KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏÎN<br />
<br />
CAÁCH MAÅNG CÖNG NGHIÏÅP 4.0 XU THÏË CÖNG NGHÏÅ TÊËT<br />
AÂYÏËU<br />
ÚÃ VIÏÅT<br />
TRÏN THÏË<br />
NAM<br />
NGUYÏÎN THANH BÒNH*<br />
Ngaây nhêån:20/12/2017<br />
Ngaây phaãn biïån:<br />
25/12/2017<br />
Ngaây duyïåt àùng:<br />
29/12/2017<br />
<br />
Toám tùæt: <br />
Caách maång cöng nghiïåp 4.0 - Giúái thiïåu, khaái niïåm, nguyïn nhên, sûå hònh thaânh, baãn chê<br />
lônh vûåc chuã chöët cuãa caách maång cöng nghiïåp 4.0. Möåt söë thay àöíi vaâ sûå xuêët hiïån cuãa caác saã<br />
cuãa CMCN 4.0. Caác thûã thaách do CMCN 4.0 taåo ra vaâ quan àiïím cuãa caác chuyïn gia vïì CMCN 4.<br />
Tûâ khoáa: <br />
Caách maång cöng nghiïåp 4.0, cöng nghïå, hïå thöëng, internet, tûå àöång, dûä liïåu.<br />
<br />
INDUSTRIAL REVOLUTION 4.0 - NECESSARY TECHNOLOGICAL TREND IN THE WO<br />
<br />
Abstract: <br />
Industrial Revolution 4.0 - Introduction, Concept, Cause, Formation, Nature, Characteristics, Pur<br />
industrial revolution 4.0. Some changes and the appearance of new technology products when the impact of <br />
4.0. Challenges created by Industrial Revolution 4.0 and the views of experts in Industrial Revolution 4.0 in<br />
Keywords: <br />
Industrial Revolution 4.0, Technology, System, Internet, Automatic, Data.<br />
<br />
T<br />
<br />
heo GS. Klaus Schwab, Chuã tõch Diïîn àaân<br />
CMCN àêìu tiïn (1760-1840) sûã duång nùng lûúång<br />
Kinh tïë Thïë giúái, Industry 4.0 (tiïëng Àûác laâ nûúác vaâ húi nûúác àïí cú giúái hoáa saãn xuêët. Cuöåc caách<br />
Industrie 4.0) hay caách maång cöng nghiïåp<br />
maång lêìn 2 (1870-1914) diïîn ra nhúâ ûáng duång àiïån<br />
(CMCN) 4.0, laâ möåt thuêåt ngûä göìm möåt loaåt caácnùng àïí saãn xuêët haâng loaåt. Cuöåc caách maång lêìn 3<br />
cöng nghïå tûå àöång hoáa hiïån àaåi, trao àöíi dûä liïåu vaâ (1950-1970) sûã duång àiïån tûã vaâ cöng nghïå thöng tin<br />
chïë taåo. CMCN 4.0 àûúåc àõnh nghôa laâ “möåt cuåm àïí tûå àöång hoáa saãn xuêët. Bêy giúâ, cuöåc Caách maång<br />
thuêåt ngûä cho caác cöng nghïå vaâ khaái niïåm cuãa töí Cöng nghiïåp Thûá tû àang naãy núã tûâ cuöåc caách maång<br />
chûác trong chuöîi giaá trõ ài cuâng vúái caác hïå thöëng vêåtlêìn ba, noá kïët húåp caác cöng nghïå laåi vúái nhau, laâm<br />
2<br />
lyá trong khöng gian aão, internet kïët nöëi vaån vêåt (IoT) múâ ranh giúái giûäa vêåt lyá, kyä thuêåt söë vaâ sinh hoåc.<br />
vaâ internet cuãa caác dõch vuå (IoS).<br />
Baãn chêët cuãa CMCN 4.0 laâ dûåa trïn nïìn taãng<br />
cöng nghïå söë vaâ tñch húåp têët caã caác cöng nghïå<br />
thöng minh àïí töëi ûu hoáa quy trònh, phûúng thûác<br />
saãn xuêët; nhêën maånh nhûäng cöng nghïå àang vaâ seä<br />
coá taác àöång lúán nhêët laâ cöng nghïå in 3D, cöng nghïå<br />
sinh hoåc, cöng nghïå vêåt liïåu múái, cöng nghïå tûå<br />
1<br />
àöång hoáa, ngûúâi maáy...<br />
Hònh 1: Lõch sûã 4 cuöåc caách maång cöng nghïå<br />
Caách maång cöng nghiïåp 4.0 - Cú höåi vaâ thaách thûác, http://<br />
cuãa nhên loaåi<br />
www.baomoi.com/cach-mang-cong-nghiep-4-0-co-hoi-vaNguöìn:<br />
News.zing.vn<br />
thach-thuc/c/22606143.epi (25/6/2017)<br />
2<br />
Desigh Principles for Industrie 4.0 Scenarios, Hermann, Pentek,<br />
* Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân<br />
Otto, 2015;<br />
1<br />
<br />
46 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân<br />
Söë 10 thaáng 12/2017<br />
<br />
KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏÎN<br />
Coá ñt nhêët ba nguyïn nhên dêîn àïën sûå xuêët viïåc giaãi quyïët caác vêën àïì kinh doanh vúái söë lûúång<br />
hiïån cuãa CMCN Thûá tû: vêån töëc, phaåm vi vaâ taáclúán dûä liïåu cêìn xûã lyá.<br />
àöång cuãa hïå thöëng. Töëc àöå àöåt phaá cöng nghïå vaâ • Vêåt lyá bao göìm viïåc giúái thiïåu vïì cöng nghïå in<br />
quaá trònh khöng coá tiïìn lïå lõch sûã. Khi so saánh vúái 3D, tòm kiïëm vêåt liïåu múái (graphene, skyrmions...),<br />
caác cuöåc CMCN trûúác àoá, cuöåc CMCN lêìn thûá tû cöng nghïå robot thïë hïå múái, xe tûå laái, vaâ cöng nghïå<br />
àang gia tùng theo töëc àöå cuãa haâm muä, chûá khöng nano. Cöng nghïå in 3D hay àûúåc goåi laâ chïë taåo<br />
phaãi haâm tuyïën tñnh. Nhûäng thay àöíi naây aãnh cöång, in 3D bao göìm viïåc taåo ra möåt àöëi tûúång vêåt<br />
hûúãng àïën toaân böå hïå thöëng saãn xuêët, quaãn lyá vaâ<br />
lyá bùçng caách in theo caác lúáp tûâ möåt baãn veä hay möåt<br />
quaãn trõ3.<br />
mö hònh 3D coá trûúác. Cöng nghïå naây khaác hoaân<br />
Muåc tiïu chñnh cuãa caác cuöåc CMCN lêìn thûá 4 laâ toaân so vúái chïë taåo trûâ, lêëy ài caác vêåt liïåu thûâa tûâ<br />
tùng nùng suêët bùçng caách giaãm chi phñ saãn xuêët vaâ phöi ban àêìu cho àïën khi thu àûúåc hònh daång mong<br />
nêng cao chêët lûúång saãn phêím vaâ dõch vuå. Cuå thïí, muöën. Ngûúåc laåi, cöng nghïå in 3D bùæt àêìu vúái vêåt<br />
caác doanh nghiïåp coá thïí tiïët kiïåm chi phñ saãn xuêët liïåu rúâi vaâ sau àoá taåo ra möåt saãn phêím úã daång ba<br />
bùçng caách:<br />
chiïìu tûâ mêîu kyä thuêåt söë.<br />
• Giaãm thúâi gian àïí taåo ra möåt saãn phêím;<br />
• Àöëi vúái lônh vûåc cöng nghïå sinh hoåc, CMCN<br />
• Giaãm söë lûúång nhên viïn tham gia vaâo quaá<br />
4.0 têåp trung vaâo nghiïn cûáu àïí taåo ra nhûäng bûúác<br />
trònh taåo ra möåt saãn phêím;<br />
nhaãy voåt trong Nöng nghiïåp, Thuãy saãn, Y dûúåc,<br />
• Giaãm chi phñ nguyïn vêåt liïåu, chi phñ àêìu tû<br />
chïë biïën thûåc phêím, baão vïå möi trûúâng, nùng lûúång<br />
àïí taåo ra saãn phêím.<br />
taái taåo, hoáa hoåc vaâ vêåt liïåu. Vúái sûác maånh cuãa maáy<br />
Cuâng vúái àoá, caác cöng ty cêìn phaãi nêng cao chêët<br />
tñnh, caác nhaâ khoa hoåc khöng coân phaãi duâng phûúng<br />
lûúång saãn phêím vaâ dõch vuå cuãa hoå thöng qua:<br />
• Chêët lûúång cuãa saãn phêím vaâ dõch vuå khi thoãaphaáp thûã, sai vaâ thûã laåi, thay vaâo àoá hoå thûã nghiïåm<br />
caách thûác maâ caác biïën dõ gen gêy ra caác bïånh lyá<br />
maän àûúåc nhu cêìu cuãa ngûúâi sûã duång.<br />
àùåc thuâ. Bûúác tiïëp theo seä laâ sinh hoåc töíng húåp.<br />
• Àöå bïìn cuãa saãn phêím vaâ dõch vuå<br />
• Tñnh an toaân khi sûã duång saãn phêím vaâ dõch vuå Cöng nghïå naây seä giuáp chuáng ta coá khaã nùng tuây<br />
biïën cú thïí bùçng caách sûãa laåi ADN. Àùåt nhûäng vêën<br />
• Sûå sang troång cuãa saãn phêím vaâ dõch vuå<br />
CMCN 4.0 diïîn ra trïn caác lônh vûåc chuã chöët laâ àïì àaåo àûác qua möåt bïn, sinh hoåc töíng húåp seä<br />
phaát triïín hún nûäa, nhûäng tiïën böå naây seä khöng chó<br />
caác nguöìn lûåc, kyä thuêåt söë, vêåt lyá, vaâ cöng nghïå<br />
taác àöång sêu vaâ ngay tûác thò vïì y hoåc maâ coân vïì<br />
sinh hoåc.<br />
• Vïì nguöìn lûåc, nhòn laåi ba cuöåc caách maång nöng nghiïåp vaâ saãn xuêët nhiïn liïåu sinh hoåc.<br />
Khi CMCN 4.0 phaát triïín, möåt söë thay àöíi quan<br />
trûúác àêy, nguöìn lûåc luön laâ nhên töë quyïët àõnh sûå<br />
thaânh cöng cuãa quaá trònh thay àöíi. Viïåc tòm kiïëm troång maâ chuáng ta àang thêëy - vaâ seä thêëy ngaây<br />
caác nguöìn lûåc múái hoùåc sûã duång hiïåu quaã caác nguöìncaâng nhiïìu - bao göìm 4:<br />
lûåc sùén coá laâ möåt nhiïåm vuå quan troång cuãa Cuöåc • Quaá trònh saãn xuêët coá sûå höî trúå cuãa Robot:<br />
CMCN lêìn thûá tû.<br />
Toaân böå nïìn taãng cuãa ngaânh cöng nghiïåp seä dûåa<br />
• Caác vêën àïì kyä thuêåt söë bao göìm AI (Artificial vaâo caác thiïët bõ thöng minh tûúng taác vúái möi trûúâng<br />
Intelligence - trñ tuïå nhên taåo), IoT (Internet of<br />
vaâ ngûúâi lao àöång. Caác thiïët bõ thöng minh àûúåc<br />
Things - maång lûúái vaån vêåt kïët nöëi), Cloud (Àiïån trang bõ maáy aãnh, caãm biïën vaâ caác thiïët bõ truyïìn<br />
toaán àaám mêy), Big Data (Dûä liïåu lúán). Sûå buâng àöång seä xaác àõnh saãn phêím vaâ sau àoá cung cêëp caác<br />
nöí cuãa thöng tin, cuäng nhû nhu cêìu sûã duång thöng thay àöíi cêìn thiïët cho caác saãn phêím naây. Do àoá,<br />
tin tûâ nhûäng nùm 2000, àaä taåo ra möåt nhu cêìu lúán nhu cêìu vïì lêåp trònh robot vaâ àiïìu phöëi seä tùng theo<br />
vïì khaã nùng xûã lyá dûä liïåu vaâ lûu trûä. Cloud vaâ Bigcêëp söë nhên.<br />
Data àaä àûúåc sinh ra àïí giaãi quyïët vêën àïì naây<br />
The view of expert on<br />
nhûng cuäng taåo ra nhiïìu thaách thûác trong viïåc 3 Nguyen Ngoc Son - FPT workplace, <br />
chuyïín giao vaâ quaãn lyá. IoT coá leä laâ möåt thuêåt Industrial Revolution 4.0,https://tech.fpt.com.vn/language/en/<br />
view-expert-industrial-revolution-4-0/ 04/05/2017.<br />
ngûä quen thuöåc ngaây höm nay. Tuy nhiïn, kïët nöëi<br />
4<br />
Klaus Schwab, The Fourth Industrial Revolution: what it means,<br />
chó laâ bûúác àêìu tiïn, vaâ nhiïìu vêën àïì khaác àùçng how to respond, https://www.weforum.org/agenda/2016/01/<br />
sau noá nhû vêën àïì an toaân, an ninh, khai thaác dûä<br />
the-four th-industrial-revolution-what-it-means-and-how-to-reliïåu hiïåu quaã... Hoùåc têìm quan troång cuãa AI trong<br />
spond/ 14/1/2016.<br />
<br />
47 cöng àoaâ<br />
Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc<br />
Söë 10 thaáng 12/2017<br />
<br />
KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏÎN<br />
• Phûúng tiïån giao thöng tûå laái: Caác nhaâ saãn<br />
- 10% töíng saãn phêím nöåi àõa toaân cêìu àûúåc lûu<br />
trûä trïn blockchain.<br />
xuêët seä sûã duång phûúng tiïån tûå laái vúái sûå höî trúå<br />
cuãa caác dûä liïåu lúán. Xe tûå laái cho pheáp thúâi gian - Maáy trñ tuïå nhên taåo àêìu tiïn àûúåc sûã duång cho<br />
laâm viïåc khöng giúái haån vaâ tiïån ñch cao hún nhiïìu. möåt höåi àöìng quaãn trõ cöng ty.<br />
Nhû vêåy, cuöåc CMCN lêìn thûá tû naây laâ xu thïë<br />
• Mö phoãng doâng saãn xuêët: Sûå cêìn thiïët cuãa<br />
têët yïëu àïí àaáp ûáng chñnh xaác nhu cêìu cuãa tûâng<br />
caác kyä sû cöng nghiïåp (nhûäng ngûúâi thûúâng laâm<br />
viïåc vïì töëi ûu hoáa vaâ mö phoãng) àïí mö phoãng caác khaách haâng, laâm tùng nùng suêët, chêët lûúång, hiïåu<br />
quaã, töëc àöå, giaãm tiïu hao nguyïn nhiïn liïåu, chi<br />
dêy chuyïìn saãn xuêët seä tùng lïn. Coá cöng nghïå mö<br />
phoãng dêy chuyïìn saãn xuêët trûúác khi thaânh lêåp seä phñ saãn xuêët vaâ vêån haânh. Àöìng thúâi vúái viïåc baão<br />
taåo ra nhiïìu viïåc laâm cho caác kyä sû cú khñ chuyïn vïì vïå möi trûúâng söëng, giuáp phaát triïín bïìn vûäng.<br />
Bïn caånh àoá, CMCN lêìn thûá tû cuäng mang àïën<br />
lônh vûåc cöng nghiïåp.<br />
Baáo caáo cuãa Diïîn àaân Kinh tïë Thïë giúái cöng böë nhiïìu thaách thûác vïì àaãm baão viïåc laâm, quaãn trõ xaä<br />
höåi, an toaân vaâ an ninh thöng tin. Àöëi vúái caác nûúác<br />
thaáng 9 nùm 2015 àaä xaác àõnh 21 saãn phêím cöng<br />
5<br />
nghïå seä àõnh hònh tûúng lai kyä thuêåt söë vaâ thïë giúáiàang phaát triïín nhû Viïåt Nam, thaách thûác laåi caâng<br />
lúán hún khi caác àiïìu kiïån vïì haå têìng cöng nghïå vaâ<br />
siïu kïët nöëi. Àoá laâ nhûäng saãn phêím maâ moåi ngûúâi kò<br />
voång seä xuêët hiïån trong 10 nùm bùæt nguöìn tûâ nhûäng nguöìn nhên lûåc chûa sùén saâng àïí thñch ûáng vaâ têån<br />
duång cú höåi maâ CMCN lêìn thûá tû mang àïën.<br />
thay àöíi sêu sùæc cuãa CMCN 4.0. Sau àêy laâ 21 saãn<br />
phêím àûúåc sùæp xïëp theo söë lûúång yá kiïën giaãm dêìn: Mùåt traái cuãa CMCN 4.0 laâ noá coá thïí gêy ra sûå bêët<br />
- 10% dên söë mùåc quêìn aáo kïët nöëi vúái internet. bònh àùèng. Àùåc biïåt laâ coá thïí phaá vúä thõ trûúâng lao<br />
- 90% dên söë coá thïí lûu trûä dûä liïåu khöng giúái àöång. Khi tûå àöång hoáa thay thïë lao àöång chên tay<br />
trong nïìn kinh tïë, khi robot thay thïë con ngûúâi trong<br />
haån vaâ miïîn phñ (keâm quaãng caáo).<br />
nhiïìu lônh vûåc, haâng triïåu lao àöång trïn thïë giúái coá<br />
- 1 nghòn tyã caãm biïën kïët nöëi vúái internet.<br />
thïí rúi vaâo caãnh thêët nghiïåp, nhêët laâ nhûäng ngûúâi<br />
- Dûúåc sô robot àêìu tiïn úã Myä.<br />
laâm trong lônh vûåc baão hiïím, möi giúái bêët àöång saãn,<br />
- 10% mùæt kñnh kïët nöëi vúái internet.<br />
tû vêën taâi chñnh, vêån taãi.<br />
- 80% ngûúâi dên hiïån diïån söë trïn internet.<br />
Baáo caáo cuãa Diïîn àaân Kinh tïë thïë giúái àaä àùåt ra<br />
- Chiïëc ötö àêìu tiïn àûúåc saãn xuêët hoaân toaân<br />
vêën àïì naây theo caác giai àoaån khaác nhau. Giai àoaån<br />
bùçng cöng nghïå in 3D.<br />
àêìu tiïn seä laâ thaách thûác vúái nhûäng lao àöång vùn<br />
- Chñnh phuã àêìu tiïn thay thïë àiïìu tra dên söë<br />
phoâng, trñ thûác, lao àöång kyä thuêåt. Giai àoaån tiïëp<br />
bùçng caác nguöìn dûä liïåu lúán.<br />
- Chiïëc àiïån thoaåi di àöång cêëy gheáp vaâo ngûúâi theo seä laâ lao àöång giaá reã, coá thïí seä chêåm hún. Vúái<br />
sûå chuyïín àöång cuãa cuöåc caách maång naây, trong<br />
àêìu tiïn àûúåc thûúng maåi hoáa.<br />
- 5% saãn phêím tiïu duâng àûúåc saãn xuêët bùçng khoaãng 15 nùm túái thïë giúái seä coá diïån maåo múái, àoâi<br />
hoãi caác doanh nghiïåp thay àöíi.<br />
cöng nghïå in 3D.<br />
Sau àoá, nhûäng bêët öín vïì kinh tïë naãy sinh tûâ CMCN<br />
- 90% dên söë duâng àiïån thoaåi thöng minh.<br />
4.0 seä dêîn àïën nhûäng bêët öín vïì àúâi söëng. Hïå luåy cuãa<br />
- 90% dên söë thûúâng xuyïn truy cêåp internet.<br />
- 10% xe chaåy trïn àûúâng úã Myä laâ khöng ngûúâi laái. noá seä laâ nhûäng bêët öín vïì chñnh trõ. Nïëu chñnh phuã<br />
caác nûúác khöng hiïíu roä vaâ chuêín bõ àêìy àuã cho laâm<br />
- Cêëy gheáp gan dûåa trïn cöng nghïå in 3D.<br />
- 30% viïåc kiïím toaán úã cöng ty àûúåc thûåc hiïån soáng cöng nghiïåp 4.0, nguy cú xaãy ra bêët öín trïn<br />
toaân cêìu laâ hoaân to<br />
aân coá thïí.<br />
bùçng trñ tuïå nhên taåo.<br />
Bïn caånh àoá, nhûäng thay àöíi vïì caách thûác giao<br />
- Lêìn àêìu tiïn chñnh phuã thu thuïë qua möåt<br />
blockchain (möåt giao thûác an toaân trong àoá möåt maång tiïëp trïn Internet cuäng àùåt con ngûúâi vaâo nhiïìu nguy<br />
caác maáy tñnh cuâng nhau xaác thûåc möåt giao dõch trûúác hiïím vïì taâi chñnh, sûác khoeã. Thöng tin caá nhên nïëu<br />
khi àûúåc lûu trûä vaâ chêëp thuêån).<br />
khöng àûúåc baão vïå möåt caách an toaân seä dêîn àïën<br />
- Hún 50% lûúång truy cêåp internet úã nhaâ liïn quan<br />
nhûäng hïå luyå khön lûúâng.<br />
àïën caác thiïët bõ dên duång.<br />
Cuöåc CMCN 4.0 àang ngaây caâng hiïån hûäu vúái<br />
- Trïn toaân cêìu nhûäng chuyïën ài du lõch hay cöng<br />
nhûäng taác àöång maånh meä, sêu röång túái moåi mùåt cuãa<br />
taác seä àûúåc thûåc hiïån qua caác phûúng tiïån chia seã<br />
5<br />
cuäng nhiïìu hún so vúái caác phûúng tiïån caá nhên.<br />
Cuöåc caách maång cöng nghiïåp lêìn thûá tû böëi caãnh, caác xu<br />
hûúáng lúán vaâ nhûäng saãn phêím àiïín hònh, Taåp chñ Tûå àöång hoáa<br />
- Thaânh phöë àêìu tiïn vúái hún 50.000 ngûúâi khöng<br />
ngaây nay, 5/2016<br />
coá àeân giao thöng.<br />
48 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân<br />
Söë 10 thaáng 12/2017<br />
<br />
KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏÎN<br />
àú âi söëng kinh tïë - xaä höåi trïn toaân cêìu. Nhiïìu quöëc CMCN lêìn thûá 49 nhû sau: “Laåc quan nhòn laåi caác<br />
gia trïn thïë giúái vúái trònh àöå phaát triïín khaác nhau àaä cuöåc caách maång trong quaá khûá, bao giúâ cuäng coá<br />
xêy dûång vaâ triïín khai chiïën lûúåc, quy hoaåch, kïë nhûäng lao àöång, ngaânh nghïì mêët ài, nhûng cuäng<br />
hoaåch chuyïín àöíi söë àïí thñch ûáng vaâ laâm chuã cuöåc seä saãn sinh ra lao àöång, ngaânh nghïì múái. Quan<br />
troång laâ nùæm bùæt àûúåc cú höåi. Khöng chó coá ngaânh<br />
CMCN lêìn thûá 4.<br />
Cuöåc CMCN 4.0 seä phaát triïín maånh meä do nhu nghïì múái, viïåc laâm múái maâ coân laâ phûúng thûác<br />
cêìu tòm kiïëm phûúng thûác saãn xuêët múái hiïåu quaã, cung cêëp, töí chûác lao àöång múái.” Phoá Thuã tûúáng<br />
bïìn vûäng hún trûúác nhûäng thaách thûác nhû biïën àöíi coân nhêën maånh cuöåc CMCN lêìn thûá 4 vaâ kyã nguyïn<br />
khñ hêåu, giaâ hoáa dên söë hay caác vêën àïì an ninh khaác söë khöng chó giuáp tùng nùng suêët lao àöång, tùng<br />
ngaây caâng tùng lïn. Cuöåc caách maång naây seä mang trûúãng kinh tïë maâ coân múã ra möåt chên trúâi kïët nöëi<br />
túái nhiïìu cú höåi phaát triïín vaâ höåi nhêåp, nhûng àöìng giûäa con ngûúâi vúái con ngûúâi.<br />
Theo khaão saát cuãa VINASA - Hiïåp höåi Phêìn mïìm<br />
thúâi cuäng àùåt ra nhiïìu thaách thûác vúái caác nûúác àang<br />
vaâ Dõch vuå CNTT Viïåt Nam, 35,2% söë caác töí chûác<br />
6<br />
phaát triïín nhû Viïåt Nam.<br />
CMCN 4.0 àang diïîn ra taåi caác nûúác phaát triïín vaâ àún võ àaä chuêín bõ sùén saâng cho CMCN lêìn thûá<br />
nhû Myä, chêu Êu, möåt phêìn chêu AÁ. ÚÃ Viïåt Nam, 4. Trong àoá, àa söë laâ caác doanh nghiïåp thuöåc khöëi<br />
CMCN 4.0 vêîn coân nùçm úã daång khaái niïåm, cú höåi ngên haâng, möåt söë doanh nghiïåp thuöåc khöëi CNTT,<br />
lêîn thaách thûác cho caã doanh nghiïåp, ngûúâi lao àöång vaâ chiïëm àöng nhêët laâ caác doanh nghiïåp, cú quan<br />
ûáng duång vaâ möåt söë cú quaãn lyá CNTT. Ngoaâi ra, coá<br />
cho àïën kiïën truác thûúång têìng.<br />
58% caác doanh nghiïåp àaä tòm hiïíu vïì CMCN lêìn<br />
Theo öng Buâi Haãi An, saáng lêåp kiïm àiïìu haânh<br />
thûá 4 nhûng chûa biïët phaãi chuêín bõ nhûäng gò. Chó<br />
cöng ty Silicon Straits, chuyïn cung cêëp caác giaãi phaáp<br />
coá 6,1% caác doanh nghiïåp chûa tòm hiïíu gò vaâ chûa<br />
cöng nghïå cao cho caác àöëi taác trong khu vûåc Àöng<br />
biïët phaãi chuêín bõ nhû thïë naâo trûúác caác cú höåi vaâ<br />
Nam AÁ, nhûäng yïëu töë cêìn coá àïí “laâm caách maång”<br />
thaách thûác cuãa cuöåc CMCN lêìn thûá 4. Theo caác doanh<br />
bao göìm cú cêëu nïìn kinh tïë, chiïën lûúåc quöëc gia,<br />
nghiïåp tiïën haânh khaão saát, thïë maånh cuãa Viïåt Nam<br />
àõnh hûúáng kinh doanh cuãa caác cöng ty truå cöåt cuãa<br />
trong laân soáng CMCN 4.0 laâ nguöìn nhên lûåc; haå têìng<br />
kinh tïë, nhên lûåc chêët lûúång cao... thò “caái naâo Viïåt<br />
CNTT - VT vaâ nhêån thûác cuâng quyïët têm haânh àöång<br />
7<br />
Nam cuäng khöng coá hoùåc àang nûãa vúâi”.<br />
cuãa Chñnh phuã.10<br />
Theo baâ Louise Chamberlain, Giaám àöëc Chûúng<br />
Àïí hiïån thûåc hoaá nhûäng lúåi thïë naây, Viïåt Nam<br />
trònh phaát triïín Liïn húåp quöëc (UNDP) Viïåt Nam, cêìn taåo nguöìn nhên lûåc, thuác àêíy chuyïín àöíi söë<br />
CMCN 4.0 laâ möåt trong nhûäng bûúác ài hûäu ñch vaâ<br />
(Xem tiïëp trang 38)<br />
nhanh nhêët àïí thu heåp khoaãng caách kiïën thûác vïì<br />
caác nuát thùæt maâ caác ngaânh, tiïíu ngaânh vaâ doanh6<br />
TS. Nguyïîn Baá Ên - Töíng thû kyá Höåi àöìng quöëc gia vïì Phaát triïín<br />
nghiïåp cuãa Viïåt Nam phaãi àöëi mùåt àïí nêng cao<br />
bïìn vûäng vaâ Nêng cao nùng lûåc caånh tranh, Caách maång cöng<br />
nùng suêët vaâ khaã nùng caånh tranh. Viïåc thûåc hiïån<br />
nghiïåp 4.0: Cú höåi vaâ thaách thûác// https://baomoi.com/cachnhanh choáng vaâ quyïët liïåt caác haânh àöång naây - cuâng m a n g - c o n g - n g h i e p - 4 - 0 - c o - h o i - v a - t h a c h - t h u c / c /<br />
vúái caãi caách thïí chïë vaâ khaã nùng cuãa ngûúâi dên 7 23508186.epi (10/10/2017).<br />
Ngûúâi lao àöång nïn caãm thêëy lo lùæng vaâ thay àöíi, http://<br />
Viïåt Nam àïí têån duång caác cú höåi maâ CMCN 4.0<br />
news.zing.vn/viet-nam-co-don-duoc-lan-song-cach-mangtaåo ra. Liïn húåp quöëc taåi Viïåt Nam sùén saâng húåp cong-nghiep-40-post750346.html<br />
8<br />
taác vúái Viïåt Nam trong viïåc theo àuöíi caác bûúác naây<br />
. 8 Chuyïn gia haâng àêìu àaánh giaá taác àöång kinh tïë Viïåt Nam trong<br />
CMCN 4.0, http://www.baomoi.com/chuyen-gia-hang-dauTaåi Diïîn àaân Cêëp cao CNTT-TT Viïåt Nam (Vietdanh-gia-tac-dong-kinh-te-viet-nam-trong-cmcn-4-0/c/<br />
nam ICT Summit) lêìn thûá 7 àûúåc töí chûác vaâo nùm<br />
22952259.epi , 8/8/2017.<br />
2017, Phoá Thuã tûúáng Chñnh phuã Vuä Àûác Àam kïu 9<br />
Phoá Thuã tûúáng Vuä Àûác Àam phaát biïíu taåi sûå kiïån Àöëi thoaåi chñnh<br />
goåi caã hïå thöëng chñnh trõ, caác töí chûác xaä höåi, caácsaách cao cêëp vïì phaát triïín nguöìn nhên lûåc trong kyã nguyïn söë<br />
doanh nghiïåp, caác trûúâng àaåi hoåc, caác viïån nghiïn<br />
trong khuön khöí Höåi nghõ caác quan chûác cao cêëp APEC lêìn<br />
cûáu, caác nhaâ khoa hoåc vaâ cöång àöìng xaä höåi phaãi kïët thûá 2 (SOM 2) úã Haâ Nöåi.(15/5/2017).<br />
10<br />
nöëi vúái nhau, chia seã vúái nhau, cuâng phöëi húåp haânh Troång Àaåt, Khai maåc Vietnam ICT Summit 2017, hûúáng àïën<br />
Caách maång Cöng nghiïåp 4.0, http://vietnamnet.vn/vn/thongàöång àïí taåo nïn sûác maånh vò CMCN lêìn thûá tû laâ tin-truyen-thong/khai-mac-vietnam-ict-summit-2017-huongchia seã, laâ kïët nöëi.<br />
den-cach-mang-cong-nghiep-4-0-397186.html#inner-ar ticle<br />
Phoá Thuã tûúáng Vuä Àûác Àam coân nhêån àõnh (6/9/2017).<br />
<br />
49 cöng àoaâ<br />
Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc<br />
Söë 10 thaáng 12/2017<br />
<br />
NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI<br />
Water Sources in Benin: A Seemingly Unrelated Tobit Approach,<br />
11. Lyla Mehta (2014), Water and Human Development, <br />
World<br />
Water Resour Manage (2010) 24: 1381. https://doi.org/<br />
Development Journal, Volume 59, July 2014, pages 59-69<br />
10.1007/s11269-009-9504-4<br />
12. Mahama, A. M. (2013). Determinants of Factors Influenc2. Abebaw D., Tadesse F., and Mogues T. (2010). Access to ing Householders’ Access to Improved Water and Sanitation<br />
Improved Water Source and Satisfaction with Services Evidence Facilities in Selected Low-Income Urban Areas of Accra, PhD<br />
from Rural Ethiopia, IFPRI Discussion Paper 01044.<br />
Thesis.<br />
3. Bosch, C., Hommann, K., Rubio, G.M., Sadoff, C., and Travers13. Onundi, F.T. and Ashaolu E.D. (2014). A Look into HouseL. (2001) Water, Sanitation and Poverty, <br />
available at<br />
holds Water Use Behaviour in Irepodun Local Government Area<br />
www.intussen.info/OldSite/Documenten/Noord/Internationaal/WB of Kwara State, Nigeria, <br />
Journal of Environment and Earth Sci4. Frank R. Spellman (2015), <br />
The science of water: Concepts and<br />
ence 4 (2). Available at www.iiste.org.<br />
applications, available at file:///C:/Users/my-pc/Downloads/ 14. Osman, A. D. and Khan M. S. (2011). Millennium Develop9781482242942_ preview%20(1).pdf<br />
ment Goals and the Water Target: Details, Definitions and De5. Howard, G., and Bar tram J. (2003). <br />
Domestic Water Quantity,<br />
bate, Journal of Tropical Medicine and International Health, <br />
16<br />
Service Level and Health, <br />
Geneva: World Health Organization. (5) 540-544.<br />
http://www.undp.org/content/dam/aplaws/publication/en/pub- 15. Oyekale, A.S and Ogunsanya, O.A. (2012). Factors Influenclications/womens<br />
ing Households’ Access to Portable Water in Rural Nigeria <br />
Life<br />
6. Jain, S.K. and Singh V. P. (2010). Water Crisis, <br />
Journal of<br />
Science Journal 9(3):2488-2494.<br />
Comparative Social Welfare, <br />
26 (23), 215-237.<br />
16. Smith, L. and Hanson S. (2003). Access to Water for the<br />
7. Krantz, H., 2006. Household routines-A time-space issue: a Urban Poor in Cape Town: Where Equity Meets Cost Recovery,<br />
theoretical approach applied on the case of water and sanita- Journal of Urban Studies<br />
40, 1517–1548.<br />
tion. Appl. Geogr. 26 (3e 4), 227e241<br />
17. Totouom , F. L A. (2013). Awareness and the Demand for<br />
8. Kithinji, K.F (2015), <br />
Factors influencing households’s access<br />
Improved Drinking Water Source in Cameroon <br />
International<br />
to drinking water: the case of communities in Imenti South, Journal of Economic Practices and Theories,<br />
3(1). http://<br />
Kenya, PhD Thesis.<br />
www.ijept.org/index.php/ijept/article/viewFile/Awareness_and<br />
9. Koskei, E.C., Koskei, R.C., Koske, M.C. and Koech, H.K. (2013). _the_Demand_for_Improved_Drinking_Water_Source<br />
Effect of Socio-economic Factors on Access to Improved Water _in_Cameroon/pdf<br />
Sources and Basic Sanitation in Bomet Municipality, Kenya <br />
Re- 18. Totouom, F. L. A., and Fondo, S. (2012). Determinants of the<br />
search Journal of Environmental and Earth Sciences<br />
5(12):<br />
Households’ Choice of Drinking Water Source in Cameroon.<br />
714-719.<br />
Journal of SustainableDevelopment in Africa<br />
14, (3): 86-97.<br />
10. Kyoko Kusakabe & Jubaiya Jahan, 2010, <br />
Gender 19. Viïån Nghiïn cûáu Xaä höåi, Kinh tïë vaâ Möi trûúâng <br />
Baáo<br />
(2010), <br />
mainstreaming in Urban, Environmenatl management projects: caáo Àaánh giaá tiïëp cêån vaâ sûã duång caác dõch vuå phaáp lyá cuãa phuå<br />
Lesson learned from Southeast Asia Urban<br />
Environmental Mannûä dên töåc thiïíu söë, <br />
truy cêåp taåi trang http://genic.molisa.gov.vn/<br />
agement Applications (SEA-UEMA) Project, http://<br />
Por tals/0/users/doingoai/Upload%20File/Final%20repor t_<br />
www.gdrc.org/gender/kyoko-2.pdf.<br />
24june%202011_VN.pdf.<br />
<br />
nùng múái, nhêët laâ tiïëng Anh, toaán hoåc, vaâ tû duy hïå<br />
<br />
CAÁCH MAÅNG CÖNG thöëng. Àöìng thúâi, àûa caác nöåi dung liïn quan àïën<br />
NGHIÏÅP 4.0...<br />
<br />
CMCN 4.0 vaâo chûúng trònh phöí thöng, daåy nghïì,<br />
àaåi hoåc.<br />
Vïì phña Chñnh phuã, cêìn hònh thaânh hïå thöëng chñnh<br />
trong nïìn kinh tïë, àöìng thúâi thuác àêíy khúãi nghiïåp<br />
vaâ saáng taåo. Caác doanh nghiïåp vaâ t<br />
öí chûác cuäng àïì saách, phaáp luêåt khuyïën khñch phaát triïín vaâ àaãm baão<br />
xuêët möåt söë ngaânh kinh tïë cêìn chuá troång phaát triïínsûå kïët nöëi, chia seã cuäng nhû sûã duång hiïåu quaã haå<br />
àïí têån duång nhûäng lúåi thïë, bao göìm caác ngaânh têìng söë quöëc gia.<br />
Toám laåi, trong khi phêìn lúán caác thaânh phêìn cuãa<br />
CNTT, Du lõch, Nöng nghiïåp, Taâi chñnh ngên haâng<br />
nïìn kinh tïë quöëc dên cuãa Viïåt Nam coân àang úã võ trñ<br />
vaâ Logistic.<br />
Bïn caånh àoá, cêìn taåo thuêån lúåi phaát triïín nïìn cuãa CMCN lêìn thûá nhêët, CMCN lêìn thûá 2, thò chuáng<br />
kinh tïë söë, têåp trung ûu tiïn caác ngaânh, lônh vûåc coá ta àaä coá möåt söë ngaânh cöë gùæng bùæt kõp CMCN lêìn<br />
tiïìm nùng, lúåi thïë cuãa Viïåt Nam. Trûúác hïët laâ cöng thûá 3 (CNTT, Viïîn thöng) vaâ àaä coá möåt vaâi yïëu töë<br />
cuãa CMCN 4.0. Viïåt Nam phaãi coá duäng khñ vaâ haânh<br />
nghiïåp cöng nghïå söë, nöng nghiïåp thöng minh vaâ du<br />
lõch thöng minh phaãi trúã thaânh nhûäng àiïím saáng, àöång quyïët liïåt àïí têån duång thúâi cú, vûúåt qua thaách<br />
nêng cao võ thïë cu ãa Viïåt Nam trïn baãn àöì kinh tïë söë thûác cuãa CMCN 4.0, taåo àûúåc möi trûúâng khuyïën<br />
khñch saáng taåo, hïå thöëng chñnh saách, phaáp luêåt thöng<br />
thïë giúái.<br />
Viïåt Nam cuäng cêìn thuác àêíy maånh meä àöíi múái thoaáng, thuác àêíy caác mö hònh saãn xuêët kinh doanh<br />
múái phaát triïín.<br />
giaáo duåc àaâo taåo, chuá troång àaâo taåo kiïën thûác, kyä<br />
(Tiïëp theo trang 49)<br />
<br />
38 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân<br />
Söë 10 thaáng 12/2017<br />
<br />