Chương 2. Nguyên hàm, tích phân - Bài 6
lượt xem 13
download
Tài liệu tham khảo Chương 2. Nguyên hàm, tích phân. Bài 6 Phương pháp lượng giác hóa tích phân hàm vô tỉ
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Chương 2. Nguyên hàm, tích phân - Bài 6
- Chương 2. Nguyên hàm, tích phân. Bài 6. PP lượng giác hóa tích phân hàm vô tỉ BÀI 6. PHƯƠNG PHÁP LƯỢNG GIÁC HÓA TÍCH PHÂN HÀM VÔ TỈ 2 x3 4 − x 2 dx ∫ 1, I1 = −1 π π Cách 1: Đặt x = 2 sin t ⇒ dx = 2 cos tdt . Khi x = −1 → t = − và x = 2 → t = 6 4 3 ⇒ x3 4 − x 2 = ( 2sin t ) 4 − sin 2 t = 16sin 3 t cos t π4 π4 (1 − cos2 t ) cos2 td ( cos t ) 3 2 ∫ ∫ ⇒ I1 = 32sin t cos tdt = −32 −π 6 −π 6 π4 π4 ⎛ cos3 t cos5 t ⎞ ( ) = −32 ∫ cos t − cos t d ( cos t ) = −32 ⎜ 2 4 − ⎟ ⎜3 5⎟ ⎝ ⎠ −π 6 −π 6 ⎛ 3 3 9 3 ⎞ 11 3 28 2 ⎛1 1⎞ = −32 ⎜ − + 32 ⎜ ⎜ 24 − 160 ⎟ = 5 − 15 ⎟ ⎟ ⎝ 6 2 20 2 ⎠ ⎝ ⎠ Cách 2: Đặt t = 4 − x 2 ⇒ t 2 = 4 − x 2 ⇒ tdt = − xdx và x 2 = 4 − t 2 Khi x = −1 → t = 3 và x = 2 → t = 2 3 2 3 ⎛ 4t 3 t 5 ⎞ ( ) ( ) 2 2 2 4 ⇒ I1 = − ∫ 4 − t t dt = ∫ 4t − t dt = ⎜ −⎟ ⎜3 5⎟ ⎝ ⎠2 3 2 ⎛ 4.3 3 9 3 ⎞ ⎛ 4.2 2 4 2 ⎞ 11 3 28 2 =⎜⎜ 3 − 5 ⎟ − ⎜ 3 − 5 ⎟ = 5 − 15 ⎟⎜ ⎟ ⎝ ⎠⎝ ⎠ 2 dx ∫ 2, I 2 = ( x2 −1) 32 3 3x Đặt t = x 2 − 1 ⇒ t 2 = x 2 − 1 ⇒ tdt = xdx và x 2 = t 2 + 1 Khi x = 3 → t = 2 và x = 2 → t = 3 (t 2 + 1) − t 2 dt 3 3 3 tdt dt ⇒ I1 = ∫ =∫ =∫ 2 ( t + 1) t 2 ( t + 1) t 2 ( t + 1) t 23 22 22 2 2 2 3 ( t 2 + 1) − t 2 ⎡ ⎤ ⎡ ⎤ 3 ⎢ ⎥ ⎢ ⎥ 1 1 1 =∫⎢ ⎥ dt = ∫ ⎢ 2 − − dt 2⎥ 2 ⎢ ( t + 1) t (t + 1) ⎥⎦ 2 ⎢⎣ (t + 1) t (t + 1) ⎥⎦ 2 2 2 2 2 2 ⎣ Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Trang 1
- Chương 2. Nguyên hàm, tích phân. Bài 6. PP lượng giác hóa tích phân hàm vô tỉ 3 3 3 1 1 1 ∫ ∫ ∫ = dt − dt − dt (t + 1) t2 t2 +1 2 2 2 2 2 Để tránh sử dụng arctan tôi xin trình bày như sau: 3 3 3 −t −3 1 2 3 −2 ∫ ∫ A1 = dt = t dt = = − t2 3 12 27 2 2 2 3 ( ) 1 dt . Ta đặt t = tan u ⇒ dt = 1 + tan 2 u du ∫ A2 = 2 t +1 2 π Khi t = 2 ⇒ u = arctan 2 và t = 3 ⇒ u = arctan 3 = 3 π3 π ∫ ⇒ A2 = du = − arctan 2 3 arctan 2 3 ( ) 1 dt . Ta đặt t = tan u ⇒ dt = 1 + tan 2 u du ∫ A3 = ( ) 2 t2 +1 2 π Khi t = 2 ⇒ u = arctan 2 và t = 3 ⇒ u = arctan 3 = 3 π3 π3 1 + tan 2 u 1 ∫ ∫ ⇒ A2 = du = du ( ) 2 sin 2 u 2 arctan 2 1 + tan u arctan 2 1 + cos 2u π3 π3 π3 1 + cos2u 1⎛ sin 2u ⎞ cos 2udu = ∫ ∫ = du = ⎜ u + ⎟ 2 2⎝ 2 ⎠ arctan 2 arctan 2 arctan 2 1⎛π 2π ( ) ⎞ 1⎛ ⎞ = ⎜ − arctan 2 ⎟ + ⎜ sin − sin 2 arctan 2 ⎟ 2⎝ 3 ⎠ 4⎝ 3 ⎠ ( ) 3 1 2 tan arctan 2 1⎛π ⎞ = ⎜ − arctan 2 ⎟ + − ( ) ⎠ 8 4 1 + tan 2 arctan 2 2⎝ 3 1⎛π ⎞ 3 2 = ⎜ − arctan 2 ⎟ + − 2⎝ 3 ⎠8 6 2 tan t (ở đây lưu ý trong phần rút gọn kết quả sử dụng ct: sin 2t = ) 1 + tan 2 t Vậy ta dễ dàng tính được I1 Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Trang 2
- Chương 2. Nguyên hàm, tích phân. Bài 6. PP lượng giác hóa tích phân hàm vô tỉ 2 dx ∫ 3, I 3 = ( ) 32 x3 x 2 + 4 2 3 Đặt x = 2 tan t ⇒ dx = 2 (1 + tan t ) dt π π 2 Khi x = ⇒ t = và x = 2 ⇒ t = 6 4 3 ( ) 2 1 + tan 2 t dt π4 π4 π4 cos 4 dt 1 dt 1 ∫ ∫ ∫ ⇒ I3 = = = ( ) 1 3 2 32 3 32 3 π 6 sin t 3 π 6 ( 2 tan t ) 4 tan 2 t + 4 π 6 tan t cos t cos 4 dt u 4 du Đặt u = cos t ⇒ du = − sin tdt và =− (1 − u 2 ) sin 3 t 2 π π 3 2 Khi t = →u = và t = → u = . Do đó 6 2 4 2 ( ) ⎛ ⎞ 3 2 u4 −1 + 1 32 32 u 4 du ⎜ u2 +1 ⎟ 1 I3 = ∫ =∫ du = ∫ ⎜ + ⎟ du ( ) ( ) ( ) 2 2 u2 −1 u2 −1 2 ⎟ 2 2⎜ 2 2 2 2 u −1 2 2 u −1 ⎝ ⎠ 3 2⎛ ⎞ 3 2⎛ 2⎞ 1⎛ 1 1⎞ 2 3 1 1 ⎜1 + ⎟ du = ∫ ⎜1 + ⎟ du = ∫ +⎜ − + + ( ) ⎟ ⎜ 2⎟ ⎜ u2 −1 4 ⎝ u −1 u +1 ⎠ ⎟ 2 2 u − 1 4 ( u − 1) 4 ( u + 1) ⎟ 2 2 2⎜ ⎝ ⎠ 22 ⎝ ⎠ 32 32 32 32 d ( u − 1) 1 d ( u + 1) 3 du 1 ∫ ∫ u2 −1 4 ∫ u −1 2 4 ∫ u +1 2 = du + ++ 2 2( ) 2 2( ) 2 22 22 32 32 32 ⎛1⎞ ⎛ 1⎞ 3 − 2 ⎛ 3 u −1 ⎞ = + ⎜ ln −⎜ −⎜ = ... ⎟ ⎟ ⎟ ⎜ ⎟ ⎜ ⎟ ⎝ 4 u + 1 ⎠ 2 2 ⎝ 4 ( u − 1) ⎠ 2 2 ⎝ 4 ( u + 1) ⎠ 2 2 2 (đến đây các bạn tính tiếp đến kq cuối cùng) Lưu ý: Với bài toán này ta cũng có thể giải bằng cách đặt t = x 2 + 4 , rồi biến đổi tương tự như bài trên. Các bạn thử xem sao nhé! 1 2+ x 4, I 4 = ∫ x 3 dx 2− x 0 Đặt x = 2 cos 2t ⇒ dx = −4sin 2tdt . Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Trang 3
- Chương 2. Nguyên hàm, tích phân. Bài 6. PP lượng giác hóa tích phân hàm vô tỉ π π Khi x = 0 ⇒ t = và x = 1 ⇒ t = 4 6 cos 2t 2+ x 3 2 + 2 cos 2t cos t = ( 2 cos 2t ) Ta có: x3 = 8cos3 2t = 8cos3 2t 2 2− x 2 − 2 cos 2t sin t sin t π4 π4 cos t cos t 3 cos3 2t. ∫ ∫ ⇒ I4 = .4sin 2tdt = 32 8cos 2t. .2sin t cos tdt sin t sin t π6 π6 π4 π4 ( cos3 2t + cos4 2t ) dt cos3 2t (1 + cos2t ) dt = 32 ∫ ∫ = 32 π6 π6 π 4⎛ 2⎞ cos 6t + 3cos 2t ⎛ 1 + cos4t ⎞ ∫⎜ ⎟ dt = 32 +⎜ ⎟ ⎜ ⎟ 4 2 ⎝ ⎠ π 6⎝ ⎠ π4 1 + cos8t ⎞ ⎛ ∫ =8 ⎜ cos 6t + 3cos 2t + 1 + 2cos4t + ⎟ dt ⎝ ⎠ 2 π6 π4 ∫ ( cos8t + 2 cos 6t + 4cos4t + 6 cos 2t + 3) dt =4 π6 π4 ⎛ sin 8t sin 6t ⎞ = 4⎜ + + sin 4t + 3sin 2t + 3t ⎟ = ... ⎝8 3 ⎠π 6 (đến đây các bạn tính tiếp đến kq cuối cùng) Với bài toán này, các bạn sẽ có cách tính gắn ngọn với phép đổi biến sau: 2+ x 4 4 ⇒ t 2 = −1 + t= ⇒ x = 2− 2 2− x 2− x t +1 Sau đó các phép tính toán thực hiện như trên. Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Trang 4
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Chương 2: Nguyên hàm và tích phân - Bài 1 : Bài tập sử dụng công thức nguyên hàm, tích phân
9 p | 1671 | 400
-
Đề kiểm tra 1 tiết Toán 12 chương 3 phần Giải tích
3 p | 746 | 55
-
Chương 2. Nguyên hàm, tích phân - Bài 5. Các phép đb số cơ bản và nc tp hàm lượng giác
0 p | 257 | 29
-
Chương 2. Nguyên hàm, tích phân - Bài 1
0 p | 171 | 14
-
Giải tích 12 và hướng dẫn thiết kế bài giảng (Tập 2): Phần 1
78 p | 112 | 11
-
Các phương pháp giải bài tập giải tích 12 (Chương trình chuẩn): Phần 2
81 p | 90 | 11
-
Các phương pháp giải bài tập giải tích 12 (chương trình nâng cao): Phần 2
89 p | 89 | 11
-
Giáo án Giải tích 12 ban tự nhiên : Tên bài dạy : KIỂM TRA CHƯƠNG III ĐỀ 2
7 p | 79 | 7
-
Ebook Phương pháp giải nhanh Toán trắc nghiệp lớp 12: Phần 2
116 p | 34 | 7
-
Kĩ thuật và sai lầm khi thực hành với máy tính bỏ túi
135 p | 79 | 6
-
Đề cương ôn tập học kì 2 môn Toán lớp 12 năm 2020-2021 - Trường THPT chuyên Bảo Lộc, Lâm Đồng
30 p | 16 | 5
-
Tài liệu học tập Giải tích lớp 12 học kỳ 2 - Trường THCS&THPT Hoa Sen
173 p | 21 | 5
-
Chinh phục VDC Giải tích năm 2023 - Phan Nhật Linh
498 p | 32 | 4
-
Đề cương ôn tập học kì 2 môn Toán lớp 12 năm 2020-2021 - Trường THPT Yên Hòa, Hà Nội
66 p | 19 | 4
-
Đề kiểm tra 1 tiết học kì 1 môn Toán (Giải tích) lớp 12 năm 2019-2020 - THPT Nguyễn Trãi
6 p | 55 | 3
-
Đề cương ôn tập học kì 2 môn Toán lớp 12 năm 2020-2021 - Trường THPT Hai Bà Trưng
9 p | 39 | 3
-
Chinh phục môn Toán (Tập 3): Phần 1
112 p | 23 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn