Củng cố 5 mạch kiến thức Toán ở tiểu học thông qua hệ thống trò chơi: Phần 2

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:35

Thêm vào BST

Báo xấu

9
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cuốn sách "Hệ thống trò chơi củng cố 5 mạch kiến thức Toán ở tiểu học" Phần 2 cung cấp cho người đọc những kiến thức như: hướng dẫn thực hiện các trò chơi và một số kinh nghiệm tổ chức chơi. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Củng cố 5 mạch kiến thức Toán ở tiểu học thông qua hệ thống trò chơi: Phần 2

PHAN II HadNG DAN THL/C HIEN C A C T R O CHOI VA MOT SO KINH NGHIEM TO CHL/C CHOI 7K
I. NHLTSd TRO CHOI CL\(; CO NOI DLNd SO HOC VA Yfi'u TO DAI SO Chu y rang: Hien nay d nade ta dang thae hien ddng thdi 2 chadng trinh chu yeu. mdt la chadng tnnh nam 1981 cd chinh ly bd sung nam 1994 - 1995. Hai la thCr nghiem chadng trinh nam 2000, va ngay cang nhan dien rdng. Trong viec ddi mdi ndi dung day hpc ed nhilfng ndi dung duqc sip xep lai. Chang han ndi dung sd ta nhien trong pham vi 20 -> 100 trade day thude Idp 2. cdn trong chadng trinh mdi (2000) thude npi dung day hpc Idp 1; hoac mdt sd npi dung trade day thude Idp 5. nay thude Idp 4... Chinh vi vay cac trd chdi, eau do khi neu ddi tapng chdi chung tdi thadng neu ra 2 hoac 3 Idp de tien dung cho tat ea cac tradng, du day chadng trinh nam 1981 hay day chadng trinh nam 2000 mien la cd du kien thL/e de hpc sinh thae hien. Trd chdi thtr 3 Lam sue sic blng gd cd the ed khd khan do dung eu tien gpt cdn thieu, cd the lam eon sue sic blng bia cdng theo hinh ve sau va dan lai, viet cac cha sd vao cac mat. Hpc sinh lan lapt lay cac chd sd xuat hien d 2 mat (2 con sue sac), khdng lay 1 cha sd d 1 sue sic vaa lam tif sd va lam mau sd. Vi du d 1 sue s i c cd ^ 5 so 2; mat sue sac cdn lai la sd 5 thi ta se viet cac phan sd la — ; — rdi s i p [hd 5 2 2 S ta cha khdng viet - ; T . Tradng hpp 2 cha sd c 2 mat sijc sac gidng nhau thi hay viet phan sd theo nguyen tic rdi so sanh vdi 1. > } 79
Tro chdi t h i / 4 • Ooi vdi hinh vudng cd cac each gap. c^t, lay ra du'dc I 4 • Cach 1 Cach 2 Cach 3 v^VVSrYS Cat ra IF « F \ f \J Viet - doc: "Mdt phan to". 4 OOI vdi hinh tam giac. giao vien luij y hpc sinh chuan bi cac tam giac: deu, can. thi/ong (cd hinh mau cho hoc smh quan sat). Khi lam se goi y xem can chon de cd the gap c^t theo yeu cau doi vdi hinh nao? Hay ca 3 hinh deu cd the du'dc? Qua day cung giup hoc smh hieu rd hon so lu'dng , - , 1 . - du'dc bieu dien bdi - co tinh tu'dng ddi vdi mdi ddn vi Citra 4 (toan the) ban dau: cua mdt ddn vi khdng chi cd nghla la ddn vi dd chia ra lam 4 phan, ma quan trpng la moi phan phai hoan toan b^ng nhau. Trd chdi t h i / 1 2 Cac hoc sinh can cho vi du b^ng so cu the ho$c cd chCra chCf cung dadc tinh diem Vi du: The bai thtr 1: a + 0 = a hoac 0 + 5 = 5 The bai thi/2: 0 + 0 = 0 SO
The bai thtr 3: a - 0 = a hoac 5 - 0 = 5 The bai thC/ 4: a x 1 = a hoac 6 x 1 = 6 ThebaithLr5: 1 x 1 = 1.... The bai thu 6: 15 : 1 = 15 hoac a : 1 = a The bai thCr 7: a + 0 = a - 0 = a hoac 5 + 0 = 5 - 0 = 5 Tro chdi thi/IS Neu dpi nao hpc sinh thdng minh se de dang nhan thay trong 3 phan so da 2 I 4 . 1 cho. de nhan du'dc phan so - can bu - thi tdi ddn vi; — can bu - thi tdi ddn vi; 3 3 "5 5 3 , 1 - , 1 1 1 . , , — can bu - thi tdi ddn vi. va de thay - > > - nen suy ra ngay thU tU cua 3 4 4 3 4 5 ban can xep theo yeu cau. Neu phai qui dong nham roi mdi suy ra thi/ iU thi se mat thdi gian hdn. Mdt thu thuat de xep du'dc nhanh nCra dd la thi/c chat 2 ban cam dau ,3 - . 2 4 , > va ban mang the so - ludn di/ng tai cho va cd 2 ban mang so - va - phai di 4 3 5 chuyen ma thdi. Chang han khi cd hd "theo thii ti/ tang dan". Thi cac ban da xep di/dc nhu sau; Moc: - < - < - . 3 4 5 Khi cd hd ngi/dc lai "theo thiT tU giam dan: neu dpi thdng minh chi can 2 .2 4 , - ban mang the so va - doi chd va 2 ban mang the dau xoay ngu'dc the dang 3 5 cam la co 4 3 Moc: - > - > - 5 4 3 Tro chdi thiir17 Neu dung cho hpc sinh Idp 3 thi chi nen doan cac so cd 2 chCr so; cdn dung cho hpc sinh Idp 4. 5 thi tuy theo ddi ti/dng ma cho doan cac so cd 3 hoac 4 chCr so de tad nen su hap dan. Chu y ngu'di do can cho cac thdng tin chinh xac; dung vi tri, sai vi tri, dung sd chCr sd... Neu cho thdng tin sai thi ngu'di do se bi thua. 81
Tro chdi t h i / 1 9 Mach ni/dc: Ban lay sd dUdc thdng bao bo di chi/ so hang ddn vi; lay phan cdn lai tru di 2 thi ra dung sd ngudi ta da nghi. Ly giai: Goi so tuoi ban dd ngh? la x, ban cho biet ket qua cudi cung la y. Ta cd; (.v. X 2 + 5) X 5 = ^// r^.V^/X 10 + 2 5 = // =. .Y.x 10 = '//-25 ^ ^y = {'//-2^) : 10 = ^ ^/, - {y/-5-20) : 10 =. r^^ = ('/y-5) : 1 0 - 2 .'/^ X 2 la so ch^n w .'/. x 2 + 5 la sd le =:> (.V^ x 2 + 5) x 5 bao gid cung cd tan cung la 5. Vay {Y/- 5) 10 thudng i/ng vdi viec bd chi/ sd hang ddn vi cua ket qua.('>/- 5) 10 - 2 chinh la nudc di nhanh da mach d tren. Tro chdi t h u 20 Ly giai thCi thuat doan so: Gia s(l so ban ngn? la so cd 3 chCf so abc . Ban dem nhan vdi 91 ta cd abc x 9 1 . Ban cho biet 3 chCf sd cudi. NgUdi doan dUa vao thuat toan: ahc x 91 x 11 Theo tmh chat ket hdp cua phep nhan: abc x (91 X 11) = ahc X 1001 Nhu vay theo nguyen tac ta dat phep nhan: 1001 Vay rd rang sau khi nhan vdi 11 thi dUdc ket qua ilr^ cd 3 chCf sd cudi cung chinh la sd ban kia da ngh?. C0 0 c l^():() 1^ (Ly giai tudng tu neu ban nghi tdi sd cd 1 hoSc 2 a 0 0;a chu sd). A h C'ii b c Ngoai ra. de ed ket qua nhanh khi nhan nham vdi 11. Ban nen yeu cau ngadi dd phai viet len bang hoac len giay daa cho ban. Khi dd ban nhin vao 3 chii so da cho. ehlng han la sd 376 Ban se nham: - Sd can tim ed hang ddn vi la 6. - Sd can tim ed hang chuc la 3; vdi 7 + 6 = 13 (nhd 1) - Sd can tim cd hang tram la 1; vdi 3 + 7 + 1 (nhd d tren). Tra Idi sd ban da nghi la 136. Tro chdi t h a 21 Ly giai cach doan da neu nha sau. Khi dem so tudi cua mdt ngadi nao dd nhan vdi 10 thi dape ket qua la 1 sd cd tan cung la 0 Lay sd dd tra di mdt lan 9 thi 82
so hang chuc se bdt di 1 cdn chCr so hang ddn vi se tang them 1. Vi 10 - 9 = 1; nhU vay neu trudi n lan 9 thi hang chuc se bdt di n va hang ddn vi se tang them n. Vi du 15 la sd tudi tdi nghi. khi nhan len 10 lan se la 150 tdi dem tri/ di 5 lan 9 tire la trU45 thi cd ket qua: 150-45 = 105. Trong 150 hang chuc la 5. Sau khi tri/bay gid cdn 0 (giam di 5). cdn hang ddn vi (150) la 0 thi sau khi trir bay gid cd (105) la 5. Do dd khi tdi tach ddn vi (5) ra khdi hieu (105) va cdng lai ta cd: 10 + 5 = 15 (diing so da nghl). Chu y: Thuat doan chi dimg khi tri/ di nhC/ng sd chia het cho 9 va cac so dd phai nhd hdn hoSc bang 90. Trd chdi thtr 23 Cac que tSm se dUdc chuyen vi tri de trd thanh day tinh diing nhU sau; •i^ i) 7 M r7± I + 4 > C ) 17 - 1 Chu y: Giao vien nen xep cho mdi dpi xa nhau de eae em cua 2 dpi khdng nhin dape each chuyen cua dpi ban. Trd chdi tha 24 a. * Chuyen vi th 1 que tamau len tL/ta cd phan sd mdi: I I L L va bang 1. * Chuyen vi th 3 que tamau len ti/ta ed phan sd mdi: |||| || va bang 3, * Chuyen vi tn 4 que ta mau len [d ta cd phan sd mdi va bang 7. b. Hoc sinh ehi can chuyen 1 que se ed ket qua la 141: ^- 4H 14 83
Cho Y. Giao vien cd the xep s i n cac que tam cho 2 ddi du xa de tranh ngUdi chdi nhin ket qua cua nhau. hoac cd the ve len bang (nhU hinh da gdi y) roi yeu cau hpc sinh ve vao giay ket qua chuyen doi vi tri cac que tam nhU dap an. rdi mau chdng chuyen cho giao vien. NhU vay mdi dpi can cu'4 ban tham gia. moi ban giai quyet mdt trudng hdp. Giao vien tdng ket va cho diem thi dua. Trd chdi thu 25 Cd it nhat 3 cach dat dau (+ , -) vao giCra cac chiJf sd da cho de thanh mdt day tinh cd ket qua dung bang 100 la; Cach 1: 123 + 4 5 - 6 7 + 8 - 9 = 100 Cach 2: 1 2 3 - 4 5 - 6 7 + 89 = 100 Cach 3: 123 - 4 - 5 - 6 - 7 + 8 - 9 = 100 Tro chdi thu 26 Cd the cd nhieu each viet. Sau day la mdt each chiem cac "dmh cao". (2 + 3 ) - 5 = 0 2 x 3 - 5 = 1 hoac 5 : (2 + 3) = 1 = 3 : (5 - 2) 3-2 + 5 = 6 (5-2)x3 = 9 2 x 5 + 3 = 13 2 x ( 3 + 5)= 16 3 x 5 + 2 = 17 3 X (2 + 5) = 21 (2 + 3) X 5 = 25 2 X 3 X 5 = 30 Trd chdi thU27 Mach nudc: Trong qua trinh chdi. den mdt liic nao dd ngudi chdi goi den sd 89 thi chac Chan ban do se tdi dich 100 trudc Bdi vi theo luat chdi ngudi kia chi cd t h i 84
gpi 1 sd giCfa 90 va 99 do dd ban chi viec chay tdi 100. Theo each lap luan dd, mudn tdi sd 89 trudc thi can tdi sd 78 trudc. mudn tdi sd 78 trude thi can tdi sd 67 trUdc... CCf nhu vay ngudi chdi se chic thing neu dUde di trUde va di theo eae bude sau; 1, 12. 23.34,45.56.67,78,89, 100 Trd chdi thLf28 Mach nude: Mudn xep dUdc nhanh cac em trong dpi can quan sat ky cac so cua mdi ban da nhan duac, va nhd rd sd cua minh (cung nhU mdi ban). Khi phai s i p xep mdt so thap phan thi mau chdng dinh vi dUde ban than dimg thi/ may trong sd thap phan ed da dpc de di chuyen nhanh va hdp ly. Khi tang (hoac giam) sd da cho them 10; 100 lan thUe chat chi ed 1 ban mang dau phay phai di chuyen, so con lai di/ng im. Trd chdi thu 30 a)3 x(15 + 18 : 6) + 3 = 570 b ) 3 x ( 1 5 + 18: 6 + 3) = 63 e ) 3 x ( 1 5 + 18) : (6 + 3)= 11 85
2. CAC TRO CHOI CUNG CO NOI DUNG HINH HOU Chu y. Cac cau dd d phan nay chu yeu danh cho hpc sinh Idp 4 hoac Idp 5: n h i m gpi y cho cac em biet phdi hdp eae nhan [hdc ve dac diem cac hinh va tim cach nhd lau eae cdng [hdc tinh chu vi. dien tfch de van dung linh hoat. tranh nham lan. Trd chdi t h a i b. Hoe sinh can xep dape eae cha eai: N • « \ Trd chdi t h a 2 a) Oung b) Dung (vi hinh vudng cung la hinh ta giae) c) Oung d. M : E Trd chdi t h a 4 Chi yeu cau hoc smh xep dape nha hinh ben va ve vao vd. Trd chdi t h a 5 Rd rang 3 tam giae va 3 ta giae phai d trong 1 hinh neu xep tach rdi se khdng dade. Vay ehi ed 1 each xep nha hinh ve ben: Tro chdi t h a 6 a. 8 que diem dade xep tao dang 1 eon ea canh dang bdi (Hinh da cho). Khi chuyen 2 que diem se tao dang 1 con ca canh da quay dau bdi theo mdt hadng khac (Hinh a). Hinh da cho Hinh a b. Tao dang hinh con badm Hinhb c. Tao dang hinh con tdm Hinh c Sd
Trd chdi thu7 I ' Cd 1 each xep dupe 3 hinh vudng nhu ben; . 1 ' ( • — Trd chdi thUB Tao dang ngdi nha cd mai ldp va ed ciTa ra vao nhu hinh ve ben: Trd chdi thU9 8 que xep dUde dimg 3 tam giac gdm; (1) ; (2) va (1 + 2 + 3) 2 hinh thang gdm; (1 + 3) ; (2 + 3) 1 ti/giac la: (3) Trd chdi thu 10 9 que tinh xep dUdc dimg 4 tam giac la: (1) ; (2); (3); (4). 5 ti/giac gdm: (1 +2); (2 + 3); (3 + 4); (1 + 2 + 3) va (2 + 3 + 4) Trd chdi thu 10a 9 que tinh xep dUde dimg 4 tam giac la: (1) ; (2); (3) ; (4) va cung ed 6 ti/giac, dd la; (1 + 2) ; (2 + 3) : (3 + 4) ; (1 + 2 + 3) ; (2 + 3 + 4) ; ( 1 + 2 + 3 + 4) Trd chdi thUlOb 9 que tinh xep dUdc hinh gdm dimg 5 tam giae la; (1) ; (2) ; (3) ; (4) va (1 + 2 + 3 + 4). Trong dd 6 tir giae dd la; (1 + 2) ; (2 + 3) ; (2 + 4); (1 + 2 + 3) ; (2 + 3 + 4) ; (1 + 2 + 4) Trd chdi thtir 11 Cd it nhat 4 each xep nhU cac hinh ve sau; Cach 1 Cach 2 Cach 3 Cach 4 87
Trd chdi thtr 11a Neu rut bdt 1 que tinh trong trd chdi thd 11 (chi cdn 8 que). Khi dd chi cd mdt each xep thda man yeu cau cua trd ehdi thd 11 gdm dung 2 hinh thang (1); (2). Trd chdi t h a l i b 9 que tinh xep dape 1 hinh gdm dung 2 hinh thang la (1 + 2); (3). Gdm 1 tam giac la (1). Mdt ta giae la (2). Trd chdi thtr 11c 9 que tinh xep dape 1 hinh gdm dung 2 hinh thang la (1 + 2) va (2 + 3). Cd dung 2 td giae do la (1) va (3). Cd dung 1 tam giae dd la (2). Trd chdi t h a 12 a. Tao hinh la ed hieu nha hinh (a) D> b. Tao hinh ca mdt edt cd gdm be ed. cot cd. la cd hinh (b) Trd chdi thtr 13 (a) (b) a Od'i cho 1 que tinh de dUde 1 hinh cd dung 1 hinh vudng va 2 hinh chif nhat la Cach 1 Cach 2 b. Doi chd 2 que tinh de dUde dimg 3 hinh vudng la (1); (2); (3); 2 hinh chuf nhat la (1 + 2) va (2 + 3). 3 2 2 3 Cach 1 Cach 2 1 I 1 1 u J 1 c. odi chd 5 que tinh de dadc dung 3 hinh vudng la (1); (2); 1 2 3 (3)va 3 hinh cha nhat la (1+ 2); (2 -• 3); (1 + 2 + 3). 88
Trd chdi thu 14 10 que tmh cd the xep thanh 1 hinh Hinh (a) gdm 1 hinh vudng la (1). 3 hinh tam giac la; (2); (3): (4). 2 hinh ti/ giac la (2 + 3); (3 + 4) va 1 hinh thang la (2 + 3 + 4) (a) Hay nhu cac hinh sau deu dimg: (b), (c) Hinh (b) Hinh (c) Trd chdi thu 15 a. Chuyen vi tri 1 que de dUde them 1 ti/ giae va bdt 1 tam giae, nhu vay cd 3 ti/ giac la; (1); (2) va (3 + 4). Cdn lai 2 tam giae la (3) va (4). Cd 2 hinh thang trong hinh da cho la (1 + 4) (a) va (2 + 3). b. Chuyen nha hinh ve (b) se edn la dung 2 tam giae la (1) va (2). Cd dung 2 [d giac la (3) va (4). Cd 2 hinh thang nha hinh da cho la (3 + 2) va (1 + 4). them duqc 2 hinh thang mdi la (1 + 3) va (2 + 4). (b) e. Khi bdt 1 que tinh va chuyen vi th 1 que ed the dape hinh ma sd hinh thang gia nguyen so vdi hinh ban dau la hinh thang (1 + 2 + 3) va hinh thang (2 + 3 + 4). Them duqc 1 tam giac so vdi hinh ban dau la tam giae (4). Them 1 [d giae so (c) vdi sd td giac ban dau la (3 + 4). 89
Trd chdi thtr 17 «^ -) a. 11 que tinh xep thanh dung 2 hinh vudng 1 (a) la(1) va(2). b. Chuyen vi tn 3 que trong hinh xep dape d 1 cau (a) ta se duqc yeu eau cua eau (b) ed dung 3 3 hinh vudng la (1); (2) va hinh vudng (1 + 2 + 3). 2 2 (b) hinh chd nhat la (1 + 2) va (3). Trd chdi thtr 18 Cd the chuyen 2 que tinh de duqc nha sau: / 1 \ Trong hinh mdi ehi cdn dung 1 tam giac (3) (bdt 2 tam giae so vdi hinh da cho). Cd 3 hinh thang (1); ^ \ 3 - \ (2 + 3) va hinh thang (1 + 2 + 3) (tang them 1 hinh thang so vdi hinh da cho) va eo 1 hinh td giae (2) Hinh ma trong hinh da cho khdng ed. Trd chdi t h a 19 Cd the chuyen de dadc hinh nha sau gdm 4 hinh thang (1 + 2 + 3): (2 + 3 + 4); (3 + 4 + 5) va hinh thang (1 + 2 + 3 + 4 + 5). Cd 6 td giae dd la (1 + 2); (2 + 3); (3 + 4); (4 + 5). (1 + 2 + 3 + 4) va Hinh (2 + 3 + 4 + 5). Cd 5 tam giac la (1); (2); (3); (4); (5). Trd chdi thtr 21 Cd it nhat 2 each xep duqc dung 4 tam giac nha sau: Cach 1 Cach 2 Trd chdi thU21a Hinh sau day ed dung 4 tam giac nhu yeu cau la (1); (2); (3) va (2 + 4) Cd them dung 1 hinh thang la (4). '){)
Tro chdi thu 21b Cach xep sau day cd dung 4 tam giac la (1); (4): (1 + 2) va (3 + 4). Cd 2 hinh thang la (2) va (3). Trd chdi thu 21c Xep theo each sau se dupe diing 4 tam giac la (1); (2); (3) va (1 + 2 + 3 + 4). Cd 3 hinh thang la (1 + 2 + 4); (3 + 4 + 1) va (3 + 4 + 2). Trd chdi thu21d Cach 2 Cach 1 Hai each xep nhutren cd dung 4 tam giae la (1); (2); (1 + 2 + 3) va (1 + 4). Cd 3 hinh thang la (4); (1 + 3) va (2 + 3). Cd 1 ti/ giae la (3). Trd chdi thU22 Cach 1 Cach 2 1 Cach 3 Cach 4 1 . ^ 91
Trd chdi t h a 23 Tao hinh Tao hinh chuT cay nen in dam dang chay Chu y ring: 1. 6 tieu hpc phan biet hinh cha nhat. hinh vudng. hinh td giae va hinh thang. Tuy nhien d eae Idp 1. 2. 3 khi hpc sinh chaa hpc khai niem hinh thang thi ta ed the coi tradng hpp xep dade hinh thang la mdt tradng hpp hinh td giac, cdn neu dung cho hoe sinh Idp 4, 5 sau khi cac em da biet khai niem hinh thang thi cau hinh xep dape nen phan biet gida hinh chd nhat. hinh vudng. hinh thang, hinh td giac. 2 Cac trd chdi xep hinh b l n g que tinh (diem) ed tac dung ren luyen th tadng tapng va ta duy hinh hpc nang ddng. nhang bade dau chaa quen. hpc sinh se ed nhieu lung tung. Giao vien can cho eae em lam quen ta td, neu d Idp dadi chaa dape chdi thi len cac Idp tren ed the lay lai eae tro ehdi d ldp dadi de b i t dau ehdi. giup cac em dan tich luy kinh nghiem ehdi va dd khd khan neu b i t ngay vao cac trd ehdi danh cho Idp tren. Trd chdi tha 26 Ghep dape hinh thang nha sau: Cd dadng cao dung b l n g canh gdc vudng cua tam giae nhd. So sanh trac tiep d§ thay day Idn gap 2 day nhd. Trd chdi t h a 27 Hinh vudng Hinh tam giae Hinh chd nhat Hinh tdgiac 92
Trd chdi thd 28 Hinh tdgiae each 1 Hinh chCf nhat Hinh tdgiac each 2 Hinh tdgiac each 3 Hinh tdgiac each 4 Hinh tam giae Trd chdi thd 29 Hinh thang Hinh tdgiac Hinh tam giac Hinh chd nhat 93
Trd chdi t h d 30 Hinh vudng Hinh chd nhat Hinh tam giae each 1 Hinh tam giac each 2 Hinh tdgiac each 1 Hinh tdgiac each 2 Hinh thang each 1 Hinh thang each 2 Hinh thang each 3 Tao dang cay thdng Noel nha hinh ve ben 94
Trd chdi thd 31 Hinh tam giac ed it nhat 2 each xep: Hinh tam giae each 1 Hinh tam giae each 2 Hinh vudng Hinh tdgiac each 1 Hinh tdgiac each 2 Hinh thang each 1 Hinh thang each 2 Tro chdi tha 32 Hinh tdgiac Hinh chd nhat 95
Hinh thang ninn KAj u ociiii Trd chdi thur 33 Trd chdi t h d 34 Hinh vudng Hinh chd nhat Hinh tam giae Hinh thang each 1 96
Hinh thang each 2 Hinh thang each 3 Hinh thang each 4 Hinh thang each 5 Hinh tdgiac each 1 Hinh tdgiac each 2 Trd chdi t h d 35 Hinh chd nhat each 1 Hinh chd nhat each 2 Hinh chd nhat each 3 Hinh chd nhat each 4 97