Đề KSCL học sinh giỏi môn Ngữ văn 8 năm 2017-2018 có đáp án - Trường THCS Tam Dương (Lần 2)

TRƢỜNG THCS TAM DƢƠNG<br /> <br /> ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƢỢNG HSG LỚP 8 LẦN 2<br /> NĂM HỌC 2017-2018<br /> Môn: Ngữ văn 8.<br /> Thời gian làm bài: 120 phút.<br /> <br /> Câu 1. (2.0 điểm): Xác định các trường từ vựng và chỉ ra, nêu tác dụng của các biện pháp<br /> nghệ thuật có trong khổ thơ sau.<br /> “...Nhưng mỗi năm mỗi vắng<br /> Người thuê viết nay đâu?<br /> Giấy đỏ buồn không thắm;<br /> Mực đọng trong nghiên sầu...”<br /> (Ông đồ - Vũ Đình Liên)<br /> Câu 2. (3.0 điểm):<br /> Ngạn ngữ Hi Lạp có câu: "Học vấn có những chùm rễ đắng cay nhưng hoa quả lại<br /> ngọt ngào".<br /> Bằng một bài văn ngắn , hãy trình bày suy nghĩ của em về vấn đề được nêu trong câu<br /> ngạn ngữ.<br /> Câu 3. (5.0 điểm):<br /> Có ý kiến cho rằng: “Đọc một tác phẩm văn chương, sau mỗi trang sách, ta đọc được<br /> cả nỗi niềm băn khoăn, trăn trở của tác giả về số phận con người.”<br /> Dựa vào hai văn bản: Lão Hạc (Nam Cao) và Cô bé bán diêm (An - đéc- xen), em hãy<br /> làm sáng tỏ nỗi niềm đó.<br /> ===== HẾT ====<br /> <br /> PHÒNG GD&ĐT TAM DƢƠNG<br /> TRƢỜNG THCS TAM DƢƠNG<br /> <br /> HƢỚNG DẪN CHẤM KHẢO SÁT CHẤT LƢỢNG<br /> HSG LẦN 2<br /> Năm học: 2017-2018<br /> Môn: Ngữ văn 8.<br /> <br /> Nội dung kiến thức cần đạt<br /> * Các trƣờng từ vựng.<br /> - Vật dụng: giấy, mực, nghiên.<br /> - Tình cảm: buồn, sầu.<br /> - Màu sắc: đỏ, thắm.<br /> * Các biện pháp nghệ thuật sử dụng trong đoạn thơ.<br /> - Điệp ngữ (mỗi).<br /> - Câu hỏi tu từ (Người thuê viết nay đâu?).<br /> - Nhân hoá (giấy-buồn, mực-sầu).<br /> 1<br /> * Tác dụng.<br /> (2.0đ)<br /> - Điệp ngữ (mỗi) -> Sự sửng sốt trước sự thay đổi quá bất ngờ mỗi năm<br /> mỗi vắng.<br /> - Câu hỏi tu từ -> Hình ảnh ông đồ già tiều tụy, lặng lẽ bên góc phố, người<br /> trên phố vẫn đông nhưng chỗ ông ngồi thì vắng vẻ, thưa thớt người thuê<br /> viết, tâm trạng xót xa ngao ngán.<br /> - Nhân hóa -> Cái buồn, cái sầu như ngấm vào cảnh vật (giấy, nghiên),<br /> những vật vô tri vô giác ấy cũng buồn cùng ông, như có linh hồn cảm thấy<br /> cô đơn lạc lõng…<br /> 1. Yêu cầu về kĩ năng: học sinh trình bày thành bài văn nghị luận giải thích<br /> kết hợp trình bày quan điểm của bản thân.<br /> 2. Yêu cầu cơ bản về kiến thức:<br /> * Ý nghĩa câu ngạn ngữ.<br /> - Câu ngạn ngữ có phép ẩn dụ: chùm rễ đắng cay, hoa quả ngọt ngào - Tạo<br /> nên nghĩa hàm súc, cô đọng.<br /> - Học vấn được hiểu là trình độ hiểu biết của người có học.<br /> - Con đường đi tới học vấn đầy khó khăn, gian khổ (những chùm rễ đắng<br /> cay).<br /> - Học vấn mang lại niềm vui và hạnh phúc cho con người (hoa quả ngọt<br /> 2<br /> ngào).<br /> (3.0đ)<br /> - Phải nhìn thấy cả hai mặt của vấn đề và cần xác định rõ chỉ có không<br /> ngại khó, chúng ta mới có thể thành công trong học tập.<br /> * Khẳng định chân lí trong câu ngạn ngữ.<br /> - Có học vấn thì con người mới có đủ khả năng làm chủ thiên nhiên, làm<br /> chủ xã hội, nhất là làm chủ vận mệnh của mình. Trên cơ sở ấy, đời sống<br /> vật chất và tinh thần mới được nâng cao.<br /> - Muốn có học vấn cao phải nỗ lực không ngừng. Lao động trí óc vất vả,<br /> phải lao tâm khổ trí.<br /> - Cần có thái độ khó khăn mấy cũng không lùi bước. Thắng không kiêu,<br /> bại không nản.<br /> - Tấm gương tiêu biểu vượt khó trong học tập: Bác Hồ nghiêm túc trong<br /> học tập nên đã đạt tới trình độ học vấn cao, giáo sư Ngô Bảo Châu đạt giải<br /> Câu<br /> <br /> điểm<br /> 0,5<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> 0.25<br /> <br /> 0.25<br /> <br /> 0,5<br /> 0,5<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> 1.5<br /> <br /> Câu 3<br /> (5đ)<br /> <br /> toán học lừng danh trên thế giới, các thủ khoa trong các đợt thi vào đại học<br /> hàng năm... Lấy dẫn chứng trong học tập và rèn luyện của bản thân, của<br /> những người mà mình biết để làm sáng tỏ thêm chân lí trong câu ngạn ngữ<br /> trên.<br /> * Mở rộng và nâng cao (bày tỏ quan điểm).<br /> - Học vấn không chỉ là tri thức mà còn bao gồm cả việc rèn luyện tư<br /> tưởng, tình cảm, đạo đức, nhân cách cao quý. Để đạt được những điều đó,<br /> chúng ta cần cố gắng rất nhiều. Từ bỏ một thói xấu, làm một việc tốt cũng<br /> cần phải đấu tranh với bản thân, vượt qua khó khăn, thử thách.<br /> - Không phải khi nào trong quá trình học tập cay đắng cũng đến trước,<br /> ngọt ngào đến sau. Trong học tập nhiều lúc vừa có nỗi khổ vừa có niềm<br /> vui. Khi đã ham học, chăm học thì sự say mê sẽ làm ta quên cả mệt nhọc.<br /> Những lúc đó, kết quả học tập đạt được sẽ rất cao.<br /> I. Yêu cầu về kỹ năng, hình thức:<br /> - Kiểu bài: Nghị luận chứng minh.<br /> - Vấn đề cần chứng minh: Nỗi niềm băn khoăn, trăn trở của tác giả về số<br /> phận con người.<br /> - Phạm vi dẫn chứng: Hai văn bản: Lão Hạc (Nam Cao) và Cô bé bán<br /> diêm ( An-đéc-xen).<br /> II. Yêu cầu cơ bản về kiến thức:<br /> 1. Mở bài:<br /> - Dẫn dắt vấn đề: Vai trò, nhiệm vụ của văn chương: Phản ánh cuộc sống<br /> thông qua cách nhìn, cách cảm của mỗi nhà văn...về cuộc đời, con người.<br /> - Nêu vấn đề: trích ý kiến...<br /> - Giới hạn phạm vi dẫn chứng: Hai văn bản Lão Hạc (Nam Cao) và Cô bé<br /> bán diêm (An-đéc-xen)<br /> 2. Thân bài:<br /> 2.1. Giải thích ý kiến “nỗi niềm băn khoăn, trăn trở của tác giả về số phận<br /> con người” -> Đồng cảm, chia sẻ, tiếng nói đòi quyền sống cho con người,<br /> tinh thần nhân đạo cao cả...<br /> 2.2. Những băn khoăn trăn trở của Nam Cao về số phận những người<br /> nông dân qua truyện ngắn Lão Hạc.<br /> * Nhân vật lão Hạc:<br /> - Sống lương thiện, trung thực, có nhân cách cao quí nhưng số phận lại<br /> nghèo khổ, bất hạnh.<br /> + Sống mòn mỏi, cơ cực: (dẫn chứng)...<br /> + Chết đau đớn, dữ dội, thê thảm: (dẫn chứng)...<br /> - Những băn khoăn thể hiện qua triết lí về con người của lão Hạc: "Nếu<br /> kiếp chó là kiếp khổ.... may ra có sướng hơn kiếp người như kiếp tôi<br /> chẳng hạn"<br /> - Triết lí của ông giáo: Cuộc đời chưa hẳn...theo một nghĩa khác.<br /> * Nhân vật con trai lão Hạc: Điển hình cho số phận không lối thoát của<br /> tầng lớp thanh niên nông thôn...(dẫn chứng)...<br /> 2.3. Những băn khoăn trăn trở của Nam Cao về số phận của những trí<br /> thức nghèo trong xã hội:<br /> - Ông giáo là người có nhiều chữ nghĩa, có nhân cách đáng trọng... nhưng<br /> phải sống trong cảnh nghèo túng: bán những cuốn sách...<br /> 2.4. Những băn khoăn của An-đéc-xen về số phận của những trẻ em nghèo<br /> trong xã hội:<br /> - Cô bé bán diêm khổ về vật chất: (dẫn chứng)...<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> 0.75<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> 0,75<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> - Cô bé bán diêm khổ về tinh thần, thiếu tình thương, sự quan tâm của gia<br /> đình và xã hội: (dẫn chứng)...<br /> 2.5. Đánh giá chung:<br /> - Khắc họa những số phận bi kịch... -> giá trị hiện thực sâu sắc<br /> - Đồng cảm, chia sẻ, cất lên tiếng nói đòi quyền sống cho con người ... -> 0,5<br /> tinh thần nhân đạo cao cả.<br /> 3. Kết bài:<br /> - Khẳng định lại vấn đề...<br /> 0.5<br /> - Liên hệ...<br /> * Lưu ý: Hướng dẫn chấm:<br /> - Câu 2, chỉ nêu nội dung cơ bản mang tính định hướng, giám khảo cần linh hoạt khi<br /> vận dụng hướng dẫn chấm; phát hiện, trân trọng những bài có ý kiến và giọng điệu riêng.<br /> Chấp nhận các cách trình bày khác nhau, kể cả không có trong hướng dẫn chấm, miễn là<br /> hợp lý, có sức thuyết phục.<br /> - Câu 3: đáp án mang tính định hướng các ý cơ bản. HS có thể tách từng bài từng ý để<br /> làm rõ và có thể lồng ghép các ý giữa các văn bản (dẫn chứng) với nhau. Giám khảo cần<br /> linh hoạt để chấm điểm cho học sinh.<br /> <br />