Bài 5 Độc học các hợp chất hữu cơ thuộc bài giảng Độc tố học môi trường, trình bày kiến thức về các hợp chất hữu cơ mạch vòng, các hợp chất hữu cơ chứa CHLOR,...Mời các bạn cùng tham khảo bài học để nắm rõ hơn nội dung kiến thức.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Độc tố học môi trường: Bài 5 - Ths.Trần thị Mai Phương
- ĐỘC HỌC CÁC
HỢP CHẤT HỮU CƠ
- CÁC HỢP CHẤT HỮU CƠ MẠCH VÒNG
NGUỒN GỐC
Được đưa vào môi trường một cách gián tiếp qua:
Các họat động công nghiệp
Giao thông
Họat động đô thị
Từ các bãi xử lý chất thải.
Đôi khi chúng có mặt do các sự cố về môi trường.
- Hydrocacbua Polycyclic Aromatic – PAHs
PAHs không được tổng hợp do con người
Nguồn gốc:
Khi đốt cháy các sản phẩm dầu khí.
50% số đó được sinh ra từ quá trình đốt nhiên liệu
dầu phục vụ công nghiệp điện và nhiệt, quá trình
đốt chất thải và luyện cốc.
Khỏang 30% có nguồn gốc từ họat động giao thông
- Phân lọai PAHs
Hiện có khỏang 16 loại PAHs được sinh ra
gây ô nhiễm hàng đầu.
Tiêu biểu có Naphthalene, Acenaphthene,
Fluorene, Anthracene, Pyrene, Phenanthren,
Fluoranthen, Benzopyrene…
Pyrene
- Tác hại của PAHs
Hợp chất này được biết đến như những
nguyên nhân gây biến dị hay ung thư cho con
người.
- Các dung môi thơm
vòng đơn
Là các hợp chất hữu cơ thơm mạch vòng có khối
lượng phân tử thấp.
Thường là những sản phẩm trong công nghiệp
hóa chất, cơ khí.
Tiêu biểu có Benzen, Toluen, Xylene…
- Quá trình chuyển hóa Benzen và Toluen
- Quá trình chuyển hóa Benzyl alcohol
- Hợp chất thơm chứa gốc amin
Thường thì các hợp chất này ít có cơ hội
xuất hiện trong môi trường chỉ trừ trường
hợp chất thải từ các nhà máy hóa chất trực
tiếp sản xuất chúng.
Tiêu biểu có Benzidine, 2-Naphthylamin, 2-
Fluorenmin.
Chúng đều là các hợp chất có khả năng gây
ung thư cao.
- Benzidine và 4-metalbezidine
- Quá trình clo hóa hợp chất
- Các hợp chất tạo dẻo
Thường đựơc sử dụng trong qui trình sản xuất các
sản phẩm là nhựa hay nilon.
Chúng xuất hiện trong môi trường từ các nguồn
nước thải nhà máy, công trình xử lý nước thải tập
trung hay trong phân compost.
DEHP (DiEthylHexylPhtalate) là một chất độc hại
đáng lưu ý nhất.
- DEHP
Công thức cấu tạo
- Các hợp chất chống cháy
Các hợp chất chóng cháy thường có mặt
trong các sản phẩm vật liệu xây dựng. Có hai
lọai hợp chất chính:
Các hợp chất hữu cơ ester phospho: như
Triphenilphosphat
Các hợp chất chống cháy chứa brome: như
Hexabromobenzen
- Các chất tẩy rửa
Các hợp chất tẩy rửa dân dụng và công
nghiệp chiếm khỏang 40-70% tổng sản
phẩm chất tẩy rửa.
Có hai nhóm hợp chất tẩy rửa gây ô nhiễm
môi trường chủ yếu là:
Chất tẩy rửa nhóm anion LAS –
alkylbenzensulfonat
Nhóm chất tẩy rửa không phân cực
-alkylphenolpoliethoxylat
- CÁC HỢP CHẤT HỮU CƠ CHỨA CHLOR
“Các sản phẩm tổng hợp dẫn xuất chứa Chlor
được tổng hợp rất nhiều phục vụ cho sản
xuất công nghiệp và nông nghiệp tòan cầu”
- Tetrachloetylen CCl4
Tetrachloetylen CCl4 – laø dung moâi
duøng nhieàu trong coâng nghieäp
ñieän, sôn phuû.
Nhieàu nghieân cöùu cho thaáy
raèng ñaây laø moät hôïp chaát coù
khaû naêng gaây ung thö.
- Polyvinylchlorua (PVC)
Polyvinylchlorua (PVC): là vật liệu nhựa
được tổng hợp từ vinylchlorua và được dùng
rất rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày như
làm vật liệu xây dựng, ống nước, chai nhựa
dựng thức ăn…