Đề khảo sát học sinh giỏi môn Ngữ văn 7 năm 2017-2018 có đáp án - Trường THCS Tam Dương (Lần 1)

TRƢỜNG THCS TAM DƢƠNG<br /> <br /> ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI KHỐI 7, 8 LẦN 1<br /> NĂM HỌC 2017- 2018<br /> Môn: Ngữ văn 7<br /> Thời gian làm bài: 120 phút<br /> <br /> Câu 1. (2,0 điểm)<br /> Trong bài thơ Lượm của Tố Hữu (Ngữ văn 6, tập 2) là thể thơ 4 chữ gồm 15<br /> khổ thơ, nhƣng có khổ thơ đƣợc cấu tạo đặc biệt:<br /> Ra thế<br /> Lượm ơi!<br /> và lại có khổ thơ chỉ có một câu:<br /> Lượm ơi còn không?<br /> Em hãy phân tích tác dụng của cách diễn đạt trên trong việc biểu đạt cảm xúc<br /> của tác giả.<br /> Câu 2. (2,5 điểm)<br /> Trình bày cảm nhận của em về những dòng thơ sau đây:<br /> Thời gian chạy qua tóc mẹ<br /> Một màu trắng đến nôn nao<br /> Lưng mẹ cứ còng dần xuống<br /> Cho con ngày một thêm cao.<br /> Mẹ ơi trong lời mẹ hát<br /> Có cả cuộc đời hiện ra<br /> Lời ru chắp con đôi cánh<br /> Lớn rồi con sẽ bay xa ...<br /> (Trích Trong lời mẹ hát - Trƣơng Nam Hƣơng)<br /> Câu 3. (5,5 điểm)<br /> Một đêm thanh vắng, em ngồi học bài.<br /> Kim đồng hồ hối hả từng bƣớc đi của thời gian. Hãy tả lại cảnh đó và tƣởng tƣợng<br /> qua tiếng tích tắc, tích tắc, chiếc đồng hồ muốn nói với em điều gì.<br /> --------------HẾT-------------Họ và tên thí sinh……………………………Số báo danh…………Phòng thi: …….<br /> <br /> PHÒNG GD&ĐT TAM DƯƠNG<br /> TRƯỜNG THCS TAM DƯƠNG<br /> <br /> Câu 1<br /> (2.0 điểm)<br /> <br /> Câu 2<br /> (2,5 điểm)<br /> <br /> HƯỚNG DẪN CHẤM KHẢO SÁT<br /> CHẤT LƯỢNG HSG<br /> Năm học: 2017-2018<br /> Môn: Ngữ văn 7<br /> <br /> - Ấn tƣợng của cuộc gặp gỡ vẫn còn nguyên vẹn nét đẹp đẽ, vui<br /> tƣơi, ấm áp trong lòng tác giả, bỗng nhiên có tin Lƣợm hy sinh. Câu<br /> thơ gãy đôi nhƣ một tiếng nấc nghẹn ngào:<br /> Ra thế<br /> Lượm ơi!<br /> - Đó là nỗi sửng sốt, xúc động đến nghẹn ngào. Và nhà thơ hình<br /> dung ra ngay cảnh tƣợng chú bé hy sinh trong khi làm nhiệm<br /> vụ.Lƣợm “ thiên thần bé nhỏ ấy đã bay đi”, để lại bao tiếc thƣơng<br /> cho chúng ta, nhƣ Tố Hữu đã nghẹn ngào, đau xót gọi em lần thứ ba<br /> bằng một câu thơ day dứt:<br /> Lượm ơi, còn không?<br /> - Câu thơ đứng riêng thành một khổ thơ, nhƣ một câu hỏi xoáy vào<br /> lòng ngƣời đọc, đã nói rõ tình cảm của nhà thơ đối với chú bé anh<br /> hùng của dân tộc. Tác gỉa nhƣ không tin rằng Lƣợm đã hy sinh,<br /> Lƣợm vẫn còn trong lòng tác giả, mãi còn cùng với đất nƣớc, quê<br /> hƣơng.<br /> - Dẫn dắt và trích dẫn đoạn thơ<br /> Nêu cảm nhận ban đầu về đoạn thơ<br /> *Học sinh có thể trình bày cảm nhận theo nhiều cách khác nhau,<br /> nhƣng phải nêu đƣợc những ý cơ bản nhƣ sau:<br /> - Đoạn thơ bộc lộ cảm xúc và suy nghĩ của tác giả về ngƣời mẹ.<br /> Hình ảnh mái tóc mẹ bạc trắng vì thời gian làm cho ta xúc động đến<br /> nôn nao. Ý đối lập trong hai câu thơ<br /> “ Lưng mẹ cứ còng dần<br /> xuống / Cho con ngày một thêm cao” Nhƣ muốn bộc lộ suy nghĩ về<br /> lòng biết ơn của tác giả đối với mẹ.<br /> - Mẹ đem đến cho con cả “cuộc đời” trong lời hát, mẹ chắp cho<br /> con “đôi cánh” để lớn lên con sẽ bay xa. Những cảm xúc, suy nghĩ<br /> của tác giả về ngƣời mẹ thật đẹp đẽ biết bao ! HS cần cảm nhận về ý<br /> nghĩa tiếng hát của mẹ đối với con, nhờ tiếng hát của mẹ mà con<br /> hiểu cuộc đời, đặc biệt là hiểu đƣợc sự vất vả và tình yêu thƣơng mà<br /> mẹ dành cho con.<br /> <br /> 0,5 điểm<br /> <br /> 0,5 điểm<br /> <br /> 1,0 điểm<br /> <br /> 0,25<br /> điểm<br /> <br /> 0,5 điểm<br /> <br /> 0,75<br /> điểm<br /> <br /> - Chính lời ru của mẹ đã chắp cho con đôi cánh, đã cho con ƣớc<br /> mơ, niềm tin và nghị lực để con bay cao, bay xa. Mẹ chính là động<br /> lực, là cuộc sống của con. HS có thể nêu một số câu thơ khác viết về<br /> mẹ để mở rộng, nâng cao và làm rõ cảm nhận của mình ... khuyến<br /> 0,75<br /> khích những bài viết giàu cảm xúc.<br /> điểm<br /> - Khẳng định lại tình mẫu tử thiêng liêng luôn là hành trang của<br /> con ngƣời trong cuộc sống<br /> Liên hệ bản thân.<br /> 0,25<br /> điểm<br /> <br /> Câu 3<br /> (5,5 điểm)<br /> <br /> * Yêu cầu chung<br /> - Kiểu bài : Miêu tả kết hợp với tự sự<br /> - Diễn đạt : Trong sáng, lƣu loát<br /> - Bố cục : Rõ ràng, hợp lí: trình bày: Mạch lạc, sạch sẽ.<br /> - Nội dung: Đề bài yêu cầu học sinh vừa miêu tả đồng thời biết kết<br /> hợp với yếu tố tự sự, biết tƣởng tƣợng để kể một cách sáng tạo.<br /> + Tƣởng tƣợng đƣợc thời gian đặc biệt là không gian để tạo không<br /> khí cho sự việc đƣợc kể: Có thể là đêm khuya, mọi ngƣời trong nhà<br /> đã chìm sâu vào giấc ngủ, chỉ còn lại mình em với những đồ dùng<br /> học tập và bên cạnh là bác đồng hồ vẫn đang miệt mài làm viêc…<br /> + Tƣởng tƣợng ra câu chuyện mà chiếc đồng hồ sẽ kể qua đó sẽ bộc<br /> lộ đƣợc ý nghĩa của câu chuyện, chính là điều mà chiếc đồng hồ<br /> muốn nói với em. Phần này hoàn toàn cho phép học sinh tƣởng<br /> tƣợng có thể là một câu chuyện đã đƣợc học trong chƣơng trình<br /> nhƣng tƣởng tƣợng ra kết cục khác hay viết tiếp cho câu chuyện ấy(<br /> thích hợp với những câu chuyện dân gian mà học sinh đã học ở kỳ<br /> 1, nội dung câu chuyện là vấn đề quan trọng để gợi ra ý nghĩa mà<br /> chiếc đồng hồ muốn nói) Ví dụ từ truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh, học<br /> sinh tƣởng tƣợng phần hai để nêu ra bài học về thái độ chủ quan, chỉ<br /> sống với quá khứ huy hoàng mà không chuẩn bị cho tƣơng<br /> lai…Chẳng hạn thần Sơn Tinh, sau khi đã lấy đƣợc Mị Nƣơng thì<br /> thỏa sức vui chơi, coi thƣờng thần Thủy Tinh,. Vị thần núi, chẳng<br /> chịu luyện tập, sức vóc suy yếu, không nghe cận thần…Trong khi<br /> đó Thủy Tinh chẳng quên mối thù, đêm ngày luyện tập chờ cơ hội<br /> <br /> để đánh trả…Từ đó gợi ra ý nghĩa, bài học trong cuộc sống.<br /> + Có thể tƣởng tƣợng một câu chuyện hoàn toàn mới song điều nêu<br /> ra từ câu chuyện phải có ý nghĩa nhất định đặc biệt gắn việc việc<br /> học và lứa tuổi của mình…<br /> Cho điểm:<br /> + Điểm 5,5: Đạt xuất sắc các yêu cầu trên, có tính sáng tạo cao,<br /> tƣởng tƣợng phong phú, hợp lí, không mắc lỗi.<br /> + Điểm 4,5: Triển khai đƣợc các yêu cầu trên song chƣa thật sáng<br /> tạo.<br /> + Điểm 4: Biết triển khai các yêu cầu trên nhƣng có thể diễn đạt còn<br /> vụng, còn mắc một vài lỗi.<br /> + Điểm 3: Lúng túng trong viêc triển khai các ý.<br /> + Điểm 2: Dƣới mức điểm 3.<br /> + Điểm 1: Lạc đề<br /> Lưu ý: Điểm tối đa cho từng câu là điểm kết hợp cả nội dung và<br /> hành văn. Chỉ cho điểm trung bình những câu, những bài đảm bảo<br /> nội dung nhưng hành văn mắc nhiều lỗi. Điểm lẻ cho từng câu, từng<br /> bài tính đến 0.5 điểm.<br /> <br />