HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM<br />
<br />
VŨ TRUNG HIẾU<br />
<br />
ẢNH HƯỞNG CỦA TUỔI, MÙA VỤ ĐẾN CHẤT LƯỢNG<br />
TINH DỊCH CỦA TRÂU MURRAH NUÔI TẠI TRẠM<br />
NGHIÊN CỨU VÀ SẢN XUẤT TINH ĐÔNG LẠNH<br />
MONCADA<br />
<br />
Chuyên ngành:<br />
Mã số:<br />
<br />
Người hướng dẫn khoa học:<br />
<br />
Chăn nuôi<br />
<br />
60.62.01.05<br />
<br />
1. PGS.TS. Nguyễn Bá Mùi<br />
<br />
2. TS. Lê Văn Thông<br />
<br />
NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP - 2016<br />
<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu và kết quả<br />
nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kì công trình<br />
nghiên cứu nào khác.<br />
Tôi xin cam đoan rằng các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ<br />
nguồn gốc.<br />
Hà Nội, ngày<br />
<br />
tháng<br />
<br />
năm 2016<br />
<br />
Tác giả luận văn<br />
<br />
Vũ Trung Hiếu<br />
<br />
i<br />
<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
Trong quá trình nghiên cứu để hoàn thành luận văn của mình, tôi đã nhận được sự<br />
chỉ bảo tận tình, sự giúp đỡ quý báu của các thầy giáo, cô giáo, các nhà khoa học, các nhà<br />
quản lý, cán bộ công nhân viên Trung tâm giống gia súc lớn Trung ương, Trạm nghiên<br />
cứu và sản xuất tinh đông lạnh Moncada.<br />
Nhân dịp này, cho phép tôi được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới:<br />
<br />
TS. Lê Văn Thông - Giám đốc Trung tâm Giống gia súc lớn Trung ương,<br />
PGS.TS. Nguyễn Bá Mùi – Bộ môn sinh lý tập tính động vật, Khoa chăn nuôi – Học<br />
Viện Nông Nghiệp Việt Nam đã hướng dẫn, giúp đỡ và tạo điều kiện tốt nhất cho tôi<br />
trong suốt quá trình thực hiện đề tài, đánh giá kết quả và hoàn thành luận văn đồng thời<br />
bồi dưỡng cho tôi những kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm quý báu.<br />
<br />
Tôi xin chân thành cảm ơn TS. Lê Bá Quế, chủ nhiệm đề tài cấp Bộ “Nghiên cứu<br />
sản xuất tinh trâu đông lạnh cọng rạ phục vụ công tác cải tạo giống trâu Việt Nam” giai<br />
đoạn 2011-2014, đã cho phép tôi được sử dụng các kết quả của đề tài và nhiệt tình giúp đỡ<br />
tôi trong quá trình nghiên cứu, hoàn thành luận văn.<br />
<br />
Với tình cảm sâu sắc, tôi xin gửi lời cảm ơn tới Ban lãnh đạo, cán bộ công nhân<br />
viên Trung tâm giống gia súc lớn Trung ương, Trạm nghiên cứu và sản xuất tinh đông<br />
lạnh Moncada đã tận tình giúp đỡ để tôi hoàn thành luận văn này.<br />
Để hoàn thành luận văn này, tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn tới các Thầy giáo, Cô<br />
giáo, Ban Quản lý đào tạo, Bộ môn Sinh lý tập tính động vật, Khoa Chăn nuôi – Học<br />
Viện Nông Nghiệp Việt Nam, đã ủng hộ, tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành các thủ<br />
tục cần thiết để bảo vệ thành công luận văn này.<br />
<br />
Tôi cũng xin chân thành cảm ơn toàn thể gia đình, bạn bè, anh em, đồng nghiệp<br />
đã tạo mọi điều kiện thuận lợi và giúp đỡ tôi về mọi mặt, động viên khuyến khích tôi hoàn<br />
thành luận văn này!<br />
Hà Nội, ngày<br />
<br />
tháng<br />
<br />
năm 2016<br />
<br />
Tác giả luận văn<br />
<br />
Vũ Trung Hiếu<br />
<br />
ii<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
Lời cam đoan ..................................................................................................................... i<br />
Lời cảm ơn ........................................................................................................................ ii<br />
Mục lục ........................................................................................................................... iii<br />
Danh mục các từ viết tắt ................................................................................................... v<br />
Danh mục bảng ................................................................................................................ vi<br />
Danh mục hình ................................................................................................................. vi<br />
Danh mục hình ................................................................................................................. vi<br />
Trích yếu luận văn .......................................................................................................... vii<br />
Thesis abstract................................................................................................................ viii<br />
Phần 1. mở đầu................................................................................................................ 1<br />
1.1.<br />
Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu ................................................................... 1<br />
1.2.<br />
Mục tiêu của đề tài.............................................................................................. 2<br />
1.3.<br />
Ý nghĩa của đề tài ............................................................................................... 2<br />
<br />
Phần 2. Tổng quan tài liệu ............................................................................................. 3<br />
2.1.<br />
Cơ sở khoa học ................................................................................................... 3<br />
2.2.<br />
Một số chỉ tiêu sinh vật học về tinh dịch trâu Murrah ........................................ 3<br />
2.2.1. Màu sắc tinh dịch ................................................................................................ 4<br />
2.2.2. Thể tích tinh dịch (ml) ........................................................................................ 4<br />
2.2.3. pH tinh dịch ........................................................................................................ 6<br />
2.2.4. Nồng độ tinh trùng C (tỷ/ ml) ............................................................................. 6<br />
2.2.5. Hoạt lực tinh trùng A (%) ................................................................................... 7<br />
2.2.6. Tỷ lệ tinh trùng kỳ hình ...................................................................................... 9<br />
2.2.7. Tỷ lệ tinh trùng sống ......................................................................................... 10<br />
2.3.<br />
Một số yếu tố ảnh hưởng tới phẩm chất tinh đông lạnh của trâu Murrah ........ 11<br />
2.3.1. Giống và cá thể ................................................................................................. 11<br />
2.3.2. Tuổi ................................................................................................................... 12<br />
2.3.3. Mùa vụ .............................................................................................................. 12<br />
2.3.4. Thức ăn ............................................................................................................. 13<br />
2.3.5. Quản lý, chăm sóc và khai thác tinh ................................................................. 13<br />
2.4.<br />
Thụ tinh nhân tạo trâu bằng tinh đông lạnh ...................................................... 14<br />
2.5.<br />
Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước....................................................... 15<br />
2.5.1. Những nghiên cứu trong nước .......................................................................... 15<br />
2.5.2. Những nghiên cứu ngoài nước ......................................................................... 17<br />
Phần 3. Vật liệu và phương pháp nghiên cứu ............................................................ 19<br />
3.1.<br />
Vật liệu, địa điểm và thời gian nghiên cứu ....................................................... 19<br />
3.1.1. Vật liệu nghiên cứu ........................................................................................... 19<br />
<br />
iii<br />
<br />
3.1.2.<br />
3.1.3.<br />
3.2.<br />
3.3.<br />
3.4.<br />
3.4.1.<br />
3.4.2.<br />
3.4.3.<br />
3.5.<br />
3.5.1.<br />
3.5.2.<br />
3.5.3.<br />
3.6.<br />
<br />
Địa điểm nghiên cứu......................................................................................... 19<br />
Thời gian nghiên cứu ........................................................................................ 19<br />
Điều kiện chăm sóc nuôi dưỡng ....................................................................... 19<br />
Điều kiện khí hậu khu vực ba vì h nội .............................................................. 20<br />
Nội dung nghiên cứu ........................................................................................ 21<br />
Ảnh hưởng của tuổi đến phẩm chất tinh dịch và khả năng sản xuất<br />
tinh đông lạnh của trâu Murrah ........................................................................ 21<br />
Ảnh hưởng của mùa vụ đến phẩm chất tinh dịch và khả năng sản xuất<br />
tinh đông lạnh của trâu Murrah ........................................................................ 21<br />
Tỷ lệ thụ thai ở lần phối đầu bằng tinh cọng rạ của trâu Murrah trên<br />
đàn trâu cái địa phương. ................................................................................... 22<br />
Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 22<br />
Phương pháp nghiên cứu ảnh hưởng của tuổi đến phẩm chất tinh dịch<br />
và khả năng sản xuất tinh đông lạnh của trâu Murrah ...................................... 22<br />
Phương pháp nghiên cứu ảnh hưởng của mùa vụ đến phẩm chất<br />
tinh dịch và khả năng sản xuất tinh đông lạnh của trâu Murrah ....................... 22<br />
Phương pháp đánh giá tỷ lệ thụ thai ở lần phối đầu bằng tinh đông lạnh<br />
cọng rạ của từng trâu Murrah trên đàn trâu cái địa phương ............................. 26<br />
Xử lý số liệu...................................................................................................... 27<br />
<br />
Phần 4. Kết quả và thảo luận ....................................................................................... 29<br />
4.1.<br />
Ảnh hưởng của tuổi đến phẩm chất tinh dịch và khả năng sản xuất tinh<br />
đông lạnh của trâu Murrah................................................................................ 29<br />
4.1.1. Ảnh hưởng của tuổi đến phẩm chất tinh dịch của trâu Murrah ........................ 29<br />
4.1.2. Ảnh hưởng của tuổi đến khả năng sản xuất tinh đông lạnh của<br />
trâu Murrah ....................................................................................................... 36<br />
4.2.<br />
Ảnh hưởng của mùa vụ đến phẩm chất tinh dịch và khả năng sản xuất<br />
tinh đông lạnh của trâu Murrah ........................................................................ 40<br />
4.2.1. Ảnh hưởng của mùa vụ đến phẩm chất tinh dịch của trâu Murrah .................. 40<br />
4.2.2. Ảnh hưởng của mùa vụ đến khả năng sản xuất tinh đông lạnh của<br />
trâu Murrah ....................................................................................................... 46<br />
4.3.<br />
Tỷ lệ thụ thai của tinh trâu murrah đông lạnh dạng cọng rạ trên đàn trâu<br />
cái địa phương .................................................................................................. 50<br />
Phần 5. Kết luận và kiến nghị ...................................................................................... 52<br />
5.1.<br />
Kết luận............................................................................................................. 52<br />
5.2.<br />
Kiến nghị .......................................................................................................... 52<br />
Tài liệu tham khảo .......................................................................................................... 53<br />
Phụ lục .......................................................................................................................... 64<br />
<br />
iv<br />
<br />