intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đánh giá ảnh hưởng của một số yếu tố trong quá trình chiết xuất vỏ quả măng cụt (Garcinia mangostana L.)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST
Báo xấu
18
lượt xem 4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Đánh giá ảnh hưởng của một số yếu tố trong quá trình chiết xuất vỏ quả măng cụt (Garcinia mangostana L.) thực hiện khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình chiết xuất thông qua khảo sát sơ bộ bằng sắc ký lớp mỏng và định lượng polyphenol trong cao thu được bằng HPLC, với mục tiêu là lựa chọn một số thông số kỹ thuật quy mô phòng thí nghiệm chiết xuất cao giàu hoạt chất mangostin từ vỏ quả Măng cụt.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đánh giá ảnh hưởng của một số yếu tố trong quá trình chiết xuất vỏ quả măng cụt (Garcinia mangostana L.)

  1. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA MỘT SỐ YẾU TỐ TRONG QUÁ TRÌNH CHIẾT XUẤT VỎ QUẢ MĂNG CỤT (GARCINIA MANGOSTANA L.) Nguyễn Thị Huyền Trang*, Trần Thị Thu Hiền, Nguyễn Thị Hồng Ngọc, Vũ Huyền Trang, Nguyễn Thùy Linh Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam Măng cụt (Garcinia mangostana L.) là một loại trái cây phổ biến, trong khoảng 40 xanthon được tìm thấy trong vỏ quả, các mangostin (gồm α-mangostin, β-mangostin và γ-mangostin) đang rất được quan tâm. Đề tài đã thực hiện khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình chiết xuất thông qua khảo sát sơ bộ bằng sắc ký lớp mỏng và định lượng polyphenol trong cao thu được bằng HPLC, với mục tiêu là lựa chọn một số thông số kỹ thuật quy mô phòng thí nghiệm chiết xuất cao giàu hoạt chất mangostin từ vỏ quả Măng cụt. Kết quả, đề tài đã lựa chọn được điều kiện chiết xuất phù hợp là: dung môi chiết xuất ethanol 70%, nhiệt độ chiết xuất 60°C, thời gian chiết xuất 1 giờ, số lần chiết xuất là 1 lần, tỷ lệ dược liệu/dung môi là 1/10. Phương pháp có tính ổn định cao (RSD < 2%) và cho kết quả cao thu được có hàm lượng hoạt chất γ-mangostin (3,95%) và α-mangostin (24,68%) cao hơn so với hàm lượng γ-mangostin (1,77%) và α-mangostin (17,70%) trong cao định chuẩn. Từ khóa: Măng cụt, Garcinia mangostana, xanthon, mangostin. I. ĐẶT VẤN ĐỀ Quả măng cụt (Garcinia mangostana L.) tế bào ung thư; nhiều loại xanthon và những hiện nay được trồng nhiều tại một số nước dẫn chất của chúng đã được chứng minh có Đông Nam Á và cả ở Việt Nam. Măng cụt phổ đặc tính kháng nấm và kháng vi khuẩn, kể cả biến như vậy là bởi nó vừa là một loại thực những vi khuẩn có khả năng đề kháng kháng phẩm thơm ngon, bổ dưỡng, vừa đem lại tác sinh; tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương; dụng chữa bệnh rất hiệu quả khi sử dụng làm chống dị ứng...3-6 Do vậy, chúng đã thu hút sự thuốc.1,2 Nền y học cổ truyền Việt Nam, Thái quan tâm của các nhà khoa học trên thế giới Lan, Ấn Độ từ lâu đã sử dụng vỏ quả măng cụt và ở Việt Nam. Nhiều nghiên cứu trên thế giới để chữa các bệnh như tiêu chảy, lỵ, vàng da... và tại Việt Nam đã tách chiết và tinh chế được Nghiên cứu hoá thực vật cho thấy trong khoảng 40 xanthon từ vỏ quả măng cụt. Trong măng cụt chứa các hydroxy- và prenyl xanthon, đó, hoạt chất được nghiên cứu nhiều nhất là flavonoid, triterpenoid. Các hợp chất này thể các mangostin (gồm α-mangostin, β-mangostin hiện hoạt tính kháng khuẩn, kháng nấm, chống và γ-mangostin).5-10 Tại Việt Nam, các nghiên khối u, kháng virut, chống oxy hoá, giảm đau, cứu trước đây đã tập trung vào nghiên cứu chống dị ứng. Các xanthon có tác dụng ức chiết xuất và phân lập các xanthon từ vỏ quả chế sự tăng trưởng tế bào của một số dòng măng cụt, tuy nhiên việc nghiên cứu để bào chế cao giàu hoạt chất là chưa nhiều.11-13 Hiện Tác giả liên hệ: Nguyễn Thị Huyền Trang nay, trên thế giới, nhiều sản phẩm có chứa Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam mangostin ở dạng thực phẩm chức năng như: Email: huyentrang.sklub@gmail.com Mangosteen Capsules, Xanthon Juice... đang Ngày nhận: 16/09/2022 được sử dụng rộng rãi. Ở Việt Nam, nhiều công Ngày được chấp nhận: 15/12/2022 ty cũng nhập khẩu và đưa vào thị trường các TCNCYH 163 (2) - 2023 63
  2. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC sản phẩm có thành phần là cao chứa các hoạt Ethanol (EtOH), Methanol, Cloroform (CHCl3), chất mangostin.14 Do đó, nghiên cứu phương Ethyl Acetat (EtOAC), Acid fomic, n-hexan, pháp chiết xuất cao giàu hoạt chất mangostin nước cất 2 lần...; và các hóa chất thường dùng để sản xuất quy mô lớn tại Việt Nam, thay thế khác. Hóa chất sử dụng đạt tiêu chuẩn tinh việc nhập khẩu từ nước ngoài thực sự là một khiết theo Dược điển Việt Nam V. hướng đi nhiều triển vọng. 2. Phương pháp Nắm bắt được những yếu tố cấp thiết đó, Khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đề tài: “Đánh giá một số yếu tố trong quá Đề tài thực hiện chiết xuất bằng phương trình chiết xuất vỏ quả Măng cụt (Garcinia pháp siêu âm bằng bể siêu âm Elma S120H mangostana L.)” được thực hiện với mục tiêu: với khối lượng dược liệu là 50g. Lựa chọn một số thông số kỹ thuật quy mô Thực hiện các thí nghiệm đơn biến, thay đổi phòng thí nghiệm chiết xuất cao giàu hoạt chất một yếu tố khảo sát và giữ cố định các yếu tố mangostin từ vỏ quả Măng cụt. còn lại, nhằm khảo sát các yếu tố ảnh hưởng II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP đến hiệu suất chiết hoạt chất từ vỏ quả măng cụt. Đề tài lựa chọn khảo sát các yếu tố thay 1. Đối tượng đổi như sau: Vỏ măng cụt chín có nguồn gốc từ Đồng - Nồng độ dung môi chiết thay đổi lần lượt bằng sông Cửu Long, thu hái mẫu ngẫu nhiên là: Ethanol 50%, Ethanol 70%, Ethanol 90%. vào tháng 5 năm 2020, được phơi khô và sấy ở 70°C, bảo quản ở 20°C, nơi khô ráo. Vỏ măng - Nhiệt độ chiết thay đổi lần lượt là: nhiệt độ cụt chín được tán thành dạng bột nửa mịn, có phòng, 40°C, 60°C, 80°C. độ ẩm 4,61%. - Thời gian chiết thay đổi lần lượt là: 30 phút, Cao định chuẩn Mangoselect cung cấp 1 giờ, 2 giờ. bởi công ty Fytexia có hàm lượng hoạt chất - Số lần chiết thay đổi lần lượt là: chiết lần 1, γ-mangostin 1,77%, α-mangostin 17,70%.15 chiết lần 2, chiết lần 3. Cao dạng bột mịn, màu vàng, không lẫn tạp, độ - Tỷ lệ dược liệu/dung môi chiết thay đổi lần ẩm 1,67%, được bảo quản ở nhiệt độ 2 - 8oC, lượt là: 1/5; 1/10; 1/15. nơi khô ráo. - Dịch chiết được lọc, cô cách thủy đến cắn và Hóa chất, thiết bị, dụng cụ sấy đến nhiệt độ không đổi để thu được cao khô. Thiết bị sử dụng là máy sắc ký lỏng hiệu Chỉ tiêu đánh giá năng cao HPLC Shimadzu (L20155518195) Khảo sát sơ bộ các yếu tố ảnh hưởng đến với đầu dò dãy diot quang DAD, cột Shim-pack quá trình chiết xuất vỏ quả măng cụt bằng sắc GIST C18 (250 × 4,6mm; 5μm); bể siêu âm ký lớp mỏng (SKLM) Elma S120H; các thiết bị thường dùng khác. Tiến hành khảo sát sơ bộ bằng sắc ký lớp Các dụng cụ sắc ký như bản mỏng TLC Silica mỏng với khối lượng dược liệu là 0,5g. Khảo gel F254 tráng sẵn hiện màu bằng đèn UV và sát các hệ dung môi: Methanol - nước (6 : 4), thuốc thử hiện màu, mao quản sắc ký, bình sắc Methanol - nước (7 : 3), CHCl3 - Methanol (7 ký; các dụng cụ thí nghiệm thường quy. : 3), CHCl3 - Methanol (10 : 1). Chấm sắc ký Phương pháp HPLC sử dụng dung môi: lớp mỏng với dung dịch mẫu chuẩn, triển khai dung môi A (H2O), dung môi B (CH3OH); các sắc ký, soi dưới đèn UV 254nm và ở ánh sáng dung môi hóa chất dùng để chiết xuất là: 64 TCNCYH 163 (2) - 2023
  3. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC thường, lựa chọn hệ có khả năng tách vết rõ các điều kiện: Cột Shim-pack GIST C18 (250 nhất, các vết không bị chồng lên nhau. Hệ dung × 4,6mm; 5μm); tốc độ dòng 1 ml/phút; thể môi được lựa chọn được sử dụng để khảo sát tích tiêm 20μl; bước sóng 250nm; nhiệt độ cột sơ bộ các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình chiết 35°C; hệ pha động: H2O - CH3OH tỷ lệ 15:85; xuất vỏ quả măng cụt. thời gian rửa giải 15 phút. Định lượng các polyphenol trong vỏ quả Hàm lượng các polyphenol được tính toán măng cụt bằng phương pháp sắc ký lỏng hiệu theo công thức: năng cao HPLC16 Diện tích x V x 100 A= Mẫu chuẩn: chuẩn bị dung dịch gốc mẫu α x m1 chuẩn pha trong methanol ở nồng độ trong (mg các polyphenol trong 100mg bột, như khoảng 5 đến 50 mg/l. Mẫu chuẩn là cao định tiêu chuẩn) chuẩn Mangoselect cung cấp bởi công ty Trong đó: Fytexia Diện tích: diện tích đỉnh tương ứng với Mẫu thử: Cân chính xác m1 mg và hòa tan polyphenol xác định. trong V ml methanol. Nếu cần thiết, cho dung dịch vào bồn siêu âm. Thu lấy dịch chiết, lọc α: độ dốc của đường chuẩn α-mangostin. V: thể tích của dung dịch polyphenol theo ml. thể tích của dung dịch polyphenol theo qua màng lọc 0,45μm. V: Hàm lượng các polyphenol trong vỏ quả ml. mmăng cụt lượng chính bằng của bột theo mg. 1: khối được phân tích xác HPLC-DAD với m1: khối lượng chính xác của bột theo mg. I. KẾTIII. KẾT QUẢ QUẢ Kết quả sắc ký lớp mỏng 1. Kết quả sắc ký lớp mỏng a b c d Hình Hình 1. Kết quả khảo sát dung môi SKLM 1. Kết quả khảo sát dung môi SKLM a. Hệ CHCl3 - MeOH (7:3) MeOH (7:3) b. Hệ CHCl a. Hệ CHCl3 - b. Hệ CHCl3 - MeOH (10:1) - MeOH (10:1) 3 c. Hệ Methanol - nước (6/4) d. Hệ Methanol - nước (7/3) c. Hệ Methanol - nước (6/4) d. Hệ Methanol - nước (7/3) Đề tài thực hiện 2023 sắc ký lớp mỏng với dung dịch mẫu chuẩn, triển khai sắc ký với TCNCYH 163 (2) - chấm 65 hệ dung môi khảo sát, soi dưới đèn UV 254nm và ở ánh sáng thường. Kết quả nhận thấy hệ
  4. Hình 1. Kết quả khảo sát dung môi SKLM a. Hệ CHCl3 - MeOH (7:3) b. Hệ CHCl3 - MeOH (10:1) TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC c. Hệ Methanol - nước (6/4) d. Hệ Methanol - nước (7/3) Đề tài thựcthực hiện chấmký lớp mỏng mỏng với dung dịchvết không bị chồng khai sắc ký với Đề tài hiện chấm sắc sắc ký lớp với rõ nhất, các mẫu chuẩn, triển lên nhau. Lựa 4dung dịch mẫu chuẩn, triển khai sắcđènvới 4 hệ hệ dung môi khảo sát, soi dưới ký UV 254nmchọn hệ dung môi này để khảo sát sơ bộ cáchệ và ở ánh sáng thường. Kết quả nhận thấy dung môi CHClsát,MeOH (10/1)UV 254nm và táchyếu tố ảnh hưởngvết không bị chồng lên hoạt dung môi khảo 3 - soi dưới đèn có khả năng vết rõ nhất, các đến quá trình chiết xuất nhau. Lựa chọn hệthường. Kếtnày để khảo sát sơ bộ các yếu tố ảnh quả măng cụt. trình chiết xuất hoạt ở ánh sáng dung môi quả nhận thấy hệ dung chất từ vỏ hưởng đến quá chất từ vỏ quả măng cụt. có khả năng tách vết môi CHCl - MeOH (10/1) 3 2. Kết quả khảo sát các yếu tố ảnh hưởng 2. Kết quả khảo sát các yếu tố ảnh hưởng 2.1. Kết quả khảo sát dung môi chiết xuất Kết quả khảo sát dung môi chiết xuất 30 24.58 25 20 18.63 15 10 6.216 3.987 3.58 3.49 5 2.049 0.78 1.75 0 Khối lượng cao (g) γ-mangostin (%) α-mangostin (%) Ethanol 50% Ethanol 70% Ethanol 90% Biểu đồ 1. Kết quả khảo sát dung môi chiết xuất Biểu đồ 1. Kết quả khảo sát dung môi chiết xuất Khi chiết bằng Ethanol 90%, khối lượng là 3,58% và α-mangostin là 24,58%). Cả khối Khi chiết bằng Ethanol 90%, khối lượng cao chiết được lớn nhất (6,216g). Với dung cao chiết được lớn nhất (6,216g). Với dung lượng cao và hàm lượng các hoạt chất khi chiết môi Ethanol 70%, hàm lượng hoạt chất trong cao chiết được đạt tỷ lệ cao nhất (γ-mangostin là 3,58% và α-mangostin làlượng hoạt chất khối lượng cao và hàm lượng các hoạt chất khi chiết môi Ethanol 70%, hàm 24,58%). Cả trong bằng Ethanol 50% đều thấp hơn nhiều. bằngcao chiết được đạt tỷ thấp hơn nhiều. Ethanol 50% đều lệ cao nhất (γ-mangostin 2.2. KếtKết quả khảo sát nhiệt độ chiết xuất quả khảo sát nhiệt độ chiết xuất 4 25 19.78 20 15.25 14.75 15 12.5 10 7.616 7.606 7.676 7.763 5 3.49 3.91 3.45 2.8 0 Khối lượng cao (g) γ-mangostin (%) α-mangostin (%) T°phòng 40°C 60°C 80°C Biểu đồđồ 2. Kếtquả khảosát nhiệt độđộ chiết xuất Biểu 2. Kết quả khảo sát nhiệt chiết xuất Khi chiết ở nhiệt độ 60°C, hàm lượng hoạt chất trong cao chiết được đạt tỷ lệ cao nhất (γ-mangostin là 3,91% và α-mangostin là 19,78%). Ở nhiệt độ 80°C, khối lượng cao - 2023được 66 TCNCYH 163 (2) chiết tuy lớn hơn (7,763 g), nhưng hàm lượng hoạt chất lại thấp hơn. Với nhiệt độ chiết dưới 60°C,
  5. 0 Khối lượng cao (g) γ-mangostin (%) α-mangostin (%) T°phòng 40°C 60°C 80°C TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC Biểu đồ 2. Kết quả khảo sát nhiệt độ chiết xuất Khi chiết ở nhiệt độ 60°C, hàm lượng hoạt Trong 30 phút đầu, khối lượng cao và hàm Khi chiết ở nhiệt độ 60°C, hàm lượng hoạt chất trong cao chiết được đạt tỷ lệ cao nhất chất trong cao chiết3,91% và α-mangostin là 19,78%).lượng các chất đều rất thấp.cao chiết được thời (γ-mangostin là được đạt tỷ lệ cao nhất Ở nhiệt độ 80°C, khối lượng Khi chiết trong (γ-mangostinhơn (7,763 g), nhưng hàm lượng hoạt chấtgianthấp hơn. Với lượngđộ chiết dưới 60°C,lệ cao tuy lớn là 3,91% và α-mangostin là lại 1 giờ, hàm nhiệt hoạt chất đạt tỷ 19,78%). Ở nhiệt độ 80°C, khối lượng cao chiết đều nhất hơn. cả khối lượng cao và hàm lượng các hoạt chất thấp (γ-mangostin là 2,53% và α-mangostin là được2.3. Kết quả khảo sátg), nhưng chiết xuất tuy lớn hơn (7,763 thời gian hàm lượng 13,84%). Khi chiết trong thời gian 2 giờ, khối hoạt chất lạiTrong hơn. Với nhiệt độlượng cao và hàmlượng các chất đềulớn thấp. Khi chiết trong hàm thấp 30 phút đầu, khối chiết dưới lượng cao chiết rất nhất (7,751g), còn 60°C,thời gian 1lượng cao và hàm chất đạt các cao lượng hoạt chất lại 2,53%hơnα-mangostin gian cả khối giờ, hàm lượng hoạt lượng tỷ lệ nhất (γ-mangostin là thấp và so với thời hoạt chất đều thấp hơn. trong thời gian 2 giờ, khối 1 giờ (γ-mangostin nhất (7,751g),α-mangostin là là 13,84%). Khi chiết lượng cao chiết lớn là 2,51% và còn hàm lượng hoạt chất lại thấp hơn so với thời gian 1 giờ (γ-mangostin là 2,51% và α-mangostin là Kết quả khảo sát thời gian chiết xuất 13,66%). 13,66%). 16 13.84 13.66 14 12 10 7.736 7.751 8 6 4 2.887 2.53 2.51 2 1.02 0.14 0 Khối lượng cao (g) γ-mangostin (%) α-mangostin (%) 30 phút 1 giờ 2 giờ Biểu đồ 3. Kết quả khảo sát thời gian chiết xuất Biểu đồ 3. Kết quả khảo sát thời gian chiết xuất Kết quả khảo khảosố lần lần chiết 2.4. Kết quả sát sát số chiết Khi chiết lầnchiết lần 1, hàm lượng chất chất trong cao đạt tỷ lệ caonhất (γ-mangostin là 3,24% và Khi 1, hàm lượng hoạt hoạt trong cao đạt tỷ lệ cao nhất (γ-mangostin là 3,24% α-mangostin là 16,65%) và khốivà khối cao thu được cũng lớn nhất (5,031 g). Hàm lượnglượng chất và α-mangostin là 16,65%) lượng lượng cao5thu được cũng lớn nhất (5,031 g). Hàm hoạt cũnghoạt chất cũng như khối lượng cao khi chiết 3 giảm đi rất nhiều.đi rất nhiều. như khối lượng cao khi chiết lần 2 và lần lần 2 và lần 3 giảm 18 16.65 16 14 12 10 8 6 5.013 4 2.887 3.24 2.049 1.75 2 0.78 1.02 0.14 0 Khối lượng cao (g) γ-mangostin (%) α-mangostin (%) DC lần 1 DC lần 2 DC lần 3 Biểu đồ 4. Kết quả khảo sát số lần chiết xuất Biểu đồ 4. Kết quả khảo sát số lần chiết xuất 2.5. Kết quả khảo sát tỷ lệ dược liệu/dung môi chiết TCNCYH 163 (2) - 2023 tỷ lệ dược liệu/dung môi là 1/5, khối lượng cao và hàm lượng các chất đều 67 Khi chiết với thấp. Với tỷ lệ 1/10, hàm lượng hoạt chất đạt tỷ lệ cao nhất (γ-mangostin là 3,58% và α- mangostin là 24,58%). Khi chiết với tỷ lệ 1/15, khối lượng cao lớn nhất (8,094g), nhưng hàm
  6. 0.14 0 Khối lượng cao (g) γ-mangostin (%) α-mangostin (%) DC lần 1 DC lần 2 DC lần 3 TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC Biểu đồ 4. Kết quả khảo sát số lần chiết xuất 2.5. Kết quả khảo sát tỷ lệ dược liệu/dung môi chiết Kết quả khảo sát tỷ lệ dược liệu/dung môi chiết Khi chiết với tỷ lệ dược liệu/dung môi là 1/5, khối lượng cao và hàm lượng các chấtcác chất đều Khi chiết với tỷ lệ dược liệu/dung môi là 1/5, khối lượng cao và hàm lượng đều thấp. Với tỷthấp. Với tỷ lượng hoạt chất đạt tỷhoạt chất đạt tỷ lệ cao nhất (γ-mangostin là 3,58% và α- lệ 1/10, hàm lệ 1/10, hàm lượng lệ cao nhất (γ-mangostin là 3,58% và α-mangostin là 24,58%). Khi chiết với tỷ lệ 1/15, khối lượng với tỷ nhất (8,094g), nhưng hàm nhất hoạt chất lại thấp hơn mangostin là 24,58%). Khi chiết cao lớnlệ 1/15, khối lượng cao lớn lượng(8,094g), nhưng hàm so với tỷ lệ 1/10. lại thấp hơn so với tỷ lệ 1/10. lượng hoạt chất 30 24.58 25 20 14.31 13.56 15 10 7.987 8.094 4.502 5 3.58 2.6 2.17 0 Khối lượng cao (g) γ-mangostin (%) α-mangostin (%) Tỷ lệ 1/5 Tỷ lệ 1/10 Tỷ lệ 1/15 Biểu đồ 5. Kết quả khảo sát tỷ lệ dược liệu/dung môi chiết Biểu đồ 5. Kết quả khảo sát tỷ lệ dược liệu/dung môi chiết 3. Kết quả đánh giá độ ổn định của phương pháp 3. Kết quả đánh giá độ ổn định của phương pháp Đề tài tiến hành đánh giá độ ổn định của phương pháp chiết xuất trên 6 mẫu, với khối Đề tài tiến hành đánh giá độ ổn định của phương pháp chiết xuất trên 6 mẫu, với khối lượng dược lượng dược liệu là 50 g cùng các điều kiện chiết xuất: dung môi chiết xuất ethanol 70%, nhiệt liệu là 50 gxuất 60°C, thời gian chiết xuất 1 giờ, số lần xuất ethanol 70%, nhiệtlệ dược liệu/dung độ chiết cùng các điều kiện chiết xuất: dung môi chiết chiết xuất là 1 lần, tỷ độ chiết xuất 60°C, thời gian1/10. xuất 1 giờ, số lần chiết xuất là 1 lần, tỷ lệ dược liệu/dung môi là 1/10. môi là chiết Bảng 1. Kết quả đánh giá độ ổn định của phương pháp Bảng 1. Kết đánh giá độ ổn định của phương pháp γ-mangostin α-mangostin Khối lượng Khối lượng Mẫu 6 Hàm lượng Hàm lượng cao (g) thử (mg) tR S tR S % % Mẫu 1 6,216 53,2 7,286 271227 4,02 15,3 3572113 24,84 Mẫu 2 6,125 50,7 7,274 246535 3,84 15,27 3368619 24,58 Mẫu 3 6,224 51,3 7,524 252065 3,88 15,23 3457018 24,93 Mẫu 4 6,186 50,4 7,213 254395 3,98 15,11 3344798 24,56 Mẫu 5 6,248 50,4 7,203 253117 3,96 15,1 3363672 24,69 Mẫu 6 6,242 50,1 7,216 254787 4,01 15,12 3314900 24,48 Trung 6,207 51 7,286 255354 3,95 15,19 3403520 24,68 bình SD         0,073     0,175 RSD         1,843     0,708 68 TCNCYH 163 (2) - 2023
  7. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC Kết quả hiệu suất chiết cao và hàm lượng phương pháp chiết xuất là đun hồi lưu cách các hoạt chất được thể hiện trong bảng, nhận thủy, chiết Soxhlet, những phương pháp này thấy rằng: Hàm lượng γ-mangostin lớn nhất hiện đại nhưng tốn kém, đòi hỏi thiết bị và kỹ thu được ở mẫu số 1 (4,02%), hàm lượng thuật thực hiện phức tạp hơn; đề tài này sử α-mangostin lớn nhất thu được ở mẫu số 5 dụng phương pháp chiết siêu âm vì đây là (24,69%), khối lượng cao lớn nhất thu được ở phương pháp đơn giản, tiện lợi, tiết kiệm thời mẫu số 5 (6,248g). Tuy nhiên, sự chênh lệch gian khi thực hiện với nhiều mẫu trong quy mô giữa các chỉ số trên của cả 6 mẫu là không phòng thí nghiệm.11,12 Tuy nhiên, để xây dựng đáng kể, phương pháp chiết xuất có độ ổn định phương pháp đưa vào sản xuất quy mô lớn vẫn tương đối cao. cần khảo sát các phương pháp chiết xuất khác để lựa chọn được phương pháp phù hợp hơn IV. BÀN LUẬN mà vẫn đem lại hiệu quả tương xứng. 1. Về phương pháp nghiên cứu Măng cụt là dược liệu có chứa nhiều tạp Đề tài tiến hành khảo sát một số yếu tố cơ chất, đặc biệt là tanin. Đề tài mới chỉ dừng bản ảnh hưởng đến quá trình chiết xuất hoạt lại ở việc chiết xuất dược liệu và định lượng chất từ dược liệu, thường có ảnh hưởng lớn mangostin, chưa nghiên cứu các phương pháp đến hiệu suất chiết cao cũng như hàm lượng loại tạp và tạo cao khô bán thành phẩm. Đây là của các chất trong cao. Tuy nhiên các khảo các vấn đề rất cần quan tâm khi nghiên cứu tạo sát mới dừng lại ở các thí nghiệm đơn biến, cố cao bán thành phẩm phục vụ mục đích sản xuất định một số yếu tố trong điều kiện chiết xuất và thuốc và các sản phẩm khác. thay đổi một trong các yếu tố khảo sát. Các thí Đề tài tiến hành khảo sát sơ bộ bằng sắc ký nghiệm đơn biến có ưu điểm là dễ tiến hành, lớp mỏng. Đây là phương pháp phân tích đơn dễ đánh giá song nhược điểm là chỉ đánh giá giản, rẻ tiền, thích hợp với điều kiện các phòng được ảnh hưởng của từng yếu tố, chưa đánh thí nghiệm và cũng đã được các nghiên cứu giá được tác động qua lại giữa hai hay nhiều trước đây sử dụng.12 Sau khi đã đánh giá sơ bộ yếu tố với nhau; hoặc yếu tố nào ảnh hưởng để định hướng nghiên cứu, đề tài mới tiếp tục theo chiều thuận, yếu tố nào ảnh hưởng theo làm với lượng dược liệu nhiều hơn và tiến hành chiều nghịch. định lượng các hoạt chất bằng phương pháp Ngoài ra do hạn chế về mặt trang thiết bị HPLC. Đây là phương pháp có độ chính xác cũng như thời gian, đề tài mới chỉ dừng lại ở cao, cho các số liệu tin cậy. Các kết quả giữa việc đánh giá ảnh hưởng của 5 yếu tố giống hai phương pháp có tính tương đồng, trong đó như những nghiên cứu trước đây (dung môi, kết quả định lượng bằng HPLC khẳng định lại nhiệt độ, thời gian, số lần chiết, tỷ lệ dược liệu/ kết quả của sắc ký lớp mỏng, chứng tỏ nghiên dung môi).11 Còn có nhiều yếu tố khác cũng cứu đi đúng hướng. có thể ảnh hưởng đến quá trình chiết xuất cần 2. Về kết quả nghiên cứu được khảo sát thêm như: phương pháp chiết Về dung môi chiết xuất: mặc dù MeOH là xuất (chiết cách thuỷ, chiết hồi lưu, chiết siêu dung môi hoà tan tốt nhất các xanthon nhưng âm, chiết xuôi dòng/ngược dòng); áp suất trong EtOH lại là dung môi phù hợp hơn, đặc biệt quá trình chiết, khuấy trộn dược liệu trong quá là khi chiết xuất với quy mô lớn, phục vụ sản trình chiết hoặc độ mịn của dược liệu. xuất vì nó rẻ tiền, dễ kiếm, lại thân thiện với So với các nghiên cứu trước đây sử dụng môi trường. Nhược điểm của EtOH là dễ cháy TCNCYH 163 (2) - 2023 69
  8. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC nổ nên cần chú ý về nồng độ, nhiệt độ, áp suất lượng các chất chênh lệch nhau không đáng trong quá trình chiết xuất. Kết quả đề tài cho kể, song tỷ lệ 1/15 gây tốn kém nhiều dung môi thấy khi tăng nồng độ cồn từ 50%, 70%, 90%, dẫn đến tăng chi phí. Vì vậy, đề tài lựa chọn tỷ khối lượng cao thu được có xu hướng tăng lệ dược liệu/dung môi là 1/10. nhưng hàm lượng chất chỉ tăng nhanh từ nồng Như vậy, với việc chiết xuất cao từ vỏ quả độ 50% đến 70%, đến khi tăng lên nồng độ 90% măng cụt với các yếu tố đã lựa chọn, đề tài thì hàm lượng chất lại không tăng tương ứng. đã thu được cao có hàm lượng hoạt chất Do vậy, đề tài lựa chọn dung môi là EtOH 70%. γ-mangostin (3,95%) và α-mangostin (24,68%) Về nhiệt độ chiết xuất: khối lượng cao chiết cao hơn so với hàm lượng γ-mangostin (1,77%) và hàm lượng các chất trong cao có xu hướng và α-mangostin (17,70%) trong cao định chuẩn. tăng khi tăng nhiệt độ chiết, nhưng khi tăng đến Đề tài nghiên cứu của 2 tác giả Đào Hùng 80°C, chỉ có khối lượng cao chiết tăng nhưng Cường và Đỗ Thị Thúy Vân (2010) thu được không đáng kể, hàm lượng các chất lại có xu hàm lượng α-mangostin cao hơn so với đề tài hướng giảm. Điều này có thể giải thích do khi nghiên cứu này (27,46% so với 24,68%). Tuy tăng nhiệt độ có thể làm tăng quá trình hoà tan nhiên, tổng hàm lượng các hoạt chất mangostin của một số tạp chất khác có trong vỏ măng cụt. thu được ở đề tài của 2 tác giả trên lại thấp hơn Mặt khác để đảm bảo an toàn khi dùng dung môi so với đề tài nghiên cứu này (27,46% so với là EtOH, đề tài lựa chọn nhiệt độ chiết là 60°C. 28,63%).11 Về thời gian chiết xuất: thời gian quá ngắn V. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ (30 phút) không đủ để thực hiện hết các quá trình xảy ra trong chiết xuất dược liệu nên khối 1. Kết luận lượng cao và hàm lượng các chất đều ở mức Sau khi triển khai và thực hiện, đề tài đã đạt rất thấp. Thời gian chiết là 1 giờ và 2 giờ cho được mục tiêu đề ra và rút ra kết luận về một khối lượng cao và hàm lượng các chất chênh số các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình chiết lệch không đáng kể. Tuy nhiên, chiết trong 2 giờ xuất cao giàu hoạt chất từ vỏ quả măng cụt, từ gây tốn kém nguyên, nhiên liệu và công sức mà đó lựa chọn được điều kiện chiết xuất phù hợp hiệu quả thu lại không đủ bù đắp. Vậy nên, đề tài là: dung môi chiết xuất ethanol 70%, nhiệt độ quyết định lựa chọn thời gian chiết là 1 giờ. chiết xuất 60°C, thời gian chiết xuất 1 giờ, số Về số lần chiết: ngay từ lần chiết đầu tiên lần chiết xuất là 1 lần, tỷ lệ dược liệu/dung môi đã thu được hàm lượng hoạt chất cao nhất, là 1/10. các lần chiết thứ 2 và thứ 3 có thể chiết được Đề tài cũng đã tiến hành khảo sát độ ổn định các tạp chất nên khối lượng cao thu được bằng của phương pháp chiết xuất trên 6 mẫu, với khoảng ½ lần đầu nhưng hàm lượng các hoạt khối lượng dược liệu là 50 g cùng các điều kiện chất chỉ còn khoảng 10 - 15% (lần 2) và 4 - 6% chiết xuất như trên thu được: Khối lượng cao (lần 3). Việc chiết tiếp lần 2 và lần 3 làm tăng trung bình: 6,207g; hàm lượng γ-mangostin chi phí mà hiệu quả không tương xứng nên đề trung bình 3,95%; hàm lượng α-mangostin tài lựa chọn chiết dược liệu 1 lần. trung bình: 24,68%. Phương pháp chiết xuất có Về tỷ lệ dược liệu/dung môi: với tỷ lệ quá độ ổn định cao (RSD < 2%). thấp (1/5) có thể chưa đủ thấm ẩm dược liệu Với việc chiết xuất vỏ quả măng cụt với các nên quá trình chiết xuất chưa xảy ra hoàn toàn. yếu tố đã lựa chọn, đề tài đã thu được cao có Với tỷ lệ 1/10 và 1/15, khối lượng cao và hàm hàm lượng hoạt chất γ-mangostin (3,95%) và 70 TCNCYH 163 (2) - 2023
  9. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC α-mangostin (24,68%) cao hơn so với hàm Structure of mangostin. Journal of Chemical lượng γ-mangostin (1,77%) và α-mangostin Crystallography. 2000; 30: 203-205. doi: (17,70%) có trong cao định chuẩn. 10.1023/A:1009591300361. 2. Kiến nghị 7. Yodhnu S, SirikatithamA, Wattanapiromsakul Đề tài có một số đề xuất sau: C. Validation of LC for the Determination of - Nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của α-Mangostin in Mangosteen Peel Extract: A Tool các yếu tố khác đến quá trình chiết xuất như for Quality Assessment of Garcinia mangostana phương pháp chiết, khuấy trộn dược liệu, độ L. Journal of Chromatographic Science. 2009; mịn của dược liệu…; đánh giá tác động qua lại 47(3): 185-189. doi: 10.1093/chromsci/47.3.185. giữa các yếu tố này. 8. Công dụng, cách dùng Măng cụt. Tra - Nghiên cứu phương pháp loại tạp cho cứu dược liệu. Accessed May 14, 2021. https:// cao chiết, phương pháp tạo cao khô bán thành tracuuduoclieu.vn/mang-cut.html phẩm. 9. Măng cụt (Garcinia mangostana L.). - Xây dựng tiêu chuẩn cơ sở cho cao chiết Accessed May 14, 2021. http://vienduoclieu.org. giàu hoạt chất từ vỏ quả măng cụt. vn/tttv/danh-muc-cay-thuoc/cong-trinh-nghien- cuu/Mang_cut_Garcinia_mangostana_L_3047 TÀI LIỆU THAM KHẢO 10. Aisha AFA, Ismail Z, Abu-Salah KM, 1. Ngô Vân Thu, Trần Hùng. Dược liệu học. Majid AMSA. Solid dispersions of α-mangostin Vol tập 1. NXB Y học; 2011. improve its aqueous solubility through self- 2. Đỗ Tất Lợi. Những cây thuốc và vị thuốc assembly of nanomicelles. J Pharm Sci. 2012; Việt Nam. Nhà xuất bản Y học; 2004. 101(2): 815-825. doi: 10.1002/jps.22806. 3. Chitchumroonchokchai C, Thomas-Ahner 11. Đào HC, Đỗ TTV. Nghiên cứu chiết JM, Li J, et al. Anti-tumorigenicity of dietary tách và xác định Xanthones từ vỏ quả măng α-mangostin in an HT-29 colon cell xenograft cụt (GARCINIA MANGOSTANA L.). Published model and the tissue distribution of xanthones online 2010. Accessed December 12, 2022. and their phase II metabolites. Molecular http://data.udn.vn/handle/DHDN/2484. Nutrition & Food Research. 2013; 57(2):203- 12. Đỗ VĐ, Nguyễn VĐ. Nghiên cứu thành 211. doi: 10.1002/mnfr.201200539. phần hóa học vỏ quả măng cụt xanh. Thesis. 4. Matsumoto K, Akao Y, Kobayashi E, et Khoa Hóa học. Trường Đại học Khoa học Tự al. Induction of apoptosis by xanthones from nhiên; 2011. Accessed December 12, 2022. http:// mangosteen in human leukemia cell lines. J repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/7732. Nat Prod. 2003; 66(8): 1124-1127. doi: 10.1021/ 13. Mai TH. Nghiên cứu quy trình tách chiết np020546u. và tinh chế mangostin trong vỏ quả măng cụt 5. Li P, Tian W, Ma X. Alpha-mangostin Garcinia mangostana L. làm thuỗc hỗ trợ điều inhibits intracellular fatty acid synthase and trị ung thư. Thesis. 2011. Accessed September induces apoptosis in breast cancer cells. Mol 22, 2022. http://repository.vnu.edu.vn/handle/ Cancer. 2014; 13: 138. doi: 10.1186/1476- VNU_123/9239 4598-13-138. 14. Mangosteen Extract | Nguyên liệu ngành 6. Malathi R, Kabaleeswaran V, Rajan S. Dược và TPCN. Mangosteen Extract | Nguyên liệu ngành Dược và TPCN. Accessed May 14, TCNCYH 163 (2) - 2023 71
  10. TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC 2021. http://thiennguyen.net.vn/mangosteen- High Performance Thin-Layer Chromatographic extract-1.html Method for Determination of α-Mangostin in 15. Mangoselect - Fytexia. Accessed May Fruit Pericarp of Mangosteen Plant (Garcinia 14, 2021. https://fytexia.com/mangoselect/ mangostana L.) using Ultraviolet - Visible 16. Misra H, Dwivedi BK, Mehta D, Mehta Detection. Rec Nat Prod. Published online BK, Jain DC. Development and Validation of 2009:9. Summary ASSESSMENT OF FACTORS AFFECTING THE EXTRACTION PROCESS OF MANGOSTEEN RIND (GARCINIA MANGOSTANA L.) Mangosteen (Garcinia mangostana L.) is a popular fruit, among about 40 xanthones found in the peel, the mangostin (including α-mangostin, β-mangostin and γ-mangostin) are of great interest. This study has investigated the factors affecting the extraction process through preliminary investigation by thin layer chromatography and quantification of high polyphenols obtained by HPLC, with the goal of selecting some technical parameters laboratory scale technique for extracting high levels of active ingredient mangostin from Mangosteen rind. As a result, the study selected suitable extraction conditions: ethanol concentration of 70%, temperature of 60°C, time of 60 mins, extracted once time, and material-solvent ratio of 1/10 (g/ml). The method has high stability (RSD < 2%) and gives high results with higher content of γ-mangostin (3.95%) and α-mangostin (24.68%) than that of γ-mangostin (1.77%) and α-mangostin (17.70%) in the standard. Keywords: Mangosteen, Garcinia mangostana, xanthon, mangostin. 72 TCNCYH 163 (2) - 2023
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2