Đặc điểm lâm sàng và các yếu tố liên quan ở bệnh nhân vảy nến khớp và vảy nến thường điều trị nội trú tại Bệnh viện Da Liễu TP.HCM 2010-2011

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN<br /> Ở BỆNH NHÂN VẢY NẾN KHỚP VÀ VẢY NẾN THƯỜNG<br /> ĐIỀU TRỊ NỘI TRÚ TẠI BỆNH VIỆN DA LIỄU TPHCM 2010-2011<br /> Nguyễn Lê Trà Mi *, Nguyễn Tất Thắng **<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mở đầu: Viêm khớp vảy nến là tình trạng viêm khớp thường kết hợp với vảy nến. Tuy nhiên, việc vảy nến<br /> khớp xuất hiện trước hay sau vảy nến ở da hay biểu hiện da nặng hay nhẹ có liên quan đến việc xuất hiện vảy nến<br /> khớp hay không vẫn còn nhiều tranh cãi.<br /> Mục tiêu: Nghiên cứu này được thực hiện nhằm mục đích có cái nhìn tổng quát về đặc điểm lâm sàng cũng<br /> như các yếu tố liên quan giữa vảy nến khớp và vảy nến ở da, từ đó giúp bác sỹ Da Liễuchẩn đoán phát hiện sớm<br /> bệnh nhân vảy nến khớp tránh các biến chứng cứng khớp và biến dạng khớp sau này.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang mô tả khảo sát 151 bệnh nhân vảy nến khớp và vảy nến ở<br /> da điều trị nội trú tại bệnh viện Da LiễuTPHCM từ 1/12/2010 - 30/6/2011. Các yếu tố PASI, tiền căn gia đình,<br /> tiền căn bản thân, tuổi khởi bệnh, dạng lâm sàng, tổn thương khớp,… được đánh giá.<br /> Kết quả: Viêm khớp vảy nến chiếm 43,5% trong đó tổn thương khớp trục chiếm tỉ lệ khá cao (42,7%). Vảy<br /> nến khớp có mối liên hệ có ý nghĩa thống kê với tiền căn gia đình mắc bệnh vảy nến khớp, tổn thương móng.<br /> Uống rượu bia và vảy nến khớp cũng có mối liên hệ có ý nghĩa thống kê tuy nhiên chịu sự tương tác của yếu tố<br /> giới tính. Ngoài ra, nghiên cứu không cho thấy có mối liên quan giữa độ nặng của vảy nến ở da và vảy nến khớp.<br /> Kết luận: Bác sỹ Da Liễucần chú ý đến các yếu tố như tiền căn gia đình mắc bệnh vảy nến khớp, tổn thương<br /> móng, uống rượu bia để phát hiện sớm vảy nến khớp. Lưu ý độ nặng của vảy nến ở da không liên quan đến việc<br /> xuất hiện vảy nến khớp.<br /> Từ khóa: Đặc điểm lâm sàng, viêm khớp vảy nến, vảy nến ở da<br /> <br /> ABSTRACT<br /> CLINICAL MANIFESTATIONS AND ASSOCIATED FACTORS IN ARTHRITIS<br /> AND CUTANEOUS PSORIASIS TREATED IN INPATIENT WARD<br /> OF HCMC DERMATOLOGY AND VENEROLOGY HOSPITAL IN 2010-2011<br /> Nguyen Le Tra Mi, Nguyen Tat Thang<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 - Supplement of No 1 - 2013: 372 - 379<br /> Background: Arthritis psoriasis is an inflammatory arthritis associated with psoriasis. However, there is no<br /> general agreement in literature regarding whether arthritis psoriasis appears before or after cutaneous psoriasis or<br /> there is a correlation between the extent of skin disease and the presence of joint disease.<br /> Objectives: This study is conducted in order to have a general view about clinical manifestations as well as<br /> associated factors between arthritis and cutaneous psoriasis, helping dermatologists to diagnose arthritis psoriasis<br /> early to avoid patients from disabling and destructive arthritis.<br /> Method: A cross-sectional study was conducted on 151 arthritis and cutaneous psoriasis patients treated in<br /> inpatient ward of HCMC dermatology and venerology hospital from December 1st 2010 to June 30th 2011. Factors<br /> * Lớp Nội Trú Da Liễu niên khóa 2008-2011<br /> ** Bộ môn Da Liễu ĐHYD TPHCM<br /> Tác giả liên lạc: PGS.TS Nguyễn Tất Thắng ĐT: 0903350104<br /> Email: thangngtat@yahoo.com<br /> <br /> 372<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa I<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> such as PASI, family history, self habit, age of onset, types of cutaneous manifestations and arthritis,... were<br /> assessed.<br /> Results: The prevalence of psoriatic arthritis was 43.5%, in which axial arthritis was the most common type<br /> (42.7%). Psoriatic arthritis was significantly associated with family history of psoriatic arthritis, age of onset, nail<br /> involvement and alcohol consumption. However, psoriatic arthritis is not significantly associated with the extent<br /> of cutaneous psoriasis.<br /> Conclusion: Dermatologists should notice factors such as family history of psoriatic psoriasis, nail<br /> involvement, alcohol consumption to diagnose psoriatic arthritis early. Moreover, there is no correlation between<br /> the extent of skin disease and the presence of joint disease.<br /> Keywords: Clinical manifestations, Arthritis psoriasis, cutaneous psoriasis<br /> tính), tiền căn gia đình, tình trạng hút thuốc lá,<br /> MỞ ĐẦU<br /> uống rượu, biểu hiện móng và độ nặng của vảy<br /> Vảy nến là bệnh mạn tính hay tái phát, được<br /> nến ở bệnh nhân vảy nến khớp từ đó có thể giúp<br /> đặc trưng bởi hiện tượng viêm liên quan đến vai<br /> các bác sỹ da liễu chẩn đoán phát hiện sớm bệnh<br /> trò của Lympho T và gây tăng sản thượng bì(16) .<br /> nhân vảy nến khớp, điều trị đúng để tránh các<br /> Vảy nến khớp là tình trạng viêm khớp thường<br /> tổn thương vảy nến khớp nặng hơn đưa đến<br /> kết hợp với vẩy nến(18). Ở hầu hết bệnh nhân,<br /> cứng khớp và biến dạng khớp sau này.<br /> viêm khớp thường xuất hiện sau vảy nến ở da,<br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> do đó việc chẩn đoán vảy nến khớp thường dễ<br /> - Mô tả đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân<br /> dàng(7). Tuy nhiên không phải ai mắc vảy nến<br /> vảy<br /> nến có biểu hiện khớp và vảy nến không<br /> đều chuyển thành vảy nến khớp, do đó các bác<br /> biểu hiện khớp điều trị nội trú tại bệnh viện da<br /> sỹ da liễu cần khám kỹ và phát hiện các triệu<br /> liễu.<br /> chứng cơ năng và thực thể liên quan đến khớp<br /> trong tất cả các bệnh nhân vảy nến. Việc phát<br /> hiện sớm vảy nến khớp góp phần giúp bệnh<br /> nhân được chẩn đoán, chữa trị sớm, cải thiện sức<br /> khỏe, xóa bỏ mặc cảm và nâng cao chất lượng<br /> cuộc sống cho bệnh nhân.<br /> <br /> - So sánh sự khác biệt về mối liên quan của<br /> các yếu tố dịch tễ, lâm sàng giữa những bệnh<br /> nhân vảy nến có biểu hiện khớp và vảy nến<br /> không biểu hiện khớp điều trị nội trú tại bệnh<br /> viện da liễu.<br /> <br /> Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã khảo sát<br /> các yếu tố dịch tễ, các yếu tố thuận lợi, lâm sàng<br /> và đánh giá kết quả các phương pháp điều trị<br /> bệnh vảy nến và vảy nến khớp. Tuy nhiên chưa<br /> có một xét nghiệm cận lâm sàng hay đặc điểm di<br /> truyền rõ rệt nào báo hiệu bệnh nhân vảy nến sẽ<br /> chuyển sang vảy nến khớp. Do đó việc chẩn<br /> đoán sớm và chính xác vảy nến khớp vẫn còn<br /> khó khăn.<br /> <br /> - So sánh sự khác biệt về mối liên quan của<br /> các yếu tố dịch tễ, lâm sàng giữa các dạng vảy<br /> nến khớp điều trị nội trú tại bệnh viện da liễu.<br /> <br /> Tại Việt Nam, chưa có nghiên cứu nào cho<br /> thấy các yếu tố liên quan giữa vảy nến và vảy<br /> nến khớp. Vì thế, nghiên cứu này được thực hiện<br /> với mục đích có một cái nhìn tổng quát hơn về<br /> đặc điểm lâm sàng cũng như các yếu tố liên<br /> quan về dịch tễ học (tuổi khởi phát vảy nến, giới<br /> <br /> Chuyên Đề Nội Khoa I<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> Cắt ngang mô tả.<br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Dân số đích<br /> Tất cả bệnh nhân vảy nến điều trị tại bệnh<br /> viện Da LiễuTPHCM.<br /> Dân số mục tiêu<br /> Tất cả bệnh nhân vảy nến khớp và vảy nến<br /> thường điều trị nội trú tại bệnh viện Da<br /> <br /> 373<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> LiễuTPHCM từ ngày 01/12/2010 đến 30/06/2011.<br /> <br /> Cỡ mẫu<br /> 151 đối tượng.<br /> Đối tượng chọn vào nghiên cứu<br /> Bệnh nhân được điều trị nội trú tại bệnh viện<br /> Da LiễuTPHCM từ 01/12/2010 đến 30/06/2011<br /> được chẩn đoán xác định vảy nến bằng lâm sàng<br /> và giải phẫu bệnh lý trong những trường hợp<br /> khó và viêm khớp vảy nến dựa vào tiêu chuẩn<br /> CASPAR(17).<br /> <br /> Dữ liệu được xử lý bằng phần mềm SPSS<br /> 17.0. Sử dụng các thống kê trung bình, tần số và<br /> tỉ lệ. Dùng test chi square và phép kiểm chính<br /> xác Fisher khi tần số lý thuyết