zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Khoa học xã hội

Đê bài: Trình bày các quan niệm khác nhau vê quản lý. Chỉ ra những điểm giống và khác nhau giữa các quan niệm đó

Chia sẻ: Chu Minh Tuan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:20

Báo xấu

258
lượt xem 63
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong mọi lĩnh vực thì dường như hoạt động quản lý là một trong những hoạt động quan trọng và cần thiết đối với mọi tổ chức và cơ quan. Quản lý đã trở thành nhân tố quyết định sự sống và sự thành công của mọi tổ chức.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đê bài: Trình bày các quan niệm khác nhau vê quản lý. Chỉ ra những điểm giống và khác nhau giữa các quan niệm đó

Đê bài: Trình bày các quan niệm khác nhau vê quản lý. Chỉ ra những điểm giống và khác nhau giữa các quan niệm đó
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n H và tên: Phương Minh Thúy SN: 28/02/1991 L p: K55_khoa hoc qu n lý MSV: 10030808 BÀI KI M TRA GI A KỲ MÔN: Khoa h c qu n lý ñ i cương ð bài: Trình bày các quan ni m khác nhau v qu n lý. Ch ra nh ng ñi m gi ng và khác nhau gi a các quan ni m ñó. BÀI LÀM Trong m i lĩnh v c, thì dư ng như ho t ñ ng qu n lý là m t trong nh ng ho t ñ ng quan tr ng c n thi t trong m i t ch c, cơ quan..Qu n lý ñã tr thành nhân t quy t ñ nh s c s ng và s thành công c a m i t ch c. Qu n lý là m t d ng lao ñ ng xu t hi n r t s m trong l ch s . Nó là ho t ñ ng t t y u n y sinh khi có s tham gia ho t ñ ng c a nhi u ngư i, vì v y có th th y qu n lý là m t d ng ho t ñ ng ñ c bi t quan tr ng c a con ngư i. Xã h i càng phát tri n thì vai trò c a qu n lý ngày càng quan tr ng. Nó hi n di n trong t t c các lĩnh v c c a ñ i s ng xã h i. Qu n lý v cơ b n và trư c h t là tác ñ ng ñ n con ngư i ñ h th c hi n, hoàn thành nh ng công vi c ñư c giao; ñ h làm nh ng ñi u b ích, có l i . ði u ñó ñòi h i ta ph i hi u rõ và sâu s c v con ngư i như : c u t o th ch t, nh ng nhu c u, các y u t năng l c, các quy lu t tham gia ho t ñ ng (tích c c, tiêu c c). Qu n lý là th c hi n nh ng công vi c có tác d ng ñ nh hư ng, ñi u ti t, ph i h p các ho t ñ ng c a c p dư i, c a nh gn ngư i dư i quy n. Bi u hi n c th qua vi c, l p k ho ch ho t ñ ng, ñ m b o t ch c, ñi u ph i, ki m tra, ki m soát. Hư ng ñư c s chú ý c a con ngư i vào m t ho t ñông nào ñó; ñiêu ti t ñư c ngu n nhân l c, ph i h p ñư c các ho t ñ ng b ph n. Qu n lý là thi t l p, khai thông các quan h c th ñ ho t ñ ng ñông ngư i ñư c hình thành, ti n hanh trôi ch y, ñ t hi u qu cao b n lâu và không ng ng phát tri n. Ch ng th mà ngư i Nh t kh ng ñ nh r ng : " Bi t cái gì, biêt làm gì là quan tr ng nhưng quan tr ng hơn là bi t quan h . " Ngư i M cho r ng : " Chi phí cho thi t l p, khai thông các quan h thư ng chi m 25% ñ n 50% toàn b chi phí cho ho t ñ ng. ". Trong ho t ñ ng kinh t bi t thi t l p, khai thông cá quan h s n xu t c th thì các y u t thuc c l c lư ng s n Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n xu t m i ra ñ i và phát tri n nhanh chóng. Qu n lý doanh nghi p trong kinh t th trư ng c n nh n thwúc và th c hi n t t các m i quan h như : quan h v i nh ng ngư i ch v n; quan h v i t ch c c a nh ng ngư i lao ñ ng, v i ngư i lao ñ ng; quan h v i nh ng ngư i bán hàng cho doanh nghi p. Qu n lý là tác ñ ng c a ch th qu n lý lên ñ i tư ng qu n lý m t cách gián ti p và tr c ti p nh m thu ñư c nhưng di n bi n, thay ñ i tích c c. Th t v y, qu n lý là lĩnh v c ch a ñ ng n i dung r ng l n, ña dang, ph c t p và luôn bi n ñ i cùng v i s thay ñ i c a nh ng ñi u ki n kinh t -xã h i nh ng giai ño n nh t ñ nh.Vì v y mà khi nh n th c v qu n lý, ñã có r t nhi u cách ti p c n và các quan ni m khác nhau.C a nh ng nhà tiêu bi u như F.W.Taylor; H.Faylol; M.P Follet; C.I. Barnarrd; H.Simon; Paul Hersey và Ken Blanc Harh; J.H Donnelly, James Gibson và J.M Ivancevich; Stephan Robbins;P.F Drucker ........ ñây thì h cũng có nh ng ñi m gi ng và khác nhau khi ñưa ra các quan ni m v qu n lý. Trư c h t ta ph i k ñ n Fredrick Winslow Taylor(1856-1915) ngư i ñư c các h c gi v qu n lý phương Tây m nh danh là ngư i cha c a lý lu n qu n lý m t cách khoa h c. Là m t trong nh ng ñ i bi u xu t s c c a trư ng phái “qu n lý theo khoa h c”. Trong m t bài phát bi u t i Qu c h i M , Taylor ñã nói r ng: “qu n lý m t cách khoa h c không ph i là m t hay m t nhóm các bi n pháp nâng cao hi u su t công vi c. Nó cũng không ph i là m t ch ñ h ch toán giá thành. Nó cũng không ph i là m t ch ñ ti n lương m i.Nó cũng không ph i là ch ñ ti n thư ng....Nh ng bi n pháp y không ph i là m t cách khoa h c, chúng là nh ng b ph n có ích c a b ph n qu n lý m t cách khoa h c. Th c ch t c a vi c qu n lý m t cách khoa h c là m t cu c cách m ng tư tư ng hoàn toàn c a công nhân trong t t c các xí nghi p ho c t ch c , là m t cu c cách m ng tư tư ng hoàn toàn v trách nhi m c a công nhân ñói v i công vi c c a h , v cách ñ i x c a h ñ i v i ngư i ñ ng s và ñ i v i ch .N u không có cu c cách m ng tư tư ng như v y gi a công nhân và nh ng ngư i qu n lý thì không th co vi c qu n lý m t cách khoa h c. V vi c xây d ng nh ng nguyên lý c a qu n lý m t cách khoa h c, Taylor ñã có ý ki n theo ông thì ch có nhân viên qu n lý (ngươi lao ñ ng trí óc) m i co ñi u ki n th c hi n nh ng nhi m v mà cơ ch qu n lý khoa h c yêu c u ñòi h i. ði u ñó có nghĩa là ph i chuy n trách nhi m v qu n lý t phía công nhân sang phía nhân viên qu n lý, th c hi n nguyên t c tách bi t ch c năng qu n lý v i ch c năng tác nghi p, thi t l p th ch phân công gi a ch c năng qu n lý(k ho ch)v i ch c năng tác nghi p(th a hành). ñây nh ng ñóng góp c a Taylor ñư c th hi n trong vi c: ð i m i nh n th c v m i quan h qu n lý: ông cho r ng m i quan h gi a ch th qu n lý và ñ i tư ng qu n lý không ph i là m i quan h ñ i l p, mà là quan h hòa h p và h p tác. Chính ñi u này ñư c ông nh n m nh và kh ng Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n ñ nh ñó là m t “cu c cách m ng tinh th n vĩ ñ i”. ð có s hòa h p va h p tác thì ph i phân ñ nh rõ công vi c và trách nhi m c a nh ng ngư i qu n lý v i nhau và ngư i qu n lý v i ngư i b qu n lý. S phân ñ nh công vi c và trách nhi m gi a nh ng ngư i qu n lý ñư c ông phát bi u trong nguyên lý v vi c tách b ch gi a ch c năng l p k ho ch và ch c năng ñi u hành. Xây d ng nh ng n i dung qu n lý c th : Chuyên môn hóa lao ñ ng, ñ c bi t là ñ i v i lao ñ ng c th : Taylor ñã phân chia các công vi c thành nh ng công ño n và thao tác mà ñó m i m t ngư i ñ u thu c v m t v trí và chuyên trách nh ng nhi m v c th .Vì v y, trình ñ và k năng lao ñ ng c a công nhân ngày càng ñư c nâng cao, góp ph n tăng năng su t lao ñ ng. Tiêu chu n hóa công vi c: m i m t công vi c ñ u ñư c chu n hóa trong c quá trình th c hi n cũng như k t qu cu i cùng( chu n hóa quy trình làm vi c và s n ph m). Như v y, vi c ñào t o tay ngh cho công nhân ñ h tr thành nh ng ngư i lao ñ ng chuyên nghi p là m t yêu c u b t bu c ñ i v i các nhà qu n lý ch không ph i là m t gánh n ng c a h như quan ni m truy n th ng. C i ti n công c và l a ch n phương án t i ưu ñ th c hi n công vi c: ông cho r ng v i m i lo i công vi c, v i m i ñ i tư ng nh t ñ nh, ph i có nh ng công c tương thích và nh ng công c ñó ph i liên t c ñư c c i ti n. ð nh m c lao ñ ng: là chu n m c, nh ng ch tiêu ñ t ra ñ phân ñ nh và ñánh giá k t qu công vi c c a ngư i lao ñ ng. ðó là cơ s ñ h phát huy kh năng và năng l c c a mình, cũng như ñ ngư i qu n lý xác l p ti n lương, ti n công, ti n thư ng. K lu t lao ñ ng: Taylor mu n xây d ng m t l l i làm vi c( g i là “ch ñ Taylor” mà ñó ngư i lao ñ ng ph i tuân th nh ng quy ñ nh ng t nghèo v th i gian, quy trình, trách nhi m và thái ñ lao ñ ng. Nh ng n i dung và quy ch mà Taylor ñưa ra th c ch t là mu n xây d ng m t “phong cách công nghi p” trong s n xu t. Xây d ng môi trư ng lao ñ ng: môi trư ng lao ñ ng mà Taylor bàn t i là môi trư ng tư nhiên và môi trư ng xã h i. Trong ñó môi trư ng t nhiên liên quan t i vi c cách th c b trí, s p x p các b ph n khác nhau trong m t b máy và v trí ñ a lý c a các cơ s s n xu t. Môi trư ng xã h i là quan h gi a con ngư i vói con ngư i trong quá trình s n xu t. Taylor là ngư ti p c n qu n lý dư i góc ñ kinh t k thu t ñã cho r ng: “Qu n lý hoàn thành công vi c c a mình thông qua ngư i khác và bi t ñư c m t cách chính xác h ñã hoàn thành công vi c m t cách t t nh t và r nh t. Taylor ñã xác l p nh ng tư tư ng qu n lý có giá tr lý lu n n i b t và tính ng d ng cao. ð c bi t nh ng tri th c v qu n lý hư ng t i yêu c u c n ph i có c a ñ i tư ng qu n lý. ðó là nh ng v n ñ quan tr ng c n ph i k th a và phát tri n nh m góp ph n xây d ng h th ng tri th c c a khoa h c qu n lý hi n ñ i. N i dung qu n lý theo khoa h c d a trên các nguyên t c sau: Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n Xác ñ nh m t cách khoa h c kh i lư ng công vi c hàng ngày c a công nhân v i các thao tác và th i gian c n thi t ñ b trí quy trình công ngh phù h p và xây d ng ñ nh m c cho t ng ph n vi c- ñ nh m c ñư c xây d ng qua th c nghi m. L a ch n công nhân thành th o t ng vi c, thay cho công nhân “v n năng”. Các thao tác ñư c tiêu chu n hóa cùng v i các thi t b , công c , v t li u, cũng ñư c tiêu chu n hóa và môi trư ng làm vi c thu n l i. M i công nhân ñư c g n ch t v i m t v trí làm vi c theo nguyên t c chuyên môn hóa cao ñ . Th c hi n ch ñ tr lương( ti n công) theo s lư ng s n ph m và ch ñ thư n vư t ñ nh m c nh m khuy n khích n l c c a công nhân. Phân chia công vi c qu n lý, phân bi t t ng c p qu n lý. C p cao t p trung vào ho ch ñ nh, t ch c và phát tri n kinh doanh, còn c p dư i làm ch c năng ñiêù hành c th . Th c hi n sơ ñ t ch c theo ch c năng và theo tr c tuy n;t ch c s n xu t theo dây truy n liên t c. Qua nguyên t c trên có th rút ra các tư tư ng chính c a thuy t Taylor là: t i ưu hóa trong quá trình s n xu t; tiêu chu n hóa phương pháp thao tác và ñi u ki n tác nghi p; phân công chuyên môn hóa cao và cu i cùng là tư tư ng “con ngư i kinh t ”. Thuy t qu n lý này, nó ñã d t n n móng r t cơ b n cho lý thuy t qu n lý nói chung, ñ c bi t v phương pháp làm vi c t i ưu có hi u qu cao, t o ñ ng l c tr c ti p cho ngư i lao ñ ng và vi c phân c p qu n lý. Chính các nhà nghiên c u ñã cho r ng, s ra ñ i c a thuy t “qu n lý theo khoa h c” c a F.W.Taylor là bư c ngo t ñánh d u s ra ñ i c a khoa h c qu n lý, m ra m t k nguyên m i cho s phát tri n c a m t lĩnh v c khoa h c ñ c bi t quan tr ng ñ i v i s phát tri n c a xã h i công nghi p. Quan ni m c a Henry Fayol (1841- 1925) Là ngư i ñ u tiên ti p c n qu n lý theo quy trình và là ngư i có t m nh hư ng to l n trong l ch s tư tư ng qu n lý t th i kỳ c n – hi n ñ i t i nay, quan ni m r ng: “Qu n lý hành chính la d ñoán và l p k ho ch, t ch c, ñi u khi n, ph i h p và ki m tra”. Trong khi thuy t qu n lý theo khoa h c cua F.W.Taylor ñư c truy n bá r ng rãi t M sang châu Âu v i nh hư ng l n su t n a ñ u th k XX, thì Pháp xu t hi n m t thuy t m i thu hút s chú ý. Qua tác ph m ch y u “Qu n lý công nghi p và t ng quát”, Henry Fayol ñã ti p c n v n ñ qu n lý t m r ng hơn và xem xét dư i góc ñ t ch c – hành chính. V i thuy t này, ông ñã ñư c coi là ngư i ñ t n n móng cho lý lu n qu n lý c ñi n, là “m t Taylor c a chau Âu” và là “ngư i cha th c s c a lý thuy t qu n lý hi n ñ i”. Khác v i Taylor, tác gia ti p c n qu n lý c p th p và trong lĩnh v c s n xu t công nghi p, thiên v ñ i tư ng qu n lý, theo góc ñ kinh t - k thu t, Fayol ti p c n qu n lý c p cao và trong m i lo i hình t ch c , thiên v ch th qu n lý, theo góc ñ hành chính. Chính vì v y, nh ng tư tư ng cua rFayol Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n ñã kh c ph c ñư c nh ng h n ch và có nh ng b sung c n thi t cho nh ng thi u sót trong ti p c n và quan ni m v qu n lý c a Taylor. Fayol cho r ng thành công c a qu n lý không ch nh nh ng ph m ch t c a các nhà qu n lý, mà ch y u nh các nguyên t c ch ñ o hành ñ ng c a h và nh ng phương pháp mà h s d ng. Ông cho r ng trong t t c các lo i hình t ch c ñ u g m có 6 lo i hình ho t ñ ng cơ b n: ho t ñông chuyên môn, ho t ñ ng huy ñ ng v n, ho t ñ ng thương m i,ho t ñ ng an ninh, ho t ñ ng k toán – ho ch toán, ho t ñ ng qu n lý hành chính, trong ñó ho t ñ ng th 6 bao gòm:d ñoán và l p k ho ch, t ch c, ñi u khi n, ph i h p và ki m tra. Ho t ñ ng th 6 th c ch t là ho t ñ ng qu n lý. Nó là ho t ñ ng n i k t năm ho t ñ ng trên l i v i nhau. Ông cho r ng ho t ñ ng qu n lý ñóng vai trò ñ c bi t quan tr ng quy t ñ nh t i s thành b i c a t ch c. Ông chia thành 5 ch c năng c a quy trình qu n lý. Fayol cho r ng t t c các nhà qu n lý và các lĩnh v c qu n lý ñ u ph i th c hi n năm ch c năng cơ b n: d ñoán và l p k ho ch; t ch c; ñi u khi n; ph i h p và ki m tra. Như v y ch c năng qu n lý ch tác ñ ng t i con ngư i, là s qu n lý c a t ch c xã h i ñ i v i con ngư i. M t khác, Fayol cũng cho r ng qu n lyd không ph i là ñ c quy n và trách nhi m riêng c a cá nhân ngư i ñ ng ñ u, mà ñư c phân chia cho các thành viên khác trong h th ng t ch c qu n lý. Fayol cũng ñ ra 14 nguyên t c qu n lý hành chính: 1/ Phân công lao ñ ng; 2/ Quy n h n tương x ng v i trách nhi m; 3/ K lu t; 4/ Th ng nh t ch ñ o; 6/ L i ích cá nhân ph c tùng l i ích t p th ; 7/ V n ñ tr công cho công nhân; 8/ T p trung; 9/ H th ng c p b c; 10/ Tr t t ; 11/ Công b ng; 12/ n ñ nh trong b trí, s p x p nhân l c; 13/ Tinh th n sáng t o; 14/ Tinh th n ñ ng ñ i. Trong 14 nguyên t c ñó, nguyên t c 4( th ng nh t ch huy) và nguyên t c 9 ( h th ng c p b c) ñư c coi là hai nguyên t c quy t ñ nh, ph n ánh th c ch t c a thuy t qu n lý Fayol. V i n i dung ñó, thuy t qu n lý t ng h p c a Fayol có ưu ñi m n i b t là t o ñư c k cương trong t ch c. Song nó chưa chú tr ng ñ y ñ các m t tâm lý và môi trư ng lao ñ ng, ñ ng th i chưa ñ c p ñ n m i quan h v i bên ngoài doanh nghi p. Cùng v i thuy t Tayor, thuy t này ñã ñ ra ñư c hàng lo t các v n ñ quan tr ng c a qu n lý như:ch c năng nguyên t c, phương pháp...; v a chú tr ng vi c h p lý hóa lao ñ ng v a quan tâm cao t i hi u l c qu n lý, ñi u hành. Nhi u lu n ñi m cơ b n c a các thuy t thu c trư ng phái c ñi n v n mang giá tr lâu dài, ñư c các thuy t ti p sau b sung và nâng cao v tính xã h i và y u t con ngư i cũng như v các m i quan h v i bên ngoài t ch c. Fayol cũng ñã có ñóng góp quan tr ng trong ti p c n và quan ni m v qu n lý v v n ñ ñào t o con ngư i trong qu n lý. Fayol nh n m nh t i vi c ph i ñào t o ñ i ngũ nhân viên có trình ñ tay ngh ñ ñáp ng v i yêu c u công vi c. Fayol cho r ng ngư i qu n lý ph i có ñ c và có tài. Ngư i qu n lý không ph i do b m sinh mà có. ð có nh ng ph m ch t ñáp ng cho công Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n vi c qu n lý ph i ñư c ñào t o và ph i co quá trình rèn luy n trong th c ti n. Trong quá trình ñào t o ph i lưu ý các hình th c ñào t o. Fayol ñánh giá cao vai trò c a tri th c qu n lý trong xã h i hi n ñ i và cho r ng tri th c v khoa h c qu n lý là tinh hoa c a tri th c tương lai. Quan ni m v qu n lý c a Taylor và Fayol trên ñây ñ u ñã ñưa ra ñư c nh ng quan ñi m riêng c a m i tác gia ñó. H ñ u là nh ng tác gia tiêu bi u c a lý thuy t qu n lý c ñi n ti p c n qu n lý t các góc ñ : kinh t - k thu t, t ch c, hành chính, ñã có nh ng ñóng góp ñ c bi t quan tr ng cho lý lu n qu n lý hi n ñ i. C F.W.Taylor và H.Fayol ñ u s d ng th i gian lúc v già ñ nghiên c u và ph bi n lý lu n v qu n lý. Nguyên t c “ bàn ñ p” c a Fayol cũng gi ng như nguyên t c ngo i l c a Taylor. Theo nguyên t c ñó, nh ng vi c thông thư ng có th do c p dư i bàn b c gi i quy t, ch nh ng vi c ngo i l quan tr ng m i ph i báo cáo v i c p lãnh ñ o cao nh t ñ h quy t ñ nh. Như v y, v a có th nâng cao hi u su t công tác, v a b i dư ng tinh th n trách nhi m và năng l c ñ c l p x lý v n ñ c a c p dư i. Faylol khác v i Taylor ch , do trong m t th i gian dài là ngư i lãnh ñ o cao nh t c a xí nghi p nên ngay t ñ u, ñ i tư ng nghiên c u c a Fayol là t ng th c a xi nghi p, ñ c bi t là lý lu n v t ch c xí nghi p. Nh ng v n ñ mà ông gi i ñáp ch y u là nh ng v n ñ mang tính ch t chung như n i hàm c a khái ni m qu n lý, ch c năng cơ b n c a qu n lý..Ông cho r ng nh ng nguyên lý chung có th rút ra t vi c nghiên c u nh ng v n ñ ñó có th áp d ng cho vi c qu n lý các t ch c khác. Trong khái ni m qu n lý c a Fayol, ông ñã coi qu n lý là m t lo i công vi c ñ c thù, khác v i các lo i công vi c khác c a xí nghi p và tr thành m t h th ng ñ c l p, phát huy tác d ng riêng c a nó mà các h th ng khác không th thay th ñư c. Ông ñã nói v n i hàm c a khái ni m qu n lý như sau: “ Qu n lý t c là l p k ho ch, t ch c, ch huy, ph i h p và ki m tra”. ð c bi t ñây, Fayol ñ c bi t ch ra, không nên l n l n khái ni m qu n lý va khai ni m lãnh ñ o. Ông nói: “ Lãnh ñ o là tìm ki m l i ích t i ña có th ñư c t t t c nh ng ngu n l c mà xí nghi p ñã có, d n d t xi nghi p ñ t ñư c m c tiêu c a nó, là b o ñ m hoàn thành m t cách thu n l i 6 ch c năng cơ b n. Qu n lý ch là m t trong 6 ch c năng ñó do lãnh ñ o b o ñ m ti n hành. ði u y có nghĩa là, pham vi ch c năng c a ngư i lãnh ñ o bao g m toàn b công vi c kinh doanh c a xí nghi p ch không ph i ch là c a công vi c qu n lý..Do ñó, c n ph i xác ñ nh rõ ho t ñ ng ch y u c a ngư i lãnh ñ o là qu n lý và thông qua ho t ñ ng qu n lý ñ thúc ñ y các ho t ñ ng kinh doanh c a xí nghi p. Theo Fayol qu n lý là trách nhi m chung c a t t c m i ngư i trong xí nghi p, t nh ng ngư i lãnh ñ o c p cao ñ n m i công nhân viên. Chính ñi m này quan ñi m c a Fayol rõ ràng là khác v i quan ñi m c a Taylor vì Taylor ch trương tách bi t hoàn toàn ch c năng k ho ch( qu n lý) v i ch c năng th a hành ( thao tác). V i mư i b n nguyên t c và 5 y u t c a Fayol ñã t n t i như nh ng chu n m c ñư c tuân theo m t cách ph bi n trong qu n lý hi n ñ i, do ñó thư n Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n ñư c coi là ñi u r t bình thư ng. Chính vì “ tính ph bi n” ñó mà nó ñã tr thành m t c t m c quan tr ng trong l ch s qu n lý. Th t v y, Taylor chú tr ng “tri t h c” và phương pháp còn Fayol chú tr ng “nguyên t c” và y u t . Tư tư ng c a hai ông ñã c u thành cơ s c a lý lu n qu n lý c ñi n. Quan ni m c a Max Weber(1864 – 1920) Là m t nhà xã h i h c n i ti ng ngư i ð c, s ng cùng th i v i Taylor và Fayol. Ông ñã có nh ng ñóng góp c ng hi n ki t xu t ñ i v i lý lu n qu n lý c ñi n phương Tây. Trong cu n sách “ Lý lu n v t ch c kinh t và xã h i” Weber ñã ñưa ra m t th ch qu n lý hành chính trong “lý tư ng” t c là “ th ch quan liêu”. Ông cho r ng, th ch quan liêu là m t t ch c xã h i ch t ch , h p lý, gi ng như m t c máy. Nó co nh ng ho t ñ ng chuyên nghi p thành th o, có quy ñ nh rõ ràng v quy n h n, trách nhi m,..do ñó tr thành m t h th ng k thu t qu n lý. Max Weber cũng gi ng v i Henry Fayol, ti p c n v qu n lý t góc ñ hành chính v ch th qu n lý. Nhưng n u như Fayol nh n m nh ch th qu n lý bi u hi n ra nh ng con ngư i c th , thì Weber chú tr ng trang b nh ng ki n th c có tính chuyên nghi p hóa cho ñ i ngũ cán b qu n lý và t ch c các ch th qu n lý thành b máy qu n lý. Ưu th c a th ch qu n lý hành chính lý tư ng c a Weber: B máy qu n lý c a ông là m t th ch hành chính trong lý tư ng. Th ch qu n lý hành chính trong lý tư ng có nh ng ưu ñi m n i b t so v i các th ch qu n lý truy n th ng. ði u ñó nh ng ñ c trưng sau:1/ Tính chu n xác.2/ Tính nh y bén. 3/ Tính rõ ràng. 4/ Tinh thông van b n. 5/ Tính liên t c. 6/Tính nghiêm túc. 7/Tính thông nh t. 8/ Quan h ph c tùng nghiêm ch nh. 9/ Phòng ng a va ch m,. 10/Ti t ki m nhân l c và v t l c. ð c trưng và cơ c u c a th ch qu n lý hành chính trong lý tư ng: Nh ng y u t c u thành ho c ñ c trưng c a th ch qu n lý y là: 1/ Thi t l p s phân công rõ ràng theo ch c năng. ðó là s phân công v chuyên môn theo ch c năng ñ i v i toàn b ho t ñ ng c a t ch c và căn c vào s phân công ñó ñ xác ñ nh ch c v qu n lý cũng như ph m vi quy n l c và trách nhi m c a các ch c v ñó. Quy ñ nh này thích h p v i t t c nh ng ngư i gi ch c v qu n lý. 2/ Thi t l p ch ñ c p b c rõ ràng. Các ch c v trong t ch c ph i ñư c s p x p co th b c, hình thành m t c p b c qu n lý hành chính ch t ch . Trong h th ng c p b c y, m i thành viên ñ u ch u trách nhi m trư c c p trên c a mình v nh ng quy t ñ nh và hành ñ ng c a h ..Do ñó, c p dư i ph i ph c tùng c p trên, ch u s ñi u khi n, giam sát, c a c p trên. 3/ Thi t l p nh ng quy ñ nh pháp lu t và quy ch v ch c quy n, ch c trách. Ph i quy ph m nh ng hành vi ch c v c a t t c nhân viên c a t ch c. Như v y có th lo i tr cách làm tùy ti n c a cá nhân trong t ch c.... Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n 4/ Vi c x lý và truy n ñ t công vi c ñ u ph i dùng hình th c vi t. Như v y, nó có th ñ m b o s chu n xác trong vi c x lý công vi c và ngăn ng a s tùy ti n c a m t s cá nhân.... 5/ T t c các ch c v trong t ch c ñ u ph i do nh ng ngư i ñã ñư c ñào t o v m t chuyên môn ñ m nhi m. Vi c tuy n ch n và ñè b t h cũng ph i căn c vào năng l c chuyên môn. 6/ Nhân viên qu n lý t t c ngành ñ u ñư c tuy n d ng theo tiêu chu n nh t ñ nh. 7/ M i thành viên c a t ch c ñ u ph i làm tròn ch c trách, làm vi c quên mình v i thái ñ ch nhân ông. Weber r t t tin v th ch t ch c hành chính trong lý tư ng mà ông ñưa ra. Ông nói, th ch này, xét v m t k thu t thu n túy có th ñ t ñư c hi u qu cao nh t. T cơ c u c a h th ng t chúc hành chính trong lý tư ng, chúng ta co th th y nh hư ng c a tư tư ng Weber ñ i v i xí nghi p hi n ñ i. G m ba c p: c p qu n lý trên cao, c p qu n lý gi a, c p qu n lý cơ s . Nó ñang dư c áp d ng ph bi n trong các xí nghi p hi n ñ i. Chính Weber ñã phân thành các lo i hình quy n l c trong t ch c. Weber cho r ng b t kỳ t ch c xã h i nào cũng ph i l y quy n l c m t hinh th c nào ñó làm cơ s t n t i. D a trên cơ s ñó ông ñã ch ra 3 lo i hình quy n l c: Quy n l c truy n th ng : Lo i quy n l c này d a vào truy n th ng c xưa và ñ a v chính th ng c a ngư i s d ng quy n l c ñó. ðó là s ph c tùng ñ i v i cá nhân ngư i có ñ a v chính th ng b t kh xâm ph m... Quy n l c do cá nhân siêu phàm : Lo i hình quy n l c này d a vào s sùng bái và yêu quý ñ i v i m t nhân v t tr i phú có ñ o gương m u. ðây là s ph c tùng d a vào lòng tin c a c p dư i v s thiêng liêng c a lãnh t , không ph i là s c m nh cư ng ch ... Quy n l c pháp lý : Lo i hình quy n l c này d a vao tính ch t h p lý, h p pháp ho c quy n l c c a ngư i ñã ñư c c làm ch huy..Weber cho ràng nh ng quan l i c a các qu c gia hi n ñ i ch là nô b c c a quy n l c chính tr cao hơn. Khi xét v vai trò c a Weber trong quá trình phát tri n tư tư ng qu n lý caanh ñ i c a phương Tây, ngư i ta ñã ñánh giá m t cách ph bi n r ng, c ng hi n ch y u c a ông là phân tích m t cách có h th ng cơ c u c a các t ch c chính th c và trình bày m t cách toan di n nh ng ñ c trưng cơ b n c a t t c các t ch c xã h i l n tư b n ch nghĩa. Tư tư ng trung tâm c a nó là coi t ch c là m t h th ng do cơ c u c p b c c a các ch c v và các b ph n c u thành. Cũng như trư ng h p c a Fayol, trư c th p k 40, 50 c a th k XX, các nư c Âu M chưa coi tr ng ñúng m c tư tư ng qu n lý c a Weber. Quan ni m c a Chester Barnard (1886 – 1961) Là ngư i nghiên c u quá trình ra quy t ñ nh, các m i quan h gi a cơ c u t ch c không chính th c cũng như vai trò, ch c năng c a cán b . Ông ti p Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n c n qu n lý t góc ñ c u lý thuy t h th ng, là ñ i bi u xu t s c c a lý thuy t qu n lý t ch c cho r ng : “ Quan lý không ph i là công vi c c a t ch c mà là công vi c chuyên môn ñ duy trì và phát tri n t ch c ñó là s s n sàng h p tác,s th a nh n m c tiêu chung và kh năng thông tin”. Barnard ñ nh nghĩa t ch c như là m t “ h th ng các ho t ñ ng hay tác ñ ng có ý th c c a hai hay nhieuf ngư i” – m t ñ nh nghĩa ñư c coi là n i ti ng nh t v t ch c. M c dù Barnard ñư c x p là tác gia qu n lý thu c trư ng phái qu n lý coor ñi n. Tuy nhiên khi ti p c n v qu n lý ông có nh ng quan ñi m khác bi t ñáng lưu ý so v i các tác gia khác, ña s các nhà nghiên c u ñ u x p lý thuy t c a ông là lý thuy t qu n lý t ch c. Khi quan ni m v con ngư i: Ông có m t th gi i quan nhân ñ o v con ngư i. Ông cho r ng b t c con ngư i nào cũng t n t i hai phương di n: con ngư i trong t ch c và con ngư i ngoài t ch c. Theo ông, ngư i qu n lý ph i nh n th c v thu c c p c hai phương di n thì m i có th ñưa ra nh ng tác ñ ng qu n lý có hi u l c và hi u qu . Quan ni m v t ch c: Barnard là m t trong nh ng ngư i có ñóng góp ñ c bi t quan tr ng khi ñưa ra quan ni m có s c thuy t ph c v t ch c. ðó là m t h th ng ho t ñ ng có ý th c c a con ngư i. Ông phân chia t ch c thành hai lo i hình: 1/ T ch c chính th c, 2/ T ch c phi chính th c. Vì v y, ngư i qu n lý ph i nh n th c ñư c vai trò quan tr ng c a c hai l a hình t ch c ñó trong khi th c hi n ch c năng c a mình. Quan ni m v hi u l c và hi u qu : Hi u l c là s n l c c a t t c các thành viên ñ nh m th c hi n m t m c tiêu chung c a t ch c. Hi u qu là s n l c c a t t c các thành viên ñ nh m th a mãn nhgu c u riêng c a h . Ông cho r ng, ba y u t cơ b n ñ phát tri n t ch c: 1/ S s n sàng h p tác gi a các cá nhân, trong ñó chú ý m i quan h gi a ñóng góp( c ng hi n) và nh n l i (hư ng th ). 2/ S th a nh n m c tiêu chung. 3/ Kh năng thông tin. Các nguyên t c thông tin chính th c: công khai, rõ ràng, tr c ti p và ng n g n, xác th c, ñúng quy n h n.. Như v y. n i dung cơ b n c a thuy t t ch c c a Barnard là s ph n ánh các l c lư ng tinh vi, ph c t p hình thành nên ho t ñ ng c a con ngư i trong t ch c, trong ñó không nh ng ông coi tr ng y u t kinh t , k thu t và chuyên môn c a t ch c ông còn coi tr ng y u t ñ o ñ c, tinh th n c a t ch c. Ngoài ra, vào nh ng nam 30 c a thé k XX, v i nh hư ng cuat tư tư ng Fayol, nhi u ngư i tr c ti p ñ m nh n các nhi m v qu n lý ho c tư v n cho các công ty xí nghi p Châu Âu và M cuag ñã trình bày nhi u ý ki n nh m nâng cao hi u qu qu n lý. Luther Guick và Lyndal Urwich , căn c trên kinh nghi m qu n lý công nghi p và chính quy n ñã ñưa ra thu t ngư “POSDCORB” n i ti ng, tóm t t nh ng ch c năng cơ b n c a nhà qu n lý. Như vây, các quan ñi m vè qu n lý c a F.W Taylor, H.Fayol, Max Werber, C.I.Barnard..ñ u thu c cacslys thuyêt c ñi n, ti p c n qu n lý t góc ñ : kinh t - k thu t, t ch c, hành chính, ñã có nhũng ñóng góp ñ c bi t Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n quan tr ng cho lý thuyêt qu n lý hi n ñ i. Trong trư ng phái c ñi n v qu n lý ñó thì ti n ñ căn b n cua rlys thuy t c ñi n v qu n lý là con ngư i thu n túy kinh t . B ng cách chuyên môn hóa nhi m v trong h th ng c p b c ñư c xác ñ nh rõ ràng, ngư i ta co th t ch c công vi c ñ hoan thnhf m c tiêu c a t ch c m t cách hi u qu . T ch c ñư c xem là m t h th ng cơ h c, ñư c ho ch ñ nh và ki m soát b ng quy n hành chính c a các nhà qu n lý. Tuy cùng m t trư ng phái c ñi n trong qu n lý, nh ng m i tác gia l i có nh ng quan ni m và nh ng ñóng góp khác nhau v qu n lý. Như v i nh ng ý ki n c a Taylor ñã ñ n thay ñ i trong qu n lý xí nghi p, ñ t n n móng cho vi c khoa h c hóa công tác qu n lý. V i Fayol : 14 nguyên t c và 5 nhân t c a qu n lý mà ông nêu ra ñã tr thành nh ng chu n m c ph bi n và lý lu n c a ông ñã tr thành c t m c quan tr ng trong l ch s qu n lý. V i Barnard: ñ c tính c a lý lu n qu n lý cua ông là l y vi c tim hi u tính cách con ngư i là xu t phát ñi m c u vi c nghiên c u và coi t ch c xí nghi p là m t th th ng nh t do nhi u b ph n có liên quan v i nhau c u thành, ñ ng th i ñ t t ch c c a xí nghi p trong m t th th ng nh t l n hơn là xã h i. Nh ng quan ñi m c a ông ñã tr thành h th ng lý lu n m i v qu n lý o phương Tây. Do ñó, ông ñã ñư c m nh danh là ngư i ñ t n n móng cho lý lu n qu n lý hi n ñ i. V i Max Werber: th ch qu n lý c a ông ñã ñư c s d ng m t cách r ng rãi, tuy nhiên nó cũng có m t như c ñi m là coi con ngư i ch là m t công c b ñ ng. M c dù có nh ng h n ch như: v lý thuy t c ñi n ñã có nh ng qua ni m thi u th c t v ngu n g c con ngư i. Warren Bennis, m t nhà tâm lý h c qu n lý, cho r ng lý thuy t c ñi n ñã ñưa ra nh ng nguyên t c ñ qu n lý nh ng t ch c không có con ngư i. Có nh ng nguyên t c mâu thu n v i nhau vì như nguyên t c chuyên môn hóa và nguyên t c thông nh t ch huy...R i h u h t các tác gi c a trư ng phái c ñi n v quan rlys là các nhà qu n lý th c t , nên lý thuy t c u h ñ u xu t phát t kinh nghi m và thi u cơ s v ng ch c c a s nghiên c u khoa h c. Nhưng lý thuy t c ñi n v qu n lý v n có vai trò to l n trong vi c hình thành, ñ t n n t ng vào s phát tri n chung c a khoa h c qu n lý hi n ñ i. Nh s ng d ng các nguyên t c và k thu t qu n lý c a lý thuy t qu n lý c ñi n, công tác qu n lý ñã ñư c ñưa vào n n p, kh c ph c tình tr ng tùy ti n, t ñó phát tri n nh ng cách th c t t hơn n a hi u qu qu n lý. Quan ni m c a M.P Follet(1868- 1933) Là ngư i ti p c n qu n lý dư i góc ñ quan h con ngư i, khi nh n m nh t i nhân t ngh thu t trong qu n lý ñã cho r ng : “Qu n lý là m t ngh thu t khi n cho công vi c c a b n ñư c hoàn thành thông qua ngư i khác”. Là ñ i bi u n i b t c a trư ng phái tâm lý – xã h i trong qu n lý. H c thuy t c a bà có nhi u giá tr : Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n Quan ni m v qu n lý: Follet cho r ng qu n lý là ngh thu t khi n công vi c c a b n ñư c hoàn thành thông qua ngư i khác. Ngh thu t qu n lý mà Follet quan ni m bao g m nh ng n i dung: Ngh thu t gi i quy t mâu thu n: M.P.Follet quan ni m mâu thu n không ph i là s tranh ch p mà là s khácbi t v ý ki n. Nó không x u và cũng không t t, t t c tùy thu c s nh n bi t c a nhà qu n lý ñ có th s d ng hay lo i tr (gi ng như hi n tư ng ma sát trong v t lý). Có 3 phương pháp ch y u ñ l a ch n khi gi i quy t mâu thu n, ñó là: áp ch , th a hi p và th ng nh t. Trong ñó, áp ch ñem l i th ng l i d dàng cho nhà qu n lý, nhưng không làm cho ngư i lao ñ ng t nguy n ch p nh n, ñ l i h u qu lâu dài. Th a hi p thư ng ñư c các công ñoàn th c hi n song ch là ch p nh n t m th i. Phương pháp th ng nh t là t t nh t vì nó t o ra giá tr ph tr i l n hơn t ng giá tr c a các cá th , gi i quy t ñư c tri t ñ mâu thu n, nhưng th c hi n nó là h t s c khó khăn. C n công khai mâu thu n, sau ñó xem xét ý mu n c a m i bên, tìm ra “ ti ng nói chung” như nhu c u chung c n ñ t. Ngh thu t ra quy t ñ nh: Ra quy t ñ nh theo Follet là m t nhi m v t t y u c a các nhà qu n lý. Tuy nhiên, n i dung và hình th c ra quy t ñ nh ph i ñư c th c hi n d a vào y u t tâm lý – xã h i ch không ph i như cách truy n th ng mà các lý thuy t c ñi n ñã th c hi n. Ra quy t ñ nh có ngh thu t ph i ñư c bi u hi n ch : N i dung c a quy t ñ nh ph i ch a ñ ng s th ng nh t v l i ích gi a ch th qu n lý và ñ i tư ng qu n lý, nghĩa là nó ph i là s n ph m c a “quy lu t hoàn c nh”. Bà phê phán nh ng quy t ñ nh theo ki u “ông ch ” ho c là tình tr ng nhà qu n lý b rơi m nh l nh, t c là không ra quy t ñ nh. Hình th c c a quy t ñ nh ph i rõ ràng, có s gi i thích ñ ngư i nh n l nh hi u ñư c n i dung cưa m nh l nh và cung c p nh ng ñi u ki n c n thi t ñ th c hi n m nh l nh m t cách thu n l i. Phân bi t gi a quy n l c và th m quy n: Quy n l c là do ch c v quy ñ nh, th m quy n là do ch c năng, nhi m v mang l i.Giua th m quy n và quy n l c có m i quan h h u cơ nhưng cũng có s t n t i ñ c l p tương ñ i. N u nhà qunr lý nh m l n vai trò c a quy n l c và th m quy n thì s d n t i s r i lo n trong ho t ñ ng c a t ch c. Follet ñánh giá cao hi u l c c a trách nhi m lũy tích(trách nhi m t p th , trách nhi m c ng ñ ng) và khuy n cáo tác ñ ng tiêu c c c a quy n l c tuy t ñ i( quy n l c cá nhân). Ph m ch t và năng l c c a ngư i qu n lý: ð th c hi n ñư c ngh thu t qu n lý, ch th qu n lý ph i bi t th ng nh t các khác bi t c a c p dư i nh m t o ra h p l c chung c a t ch c, ph i hi u ñư c và có lòng tin vào tương lai, c n ph i nhìn xa trông r ng ñ ng th i ph i Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n hi u ñư c v trí c a m i cá nhân trong t p th luôn bi n ñ i. H c n ph i có nh ng ph m ch t cá nhân như tính kiên trì, năng l c thuy t ph c, s khéo léo trong ng x . Nhà qu n lý là ngư i ph i h p các ngu n l c và ñ ng th i là m t nhà giáo d c. Nh ng ý ki n c a bà ñã là nh ng gi thuy t khoa h c giúp ích nhi u cho các nhà nghiên c u qu n lý sau này, ñ c bi t ñã ñư c ngư i Nh t tin tư ng và áp d ng trong qu n lý các xí nghi p Nh t B n. Nhìn chung, thuy t qu n lý này c a Follet quan tâm ñ n y u t tâm lý trong vi c ra quy t ñ nh và ñi u hành các ho t ñ ng, không l m d ng quy n l c. Song nó m i ch ñ c p m t s n i dung c th , chưa ñ khái quát ñ tr thành m t thuy t hoàn ch nh. Ti p theo có th k t i quan ñi m c a Herbert A. Simon. Ông cho r ng “vi c ra quy t ñ nh là n i dung c t lõi c a qu n lý”. M i công vi c c a t ch c ch di n ra sau khi có quy t ñ nh c a ch th qu n lý. Ra quy t ñ nh qu n lý là ch c năng cơ b n c a m i c p trong t ch c. Ông là ñ i di n ch y u c a lý lu n quy t sách thu c kgoa h c hành vi và là m t giáo sư ñ i h c M . Do có nhi u ñóng góp vào lý lu n quy t sách (lý lu n v vi c ra quy t ñ nh qu n lý), ông ñã ñư c gi i thư ng Nobel v kinh t h c năm 1978. Ông ñã chia các quy t ñ nh c u t ch c thành hai nhóm l n: 1/ Nh ng quy t ñ nh vè m c tiêu cu i cùng c a t ch c, là nh ng xem xét co giá tr bao quát hơn. 2/ Nh ng quy t ñ nh liên quan t i vi c th c hi n các m c tiêu, ñư c g i là “ nh ng ñánh gia th c t ”. Hai lo i quy t ñ nh “ giá tr ” và “ th c t ” có liên quan t i nhau. S k t h p hai nhóm ñó là tronhj tâm c u công vi c qu n lý, trong ñó nhóm 1 bao quát hơn và nhóm 2 ñ c trưng hơn. Suy cho cùng thtif các quy t ñ nh qu n lý là các quy t ñ nh t h p có s ñóng góp c u nhi u ngư i. Trong các phương sách ñ thúc ñ y các quy t ñ nh, c n k ñ n vi c l p k ho ch và vi c ki m tra. Ngư i qu n lý ph i t i ña hóa các giá tr xã h i v i ngu n tài nguyên có gi i h n. Simon cũng ñã có nh ng ñóng góp m i khi xem xét vai trò c a thông tin trong qu n lý. Theo ông, thông tin và tri th c là ñ u vào c n thi t trong quá trình ra quy t ñ nh và nó ph i chuy n t các ñi m khác nhau c a t ch c ho c t các ngu n c a t ch c t i các trung tâm quy t ñ nh. Ngoài thông tin chính th c còn phái có nh ng thông tin không chính th c. Thông tin là m t quá trình hai chi u truy n qua c kênh chính th c l n kênh không chính th c. Khi xét theo ng n ngành phát tri n c a tư tư ng qu n lý phương Tây, tư tư ng c a Simon ch u nh hư ng sâu s c tư tư ng qu n lý c a Barnard v nhi u m t. Ví như, Barnard coi t ch c là h th ng hi p tác c a nhi u ngư i, còn trao ñ i thông tin là m t trong nh ng ti n ñ ñ xây d ng h th ng này. Simon cho r ng, “ t ch c là m t mô th c ph c t p c a nh ng thông tin và Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n m i quan h l n nhau trong m t t p ñoàn ngư i ”. Barnard là ngư i ñi sâu nghiên c u s m nh t m t cách có h th ng quá trình quy t sách. Còn Simon l i ñưa ra khái ni m ti n ñ c a quy t sách, song ti n ñ th c s c a quy t sách mà ông nói, trên th c t cũng chính là y u t chi n lư c c a môi trư ng quy t sách ma Barnard ñã nói. Barnard ñưa ra lý lu n cân b ng t ch c, Simon l i phân tích c th v n ñ cân b ng t ch c trong xí nghi p công thương nghi p, t ch c chính ph và t ch c tư nhân phi l i nhu n. Vì v y, lý lu n quyêt sách c a Simon có th nói là tr c ti p k th a và phát tri n lý lu n t ch c c a Barnard. M t ñ c ñi m quan tr ng trong lý thuy t qu n lý c a Simon là phân tích cá hi n tư ng t ch c m t cách c th như Barnard, ñ ng th i phân tích co tr ng ñi m ñ c trưng các ho t ñ ng c a t ch c. Simon cho r ng, quy t sách là n i dung cơ b n quán xuy n toàn b quá trình ho t ñ ng c a t ch c, tư ñó ñưa ra m nh ñ “Qu n lý chính là quy t sách”. Do ñó, lý luân c a ông không ch dùng trong t ch c doanh nghi p mà còn áp d ng cho vi c qu n lý trong các t ch c khác. Thành qu nghiên c u mang tính sáng t o ñ u tiên mà Simon ti n hành v v n ñ trình t quyêt sách trong t ch c kinh t ñã ñư c nhi u ngư i th a nh n và gi i nghiên c u h c thu t qu n lý phương Tây danhd giá cao. ð i v i nh ng công hi n c a ông c n nh c ñ n 2 ñi m sau: 1/ Ông ñã ñưa ra mô th c quy t sách v qu n lý con ngư i d a trên 2 khái ni m cơ b n là “s h p lý có gi i h n” và “chu n m c v a ph i”. 2/ Ông nh n m nh ý nghĩa quan tr ng c a mô th c hành vi “kích thích – ph n ng” và vi c trình t hóa quy t sách liên quan v i nó. Tuy nhiên, trong gi i h c thu t qu n lý phương Tây cũng có ngư i cho r ng, lý lu n quy t sách c a Simon v n còn m t vài ch chưa ñ như coi tr ng quy t sách trình t hóa, coi tr ng s cân b ng trong n i b t ch c mà chưa chú ý ñ y ñ s cân b ng bên ngoài t ch c...Nh ng ñi m này v sau ñã ñư c lý lu n v hành vi t ch c b sung. Ti p theo có th nói t i rư tương quan lý c a Douglas Mc Gregor (1906 – 1964). Ông là m t nhà khoa h c hành vi ña dành c cu c ñ i mình cho vi c nghiên c u hành vi cua rcon ngư i trong t ch c. Thuy t hành vi n i ti ng c a ông là thuy t X và ti p ñó là thuy t Y. Thuy t X là lý lu n v hành vi chung c a ngư i lao ñ ng, cho r ng: m t ngư i bình thư ng có m i ác c m v i công vi c và s l n tránh nó n u có th ñư c. t ñó thích b ñi u khi n, mu n né tránh trách nhi m và ch mu n an ph n, ít hoài bão và ñó là b n ch t máy móc vô t ch c c a con ngư i. Thuy t X ch trương trong qu n lý ph i s d ng quy n l c tuy t ñ i v i c p dư i, ñi u khi n giám sát ch t ch , s d ng l i ích v t ch t và hình ph t ñ thúc ñ y ngư i lao ñ ng làm vi c. Như v y, thuy t X tán thành cách ti p c n nghiêm kh c và ng h cách qu n lý b ng lãnh ñ o và ki m tra. Thuy t Y là m t bư c ti n r t quan tr ng trong tư tư ng qu n lý c a Gregor theo hư ng nh n rõ và tin tư ng vào b n ch t t t ñ p và kh năng sáng t o Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n c a con ngư i, th hi n tính nhân văn trong qu n lý. T ñó thuy t Y ch trương s d ng “ bi n pháp t ch ”, t o ra các ñi u ki n phù h p ñ các thành viên trog t ch c ñ t ñư c m c tiêu c a chính mình m t cách t t nh t b ng cách c g ng h t s c vì thành công c a xí nghi p. Qu n lý ph i c g ng ñáp ng nh ng nhu c u cơ b n c a ngư i lao ñ ng, ñ ng th i t p trung vào nh ng nhu c u cao. Tóm l i thuy t Y cho r ng, ch khi quan tâm ñ n m t nhân văn c a xí nghi p, m i ngư i m i c g ng ñ t ñư c k t qu . S khác nhau ch y u gi a thuy t X va thuy t Y là ch : Lý lu n X d a vào s ñi u khi n t bên ngoài ñ i v i hành vi c a công nhân, còn thuy t Y r t coi tr ng vi c công nhân t ñi u khi n và t ch huy. S khác nhau ñó có th ví v i vi c m t bên coi công nhân là nh ng ñ a tr con, còn m t bên coi công nhân là nh ng ngư i trư ng thành.Ngày nay, các nhà qu n lý cho r ng, hai thuy t X và Y th hi n hai khuynh hư ng trái ngư c nhau v quan lý con ngư i, tuy nhiên không th ch có m t s l a ch n ñ áp d ng m i nơi, m i lúc. Khi th a nh n thuy t Y, v n có th c n ng x theo thuy t X. Xu t phát t ñó, Douglas ñã ñ ra m t ch trương m i v sách lư c và phương pháp qu n lý sau: 1/ Nhi m v c a qu n lý là ph i th c hi n nguyên t c th ng nh t gi a m c tiêu c a t ch c và m c tiêu c a cá nhân. 2/ Các bi n pháp qu n lý ph i có tác d ng mang l i “thu ho ch n i t i”- là thu ho ch s n sinh trong quá trình làm vi c, không ph i là thu ho ch do phía ch ban cho. 3/ Nhà qu n lý ph i áp d ng nh ng phương th c h p d n ñ có ñư c s h a h n ch c ch n c a các thành viên trong t ch c. 4/ Ph i làm cho t p th công nhân t ñi u khi n vi c th c hi n m c tiêu c a h , làm cho công nhân t ñánh giá thành tích c a h . 5/ T ch c qu n lý ph i co tác d ng nh hư ng l n nhau. Tóm l i, lý lu n X và lý lu n Y c a ông, như các nhà khoa h c qu n lý phương Tây ñã nói, ñã thay ñ i m t cách căn b n cách nhin nh n v con ngư i trong m t t ch c. Có th nói, quan ñi m c a ông là m t s thách th c th t s ñ i v i lý lu n truy n th ng c a phương Tây l y v t ch t làm trung tâm qu n lý, vì ông ñã trình bày m t cách ñ y ñ quan ñi m qu n lý l y con ngư i làm trung tâm. Do ñó, tư tư ng qu n lý c a ông có v trí quan tr ng trong l ch s qu n lý phương Tây th i c n ñ i. Như v y, ñây v i các quan ni m c a Mary Parker Follet, Herbert Simon, Douglas Mc Gregor..ñ u thu c trư ng phái tâm lý – xã h i trong qu n lý. ðó là nh ng tư tư ng v qu n lý, trong ñó, nh n m nh ñ n vai trò c a y u t tâm lý, tình c m, quan h xã h i c a con ngư i trong công vi c – là nh ng y u t mà trư ng phái c ñi n chưa ñ c p ñ n. Trong ñó ñư c chia thành 2 nhóm lý thuy t l n: Lý thuy t v m i quan h con ngư i ( có các tác gi tiêu bi u như Munsterberg, Elton Mayo, Mary Parker Follet..). Lý thuy t v hành vi ( có các tác gi như Herbert Simon và Douglas Mc Gregor). Các tác gi c a trư ng phái này ñ u cho r ng năng su t lao ñ ng ph thu c nhi u vào y u t tâm lý và xã h i c a công nhân. Chính các lý thuy t này ñã b sung cho các lý thuy t c ñi n m t ñi m quan tr ng, ñó là năng su t không ch thu n túy là v n ñ kĩ thu t. ðã tác ñ ng ñ n vi c c i ti n cách th c và tác phong qu n lý Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n khi nêu lên t m quan tr ng c a quan h con ngư i..Các quan ñi m c a h ñã có nh ng ñóng góp l n lao vào s nghiên c u và th c hành qu n lý. Nh nh ng ñóng góp này, ngày nay nhà qu n lý hi u rõ hơn v ñ ng cơ ho t ñ ng c a con ngư i, v m i quan h nhân s , bi t l a ch n cách th c lãnh ñ o thích h p và quan tâm hơn ñ i v i vi c s d ng quy n hành trong t ch c. Bên c nh nh ng m t h n ch như vi c lý thuy t này xem xét hành vi con ngư i trong t ch c v i tư cách là ph n t c a m t h th ng khép kín...không th ph nh n nh ng ñóng góp và ý nghĩa quan tr ng c a trư ng phai này, lý thuy t tâm lý xã h i ñã giúp cho các nhà qu n lý nh ng ki n th c và kĩ thu t ñ có th s d ng tài nguyên ñó m t cách h p lý, nh m hoàn thành m c tiêu chung. Ti p sau, c n nh c t i các h c thuy t văn hóa trong qu n lý: T nh ng năm 70 c a th k XX. Bên c nh các lý thuy t qu n lý c a các nư c phương Tây, m t s các nư c phương ðông như Nh t B n, Hàn Qu c, Singapore, xu t hi n các lý thuy t qu n lý riêng c a mình. Theo trư ng phái qu n lý c a Nh t xu t hi n hai thuy t: Thuy t Z và nh ng kĩ thu t qu n lý Nh t B n cu William Ouchi và Lý thuy t Kaizen – chìa khóa c a s thành công v qu n lý Nh t B n c u Massaakiimai. Thuy t Z và nh ng kĩ thu t qu n lý Nh t B n c a William Ouchi: Ouchi ñã ñưa ra thuy t Z là ñ tr l i cho thuy t X và thuy t Y c a Gregor. Ông cho r ng trên th c t , m t cách t nhiên, không có con nguwoif nào thu c d ng X và Y. Khác v i thuy t X và Y ñi sâu vào b n ch t con ngư i, Ouchi quan tâm ñ n thái ñ lao ñ ng c a con ngư i và cho r ng thái ñ ñó ph thu c vào cách h ñư c ñ i x trên th c t . Ông cũng v ch rõ, phương th c qu n lý c a Nh t có nh ng ưu ñi m so v i phương th c qunar lý c a M . Ưu ñi m ch y u c a nó là coi tr ng vi c huy ñ ng tính tích c c c a công nhân, th c hi n phương th c qu n lý có s tham gia c a công nhân. Ông ñã căn cư vào k t qu ñi u tra và phân tích nhi u s ki n, ông ñã l y phupowng th c qu n lý c a Nh t làm hình m u ñ ñ ra nh ng ki n ngh c a lý luân Z. C th ông ñã g i ý v i m ngư i r ng, làm cho công nhân quan tâm ñ n xí nghi p là chìa khóa ñ nâng cao năng su t lao ñ ng. N i dung th nh t c a lý lu n Z là s tin c y ñ i v i con ngư i. N i dung th hai là s khôn khéo trong quan h gi a ngư i v i ngư i. William Ouchi ñã nghiên c u so sánh hai mô hình qu n lý c a Nh t B n và Hoa Kỳ. Trên cơ s phân tích s khác nhau c a mô hình qu n lý Nh t B n và mô hình qu n lý Hoa Kỳ, Ouchi cho r ng s khác bi t gi a chúng là do văn hóa quy ñ nh. Tuy nhiên trong ñi u ki n qu c t hóa thì các n n văn hóa là không th ñóng kín mà ph i có s giao thoa. Chính vì vây, trong lĩnh v c qu n lý cũng c n thi t có s k th a l n nhau thì m i mang l i hi u qu . Lý thuy t Kaizen – chìa khóa s thành công trong qu n lý Nh t B n c a Massaakiimai. Kaizen trong ti ng Nh t nghĩa là “c i ti n, c i thi n”. Tác gi Masaakiimai, sau quá trình nghiên c u nhi u công ty c a Nh t và c a M ñã th y rõ s khác nhau gi a cách qu n lý Nh t B n và cách qu n lý c a Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n phương Tây. Kaizen nh n m nh ñ n vai trò c a ngư i qu n lý trong vi c ng h và khuy n khích các n l c c a công nhân ñ c i ti n quy trình làm vi c. M t giám ñ c quan tâm ñ n Kaizen thư ng chú tr ng ñ n: 1/ K lu t, 2/ Qu n lý th i gian, 3/ Phát tri n tay ngh , 4/ Tham gia các ho t ñ ng trong công ty, 5/ Tinh th n lao ñ ng, 6/ S c m thông. ñây, ta th y Kaizen và thuy t Z giông nhau ch ñ u th hi n lý thuy t qu n lý c a ngư i Nh t B n, ñ u nêu b t giá tr c a t p th trong qu n lý m t t ch c, ñ u ch trương th c hi n không khí gia ñình trong doanh nghi p và ñ u mong mu n mang l i hi u qu năng su t cao trong ho t ñ ng s n xu t kinh doanh. Tuy nhiên, thuy t Z chú tr ng ñ n qu n lý nhân viên trên cơ s truy n th ng văn hóa Nh t B n, t p trung ñ cao tinh th n và thái ñ làm vi c c u nhân viên mà không chú tr ng c i ti n hoàn thi n t ch c v m i m t m t cách liên t c. Trong khi ñó, Kaizen hư ng v c i ti n qu n lý, nêu b t s hơn h n c a c i ti n t t so v i ñ i m i b ng th c t s thành công c a các công ty Nh t B n. Sau ñó, theo Thomas J.Peter và Rober H. Waterman, qu n lý không ch d a trên n n t ng văn hóa nói chung mà m i m t t ch c cũng co văn hóa riêng c a nó. V i t ng t ch c, qu n lý là th c hi n b y n i dung cơ b n ñư c vi t t t b ng b y ch “ S ” (7S): 1/ Giá tr chung, 2/ Chi n lư c, 3/ Cơ c u t ch c, 4/ H th ng chính sách, 5/ Nhân viên, 6/ Ki u văn hóa qu n lý, 7/ K năng. Th t v y, William Ouchi vói thuy t Z và Thomas J. Peter , Rober H. Waterman v i mô hình 7S. ðó là nh ng h c thuy t ñi n hình c a trư ng phái qu n lý theo văn hóa. Trong h c thuy t qu n lý t ng h p thích nghi thì Peter Ferdinand Drucker và qu n lý trong xã h i bi n ñ i – ông là ñ i di n ñi n hình cho các thuy t t ng h p – thích nghi. Ông là chuyên gia kinh t h c, m t nhà nghiên c u v qu n lý và chính tr h c n i ti ng nh t th i hi n ñ i c a nư c M và cũng là nhân v t ñ i di n c a trư ng phái kinh nghi m ch nghĩa c a phương Tây.Theo Druker, qu n lý bao g m: qu n lý m t doanh nghi p, qu n lý các nhà qu n lý và qu n lý công nhân, công vi c. Ông còn bàn v qu n lý trong xã h i thông tin và trong th i ñ i bão táp. Ông cho r ng ph i thay ñ i căn b n quan ni m và cách ti p c n qu n lý trư c ñây: M c ñích c a qu n lý không ch là l i nhu n, là mua r bán ñ t. qu n lý theo phương th c nhi u, nhanh, t t, r c a Taylor ñã l i th i. Khách hàng và nh ng nhu c u c a h là nguyên nhân t n t i và phát tri n c a các doanh nghi p. Vì v y. qu n lý doanh nghi p là m t nhi m v sáng t o trên n n t ng makerting t t v i vi c không ng ng th c thi nhi m v nghiên c u và tri n khai (R&D) nh m ñáp ng nhu c u xã h i. Drucker mu n xây d ng “ công ñ ng nhà máy”- nơi các nhu c u xã h i c a cá nhân ñư c th a mãn. Ông là ngư i ñi theo và phát tri n thêm cách ti p c n qu n lý theo m c tiêu (MBO). Quá trình ra quy t ñ nht theo ông g m 5 giai Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n ño n: 1/ Xác ñ nh v n ñ , 2/ Phân tích v n ñ , 3/ ð xu t gi i pháp, 4/ Tìm ra gi i pháp t t nh t, 5/ Quy t ñ nh gi i pháp và thông tin v quy t ñ nh. Drucker luôn lưu ý v nh ng thay ñ i khó lư ng c a th i ñ i (th i ñ i bão táp). Chính sách ñ nh hư ng tương lai giúp các nhà qu n lý ch ñ ng ng phó v i nh ng thay ñ i m nh m c a ñ i sông xã h i (l m phát, các nguy cơ khác...). Trong m i hoàn c nh, tình hu ng, Drucker luôn nh n m nh t m quan tr ng c a ñ i ngũ nhân l c qu n lý và coi ñây là tài s n quan tr ng mang tính quy t ñ nh c a m i t ch c. Ông cho r ng c p ñ nào ta cũng c n qu n lý các nhà qu n lý m t cáh hi u qu . Mu n làm ñư c ñi u ñó thì ph i th c hi n 3 yêu c u cơ b n sau: 1/ Hãy ñ cho các nhà qu n lý c p dư i ñư c quy n ch ñ ng t ñi u khi n ñ k t qu cu i cùng là h ñ t ñư c m c tiêu, 2/ K t n i m c tiêu b ph n v i m c tiêu chung c a t ch c theo phương th c: hay ñ cho ngư i qu n lý c p dư i ñư c quy n ñ ng viên, phát tri n lòng nhi t tình vá công vi c c a ñ i ngũ thu c b ph n c a h ..cùng hư ng t i ñóng góp t t nh t cho m c tiêu c a t ch c, 3/ T o cơ h i ñ các nhà qu n lý c p dư i thăng ti n khi h th c s có năng l c và thành tích. Drucker dành nhi u th i gian nghiên c u và t ng k t các mô hình t ch c doanh nghi p và khái quát thành 3 nguyên t c thi t k t ch c khác nhau: nguyên t c l y nhi m v làm trung tâm, nguyên t c l y thành qu làm trung tâm, nguyên t c l y quan h công vi c làm trung tâm. Hơn n a, Drucker còn nghiên c u r t chi ti t v cơ c u, nhi m v và ch c năng qu n lý t m cao, làm cho lý lu n qu n lý c a ông càng toàn di n. Là ngư i ñ i di n cho trư ng phái ch nghĩa kinh nghi m, ông ñã nói: “ Chúng ta ñang thu ñư c nh ng thành tích qu n lý t cao trào c a nó. Nhi m v c a các nhà qu n lý th i ñ i hi n nay là làm cho các t ch c trong xã h i ho t ñ ng m t cách hi u qu vì n n kinh t , vì c ng ñ ng và cá nhân”. Ngoài ra, chúng ta cân ph i k d n m t s cách ti p c n và các quan ni m vê qu n lý cua các tác gi như: Paul Hersey và Ken Blanc Harh ti p c n qu n lý theo tình hu ng quan ni m r ng: “ không có m t phương th c qu n lý và lãnh ñ o t t nh t cho m i tình hu ng. Ngư i qu n lý s l a ch n phương pháp qu n lý căn c vào tình hu ng c th ”. J.H Donnelly, James Gibson và J.M Ivancevich trong khi nh n m nh t i hi u qu s ph i h p ho t ñ ng c a nhi u ngư i ñã cho r ng: “ Qu n lý là m t quá trình do m t ngư i hay nhi u ngư i th c hi n nh m ph i h p các ho t ñ ng c a nh ng ngư i khác ñ ñ t ñư c k t qu mà m t ngư i hành ñ ng riêng r không th nào ñ t ñư c”. Stephan Robbins quan ni m: “Qu n lý là ti n trình ho ch ñ nh, t ch c, lãnh ñ o và ki m soát nh ng hành ñ ng c a các thành viên trong t ch c và s Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n d ng t t c các ngu n l c khác c a t ch c nh m ñ t ñư c m c tiêu ñã ñ t ra”. Harold Koontz, Cyril Odonnell và Heinz Weichrich ñã nhóm g p các ti p c n v qu n lý thành các lo i: Ti p c n theo kinh nghiêm ho c theo trư ng h p Ti p c n theo hành vi quan h cá nhân Ti p c n theo hành vi nhóm Ti p c n theo h th ng h p tác xã h i Ti p c n theo h th ng k thu t – xã h i Ti p c n theo lý thuy t quy t ñ nh Ti p c n h th ng Ti p c n toán h c ho c “khoa h c qu n lý” Ti p c n theo ñi u ki n ho c theo tình hu ng Ti p c n theo các vai trò qu n lý Ti p c n tác nghi p. Trong s các ti p c n trên, Harold Koontz và các ñ ng s ñ c bi t lưu ý và ñ ng quan ñi m v i ti p c n tác nghi p (ti p c n này còn ñư c g i là trư ng phái quy trình qu n lý). Ti p c n này ñư c ñ cao b i vì “ Trư ng phái ti p nghi p th a nh n s t n t i m t h t nhân trung tâm c a khoa h c qu n lý và lý thuy t ñ c d ng cho qu n lý và cũng rút t a nh ng ñóng góp quan tr ng t các trư ng phái và các cách ti p c n khác”. Chính vì v y, Harold Koontz và các ñ ng nghi p cho r ng: B n ch t qu n lý là ph i h p các n l c c a con ngư i thông qua các ch c năng l p k ho ch, xây d ng t ch c, xác ñ nh biên ch , lãnh ñ o và ki m tra. Th t v y, có r t nhi u các quan ni m khác nhau v quan lý cua các tác gi , m i ngư i ñ u có nh ng quan ñi m nh t ñ nh v cách ti p c n và quan ni m khác nhau v qu n lý. T t c ñã t o ra b c tranh ña d ng và phong phú v qu n lý, góp ph n cho vi c nh n th c ngày càng ñ y ñ và ñúng ñ n hơn v qu n lý. Các quan ni m c a các h c gi , các trư ng phái chúng ta ñ u th y ñư c h ñã có ph n ti p thu k th a, r i b sung và nâng cao các quan ñi m ñ hư ng t i m c tiêu cao nh t cua quá trình nghiên c u. Trong quá trình nghiên c u và ñưa ra các quan ni m cua mình các h c gi cũng có nh ng ý ki n gi ng nhau. Nhìn chung các h c gi ñ u có nh ng tư tư ng xoay quanh, t p trung vào v n ñ qu n lý. ð u c g ng nghiên c u ñ có th ñưa ñư c các nguyên t c, phương pháp, cách th c t t nh t ñ nh m nâng cao năng su t hi u qu cho xí nghi p, t ch c, cùng hư ng t i m t m c tiêu chung. Ví như: Nguyên t c “ bàn ñ p” c a Fayol cũng gi ng như nguyên t c ngo i l c a Taylor. Theo nguyên t c ñó, nh ng vi c thông thư ng có th do c p dư i bàn b c gi i quy t, ch nh ng vi c ngo i l quan tr ng m i ph i báo cáo v i c p lãnh ñ o cao nh t ñ h quy t ñ nh. Như v y, v a có th nâng cao hi u su t công tác, v a b i dư ng tinh th n trách nhi m và năng l c ñ c l p x lý v n ñ c a c p dư i.... Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy
Bµi tiÓu luËn m«n Khoa Häc Qu¶n Lý §¹i C−¬ng Tr−êng: §H KHXH Nh©n V¨n Có th th y r ng, ñây t t c các h c gi , cũng như các thuy t các trư ng phái, ñ u gi ng nhau ch . ð u l y các lo i hình lao ñ ng c th làm ñ i tư ng ñ tác ñ ng t i nh m ph i k t h p chúng l i thành m t h p l c t ñó t o nên s c m nh chung c a m t t ch c. Như v y, có th th y b t kỳ m t ho t ñ ng nào cũng ñư c ti n hành theo quy trình: Ch th (con ngư i có ý th c) s d ng nh ng công c , phương ti n và cách th c nh t ñ nh ñ tác ñ ng vào ñ i tư ng (t nhiên, xã h i, tư duy) nh m ñ t t i m c tiêu xác ñ nh. T vi c k th a nh ng nhân t h p lý c a các cách ti p c n và quan ni m v qu n lý trong l ch s tư tư ng qu n lý, có th t ng h p và rút ra ñ nh nghĩa v qu n lý như sau: Qu n lý là tác ñ ng có ý th c, b ng quy n l c, theo quy trình c a ch th qu n lý t i ñ i tư ng qu n lý ñ ph i h p các quy n l c nh m th c hi n m c tiêu c a t ch c trong ñi u ki n môi trư ng bi n ñ i. Do qu n lý là m t lĩnh v c ch a ñ ng n i dung r ng l n, ña d ng, ph c t p, luôn bi n ñ i cùng v i s thay ñ i c a nh ng ñi u ki n kinh t - xã h i nh ng giai ño n nh t ñ nh. R i nhu c u th c ti n qu n lý ñ t ra m i giai ño n l ch s là không gi ng nhau; trình ñ phát tri n ngày càng cao c a khoa h c và kh năng ng d ng nh ng thành t u c a chúng vào lĩnh v c qu n lý làm xu t hi n nh ng trư ng phái m i v i nh ng lý thuy t m i trong qu n lý. Và v th , ch ñ ng, l p trư ng giai c p c a các nhà tư tư ng qu n lý là không gi ng nhau....T t c ñã cho th y r ng có r t nhi u các cách ti p c n và quan ni m khác nhau c a các h c gi , các trư ng phái. Ví như: ð ng nh t qu n lý v i vi c dùng ngư i và thông qua con ngư i khác ñ hoàn thành công vi c c a mình, ti u bi u như F.W.Taylor, H.Follet.. Ti p c n qu n lý v i tính cách là m t quá trình,tiêu bi u là H.Fayol, H.Koonntz.. Qu n lý là ra quy t ñ nh. B i l theo h , ra quy t ñ nh là khâu cu i cùng mang tính ñ t phá nh t c a công vi c qu n lý. Tiêu bi u cho cách ti p cân này là H. Simon, V.H Vroom... Qu n lý là m t ngh thu t. Cách ti p c n này nh n m nh ñ n khía c nh ngh thu t, ñ n tính linh ho t, sáng t o và m m d o trong ho t ñ ng c a ch th qu n lý. Tiêu bi u cho cách ti p c n này là: M.P Follet – qu n lý là m t ngh thu t khi n cho công vi c c a b n ñư c hoàn thành thông qua ngư i khác; trư ng phái 7S – ñưa ra 7 công vi c cơ b n mà nhà qu n lý ph i quan tâm ñ n và vi c th c hi n nó ñòi h i ph i có ngh thu t..... Như v y, có th th y m i m t h c gi hay trư ng phái nào ñó ñ u có nh ng cách ti p c n và quan niêm v qu n lý là khác nhau. Có nhi u trư ng phái khác nhau trong ti p c n và quan ni m v qu n lý. ði u ñó th hi n tính ña d ng, ph c t p c a th c ti n qu n lý, ñ ng th i ch ng t nh n th c c a con ngư i v qu n lý là m t quá trình ñi t ti p c n qu n lý theo góc ñ kinh t - k thu t, t ch c – hành chính ñ n ti p c n qu n lý theo góc ñ tâm lý – xã h i qua ti p c n theo văn hóa và cu i cùng là ti p c n t ng h p – thích nghi. Các h c thuy t c n hi n ñ i hàm ch a h th ng quan ñi m, tư tư ng mang l i nh ng giá tr lý lu n ñ lý gi i th c ti n qu n lý qua nh ng giai ño n khác Líp: K55-KHQL SVTH: Ph−¬ng Minh Thóy

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học

320 tài liệu

1253 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.