Cán cân thanh toán của việt nam

Chia sẻ: Haleanh Tu | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:21

Thêm vào BST

Báo xấu

312
lượt xem 88
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cơ sở khách quan cho sự ra đời và phát triển quan hệ tín dụng là mâu thuẫn vốn có của quá trình tuần hoàn vốn tiền tệ trong xã hội, cùng một lúc có chủ thể kinh tế tạm thời dư thừa một khoản vốn tiền tệ trong khi các chủ thể kinh tế khác lại có nhu cầu bổ sung vốn. Như vậy, tín dụng đã thực hiện việc di chuyển các khoản vốn tạm thời nhàn rỗi đến những nơi phát sinh nhu cầu. Do đó, tín dụng là sự vận động của tư bản cho vay...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cán cân thanh toán của việt nam

CÂU 17 Tại sao nói : “ Tín dụng là sự vận động của tư bản cho vay”. Hãy giải thích luận điểm của Mác : “ Tư bản cho vay là loại tư bản sùng bái nhất và ăn bám nhất”. 1. Tín dụng là sự vận động của tư bản cho vay Như chúng ta đã biết, tín dụng là : - Sự chuyển giao quyền sử dụng một lượng giá trị từ người này sang người khác. - Sự chuyển giao này mang tính tạm thời. - Khi hoàn trả lại lượng giá trị đã chuyển giao thì luôn phải kèm theo một lượng giá trị dôi thêm gọi là lợi tức. Cơ sở khách quan cho sự ra đời và phát triển quan hệ tín dụng là mâu thuẫn vốn có của quá trình tuần hoàn vốn tiền tệ trong xã hội, cùng một lúc có chủ thể kinh tế tạm thời dư thừa một khoản vốn tiền tệ trong khi các chủ thể kinh tế khác lại có nhu cầu bổ sung vốn. Như vậy, tín dụng đã thực hiện việc di chuyển các khoản vốn tạm thời nhàn rỗi đến những nơi phát sinh nhu cầu. Do đó, tín dụng là sự vận động của tư bản cho vay 2. Tư bản cho vay là loại tư bản sùng bái nhất và ăn bám nhất Tư bản cho vay là loại tư bản sùng bái nhất vì đây là loại tư bàn cần thiết cho nhu cầu dự trữ ngắn hạn, nhu cầu đầu tư phát triển, mở rộng quy mô sản xuất. Cho nên, mặc dù không trực tiếp đầu tư vào sản xuất, chỉ bằng cách cung cấp vốn vay, tư bản cho vay vẫn thu được lợi nhuận. Tư bản cho vay là loại tư bản ăn bám nhất vì bản thân tư bản công nghiệp đã ăn bám vào người công nhân do chiếm đoạt giá trị thặng dư do công nhân sáng tạo ra. Tuy nhiên trong trường hợp kết thúc quá trình sản xuất , nhà sản xuất không đảm đương luôn phần tiêu thụ mà lại thông qua một khâu khác có sự góp mặt của tư bản thương nghiệp, tạo điều kiên cho tư bản thương nghiệp thu được lợi nhuận trích từ giá trị thặng dư mà tư bản công nghiệp đã bóc lột của công nhân làm thuê. Như vậy, tư bản công nghiệp cũng ăn bám vào phần giá trị thặng dư đó trong quá trình lưu thông hàng hoá . Mà tư bản cho vay thì ăn bám vào tư bản công nghiệp và tư bản thương nghiệp ( lấy lãi suất cho vay mà bản chất của nó là mốt bộ phận của giá trị thặng dư mà nhà tư bản công nghiệp và tư bản thương nghiệp phải trích ra để trả cho tư bản cho vay vì đã sử dụng vốn tín dụng của tư bản cho vay). 1. Tín dụng ngân hàng là loại hình tín dụng chủ yếu và phổ biến nhất trong nền kinh tế thị trường - Khác với các hình thức tín dụng trực tiếp, nguồn vốn TDNH là nguồn vốn huy động xủa xã hội với khối lượng và thời hạn khác nhau. Do đó, TDNH có thể đáp ứng dược những nhu cầu lớn về vốn, đa dạng về thời hạn cho vay. - TDNH được cấp dưới hình thức tiền tệ lẫn hiện vật, làm cho khả năng thoả mãn nhu cầ khách hàng cuả TDNH được nâng cao hơn so với TDTM ( loại hình tín dụng cấp trực tiếp bằng hiện vật và hàng hoá). - Về mặt chủ thể, chủ thể của các TDNH là các cá nhân. Các chủ thể kinh tế trong xã hội cùng với một hệ thống các NHTM, rộng hơn rất nhiều so với chủ thể của TDTM, vốn chỉ là các doanh nghiệp. - TDNH còn có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp vốn cho nhu cầu kinh doanh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ - các doanh nghiệp không đủ điều kiện tham gia vào các thị trường vốn trực tiếp. - TDNH là một công cụ quan trọng để phát triển các ngành kinh tế chiến lược theo yêu cầu của chính phủ.
Trong nền KTTT, tiền tệ đóng vai trò vô cùng quan trọng, việc thắt chặt hay nới lỏng cung tiền tệ, kiềm chế lạm phát thông qua hoạt động của hệ thống ngân hàng sẽ tác động trực tiếp đến tình hình nền kinh tế 1. Vai trò của tín dụng ngân hàng - Có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp vốn cho nhu cầu kinh doanh của các doanh nghiêp vừa và nhỏ vì những doanh nghiệp này chưa có đủ điều kiện để tham gia vào thị trường vốn trực tiếp. - Góp phần đẩy nhanh nhịp độ tích tụ, tập trung vốn và tăng cường khả năng cạnh tranh giữa các doanh nghiệp. - Còn được sử dụng như là một công cụ quan trọng để phát triển các ngành kinh tế chiến lược theo yêu cầu của chính phủ. 1. Phân loại trái phiếu Nhà nước a. Căn cứ vào phạm vi - Trái phiếu quốc nội : là loại trái phiếu phát hành trong nước do chính phủ trung ương hoặc chính quyền điạ phương phát hành. - Trái phiếu quốc tế : là loại trái phiếu do chính phủ trung ương phát hành để huy động vốn trên thị trường nước ngoài. Bao gồm : trái phiếu nước ngoài, trái phiếu euro. b. Căn cứ vào thời hạn : - Trái phiếu ngắn hạn : là trái phiếu có thời hạn dưới 12 tháng. - Trái phiếu dài hạn : là trái phiếu có thời hạn từ 12 tháng trở lên. c. Căn cứ vào mục đích : - Tín phiếu kho bạc : là loại trái phiếu ngắn hạn do chính phủ phát hành nhằm bù đắp thiếu hụt tạm thời của ngân sách khi nguồn thu chưa đến hạn, loại trái phiếu này phải được thanh toán trong năm tài chính. - Trái phiếu kho bạc : là loại trái phiếu dài hạn, do chính phủ phát hành nhằm bù đắp thiếu hụt trong chi tiêu thường xuyên của ngân sách nhà nước ( tức bội chi ngân sách hàng năm). - Trái phiếu đầu tư : là loại trái phiếu dài hạn, do chính phủ trung ương hoặc chính quyền điạ phương phát hành nhằm đầu tư vào các công trình cơ sở hạ tầng, công trình an sinh phúc lợi xã hội… d. Căn cứ vào phương pháp hoàn trả : - Trái phiếu chiết khấu : là loại trái phiếu được phát hành theo phương pháp trả lãi trước ngay khi phát hành. - Trái phiếu Coupon : là loại trái phiếu được phát hành theo mệnh giá và trả lãi định kỳ theo từng kỳ hạn nhất định, thường là theo 6 tháng hoặc 1 năm. - Trái phiếu tích luỹ : là loại trái phiếu được thanh toán vốn và lãi một lần khi đáo hạn. e. Căn cứ vào danh tính : - Trái phiếu đích danh. - Trái phiếu vô danh. - Trái phiếu ký danh. 2. Phân loại trái phiếu nhà nước theo thời hạn có liên quan như thế nào đến cấu trúc của lãi suất. Lý thuyết dự tính : - Các công cụ nợ có kỳ hạn thanh toán khác nhau có thể thay thế cho nhau hoàn hảo. Lãi suất của một trái phiếu dài hạn bằng trung bình của các lãi suất ngắn hạn dự tính trong suốt vòng đời của trái phiếu đó.
- Lý thuyết dự tính đã giải thích được sự tăng lên lãi suất ngắn hạn sẽ làm tăng lên lãi suất dài hạn ( vì đó là trung bình công) khiến cho lãi suất ngắn hạn và lãi suất dài hạn diễn biến theo nhau. Nhưng lý thuyết dự tính không giải thích được đường LS hoàn vốn sẽ dốc lên trong tương lai trong khi LS ngắn hạn có thể dốc xuống. Do đó, lý thuyết dự tính chưa hoàn hảo. Lý thuyết thị trường phân cách : - Các công cụ nợ có kỳ hạn thanh toán khác nhau không thể thay thế cho nhau hoàn hảo. Nó có những thị trường hoàn toàn riêng biệt và tách rời nhau. Nó phụ thuộc vào khoảng thời gian lưu giữ riêng biệt mà nhà đầu tư dự tính và mong muốn. Do đó, LS của các trái phiếu hạn kỳ ngắn hoặc hạn kỳ dài được xác định cho lượng cung và lượng cầu của trái phiếu hạn kỳ đó. - Lý thuyết thị trường phân cách đã giải thích được tại sao các đường LS hoàn vốn thường dốc lên. Nhưng nó không giải thích được là các trái phiếu có hạn kỳ thanh toán khác nhau thì LS thường diễn biến theo nhau. Lý thuyết môi trường ưu tiên : Là sự kết hợp hoàn hảo giữa lý thuyết dự tính và lý thuyết thị trường phân cách. Nó cho rằng các công cụ nợ có hạn kỳ thanh toán khác nhau thì có thể thay thế cho nhau nhưng không hoàn hảo. Bởi vì các nhà đầu tư còn tính đến hạn kỳ thanh toán của các công cụ nợ này. Hầu hết các nhà đầu tư đều thích các công cụ nợ có hạn kỳ thanh toán ngắn hơn hạn kỳ dài. Sự ưa thích này được gọi là môi trường ưa thích hay môi trường ưu tiên. Để các nhà đầu tư từ bỏ mội trường ưa thích sang mội trường kém ưu tiên hơn thì họ phải được bù đắp bằng khoản phụ thu gọi là mức bù hạn ngạch 1. Mối quan hệ giữa tín dụng thương mại và tín dụng ngân hàng Tín dụng thương mại là cơ sở cho tín dụng ngân hàng ra đời và phát triển vì thương phiếu chính là một loại bảo đảm để ngân hàng cấp tín dụng cho người vay. Hơn nữa khi ngân hàng cấp tín dụng từ số dư tiền gửi của khách hàng thì phải đảm bảo rằng khoản tín dụng đó đã có hàng hoá đối ứng. Chính tín dụng thương mại đảm bảo cho khoản hàng hoá đối ứng đó vì khi tín dụng thương mại phát sinh có nghĩa là việc sản xuất, tiêu thụ đã được thực hiện. Ngược lại, tín dụng ngân hàng ra đời và phát triển đã tác động trở lại, tạo điều kiện thúc đẩy tín dụng thương mại ngày càng phát triển vì ngân hàng có thể thực hiện bảo lãnh cho các doanh nghiệp để tạo điểu kiện cho các doanh nghiệp có thể mua bán chịu với nhau khi họ chưa quen biết. Ngoài ra với việc thực hiện chiết khấu, tái chiết khấu thương phiếu, ngân hàng đã tạo tính thanh khoản cho thương phiếu, tạo điều kiện thúc đẩy các doanh nghiệp mua bán chịu nhiều hơn. Nhờ có tín dụng ngân hàng đã giúp cho các doanh nghiệp có vốn sản xuất kinh doanh, mở rộng đầu tư đổi mới thiết bị, nâng cao năng lực sản xuất, sản xuất hàng hoá được phát triển, mở rộng tín dụng thương mại cũng được mở rộng. Tín dụng thương Tín dụng ngân hàng Tín dụng nhà nước mại Chủ thể Giữa các doanh Một bên là ngân hàng Một bên là nhà nước với tư tham gia nghiệp trực tiếp sản và bên còn lại lá các chủ cách người đi vay và một bên xuất kinh doanh với thể khác trong nền kinh là các chũ thể khác trong nền nhau tế kinh tế. Đối Được cấp bằng Được cấp bằng tiền Chủ yếu là tiền tệ, cũng có tượng hàng hoá tệ là chủ yếu, cũng có thể bằng hiện vật. thể là tài sản Thời hạn Có thời hạn ngắn Rất linh hoạt: ngắn Ngắn, trung, dài hạn là chủ yếu hạn, trung hạn và dài
hạn Công cụ Thương phiếu Rất linh hoạt: kỳ Trái phiếu nhà nước phiếu, trái phiếu ngân hàng, Tính chất Trực tiếp Gián tiếp Trực tiếp Mục đích Phục vụ nhu cầu Phục vụ sản xuất kinh Phục vụ cho nhu cầu của sản xuất và lưu doanh hoặc tiêu dùng ngân sách nhà nước. thông hàng hoá vì qua đó thu được lợi mục tiêu lợi nhuận nhuận. Tất cả các hình thức tín dụng trên đều có thể đồng thời tồn tại và phát triển vì mỗi hình thức tín dụng đều có đặc điểm riêng của mình như : mục đích, đối tượng, chủ thể, công cụ tín dụng. Việc các hình thức tín dụng trên cùng tồn tại và phát triển sẽ có thể huy động tối đa nguồn vốn nhàn rỗi trong nền kinh tế, tạo điều kiện tốt hơn trong vệc đáp ứng nhu cầu vốn của nền kinh tế. 1. Liên hệ thực tiễn Việt nam về chức năng của tín dụng Nền kinh tế nước ta vừa thiếu vốn vừa sử dụng vốn kém hiệu quả tín dụng chưa thực hiện tốt các chức năng và vai trò của nó  thị trường tài chính tín dụng thiếu sự đa dạng, năng động và không hiệu quả, đồng vốn nhàn rỗi chưa được vận động thông suốt kịp thời để phục vụ cho nền kinh tế phát triển tăng tốc. 1. Cô cheá vaø quaù trì nh t aï o ti eàn t oái ña Cô sôû hình thaønh: Xuaát phaùt töø chöùc naêng trung gian tín duïng vaø trung gian thanh toaùn. Noäi dung: Treân cô sôû tieàn göûi huy ñoäng ñöôïc, heä thoáng ngaân haøng thöông maïi thoâng qua heä thoáng cho vay vaø thanh toaùn baèng chuyeån khoaûn thì coù theå taïo ra moät löôïng tieàn göûi môùi gaáp nhieàu laàn löôïng tieàn göûi ban ñaàu. Do ñoù, taïo theâm buùt teä cho löu thoâng. Khaû naêng taïo tieàn göûi toi ña vaø taïo buùt teä toái ña ñöôïc theå hieän thoâng qua phöông trình sau: ∆ D = M x (1/r – 1) (taïo buùt teä) r D =M x 1/ rr (môû roäng tieàn gôûi) D: toång soá tieàn göûi môû roäng M: tieàn göûi ban ñaàu rr: tyû leä döï tröõ baét buoäc ∆D: soá tieàn buùt teä taïo ñöôïc theâm n = 1/rr : heä soá môû roäng tieàn göûi k = 1/rr – 1 : heä soá taïo buùt teä Ñieàu kieän taïo buùt teä toái ña: Khaû naêng taïo buùt teä toái ña cuûa ngaân haøng thöông maïi phuï thuoäc 3 ñieàu kieän sau: _ Phaûi cho vay vaø thanh toaùn 100% baèng chuyeån khoaûn _ Phaûi cho vay 100% soá dö döï tröõ, khoâng coù döï tröõ thöøa _ Phaûi cho vay thoâng qua nhieàu heä thoáng ngaân haøng, khoâng bò ngaét quaõng.
Moät ngaân haøng thöông maïi vaãn coù khaû naêng taïo buùt teä nhöng soá löôïng ít vaø giôùi haïn vì khoâng phaûi taát caû caùc khaùch haøng tham gia ñeàu coù taøi khoaûn taïi cuøng moät ngaân haøng, ñieàu naøy vi phaïm ñieàu kieän 3 cuûa ñieàu kieän taïo buùt teä toái ña vì theá cho vay vaø thanh toaùn bò ngaét quaõng. 1. Ngaân haøng trung öông khoáng cheá khaû naêng t aï o ti eàn cuûa ngaân haøng t höông m i aï Moät trong nhöõng chöùc naêng cuûa NHTW laø ngaân haøng cuûa caùc ngaân haøng. Vôùi chöùc naêng naøy, NHTW coù khaû naêng khoáng cheá khaû naêng taïo tieàn cuûa NHTM thoâng qua caùc coâng cuï chính saùch tieàn teä ñieàu tieát khoái löôïng tieàn cung öùng cho neàn kinh teá nhö haïn möùc tín duïng, laõi suaát, tyû giaù, döï tröõ baét buoäc, taùi caáp voán, … Cuï theå: _ NHTW aán ñònh möùc döï tröõ baét buoäc, döï tröõ baét buoäc laøm giaûm ñi moät khoái löôïng lôn voán khaû duïng töông öùng aûn höôûng tröïc tieáp ñeán khaû naêng môû roäng cho vay. Vì theá neáu taêng döï tröõ baét buoäc ñieàu naøy coù nghóa thu heïp khaû naêng taïo tieàn cuûa NHTM. _ NHTW seõ taùc ñoäng tôùi laõi suaát cho vay, laõi suaát tieàn göûi cuûa NHTM baèng vieäc ñieàu chænh laõi suaát tín duïng vaø caáp tín duïng thoâng qua vieäc taùi caáp voán cho NHTM. _ NHTW aán ñònh haïn möùc tín duïng ñöôïc pheùp caáp ra tieàn teä cuûa NHTM. Löôï ng ti eàn phaùt haønh haøng naêm (t) của ngân hàng trung ương = l öôï ng ti eàn trong l öu t hoâng naêm tröôùc (t-1) x % tyû l eä t aêng tröôûng ki nh t eá (t) + tyû l eä l aï m phaùt döï tí nh (t +1) 1. Phaân tí ch söï caàn t hi eát cuûa vai troø ngöôøi cho vay cuoái cuøng cuûa NHT W Vai troø “Ngöôøi cho vay cuoái cuøng” cuûa NHTW ra ñôøi treân cô sôû chöùc naêng taùi chieát khaáu. NHTW chæ thöïc hieän vai troø naøy khi söï ñoå vôõ cuûa ngaân haøng ñoù aûnh höôûng ñeán söï toàn taïi vaø an toaøn cuûa heä thoáng ngaân haøng. Ñieàu naøy heát söùc quan troïng. Vì hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng lieân quan ñeán haàu heát caùc chuû theå kinh teá trong xaõ hoäi neân söï suïp ñoå cuûa moät ngaân haøng khoâng aûnh höôûng ñeán quyeàn lôïi cuûa ngöôøi göûi tieàn ñoàng thôøi ñeán toaøn heä thoáng. Hôn nöõa, caùc ngaân haøng coù moái lieân heä, phuï thuoäc chaët cheõ laãn nhau thoâng qua luoàng voán tín duïng luaân chuyeån vaø hoaït ñoäng heä thoáng thanh toaùn. Chæ moät ngaân haøng gaëp truïc traëc seõ gaây neân tính thanh khoaûn toaøn heä thoáng. Maët khaùc, söï suïp ñoå cuûa ngaân haøng seõ gaây khoù khaên cho doanh nghieäp nhaát laø doanh nghieäp vöøa vaø nhoû aûnh höôûng ñeán ñaàu tö, söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa ngaân haøng, trung gian taøi chính laø phuï thuoäc vaøo loøng tin cuûa coâng chuùng vôùi tö caùch ngöôøi göûi tieàn. Vì theá chæ coù moät nguy cô nhoû cuûa ngaân haøng cuõng gaây neân söï nghi ngôø coù tính chaát lan truyeàn.
 Vai troø “Ngöôøi cho vay cuoái cuøng” cuûa NHTW khoâng chæ vöïc daäy moät ngaân haøng maø coøn cöùu caùnh cho toaøn boä heä thoáng ngaân haøng 1. Söï khaùc nhau gi öõa hoaï t ñoäng tí n duï ng cuûa NHTM vôùi NHT W Ngaân haøng t höông m i aï Ngaân haøng trung öông - Huy ñoäng tieàn göûi vaø ñi - Cho vay töø löôïng tieàn phaùt haønh vay ñeå cho vay - Ñoùng vai troø laø ngöôøi cho vay cuoái - Ñoùng vai troø laø trung cuøng gian tín duïng nhaän tieàn göûi vaø cho vay - Caáp tín duïng cho chính phuû, caùc ngaân - Caáp tín duïng theo yeâu haøng kinh doanh caàu, chæ ñònh cuûa chính phuû vaø caùc chuû theå kinh - Muïc tieâu chính: cung öùng tieàn teä cho teá khaùc neàn kinh teá theo nhòp ñoä taêng tröôûng cuûa töøng thôøi kyø, ñieàu tieát khoái löôïng - Muïc tieâu chính: vì lôïi tieàn cung öùng theo yeâu caàu muïc tieâu nhuaän chính saùch tieàn teä. - Caáp tín duïng cho caùc ngaân haøng vaø caùc toå chöùc tín duïng ñeå boå sung voán - Caáp tín duïng ñaùp öùng ngaân haøng, caáp caùc phöông tieän thanh nhu caàu voán boå sung trong toaùn, giaûi quyeát vaán ñeà NSNN thoâng quaù trình saûn xuaát, kinh qua caáp tín duïng cho chính phuû. doanh, tieâu duøng,… cuûa caùc chuû theå. 1. Söï khaùc nhau giöõa NHTM vaø NHTW Ngaân haøng thöông maïi Ngaân haøng trung öông - Laø toå chöùc kinh doanh tieàn teä - Laø cô quan ñoäc quyeàn phaùt maø hoaït ñoäng chuû yeáu vaø haønh tieàn, thöïc hieän chöùc naêng thöôøng xuyeân laø nhaän tieàn göûi quaûn lyù nhaø nöôùc veà tieàn vaø cuûa khaùch haøng vôùi traùch hoaït ñoäng ngaân haøng nhaèm oån nhieäm hoaøn traû laïi vaø söû duïng ñònh giaù trò ñoàng tieàn goùp phaàn soá tieàn ñoù ñeå cho vay, thöïc baûo ñaûm an toaøn hoaït ñoäng hieän nghieäp vuï chöùng khoaùn, ngaân haøng vaø caùc toå chöùc tín laøm phöông tieän thanh toaùn. duïng khaùc thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. - Laø ngaân haøng kinh doanh treân - Laø ngaân haøng quaûn lyù nhaø lónh vöïc tieàn teä. nöôùc veà tieàn teä vaø hoaït ñoäng ngaân haøng
- Muïc tieâu: lôïi nhuaän - Muïc tieâu: cung öùng tieàn teä, ñieàu tieát löôïng tieàn cung öùng, quaûn lyù vó moâ neàn kinh teá. - Laø coâng cuï ñeå thöïc hieän chính saùch tieàn teä - Thöïc thi, xaây döïng chính saùch tieàn teä - Taïo ra tieàn ghi soå - Phaùt haønh giaáy baïc - Coù chöùc naêng laø thuû quyõ, trung gian thanh toaùn, trung gian tín - Laø ngaân haøng cuûa caùc ngaân duïng cho caùc chuû theå kinh teá haøng, trung taâm thanh toaùn giöõa caùc ngaân haøng, môû taøi khoaûn - Vöøa ñi vay vöøa cho vay caùc vaø quaûn lyù tieàn göûi cho caùc chuû theå kinh teá ngaân haøng - Ñoùng vai troø chuû nôï vaø ngöôøi - Laø moät heä thoáng nhieàu cho vay cuoái cuøng vôùi caùc NHTM ngaân haøng tröïc thuoäc NHTW hay khoâng tröïc thuoäc trung öông - Chæ coù moät NHTW duy nhaát quaûn lyù hoaït ñoäng caùc ngaân haøng 2. Moái quan heä gi öõa chuùng - NHTW laø ngaân haøng cuûa caùc ngaân haøng, quaûn lyù vó moâ ñoái vôùi hoaït ñoäng NHTM. + Ra quyeát ñònh thaønh laäp, saùt nhaäp NHTM + Kieåm tra, kieåm soaùt hoaït ñoäng caùc NHTM + Ñeà ra caùc nguyeân lyù, cheá ñoä + Môû taøi khoaûn vaø quaûn lyù caùc khoaûn tieàn göûi cuõng nhö trung taâm thanh toaùn giöõa caùc NHTM - NHTW xaây döïng caùc chính saùch tieàn teä taùc ñoäng vaøo neàn kinh teá thoâng qua heä thoáng caùc NHTM - NHTW ñieàu tieát löôïng tieàn cung öùng cho löu thoâng qua vieäc söû duïng moät caùc ñoàng boä caùc coâng cuï chính saùch tieàn teä ñeå taùc ñoäng vaøo khaû naêng taïo tieàn cuûa heä thoáng NHTM nhö: caáp tín duïng, laõi suaát chieát khaáu, tyû giaù, aán ñònh möùc döï tröõ baét buoäc, haïn möùc tín duïng cung caáp ra, … CAÂU 46 Trì nh baøy khaùi ni eäm vaø t haønh phaàn cuûa m öùc caàu ti eàn t eä. Phaân tí ch caùc nhaân t oá aûnh höôûng ñeán m öùc caàu ti eàn t eä t heo quan ñi eåm hi eän ñaï i . 1. Möùc caàu tieàn te ä
Laø toång khoái löôïng tieàn teä caàn ñeå ñaùp öùng nhu caàu trao ñoåi vaø nhu caàu tích luyõ giaù trò cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá, trong ñeàu kieän giaù caû vaø caùc bieán soá vó moâ cho tröùôc. 2. Thaønh phaàn vaø nhaân t oá aûnh höôûng ñeán m öùc caàu ti eàn t eä Möùc caàu tieàn teä = Möùc caàu trao ñoåi + Möùc caàu tích luyõ • Möùc caàu giao dòch: laø nhu caàu tieàn teä vôùi tö caùch laø phöông tieän trao ñoåi nhaèm phuïc vuï cho nhu caàu giao dòch thöôøng ngaøy cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá nhö mua haøng, traû coâng dòch vuï, thanh toaùn tieàn haøng… Caùc caùch thöùc ñeå thoûa maõn nhu caàu giao dòch: + giöõ toaøn boä thu nhaäp trong moät kì döôùi daïng tieàn teä ñeå chi tieâu daàn cho laàn sau. + ñeå toaøn boä thu nhaäp döôùi daïng taøi saûn sinh lôøi (nhö CK nôï, taøi khoaûn taïi NH..) vaø baùn khi caàn tieàn giao dòch. +phaân boå taøi saûn moät phaàn döôùi daïng tieàn, moät phaàn döôùi daïng taøi saûn sinh lôøi. Caùc nhaân toá aûnh höôûng: + chi phí giao dòch lieân quan ñeán vieäc mua vaø baùn caùc taøi saûn sinh lôøi khi caàn thieát caøng cao thì giao dòch bình quaân caøng lôùn. + tính loûng vaø söï ña daïng cuûa caùc taøi saûn sinh lôøi caøng cao thì nhu caàu giao dòch taêng. + möùc laõi suaát roøng phaûi traû khi naém giöõ tieàn(chi phí cô hoäi bao goàm caû möùc laïm phaùt kì voïng) taêng thì möùc caàu giao dòch giaûm. +möùc thu nhaäp taêng thì nhu caàu chi tieâu taêng. • Möùc caàu ñaàu tö: laø nhu caàu tieàn teä vôùi tö caùch laø phöông tieän tích luyõ nhaèm phuïc vuï cho nhu caàu ñaàu tö cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá, quaûn lí taøi saûn moät caùch linh hoaït vaø coù hieäu quaû treân caû hai goùc ñoä: toái ña hoùa lôïi nhuaän vaø an toaøn. Caùc nhaân toá aûnh höôûng: + söï bieán ñoäng cuûa möùc laõi suaát: laõi suaát cho vay cao hôn möùc sinh lôøi cuûa vieäc ñaàu tö thì möùc caàu ñaàu tö seõ giaûm. + nhu caàu döï tröõ taøi saûn ñeå sinh lôøi taêng, möùc caàu ñaàu tö taêng. + möùc ñoä öa thích ruûi ro cuûa nhaø ñaàu tö:ñoù chính laø vieäc löïa choïn giöõa tieàn teä vôùi möùc sinh lôøi thaáp nhöng chaéc chaén vaø taøi saûn sinh lôøi khaùc cao hôn nhöng khoâng chaéc chaén. Nhaø ñaàu tö seõ quyeát ñònh phaân boå tieàn teä vaø taøi saûn sinh lôøi sao cho ñem laïi möùc sinh lôøi cao nhaát vaø möùc ruûi ro thaáp nhaáp. Ñoái vôùi ngöôøi öa thích ruûi ro, hoï seõ khoâng ñaàu tö baèng tieàn maø baèng taøi saûn khaùc. • Möùc caàu döï phoøng: laø nhu caàu tieàn nhaèm ñaùp öùng caùc khoaûn chi tieâu khoâng döï tính ñöôïc khi coù nhu caàu ñoät ngoät nhö oám ñau, tai naïn hoaëc giaù taêng baát ngôø… Caùc caùch thöùc ñeå thoaû maõn nhu caàu döï phoøng: + naém giöõ nhieàu tieàn hôn döï dònh chi tieäu , hình thaønh neân nhu caàu tieàn döï phoøng.
+ caét giaûm nhu caàu chi tieäu thöôøng xuyeân khi nhu caàu ñoät xuaát phaùt sinh. + baùn caùc taøi saûn taøi chính saün coù hoaëc ñi vay. Caùc nhaân toá aûnh höôûng: + chi phí vieäc baùn caùc taøi saûn taøi chính. + khoái löôïng giao dòch caøng lôùn, thu nhaäp caøng lôùn thì nhu caàu döï phoøng caøng cao. + tính loûng cuûa caùc taøi saûn taøi chính caøng cao thì nhu caàu döï phoøng seõ giaûm. + söï bieán ñoäng giaù caû cuûa caùc taøi saûn taøi chính laøm laõi suaát khoâng oån ñònh thì nhu caàu tieàn döï phoøng caøng taêng. + söï bieán ñoäng caùc chính saùch kinh teá vó moâ, moâi tröôøng kinh teá, thaát nghieäp taêng…laøm möùc caàu tieàn döï phoøng taêng. Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán möùc caàu tieàn teä: theo Milton Friedman coù 3 nhaân toá cô baûn: + Thu nhaäp thöôøng xuyeân(thu nhaäp daøi haïn bình quaân döï tính) do toång giaù trò taøi saûn quyeát ñònh thoâng qua caùc doanh muïc ñaàu tö cuõng nhö söï phaân boå giöõa tieàn teä vôùi caùc taøi saûn sinh lôøi khaùc. Beân caïnh ñoù tính loûng caøng cao thì vieäc naém giöõ tieàn caøng giaûm. + Chi phí cô hoäi cuûa vieäc naém giöõ tieàn: khi möùc giaù caû haøng hoaù ñöôïc döï tính taêng leânlieân tuïc vaø vöôït möùc laõi suaát cuûa tieàn teä laø chi phí cô hoäi cuûa tieàn taêng leân, nhu caàu tieàn thöïc teá giaûm xuoáng. + Thoùi quen vaø sôû thích cuûa coâng chuùng. ] Trì nh baøy khaùi ni eäm vaø t haønh phaàn cuûa cung ti eàn t eä. Cô sôû vaø yù nghóa cuûa caùc pheùp ño ñaï i l öôï ng ti eàn t eä ( M M . ). 1, 2. Li eân heä t höï c ti eãn V eät Nam hi eän nay. i 2. Khaùi ni eäm cung ti eàn t eä Cung tieàn teä laø toång khoái löôïng caùc phöông tieän thanh toaùn maø caùc chuû theå trong neàn kinh teá ñang naém giöõ ñeå trao ñoåi, thanh toaùn vaø tích luõy trong thôøi kì nhaát ñònh. 3. Thaønh phaàn cuûa cung tieàn teä a. Nguyeân taéc xaùc ñònh: + möùc ñoä nhaïy caûm cuûa caùc yeáu toá caáu thaønh ñoái vôùi caùc bieán soá vó moâ. + khaû naêng quaûn lí cuûa ngaân haøng trung öông + keát caáu theo nguyeân taéc tính loûng giaûm daàn:tieàn maët-tieàn gôûi khoâng kì haïn-tieàn gôûi coù kì haïn-chöùng khoaùn ngaén haïn-chöùng khoaùn trung haïn-chöùng khoaùn daøi haïn-coå phieáu-baát ñoäng saûn. b. Thaønh phaàn cung tieàn teä öùng vôùi caùc pheùp ño tieàn teä Thay ñoåi thöôøng xuyeân töø giai ñoaïn naøy sang giai ñoaïn khaùc vaø khaùc nhau giöõa caùc nöôùc nhöng phaûi cuøng thoaû maõn hai ñieàu kieän:
coù taùc ñoäng tôùi thu nhaäp danh nghóa vaø ngaân haøng trung öông coù theå kieåm soaùt ñöôïc. •M1:tieàn heïp(tieàn giao dòch) = C+D C:toång tieàn maët naèm ngoaøi heä thoáng ngaân haøng bao goàm tieàn giaáy do ngaân haøng trung öông phaùt haønh, tieàn kim loaïi leû do ngaân haøng trung öông hoaëc kho baïc nhaø nöôùc phaùt haønh. D:tieàn gôûi khoâng kì haïn cuûa caùc chuû theå kinh teá taïi caùc ngaân haøng thöông maïi vaø caùc toå chöùc tín duïng bao goàm tieàn gôûi thanh toaùn vaø tieàn gôûi coù theå phaùt haønh seùc. •M2:tieàn roäng=M1+tieàn gôûi coù kì haïn +tieàn gôûi tieát kieäm •M3:tieàn môû roäng=M2+tieàn gôûi khaùc •L:tieàn taøi saûn=M3+caùc chöùng khoaùn ngaén haïn. 4. Cô sôû vaø yù nghóa : Khoái löông tieàn trong neàn kinh teá ñöôïc ño löôøng baèng moät soá möùc cung tieàn teä khaùc nhau vaø ñöôïc keát caáu theo nguyeân taéc giaûm daàn. Nghóa laø phaân möùc cung tieàn teä thaønh nhöõng khoái tieàn khaùc nhau tuyø vaøo trình ñoä phaùt trieån cuõa thò tröôøng taøi chính moãi nöôùc vaø yeâu caàu quaûn lí cuûa ngaân haøng trung öông nöôùc ñoù. Khoái tieàn M1:laø boä phaän tieàn teä coù tính loûng cao nhaát vaø ñöôïc söû duïng cho caùc nhu caàu giao dòch, keát caáu haàu nhö thoáng nhaát giöõa caùc nöôùc. Söï khaùc bieät baét ñaàu ñöôïc theå hieän trong keát caáu cuûa khoái tieàn M2 trôû ñi: khoái tieàn caøng roäng thì tính loûng caøng giaûm. Vieäc keát caáu töøng khoái tieàn cuï theå cuûa töøng nöôùc phuï thuoäc vaøo ñoä nhaïy caûm cuûa khoái tieàn ñoái vôùi caùc bieán soá vó moâ vaø khaû naêng quaûn lí cuûa ngaân haøng trung öông. 5. Lieân heä thöïc tieãn Vieät Nam Hieän nay ngaân haøng nhaø nöôùc Vieät Nam quaûn lí möùc cung tieàn theo khoái tieàn M1,M2. Cuõng nhö haàu heát caùc nöôùc khaùc treân theá giôùi, khoái tieàn M1 bao goàm tieàn maët löu thoâng ngoaøi ngaân haøng vaø tieàn gôûi khoâng kì haïn taïi ngaân haøng ñöôïc theo doõi chaët cheõ ñeå haïn cheá nguy cô laïm phaùt. Khoái tieàn M2 bao goàm toaøn boä khoái tieàn M1 keát hôïp vôùi tieàn gôûi coù kì haïn, tieàn gôûi tieát kieäm, caùc traùi phieáu, kì phieáu coù tính loûng cheânh leäch lôùn so vôùi M1 (vì thò tröôøng thöù caáp ñeå trao ñoåi caùc chöùng töø coù giaù ôû VN chöa phaùt trieån laøm cho vieäc chuyeån ñoåi sang tieàn maët coøn haïn cheá hoaëc chi phí giao dòch cao neân tính loûng giaûm ñi raát nhieàu). Nhö vaäy tieàn theo nghóa roäng seõ coù tính chaát oån ñònh hôn, coù yù nghóa trong quaûn lí vó moâ veà tieàn teä. CAÂU 49 Trì nh baøy quaù trì nh cung öùng ti eàn t eä. Seõ aûnh höôûng nhö t heá naøo ñeán m öùc cung ti eàn t eä vaø ti eàn cô baûn neáu ngaân haøng trung öông phaùt haønh t heâm gi aáy baï c ngaân haøng vaøo trong l öu t hoâng .
1. Quaù trì nh cung öùng ti eàn t eä Khoái löôïng tieàn cung öùng bao goàm tieàn maët vaø buùt teä. Vì vaäy quy moâ cuûa khoái löông tieàn cung öùng phuï thuoäc vaøo vieäc phaùt haønh tieàn cuûa ngaân haøng trung öông vaø khaû naêng taïo ra buùt teä cuûa heä thoáng ngaân haøng trung öông. Cuï theå laø: •Ngaân haøng trung öông laø toå chöùc ñoäc quyeàn phaùt haønh tieàn trong phaïm vi moät quoác gia. Vieäc phaùt haønh tieàn ñöôïc thöïc hieän thoâng qua caùc keânh phaùt haønh tieàn: +Tín duïng ñoái vôùi nhaø nöôùc: taïm öùng cho ngaân saùch nhaø nöôùc vay khi coù nhu caàu. +Tín duïng ñoái vôùi ngaân haøng trung gian: cho ngaân haøng thöông maïi, caùc toå chöùc taøi chính tín duïng vay. +Thò tröôøng môû: mua chöùng khoaùn trong nghieäp vuï thò tröôøng mô.û +Thò tröôøng ngoaïi hoái: mua ngoaïi teä hoaëc vaøng treân thò tröôøng ngoaïi hoái. Ngaân haøng trung öông phaùt haønh tieàn giaáy hoaëc tieàn kim loaïi goïi laøtieàn trung öông, tieàn cô sôû, tieàn cô baûn (MB). Moät soá nöôùc cho pheùp boä taøi chính phaùt haønh tieàn kim loaïi vôùi meänh giaù nhoû, leû laøm neàn taûng cho caùc loaïi tieàn khaùc xuaát hieän. MB=C+R vôùi C laø tieàn maët ngoaøi heä thoáng ngaân haøng. R laø döï tröõ trong heä thoáng ngaân haøng. MB=C+Rr+Er vôùi Rr laø döï tröõ baét buoäc. Er laø döï tröõ thöøa. Caùc nhaân toá aûnh höôûng tôùi khoái tieàn MB: +Hoaït ñoäng can thieäp cuûa ngaân haøng trung öông treân thò tröôøng ngoaïi hoái: nhaèm duy trì möùc tyû giaù muïc tieâu hoaëc ñaït ñöôïc möùc döï tröõ quoác teá mong muoán thoâng qua vieäc mua ngoaïi teä(laøm taêng möùc cung tieàn noäi teä) vaø baùn ngoaïi teä (laøm giaûm möùc cung tieàn noäi teä). +Quan heä veà voán vôùi heä thoáng caùc ngaân haøng thöông maïi: ngaân haøng trung öông coù quan heä vôùi caùc ngaân haøng thöông maïi thoâng qua haønh vi mua baùn chöùng töø coù giaù trong nghieäp vuï thò tröôøng môû hoaëc qua nghieäp vuï taùi chieát khaáu seõ laøm taêng MB. +Taøi trôï cho ngaân saùch chính phuû: khi ngaân haøng trung öông cho chính phuû vay thì MB taêng, khi thu hoài caùc khoaûn vay thì MB seõ giaûm xuoáng. +Caùc khoaûn muïc khaùc roøng: bao goàm nhieáu boä phaän trong ñoù yeáu toá aûnh höôûng maïnh nhaát laøtieàn maët xuaát phaùt töø nhu caàu thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët qua ngaân haøng trung öông. •Töø moät löôïng MB thoâng qua quaù trình cho vay vaø thanh toaùn chuyeån khoaûn trong heä thoáng caùc ngaân haøng thöông maïi, moät löôïng MB = C + Rr + Er = D.r + D.r + D.r = D ( r + r + r ) c r e c r e 1 Do ñoù D = MB × : rc + rr + re
tieàn gôûi môùi ñöôïc hình thaønh laøm taêng möùc cung tieàn teä, bieåu hieän: trong ñoù: D : toång tieàn gôûi (buùt teä) trong neàn kinh teá. rc : tyû tieàn ngoaøi haøng toång gôûi. leä maët ngaân treân tieàn r : tyû döï tröõ leä thöøa. e r : tyû döï tröõ leä baét buo äc. r *** Ngaân haøng trung öông phaùt haønh theâm giaáy baïc vaøo löu thoâng laøm löôïng tieàn maët trong löu thoâng taêng neân khoái löông tieàn cô baûn MB taêng. Qua heä thoáng caùc ngaân haøng thöông maïi, khoái tieàn cô baûn seõ ñöôïc taêng leân bôûi soá nhaân tieàn teälaøm taêng möùc cung tieàn Ms. Ta coù: ngaân haøng phaùt haønh giaáy baïc laøm C taêng, maø MB=C+D neân MB cuõng taêng. Maët khaùc MS=MBxk (vôùi k laø heä soá nhaân tieàn teä) cho neân khi MB taêng thì MS cuõng taêng. CAÂ U 50 Phaân tích caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán m ö ùc cung tieàn teä. Ngaân haøng trung öông coù theå aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán khoái löôïng tieàn cung öùng thoâng qua kieå m soaùt caùc yeáu toá naøo? 1. Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán ö ùc m cung tieàn teä 1+ r c Möùc cungtieàn : MS = MB × k = MB × teä r +r +r c r e Möùc cung tieàn teä bò aûnh höôûng chuû yeáu bôûi khoái tieàn cô sôû MB vaø soá nhaân tieàn teä. Trong ñoù MB ñöôïc quyeát ñònh bôûi ngaân haøng trung öông coøn heä soá nhaân tieàn teä caên cöù treân 3 nhaân toá: •Tyû leä döï tröõ baét buoäc: khi döï tröõ baét buoäc taêng, ngaân haøng phaûi thu hoài caùc khoaûn vay hoaëc baùn chöùng khoaùn ñeå caân ñoái laïi baûng toång keát taøi saûn theo yeâu caàu döï tröõ môùi laøm löôïng tieàn gôûi giaûm, do ñoù löôïng tieàn cung öùng cuõng giaûm vaø ngöôïc laïi. •Tyû leä söû duïng tieàn maët cuûa coâng chuùng: khi tyû leä naøy taêng nghóa laø ngöôøi gôûi tieàn coù nhu caàu ruùt tieàn maët treân taøi (rr + re ) < 1 khoaûn tieàn gôûi khoâng kyø haïn nhieàu hôn laøm giaûm khaû naêng môû roäng tieàn gôûi, töø ñoù laøm giaûm löôïng cung tieàn. Moái quan heä naøy luoân ñuùng trong ñieàu kieän: Tyû leä naøy chòu aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá nhö laõi suaát, coâng ngheä thanh toaùn qua ngaân haøng, taâm lí, thoùi quen… •Tyû leä döï tröõ thöøa taïi ngaân haøng thöông maïi: khi ngaân haøng quyeát ñònh taêng tyû leä döï tröõ thöøa cho caùc nhu caàu caàn thieát nghóa laø laøm cho soá döï tröõ ñeå taïo tieàn gôûi giaûm ñi, ngaân haøng seõ thöïc
hieän vieäc thu hoài caùc khoaûn vay hoaëc baùn bôùt chöùng khoaùn ñang naém giöõ. Ñieàu naøy laøm giaûm heä soá taïo tieàn gôûi neân giaûm löôïng cung tieàn vaø ngöôïc laïi. Tyû leä naøy chòu söï chi phoái cuûa caùc yeáu toá nhö laõi suaát, ruûi ro, nhu caàu voán cuûa neàn kinh teá… 2. NHT W coù t heå aûnh höôûng tröï c ti eáp ñeán khoái l öôï ng ti eàn cung öùng t hoâng qua ki eåm soaùt caùc yeáu t oá: Ngaân haøng trung öông aûnh höôûng ñeán khoái löôïng tieàn cung öùng thoâng qua vieäc kieåm soaùt caùc yeáu toá nhö döï tröõ baét buoäc, laõi suaát taùi chieát khaáu vaø cô soá tieàn khoâng vay (ñöôïc hình thaønh qua caùc hoaït ñoäng ñieàu tieát chuû ñoäng cuûa ngaân haøng trung öông trong nghieäp vuï thò tröôøng môû Ngoaøi ngaân haøng trung öông, möùc cung tieàn coøn chòu söï taùc ñoäng cuûa heä thoáng ngaân haøng thöông maïi thoâng qua tyû leä döï tröõ thöøa. Tæ leä naøy laïi chòu söï chi phoái bôûi nhu caàu söû duïng tieàn maët cuûa coâng chuùng vaø möùc laõi suaát thò tröôøng hieän haønh. Trì nh baøy khaùi ni eäm vaø gi aûi t hí chø moái t öông quan gi öõa l aõi suaát chi eát khaáu vaø l aõi suaát t aùi chi eát khaáu. Li eân heä vôùi quy ñònh veà l aõi suaát hi eän nay ôû Vi eät Nam . Laõi suaát chi eát khaáu Laõi suaát t aùi chi eát khaáu - Laõi suaát chieát khaáu laø laõi - Laõi suaát aùp duïng khi NHTW taùi aùp duïng khi ngaân haøng cho caáp voán cho caùc ngaân haøng khaùch haøng vay döôùi hình thöùc döôùi hình thöùc chieát khaáu laïi chieát thöông phieáu hay giaáy tôø thöông phieáu hay giaáy tôø coù giaù coù giaù khaùc chöa ñeán haïn trò ngaén haïn chöa ñeán haïn thanh thanh toaùn cuûa khaùch haøng. toaùn cuûa cacù ngaân haøng. - Noù ñöôïc tính baèng % treân - Noù cuõng ñöôïc tính baèng % treân meänh giaù cuûa giaáy tôø coù giaù meänh giaù cuûa giaáy tôø øcoù giaù vaø ñöôïc khaáu tröø ngay vaø cuõng ñöôûc khaáu tröø ngay sau khi ngaân haøng trung öông caáp tieàn cho ngaân haøng M oái t öông quan : Vì haønh vi taùi chieáu khaáu cung caáp nguoàn voán cho caùc ngaân haøng neân thoâng thöôøng laõi suaát taùi chieát khaáu thöôøng nhoû hôn laõi suaát chieát khaáu . Khi caàn môû roäng khaû naêng tín duïng cuûa caùc ngaân haøng nhaèm ñaåy luøi laïm phaùt, hay phaït caùc ngaân haøng vi phaïm yeâu caàu thanh toaùn, NHTW coù theå aán ñònh laõi suaát taùi chieát khaáu thaäm chí lôùn hôn laõi suaát chieát khaáu 1. H eäu öùng Fi sher gi ữa lãi suất danh nghĩa Và lãi suất thực tế: i
Iriving Fisher (nhaø kinh teá lôùn theá kyû XX) ñaõ ñònh nghóa laõi suaát baèng phöông trình Fisher: i = ri + I I e + (ir . IIe)  i = ir + IIe hoaëc ir = i - IIe Neáu laõi suaát thöïc baát bieán seõ phaùt sinh moät söï töông quan tröïc tieáp giöõa laõi suaát danh nghóa vaø tyû leä laïm phaùt döï tính.  hieäu öùng Fisher: neáu tyû leä laïm phaùt döï tính taêng thì laõi suaát danh nghóa taêng. Vôùi 1 laõi suaát (danh nghóa) cho tröôùc, khi tyû leä laïm phaùt döï tính taêng thì laõi suaát thöïc seõ giaûm xuoáng. Ngöôøi cho vay bò thieät haïi lôïi ích vaät chaát maø leõ ra ngöôøi cho vay ñöôïc höôûng  cung quyõ cho vay gæam  ñöôøng cung quyõ cho vay dòch sang traùi. Ngöôøi vay voán ñöôïc töï löïa choïn do lôïi ích vaät chaát cuûa ngöôøi vay   voán taêng caàu quyõ cho vay taêng ñöôøng caàu quyõ cho vay dòch sang phaûi YÙ nghóa thöïc tieãn cuûa vieäc nghieân cöùu suất danh nghĩa và lãi suất lãi thực tế vaán ñeà naøy Trong thöïc tieãn, phaân bieät laõi suaát thöïc vaø laõi suaát danh nghóa coù yù nghóa quan troïng vì laõi suaát thöïc phaûn aùnh chi phí thöïc cuûa khoaûn voán cay, do ñoù coù theå laø moät coâng cuï chæ baûo toát veà yù muoán ñi vay hay cho vay. Thoâng thöôøng, laõi suaát thöïc caøng thaáp thì ngöôøi ñi vay caøng coù lôïi vaø ngöôøi cho vay caøng baát lôïi. Vì vaäy, khi laõi suaát töïc thaáp seõ coù nhieàu yù muoân ñi vay hôn vaø coù ít yù muoán cho vay hôn. Ngoaøi ra, noù coøn laø moät coâng cuï chæ daãn toát hôn veà nhöõng taùc ñoäng ñoái vôùi ngöôøi daân treân thò tröôøng tín duïng Trình baøy khaùi nieäm vaø phaân tích nhöõng baát lôïi, lôïi theá ñoái vôùi ngaân haøng khi aùp duïng cô cheá laõi suaát coá ñònh, laõi suaát bieán ñoåi. Ngaân haøng seõ bò ruûi ro trong tröôøng hôïp naøo neáu huy ñoäng laõi suaát coá ñònh vaø cho vay theo laõi suaát bieán ñoåi? Laõi suaát coá ñònh Laõi suaát bieán ñoåi Kha Laø laõi suaát ñöôïc aùp duïng trong Laø laõi suaát coù theå ùi suoát thôøi haïn vay thay ñoåi phuø hôïp vôùi nieä söï bieán ñoäng cuûa m laõi suaát thò tröôøng vaø coù theå baùo tröôùc hoaëc khoâng baùo tröôùc Lôïi Ngöôøi göûi tieàn vaø ngöôøi vay tieàn Thích hôïp trong moät theá bieát tröôùc soá tieàn laõi ñöôïc traû vaø moâi truôøng ñaàu tö phaûi traû khoâng oån ñònh vaø
caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán laõi suaát laø khoù döï ñoaùn Baá Bò raøng buoäc vaøo moät laõi suaát Ngöôøi ñi vay vaø t l ôï i nhaát ñònh trong 1 thôøi gian naøo ñoù, ngöôøi cho vay khoâng caùc toå chöùc tín duïng vaø ngöôøi vay theå xaùc ñònh chính tieàn khoù coù khaû naêng phaûn öùng saùc möùc laõi suaát linh hoaït vôùi caùc bieán ñoäng(neáu seõ phaûi traû coù) cuûa cung caàu voán treân thò tröôøng taøi chính Taïi thôøi ñieàm cho vay, ngaân haøng aán ñònh möùc laõi suaát cho vay lôùn hôn laõi suaát huy ñoäng. Neáu ngaân haøng huy ñoäng theo laõi suaát coá ñònh vaø cho vay theo laõi suaát bieán ñoåi thì trong töông lai, do coù söï bieán ñoäng cuûa cung caàu voán thò tröôøng laøm cho laõi suaát treân thò tröôøng giaûm  laõi suaát bieán ñoåi maø ngaân haøng aùp duïng khi cho vay giaûm. Vaø neáu noù giaûm xuoáng thaáp hôn möùc laõi suaát huy ñoäng (ñöôïc coá ñònh) thì luùc ñoù ngaân haøng seõ bò ruûi ro 1. Taùc ñoäng cuûa t æ suaát l ôï i nhuaän bì nh quaân tới lãi suất Giaû söû tæ suaát lôïi nhuaän bình quaân ↑ thì: + Hieäu quaû ñaàu tö ít ruûi ro + Hieäu quaû thu ñöôïc cao hôn → Khuyeán khích ñaàu tö→ caàu quyõ cho vay↑ ⇒ ñöôøng caàu dòch chuyeån sang phaûi Trong khi cung quyõ cho vay ít bieán ñoäng. Ñieàu naøy laøm laõi suaát caân baèng dòch chuyeån töø ñieåm 1 sang ñieåm 2 vaø laøm laõi suaát caân baèng↑ *** Phaân tích töông töï cho tröôøng hôïp ngöôïc laïi ↓ ⇒LS caân baèng ⇒ coù aûnh höôûng cuøng chieàu vôùi LS caân baèng. 2 Tæ leä LP taùc ñoäng cuøng chieàu ñoái vôùi LS caân baèng Nguoàn caáu thaønh cung caàu quyõ cho vay? Phaân tích caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán cung caàu quyõ cho vay. 1. Nguoàn caáu thaønh cung caàu quyõ cho vay • Caàu quyõ cho vay: bao goàm nhieàu thaønh phaàn vaø baét nguoàn töø taát caû caùc khu vöïc cuûa neàn kinh teá, trong ñoù moãi khu vöïc coù nhu caàu veà quyõ cho vay xuaát phaùt töø nhöõng ñoäng löïc khaùc nhau: - Caàu cuûa doanh nghi eäp : thieáu huït taïm thôøi trong quaù trình saûn xuaát kinh doanh, laø khaùch haøng chính taïo neân caàu quyõ cho vay, nhu caàu chuû yeáu xuaát phaùt töø nhu caàu ñaàu tö cho saûn xuaát kinh doanh.
- Caàu cuûa chí nh quyeàn : phaàn thaâm huït cuûa NSNN trung öông hoaëc ñòa phöông, chuû yeáu ñöôïc phaùt sinh vaøo caùc coâng trình phuùc lôïi xaõ hoäi, caùc chính saùch taøi chính quoác gia… - Caàu cuûa ngöôøi tieâu duøng : thieáu huït voán trong quaù trình tieâu duøng cuûa caùc hoä gia ñình, caù nhaân trong xaõ hoäi. => Trong caùc yeáu toá cuûa caàu quyõ cho vay, caàu cuûa DN vaø caàu cuûa chính quyeàn laø nguoàn nhu caàu roøng chính yeáu cuûa quyõ cho vay (trong ñoù, caàu quyû cho vay cuûa chính quyeàn ít bò taùc ñoäng bôûi laõi suaát). • Cung quyõ cho vay : phaûn aùnh khoái löôïng quyû coù theå cung caáp bao goàm khoái löôïng tieát kieäm vaø soá löôïng tieàn môùi ñöôïc taïo ra. - Tieát kieäm : nghóa laø trì hoaõn vieäc tieâu duøng hieän taïi. Tieát kieäm coù tính chaát quan troïng vì noù taïo ra nguoàn ñeå phaùt trieån naêng löïc saûn xuaát cuûa neàn kinh teá. Bao goàm: + Tieát kieäm cuûa caù nhaân, hoä gia ñình: thaønh phaàn cung caáp nguoàn tieát kieäm chuû yeáu. + Tieát kieäm cuûa caùc doanh nhieäp. + Nguoàn thaëng dö cuûa NSNN. + Doøng tieát kieäm nöôùc ngoaøi. - Tieàn :Moät nguoàn boå sung vaøo quyõ cho vay laø vieäc cung öùng tieàn. Khoái löôïng cuûa noù chòu taùc ñoäng bôûi khaû naêng taïo buùt teä cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi vaø vieäc phaùt haønh tieàn maët cuûa Ngaân haøng Trung öông. => Trong caùc yeáu toá cuûa cung quyõ cho vay, tieát kieäm caù nhaân vaø hoä gia ñình laø nguoàn cung caáp chuû yeáu, vaø tyû leä tieát kieäm cuûa ngaân saùch haàu nhö khoâng phuï thuoäc vaøo möùc laõi suaát. 2. Caùc nhaân toá aûnh höôûng cung caàu quyõ cho vay: a. Laïm phaùt döï tính : Vôùi moät laõi suaát cho tröôùc, khi laïm phaùt döï tính taêng, löôïng caàu quyõ cho vay taêng leân ôû baát kyø LS naøo cho tröôùc do ngöôøi ñi vay coù lôïi. Ñoàng thôøi, laøm cho ngöôøi cho vay bò thieät haïi (do LS giaûm) vaø cung quyõ cho vay giaûm. b. Tyû suaát lôïi nhuaän bình quaân: Tyû suaát lôïi nhaân bình quaân taêng thì hoaït ñoäng ñaàu tö ít ruûi ro -> khuyeán khích ñaàu tö -> caàu quyõ cho vay taêng. Trong khi ñoù cung quyõ cho vay ít bieán ñoåi. c. Söï phaùt trieån kinh teá trong chu kyø kinh doanh: Trong giai ñoaïn phaùt trieån cuûa 1 chu kyø kinh doanh, toång soá haøng hoùa vaø dòch vuï ñöôïc saûn xuaát trong neàn kinh teá taêng leân, thu nhaäp quoác daân taêng, vôùi 1 laõi suaát cho tröôùc löôïng caàu quyõ cho vay seõ taêng leân. Beân caïnh ñoù, kinh teá phaùt trieån , thu nhaäp vaø cuûa caûi taêng leân, löôïng cung quyõ cho vay cuõng taêng. d. Chính saùch taøi chính:
Khi NN thöïc hieän chính saùch taøi chính môû roäng: gia taêng caùc khoaûn chi tieâu -> thaâm huït NSNN taêng ->vay nhieàu hôn -> caàu quyõ cho vay taêng (cung quyõ cho vay ít bieán ñoåi). Khi NN thöïc hieän chính saùch taøi chính thaét chaët thì ngöôïc laïi laøm giaûm caàu quyõ cho vay e. Chí nh saùch ti eàn t eä cuûa NHT W: Khi NHTW thöïc hieän chính saùch thaét chaët tieàn teä thoâng qua caùc coâng cuï nhö: döï tröõ baét buoäc, taùi caáp voán, thò tröôøng môû… seõ taùc ñoäng laøm giaûm cung tieàn teä. Maø caàu tieàn teä bao goàm: caàu giao dòch, caàu ñaàu cô vaø caàu döï phoøng, cho neân khi cung tieàn teä giaûm -> cung quyõ cho vay giaûm ( caàu quyõ cho vay ít bieán ñoäng). Khi NHTW thöïc hieän chính saùch môû roäng tieàn teä thì taùc ñoäng ngöôïc laïi laøm taêng cung tieàn -> taêng cung quyõ cho vay (caàu quyõ cho vay ít bieán ñoäng). 1. Khaùi ni eäm caáu truùc ruûi ro cuûa l aõi suaát : Caáu truùc ruûi ro cuûa laõi suaát laø tính töông quan veà laõi suaát giöûa caùc coâng cuï nôï coù cuøng kyø haïn thanh toaùn. 2. Caùc yeáu toá quyeát ñònh caáu truùc ruûi ro laõi suaát Caáu truùc ruûi ro cuûa laõi suaát ñöôïc xaùc ñònh phuï thuoäc vaøo caùc yeáu toá : ruûi ro vôõ nôï, tính loûng, qui cheá thueá thu nhaäp. Cheânh leäch laõi suaát giöõa coâng cuï nôï khoâng coù ruûi ro vôõ nôï vaø coâng cuï coù ruûi ro vôõ nôï ñöôïc goïi laø möùc buø ruûi ro ( hay fuï thu ruûi ro), noù ño löôøng khoaûng laõi phuï theâm maø ngöôøi ñeå daøng kieám ñöôïc do löu giöõ 1 coâng cuï nôï coù ruûi ro. -Cheânh leäch laõi suaát giöõa coâng cuï nôï coù tính loûng cao hôn vaø coâng cuï nôï coù tính loûng thaáp hôn goïi laø möùc buø tính loûng (hay phuï thu thanh khoaûn) laø khoaûn laõi phuï theâm cho caùc nhaø ñaàu tö vì söï hy sinh thanh khoaûn cuûa hoï. 3. YÙ nghóa cuûa vieäc nghieân cöùu caáu truùc ruûi ro cuûa laõi suaát - Ñöôïc söû duïng trong vieäc laäp moâ hình döï baùo thöông maïi ñeå döï baùo nhöõng bieán ñoäng töông lai trong hoaït ñoäng kinh teá. - Chính phuû söû duïng ñeå kieán nhöõng bieán ñoäng trong bieán soá kinh teá: toång saûn phaåm cuûa neàn kinh teá, giaù caû, … döï ñònh thu thueá, chi traû löông vaø chæ ñaïo caùc quyeát ñònh. - Nhaø kinh doanh söû duïng ñeå ñöa ra nhöõng quyeát ñònh ñaàu tö, saûn xuaát vaø vieäc laøm. Cụ thể hơn, tác động của lạm phát phi mã và siêu lạm phát đối với nền kinh tế thể hiện ở hai mặt sau Tác động tới sự phân phối lại thu nhập và của cải : + Người bị thiệt hại từ lạm phát : những người làm công ăn lương có thu nhập ổn định; những người nắm giữ tài sản dưới hình thái tiền tệ, các chủ nợ cho vay dưới hình thái tiền tệ. + Người được lợi từ lạm phát : giai cấp tư sản, nhà nước vô sản : họ nắm giữ những tài sản khổng lồ, họ phát hành tiền đưa ra lưu thông bừa bãi thay vì phải vay nhân dân. Những người
nắm giữ tài sản sưới hình thái hiện vật như hàng hoá, đất đai, nhà cửa, vàng bạc… ; các con nợ vay vốn dưới hình thái tiền tệ… Tác động đến giá cả, sản lượng, việc làm : + Lạm phát kéo dài làm cho giá cả mọi thứ tăng lên với tỉ lệ không bằng nhau, và tăng nhanh nhất là giá cả các mặt hàng thiết yếu cho tiêu dùng và sản xuất. + Khi hàng hoá khan hiếm, nạn đầu cơ có dịp phát triền mạnh làm cho giá cả càng hỗn loạn, các chính phủ rất khó kiẻm soát các hoạt động kinh tế ngầm. + Lạm phát kéo dài làm cho hàng loạt các doanh nghiệp vừa và nhỏ bị phá sản hoặc sản xuất cầm chừng, số người thất nghiệp tăng lên làm nền kinh tế càng thêm khó khăn. CÂU 70 Thế nào là lạm phát cầu kéo? Phân tích các nguyên nhân gây ra lạm phát cầu kéo. 1. Khái niệm Là loại lạm phát xảy ra khi cầu hàng hoá tăng nhanh vượt qua khả năng cung ứng hàng hoá của nền kinh tế, kéo giá cả hàng hoá tăng lên theo. 2. Nguyên nhân - Bội chi ngân sách nhà nước thường xuyên và kéo dài để phục vụ cho nhu cầu chi tiêu của chính phủ. Nguyên nhân của tình trạng bội chi này là do chi tiêu lãng phí, tham nhũng tiêu cực, cơ chế tập trung bao cấp, bộ máy hành chính cồng kềnh đồng thời tiền lương tăng quá nhanh và chi phí cho an ninh quốc phòng quá cao Nhà nước chi ngân sách cho các chủ thể kinh tế, làm cho sức cầu tăng thêm nhưng cung san xuất không đáp ứng đủ dẫn đến việc in tiền khống hoặc là đi vay (vay nhân dân, vay NHTW, vay nước ngoài ) nhưng không có khả năng trả làm cho cung tiền tăng lên  lạm phát tăng lên. - Việc kiểm soát khối lượng tiền trong lưu thông của NHTW không chặt chẽ ( tức là phát hành tiền cơ sở quá nhiều và không kiểm soát được chặt chẽ khả năng tạo tiền của NHTM) làm cho khối lượng tiền trong lưu thông vượt quá khối lượng tiền cần thiết trong lưu thông. - Bằng cách tạo thêm tiền qua hệ thống thanh toán chuyển khoản, các NHTM nếu không kiểm soát được số tiền đã cho vay, để nợ quá hạn và nợ khó đòi tăng lên, không thu hồi được vốn, làm mất cân bằng giữa tiền và hàng lạm phát tăng lên. - Tiền lương tăng quá cao, tạo sức cầu hàng hoá lớn vượt quá khả năng cung ứng hàng hoá của nền kinh tế  lạm phát tăng lên. - Ngoài ra, có thể do các nguyên nhân về tâm lý như ảnh hưởng của các cuộc khủng hoảng về chính trị, quân sự,k inh tế, thiên tai… làm cho dân chúng hoang mang đổ xô đi mua vét hàng hoá, làm sức cầu hàng hoá gia tăng nhanh chóng, kéo giá cả hàng hoá tăng lên. CÂU 71 Thế nào là lạm phát chi phí đẩy? Phân tích các nguyên nhân gây ra lạm phát chi phí đẩy. 1. Khái niệm Là loại lạm phát xảy ra khi chi phí sản xuất tăng, kéo giá cả hàng hoá tăng lên theo. 2. Nguyên nhân - Do chi phí tiền lương trong một đơn vị sản phẩm tăng ( do tốc độ tăng của tiền lương cao hơn tốc độ tăng của năng suất lao động) giá thành 1 đơn vị sản phẩm tăng  giá bán của sản phẩm tăng. Tiền lương tăng có thể là do thị trường lao động trở nên khan hiếm,do yêu cầu đòi tăng lương của công đoàn hoặc do mức lạm phát dự tính tăng lên. - Giá nguyên, nhiên vật liệu tăng cao do sự khan hiếm, do lạm phát xảy ra ở các nước xuất khẩu làm cho giá thành nhập khẩu nguyên vật liệu tăng lên hoặc do tỷ giá hối đoái tăng. - Lãi suất thị trường biến động theo hướng gia tăng và kéo dài làm cho chi phí sử dụng vốn vay tăng lên.
- Thuế tăng ảnh hưởng tới mức sinh lời của hoạt động đầu tư, do đó giá cả tăng lên là tất yếu nhằm duy trì mức sinh lời thực tế. - Trình độ quản lý kém, tổ chúc lao động không hợp lý, chi phí ngoài sản xuất gia tăng quá mức như chi phí tiếp khách, quảng cáo, tiêu cực phí… CÂU 72 Thế nào là cung tiền tệ? Trình bày các biện pháp thắt chặt cung tiền tệ để hạn chế và kiểm soát lạm phát. 1. Khái niệm Là tổng các phương tiện tiền tệ thực tế trong lưu thông và được nắm giữ bởi các chủ thể trong nền kinh tế. 2. Các biện pháp thắt chặt cung tiền tệ để hạn chế và kiểm soát lạm phát - Đối với chính sách tiền tệ : thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt, thể hiện + Hạn chế tối đa việc làm gia tăng khối lượng tiền trong lưu thông bằng cách:  kiểm soát chặt chẽ việc phát hành tiền mặt vào lưu thông; chấm dứt việc phát hành tiền để bù đắp thiếu hụt ngân sách nhà nước, thực hiện nghiêm túc quan hệ tín dụng giữa ngân sách và ngân hàng.  hạn chế khả năng cấp tín dụng của hệ thống ngân hàng thương mại, như tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc, tăng lãi suất tái cấp vốn hoặc có thể ấn định hạn mức tín dụng cho các ngân hàng thương mại. + Thực hiện các biện pháp nhằm rút bớt khối lượng tiền thừa trong lưu thông như bán chứng khoán tại thị trường mở, xuất vàng, ngoại tệ bán, hoặc điều tiết tăng lãi suất… - Đối với chính sách tài chính : phấn đấu nhằm hướng tới giảm tình trạng bội chi ngân sách thường xuyên bằng các biện pháp cương quyết + Thực thi chính sách tài chính thắt chặt như tiết giảm chi tiêu của chính phủ, giảm bớt các chi tiêu về văn hoá, y tế, xã hội, chi phí quốc phòng, an ninh…. + Nỗ lực khơi tăng các nguồn thu ngân sách, như điều chỉnh thuế suất hợp lý, tăng thuế đánh vào những hàng hoá xa xỉ, cao cấp, không thiết yếu; đồng thời thực hiện chống tiêu cực, lãng phí, chống thất thu thuế. - Thông qua chính sách thu nhập : trong thời kỳ xảy ra lạm phát cao, nếu chính phủ đặt trọng tâm chính sách vào việc hạn chế lạm phát, thì phải thi hành các biện pháp hạn chế việc tăng lương để làm giảm áp lực gia tăng cung tiền và có thể đẩy chi phí sản xuất tăng lên. - Thông qua chính sách về lao động : trong điều kiện cần phải hạn chế, kiểm soát lạm phát, người ta phải chấp nhận một tỉ lệ thất nghiêp nhất định để mua một tỷ lê lạm phát thấp mong muốn. CÂU 73 Thế nào là cầu tiền tệ? Trình bày các biện pháp nhằm mở rộng cầu tiền tệ để hạn chế và kiểm soát lạm phát. 1. Khái niệm Mức cầu tiền tệ là tổng khối lượng tiền tệ cần đề đáp ứng nhu cầu trao đổi và nhu cầu tích luỹ giá trị của các chủ thể trong nền kinh tế, trong điều kiện giá cả và các biến số vĩ mô cho trước. 2. Các biện pháp mở rộng cầu tiền tệ để hạn chế và kiểm soát lạm phát - Thi hành các biện pháp nhằm gia tăng khối lượng hàng hoá cung ứng cho nền kinh tế + Gia tăng đầu tư phát triền sản xuất để tăng cường hàng hoá cung ứng cho nền kinh tế, đây không chỉ là biện pháp trước mắt mà còn là biện pháp về lâu dài. + Trước mắt, cần đẩy mạnh nhập khẩu hàng hoá thiết yếu cung ứng cho nền kinh tế, giảm mất cân bằng giữa cung-cầu hàng hoá.
+ Xuất vàng, ngoại tệ để bán, một mặt giúp thu hút tiền từ lưu thông về ngân hàng, mặt khác làm giảm cơn sốt về vàng, ngoại tệ trên thị trường. - Thi hành các biện pháp nhằm ổn định giá cả + Trong điều kiện sức ép lạm phát tăng cao, nhà nước có thể thực hiện việc ấn định và kiểm soát giá cả, nhất là đối với các hàng hoá đầu mối, nguyên vật liệu, hàng hoá tiêu dùng thiết yếu… Tuy nhiên, biện pháp này chỉ có tác động nhất thời vì trong nền kinh tế thị trường, nhà nước khó có thể kiểm soát hoàn toàn giá cả bằng biện pháp hành chính một cách lâu dài được. + Thi hành các chính sách nhằm xây dựng môi trường cạnh tranh hoàn hảo, thực hiện tự do hoá mậu dịch để hàng hoá có thể dịch chuyển, điều hoà giữa nơi thừa và thiếu. + Nới lỏng hàng rào thuế quan, thực hiện các chính sách khuey61n khích nhập khẩu hàng hoá với giá rẻ cung ứng cho nền kinh tế. CÂU 74 Thế nào là giảm phát tiền tệ? Trình bày những biện pháp cơ bản có thể áp dụng để thực hiện mục tiêu kích cầu hạn chế giảm phát tiền tệ. Liên hệ thực tiễn Việt Nam. 1. Khái niệm : Là hiện tượng mức giá cả chung của hàng hoá giảm trong một thời gian tương đối dài. Trên thực tế, giảm phát cũng gây thiệt hại cho nền kinh tế không kém gì lạm phát. Khi có giảm phát thì hàng hoá ế ẩm, không bán được do sức mua của dân bị giảm sút. Các doanh nghiệp thiếu vốn đầu tư cho sản xuất kinh doanh, số người thất nghiệp tăng lên làm cho sức mua của xã hội giảm. 2. Những biện pháp cơ bản để thực hiện mục tiêu kích cầu hạn chế giảm phát tiền tệ + Việc đầu tiên là chính phủ phải giảm thuế. Khi giảm thuế thì thu nhập thực của người dân sẽ tăng và do đó họ sẽ có khuynh hướng tiêu dùng nhiều hơn lợi nhuận của nhà đầu tư tăng lên khuyến khích đầu tư nhiều hơn. + Tăng chi ngân sách cho việc xây dựng cơ bản và đầu tư phát triển như xây dựng cơ sở hạ tầng, đường cầu, bệnh viện, trường học… + Nhà nước cũng cần có các biện pháp cụ thể để khuyến khích xuất khẩu như trợ giá, giảm thuế, miễn thuế, mở những văn phòng đại diện để giới thiệu sản phẩm của Việt Nam tại nước ngoài, cho các doanh nghiệp xuất khẩu được hưởng chính sách ưu đãi về lãi suất trong vay vốn. 3. Liên hệ thực tiễn Việt Nam Ở Việt Nam, nhiều năm gần đây đã kiềm chế, đẩy lùi lạm phát từ trên 400% (1986) xuống dưới 5% ( 1996). Từ 1/1996 đến nay đã xuất hiện giảm phát. Trong năm 1996, có 4 tháng lạm phát xuống tới mức âm dưới 0% như -0.5% (5/1996), -0.5% ( 6/1996), -0.7% ( 7/1996), -0.4% (8/1996). Sang 7 có 3 tháng giảm phát : -0.3% ( 3/97),-0.3% ( 4/97), 0.3% (5/97). Để khắc phục hậu quả do giảm phát gây ra, Nhà nước đã có một số giải pháp đồng bộ tích cực ngăn ngừa xu hướng giảm sút của hệ thống giá cả trong nước, kích thích cầu trong nước qua các mặt : + Ngành tài chính đẩy mạnh chi ngân sách cho xây dựng cơ bản và đầu tư phát triển. + Ngành ngân hàng cung cấp đủ vốn cho các doanh nghiệp để khắc phục tình trạng ngân hàng thừa tiền còn các doanh nghiệp thì thiếu vốn huy động. + Ngừng nhập khẩu những mặt hàng tồn kho đang dư thừa và những mặt hàng trong nước có thể sản xuất được. + Ngăn chặn tình trạng nhập lậu hàng hoá và trốn thuế. + Loại hỏ các thủ tục phiền hà gây khó khăn cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước, nhằm khuyến khích họ tăng cường vốn vào đầu tư sản xuất kinh doanh theo kế hoạch.