Chất lượng cuộc sống ở người tăng huyết áp

Chia sẻ: Trần Thị Hạnh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

85
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu nhằm khảo sát chất lượng cuộc sống ở người tăng huyết áp nước ta. Nghiên cứu tiến hành phân tích trên 260 bệnh nhân từ tháng 5-10/2010, sử dụng thang đánh giá CDC - HRQOL 14.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chất lượng cuộc sống ở người tăng huyết áp

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011 CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG Ở NGƯỜI TĂNG HUYẾT ÁP Trần Kim Trang* TÓM TẮT Mở đầu: Tăng huyết áp là một bệnh lý chiếm tỉ lệ cao, với những biến chứng của bệnh và tác dụng phụ của thuốc điều trị ảnh hưởng ít nhiều đến chất lượng cuộc sống. Mục tiêu: Khảo sát chất lượng cuộc sống ở người tăng huyết áp nước ta. Phương pháp: Thiết kế cắt ngang mô tả có phân tích trên 260 bệnh nhân từ tháng 5-10/2010. Sử dụng thang đánh giá CDC – HRQOL 14. Kết quả:Có 31,5% người sức khỏe yếu, kém. Tỉ lệ người người có ≥ 14 ngày trong 30 ngày qua không khỏe về thể chất, về tinh thần, giới hạn họat động theo thứ tự là 17,7 %, 8,9%, 21,9%. Số ngày trung bình không khỏe về thể chất, về tinh thần, giới hạn họat động theo thứ tự là 6,60; 3,04; 6,70. Kết luận: Có sự khác biệt của các biến số trên và chất lượng cuộc sống thấp hơn theo mức độ THA và việc điều trị đều hay không. Do đó, việc xét đến CLCS khi điều trị bệnh nhân THA có tầm quan trọng lớn. Từ khóa: chất lượng cuộc sống, tăng huyết áp. ABSTRACT HEALTH – RELATED QUALITY OF LIFE IN HYPERTENSIVES Tran Kim Trang * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 1 – 2011: 104 - 111 Background: Hypertension is a disease of high prevalence associating with the impact of complications and adverse effects from antihypertensive medications on health – related quality of life(HRQOL). Objective: To aim at HRQOL among Vietnamese hypertensive individuals. Method: Cross – sectional survey was carried out during May – October 2010 to investigate 260 patients with hypertension by using CDC HRQOL-14. Result:The 31.5% of respondents reported fair or poor health status. 14 or more physically unhealthy days, mentally unhealthy days, activity-limited days in the past 30 days were 17.7 %, 8.9%, 21.9%, respectively. Mean number of physically unhealthy days, mentally unhealthy days, activity-limited days were 6.60; 3.04; 6.70, respectively. Conclusion:There were differences between these variables and lower HRQOL with blood pressure level and whether taking regular medicine.Hence great emphasis on HRQOL should be placed in treatment hypertensives. Keywords: health – related quality of life, hypertension. lượng cuộc sống(8).. Thế nhưng những nghiên ĐẶT VẤN ĐỀ cứu trong nước về chất lượng cuộc sống (CLCS) Chất lượng cuộc sống là 1 trong những tiêu ở người THA chưa được thực hiện hoặc công bố, chí điều trị ngày càng được lưu tâm. Và tăng trong khi những nghiên cứu nước ngòai lại rất huyết áp (THA) là một bệnh lý chiếm tỉ lệ cao(6), phong phú và sâu rộng ở nhiều phương diện với những biến chứng của bệnh và tác dụng phụ khác nhau của CLCS trên người bệnh THA. Do của thuốc điều trị ảnh hưởng ít nhiều đến chất *Bộ Môn Nội, ĐHYD TP Hồ Chí Minh Tác giả liên lạc: TS Trần Kim Trang 104 ĐT: 0989694263 Email: bskimtrang@yahoo.com.vn Chuyên Đề Nội Khoa Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011 đó nghiên cứu này được tiến hành với mong muốn khảo sát thêm một khía cạnh điều trị của bệnh THA, để việc đánh giá sức khỏe được sát hợp hơn với định nghĩa về sức khỏe của Tổ chức y tế thế giới. Mục tiêu nghiên cứu Khảo sát các biến số về chất lượng cuộc sống ở người tăng huyết áp. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Thiết kế nghiên cứu: Tiền cứu, cắt ngang mô tả có phân tích. Nơi thực hiện: Nghiên cứu Y học Phương pháp chọn mẫu: liên tiếp Tiêu chuẩn lọai trừ BN khoảng 20% số người Việt Nam bị tăng HA trong năm 2010. Cũng theo dự án trên, tỷ lệ THA ở vùng thành thị là 22,7%, cao hơn vùng nông thôn 12,3%.Do nghiên cứu của chúng tôi khảo sát BN tuyến thành thị lẫn nông thôn nên chọn tỷ lệ chung là 20% là phù hợp.) d: sai số cho phép (độ chính xác mong muốn của ước lượng)= 0,05. Chuyên Đề Nội Khoa - Điều trị tăng huyết áp đều đặn: biến nhị giá có / không. - Tình trạng sức khỏe chung biến định tính có 3 nhóm giá trị: tuyệt vời - rất tốt - tốt - yếu – kém, không biết chắc. - Bệnh mạn đang điều trị: đái tháo đường, viêm khớp, ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mạn, hen phế quản, trầm cảm, suy tim, bệnh mạch vành(thiếu máu/ nhồi máu cơ tim, CABG, cơn đau thắt ngực), viêm dạ dày, rối lọan lipid máu, bệnh van tim (van 2 lá/ động mạch chủ), bệnh mạch não(nhồi máu não, suy tuần hòan não, TIA cơn thóang thiếu máu não), suy tĩnh mạch chân. - Chất lượng cuộc sống: thang CDC HRQOL – 14(5,9). Phương pháp phân tích số liệu Nhập liệu bằng chương trình Epi data version 3.1. Xử lý số liệu bằng chương trình SPSS. Dùng thống kê mô tả và thống kê phân tích. Sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p< 0,05. Phân tích đơn biến: Trình bày Kiểm định Biến định tính Tỉ lệ % Chi bình phương hay Fisher test Biến định lượng Trung bình +/- độ lệch chuẩn T – test, ANOVA test 105 Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011 Phân tích đa biến: lượng giá đồng thời mối liên quan giữa tỉ lệ sức khỏe yếu kém và tỉ lệ > 14.ngày không khỏe hay giới hạn họat động với các yếu tố qua mô hình hồi quy đa biến Poisson. KẾT QUẢ 260 bệnh nhân được khảo sát. Bảng 1: Đặc điểm dân số học Biến số Nhóm tuổi 18 - 44 45 - 59 60 - 75 ≥ 76 Giới Nam Nữ Nơi cư trú Nông thôn Thành thị Mức độ tăng HA Độ I Độ II Điều trị Sức khỏe chung Đều Không đều Tuyệt vời, rất tốt, tốt Yếu, kém Không biết chắc N 24 92 102 42 96 164 96 164 63 197 % 8,9 35,5 39,4 16,2 36,9 63,1 36,9 63,1 24,2 75,8 233 27 174 82 89,6 10,4 66,9 31,5 4 1,5 Pearson chi2 Pearson χ2 (3) = 23,67 Pr = 0,000 Khác biệt có ý nghĩa thống kê, Pearson χ2 (1) = 9,12 Pr = 0,003 Khác biệt có ý nghĩa thống kê Pearson χ2 (1) = 9,12 Pr = 0,003 Khác biệt có ý nghĩa thống kê Pearson χ2 (1) = 37,31 Pr = 0,000 Khác biệt có ý nghĩa thống kê Pearson χ2 (1) = 105,6857 Pr = 0,000 Khác biệt có ý nghĩa thống kê Bảng 2: Tỉ lệ người tăng huyết áp có sức khỏe yếu/ kém: 31,9%(82 /260) Sức khỏe yếu/kém Theo nhóm tuổi 82 18-44 (100%) 45-59 60- 75 ≥ 76 Nam Theo giới tính 82 (100%) Nữ Nơi cư trú 82 (100%) Nông thôn Thành thị Theo mức độ tăng huyết Độ I áp Độ II Điều trị hạ áp Đều 82 (100%) Không đều Bệnh lý kèm theo ĐTĐ Hen PQ Suy tim Bệnh khớp Ung thư Bệnh van tim Bệnh mạch vành Bệnh mạch não Rối lọan lipid máu Suy tĩnh mạch chân Viêm dạ dày Suy thận mạn 106 N (%) 6 (7,3%) 21 (25,6%) 32 (39%) 23 (28%) 29 (35,4%) 53 (64,6 %) 35 (42,7%) 47 (57,3%) 18 (22%) 64 (78%) 74 (90,2%) 8 (9,8%) 9 (10,9%) 1 (0,4%) 3 (3,65%) 15 (18,3%) 2 (2,4%) 8 (9,7%) 39 (47,5%) 39 (47,5%) 23 (28%) 11 (13,4%) 26 (31,7%) 4 (4,9%) Pearson chi2 χ2 = 3,762 P value = 0,288 Khác biệt không có ý nghĩa thống kê χ2 = 1,588 P value = 0,208 Khác biệt không có ý nghĩa thống kê Pearson χ2(1) = 0.8828 Pr = 0.347 Khác biệt không có ý nghĩa thống kê Pearson χ2(1) = 14.0042 Pr = 0.000 Khác biệt có ý nghĩa thống kê Pearsonχ2 (1) = 31.6941 Pr = 0.000 Khác biệt có ý nghĩa thống kê Chuyên Đề Nội Khoa Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011 Nghiên cứu Y học Bảng 3: Tỉ lệ người tăng huyết áp có ≥ 14 ngày không khỏe về thể chất: 17,7 % (45/260) ≥ 14 ngày không khỏe thể chất Theo nhóm tuổi 18-44 45 45-59 60- 75 ≥ 76 Theo giới tính Nam 45 Nữ Theo nơi cư trú Nông thôn 45 Thành thị Theo mức độ tăng Độ I huyết áp 45 Độ II Điều trị hạ áp Đều 45 Không đều Bệnh lý kèm theo ĐTĐ Suy tim Bệnh khớp Ung thư Trầm cảm Bệnh mạch vành Bệnh mạch não Rối lọan lipid máu Suy tĩnh mạch chân Viêm dạ dày N% 5 (11,1%) 13 (28,9%) 18 (40%) 9 (20%) 14 (31,1%) 31 (68,9%) 12 (26,7%) 33 (73,3%) 8 (17,8%) 37 (82,2 %) 37 (82,2%) 8 (17,8 %) 5 (11,1%) 11 (24,4%) 7 (15,6%) 1 (2,2%) 4 (8,8%) 21 (46,7%) 20 (44,4%) 9 2(0%) 5 (11,1%) 17 (37,8 %) Pearson chi2 Pearson chi2(3) = 4.4588 Pr = 0.216 Khác biệt không ý nghĩa thống kê Pearson chi2(1) = 3.3638 Pr = 0.067 Khác biệt không ý nghĩa thống kê Pearson chi2(1) = 1.9380 Pr = 0.164 Khác biệt không ý nghĩa thống kê Pearson chi2(1) = 10.5150 Pr = 0.001 Khác biệt có ý nghĩa thống kê Pearson chi2(1) = 10.5150 Pr = 0.001 Khác biệt có ý nghĩa thống kê Bảng 4: Tỉ lệ người tăng huyết áp có ≥ 14 ngày không khỏe về tinh thần: 8,9 % (23/260) ≥ 14 ngày không khỏe về tinh thần Theo nhóm tuổi 18-44 23 45-59 60- 75 ≥ 76 Theo giới tính 23 Theo nơi cư trú 23 Theo mức độ tăng huyết áp Điều trị hạ áp 23 Bệnh lý kèm theo Nam Nữ Nông thôn Thành thị Độ I Độ II Đều Không đều Suy tim N% 3 (13% 8 (34,8% 7 (30,4% 5 (21,7% 8 (34,8% 15 (65,2% 10 (43,4%) 13 (56.6%) 4 (17,4%) 19 (82,6%) 16 (69,6%) 7 (30,4%) 5 (21,7%) Bệnh khớp Ung thư Trầm cảm Bệnh van tim Bệnh mạch vành Bệnh mạch não Rối lọan lipid máu Suy tĩnh mạch chân 3 (13%) 1 (4,3%) 4 (17,4%) 2 (8,7%) 6 (26,1%) 8 (34,8%) 4 (17,4%) 3 (13%) Viêm dạ dày 5 (21,7%) Mẫu trong nhóm này nhỏ nên không phân tích thống kê. Chuyên Đề Nội Khoa 107 Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011 Nghiên cứu Y học Bảng 5: Tỉ lệ người tăng huyết áp có ≥ 14 ngày bị giới hạn họat động: 21,9 % (48/260) ≥ 14 ngày giới hạn họat động thể lực Theo nhóm tuổi 18-44 45-59 60- 75 N% 5 (10,4% 14 (29,1% 17 (35,4 % Pearson chi2 Pearson chi2 (3) = 9.3431 Pr = 0.025 Khác biệt ý nghĩa thống kê ≥ 76 8 (16,6% Theo giới tính Nam Nữ 19 (35,6% 25 (52% Pearson chi2 (1) = 2.0510 Pr = 0.152 Khác biệt không ý nghĩa thống kê Theo nơi cư trú Nông thôn Thành thị 16 (33,3% 28 (58,3% Pearson chi2 (1) = 3.6829 Pr = 0.055 Khác biệt không ý nghĩa thống kê Theo mức độ tăng huyết áp Độ I 9 (18,7% Độ II Đều Không đều 37 (77% 34 (70,8% 8 (16,7% Pearson chi2 (1) = 10.6667 Pr = 0.001 Khác biệt có ý nghĩa thống kê Điều trị hạ áp Pearson chi2 (1) = 34.7627 Pr = 0.000 Khác biệt có ý nghĩa thống kê Bảng 6: Số ngày trung bình N Min Max Trung bình Độ lệch chuẩn Đau đớn 253 0 60 5,05 11,008 Lo âu 257 0 30 1,82 6,258 Buồn chán 257 0 30 2,65 7,608 Thiếu nghĩ/ ngủ 256 0 30 5,39 9,969 Không khỏe về thể chất 254 0 30 6,6 9,059 Không khỏe về tinh thần 258 0 30 3,04 7,933 Không khỏe về thể chất & tinh thần 65 0 30 2,31 6,796 Giới hạn hoạt động 254 0 30 6,7 9,380 Khỏe khoắn 254 0 30 20,32 10,716 Bảng 7: Số ngày trung bình không khỏe về thể chất theo đặc điểm dân số nghiên cứu Không khỏe về thể chất Theo nhóm tuổi 18-44 45-59 60- 75 Theo giới tính Theo nơi cư trú Theo mức độ tăng huyết áp Điều trị hạ áp 108 ≥ 76 Nam Nữ Nông thôn Thành thị Độ I Độ II Đều Không đều Số ngày trung bình 7,4 5,6 6,7 8 Độ lệch chuẩn 12,3 8,6 8,9 9,6 5,2 7,4 7,2 6,2 5,2 7 6,3 10,4 8,4 9,3 9,2 8,9 8,1 9,3 8,9 10,4 p= 0,526 Khác biệt không ý nghĩa thống kê p= 0,204 Khác biệt không ý nghĩa thống kê p= 0,939 Khác biệt không ý nghĩa thống kê p=0.154 Khác biệt không ý nghĩa thống kê p= 0,08 Khác biệt không ý nghĩa thống kê Chuyên Đề Nội Khoa