Đánh giá kết quả tán sỏi nội soi ngược chiều trên bệnh nhân suy thận cấp do sỏi niệu quản

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br />  ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ TÁN SỎI NỘI SOI NGƯỢC CHIỀU  <br /> TRÊN BỆNH NHÂN SUY THẬN CẤP DO SỎI NIỆU QUẢN <br /> Võ Hữu Chí*, Trần Ngọc Sinh** <br /> <br /> TÓM TẮT <br /> Mục tiêu: Đánh giá kết quả chẩn đoán, chỉ định và điều trị tán sỏi nội soi ngược chiều trên bệnh nhân suy <br /> thận cấp do sỏi niệu quản. <br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Báo cáo loạt ca lâm sàng, những trường hợp chẩn đoán suy thận <br /> cấp sau thận do sỏi niệu quản, lâm sàng có thiểu niệu và vô niệu, creatinin huyết thanh lúc nhập viện ≥ 1,5 <br /> mg/dL và mức độ tăng creatinin huyết thanh > 0,5 mg/dL. Tất cả bệnh nhân được điều trị tán sỏi nội soi ngược <br /> chiều bằng Holmium YAG laser tại bệnh viện  Chợ  Rẫy  và  bệnh  viện  Bình  Dân  từ  tháng  1/  2012  đến  tháng <br /> 5/2013.  <br /> Kết quả: 27 bệnh nhân, tuổi trung bình 49,19 tuổi (28‐75), 11 nữ (40,7%), 16 nam (59,3%). Nguyên nhân <br /> suy thận cấp do sỏi: sỏi niệu quản 2 bên 40,8%, sỏi niệu quản trên thận độc nhất là 37,0%, sỏi niệu quản trên sỏi <br /> thận đối bên là 7,4%, sỏi niệu quản trên sỏi bể thận là 3,7%, sỏi niệu quản trên hẹp khúc nối bể thận niệu quản <br /> đối bên là 3,7% và sỏi niệu quản trên thận teo là 7,4%. Có 27/27 bệnh nhân thận trướng nước trên siêu âm. <br /> Điều trị tán sỏi nội soi gồm 27 bệnh nhân, thời gian tán sỏi trung bình 27,5 phút (15‐45) với kết quả tán sỏi tốt <br /> 22 (81,5%), trung bình 4 (14,8%) và kém 1 (3,7%). Một trường hợp không tiếp cận được sỏi do không tìm được <br /> miệng niệu quản (3,7%) và 26 trường hợp (96,3%) tán sỏi thành công với nồng độ creatinin huyết thanh trở lại <br /> giá trị bình thường, sau 7 ngày xuất viện 7 (26,9%), sau 1 tháng 20 (76,9%) và sau 3 tháng 25 (96,1%). Một <br /> trường hợp sau 3 tháng chức năng thận chưa trở lại giá trị bình thường. Kết quả sau 3 tháng thành công 25 <br /> (92,6%) và thất bại 2 (7,4%). <br /> Kết luận: Tán sỏi nội soi ngược chiều trên bên nhân suy thận cấp do sỏi niệu quản là một phẫu thuật ít xâm <br /> hại, hoàn toàn khả thi với tính an toàn và hiệu quả cao. Đôi khi cần phải lọc máu ngoài thận trước khi tiến hành <br /> tán sỏi giãi quyết nguyên nhân bế tắc. <br /> Từ khoá: tán sỏi nội soi, suy thận cấp, sỏi niệu quản <br /> <br /> ABTRACT <br /> EVALUATE THE RESULT OF RETROGRADE YRETEROSCOPIC LITHTRIPSY FOR TREANING <br /> ACUTE RENAL FAILURE PATIENTS WITH URINARY TRACT CALCULI<br /> Vo Huu Tri, Tran Ngoc Sinh * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 ‐ Supplement of No 1 – 2014: 29 ‐ 38 <br /> Objective:  To  assess  the  diagnostic  result,  the  indication  and  the  treatment  of  retrograde  ureteroscopic <br /> lithotripsy for treating acute renal failure patients with urinary tract calculi. <br />  Methods: The case series study. The patients diagnostic acute renal failure with urinary tract calculi,with <br /> anuria  and  oliguria,  creatininemia  on  admission  ≥  1.5  mg/dL,  oncreased  mean  volume  >  0.5  mg/dL.  All  of <br /> patients underwent uretroscopic lithtripsy by Holmium YAG laser. From january 2012 to may 2013 at Chợ Rẫy <br /> Hospital and Bình Dân Hospital. <br /> Result: A total of 27 patients, mean 49.19 ys (28‐75), 11 female (40.7%), 16 male (59.3%). Causes of acute <br /> renal failure: ureteral calculi bilateral 40.8%, ureteral stones with single kiney 37.0%, ureteral stones plus renal <br /> stones on the other side: 7.4%, ureteral stones plus pyelostones were 3.7%, ureteral calculi plus stricture of pyelo‐<br /> * Bệnh viện Hữu Nghị Đồng Tháp <br /> Tác giả liên lạc. BS Võ Hữu Chí <br /> <br /> Niệu Khoa <br /> <br /> ** Đại học Y Dược TPHCM <br /> ĐT: 0918643253  Email: bsvohuuchi@yahoo.com  <br /> <br /> 29<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> uretr junction on the other side (3.7%) and ureteral plus small kidney (7.4%). 27/27 patients had hydronephrosic <br /> on ultrasounde. 27 patients underwent ureteoscospic lithotripsy. Duration mean of lithtripsy was 27.5 minutes <br /> (15‐45). Assessement of lithotripsy: Good 22 (81.5%), Averrage 4 (14.8%) and poor 1 (3.7%). Of 26 patients <br /> were evaluated the restoration of renal function when creatininemia index returned nomal value after discharge 7 <br /> days 7 (26.9%), after 1 months 20 (92.6%) and failure of 2 (7.4%). <br /> Conlusion: Retrograde ureteroscospic lithotripsy for the patients with acute renal failure by ureteral calculi <br /> were a minimally invasive procedure, it is feasible, safe and high effective techniques. Sometimes, dialysis before <br /> performing lithotripsy to resolve obstructive cause. <br /> Keyword: endoscopic lithotripsy calculi, acute renal failure, stone ureteral <br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> Sỏi niệu quản thường gây bế tắc và thương <br /> tổn  sớm  ở  đường  tiết  niệu.  Nếu  bế  tắc  xãy  ra <br /> trên  cả  2  thận  kèm  theo  nhiễm  trùng  dễ  gây <br /> thiểu niệu, vô niệu, suy thận cấp và có thể dẫn <br /> đến tử vong. Suy thận cấp do sỏi là một bệnh <br /> lý  cấp  cứu  ngoại  khoa,  nguyên  nhân  thường <br /> gặp  là  do  sỏi  niệu  quản  2  bên  24  %,  sỏi  niệu <br /> quản  trên  thận  độc  nhất  11,1%,  sỏi  niệu  quản <br /> trên thận teo 20 %(22). <br /> Nhiều  tác  giả  nghiên  cứu  cho  rằng  sỏi  niệu <br /> quản hai bên, nhất là sỏi niệu quản trên thận độc <br /> nhất cần phải được điều trị ngoại khoa sớm giải <br /> quyết nguyên nhân bế tắc(16,23,24). Nếu điều trị kịp <br /> thời chức năng thận có thể hồi phục hoàn toàn. <br /> Nếu  không  được  điều  trị  hoặc  điều  trị  không <br /> đúng sẽ dẫn đến suy thận mạn tính phải điều trị <br /> thay thế thận. Điều trị suy thận cấp do sỏi, điều <br /> quan trọng nhất là phải kết hơp điều trị nội và <br /> ngoại  khoa.  Nếu  cần  thiết  phải  lọc  máu  ngoài <br /> thận trước và sau phẫu thuật(21).  <br /> Trước đây, điều trị sỏi niệu quản chủ yếu là <br /> mổ mở lấy sỏi. Ngày nay, bên cạnh các phương <br /> pháp can thiệp ít xâm hại: Nội soi lấy sỏi, tán sỏi <br /> ngoài  cơ  thể,  tán  sỏi  niệu  quản  nội  soi  ngược <br /> chiều. Trong đó, tán sỏi niệu quản nội soi ngược <br /> chiều  đã  thể  hiện  là  một  kỹ  thuật  ưu  việt  nhất <br /> đem lại hiệu quả tốt hơn và giảm tối đa tác hại <br /> trên  đường  tiết  niệu,  là  chỉ  định  hàng  đầu  cho <br /> tất cả vị trí sỏi niệu quản(6). <br /> Trên thế giới đã có nhiều công trình nghiên <br /> cứu  tán  sỏi  niệu  quản  nội  soi  ngược  chiều  trên <br /> bệnh nhân suy thận cấp do sỏi niệu quản với tỷ <br /> lệ thành công từ 93 % đến 100 %(1,7,9,14,15).  <br /> <br /> 30<br /> <br /> Trong  tình  hình  Việt  Nam  hiện  nay,  liệu <br /> chúng ta có thể áp dụng kỹ thuật tán sỏi nội soi <br /> ngược chiều trên bệnh nhân suy thận cấp do sỏi <br /> niệu  quản  có  an  toàn  và  hiệu  quả  không.  Việc <br /> chỉ  định  tán  sỏi  nội  soi  ngược  chiều  thực  hiện <br /> như  thế  nào  khi  bệnh  nhân  có  tình  trạng  suy <br /> thận  cấp  tiến  triển  nhanh,  kể  cả  suy  thận  cấp <br /> nặng và có nhiễm trùng niệu kèm theo. Mức độ <br /> hồi phục chức năng thận như thế nào sau tán sỏi <br /> nội soi. <br /> Hiện  nay  trong  nước  chưa  có  nghiên  cứu <br /> đánh giá về kết quả phương pháp điều trị tán <br /> sỏi  nội  soi  ngược  chiều  trên  bệnh  nhân  suy <br /> thận  cấp.  Vì  vậy,  đây  là  lý  do  để  chúng  tôi <br /> thực hiện đề tài:”Đánh giá kết quả tán sỏi nội <br /> soi ngược chiều trên bệnh nhân suy thận cấp <br /> do sỏi niệu quản”. <br /> <br /> MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU <br /> Đánh  giá  kết  quả  chẩn  đoán,  chỉ  định  và <br /> điều  trị  tán  sỏi  nội  soi  ngược  chiều  trên  bệnh <br /> nhân suy thận cấp do sỏi niệu quản. <br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG ‐ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> Đối tượng nghiên cứu <br /> Gồm  27  bệnh  nhân  nhập  viện  tại  khoa  tiết <br /> niệu Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Bình Dân, <br /> được chẩn đoán suy thận cấp do sỏi niệu quản <br /> và được điều trị bằng phương pháp tán sỏi niệu <br /> quản nội soi ngược chiều. <br /> <br /> Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân <br /> Bệnh nhân được chẩn đoán là suy thận cấp <br /> do sỏi NQ: Sỏi NQ 2 bên, sỏi NQ trên thận độc <br /> nhất, sỏi NQ một bên và một bên nguyên nhân <br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 <br /> bế tắc khác (sỏi thận, sỏi bể thận, thận teo...). <br /> Kích thước sỏi ≤ 15mm. <br /> Bệnh  nhân  suy  thận  nặng  được  lọc  máu <br /> ngoài  thận  ổn  định  (kali  máu    8‐  10 <br /> mg/dL, chưa được lọc máu ngoài thận. <br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Ab Kader (2009), có 19/19 bệnh nhân (100%) vô <br /> niệu(9). SiXiang Yang, CS (2008), có 45 (91,8%)(13). <br /> Kết quả chúng tôi có 27 bệnh nhân, nhập viện vì <br /> thiểu niệu là 59,3% (16 TH), vô niệu là 40,7% (11 <br /> TH)  và  đau  hông  lưng  có  tỷ  lệ  100%.  Kết  quả <br /> chúng tôi có triệu chứng lâm sàng phù hợp với <br /> kết quả nghiên cứu các tác giả trên. <br /> <br /> Chẩn đoán bế tắc đường tiết niệu <br /> Độ trướng nước thận trên siêu âm:  <br /> ‐  Độ  1:  bên  phải  7  (43,8%)  và  bên  trái  8 <br /> (36,4%). <br /> ‐ Độ  2: 15 bên phải 8 (50,0%) và bên trái 12 <br /> (54,5%). <br /> ‐  Độ  3:  15  bên  phải  1  (6,2%)  và  bên  trái  2 <br /> (9,1%). <br /> Giãn niệu quản trên sỏi: <br /> ‐ Không giãn: bên phải 6 (37,5%) và bên trái <br /> 6 (27,3%). <br /> ‐ Có giãn: bên phải 10 (62,5%) và bên trái 16 <br /> (72,2%). <br /> <br /> Thực  hiện  tại  Bệnh  viện  Chợ  Rẫy  và  Bệnh <br /> viện Bình Dân.  <br /> <br /> Nồng độ Creatinine huyết thanh <br /> ‐  Creatinin  huyết  thanh  lúc  nhập  viện:  2,97 <br /> mg/ dL (1,9‐4,7). <br /> <br /> Thời  gian  từ  tháng  01  năm  2012  đến  tháng <br /> 05 năm 2013. <br /> <br /> ‐  Creatinin  huyết  thanh  trước  tán  sỏi:  3,85 <br /> mg/ dL (2,6‐5,3). <br /> <br /> KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN <br /> <br /> ‐ Mức độ tăng creatinnin huyết thanh trung <br /> bình: 0,88 mg/ dL (0,6‐1,6). <br /> <br /> Mô tả loạt ca lâm sàng. <br /> <br /> ‐ Tuổi trung bình: 49,19 tuổi (28‐75). <br /> ‐ Nữ 11 (40,7%) và Nam 16 (59,3%). <br /> <br /> Chẩn đoán suy thận cấp sau thận do sỏi <br /> Lâm sàng <br /> ‐ Đau lưng do bế tắc đường  tiết  niệu:  27/27 <br /> (100%),  bên  phải  10  (37,0%)  và  bên  trái  11 <br /> (40,7%). <br /> ‐ Thiểu niệu và vô niệu: 27/27 (100%), thiểu <br /> niệu 16 (59,3%) và vô niệu 11 (47,7%). <br /> Theo Haowen Jiang, CS (2005), có 21 (77,8%) <br /> đau lưng, 24 (88,9%) thiểu niệu và 3 (11,1%) vô <br /> niệu và số ngày thiểu niệu là 2,5 ngày, vô niệu 1 <br /> ngày(7). TANG Zheng‐yan, CS (2006), có 5(38,5%) <br /> thiểu niệu và 8 (61,5%) vô niệu(15). Mohammad S. <br /> <br /> Niệu Khoa <br /> <br /> Theo  Haowen  Jiang,  CS  (2005),  có  nồng  độ <br /> creatine  máu  trung  bình  4,6  mg/dL  (1,6‐7,7)(7). <br /> Mohammad  S.  Ab  Kader  (2009),  có  nồng  độ <br /> creatine HT trung bình 3,5 mg/dL (2,0‐5,5)(9). Kết <br /> quả  chúng  tôi  nồng  độ  creatinine  huyết  thanh <br /> trước  tán  sỏi  trung  bình  3,85  mg/dL  (2,6‐5,3), <br /> phù  hợp  với  kết  quả  nghiên  cứu  của <br /> Mohammad  S.  Ab  Kader  (2009)(9).  Chúng  tôi <br /> chẩn đoán suy thận cấp sau thận do sỏi, chủ yếu <br /> dựa  vào  bệnh  cảnh  lâm  sàng  cấp  cứu  với  tình <br /> trạng  thiểu  niệu  và  vô  niệu  100%  (27  TH)  và <br /> creatinin huyết thanh lúc nhập viện nhỏ nhất là <br /> 1,9 mg/dL, mức tăng trung bình creatinin huyết <br /> thanh  lúc  nhập  viện  và  trước  tán  sỏi  là  0,88 <br /> mg/dL  (0,6‐1,6)  và  Kết  quả  của  chúng  tôi  phù <br /> <br /> 31<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014<br /> <br /> hợp  kết  quả  nghiên  cứu  tác  giả  Mohammad  S. <br /> Ab Kader (2009)(9). <br /> <br /> Độ thanh lọc cầu thận <br /> ‐ Trước tán sỏi: 20,56 ml/ phút (13,5 – 29,7). <br /> <br /> Chẩn đoán nguyên nhân suy thận cấp sau <br /> thận do sỏi niệu quản  <br /> Tiền căn niệu khoa  <br /> Sỏi thận: 4 (14,8%), mổ sỏi thận 10 (37,0%). <br /> Cắt  thận  5  (18,5%)  và  thận  độc  nhất  10 <br /> (37,0%). <br /> <br /> Chẩn đoán hình ảnh  <br /> Vị  trí  sỏi:  bên  phải  5  (18,6%),  bên  trái  11 <br /> (40,7%) và hai bên 11 (40,7%). <br /> Kích thước sỏi: Bên phải: ngang: 7,25 mm (5‐<br /> 11),  dọc:  10,06  mm  (6‐15).  Bên  trái:  ngang:  7,59 <br /> mm (5‐12), dọc: 10,09 mm (7‐15). <br /> <br /> Nguyên nhân suy thận cấp <br /> Sỏi  niệu  quản  2  bên  40,8%  (11  TH),  sỏi  NQ <br /> trên thận độc nhất 37,0% (10 TH), sỏi niệu quản <br /> 1 bên và 01 bên là: sỏi thận là 7,4 % (2 TH), sỏi bể <br /> thận đối bên 3,7% (1 TH), hẹp khúc nối bể thận <br /> niệu  quản  đối  bên  3,7%  (1  TH)  và  thận  teo  đối <br /> bên là 7,4 % (2 TH). Theo TANG Zheng‐yan, CS <br /> (2006), có 9 (69,2%) trường hợp sỏi NQ 2 bên, 2 <br /> (15,4 %) thận độc nhất, 1 (7,7%) thận teo đối bên <br /> và 1 (7,7%) thận móng ngựa đối bên(15). SiXiang <br /> Yang, CS (2008)(13), gặp sỏi NQ 2 bên 73,5 % và <br /> sỏi NQ trên thận độc nhất là 20,4 %. Mohammad <br /> S. Ab‐Kader (2009)(9), gặp sỏi NQ 2 bên 73,7 % và <br /> sỏi  NQ  trên  thận  độc  nhất  là  26,3  %.  Nguyên <br /> nhân suy thận cấp do sỏi niệu  quản  của  chúng <br /> tôi phù hợp với kết quả nghiên cứu của các tác <br /> giả trên. <br /> <br /> Các rối loạn sinh hoá do suy thận cấp  <br /> Kali máu <br /> ‐ Lúc nhập viện: 4,14 mmol/L (3,0‐7,0). <br /> ‐ Trước tán sỏi: 3,79 mmol/L (2,5‐5,0). <br /> Dự trữ kiềm trong máu <br /> Thực  hiện  trên  24  bệnh  nhân,  chiếm  tỷ  lệ <br /> 88,8%. <br /> ‐ Lúc nhập viện: 21,0 mEq/L (15,0‐26,0). <br /> <br /> 32<br /> <br /> Triệu chứng nhiễm trùng niệu <br /> ‐ Bạch cầu máu lúc nhập viện: 10,58 G/L (6,3‐<br /> 15,5). <br /> ‐ Bạch cầu máu trước tán sỏi:  9,74  G/L  (6,3‐<br /> 12,5). <br /> ‐ Bạch cầu niệu âm tính: 12/27 (44,4%). <br /> ‐ Bạch cầu niệu dương tính: 11/27 (40,8%). <br /> ‐ Cấy nước tiểu: 4/27 TH, dương tính 3 TH, <br /> âm tính 1 TH. <br /> <br /> Điều trị tán sỏi nội soi ngược chiều  <br /> Điều trị hỗ trợ nội khoa trước tán sỏi <br /> Theo  Haowen  Jiang,  CS  (2005)(7),  có  chỉ  số <br /> kali  máu  tăng  từ  5,6  –  6,3  mmol/L  trong  12/27 <br /> bệnh nhân là 44,4 % và lọc máu ngoài thận cấp <br /> cứu cho 3,7% (1/27) bệnh nhân có kali máu trước <br /> tán sỏi là 6,3 mmol/L, sau lọc máu kali máu giảm <br /> xuống 5,6 mmol/. SiXiang  Yang,  CS  (2008)(13)  có <br /> kali  máu  tăng  từ  5,6‐6,8  mmol/L  gặp  12  bệnh <br /> nhân  (44,4%),  tác  giả  chỉ  định  lọc  máu  ngoài <br /> thận  khi  kali  máu  >  6,5  mmo/L.  Chúng  tôi  lọc <br /> máu ngoài thận cho 1 trường hợp trước tán sỏi <br /> với kali 7,0 mmol/L, chiếm tỷ lệ 3,7 %, creatinine <br /> lúc  nhập  viện  là  3,4  mg/dL  tăng  lên  4,6  mg/dL <br /> với kali máu 7,0 mg/dL. Sau lọc máu ngoài thận <br /> creatinine huyết thanh trước tán sỏi là 4,1 mg/dL <br /> và nồng độ kali máu là 4,1 mmol/L. Kết quả điều <br /> trị hỗ trợ lọc máu ngoài thận trước tán sỏi nội soi <br /> của  chúng  tôi,  phù  hợp  với  kết  quả  của  các <br /> nghiên cứu trên. Chúng tôi có 01 bệnh nhân toan <br /> máu  trước  tán  sỏi,  chiếm  tỷ  lệ  3,7  %, <br /> creatinine.HT  lúc  nhập  viện  4,0  mg/dL,  kali  4,9 <br /> mmol/L  và  dự  trữ  kiềm  15  mEq/  L.  Bệnh  nhân <br /> không có biểu hiện rối loạn hô hấp, chúng tôi chỉ <br /> điều  trị  nội  khoa  bằng  truyền  dịch  Natri <br /> bicarbonate 1,4 %.  <br /> Điều trị nhiễm trùng niệu  <br /> Về  đánh  giá  nhiễm  trùng  niệu:  05  trường <br /> hợp có triệu chứng sốt chiếm tỷ lệ 18,5 % và 01 <br /> trường  hợp  tiểu  gắt  lúc  nhập  viện  3,7%,  tất  cả <br /> đều có bạch cầu niệu dương tính (1TH + và 5 TH <br /> ++) và bạch cầu máu  11 G/L (3 <br /> TH), > 15 G/L (2 TH). Trong đó cấy nước tiểu 4 <br /> trường hợp, có 03 trường hợp dương tính với vi <br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 1 * 2014 <br /> khuẩn  Proteus  Mirabilus  (1  TH),  Enterobacter <br /> Cloaeaec  (2  TH).  Chúng  tôi  dùng  kháng  sinh <br /> cephalosporin  thế  hệ  III  tiêm  tỉnh  mạch  cho  tất <br /> cả  27  bệnh  nhân,  với  kết  quả  sau:Lâm  sàng <br /> không  có  triệu  chứng  nhiễm  trùng  niệu:  kháng <br /> sinh tỉnh mạch trước tán sỏi 40,7% (11 TH). Lâm <br /> sàng  có  triệu  chứng  nhiễm  trùng  niệu:  kháng <br /> sinh  tỉnh  mạch  12  –  24  giờ  trước  tán  sỏi  44,5% <br /> (12 TH). Nghi ngờ nhiễm trùng niệu + cấy nước <br /> tiểu:  vì  bệnh  cấp  cứu  không  thể  chờ  kết  quả <br /> kháng sinh đồ (3‐4 ngày sau cấy). Nên chúng tôi <br /> dùng  kháng  sinh  theo  kinh  nghiệm,  nhiều  tác <br /> giả  khuyên  dùng  phối  hợp  nhiều  loại  kháng <br /> sinh  phổ  rộng  có  tác  dụng  tức  thì  bằng  đường <br /> tỉnh  mạch,  tiến  hành  tán  sỏi  nội  soi  và  sau  mổ <br /> dùng  kháng  sinh  theo  kết  quả  kháng  sinh  đồ <br /> 14,8% (4 TH). Theo Haowen Jiang, CS (2005), có <br /> 7/27 trường hợp bạch cầu niệu dương tính, tỷ lệ <br /> là  25,9  %,  tác  giả  dùng  kháng  sinh  Rocephin <br /> 1gram  x  2  tiêm  tỉnh  mạch  trước  tán  sỏi(7). <br /> Nguyễn  Văn  Học  lâm  sàng  có  triệu  chứng <br /> nhiễm trùng niệu, dùng kháng sinh trước tán sỏi <br /> ít nhất 12‐24 giờ. Kết quả của chúng tôi, bạch cầu <br /> niệu  dương  tính  là  40,8  %  (11  TH)  và  1  trường <br /> hợp  tiểu  gắt  lúc  nhập  viện.  Những  trường  hợp <br /> này  chúng  tôi  đều  dùng  kháng  sinh <br /> Cephalosporin thế  hệ  III,  đường  tỉnh  mạch  trước <br /> tán sỏi 12‐ 24 giờ. Kết quả của chúng tôi phù hợp <br /> với  kết  quả  của  Haowen  Jiang,  CS  (2005)  và <br /> Nguyễn  Văn  Học(7,12).  Theo  Nguyễn  văn  Học <br /> những  trường  hợp  không  có  biểu  hiện  triệu <br /> chứng  nhiễm  trùng  niệu  trên  lâm  sàng,  dùng <br /> kháng sinh đường tỉnh mạch một liều trước khi <br /> tán  sỏi.  Theo  SiXiang  Yang,  CS  (2008),  tác  giả <br /> dùng kháng sinh cefuroxim 1 gram x 2 tiêm tỉnh <br /> mạch  trước  tán  sỏi  cho  tất  cả  bệnh  nhân  trước <br /> tán sỏi(13). Kết quả của  chúng  có  40,7%  (11  TH), <br /> không  có  triệu  chứng  lâm  sàng  nhiễm  trùng <br /> niệu, những trường hợp này chúng tôi đều dùng <br /> kháng sinh Cephalosporin thế hệ III trước tán sỏi. <br /> Kết quả của chúng tôi phù hợp với kết quả của <br /> Nguyễn văn Học và SiXiang Yang, CS(12,13).Trong <br /> nghiên cứu của chúng tôi không thực hiện được <br /> nuôi cấy nước tiểu có hệ thống, tương tự tác giả <br /> Dương  văn  Trung  và  Nguyễn  Minh  Quang(4,11). <br /> <br /> Niệu Khoa <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Vì nhiều lý do khách quan bệnh nhân nhập viện <br /> với vô niệu không có nước tiểu hoặc không phát <br /> hiện triệu chứng nhiễm trùng niệu trên lâm sàng <br /> nên  chúng  tôi  không  làm  xét  nghiệm  cấy  nước <br /> tiểu một cách hệ thống. Tuy nhiên chúng tôi cấy <br /> nước tiểu cho 04 trường hợp trước và trong lúc <br /> tán sỏi, trong đó có 02 trường hợp cấy nước tiểu <br /> dương  tính  với  Enterobacter  Cloaeaec  và  01 <br /> trường hợp dương tính với Proteus Mirabilis và <br /> 01 trường hợp âm tính (sau 7 ngày không mọc vi <br /> khuẩn). Những trường hợp trên chúng tôi dùng <br /> kháng  sinh  theo  kinh  nghiệm,  nhiều  tác  giả <br /> khuyên  dùng  phối  hợp  nhiều  loại  kháng  sinh <br /> phổ  rộng  có  tác  dụng  tức  thì  bằng  đường  tỉnh <br /> mạch, tiến hành tán sỏi nội soi và sau mổ dùng <br /> kháng sinh theo kết quả kháng sinh đồ 14,8% (4 <br /> TH). <br /> <br /> Điều trị tán sỏi nội soi <br /> Chỉ định tán sỏi niệu quản nội soi ngược chiều <br /> 27 bệnh nhân, mổ cấp cứu chiếm tỷ lệ 88,9 % <br /> (24 TH), mổ bán cấp 11,1 %.(3 TH). Thời gian từ <br /> nhập viện đến phẫu thuật