intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

ĐỀ ÁN MÔN HỌC PHÁP LUẬT KINH DOANH VIỆT NAM : ĐỀ TÀI "THỦ TỤC GIẢI QUYẾT YÊU CẦU TUYÊN BỐ PHÁ SẢN DOANH NGHIỆP THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM"

Chia sẻ: Nguyễn Quốc Cường | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:32

Thêm vào BST
Báo xấu
167
lượt xem 47
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Từ khi nhà nước ta chủ trương phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, theo cơ chế thị trường và định hướng xã hội chũ nghĩa, ở nước ta xuất hiện nhiều loại hình doanh nghiệp khác nhau như doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hửu hạn, công ty cổ phần, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các hượp tác xã nông nghiệp và tiểu thủ công nghiệp, các doanh nghiệp nhỏ theo nghị định 66 QDBT. Pháp luật cho phép các doanh nghiệp kinh doanh bình...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: ĐỀ ÁN MÔN HỌC PHÁP LUẬT KINH DOANH VIỆT NAM : ĐỀ TÀI "THỦ TỤC GIẢI QUYẾT YÊU CẦU TUYÊN BỐ PHÁ SẢN DOANH NGHIỆP THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM"

  1. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp A – Lêi më ®Çu Tõ khi Nhµ níc ta chñ tr¬ng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, theo c¬ chÕ thÞ trêng vµ ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa; ë níc ta xuÊt hiÖn nhiÒu lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c nhau nh: doanh nghiÖp nhµ níc, doanh nghiÖp t nh©n, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi, c¸c hîp t¸c x· n«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp nhá theo nghÞ ®Þnh 66 H§BT... Ph¸p luËt cho phÐp c¸c doanh nghiÖp kinh doanh b×nh ®¼ng víi nhau trªn th ¬ng trêng vµ tù do c¹nh tranh víi nhau. §· cã c¹nh tranh tÊt nhiªn sÏ dÉn ®Õn xu híng “ m¹nh ®îc yÕu thua”. Khi mét doanh nghiÖp kh«ng cßn ®¸p øng ® îc nh÷ng ®ßi hái kh¾t khe, nghiÖt ng· cña th¬ng trêng, doanh nghiÖp ®ã sÏ bÞ ®µo th¶i. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi qui luËt c¹nh tranh, chän läc vµ ®µo th¶i ®îc vÝ nh mét vßng ®Êu khèc liÖt, trong ®ã c¸c doanh nghiÖp – chñ thÓ chÝnh cña c¸c quan hÖ kinh tÕ chÝnh lµ c¸c ®èi thñ kh«ng c©n søc, kÎ m¹nh th¾ng thÕ sÏ tiÕp tôc tån t¹i vµ ph¸t triÓn, cßn nh÷ng kÎ yÕu h¬n nÕu kh«ng muèn bÞ ®µo th¶i vµ lo¹i ra khái cuéc ch¬i ph¶i chñ ®éng t×m kiÕm ph ¬ng ¸n c¬ cÊu, tæ chøc l¹i, nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng. Tuy vËy kh«ng ph¶i lóc nµo c¸c doanh nghiÖp còng thµnh c«ng trong viÖc “tù cøu m×nh” mµ cÇn ph¶i cã sù trî gióp tõ bªn ngoµi míi cã thÓ tho¸t ra khái t×nh tr¹ng bÕ t¾c, vµ ngay c¶ nh÷ng doanh nghiÖp v÷ng m¹nh, cã tiÒm n¨ng ®«i khi còng gÆp khã kh¨n nghiªm träng trong s¶n xuÊt kinh doanh. Do vËy, ph¸ s¶n lµ hiÖn tîng tù hiÖu chØnh bªn trong cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Trªn thùc tÕ cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp ®· lµm ¨n thua lç liªn tiÕp, chØ cßn “sèng thoi thãp”. ThËm chÝ ®· cã nh÷ng doanh nghiÖp chÊm døt hoµn toµn mäi ho¹t ®éng, lÏ ra ph¶i ®îc Toµ ¸n tuyªn bè ph¸ s¶n nh÷ng l¹i lùa chän c¸c ph¬ng ¸n kh¸c nh: s¸p nhËp, hîp nhÊt, gi¶i thÓ doanh nghiÖp. LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp (31/12/1993), ®îc ¸p dông vµo thùc tiÔn kÓ tõ ngµy 1/7/1994, hiÖn cã nh÷ng bÊt cËp b¾t nguån tõ nhiÒu nguyªn nh©n: do LuËt cßn xa rêi thùc tiÔn, kh«ng cã tÝnh kh¶ thi, thiÕu sù g¾n kÕt, nhÊt qu¸n gi÷a c¸c quy ®Þnh trong cïng v¨n b¶n còng nh víi quy ®Þnh cña c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt kh¸c cã liªn quan. Cã thÓ thÊy nh÷ng bÊt cËp cña LuËt xuÊt hiÖn ë hÇu hÕt c¸c giai ®o¹n cña thñ tôc gi¶i quyÕt tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp – tõ khi yªu cÇu më thñ tôc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp ®Õn khi tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp cña Toµ ¸n. V× vËy, em ®· chän ®Ò tµi: “ Thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp theo ph¸p luËt ViÖt Nam” . Víi môc ®Ých lµ t×m hiÓu s©u h¬n vµ n©ng cao tr×nh ®é nhËn thøc vÒ ph¸p luËt ph¸ s¶n nãi chung vµ cô thÓ lµ thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp theo ph¸p luËt ViÖt Nam hiÖn hµnh. Qua ®ã thÊy ®îc thùc tr¹ng – nh÷ng ®iÓm bÊt cËp vµ híng gi¶i quyÕt nh÷ng ®iÓm bÊt cËp Êy. Bµi viÕt hoµn thµnh ®óng thêi h¹n, ®îc tham kh¶o bëi mét sè v¨n b¶n qui ph¹m ph¸p luËt vµ c¸c tµi liÖu kh¸c cã liªn quan; ®¨c biÖt lµ ® îc sù híng dÉn, chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy gi¸o Ph¹m V¨n LuyÖn. V× vËy, do “yÕu tè S V. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  2. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp chñ quan” vÒ nhËn thøc vµ kinh nghiÖm tù b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn bµi viÕt khã tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. KÝnh mong ®îc sù chØ b¶o vµ gióp ®ì cña c¸c thÇy! Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Hµ Néi, ngµy 10 th¸ng 11 n¨m 2003. SV: Vò ThÞ V©n HuyÒn. SV. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  3. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp B – Néi dung I – Kh¸i qu¸t chung vÒ ph¸ s¶n vµ ph¸p luËt ph¸ s¶n. 1 – Ph¸ s¶n. 1.1 – Lý luËn chung vÒ ph¸ s¶n. Ph¸ s¶n, mÆc dï ®îc lý gi¶i rÊt kh¸c nhau vÒ xuÊt xø, song kh¸i niÖm ph¸ s¶n ®îc sö dông ®Ó chØ sù ®æ vì trong ho¹t ®éng kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. Ph¸ s¶n – víi tÝnh chÊt lµ mét hiÖn tîng cã tÝnh qui luËt trong c¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng, trong mét thêi gian dµi ®· ®îc nhiÒu Nhµ níc khuyÕn khÝch v× hiÓu theo nghÜa lîi Ých chung cña nÒn kinh tÕ th× ®©y lµ hiÖn tîng cã Ých, v× qua ®ã nã ®iÒu chØnh l¹i c¬ cÊu nÒn kinh tÕ quèc d©n th«ng qua viÖc “nhæ ®i nh÷ng c©y cá d¹i trong vên hoa ®Ñp”. Tuy nhiªn sang nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 80 cña thÕ kû XX, sù vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ nÒn kinh tÕ thÕ giíi lµm cho nhiÒu quèc gia ph¶i hoµi nghi vÒ lîi Ých do ph¸ s¶n ®em l¹i. Qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng ngµy cµng cao theo chiÒu réng vµ chiÒu s©u ë mçi thÞ trêng quèc gia vµ thÞ trêng toµn cÇu ®· lµm tÝnh phô thuéc gi÷a c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng lín. Sù xuÊt hiÖn c¸c c«ng ty ®a quèc gia cïng víi qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ ®· tõng bíc xo¸ nhoµ ®êng biªn giíi vÒ thÞ trêng gi÷a c¸c quèc gia trªn thÕ giíi vµ v× vËy lµm cho tÝnh phô thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng toµn diÖn vµ s©u s¾c h¬n bao giê hÕt. Trong bèi c¶nh nh vËy, ph¸ s¶n kh«ng cßn lµ c«ng viÖc riªng cña doanh nghiÖp ph¸ s¶n. Sù cho phÐp “rót lui mét c¸ch ®ét ngét” cña mét doanh nghiÖp ra khái th¬ng trêng b»ng c¬ chÕ ph¸ s¶n kh«ng ph¶i bÊt cø tr êng hîp nµo còng lµ gi¶i ph¸p ®îc Nhµ níc lùa chän sau khi ®· c©n nh¾c ®Çy ®ñ vµ thËn träng c¸c hÖ qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ x· héi. §Ó ng¨n chÆn vµ kiÓm so¸t mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nh÷ng hËu qu¶ bÊt lîi cña viÖc ph¸ s¶n doanh nghiÖp, c¬ chÕ ph¸ s¶n hiÖn ®¹i ®· chñ ®éng can thiÖp b»ng ph¸p luËt tõ khi “doanh nghiÖp cã nh÷ng dÊu hiÖu l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n.” 1.2 – Ph¸ s¶n vµ xö lÝ ph¸ s¶n: Ph¸ s¶n thuéc lÜnh vùc kinh tÕ x· héi phøc t¹p, liªn quan ®Õn nhiÒu ®êi sèng x· héi. VÊn ®Ò ®Çu tiªn thÊy nhng khã gi¶i quyÕt ë mäi quèc gia - ®ã lµ vÊn ®Ò thÊt nghiÖp cña nh÷ng ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n, g©y hËu qu¶ kh«n lêng cho x· héi. Nh vËy ph¸ s¶n thuéc lÜnh vùc x· héi. Mçi khi mét doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n th× nh÷ng doanh nghiÖp b¹n hµng còng chÞu ¶nh hëng sÊu theo kiÓu d©y truyÒn vµ ®· g©y ¶nh hëng sÊu ®Õn tiÕn tr×nh s¶n xuÊt cña x· héi. XÐt vÒ mÆt nµy th× ph¸ s¶n thuéc lÜnh vùc kinh tÕ. Ph¸ s¶n cßn liªn quan ®Õn nhiÒu lÜnh vùc kinh tÕ, ph¸p luËt. V× mçi khi doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n th× ph¶i nhê toµ ¸n xÐt sö c¸c vô tranh chÊp vÒ c«ng nî khi gi÷a chñ nî vµ con nî kh«nh hoµ gi¶i ®îc víi nhau. Nh xËy ph¸ s¶n liªn quan ®Õn h×nh luËt. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, mçi khi bÞ thiÕu vèn c¸c doanh nghiÖp thêng ph¶i vay tiÒn cña Ng©n hµng hoÆc c¸c quü tÝn dông vµ ph¶i cã S V. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  4. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp tµi s¶n ®Ó thÕ chÊp. VËy ph¸ s¶n liªn quan ®Õn lÜnh vùc Ng©n hµng vµ luËt cÇm cè. NÕu vËt cÇm cè lµ bÊt ®éng s¶n th× ph¸ s¶n cßn liªn quan ®Õn luËt ®Êt ®ai vµ kinh doanh nhµ ®Êt. ë mäi quèc gia mçi c«ng d©n hay kiÒu d©n muèn ®øng ra kinh doanh mét mÆt hµng hay dÞch vô nµo ®Êy, th× ®Òu ph¶i xin phÐp kinh doanh vµ ph¶i chÞu thuÕ theo luËt ®Þnh, cßn khi bÞ ph¸ s¶n th× ph¶i b¸o c¸o víi c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm ®Ó khái ph¶i nép thuÕ vµ ph¶i chÞu c¸c nghÜa vô x· héi kh¸c. XÐt vÒ mÆt nµy th× ph¸ s¶n liªn quan ®Õn LuËt th¬ng m¹i vµ LuËt thuÕ…. Mçi khi doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n, th× sè ng êi thÊt nghiÖp l¹i t¨ng lªn. V× vËy ph¸ s¶n cßn liªn quan ®Õn LuËt lao ®éng vµ b¶o hiÓm b¶o ®¶m x· héi. Nh vËy ph¸ s¶n lµ mét hiÖn tîng kinh tÕ x· héi phøc t¹p, ®ã lµ t×nh trµng kh«ng cã kh¶ n¨ng nép thuÕ, kh«ng cßn kh¶ n¨ng thanh to¸n c«ng nî trong mét thêi h¹n quy ®Þnh. VËy nªn ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau ®Ó sö lÝ c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç. §èi víi nh÷ng xÝ nghiÖp lµm ¨n thua lç kÐo dµi do ®©ï t tõ tríc n¨m 1990 kh«ng ®óng híng, nhng còng kh«ng cã híng chuyÓn ®æi kinh doanh phï hîp víi yªu cÇu cña thÞ trêng th× cho phÐp b¸n ®Êu gi¸. §èi víi nh÷ng xÝ nghiÖp cã thÓ chuyÓn híng ho¹t ®éng nhng t¹m thêi bÞ thua lç th× ®îc hëng c¸c chÝnh s¸ch u ®·i vµ hç trî cÇn thiÕt. §èi víi c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç kÐo dµi, kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n, ®· dïng nhiÒu biÖn ph¸p hç trî nhng kh«ng vùc dËy ®îc th× cã bèn quyÕt ®iÞnh ®Ó xö lÝ theo quyÕt ®Þnh 315- H§BT theo trËt tù: S¸t nhËp, cho thuª, nhîng b¸n vµ gi¶i thÓ. C¨n cø vµo t×nh h×nh s¶n xuÊt cô thÓ, ®ßi hái ph¶i chän läc vµ s¾p xÕp l¹i, ph¶i cã nh÷ng ph¬ng ¸n sö lÝ ®a d¹ng vµ thÝch hîp. Tuy vËy viÑc chon läc vµ s¾p xÕp l¹i c¸c xÝ nghiÖp vÉn gÆp nhiÒu lóng tóng do thiÕu nh÷ng quy ®Þnh vµ híng dÉn cô thÓ. NhiÒu doanh nghiÖp t nh©n hoÆc liªn doanh víi níc ngoµi còng gÆp nh÷ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, m¾c nî hoÆc kh«ng thanh to¸n ®îc c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n vµ ®ang ®øng bªn bê ph¸ s¶n. V× vËy cÇn ph¶i cã mét ®¹o luËt ph¸ s¶n ¸p dông chung cho tÊt c¶ c¸c lo¹i doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau. 2- Ph¸p luËt vÒ ph¸ s¶n. 2. 1- Sù cÇn thiÕt ph¶i cã luËt ph¸ s¶n ë ViÖt nam Nhµ níc chñ tr¬ng thùc hiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ trêng; ®ång thêi cho phÐp c¸c doanh nghiÖp cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau ho¹t ®éng b×nh ®¼ng vµ tù do c¹nh tranh lÉn nhau trªn thÞ trêng. C¹nh tranh tÊt yÕu sÏ dÉn ®Õìnu híng “ m¹nh ®îc- yÕu thua”. V× vËy hiÖn tîng ph¸ s¶n c¸c doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ tr ênglµ xu híng tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh c¹nh tranh, ®ång thêi còng lµ qu¸ tr×nh ®µo th¶i tù nhiªn c¸c doanh nghiÖp yÕu kÐm ra khái nÒn kinh tÕ, ®Ó h×nh thµnh c¸c doanh nghiÖp míi ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n. SV. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  5. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp Tríc n¨m 1993, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n hoÆc ®ang ®øng bªn lÒ ph¸ s¶n th× cha cã mét v¨n b¶n nµo cña nhµ níc quy ®Þnh vÒ ph¸ s¶n vµ thñ tôc ph¸ s¶n. V× vËy viÖc sö lý ®èi c¸c doanh nghiÖp ®ã gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. ViÖc sö lý c¸c doanh nghiÖp ph¸ s¶n ph¶i ¸p dông nh÷ng quy ®iÞnh cã tÝnh chÊt hµnh chÝnh trong c¸c v¨n b¶n ph¸p quy hiÖn hµnh vÒ gi¶i thÓ xÝ nghiÖp th× ®ì dÉn ®Õn tuú tiÖn, xo¸ nî ®Ó chèn tr¸nh tr¸ch nhiÖm, tham « chia ch¸c,… Song viÖc ¸p dông c¸c quy ®Þnh ®ã ®Ó xö lý ph¸ s¶n doanh nghiÖp võa dÉn ®Õn c¸c l¹i võa kh«ng phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. Ngoµi ra cã nhiÒu doanh nghiÖp t nh©n, c¸ nh©n vµ nhãm kinh doanh do cha cã luËt ph¸p thÝch øng ®Ó xö lý c¸c trêng hîp vì nî, nªn nhiÒu trêng hîp ®· ph¶i tù xö lý theo “luËt rõng”, g©y nªn rèi lo¹n kinh tÕ vµ trËt tù x· héi. V× vËy viÖc ban hµnh kuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp lµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®îc ®¨ng kÝ theo ph¸p luËt hiÖn hµnh vµ ®ang ho¹t ®éng trªn l·nh thæ ViÖt Nam, kÓ c¶ doanh nghiÖp nhµ n íc, doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. Nã sÏ gãp phÇn cïng víi c¸c biÖn ph¸p kh¸c ®Ó lËp l¹i trËt tù lû c¬ng trong thanh to¸n nî, thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶, ng¨n ngõa c¸c hiÖn t îng tiªu cùc, tuú tiÖn, lµm ¨n phi ph¸p. Tuy nhiªn chØ sau khi ¸p dông c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt mµ doanh nghiÖp vÉn kh«ng tho¸t khái t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n míi tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. 2.2- LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp( 31/12/1993) §Ó b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c¸c chñ nî, doanh nghiÖp m¾c nî vµ nh÷ng ngêi cã liªn quan, x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp m¾c nî khi gi¶i quyÕt viÖc ph¸ s¶n doanh nghiÖp, gãp phÇn thóc ®Èy doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶vµ ®¶m b¶o trËt tù, kû c¬ng x· héi: C¨n cø vµo §iÒu 84 cña HiÕn ph¸p níc CHXHCNVN n¨m 1992: LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp ®· ®îc Quèc héi níc CHXHCNVN kho¸ IX, kú häp thø t th«ng qua ngµy 31/12 1993. Ph¸p luËt ph¸ s¶n lµ mét tæng thÓ thèng nhÊt c¸c quy ph¹m ph¸p luËt nh»m híng ®Õn viÖc gi¶i quyÕt ®óng ®¾n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Trong ®ã luËt ph¸ s¶n ®èng vai trß trung t©m v× nã quy ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c cña tr×nh tù, thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp nh: Ph¹m vi ¸p dông cña LuËt, ®iÒu kiÖn më thñ tôc ph¸ s¶n, tr×nh tù vµ c¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doang nghiÖp, thø tù yªu tiªn thanh to¸n khi ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n ph¸ s¶n…. Ph¸p luËt ph¸ s¶n lu«n lµ mét hÖ thèng më vµ lu«n vËn ®éng cho phï hîp víi c¸c yªu cÇu cho mçi nÒn kinh tÕ trong c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau. Tuy nhiªn sù h×nh thµnh nhanh chãng cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia cïng víi tiÕn tr×nh toµn cÇu ho¸ trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay ®ang ®ßi hái c¸c nÒn kinh tÕ ph¶i cã c¸ch nh×n nhËn hiÖn tîng ph¸ s¶n thèng nhÊt, sù hîp t¸c chÆt chÏ gi÷a c¸c quèc gia ®Ó ®¶m b¶o an ninh kinh tÕ chung trªn c¬ së h¹n chÕ ®Õn møc tèi ®a nh÷ng hËu qu¶ bÊt lîi do ph¸ s¶n ®em l¹i. SV. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  6. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp BiÕt r»ng, LuËt ph¸ s¶n ¸p dông ®èi víi nh÷ng ®«Ý tîng nµo lµ phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh cña mçi níc: LuËt ph¸ s¶n cña Anh, MÜ, óc ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c c¸ nh©n, ph¸p nh©n bÊt luËn lµ nhµ kinh doanh hay kh«ng lµ nhµ kinh doanh nÕu kh«ng thanh to¸n ®îc nî ®Õn h¹n ®Òu cã thÓ tuyªn bè ph¸ s¶n. LuËt ph¸ s¶n Liªn Bang Nga ¸p dông chØ víi nhµ kinh doanh, gåm doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n kinh doanh míi cã thÓ bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n. Riªng ë ViÖt Nam, LuËt ph¸ s¶n thÓ hiÖn râ ®Æc tr ng vÒ ®èi tîng ¸p dông cña nã qua tªn gäi: “LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp”. Nh vËy chØ doanh nghiÖp míi chÞu sù chi phèi cña LuËt ph¸ s¶n. Së dÜ cã qui ®Þnh nh vËy lµ khi x©y dùng LuËt ph¸ s¶n chóng ta cho r»ng nªn tËp trung sù quan t©m vµ c¸c ®èi tîng lµ c¸c doanh nghiÖp, bëi lÏ ®©y lµ chñ thÓ kinh doanh chñ yÕu trªn th¬ng trêng, h¬n n÷a Toµ ¸n kinh tÕ míi ®îc thµnh lËp nªn ng¹i r»ng viÖc ®a ra tÊt c¶ c¸c c¸ nh©n vµ nhãm kinh doanh theo NghÞ ®Þnh 66 – H§BT vµo ®èi tîng ®iÒu chØnh cña LuËt ph¸ s¶n th× Toµ ¸n kinh tÕ kh«ng thÓ gi¶i quyÕt ®îc khèi lîng c«ng viÖc ®å sé nµy. Tuy nhiªn, viÖc ®a LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp ViÖt Nam ®i vµo thùc tiÔn cuéc sèng lµ vÊn ®Ò hoµn toµn m©u thuÉn víi quan ®iÓm x©y dùng luËt. Sè vô viÖc yªu cÇu gi¶i quyÕt tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp so víi thùc tÕ lµ qu¸ Ýt. LuËt cã hiÖu lùc tõ n¨m 1994, trong 6 n¨m thùc hiÖn, tÝnh ®Õn n¨m 2000, trªn toµn quèc, c¸c Toµ ¸n míi chØ gi¶i quyÕt cha ®Çy 100 vô yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Trong ®ã sè vô ra quyÕt ®Þnh bëi Toµ ¸n l¹i cµng Ýt. Së dÜ cã t×nh tr¹ng ®ã lµ do rÊt nhiÒu nguyªn nh©n, mµ kh«ng thÓ nãi ®Õn nguyªn nh©n tõ LuËt. Tuy vËy, víi tÝnh c¸ch lµ mét bé phËn ph¸p luËt trong ph¸p luËt vÒ “m«i trêng kinh doanh”, ph¸p luËt ph¸ s¶n cã vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng kh«ng chØ víi c¸c chñ thÓ kinh doanh mµ cßn ®èi víi toµn bé trËt tù kinh tÕ x· héi nãi chung. Vai trß ®ã ®îc thÓ hiÖn ë nh÷ng mÆt sau: - Ph¸p luËt ph¸ s¶n tríc hÕt lµ c«ng cô b¶o vÖ quyªn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña chÝnh doanh nghiÖp m¾c nî. - Ph¸p luËt ph¸ s¶n lµ c«ng cô b¶o vÖ quyÒn lîi vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c¸c chñ nî. - Ph¸p luËt vÒ ph¸ s¶n gãp phÇn b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých ngêi lao ®éng. - Ph¸p luËt ph¸ s¶n gãp phÇn b¶o vÖ trËt tù kØ c¬ng cña x· héi. Nh vËy LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp (21/12/1998) ra ®êi vµ ® îc ¸p dông vµo thùc tiÔn, bªn c¹nh nh÷ng vai trß to lín vÉn cßn nh÷ng ®iÓm bÊt cËp g©y khã kh¨n ®èi víi c¸c c¬ quan Nhµ níc khi xÐt xö. 2.3 – Mét sè v¨n b¶n qui ph¹m ph¸p luËt cã liªn quan ®Õn ph¸ s¶n doanh nghiÖp. - NghÞ ®Þnh sè 189/CP ngµy 23/12/1994 cña chÝnh phñ híng dÉn thi hµnh LuËt ph¸ s¶n DN. - NghÞ ®Þnh sè 92/CP ngµy 19/12/1995 cña chÝnh phñ vÒ gi¶i quyÕt quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n. SV. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  7. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp - NghÞ ®Þnh sè 50/CP ngµy 28/8/1996 cña chÝnh phñ vÒ söa ®æi vµ bæ xung mét sè ®iÒu cña N§50 – 28/8/1996… - Th«ng t sè 25 – TC/TCDN ngµy 15/5/1997 cña Bé Tµi ChÝnh híng dÉn tr×nh tù, thñ tôc, nguyªn t¾c xö lý tµi chÝnh… II – Thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp theo ph¸p luËt ViÖt Nam hiÖn hµnh. ** ViÖc gi¶i quyÕt tuyªn bè ph¸ s¶n dùa trªn bèn nguyªn t¾c c¬ b¶n: Thø nhÊt: ¦u tiªn viÖc hoµ gi¶i tù nguyÖn. Sau khi cã ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp Nhµ níc u tiªn cho viÖc hoµ gi¶i tù nguyÖn gi÷a chñ nî vµ doanh nghiÖp m¾c nî, nhËn b¶o l·nh vµ mua l¹i c¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp ®ang l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n ®îc u tiªn gi¶i quyÕt ®Õn tríc ngµy Toµ ¸n cã quyÕt ®Þnh më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Thø hai: ChØ cã T.A.N.D cÊp tØnh trë lªn míi cã thÈm quyÒn tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. ThÈm quyÒn sö lý yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp theo LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp qui ®Þnh: ChØ T.A.N.D cÊp tØnh, T.A.N.D.T.C lµ c¬ quan cã thÈm quyÒn gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Thø ba: Nguyªn t¾c thi hµnh: phßng thi hµnh ¸n thuéc së T ph¸p, Côc qu¶n lý thi hµnh ¸n d©n sù thuéc bé t ph¸p lµ c¬ quan cã thÈm quyÒn thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Thø t: Nguyªn t¾c kiÓm so¸t vµ gi¸m s¸t viÖc xö lý yªu c©u ph¸ s¶n. ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n cÊp tØnh trë nªn míi cã chøc n¨ng kiÓm so¸t vµ gi¸m s¸t viÖc tu©n theo ph¸p luËt trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt viÖc ph¸ s¶n doanh nghiÖp theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt. ** Thñ tôc lµm ®¬n, nép ®¬n vµ thô lý ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Thø nhÊt: Thñ tôc lµm ®¬n cña chñ nî: Sau 30 ngµy kÓ tõ khi göi giÊy ®ßi nî cïng h¹n mµ kh«ng ®îc doanh nghiÖp thanh to¸n, hoÆc doanh nghiÖp kh«ng tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng 3 th¸ng liªn tiÕp th× c¸c chñ nî cã quyÒn viÕt ®¬n nép lªn toµ ¸n n¬i doanh nghiÖp ®Æt trô së chÝnh. Thø hai: Thñ tôc lµm ®¬n cña chñ doanh nghiÖp. Trong trêng hîp ®· thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc khã kh¨n vÒ tµi chÝnh vµ ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n, kÓ c¶ ho·n nî mµ doanh nghiÖp kh«ng tho¸t khái t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng tr¶ nî ®Õn h¹n th× chñ doanh nghiÖp hoÆc ngêi ®¹i diÖn hîp ph¸p cña hä lµm ®¬n ®Õn Toµ ¸n n¬i cã trô së chÝnh cña doanh nghiÖp xin tuyªn bè ph¸ s¶n. Thø ba: Tr¸ch nhiÖm doanh nghiÖp l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n cña Toµ ¸n. Trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n cã liªn quan ®Õn doanh nghiÖp, nÕu ph¸t hiÖn doanh nghiÖp l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n th× Toµ ¸n b¸o cho c¸c chñ nî hoÆc doanh nghiÖp ®ã biÕt ®Ó nép ®¬n yªu cÇu gi¶i quyÕt tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Nh vËy, Toµ ¸n cha cã quyÒn gi¶i quyÕt khi cha cã ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. SV. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  8. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp Thø t: Tr¸ch nhiÖm th«ng b¸o viÖc thô lý ®¬n vµ yªu cÇu cung cÊp tµi liÖu, chøng cø. Toµ ¸n thô lý ®¬n ph¶i ghi vµo sæ vµ cÊp cho ngêi nép ®¬n giÊy b¸o ®· nhËn ®îc ®¬n vµ c¸c giÊy tê göi kÌm. Trong thêi h¹n 7 ngµy, kÓ tõ ngµy nhËn ®¬n Toµ ¸n th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n cho doanh nghiÖp m¾c nî biÕt, cã b¶n sao ®¬n vµ c¸c tµi liÖu liªn quan kÌm theo. Trong thêi h¹n 10 ngµy, kÓ tõ khi nhËn ®îc th«ng b¸o cña Toµ ¸n, doanh nghiÖp ®ã ph¶i göi b¸o c¸o vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n nî. Trong tr êng hîp thõa nhËn m×nh ®· mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n th× göi c¸c tµi liÖu nh yªu cÇu ®èi víi viÖc doanh nghiÖp tù lµm ®¬n xin tuyªn bè ph¸ s¶n. Th n¨m : ThÈm quyÒn tõ chèi më thñ tôc gi¶i quyÕt ®¬n. Trong thêi h¹n 30 ngµy, kÓ tõ ngµy nhËn ®¬n. Ch¸nh toµ kinh tÕ cÊp tØnh xem xÐt ®¬n vµ c¸c tµi liÖu liªn quan, nÕu xÐt thÊy kh«ng ®ñ c¨n cø th× ra quyÕt ®Þnh kh«ng më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. QuyÕt ®Þnh nµy ph¶i nªu râ lý do, göi cho ngêi lµm ®¬n vµ c¸c doanh nghiÖp m¾c nî biÕt. Trong thêi h¹n 15 ngµy, sau khi nhËn ®îc quyÕt ®Þnh tõ chèi gi¶i quyÕt cña Ch¸nh toµ kinh tÕ cÊp tØnh th× c¸c bªn cã quyÒn khiÕu n¹i lªn Ch¸nh ¸n TAND cÊp tØnh vÒ quyÕt ®Þnh nµy. Trong vßng 7 ngµy, kÓ tõ khi nhËn ® îc ®¬n khiÕu n¹i, ch¸nh ¸n TAND cÊp tØnh ph¶i ra mét trong c¸c quyÕt ®Þnh sau: - Gi÷ nguyªn quyÕt ®Þnh cña Ch¸nh toµ kinh tÕ. - Huû quyÕt ®Þnh cña Ch¸nh toµ kinh tÕ vµ yªu cÇu xem xÐt l¹i. Trong thêi h¹n 7 ngµy, kÓ tõ ngµy ch¸nh ¸n TAND cÊp tØnh ra quyÕt ®Þnh trªn th× Ch¸nh Toµ ¸n kinh tÕ ph¶i ra quyÕt ®Þnh míi vµ göi cho ch¸nh ¸n còng nh c¸c ®¬ng sù. Trong thêi h¹n 15 ngµy, kÓ tõ ngµy nhËn ® îc quyÕt ®Þnh kh¸c cña Ch¸nh Toµ kinh tÕ nÕu c¸c bªn cßn khiÕu n¹i th× Ch¸nh ¸n TAND cÊp tØnh xem xÐt. Trong thêi h¹n 7 ngµy ph¶i ra quyÕt ®inh kh¸c, quyÕt ®Þnh lÇn nµy cã hiÖu lùc thi hµnh. Nh vËy, viÖc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp ph¶i dùa trªn mét sè nguyªn t¾c vµ tu©n theo nh÷ng thñ tôc nhÊt ®Þnh. Qua viÖc kh¶o s¸t ph¸p luËt ph¸ s¶n cña mét sè níc cã nÒn kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn trªn thÕ giíi cã thÓ ®i ®Õn kÕt luËn: thñ tôc ph¸ s¶n trong ph¸p luËt c¸c quèc gia ®ã rÊt thèng nhÊt víi nhau mÆc dï cßn rÊt kh¸c nhau vÒ mÆt néi dung ®iÒu chØnh ph¸p luËt. Së dÜ nh vËy lµ ph¸p luËt cña C¸c níc ®ã cã nh÷ng quan niÖm t¬ng ®ång vÒ nh÷ng nhãm lîi Ých cÇn ®îc b¶o vÖ vµ ph¬ng ph¸p b¶o vÖ mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nh÷ng lîi Ých ®ã bao gåm c¸c giai ®o¹n: Giai ®o¹n thø nhÊt: Toµ ¸n thô lý ®¬n yªu cÇu më thô tôc yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Giai ®o¹n thø hai: Giai ®o¹n ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n nî cña doanh nghiÖp. Giai ®o¹n thø ba: - NÕu doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng phôc håi, toµ ¸n sÏ më thñ tôc phôc håi doanh nghiÖp th«ng viÖc tæ chøc héi nghÞ chñ nî. NÕu héi nghÞ chñ nî tæ chøc kh«ng thµnh th× toµ ¸n sÏ më thñ tôc tiÕp theo. SV. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  9. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp - NÕu doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng phôc håi, Toµ ¸n sÏ më thñ tôc ph¸ s¶n nh»m thanh lý tµi s¶n cña doanh nghiÖp. Kh¸c víi thñ tôc ph¸ s¶n cña c¸c níc kÓ trªn, ph¸p luËt ph¸ s¶n ViÖt Nam ®îc thiÕt kÕ theo mét thñ tôc duy nhÊt ¸p dông chung cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp m¾c nî. Theo ®ã, viÖc phôc håi doanh nghiÖp th«ng qua thiÕt chÕ Héi nghÞ chñ nî lµ mét thñ tôc cã tÝnh chÊt b¾t buéc trong tr×nh tù ph¸ s¶n cña mét doanh nghiÖp. Vµ nh vËy, thñ tôc ph¸ s¶n doanh nghiÖp ë ViÖt Nam tr¶i qua c¸c bíc: Bíc 1: Toµ ¸n thô lý ®¬n yªu cÇu më thñ tôc yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Bíc 2: §iÒu tra, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n nî cña doanh nghiÖp. Bíc 3: Phôc håi doanh nghiÖp th«ng qua thiÕt chÕ Héi nghÞ chñ nî. Bíc 4: Tuyªn bè ph¸ s¶n vµ thanh lý tµi s¶n doanh nghiÖp. SV. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  10. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp S¬ ®å kh¸i qu¸t tr×nh tù thñ tôc gi¶i quyÕt ph¸ s¶n doanh nghiÖp theo LDN: Nép ®¬n Chñ nî (ko cã b¶o ®¶m,cã b¶o ®¶m Toµ Kinh tÕ TAND tØnh thô lý mét phÇn, ®¹i diÖn C«ng ®oµn), chñ (nÕu HS hîp lÖ vµ nép ®ñ lÖ phÝ DN, ®¹i diÖn hîp ph¸p DN theo qui ®Þnh) (≤ 30 ngµy) Thêi h¹n 30 ngµy Kh«ng Cã dÊu hiÖu ph¸ s¶n QuyÕt ®Þnh ko më yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n DN Cã ≤ 15 ngµy (≤ 30 ngµy) ≤ 7 ng ≤ 7 ng QuyÕt ®Þnh më yªu cÇu tuyªn QuyÕt ®Þnh ko më yªu cÇu tyuªn bè ph¸ KhiÕu n¹i s¶n DN bè ph¸ s¶n DN - ChØ ®Þnh thÈm ph¸n §¨ng b¸o T.¦, §P 3 sè b¸o - Thµnh lËp tæ qu¶n lý tµi s¶n liªn tiÕp - ¢n ®Þnh thêi ®iÓm ngõng thanh to¸n - §¨ng b¸o (3 sè b¸o liªn tiÕp T.¦, §P) - Kho¸ DS chñ nî (60 ngµy kÓ tõ ngµy ®¨ng b¸o ®Çu tiªn) Kh«ng Héi nghÞ chñ nî hîp lÖ lÇn 2 Héi nghÞ chñ nî hîp lÖ lÇn 1 Kh«ng (≤ 30 ng) (chñ nî ®¹i diÖn ≤ 2/3 tæng sè (≤ 1/2 sè chñ nî ®¹i diÖn, ≤ §×nh chØ gi¶i quyÕt 1/3 tæng sè nî ko cã b¶o nî ko cã b¶o ®¶m) ®¶m) Cã Hoµ gi¶i vµ ®­a ra gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i DN HÕt h¹n hoµ gi¶i, v­ît qu¸ t×nh tr¹ng Kh«ng qu¸ 2 n¨m Hoµ gi¶i thµnh vµ ®­a ra gi¶i ph¸p ph¸ s¶n vµ ko cã khiÕu n¹i cña chñ nî tæ chøc l¹i DN cã Kh«ng QuyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n DN § ¡ N ≤ 30 ngµy G kh«ng B Kh¸ng nghÞ, khiÕu n¹i quyÕt Thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n A ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n DN DN O (≤ 10 ≤ 60 ngµy Cã ngµy) Ra quyÕt ®Þnh phóc thÈm (Toµ Kinh tÕ T.A.N.D.T.C) SV. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  11. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp 1 – Toµ ¸n thô lý ®¬n yªu cÇu më thñ tôc yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. ViÖc nép ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp lµ quyÒn cña c¸c chñ nî. Riªng ®èi víi doanh nghiÖp m¾c nî th× ®ã võa lµ quyÒn lîi võa lµ nghÜa vô. 1.1 Chñ nî: ë nhiÒu quèc gia cã nÒn kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn, viÖc ph©n lo¹i chñ nî chØ ®îc tiÕn hµnh khi më thñ tôc ph¸ s¶n, dùa trªn c¬ së cã hay kh«ng cã tµi s¶n b¶o ®¶m t¹i thêi ®iÓm më thñ tôc ph¸ s¶n. Chñ nî kh«ng cã b¶o ®¶m lµ nh÷ng chñ nî trong quan giao dÞch víi doanh nghiÖp m¾c nî kh«ng cã sù b¶o ®¶m hoµn tr¶ nî b»ng tµi s¶n cña doanh nghiÖp m¾c nî. Chñ nî cã b¶o ®¶m mét phÇn lµ chñ nî cã kho¶n nî ® îc b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n cña doanh nghiÖp m¾c nî mµ gi¸ trÞ tµi s¶n ®¶m b¶o Ýt h¬n kho¶n nî ®ã. Chñ nî cã b¶o ®¶m lµ chñ nî cã kho¶n nî ®îc b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n cña doanh nghiÖp m¾c nî nh: ®· thÕ chÊp cÇm cè, b¶o l·nh b»ng tµi s¶n khi vay mîn, mua, sang nhîng tµi s¶n kh¸c. VËy trong sè nh÷ng chñ nî nµy th× nh÷ng ai cã quyÒn nép ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp theo qui ®Þnh ph¸p luËt. Theo §iÒu 7 LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp (30/12/1993) th× chØ cã chñ nî kh«ng cã b¶o ®¶m vµ chñ nî cã b¶o ®¶m mét phÇn míi cã quyÒn nép ®¬n lªn Toµ ¸n n¬i ®Æt trô së chÝnh cña doanh nghiÖp ®Ó yªu cÇu Toµ ¸n gi¶i quyÕt viÖc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. NÕu sau thêi h¹n 30 ngµy, kÓ tõ ngµy göi giÊy ®ßi nî ®Õn h¹n mµ kh«ng ®îc doanh nghiÖp thanh to¸n nî. Khi nép ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp, chñ nî ph¶i göi kÌm theo b¶n sao giÊy ®ßi nî, c¸c giÊy tê, c¸c tµi liÖu chøng minh doanh nghiÖp mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n. Vµ c¸c chñ nî cßn ph¶i nép tiÒn t¹m øng lÖ phÝ trong trêng hîp nµy theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt. Tuy vËy trªn thùc tÕ viÖc x¸c ®Þnh vµ tiÕn hµnh ph©n lo¹i chñ nî kh«ng ph¶i lµ mét c«ng viÖc dÔ dµng ®èi víi toµ ¸n trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. MÆt kh¸c th× viÖc x¸c ®Þnh chñ nî cã b¶o ®¶m mét phÇn dùa trªn gi¸ trÞ tµi s¶n ®îc dïng ®Ó b¶o ®¶m nghÜa vô t¹i thêi ®iÓm x¸c lËp giao dÞch, mµ nh hiÖn nay lµ kh«ng phï hîp v× tr íc sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn nhanh chãng cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng th× nã ®· g©y ra c¸c thiÖt h¹i cho c¸c chñ nî. V× vËy, cã lÏ ®ã chØ lµ gi¶i ph¸p cã tÝnh chÊt qu¸ ®é ë n íc ta khi c¸c thÞ trêng h×nh thµnh cha ®ång bé vµ ®Æc biÖt lµ thÞ trêng vÒ c¸c yÕu tè s¶n xuÊt. Ngêi lao ®éng còng cã quyÒn ®Ö ®¬n yªu cÇu gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp víi tÝnh c¸ch lµ chñ nî kh«ng cã b¶o ®¶m. §iÒu 8 LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp (30/12/1993) qui ®Þnh: Trong tr êng hîp doanh nghiÖp kh«ng tr¶ ®îc l¬ng cho ngêi lao ®éng 3 th¸ng liªn tiÕp th× ®¹i diÖn c«ng ®oµn hoÆc ®¹i diÖn ngêi lao ®éng n¬i cha cã tæ chøc c«ng ®oµn cã quyÒn nép ®¬n ®Õn Toµ ¸n n¬i doanh nghiÖp ®Æt trô së chÝnh yªu cÇu gi¶i S V. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  12. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp quyÕt viÖc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Sau khi nép ®¬n, ®¹i diÖn c«ng ®oµn ®îc coi lµ chñ nî (chñ nî kh«ng cã b¶o ®¶m) – kh¸c víi chñ nî kh¸c, ngêi lao ®éng kh«ng ph¶i nép tiÒn t¹m øng lÖ phÝ. 1.2 – Doanh nghiÖp m¾c nî: Theo §iÒu 2 LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp (31/12/1993): Doanh nghiÖp l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n lµ doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n hoÆc bi thua lç trong ho¹t ®éng kinh doanh sau khi ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p tµi chÝnh cÇn thiÕt mµ vÉn mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n. Con nî ®îc hiÓu lµ ngêi chñ doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n. Trong LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp (31/12/1993) cña níc ta coi con nî chÝnh lµ “Doanh nghiÖp m¾c nî” – hä cã thÓ tiÕp tôc tham gia tè tông hoÆc cã thÓ uû quyÒn cho ng êi kh¸c mµ ph¸p luËt gäi lµ “§¹i diÖn hîp ph¸p cña doanh nghiÖp” – lµ ngêi ®îc chñ së h÷u doanh nghiÖp uû quyÒn theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt < Kho¶n 4 §iÒu 3 LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp (31/12/1993) >. Theo kho¶n 1 §iÒu 9 LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp (31/12/1993): Trong trêng hîp ®· thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc khã kh¨n vÒ tµi chÝnh ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n, kÓ c¶ ho·n nî mµ doanh nghiÖp vÉn kh«ng tho¸t khái t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n, th× chñ doanh nghiÖp hoÆc ®¹i diÖn hîp ph¸p cña doanh nghiÖp ph¶i nép ®¬n ®Õn Toµ ¸n n¬i ®Æt trô së chÝnh cña doanh nghiÖp yªu cÇu viÖc tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. §¬n ph¶i ghi râ: Tªn vµ ®Þa chØ trô së chÝnh cña doanh nghiÖp, hä vµ tªn cña chñ doanh nghiÖp hoÆc ngêi ®¹i diÖn hîp ph¸p cña doanh nghiÖp; c¸c biÖn ph¸p mµ doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn nh ng kh«ng tho¸t khái t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n; kÌm theo ®¬n ph¶i cã danh s¸ch c¸c chñ nî vµ sè nî ph¶i tr¶ cho c¸c chñ nî, ®Þa chØ cña c¸c chñ nî, b¶n têng tr×nh vÒ tr¸ch nhiÖm cña gi¸m ®èc, c¸c thµnh viªn cña Héi ®ång qu¶n trÞ cña doanh nghiÖp ®èi víi t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n, b¸o c¸o t×nh h×nh kinh doanh 6 th¸ng tr íc khi kh«ng tr¶ ®îc nî ®Õn h¹n, b¸o c¸o tæng kÕt 2 n¨m cuèi cïng, nÕu doanh nghiÖp ho¹t ®éng cha ®Õn 2 n¨m th× göi b¸o c¸o tæng kÕt tµi chÝnh cña c¶ thêi gian ho¹t ®éng vµ c¸c hå s¬ kÕ to¸n liªn quan ( Theo Kho¶n 2 §iÒu 9 LPSDN 31/12/1993). Thªm vµo ®ã th× c¸c doanh nghiÖp cßn ph¶i nép tiÒn t¹m øng lÖ phÝ theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ, c¸c doanh nghiÖp khi ®· l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ sn¶ th× hÇu hÕt kh«ng ®ñ ®iÒu khiÖn ®Ó thùc hiÖn ®óng tr×nh tù theo quy ®Þnh cña LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp (31/12/1993). H¬n n÷a, khi híng dÉn c¸c toµ kinh tÕ thuéc Toµ ¸n nh©n d©n cÊp tØnh, Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao yªu cÇu: mäi trêng hîp khi cã ®¬n tíi Toµ ¸n ®Ó yªu cÇu gi¶i quyÕt tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp th× ®Òu ph¶i cã x¸c nhËn cña c¬ quan kiÓm to¸n ®èi víi b¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Khi ch a cã x¸c nhËn cña c¬ quan kiÓm to¸n th× Toµ ¸n kh«ng më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Song tµi liÖu ®Ó phôc vô kiÓm to¸n rÊt nan gi¶i v× kh«ng Ýt c¸c doanh nghiÖp kh«ng cã hoÆc kh«ng cßn sæ s¸ch kÕ to¸n, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp t nh©n. Thªm n÷a lµ chi phÝ kiÓm to¸n rÊt S V. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  13. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp cao vµ c¸c doanh nghiÖp khi ®ang l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n kh«ng cã kh¶ n¨ng nép kho¶n lÖ phÝ nµy nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kh«ng cã tµi liÖu kiÓm to¸n. Do vËy trªn thùc tÕ, sè doanh nghiÖp trong t×nh tr¹ng ph¸ s¶n rÊt nhiÒu nhng sè vô Toµ ¸n thô lý l¹i rÊt Ýt. Bªn c¹nh ®ã th× c¸c Toµ ¸n kh«ng ®ñ kinh phÝ ®Ó chi phÝ cho viÖc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp, thËm chÝ c¶ chi phÝ ®¨ng b¸o, chi phÝ phôc vô kiÓm to¸n… 1.3 – Toµ ¸n thô lý vµ gi¶i quyÕt: Theo qui ®Þnh cña luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp (31/12/1993): Toµ ¸n kinh tÕ thuéc Toµ ¸n nh©n d©n cÊp tØnh lµ c¬ quan thô lý vµ gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Toµ ¸n thô lý ®¬n ph¶i vµo sæ vµ cÊp cho ngêi nép ®¬n giÊy b¸o ®· nhËn ®îc ®¬n vµ c¸c giÊy tê kÌm theo ®¬n. Trong thêi h¹n 7 ngµy, kÓ tõ ngµy thô lý ®¬n, Toµ ¸n ph¶i th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n cho doanh nghiÖp m¾c nî biÕt, cã b¶n sao ®¬n vµ c¸c tµi liÖu liªn quan kÌm theo . 2 - §iÒu tra, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n nî cña doanh nghiÖp: Môc ®Ých cña viÖc ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n nî cña doanh nghiÖp lµ ®Ó ra quyÕt ®Þnh më hay kh«ng më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Trong thêi h¹n 30 ngµy, kÓ tõ ngµy thô lý ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp, ch¸nh toµ kinh tÕ toµ ¸n nh©n d©n cÊp tØnh ph¶i xem xÐt ®¬n vµ c¸c tµi liÖu cã liªn quan ®Ó ra mét trong hai quyÕt ®Þnh: Mét lµ: quyÕt ®Þnh kh«ng më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n nÕu xÐt thÊy kh«ng ®ñ c¨n cø. QuyÕt ®Þnh nµy ph¶i thùc hiÖn thµnh v¨n b¶n, ghi râ lý do vµ ®îc göi cho ngêi lµm ®¬n còng nh doanh nghiÖp m¾c nî. Hai lµ: QuyÕt ®Þnh më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n nÕu xÐt thÊy ®· ®Çy ®ñ c¨n cø. Theo §iÒu 15 LPSDN, quyÕt ®Þnh nµy ph¶i ®¶m bo¶ néi dung sau ®©y: Thø nhÊt lµ: Nªu râ lý do më thñ tôc yªu cÇu gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Thø hai lµ: Ên ®Þnh thêi ®iÓm ngõng thanh to¸n nî cña doanh nghiÖp. Thø ba lµ: Hä vµ tªn cña thÈm ph¸n phô tr¸ch viÖc yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp vµ c¸c nh©n viªn cña tæ qu¶n lý tµi s¶n chØ ®Þnh. Mäi khiÕu n¹i cña ®¬ng sù ®èi víi quyÕt ®Þnh më hay kh«ng më thñ tôc yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n sÏ ®îc Ch¸nh ¸n Toµ ¸n nh©n d©n cÊp tØnh gi¶i quyÕt theo tr×nh tù gi¶i quyÕt khiÕu n¹i (theo quy ®Þnh trong §iÒu 15 LPSDN 31/12/1993). 2.1 – NhiÖm vô cña thÈm ph¸n vµ tæ qu¶n lý tµi s¶n: ViÖc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp ® îc tiÕn hµnh th«ng qua ho¹t ®éng cña thÈm ph¸n vµ tæ qu¶n lý tµi s¶n. Tuú thuéc tÝnh chÊt vµ qui m« cña vô ph¸ s¶n, Ch¸nh toµ ¸n kinh tÕ Toµ ¸n nh©n d©n cÊp tØnh chØ ®Þnh mét thÈm ph¸n hay tËp thÓ gåm 3 thÈm ph¸n ®Ó gi¶i quyÕt. Tr êng hîp S V. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  14. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp chØ ®Þnh 3 thÈm ph¸n th× mét thÈm ph¸n ® îc giao nhiÖm vô phô tr¸ch. Theo qui ®Þnh t¹i §iÒu 16 LPSDN, thÈm ph¸n cã quyÒn vµ nhiÖm vô: * Thu thËp tµi liÖu, chøng cø liªn quan ®Ó lËp hå s¬ gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. * Gi¸m s¸t, kiÓm tra ho¹t ®éng cña c¸c nh©n viªn trong tæ qu¶n lý tµi s¶n. * Ra quyÕt ®Þnh ¸p dông c¸c biÖn ph¸p khÈn cÊp t¹m thêi trong tr êng hîp cÇn thiÕt theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt ®Ó ®¶m b¶o tµi s¶n cña doanh nghiÖp m¾c nî. * TriÖu tËp vµ chñ tr× héi nghÞ chñ nî. * Ra quyÕt ®Þnh t¹m ®×nh chØ hoÆc ®×nh chØ viÖc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. * Tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. * NÕu ph¸t hiÖn cã dÊu hiÖu ph¹m téi th× cung cÊp tµi liÖu cho viÖn kiÓm s¸t nh©n d©n cïng cÊp xem xÐt ®Ó khëi tè h×nh sù. VÒ néi dung, quyÕt ®Þnh më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp bµo gåm c¸c viÖc chØ ®Þnh tæ qu¶n lý tµi s¶n. V× vËy, tr íc khi ra quyÕt ®Þnh, Ch¸nh toµ kinh tÕ ph¶i cã c«ng v¨n yªu cÇu c¸c c¬ quan liªn quan cö ngêi tham gia tæ qu¶n lý tµi s¶n. Thµnh phÇn tæ qu¶n lý tµi s¶n gåm: Mét c¸n bé toµ ¸n kinh tÕ thuéc TAND cÊp tØnh lµm tæ tr ëng ( do Ch¸nh toµ kinh tÕ chØ ®Þnh). Mét chÊp hµnh viªn phßng thi hµnh ¸n (do tr ëng phßng thi hµnh ¸n chØ ®Þnh); Chñ nî cã sè tiÒn nhiÒu nhÊt (trêng hîp cã nhiÒu chñ nî cã sè nî ngang nhau th× chän trong sã ®ã, cho ®Õn khi Héi nghÞ chñ nî chÝnh thøc cö ngêi ®¹i diÖn); Mét ®¹i diÖn cho doanh nghiÖp m¾c nî; Mét ®¹i diÖn cña c«ng ®oµn doanh nghiÖp; Mét ®¹i diÖn cña së tµi chÝnh (do Gi¸m ®èc së tµi chÝnh cö) vµ Mét ®¹i diÖn ng©n hµng nhµ níc cÊp tØnh. Ngoµi ra, nÕu xÐt thÊy cÇn thiÕt Ch¸nh ¸n Toµ kinh tÕ cÊp tØnh cã thÓ mêi thªm c¸c chuyªn gia kh¸c nhau tham gia vµo tæ qu¶n lý tµi s¶n (kiÓm to¸n, gi¸m ®Þnh, b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n…). NhiÖm vô cña tæ qu¶n lý tµi s¶n lµ gi¸m s¸t, kiÓm tra ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp tõ khi cã quyÕt ®Þnh më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp ®Õn khi cã quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp cña Toµ ¸n. Bªn c¹nh ®ã, tæ trëng tæ qu¶n lý tµi s¶n cã quyÒn yªu cÇu thÈm ph¸n ra quyÕt ®Þnh buéc doanh nghiÖp thùc hiÖn hoÆc kh«ng thùc hiÖn mét sè hµnh vi cô thÓ nh»m b¶o toµn tµi s¶n. Tuy nhiªn, thùc tÕ ¸p dông LPSDN trong nh÷ng n¨m qua ®· chøng tá r»ng ®©y lµ mét thiÕt chÕ kÐm hiÖu qu¶, chËm trÔ vµ tèn kÐm. Trong con m¾t c¸c nhµ luËt gia vÒ ph¸ s¶n ë nh÷ng níc cã nÒn kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn th× ®©y lµ mét thݪt chÕ “kh«ng chuyªn nghiÖp” vµ bÞ ¶nh hëng qu¶ nhiÒu bëi tÖ quan liªu vµ hµnh chÝnh do c¬ chÕ phèi hîp gi÷a c¸c thµnh viªn trong tæ lµ kh«ng râ rµng. Song thiÕt chÕ nµy vÉn cßn rÊt cÇn thiÕt ®èi víi ViÖt Nam khi mµ ho¹t ®éng cña c¸c qu¶n trÞ viªn chuyªn nghiÖp trong lÜnh vùc ph¸ s¶n cha chuyªn nghiÖp ®Ó trë thµnh mét nghÒ ®îc x· héi c«ng nhËn. 2.2 – Ên ®Þnh thêi ®iÓm ngõng thanh to¸n nî: SV. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  15. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp ViÖc Ên ®Þnh thêi ®iÓm ngõng thanh to¸n nî trong thñ tôc ph¸ s¶n doanh nghiÖp lµ viÖc lµm cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng. V× sau thêi ®iÓm ngõng thanh to¸n nî, c¸c kho¶n nî còng nh toµn bé tµi s¶n doanh nghiÖp ph¸ s¶n sÏ ®îc cè ®Þnh vµ trªn c¬ së ®ã, Toµ ¸n sÏ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c sè nî vµ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp m¾c nî. KÓ tõ thêi ®iÓm ngõng thanh to¸n nî, doanh nghiÖp kh«ng ph¶i tr¶ l·i c¸c kho¶n nî, c¸c kho¶n nî cha ®Õn h¹n, ®îc coi lµ ®Õn h¹n (kh«ng tÝnh l·i ®èi víi thêi gian cha ®Õn h¹n). Theo ®iÓm 5 môc III c«ng v¨n sè 457/ KHXX cña TANDTC, thêi ®iÓm ngõng thanh to¸n nî lµ thêi ®iÓm doanh nghiÖp nhËn ®îc quyÕt ®Þnh cña Toµ ¸n vÒ viÖc më thñ tôc yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. KÓ tõ thêi ®iÓm ngõng thanh to¸n nî, nghiªm cÊm doanh nghiÖp thùc hiÖn c¸c hµnh vi: lµm gi¶m gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i; thanh to¸n nî kh«ng cã b¶o ®¶m; cÊt giÊu, tÈu t¸n tµi s¶n; tõ bá hoÆc gi¶m bít quyÒn ®ßi nî; t¹o ra nguån b¶o ®¶m cho c¸c kho¶n nî tríc ®©y kh«ng cã b¶o ®¶m. Tuy vËy, ®Ó b¶o toµn tµi s¶n cña doanh nghiÖp m¾c nî mét c¸ch hiÖu qu¶, thÈm ph¸n phô tr¸ch viÖc gi¶i quyÕt ph¸ s¶n trªn c¬ së sù ®Ò nghÞ cña tæ qu¶n lý tµi s¶n cã thÓ ¸p dông mét sè c¸c biÖn ph¸p khÈn cÊp, t¹m thêi phï hîp. 2.3 - §×nh chØ c¸c vô ¸n kinh tÕ cã liªn quan. Theo ®iÓm g kho¶n 1 §iÒu 39 ph¸p luËt thñ tôc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n kinh tÕ, Toµ ¸n sÏ ®×nh chØ viÖc gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n kinh tÕ sau khi ®· cã quyÕt ®Þnh cña Toµ ¸n më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp mµ doanh nghiÖp ®ã lµ ®¬ng sù cña vô ¸n. V× vËy ®· lo¹i bá ®îc viÖc khëi kiÖn riªng lÎ ®Ó thu håi nî cña c¸c chñ nî vµ ®¶m b¶o ®îc nh÷ng môc tiªu cña ph¸p luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ n¶y sinh mét vÊn ®Ò lµ nÕu gi÷a chñ nî vµ doanh nghiÖp m¾c nî cã tranh chÊp vÒ sè nî th× gi¶i quyÕt nh thÕ nµo khi Toµ ¸n ®· më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp ? H¬n n÷a, víi qui ®Þnh nh trªn th× viÖc gi¶i quyÕt nh»m x¸c ®Þnh sè nî gi÷a doanh nghiÖp m¾c nî vµ chñ nî sÏ kh«ng thÓ tiÕn hµnh b»ng mét vô ¸n víi ®Çy ®ñ tÊt c¶ c¸c thñ tôc tè tông theo ®óng qui ®Þnh cña ph¸p luËt. Phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, ph¸p luËt ph¸ s¶n ViÖt Nam gi¶i quyÕt tranh chÊp gi÷a chñ nî vµ doanh nghiÖp m¾c nî theo thñ tôc khiÕu n¹i danh s¸ch chñ nî vµ ® îc th¶m ph¸n phô tr¸ch gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n trùc tiÖp gi¶i quyÕt (§iÒu 22 _ LPSDN _ 31.12.1993). Trong trêng hîp nµy, chñ nî cã kho¶n nî bÞ tranh chÊp ph¶i g¸nh chÞu sù rñi ro do vô viÖc kh«ng ®îc xÐt xö theo tr×nh tù gi¶i quyÕt mét vô ¸n th«ng thêng vµ quyÒn lîi c¸ nh©n cña chñ nî sÏ ph¶i nh- êng chç cho môc ®Ých chung cña ph¸p luËt PSDN. 3 – Phôc håi doanh nghiÖp th«ng qua thiÕt chÕ Héi nghÞ chñ nî. Ngay sau khi ra quyÕt ®Þnh më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp, thÈm ph¸n ph¶i yªu cÇu chñ doanh nghiÖp hoÆc ®¹i diÖn hîp ph¸p cña danh nghiÖp x©y dùng ph¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ c¸c gi¶i ph¸p tæ chøc kinh doanh. Theo §iÒu 13 cña NghÞ ®Þnh 189/CP, néi dung cña ph¬ng ¸n bao gåm nh÷ng néi dung: SV. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  16. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp * KiÕn nghÞ vÒ ho·n nî, xo¸ nî, gi¶m nî, mua nî, b¶o l·nh nî vµ c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ®Õn h¹n cña doanh nghiÖp, cam kÕt cña doanh nghiÖp m¾c nî vÒ thêi h¹n, møc vµ ph ¬ng thøc thanh to¸n nî ®Õn h¹n. * C¸c biÖn ph¸p tæ chøc l¹i c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm c¸c biÖn ph¸p tµi chÝnh, tæ chøc bé m¸y, s¾p xÕp l¹i lao ®éng, c¶i tiÕn qu¶n lý, hoµn thiÖn, ®æi míi c«ng nghÖ vµ c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt kh¸c nh»m kh¨c phôc t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n nî cña doanh nghiÖp. Tõng biÖn ph¸p ph¶i cã thêi h¹n, kÕ ho¹ch thùc hiÖn cô thÓ. *Trong thêi h¹n 60 ngµy, kÓ tõ ngµy nhËn ®îc yªu cÇu, ph¬ng ¸n ph¶i ®îc göi cho Toµ ¸n. Trªn c¬ së ®ã, thÈm ph¸n triÖu tËp vµ chñ tr× Héi nghÞ chñ nî nghe chñ doanh nghiÖp hoÆc ®¹i diÖn hîp ph¸p cña doanh nghiÖp tr×nh bµy ph¬ng ¸n vµ tr¶ lêi chÊt vÊn cña c¸c chñ nî. Ngoµi nh÷ng c¸ nh©n, tæ chøc cã tªn trong danh s¸ch chñ nî, ®¹i diÖn c«ng ®oµn hoÆc ®¹i diÖn ngêi lao ®éng n¬i cha cã tæ chøc c«ng ®oµn vµ ngêi b¶o l·nh, sau khi ®· tr¶ nî thay cho doanh nghiÖp m¾c nî còng lµ thµnh viªn cña héi nghÞ chñ nî. Tuy nhiªn, cÇn nhËn thÊy lµ, ®¹i diÖn cña c«ng ®oµn chØ cã quyÒn biÓu quyÕt víi tÝnh c¸ch lµ chñ nî l¬ng. Héi nghÞ chñ nî chØ hîp lÖ khi cã sù tham gia cña qu¸ nöa sè chñ nî ®¹i diÖn cho Ýt nhÊt 2/3 tæng sè nî kh«ng cã b¶o ®¶m tham gia. Trong trêng hîp ®ã, héi nghÞ chñ nî cã thÓ ho·n mét lÇn vµ ph¶i ®îc triÖu tËp trong thêi h¹n 30 ngµy sau. NÕu triÖu tËp lÇn 2 mµ Héi nghÞ chñ nî vÉn kh«ng thµnh do kh«ng ®ñ sè chñ nî ®¹i diÖn cho 2/3 tæng sè nî kh«ng b¶o ®¶m tham gia th× Toµ ¸n cã thÓ xem xÐt ®ã lµ hµnh vi kh íc tõ quyÒn ®ßi nî cña c¸c chñ nî vµ ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. NÕu ph¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i kinh doanh cña doanh nghiÖp ®îc héi nghÞ nhÊt trÝ th«ng qua th× thÈm ph¸n ra quyÕt ®Þnh c«ng nhËn biªn b¶n hoµ gi¶i thµnh vµ t¹m ®×nh chØ viÖc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. 4 – Tuyªn bè ph¸ s¶n vµ thanh lý tµi s¶n cña doanh nghiÖp. 4.1 – QuyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Theo §iÒu 36 LPSDN (30/12/1993), thÈm ph¸n sÏ ra quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp trong c¸c trêng hîp: * Chñ doanh nghiÖp hoÆc ®¹i diÖn hîp ph¸p cña doanh nghiÖp kh«ng cã ph¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ c¸c gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp theo §iÒu 20 LPSDN. * Chñ doanh nghiÖp hoÆc ngêi ®¹i diÖn hîp ph¸p cña doanh nghiÖp v¾ng mÆt t¹i héi nghÞ chñ nî ®Ó tr×nh bµy ph¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nhng kh«ng uû quyÒn cho ngêi kh¸c tham gia héi nghÞ chñ nî. Ngoµi ra, trong tr êng hîp chñ doanh nghiÖp t nh©n bÞ chÕt mµ ngêi thõa kÕ v¾ng mÆt t¹i héi nghÞ chñ nî kh«ng cã lý do hoÆc tõ chèi quyÒn thõa kÕ. * Héi nghÞ chñ nî kh«ng th«ng qua ph¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ gi¶i ph¸p tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. SV. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  17. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp * HÕt thêi h¹n tæ chøc l¹i ho¹t ®éng kinh doanh mµ doanh nghiÖp vÉn kinh doanh kh«ng cã hiÖu qu¶ vµ c¸c chñ nî yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. *Trong thêi h¹n tæ chøc l¹i kinh doanh, chñ doanh nghiÖp t nh©n chÕt hoÆc bá trèn mµ kh«ng cã ngêi thõa kÕ. Bªn c¹nh ®ã, trong quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n ngoµi viÖc ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu vÒ mÆt thñ tôc t¹i §iÒu 37 LPSDN, ph¶i nªu râ ph ¬ng ¸n ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp. QuyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n ph¶i ®îc göi cho c¸c chñ nî, doanh nghiÖp ph¸ s¶n vµ ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n, c¬ quan tµi chÝnh, lao ®éng cung cÊp phßng thi hµnh ¸n vµ c¬ quan ®· cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh. QuyÕt ®Þnh nµy ph¶i ®îc ®¨ng trªn b¸o Trung ¬ng vµ b¸o ®Þa ph¬ng 3 sè liªn tiÕp. 4.2 – Thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. * ThÈm quyÒn cña phßng thi hµnh ¸n vµ chøc n¨ng cña tæ qu¶n lý tµi s¶n: ViÖc thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp thuéc thÈm quyÒn cña phßng thi hµnh ¸n thuéc Së t ph¸p, n¬i doanh nghiÖp ®Æt trô së chÝnh. Sau khi nhËn ®îc quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp cña Toµ ¸n, trëng phßng thi hµnh ¸n ra quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n, chØ ®Þnh chÊp hµnh viªn phô tr¸ch vµ thµnh lËp tæ qu¶n lý tµi s¶n. ChÊp hµnh viªn phô tr¸ch viÖc thi hµnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm tríc tr- ëng phßng thi hµnh ¸n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô cña m×nh vµ cã nh÷ng quyÒn h¹n: ra quyÕt ®Þnh thu håi vµ b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n cña doanh nghiÖp bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n; thùc hiÖn ph¬ng ¸n ph©n chia theo quyÕt ®Þnh cña thÈm ph¸n; ra quyÕt ®Þnh phong to¶ c¸c tµi kho¶n cña doanh nghiÖp ph¸ s¶n ë ng©n hµng vµ më tµi kho¶n míi ®Ó göi sè c¸c kho¶n tiÒn thu håi ® îc, c¸c kho¶n cho vay cña doanh nghiÖp ph¸ s¶n vµ tõ tiÒn b¸n tµi s¶n ph¸ gi¸, cã quyÒn yªu cÇu Toµ ¸n ra quyÕt ®Þnh thu håi tµi s¶n mµ doanh nghiÖp ®· cÊt dÊu hoÆc tÈu t¸n trong thêi gian 6 th¸ng tríc ngµy Toµ thô lý ®¬n yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Thµnh phÇn tæ qu¶n lý tµi s¶n ® îc quy ®Þnh t¹i §iÒu 28 NghÞ ®Þnh 189/CP, gåm: 2 c¸n bé cña phßng thi hµnh ¸n, trong ®ã 1 chÊp hµnh viªn lµ tæ trëng, 1 ®¹i diÖn cho doanh nghiÖp m¾c nî, ®¹i diÖn chñ nî ®· tham gia qu¶n lý tµi s¶n; mét ®¹i diÖn cña c«ng ®oµn doanh nghiÖp, 1 ®¹i diÖn cña Së tµi chÝnh; 1 ®¹i diÖn ng©n hµng nhµ n íc cÊp tØnh. Vµ trong trêng hîp cÇn thiÕt – còng gièng nh tæ qu¶n lý tµi s¶n th× tæ trëng tæ thanh to¸n tµi s¶n cã thÓ mêi thªm mét sè c¸n bé kh¸c thµm gia vµo ho¹t ®éng liªn quan ®Õn thanh to¸n tµi s¶n ph¸ s¶n. Tæ thanh to¸n tµi s¶n nh©n giao tµi s¶n vµ c¸c giÊy tê tµi liÖu cã liªn quan tõ tæ qu¶n lý tµi s¶n; thu håi vµ qu¶n lý toµn bé tµi s¶n còng nh hå s¬, sæ s¸ch kÕ to¸n, giÊy tê vµ con dÊu cña doanh nghiÖp m¾c nî; yªu cÇu chÊp hµnh viªn cho thu håi tµi s¶n do doanh nghiÖp ®· b¸n hoÆc chuyªn giao bÊt hîp ph¸p; tæ chøc viÖc b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n vµ thùc hiÖn viÖc thanh to¸n theo quyÕt ®Þnh cña thÈm ph¸n. Trong c¸c giao dÞch liªn quan ®Õn viÖc yªu cÇu S V. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  18. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp, tæ thanh to¸n tµi s¶n ®îc sö dông con dÊu cña phßng thi hµnh ¸n ®Ó lµm nhiÖm vô. * Bµn giao vµ qu¶n lý tµi s¶n ph¸ gi¸: KÓ tõ thêi ®iÓm Toµ ¸n ra quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n, doanh nghiÖp hoµn toµn mÊt quyÒn qu¶n lý tµi s¶n. Tæ qu¶n lý tµi s¶n b¶o qu¶n tµi s¶n cña doanh nghiÖp cho ®Õn khi hoµn thµnh viÖc bµn giao cho tæ thanh to¸n tµi s¶n. ViÖc bµn giao ®îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c bµn giao toµn bé vµ chi tiÕt ®Õn tõng tµi s¶n. NÕu cã trêng hîp mÊt m¸t h háng ph¶i lËp biªn b¶n cô thÓ cho tõng trêng hîp, ghi râ lý do vµ tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n vÒ viÖc lµm mÊt hay h háng ®ã. Biªn b¶n bµn giao tµi s¶n cã ch÷ kÝ cña thÈm ph¸n, tæ trëng tæ qu¶n lý tµi s¶n vµ tæ trëng tæ thanh to¸n tµi s¶n. * §Þnh gi¸ vµ tæ chøc b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n: VÒ nguyªn t¾c, ph¬ng ¸n ph©n chia tµi s¶n do tæ qu¶n lý tµi s¶n ®Ò nghÞ, ®îc thÈm ph¸n phª chuÈn trong quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n vµ do tæ thanh to¸n tµi s¶n thùc hiÖn. ViÖc thanh to¸n nî cho c¸c chñ nî ®îc tiÕn hµnh theo ph¬ng ¸n thanh to¸n cô thÓ tõng ®ît do tæ trëng tæ thanh to¸n tµi s¶n më t¹i ng©n hµng. * Ph©n chia gÝa trÞ tµi s¶n ph¸ s¶n: VÒ nguyªn t¾c, ph¬ng ¸n ph©n chia tµi s¶n do tæ qu¶n lý tµi s¶n ®Ò nghÞ, ®îc thÈm ph¸n phª chuÈn trong quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n vµ do tæ thanh to¸n tµi s¶n thùc hiÖn. ViÖc thanh to¸n nî cho c¸c chñ nî ®îc tiÕn hµnh theo ph¬ng ¸n thanh to¸n cô thÓ tõng ®ît do tæ trëng tæ thanh to¸n lËp vµ theo thø tù u tiªn do LuËt ph¸ s¶n quy ®Þnh t¹i §iÒu 39: Thø nhÊt lµ: C¸c kho¶n lÖ phÝ, chi phÝ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt cho viÖc ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Thø hai lµ: C¸c kho¶n nî l¬ng,trî cÊp th«i viÖc, BHXH theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ c¸c quyÒn lîi kh¸c cña ng êi lao ®éng theo tho¶ íc lao ®éng tËp thÓ vµ theo hîp ®ång lao ®éng ®· ký kÕt. Thø ba lµ: C¸c kho¶n nî thuÕ. Thø t lµ: C¸c kho¶n nî cho c¸c chñ nî trong danh s¸ch chñ nî. Trong qu¸ tr×nh thanh to¸n, nÕu gi¸ trÞ cßn l¹i cña doanh nghiÖp ®ñ thanh to¸n cho tÊt c¶ c¸c kho¶n nî cña chñ nî th× mçi chñ nî ®îc nhËn ®ñ sè nî cña m×nh; NÕu kh«ng ®ñ th× mçi chñ nî ®îc thanh to¸n mét phÇn kho¶n nî cña m×nh theo tû lÖ t¬ng øng; Ngîc l¹i nÕu sau khi thanh to¸n c¸c kho¶n nî mµ vÉn thõa th× phÇn tha ®ã sÏ thuéc vÒ chñ doanh nghiÖp. *KÕt thóc viÖc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp . ChËm nhÊt b¶y ngµy, kÓ tõ ngµy thanh to¸n hÕt tµi s¶n ph¸ s¶n, tæ tr- ëng tæ thanh to¸n tµi s¶n ph¶i b¸o c¸o víi trëng phßng thi hµnh ¸n vÒ viÖc thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. B¸o c¸o nµy ph¶i ® îc niªm yÕt c«ng khai t¹i trô së phßng thi hµnh ¸n. Sau 15 ngµy, kÓ tõ ngµy b¸o c¸o thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n ® îc niªm yÕt nÕu kh«ng cã chñ nî nµo khiÕu n¹i th× trëng phßng thi hµnh ¸n ra quyÕt ®Þnh chÊm døt viÖc thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp vµ kÕt thóc ho¹t ®éng cña tæ thanh to¸n tµi s¶n. §ång thêi trëng phßng thi hµnh ¸n göi b¸o c¸o thi hµnh quyÕt S V. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  19. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n vµ b¸o c¸o kÕt thóc viÖc thi hµnh quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp cho toµ ¸n ®· gi¶i quyÕt viÖc ph¸ s¶n, cho c¸c c¬ quan cã liªn quan kh¸c vµ cho c¬ quan ®· cÊp ®¨ng ký kinh doanh ®Ó xo¸ tªn doanh nghiÖp. Nh vËy kh«ng ph¶i bÊt cø doanh nghiÖp nµo ®· ®¨nh ký kinh doanh nhng lµm ¨n thua lç muèn tuyªn bè ph¸ s¶n ®Òu ® îc chÊp thuËn ngay. ViÖc mét doanh nghiÖp ®îc toµ ¸n gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n ph¶i ®¶m b¶o ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vµ ph¶i qua ®Çy ®ñ c¸c tr×nh tù thñ tôc nhÊt ®Þnh còng nh c¸c nguyªn t¾c vµ c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt cô thÓ nh ®· tr×nh bµy ë trªn. *** Mét sè vÊn ®Ò thùc tiÔn trong qu¸ tr×nh thi hµnh c¸c quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp §Ó tiÕn hµnh gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Toµ kinh tÕ TAND cÊp tØnh ph¶i tu©n theo nh÷ng tr×nh tù thñ tôc nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn, khi mét quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp cã hiÖu lùc ph¸p luËt. ChuyÓn sang phßng thi hµnh ¸n l¹i n¶y sinh nh÷ng tån t¹i cÇn ph¶i gi¶i quyÕt. §ã lµ viÖc ngêi m¾c nî t¹i doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n göi ®¬n kiÕn nghÞ ®Õn toµ ¸n vµ c¬ quan chøc n¨ng kh¸c g©y bøc sóc kh«ng ®¸ng cã khi c¬ quan thi hµnh ¸n thi hµnh quyÕt ®Þnh ph¸ s¶n doanh nghiÖp ®èi víi hä. Thùc tÕ cho thÊy nh÷ng ngêi cã ®¬n kiÕn nghÞ ®ã hÇu hÕt lµ nh÷ng ng- êi kh«ng ®Õn lµm viÖc theo giÊy triÖu tËp cña toµ ¸n hoÆc cã ®Õn nh ng l¹i kh«ng cã chøng cø ®Ó chøng minh lµ m×nh kh«ng nî Ýt h¬n sè liÖu trªn danh s¸ch. Do vËy toµ ¸n kh«ng cã c¬ së ®Ó thay ®æi kho¶n nî mµ ph¶i c¨n cø vµo sæ s¸ch kÕ to¸n còng nh nh÷ng hå s¬ tµi liÖu ®· ®îc cung cÊp mét c¸ch hîp lÖ ®Ó lËp danh s¸ch ngêi m¾c nî. Nh vËy mäi thñ tôc vÒ lËp danh s¸ch ngêi m¾c nî t¹i toµ ¸n lµ ®óng ph¸p luËt vµ cã c¨n cø hîp lÖ vµ ng êi m¾c nî ph¶i cã nghÜa vô tr¶ nî ®óng nh danh s¸ch toµ ¸n ®· lËp vµ chuyÓn cho c¬ quan thi hµnh ¸n. Cã thÓ nhËn thÊy r»ng nguyªn nh©n s©u sa cña vÊn ®Ò lµ do ng êi m¾c nî cã ®Þa vÞ, c«ng viÖc chuyªn tr¸ch kh¸c nªn hä kh«ng hiÓu râ vÒ luËt ph¸p nãi chung vµ luËt PSDN nãi riªng nªn hä ®· cã nh÷ng khiÕu n¹i, kiÕn nghÞ kh«ng ®¸ng cã vµ kh«ng thùc hiÖn nghÜa vô cña m×nh, g©y c¶n trë cho c¬ quan thi hµnh ¸n. III- Mét sè vÊn ®Ò bÊt cËp vµ híng hoµn thiÖn LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp – Mét sè vÊn ®Ò LuËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp ®îc Quèc héi th«ng qua ngµy 31/12/1993, cã hiÖu lùc tõ ngµy 1/7/1994.Tuy hÖ thèng ph¸p luËt ph¸ s¶n ë níc ta ®îc ban hµnh chËm h¬n so víi c¸c níc trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc nhng ®· gãp phÇn quan träng vµo viÖc h×nh thµnh mét c¬ chÕ ph¸p lý ®ång bé cho ho¹t ®éng sö lý nî cña c¸c doanh nghiÖp, b¶o ®¶m trËt tù kû c¬ng vµ lµm cho m«i trêng kinh doanh trë nªn lµnh m¹nh h¬n; ®ång thoÌi gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu x©y dùng vµ tõng bíc hoµn thiÖn h¬n hÖ thèng ph¸p luËt kinh tÕ thêi kú ®æi míi cña níc ta. Tuy vËy thùc tÕ ¸p dông ph¸p luËt ph¸ s¶n hiÖn hµnh mµ S V. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
  20. § Ò ¸n m«n häc PLKDVN Thñ tôc … ph¸ s¶n doanh nghiÖp nßng cèt lµ luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp 1993 ®· béc lé mét sè khiÕm khuyÕt vµ h¹n chÕ c¬ b¶n nh lµ; Thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n cßn cã nhiÒu quy ®Þnh phi kinh tÕ : Ph¸p luËt ph¸ s¶n ViÖt Nam quy ®Þnh mét thñ tôc mµ theo ®ã bÊt cø mét doanh nghiÖp nµo bÞ toµ ¸n ra quyÕt ®Þnh më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n ®Òu ph¶i tr¶i qua giai ®o¹n x©y dùng ph ¬ng ¸n hoµ gi¶i vµ gi¶i ph¸p tæ chøc lÈin xuÊt kinh doanh, häp héi nghÞ chñ nî ®Ó bµn b¹c. NÕu héi nghÞ chñ nî kh«ng thµnh th× toµ ¸n míi ®a ra quyÕt ®Þnh tuyªn bè ph¸ s¶n ®èi víi doanh nghiÖp ®ã. HËu quµ lµ trªn thùc tÕ mÆc dï tµi s¶n cña doanh nghiÖp m¾c nî ®· kh«ng cßn g× ®¸ng kÓ, b¶n th©n chñ doanh nghiÖp hoÆc ng- êi qu¶n lý doanh nghiÖp vµ c¸c chñ nî còng kh«ng muèn phôc håi nh ng vÉn b¾t buéc ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ mäi thñ tôc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Nh vËy viÖc tæ chøc l¹i doanh nghiÖp trë thµnh mét thñ tôc mang tÝnh hµnh thøc, g©y l·ng phÝ thêi gian vµ tiÒn b¹c. Ph¸p luËt ph¸ s¶n cã nhiÒu quy ®Þnh bÊt hîp lý: VÒ ®iÒu kiÖn më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n; vÒ hå s¬ yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp; vÒ thÈm quyÒn cña ch¸nh Toµ ¸n kinh tÕ trong viÖc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp ; vÒ vÊn ®Ò ®×nh chØ gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n. Ph¸p luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp thiÕu nhiÒu quy ®Þnh cÇn thiÕt (mang tÝnh bÊt cËp ): Thùc tÕ cã nhiÒu vÊn ®Ò ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt viÖc ph¸ s¶n doanh nghiÖp nhng l¹i kh«ng cã c¬ së ph¸p lý ®Ó gi¶i quyÕt, nh lµ: ViÖc thi hµnh c¸c quyÕt ®Þnh vÒ d©n sù vµ kinh tÕ ®· ® îc Toµ ¸n tuyªn tríc khi cã quyÕt ®Þnh më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n. ViÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ d©n sù vµ kinh tÕ gi÷a chñ nî vµ doanh nghiÖp bÞ yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n cha triÖt ®Ó. C¨n cø ®Ó ®×nh chØ gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n cha ®Çy ®ñ. ViÖc gi¶i quyÕt kiÕu n¹i gi÷a c¸c bªn ®èi víi quyÕt ®Þnh kh«ng më thñ tôc gi¶i quyÕt yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n doanh nghiÖp kh«ng ®îc quy ®Þnh râ rµng, cô thÓ. QuyÒn khiÕu n¹i danh s¸ch chñ nî cha ®îc qui ®Þnh râ. VÊn ®Ò gi¸m s¸t, kiÓm tra ®èi víi doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh tæ chøc l¹i doanh nghiÖp cha ®îc qui ®Þnh chÆt chÏ. Cha cã quy ®Þnh râ rµng vÒ ph¬ng ¸n ph©n chia gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp. NhiÒu qui ®Þnh cña LPSDN, c¸c VB híng dÉn thi hµnh vµ c¶ nh÷ng qui ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cã liªn quan m©u thuÉn n¬i nhau: VÊn ®Ò kiÓm to¸n khi yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n (cã sù kh¸c nhau trong qui ®Þnh cña LPSDN, §iÒu 11 – N§18 vµ Híng dÉn cña TANDTC); vÒ ®èi tîng bÞ tuyªn bè ph¸ s¶n (cã sù kh¸c nhau theo quy ®Þnh t¹i: §iÒu 11 – LPSDN, Kho¶n 1 - §iÒu 35 – LuËt TM); vÒ u tiªn thanh to¸n gi¸ trÞ tµi s¶n cßn l¹i cña doanh nghiÖp cho ngêi lao ®éng (cã sù kh¸c nhau theo quy ®Þnh t¹i: §iÒu 39 – LPSDN, §iÒu 2 – N§92/CP 19/12/95 vµ §iÒu 5 – N§92/CP, §iÒu 107 – BLL§). SV. Vò ThÞ V©n HuyÒn Líp: LuËt Kinh doanh - K42
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2428 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
5=>2