ÑAËC ÑIEÅM TEÁ BAØO – GIAÛI PHAÃU BEÄNH<br />
CUÛA CAÙC TOÅN THÖÔNG COÅ TÖÛ CUNG<br />
Traàn Thò Vaân Anh*, Nguyeãn Vaïn Thoâng**<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Qua xeùt nghieäm 27.700 teá baøo ñöôïc thöïc hieän taïi Beänh vieän Huøng Vöông töø thaùng 9/2003 ñeán 9/2004<br />
chuùng toâi ñaõ chaån ñoaùn ñöôïc 172 ca teá baøo aâm ñaïo – coå töû cung baát thöôøng. Chaån ñoaùn naøy ñöôïc ñoái<br />
chieáu vôùi 52 ca sinh thieát cho thaáy toån thöông caøng naëng thì möùc ñoä töông hôïp giöõa teá baøo vaø giaûi phaãu<br />
beänh caøng cao. Caùc toån thöông nhieãm HPV thöôøng taäp trung vaøo nhoùm tuoåi 31-40 tuoåi vaø caùc toån thöông<br />
tieàn ung vaø ung thö khaùc thì taäp trung vaøo nhoùm tuoåi 41 – 50 tuoåi, laø nhoùm tuoåi chuùng ta caàn löu yù.<br />
<br />
SUMMARY<br />
CYTOLOGIC – PATHOLOGICAL CHARACTERISTICS OF CERVICAL LESIONS<br />
Tran Thi Van Anh, Nguyen Van Thong<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 176 – 178<br />
<br />
With 27.700 papanicolaou smears done in Hung Vuong Hospital from Sep. 2003 to Sep. 2004 we<br />
have diagnosed 172 abnormal smears. Subsequent 52 biopsies were done and the higher the severity of<br />
the lesion, the better is the cytologic pathologic confrontations. HPV lesions occurred mostly in the age<br />
group 31-40, and other cervical precancerous lesions and cancers occurred mostly in the age group 4150, which are the groups we must be aware of.<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
Ung thö coå töû cung laø loaïi ung thö phoå bieán nhaát<br />
ôû phía nam cuõng nhö taïi TP.Hoà Chí Minh. Ñieàu trò<br />
ung thö chuû yeáu baèng phaãu thuaät vaø xaï trò, do ñoù vieäc<br />
taàm soaùt vaø chaån ñoaùn sôùm ung thö coå töû cung raát<br />
caàn thieát ñeå baûo veä söùc khoûe vaø haïnh phuùc cuûa phuï<br />
nöõ. Trong caùc phöông tieän taàm soaùt ung thö, xeùt<br />
nghieäm teá baøo laø moät xeùt nghieäm phoå caäp vaø ñöôïc söû<br />
duïng roäng raõi taïi caùc phoøng khaùm y teá cuõng nhö taïi<br />
caùc beänh vieän.<br />
Taïi Beänh vieän Huøng Vöông, taïi Phoøng khaùm<br />
ngoaïi truù phuï khoa vaø khaùm ngoaïi vieän, töø thaùng<br />
9/2003 ñeán 9/2004 chuùng toâi ñaõ xeùt nghieäm ñöôïc<br />
24.700 pheát teá baøo aâm ñaïo coå töû cung. Qua caùc pheát<br />
teá baøo chuùng toâi coù moät soá muïc tieâu sau:<br />
Khaûo saùt caùc loaïi toån thöông coå töû cung: hình<br />
aûnh teá baøo vaø giaûi phaãu beänh, tuoåi thöôøng gaëp.<br />
<br />
Ghi nhaän nhöõng ñieåm thuaän lôïi cuõng nhö nhöõng<br />
khoù khaên gaëp phaûi trong quaù trình thöïc hieän vaø chaån<br />
ñoaùn teá baøo vaø giaûi phaãu beänh cuûa caùc toån thöông coå<br />
töû cung.<br />
<br />
VAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br />
CÖÙU<br />
* Vaät lieäu nghieân cöùu laø caùc maãu pheát teá baøo ñöôïc<br />
laáy taïi phoøng khaùm vaø trong caùc ñôït taàm soaùt ngoaïi<br />
vieän cuûa Beänh vieän Huøng Vöông.<br />
* Thôøi gian thöïc hieän: 9/2003 ñeán 9/2004.<br />
* Caùch laáy maãu:<br />
Moãi beänh nhaân ñöôïc boäc loä coå töû cung baèng moû<br />
vòt, sau ñoù ñöôïc pheát treân 2 lame, moät laáy maãu coå<br />
trong, moät laáy maãu coå ngoaøi. Caùc lame ñöôïc coá ñònh<br />
töùc khaéc trong coàn 95% vaø ñöôïc nhuoäm theo phöông<br />
phaùp PAPANICOLAOU. Pheát ñöôïc laáy baèng que AYRE<br />
<br />
* Boä moân Giaûi phaãu beänh - Ñaïi hoïc Y Döôïc TP. HCM<br />
** Khoa Giaûi phaãu beänh – BV. Huøng Vöông TP. HCM<br />
<br />
176<br />
<br />
Chuyeân ñeà Y Học Cơ Sở<br />
<br />
baèng goã vaø ñöôïc laøm bôûi caùc baùc só laâm saøng.<br />
<br />
tuoåi treû hôn 41 – 50t.<br />
<br />
Sau nhuoäm maãu ñöôïc taàm soaùt bôûi kyõ thuaät vieân<br />
teá baøo – giaûi phaãu beänh vaø ñöôïc chaån ñoaùn bôûi baùc só<br />
giaûi phaãu beänh.<br />
<br />
Baûng 3: Phaân boá HSiL theo tuoåi<br />
<br />
Chaån ñoaùn teá baøo döïa treân phaân loaïi BETHESDA<br />
(1) vaø ñöôïc chia nhoû theo phaân loaïi cuûa toå chöùc Y teá<br />
theá giôùi.<br />
Caùc maãu sinh thieát hay maãu moå töông öùng ñöôïc<br />
coá ñònh trong formol 10%, ñöôïc vuøi paraffin vaø<br />
nhuoäm vôùi Haematoxyline-Easine (H.E).<br />
<br />
KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU<br />
Chuùng toâi coù 172 ca teá baøo baát thöôøng (chieám tyû<br />
leä 0,62%) ñöôïc phaân nhoùm nhö sau:<br />
ASCUS<br />
<br />
:<br />
<br />
40 ca<br />
<br />
AGUS<br />
<br />
:<br />
<br />
10 ca<br />
<br />
Nhieãm HPV :<br />
<br />
21 ca<br />
<br />
CIN 1<br />
<br />
:<br />
<br />
21 ca<br />
<br />
CIN 2<br />
<br />
:<br />
<br />
16 ca<br />
<br />
CIN 3<br />
<br />
:<br />
<br />
33 ca<br />
<br />
Baûng 4: Phaân boá ung thö coå töû cung theo tuoåi<br />
Tuoåi<br />
16-20 21-30 31-40 41-50 51-60 61-70 > 70<br />
Carcinom teá baøo<br />
1<br />
2<br />
15<br />
14<br />
6<br />
6<br />
gai<br />
Carcinom tuyeán<br />
1<br />
1<br />
Carcinom khoâng roõ<br />
2<br />
1<br />
loaïi<br />
Toång coäng<br />
1<br />
2<br />
18<br />
16<br />
7<br />
6<br />
<br />
Chaån ñoaùn teá baøo<br />
<br />
Carcinom tuyeán<br />
<br />
2 ca<br />
:<br />
<br />
ASCUS(5 ca)<br />
<br />
44 ca<br />
<br />
*ASCUS: teá baøo gai khoâng ñieån hình coù yù nghóa<br />
khoâng xaùc ñònh<br />
*AGUS: teá baøo tuyeán khoâng ñieån hình coù yù nghóa<br />
khoâng xaùc ñònh<br />
Baûng 1: Phaân boá ASCUS vaø AGUS theo tuoåi<br />
Tuoåi<br />
ASCUS<br />
AGUS<br />
<br />
HSiL thöôøng gaëp nhaát trong löùa tuoåi 41 – 50t (11<br />
ca / 29 ca = 38%)<br />
<br />
Baûng 5: Ñoái chieáu möùc ñoä phuø hôïp giöõa teá baøo vaø<br />
giaûi phaãu beänh<br />
<br />
44 ca<br />
<br />
Carcinom khoâng roõ loaïi<br />
<br />
16-20 21-30 31-40 41-50 51-60 61-70 > 70<br />
4<br />
2<br />
5<br />
4<br />
1<br />
2<br />
4<br />
6<br />
1<br />
6<br />
6<br />
11<br />
5<br />
<br />
Ña soá ung thö coå töû cung laø carcinom teá baøo gai<br />
xaâm laán (44/49 ca = 89,7%) vaø thöôøng gaëp ôû löùa tuoåi<br />
41 – 50 tuoåi.<br />
<br />
Carcinom teá baøo gai :<br />
:<br />
<br />
Tuoåi<br />
CIN 2<br />
CIN 3<br />
HSiL<br />
<br />
16-20 21-30 31-40 41-50 51-60 61-70 > 70<br />
1<br />
3<br />
8<br />
13<br />
10<br />
4<br />
1<br />
0<br />
1<br />
2<br />
6<br />
1<br />
<br />
ASCUS vaø AGUS thöôøng taäp trung trong nhoùm<br />
tuoåi 41 – 50t (19 ca / 50 ca = 38%)<br />
Baûng 2: Phaân boá LSiL theo tuoåi<br />
Tuoåi 16-20 21-30 31-40 41-50 51-60 61-70 > 70<br />
HPV<br />
1<br />
5<br />
9<br />
5<br />
1<br />
CIN 1<br />
5<br />
5<br />
7<br />
3<br />
1<br />
LSiL<br />
1<br />
10<br />
14<br />
12<br />
4<br />
1<br />
<br />
HPV thöôøng gaëp nhieàu nhaát ôû nhoùm tuoåi 31 –<br />
40t, trong khi CIN1 thöôøng gaëp nhieàu nhaát ôû nhoùm<br />
<br />
Teá baøo roãng 13 ca<br />
(nhieåm HPV)<br />
<br />
CIN 2 (5 c<br />
a)<br />
<br />
CIN 3 (7 ca)<br />
Carcinom teá baøo gai<br />
20 ca<br />
<br />
Chaån ñoaùn GPB<br />
Vieâm maõn (1 ca)<br />
Chuyeån saên gai (1ca)<br />
Condyloâm suøi<br />
(1 ca)<br />
CIN 1<br />
(1 ca)<br />
CIN 2<br />
(1 ca)<br />
Condyloâm suøi<br />
(11 ca)<br />
Condyloâm phaúng (1 ca)<br />
Vieâm maõn CTC<br />
(1 ca)<br />
Vieâm maõn<br />
(1 ca)<br />
Chuyeån saên gai<br />
(1 ca)<br />
CIN 1 + Condyloâm (1 ca)<br />
CIN 1<br />
(1 ca)<br />
Condyloâm<br />
(1 ca)<br />
CIN 3<br />
(2 ca)<br />
CIN 2 + Condyloâm (1 ca)<br />
Carcinom teá baøo gai<br />
(3 ca)<br />
CIN 3 + Condyloâm (1 ca)<br />
Carcinom teá baøo gai<br />
(16 ca)<br />
Carcinom tuyeán gai<br />
(1 ca)<br />
CIN vaø Condyloâm<br />
(1 ca)<br />
Vieãm maõn CTC<br />
(1 ca)<br />
CIN 3 + Condyloâm<br />
(1 ca)<br />
<br />
Trong chaån ñoaùn ASCUS coù moät soá ca chaån ñoaùn<br />
giaûi phaãu beänh naëng hôn hình aûnh toån thöông treân teá<br />
baøo (1 ca CIN 1 vaø 1 ca CIN 2)<br />
<br />
177<br />
<br />
Trong nhieãm HPV, möùc ñoä töông hôïp giöõa chaån<br />
ñoaùn teá baøo vaø giaûi phaãu beänh cao do hình aûnh teá baøo<br />
roãng raát ñaëc thuø cuûa nhieãm HPV ( 12/13 ca).<br />
Trong carcinome teá baøo gai xaâm laán, möùc ñoä<br />
töông hôïp giöõa teá baøo vaø giaûi phaãu beänh cao ( 16/20<br />
ca, vôùi tyû leä 80%). 2 tröôøng hôïp carcinom tuyeán ñöôïc<br />
chaån ñoaùn treân pheát teá baøo vaø ñöôïc xaùc ñònh laïi baèng<br />
sinh thieát laø carcinom tuyeán coå töû cung.<br />
<br />
6/ Caùc toån thöông CIN keát hôïp vôùi nhieãm HPV<br />
thöôøng ñöôïc chaån ñoaùn naëng hôn treân teá baøo so vôùi<br />
treân moâ hoïc, do söï choàng laáp leân nhau cuûa 2 loaïi toån<br />
thöông naøy.<br />
7/ Ñoä töông hôïp teá baøo- giaûi phaãu beänh cao trong<br />
carcinom teá baøo gai vaø carcinom tuyeán (80% vaø<br />
100%).<br />
<br />
BAØN LUAÄN<br />
<br />
KEÁT LUAÄN<br />
<br />
Qua xeùt nghieäm 172 ca teá baøo baát thöôøng, chuùng<br />
toâi nhaän thaáy nhö sau:<br />
<br />
Qua ñoái chieáu teá baøo- giaûi phaãu beänh caùc toån<br />
thöông coå töû cung taïi Beänh vieän Huøng Vöông chuùng<br />
toâi nhaän thaáy xeùt nghieäm teá baøo aâm ñaïo coå töû cung<br />
raát coù giaù trò trong phaùt hieän vaø taàm soaùt ung thö. Caùc<br />
toån thöông do HPV thöôøng ñöôïc chaån ñoaùn khaù<br />
chính xaùc vôùi hình aûnh teá baøo roãng (12/13 ca phuø hôïp<br />
giöõa teá baøo vaø moâ hoïc). Toån thöông CIN keát hôïp HPV<br />
thöôøng ñöôïc chaån ñoaùn naëng hôn treân teá baøo so vôùi<br />
treân moâ hoïc.Toån thöông ôû coå töû cung caøng naëng thì<br />
möùc ñoä töông hôïp giöõa teá baøo vaø giaûi phaãu beänh caøng<br />
cao. Do ñoù , chaån ñoaùn teá baøo caùc pheát teá baøo aâm ñaïo<br />
coå töû cung vaø ñoái chieáu vôùi hình aûnh giaûi phaãu beänh<br />
seõ giuùp chuùng ta phaùt hieän ñöôïc sôùm caùc toån thöông<br />
ung thö vaø tieàn ung ôû coå töû cung vaø ñieàu trò kòp thôøi,<br />
nhaèm phuïc vuï ngaøy caøng toát hôn söùc khoûe phuï nöõ.<br />
<br />
1/- Beänh lyù coå töû cung taïi TP.Hoà Chí Minh cuõng<br />
nhö taïi mieàn Nam noùi chung raát phoå bieán vaø chöa<br />
ñöôïc baûn thaân ngöôøi phuï nöõ quan taâm ñuùng möùc vôùi<br />
gaàn 1/ 3 soá pheát teá baøo thöïc hieän taïi phoøng khaùm phuï<br />
khoa beänh vieän Huøng Vöông vaø trong caùc ñôït khaùm<br />
taàm soaùt ngoïai vieän ñaõ phaùt hieän ra ung thö coå töû<br />
cung ôû giai ñoaïn xaâm laán.<br />
2/- Toån thöông coå töû cung do nhieãm HPV thöôøng<br />
gaëp trong löùa tuoåi treû töø 31-40 tuoåi. Toån thöông<br />
ASCUS vaø AGUS thöôøng gaëp nhieàu nhaát trong löùa<br />
tuoåi 41-50 tuoåi, do nhöõng hình aûnh thay ñoåi do vieâm<br />
maõn tính treân coå töû cung ôû phuï nöõ tieàn maõn kinh<br />
khoù chaån ñoaùn treân neàn pheát nghòch döôõng.<br />
3/- Toån thöông LSIL vaø HSIL ñeàu gaëp trong löùa<br />
tuoåi 41-50 tuoåi.<br />
4/- Ung thö teá baøo gai xaâm laán thöôøng gaëp nhieàu<br />
nhaát trong löùa tuoåi 40 – 60 tuoåi. Caùc soá lieäu treân cuõng<br />
phuø hôïp vôùi caùc nghieân cöùu cuûa Trang Trung Tröïc [3]<br />
vaø Tröông Coâng Phieät 2eât(<br />
5/ Coù 2 ca ASCUS coù chaån ñoùan beänh hoïc laø CIN<br />
1 vaø CIN 2. Söï baát töông hôïp naøy coù theå do caùch laáy<br />
maãu pheát teá baøo khoâng ñuû teá baøo ñeå chaån ñoaùn.<br />
<br />
178<br />
<br />
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br />
1<br />
<br />
2<br />
<br />
3<br />
<br />
Kurman R.J., Solomon K (1997). The Bethesda system<br />
for reporting cervical vaginal cytologic diagnoses.<br />
Springer Verlag.<br />
Tröông Coâng Phieät. Nhaän xeùt veà ñoä tuoåi trung bình<br />
cuûa caùc toån thöông moâ gai coå töû cung. (2003), Y hoïc<br />
TP.Hoà Chí Minh, chuyeân ñeà giaûi phaãu beänh, phuï baûn<br />
soá 3, taäp 7: 33-37.<br />
Trang Trung Tröïc, Nguyeãn Saøo Trung (1999). Giaûi phaãu<br />
beänh laâm saøng toån thöông tieàn ung thö coå töû cung. Y<br />
hoïc TP. Hoà Chí Minh, phuï baûn soá 3, taäp 3: 40-45.<br />
<br />
Chuyeân ñeà Y Học Cơ Sở<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
