Cách giải nhanh bài tập CO2 tác dụng với kiềm

Chia sẻ: Nhan Tai | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:17

Thêm vào BST

Báo xấu

1.465
lượt xem 303
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'cách giải nhanh bài tập co2 tác dụng với kiềm', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(1) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cách giải nhanh bài tập CO2 tác dụng với kiềm

CÁCH NHANH GI I BÀI T P V KHÍ CO2 TÁC D NG V I KI M Xét ph n ng c trưng gi a NaOH v i CO2 : + s n ph m là mu i trung hoà : 2NaOH + CO2 → Na2CO3 +H2O ( d ng ion : 2OH- + CO2 → CO32- + H2O ) (1) + s n ph m là mu i axit : NaOH + CO2 → NaHCO3 (d ng ion : OH- + CO2 → HCO3- ) (2) Cho r ng ph n ng (2) x y ra trư c ph n ng (1) x y ra sau (1) : OH- + CO2 → HCO3- (2) : 2OH- + CO2 → CO32- + H2O +N u nCO2 ≥ nOH- thì s n ph m ch có mu i axit và nHCO3- = nOH- t s mol HCO32- ta suy ra s mol c a mu i 1 +N u nCO2 ≤ 2 nOH- thì s n ph m ch có mu i trung hoà và nCO32- = nCO2 t s mol CO32- ta suy ra s mol c a mu i mu  i trung hoà và nCO32- = nOH- - nCO2 1 +N u 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m  mu  i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH- Chú ý: + N u mu i có công th c d ng M(HCO3)n (v i n là hoá tr lim lo i) nHCO3- nmu = i hoá tr kim lo i + N u mu i có công th c d ng Mx(CO3)y thì : nCO 2- 3 nmu = nCO32- nHCO3- i y nHCO3- + nCO = 2 nHCO3- + nCO32- nOH- + (n ) CO32- max = 1 nOH- (*) 1 2 n 2 OH- Ý nghĩa c a (*) là xác nh kh i lư ng nCO32- c c i c a k t t a CaCO3 (*) x y ra khi và ch khi : 1 nCO2= nOH- 2 O n (1) 1 nOH- nCO2 CO2 nOH- n CO2 (2)
2 +T th ta th y nCO32- = nHCO3- ⇔ nCO n 3 OH- = 2 + SO2, H2S tác d ng v i ki m tương t như CO2 tác d ng v i ki m VÍ D 1: Cho V lit CO2 ( ktc) h p th hoàn toàn trong 0,25 lit dung d ch Ca(OH)2 0,8 M thu ư c 2,5 gam k t t a , tính V. GI I : nCa(OH)2 = 0,25 . 0,8 =0,2 mol ⇒ nOH- = 2 . 0,2 = 0,4 mol 2,5 nCaCO3 = = 0,025 mol 100 Ta th y thu ư c cùng m t lư ng k t t a thi x y ra hai trư ng h p 1 1 (1)-Ca(OH)2 dư (t c là nCO2 ≤ 2 nOH- ) ho c (2)- 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- nên m t ph n k t t a b hoà tan còn l i 0,025 mol . +Trư ng h p (1) 1 Do nCO2 ≤ 2 nOH- nên nCO32- = nCO2 ta có nCaCO3 = 0,025 mol ⇒ nCO 2- = 0,025 mol (m c dù CaCO3 là ch t i n li y u 3 nhưng ây ta ch xét nCO32- trong CaCO3 không ph i trong dung d ch ⇒ nCO2 =0,025 mol +Trư ng h p (2): 1 n ≤ nCO2 ≤ nOH- 2 OH- Cách 1: D a vào th ta nh n th y r ng v i cùng m t lư ng nCO 2- thu ư c thì có hai 3 giá tr nCO2 là nCO2(1) và nCO2(2) , nCO2(1) ng v i nCO2 trong trư ng h p (1) D th y r ng nCO2(2) = nOH- - nCO2(1) = 0,4 - 0,025 = 0,0375 mol ⇒ V = 8,4 lit Cách 2: Lư ng CO2 không nh ng tham gia ph n ng Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3 ↓ +H2O (a) mà còn dư m t lư ng tham gia ti p ph n ng: CaCO3 + CO2 + H2O → Ca(HCO3)2 (b) u tiên thu ư c lư ng k t t a c c i : nCaCO3(a) = nCa(OH)2 = 0,2 (mol) = nCO2(a) Ti p theo m t lư ng CO2 tham gia ph n ng (b) làm lư ng k t t a ch còn 0,025 mol ⇒ nCa(HCO3)2 = nCaCO3(a) - 0,025 = 0,175 mol = nCO2(b) V y lu ng CO2 tham gia 2 ph n ng là nCO2 = 0,2 + 0,175 = 0,375 ⇒ V= 8,4 lit
VÍ D 2: Nung 20 g CaCO3 và h p th hoàn toàn khí CO2 sinh ra vào 0,5 lit dung d ch NaOH 0,56 M .Tính n ng mol c a mu i thu ư c. (th tích thay i không áng k ) GI I: 20 nCO2 = nCaCO3 = =0,2 mol 100 nNaOH = 0,56 . 0.5 = 0,28 mol = nOH- 0,28 do < 0,2 < = n 2 OH- s n ph m SO32- SO32- HSO3- + SO32- HSO3- HSO3- 1 do nSO2= nNaOH nên s n ph m ch có mu i Na2SO3 và nNa2SO3 = nSO2= 0,2 mol 2 0,2 ⇒ CM (Na2SO3)= = 0,16 M 1,25 VÍ D 4: Cho t t dung d ch ch a a mol HCl và dung d ch ch a b mol Na2CO3 ng th i khu y u thu ư c V lit khí ( ktc) và dung d ch X. Khi cho nư c vôi dư vào dung d ch khu y u th y có xu t hi n k t t a. Tìm bi u th c liên h gi a V v i a, b . GI I: Do khi cho nư c vôi vào dung d ch X thu ư c k t t a nên trong X v n còn ion HCO3- , không th có ion CO32- do ph n ng có khí ( CO2 ) thoát ra. Ph n ng x y ra theo hai n c: (1) : H+ + CO32- → HCO3- b mol ← b mol (2) : H+ + HCO3- → CO2 ↑ + H2O (a - b) mol → (a - b) mol V y V = 22,4(a - b).
VÍ D 5: Cho 112 ml CO2 ( ktc) h p th hoàn toàn trong 200 ml dung d ch Ca(OH)2 thì lư ng k t t a thu ư c là 0,1 g. Tính n ng c a dung d ch Ca(OH)2 . GI I: 0,112 0,1 nCO2 = =0,005 mol ; nCaCO3 = = 0,001 mol 22,4 100 Do nCO2 > nCaCO3 nên m t ph n CaCO3 b hoà tan. Trên th i m bi u di n s mol CaCO3 “d c bên kia “ c a th t s mol CaCO3 là x thì s mol c a OH- là 2x T th ta d th y : n +n =n nCaCO CO2 CaCO3 OH- 3 ⇔ 0,005 + 0,001 = 2x ⇔ x= 0,003 ⇔ nCa(OH)2= 0,003 mol 0,003 ⇒ CM(Ca(OH)2)= =0,015 M 0,2 Bài toán trên cũng có th gi i theo cách tương t là t n x là s mol Ca(OH)2 r i vi t các ph n ng x y ra. Nhưng gi i nhanh các bài t p tr c nghi m thì vi c gi i nh th là tr c quan và ơn gi n hơn các phương pháp i s . S d ng thành th o vi c bi u di n các i lư ng trên th giúp d nCaCO3 nh n ra quy lu t và m i quan h gi a 0,001 nCO2 các i lư ng nh t là bài toán c c tr mol c a k t t a. nCO2 nOH-=2x VÍ D 6: C n dùng bao nhiêu lit dung d ch NaOH 0,4 M 0,001 h p th hoàn toàn 7,168 lit CO2 ( ktc) sao cho thu ư c mol hai mu i v i n ng b ng nhau (th tích dung d ch thay i không áng k ). GI I: N ng b ng nhau nên s mol c a hai mu i b ng nhau rút ra t th trên cùng 2 nCO32- = nHCO3- ⇔ nCO = 3 nOH- 2 7,168 nCO2 = = 0,32 (mol) T công th c trên suy ra : 22,4 3 3 nOH- = nCO2 = .0,32 = 0,48(mol) = nNaOH 2 2 0,48 ⇒ VNaOH = = 1,2 lit 0,4 VÍ D 7: H n h p X g m khí H2S và CO2, th tích dd KOH 1M t i thi u ñeå haáp thuï heát 4,48 l hoãn hôïp X laø : A. 100 ml
B. 200 ml C. 150 ml D. 200 ml hoaëc 150 ml Giaûi: Xem X chæ coù CO2 khi ñoù nX = 0,2 mol Löôïng KOH caàn duøng laø toái thieåu neân saûn phaåm chæ coù muoái axit vaø nCO = nOH- 2 ⇒ nOH- = nKOH = nCO2=0,2 mol 0,2 ⇒ VKOH = = 200 ml ⇒ choïn caâu B 1 VÍ DUÏ 8: Haáp thuï a mol CO2 trong b mol Ca(OH)2 , ñeå thu ñöôïc keát tuûa sau khi phaûn öùng a keát thuùc thì tæ leä : b a a A. < 2 B. ≤ 2 b b a a C. >1 D. ≥ 1 b b GIAÛI: nOH- = 2b Ta coù: 1 +N u nCO2 ≤ 2 nOH- thì s n ph m ch có mu i trung hoà và nCO32- = nCO2 t s mol CO32- ta suy ra s mol c a mu i mu i trung hoà và n 2- = n - - n  1 CO3 OH CO2 +N u 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m  mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-  a ñeå thu ñöôïc keát tuûa thì nCO < nOH- ⇔ a < 2b ⇔
mu i trung hoà và n 2- = n - - n  1 CO3 OH CO2 +N u 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-  nCO32- = n↓ = nCaCO3 = 0,001 mol maët khaùc: nCO 2-=nOH- -nCO ⇒ nOH-= nCO + nCO 2- = 0,001+0,005=0,006 3 2 2 3 mol nOH- 0,006 nOH- = 2nCa(OH) ⇒ nCa(OH) = = =0,003 mol 2 2 2 2 0,003 ⇒ CMCa(OH) = =0,015 M 2 0,2 Choïn D VÍ DUÏ 10: Cho 2,688 lit CO2 (ñktc) haáp thuï hoaøn toaøn bôûi 200 ml dd NaOH 0,1 M vaø Ca(OH)2 0,01 M .Toång löôïng muoái thu ñöôïc laø: A. 1,26 g B. 0,2 g C. 1,06 g D. 2,004 g GIAÛI: nCO = 0,12 mol nOH- =0,024 mol 2 nCO2 > nOH- Ta ñaõ coù : N u nCO2 ≥ nOH- thì s n ph m ch có mu i axit và nHCO3- = nOH- NaOH → NaHCO3 0,02 mol → 0,02 mol Ca(OH)2 → Ca(HCO3)2 0,002 mol → 0,002 mol vaäy khoái löôïng muoái thu ñöôïc laø: mmuoái = 0,02 . 84 + 0,002 . 162 = 2,004 g Choïn D BAØI TAÄP AÙP DUÏNG: BAØI 1: Suïc V lit khí CO2 vaøo bình chöùa 15 lit dd Ba(OH)2 0,01 M thì thu ñöôïc 19,7 gam keát tuûa Ba(CO)3 . Giaù trò cuûa V laø: A. 2,24 lit hoaëc 1,12 lit B. 4,48 lit hoaëc 1,12 lit C. 4,48 lit hoaëc 2,24 lit D. 3,36 lit hoaëc 4,48 lit BAØI 2: Suïc x mol CO2 , vôùi 0,12 mol ≤ x ≤ 0,26 mol , vaøo bình chöùa 15 lit dd Ca(OH)2 0,01 M thu ñöôïc m gam keát tuûa thì giaù trò cuûa m:
A. 12 g ≤ m ≤ 15 g B. 4 g ≤ m ≤ 12 g C. 0,12 g ≤ m ≤ 0,24 g D. 4 g ≤ m ≤ 15 g BAØI 3: Cho V lit CO2 (ñktc) haáp thuï hoaøn toaøn bôûi 2 lit dd Ba(OH)2 0,015 M thu ñöôïc 1,97 g keát tuûa. Giaù trò l n nh t cuûa V laø: A. 1,12 lit B. 6,72 lit C. 2,24 lit D.0,672 lit BAØI 4: Cho 4,48 lit CO2 (ñktc) vaøo 40 lit dd Ca(OH)2 thu ñöôïc 12 g Keát tuûa. Noàng ñoä cuûa dd nöôùc voâi laø: A. 0,004 M B. 0,002 M C. 0,006 M D. 0,008 M BAØI 5: Suïc V lit khí CO2 (ñktc) vaøo bình chöùa 2 lit dd nöôùc voâi 0,01 M thu ñöôïc 1 g keát tuûa . Caùc giaù trò cuûa V laø: A. 0,112 lit vaø 0,336 lit B. 0,112 lit vaø 0,224 lit C. 0,336 lit vaø 0,672 lit D. 0,224 lit vaø 0,672 lit BAØI 6: Cho 0,448 lit khí CO2 (ñktc) haáp thu 100 lm dd chöùa hoãn hôïp NaOH 0,06 M vaø Ba(OH)2 0,12 M thu ñöôïc m gam keát tuûa, giaù trò cuûa m laø: A. 1,182 g B. 3,940 g C. 2,364 g D. 1,970 g BAØI 7: Suïc V lit khí CO2 (ñktc) vaøo dd 2 lit Ca(OH)2 0,1 M thu ñöôïc 2,5 g keát tuûa. Giaù trò cuûa V laø: A. 0,56 ho c 11,2 B. 8,4 C. 11,2 D. A hoaëc B BAØI 8: Daãn 33,6 lit khí H2S (ñktc) vaøo 2 lít dd NaOH 1 M , saûn phaåm thu ñöôïc laø: A. NaHS B. Na2S C.NaHS vaø Na2S D. Na2SO3 BAØI 9: Nung 20 g ñaù voâi vaø haáp thuï hoaøn toaøn löôïng khí CO2 taïo ra do söï nhieät phaân ñaù voâi vaøo 0,5 lit dd NaOH 0,56 M .Noàng ñoä cuûa caùc muoái trong dd laø: A. CNa CO = 0,12 M ; CNaHCO = 0,08 M 2 3 3 B. CNa2CO3 = 0,16 M ; CNaHCO3 = 0,24 M C. CNa CO = 0,4 M ; CNaHCO = 0 M 2 3 3 D. CNa CO = 0 M ; CNaHCO = 0,4 M 2 3 3 BAØI 10:
Phaûi duøng bao nhieâu lit CO2 (ñktc) ñeå hoaø tan heát 20 g CaCO3 trong nöôùc, giaû söû chæ coù 50% CO2 taùc duïng. Phaûi theâm toái thieåu bao nhieâu lit dd Ca(OH)2 0,01 M vaøo dd sau phaûn öùng ñeå thu ñöôïc keát tuûa toái ña. Tính khoái löôïng keát tuûa: A. 4,48 lit CO2 , 10 lit dd Ca(OH)2 , 40 g keát tuûa B. 8,96 lit CO2 , 10 lit dd Ca(OH)2 , 40 g keát tuûa C. 8,96 lit CO2 , 20 lit dd Ca(OH)2 , 40 g keát tuûa D. 4,48 lit CO2 , 12 lit dd Ca(OH)2 , 30 g keát tuûa BAØI 11: Daãn V lít CO2 (ñktc) vaøo bình chöùa dd Ca(OH)2 thu ñöôïc a g keát tuûa. Khoái löôïng dd taêng b g. Bieåu thöùc lieân heä giöõa V vôùi a vaø b laø: 22,4.(a+b) 22,4.(a-b) A. V = B. V = 44 44 44.(a+b) 44.(a-b) C. V = D. V = 22,4 22,4 BAØI 12: Daãn V lit CO2 (ñktc) vaøo bình chöùa 1 lit dd Ba(OH)2 a M thì thaáy xuaát hieän x g ↓ traéng, ñun noùng dd sau phaûn öùng thì tieáp tuïc thu ñöôïc y g ↓ traéng. Bieåu thöùc theå hieän moái lieân heä giöõa V vôùi x vaø y, giöõa a vôùi x vaø y laø: 22,4.(x+2y) x+y A. V= ;a= 197 197 22,4.(x-2y) x-y B. V = ;a= 197 197 22,4.(x+2y) x-y C. V = ;a= 197 197 22,4.(x-2y) x+y D. V = ;a= 197 197 BAØI 13: D n 5,6 lit CO2 vào 2 lit dd nư c vôi 0,1 M , lư ng k t t a thu ư c là: A. 10 g B. 20 g C. 15 g D. 5 g BÀI 14: S c 2,688 lit khí SO2 ( ktc) vào 1 lit dd KOH 0,2 M, ph n ng hoàn toàn coi th tích dd thay i không áng k . N ng M c a ch t tan trong dd là: A. K2SO3 : 0,08 M ; KHSO3 : 0,04 M B. K2SO3 : 1 M ; KHSO3 : 0,04 M C. KOH : 0,08 M ; KHSO3 : 0,12 M D. T t c u sai. BÀI 15: Cho t t dd a mol HCl vào dd ch a b mol Na2CO3 ng th i khu y u thu ư c V lit khí ( ktc) và dd X. Khi cho nư c vôi dư vào dd X th y có k t t a. Bi u th c liên h gi a V v i a và b là: A. V = 11,2(a-b) B. V = 22,4(a+b) C. V = 11,2(a+b) D. V = 22,4(a-b) BÀI 16:
Cho V lit khí CO2 h p th h t vào 0,5 lit dd nư c vôi 0,1 M thu ư c 4 g ↓ tr ng ,tr s c a V là: A. 0,896 lit B. 1,12 lit C. 0,896 lit và 1,344 lit D. A và B BÀI 17: Cho 1,12 lit khí sunfurơ ( ktc) h p th vào 100 ml dd Ba(OH)2 có n ng aM thu ư c 6,51 g ↓ tr ng, tr s c a a là: A. 0,3 B. 0,4 C. 0,5 D. 0,6 BÀI 18: Hoà tan hoàn toàn 11,2 g CaO vào nư c ta ư c dd A. Cho V lit CO2 ( ktc) l i qua dd A thu ư c 2,5 g k t t a. Giá tr c a V là: A. 8,4 ho c 0,56 B. 8,4 ho c 0,672 C. 8,96 ho c 0,56 D. 8,96 ho c 0,672 BÀI 19: H p th hoàn toàn 4,48 lit CO2 ( ktc) vào 500 ml dd h n h p g m NaOH 0,1 M và Ba(OH)2 0,2 M sinh ra m g k t t a. Giá tr c a m là: A. 11,82 B. 9,85 C. 17,73 D. 19,7 BÀI 20: H p th hoàn toàn 2,688 lit khí CO2 ( ktc) vào 2,5 lit dd Ba(OH)2 n ng a mol/lit thu ư c 15,76 g k t t a giá tr c a a là: A. 0,032 B. 0,06 C. 0,04 D. 0,048 HƯ NG D N GI I: BÀI 1: nBaCO3 = 0,1 mol nOH- = 2nBa(OH)2 = 0,3 mol TH 1: dư bazơ , nh l i : 1 N u nCO2 ≤ 2 nOH- thì s n ph m ch có mu i trung hoà và nCO32- = nCO2 nCO2 = nCO32- = nBaCO3 = 0,1 mol ⇒ V = 2,24 lit TH 2: m t ph n k t t a b hoà tan, nh l i: mu i trung hoà và n 2- = n - - n  1 CO3 OH CO2 N u 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m  mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-  nCO2 = nOH- - nCO32- = nOH- - nBaCO3 = 0,3 - 0,1 =0,2 mol ⇒ V = 4,48 lit Ch n C BÀI 2: nOH- = 2nCa(OH)2 = 0,3 mol
1 Khi x = nOH- = 0,15 mol thì lư ng k t t a t c c i m↓max = 15 g (1) 2 ( ↓ là CaCO3 ) 1 . khi x = 0,12 thì x < nOH- , nh l i 2 1 N u nCO2 ≤ 2 nOH- thì s n ph m ch có mu i trung hoà và nCO32- = nCO2 ⇒ n↓ = nCO2 = 0,12 mol ⇒ m↓ = 12 g (2) 1 . khi x = 0,26 mol ( nOH-< x < nOH- ) ,nh l i: 2 mu i trung hoà và n 2- = n - - n  1 CO3 OH CO2 N u 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m  mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-  n↓ = nCO32- = nOH- - nCO2 = 0,3 - 0,26 = 0,04 mol ⇒ m↓ = 4 g (3) t (1), (2) và (3) ⇒ 4 g ≤ m ≤ 15 g Ch n D BÀI 3: nOH- = 2nBa(OH)2 = 0,06 mol K t t a là BaCO3 : n↓ = 0,01 mol lư ng CO2 l n nh t khi t o ra lư ng k t t a c c i, ph n CO2 còn dư s hoà tan m t ph n k t t a, ta nh n trư ng h p: mu i trung hoà và n 2- = n - - n  1 CO3 OH CO2 N u 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m  mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-  nCO2 = nOH- - nCO32-= nOH- - n↓ = 0,06 - 0,01 = 0,05 ⇒ V=1,12 lit Ch n A BÀI 4: nCO2 = 0,2 mol nCO32- = nCaCO3 =0,12 mol nCO2 < nCO32- ⇒ m t ph n k t t a b hoà tan bài toán rơi vào trư ng h p: mu i trung hoà và n 2- = n - - n  1 CO3 OH CO2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m  2 mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-  ⇒nOH- = nCO32- + nCO2 = nCaCO3 + nCO2 = 0,2 + 0,12 = 0,32 mol 1 M t khác nOH- = 2nCa(OH)2 ⇒ nCa(OH)2 = nOH- = 0,16 mol 2 0,16 CM(Ca(OH)2) = = 0,004 40
Ch n A BÀI 5: nOH- = 0,04 mol nCaCO3 = 0,01 mol TH 1: dư nư c vôi , nh n: 1 N u nCO2 ≤ 2 nOH- thì s n ph m ch có mu i trung hoà và nCO32- = nCO2 ⇒ nCO2 = nCO32- = nCaCO3 = 0,01 mol ⇒ V = 0,224 lit TH 2: m t ph n k t t a b tan, nh ngay: mu i trung hoà và n 2- = n - - n  1 CO3 OH CO2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m  2 mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH-  nCO2 = nOH- - nCO32- = nOH- - nCaCO3 = 0,04 - 0,01 = 0,03 mol ⇒ V = 0,672 lit Ch n D BÀI 6: nOH- = 0,03 mol nCO2 = 0,02 mol 1 Nh n th y : 2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- nên nCO32- = nOH- - nCO2 = 0,01 mol nBa2+ = 0,012 mol > nCO32- Ba2+ + CO32- → BaCO3 ↓ 0,01 mol → 0,01 mol ⇒ mBaCO3 = 1,97 g Ch n D BÀI 7: Ch n D BÀI 8: 1 n < nH2S < nOH- ⇒ t o 2 mu i 2 OH- Ch n C BÀI 9: nCO2 = nCaCO3 = 0,2 mol nOH- = 0,28 mol 1 Nh n th y : 0,28 < 0,2 < 0,28 Nh : 2 mu i trung hoà và n 2- = n - - n  1 CO3 OH CO2 nOH- ≤ nCO2 ≤ nOH- thì s n ph m  2 mu i axit và nHCO3- =2nCO2 - nOH- 
nNa2CO3 = nCO32- = 0,28 - 0,2 = 0,08 mol ⇒ CM = 0,16 M nNaHCO3 = nHCO3- = 2.0,2- 0,28 =0,12 mol ⇒ CM = 0,24 M Ch n B BÀI 10: Ý 1: Phaûi duøng bao nhieâu lit CO2 (ñktc) ñeå hoaø tan heát 20 g CaCO3 trong nöôùc, giaû söû chæ coù 50% CO2 taùc duïng nCaCO3 = nCO32- = 0,2 mol CaCO3 + CO2 + H2O → Ca2+ + 2 HCO3- 0,2 mol → 0,2 mol → 0,4 mol do ch có 50 % CO2 ph n úng ( hi u su t 50 %) nên c n lư ng CO2 c n dung là: nCO2 = 2.0,2 = 0,4 mol ⇒ V = 8,96 lit Ý 2: Phaûi theâm toái thieåu bao nhieâu lit dd Ca(OH)2 0,01 M vaøo dd sau phaûn öùng ñeå thu ñöôïc keát tuûa toái ña nCa(HCO3)2 = nCaCO3 = 0,2 mol Ca(HCO3)2 + Ca(OH)2 → 2CaCO3 ↓ + 2H2O 0,2 mol → 0,2 mol → 0,4 mol ⇒ VCa(OH) = 20 lit 2 Ý 3: Tính khoái löôïng keát tuûa d dàng tính ư c mCaCO3 = 0,4.100 =40 g Vâ ch n C BÀI 11: 44V mCO = 2 22,4 gi s x là kh i lư ng dd ban u thì sau ph n úng kh i lư ng dd là: m’ = x + mCO - a (1) 2 m t khác kh i lư ng dd sau ph n ng tăng b g nên m’ = x + b (2) 44V t (1) và (2) suy ra mCO - a = b ⇔ mCO = a+b ⇔ =a+b 2 2 22,4 22,4(a+b) ⇔V= 44 Ch n A BÀI 12: CO2 + Ba(OH)2 → BaCO3 + H2O x x x 197 197 197 Ba(HCO3)2 → BaCO3 + CO2 + H2O y y 197 197 x+2y V 22,4(x+2y) ⇒ nCO2 = = ⇒V= 197 22,4 197
x+y x+y nBa(OH) = nBaCO + nBa(HCO ) = ⇒a= 2 3 3 2 197 197 Ch n A BÀI 13: Ch n D BÀI 14: Ch n A BÀI 15: ( KH I A 2007) Cho t t dd ch a a mol HCl vào dd ch a b mol Na2CO3… ⇓ ý c a ngư i ra là ph n ng x y ra theo tùng n c m t: N c 1: CO32- + H+ → HCO3- N c 2: HCO3- + H+ → H2O + CO2 ↑ … ng th i khu y u thu ư c V lit khí ( ktc) và dd X… ⇓ lư ng H+ tham gia N c 2: …khi cho nư c vôi dư vào dd X th y có k t t a ⇒ trong dd v n còn HCO3- (t c là lư ng axit còn dư sau khi th c hi n n c 1 c a ph n ng ti p t c tham gia n c 2 nhưng không chuy n h t HCO3- thành CO2 ) N c 1: CO32- + H+ → HCO3- b mol → b mol → b mol N c 2: HCO3- + H+ → H2O + CO2 ↑ (a-b) mol → (a-b) mol ⇒ V = 22,4.(a-b) Ch n D BÀI 16: Ch n C BÀI 17: nSO2 = 0,05 mol nBaSO3 = 0,03 mol < nSO2 ⇒ m t ph n k t t a b hoà tan b i lư ng SO2 dư nSO32- = nOH- - nSO2 ⇒ nOH- = nSO32- + nSO2 = 0,03+0,05 =0,08 mol 1 nBa(OH) = nOH- = 0,04 mol ⇒ CMBa(OH) = a = 0,4 M 2 2 2 Ch n B BÀI 18: Ch n A BÀI 19: nCO2 = 0,2 mol nOH- = 0,25 mol 1 n ≤ nCO2 ≤ nOH- nên n 2- = nOH- - nCO = 0,05 mol 2 OH- CO3 2 nBa2+ = 0,1 mol > nCO 2- 3
⇒ nBaCO3 = nCO 2- = 0,05 mol 3 ⇒ mBaCO3 = 9,85 g Ch n B BÀI 20: Ch n C T NG K T : Sau khi gi i m t s bài t p trên ta nh n th y có 3 d ng bài t p cơ b n: +D ng 1: bi t nCO2 , nOH-, xác nh s n ph m +D ng 2: bi t nOH- , n↓ , tính nCO2 +D ng 3: bi t nCO2 , n↓ , tính nOH- Khi n m ư c cách gi i nh vi c làm các bài t p chúng ta i n phương pháp gi i. V i m i d ng s có 3 bư c gi i và ví d kèm theo. Sau khi tham kh o kĩ phương pháp gi i hãy làm l i các bài t p , t c gi i s tăng lên áng k và chúng ta s n m ch c các công th c hơn. `phương pháp là th y c a th y`. D ng 1: bi t nCO2 , nOH-, xác nh s n ph m Ví d 1: Cho 6,72 lit CO2 ( ktc) vào 0,5 lit dd Ca(OH)2 0,5 M. Tính n ng c a ch t tan trong dd, kh i lư ng k t t a.(Th tích dd thay i không áng k )
BƯ C GI I C TH T VÍ D V 6,72 Tính nCO ( thư ng l y ) = nCO = = 0,3 mol BƯ C 1 2 22,4 2 22,4 Tính nOH- = nbazơ .hoá tr kim lo i nOH- = 0,25.2 = 0,5 mol 1 1 +Tính nOH- + nOH- = 0,25 mol 2 2 +So sánh : nCO v i nOH- 1 + n - ≤ nCO ≤ nOH- 2 OH 2 2 1 nCO v i nOH- 2 2 Xem thu c trư ng h p nào trong ba trư ng h p sau: Thu c trư ng h p 3. 1. N u nCO ≥ nOH- thì s n ph m ch có mu i axit 2 và nHCO - = nOH- 3 BƯ C 2 1 2.N u nCO ≤ 2 nOH- thì s n ph m ch có mu i trung 2 hoà và nCO 2- = nCO 3 2 1 3.N u 2 nOH- ≤ nCO ≤ nOH- thì s n ph m 2 mu i trung hoà và nCO = nOH - nCO 2- -  3 2 mu i axit và nHCO =2nCO - nOH 3 - 2 - Tính nCO 2- và nHCO - nCO32- = 0,5 - 0,3 = 0,2 mol 3 3 Th c hi n các yêu c u c a bài nHCO3-= 2.0,3 - 0,5 = 0,1 mol BƯ C 3 0,1 CMCa(HCO3)2= = 0,1 M 0,5.2 m↓ = 100.0,2 = 20 g D ng 2: bi t nOH- , n↓ , tính nCO2 : Ví d : Cho V lit khí CO2 h p th hoàn toàn trong 2 lit dd Ba(OH)2 0,05 M thì thu ư c 5,91 g k t t a. Tính V.
BƯ C GI I VÍ D Tính : nOH- + nOH- = 0,2 mol BƯ C 1 n↓ + n↓ = 0,03 mol Xét 2 trư ng h p: 1.dư bazơ: 1.dư bazơ: nCO (1) = n↓ ⇒V1CO2 nCO (1) = n↓ = 0,03 mol 2 2 BƯ C 2 V1CO2 = 0,672 lit 2.m t ph n k t t a b hoà tan: 2.m t ph n k t t a b hoà tan: nCO (2) = nOH- - n↓ = nOH- - nCO (1) nCO (2) = 0,2-0,03= 0,17 mol 2 2 2 V2 CO2= 3,808 lit Nh n th y có 2 giá tr c a nCO2 ưa ra 2 giá tr c a V Chú ý: N u yêu c u ưa ra gí tr l n nh t BƯ C 3 nCO2 (min) = n↓ c a V thì l y V2 CO2 ,n u yêu c u ưa ra giá nCO2(max) = nOH- - n↓ = nOH- - nCO2 (min) tr nh nh t thì l y V1CO2 D ng 3: bi t nCO2 , n↓ , tính nOH- Ví d : cho 2,24 lit CO2 ( ktc) h p th trong 2 lit dd Ba(OH)2 a M thu ư c 11,82 g k t t a tr ng. Tính a. BƯ C GI I VÍ D Tính nCO , n↓ nCO = 0,1 mol BƯ C 1 2 2 n↓ = 0,06 mol So sánh nCO2 và n↓ : So sánh: + N u nCO2 = n↓ thì nbazơ = nCO2 = n↓ BƯ C 2 + N u nCO2> n↓ thì nOH- = n↓ + nCO2 + nCO2> n↓ nên nOH- = 0,1+0,06 = 0,16 mol 1 1 ⇒ nbazơ = 2 nOH- ⇒ nbazơ = 2 0,16= 0,08 mol n BƯ C 3 T nOH- suy ra n ng c a bazơ: CM = CM = a =0,04 M V H T V a r i là các kinh nghi m mà mình có mong mu n chia s v i m i ngư i, các công th c do mình t rút ra, mình cũng bi t cách khác gi i bài t p d ng này n là tính t s bazơ nhưng cách này khá ph c t p khi bài toán là h n h p bazơ c a nCO2 kim lo i ki m v i kim loai kièm th .
Hi v ng bài vi t này s giup ích cho các b n khi g p vư ng m c trong bài t p CO2 tác d ng v i dd bazơ. Trong quá trình biên so n s g p không ít các sai sót r t mong ư c s óng góp c a m i ngư i. Biên so n: Nguy n Văn Ti n Anh - THPH: Y Jut , CưKuin DakLak doi4.2008@gmail.com