước đám đông, kỹ  năng sáng tạo, kỹ năng biểu diễn…) Để  thực hiện tốt giờ  học ngoại khóa, yêu cầu học sinh và giáo viên  chuẩn bị tốt khâu trang trí lớp học, thể hiện sự trang trọng nghiêm túc. Ngoài  ra, hệ thống các câu hỏi, tranh ảnh cần xác thực, phong phú, giúp học sinh dễ  Trang 18/36
  19. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT hiểu, dễ tìm và trả  lời. Giáo viên yêu cầu học sinh về  nhà chuẩn bị  sưu tầm  các hình ảnh tư liệu về đất nước, biển đảo cho kiến thức đầy đủ, phong phú   hơn. + Ở phòng chức năng:  Tôi đã sưu tầm được những hình ảnh, những đoạn video, clip về cảnh  đẹp đất nước, biển đảo, về  những cuộc đấu tranh anh dũng của nhân dân ta   như  Điện Biên Phủ  trên không 12 ngày đêm, chiến tranh giải phóng miền  nam. Phim tài liệu “Thép trong ngục lửa” nói về sự hy sinh của những người  chiến sỹ cộng sản bị chính quyền Mỹ Ngụy bắt giam, tra tấn tại nhà lao Phú  Quốc. Các em học sinh theo dõi đoạn phim đó đã có nhiều xúc động. Yêu cầu:   Giáo viên chuẩn bị  tốt cơ  sở  vật chất như  máy chiếu, ánh  sáng, bàn ghế… có giáo án điện tử sinh động, hình ảnh trình chiếu rõ nét, lời   giới thiệu và trình bày của giáo viên súc tích, trân trọng, cảm động. +Tham quan thực tế:  Rất may mắn  ở  địa phương tôi có “Bảo tàng  chiến sỹ cách mạng bị địch bắt và tù đày” do các bác cựu chiến binh, cựu tù   Phú Quốc xây dựng và sưu tầm hàng nghìn hiện vật. Đây là những tư  liệu  sống (cả con người và hiện vật) có tính lịch sử chân thực, mang ý nghĩa giáo   dục to lớn. Mỗi đầu năm học tôi đều lập kế  hoạch và lựa chọn thời gian   thích hợp (dịp kỉ  niệm 30.4) đề  nghị  nhà trường tạo mọi điều kiện về  thời  gian, kết hợp với đoàn thanh niên tổ chức cho học sinh đến tham quan thực tế  tại bảo tàng.   “Bảo tàng chiến sỹ  cách mạng bị  địch bắt và tù đày” là “ Phú Quốc”  thu nhỏ, lưu giữ  nhân chứng và chứng tích chiến tranh, giúp các em có nhận   thức đúng đắn về trách nhiệm của mình trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ tổ  quốc hôm nay ngày càng giàu đẹp, vững mạnh. 4.3 Kết hợp giáo dục truyền thống yêu nước qua các hoạt động giáo dục  ngoài giờ lên lớp và phong trào kỉ niệm các ngày lễ lớn  của đất  nước do nhà trường tổ chức. Ví dụ  cụ  thể: Hoạt động ngoài giờ  lên lớp được đơn vị  tôi thực hiện  đầy đủ  theo đúng phân phối chương trình 1 tiết/lớp/tháng. Các hoạt động  ngoài giờ lên lớp thực hiện theo chủ đề hàng tháng trong đó có những chủ đề  liên quan tới vai trò và trách nhiệm của công dân bảo vệ  tổ  quốc.  Ở  những   chủ đề này tôi đã đưa nội dung giới thiệu biển đảo Việt Nam vào lồng ghép.  Trang 19/36
  20. Tích hợp giáo dục tình yêu đất nước, biển đảo Việt Nam qua môn GDCD bậc THPT Năm học 2014­2015 kết hợp với đoàn thanh niên phát động tổ chức cuộc thi “   Học sinh thủ đô với biển đảo tổ  quốc” đã thu hút đông đảo các em học sinh  tham gia đạt kết quả tốt. Nhân   dịp   kỉ   niệm   84   năm   thành   lập   Đoàn   TNCS   Hồ   Chí   Minh  26/3/2015, Đoàn thanh niên của trường đã tổ  chức cuộc thi “ Khám phá kiến  thức” trong đó chủ  đề  “biển đảo Việt Nam” được tôi và nhóm GDCD soạn  thảo nhiều câu hỏi, tạo được sự  lôi cuốn với đông đảo học sinh. Tôi nghĩ   rằng: “ chủ  đề  biển đảo luôn là vấn đề  nổi bật không chỉ  các em học sinh  quan tâm mà còn là sự quan tâm của toàn thể nhân dân ta. Hướng về biển đảo  tổ  quốc đã và đang là khẩu hiệu, là hành động để  dân tộc ta giữ  vững chủ  quyền lãnh thổ. Biển đảo tổ  quốc đang trở  nên thiêng liêng và vô cùng quý  giá, từ  các em nhỏ  đến tầng lớp thanh niên, người già và mọi công dân yêu  nước Việt Nam đều dành cho biển đảo quê hương những tình cảm sâu sắc  nhất, cao quý nhất. Ngoài ra, các hoạt động chào mừng ngày cách mạng tháng 8, 22/12,   30/4, 7/5 đều là những ngày lễ  lớn có ý nghĩa lịch sử  quan trọng về  những   bước ngoặt trọng đại của đất nước. Do vậy, giáo viên bộ môn GDCD  có thể  khắc sâu, giáo dục học sinh về  giá trị  đạo đức của ngày kỉ  niệm như  thêm   một lần giúp các em biết nhớ   ơn, tri ân đến những thế  hệ  đi trước, giữ  gìn   đạo hiếu uống nước nhớ  nguồn của dân tộc ta. Bên cạnh đó cần tham mưu  với Ban giám hiệu, phối kết hợp với các ban ngành đoàn thể, cá nhân, tập thể  nhà trường tổ chức hoạt động văn nghệ  hát về  tổ  quốc, hát về  biển đảo .Có   thành lập ban tổ  chức, ban giám khảo trong các hội thi, kết thúc mỗi phong  trào cần rút kinh nghiệm để lần tổ chức sau được tốt hơn. Cần có những hình  thức động viên, khen thưởng kịp thời những cá nhân, tập thể  xuất sắc trong   hội thi, phong trào đó. Đây là một mô hình hay, cần thiết được nhân rộng  ở  nhiều trường học, cấp học. 4.4  Phát động phong trào đối với giáo viên học sinh, ủng hộ quyên góp vì  nghĩa tình biển đảo. Hưởng ứng lời kêu gọi của Mặt trận tổ quốc Việt Nam, mọi công dân  Việt Nam yêu nước đã có nhiều hành động thiết thực để ủng hộ ngư dân trêm  biển đảo,  ủng hộ  các chiến sĩ cảnh sát biển Việt Nam… Đây là việc làm   thường xuyên thể  hiện tinh thần đoàn kết, đồng lòng giúp đỡ  ngư  dân và  chiến sĩ cảnh sát biển yên tâm sản xuất, công tác, giữ  vững chủ  quyền biển   Trang 20/36
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2