intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: "Công tác quản lý tài chính Bảo hiểm xã hội Việt Nam-Thực trạng và giải pháp"

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:69

95
lượt xem
30
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bảo hiểm xã hội là một chính sách lớn của Đảng và Nhà nứoc đối với người lao động, nhằm đảm bảo cuộc sống vật chất, ổn định đời sống cho người lao động và gia đình họ trong các trường hợp bị ốm dau, thai sản, suy giảm khả năng lao động, mất việc làm, hết tuổi lao động hoặc chết.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: "Công tác quản lý tài chính Bảo hiểm xã hội Việt Nam-Thực trạng và giải pháp"

  1. Luận văn tốt nghiệp Đề tài: “Công tác quản lý tài chính Bảo hiểm xã hội Việt Nam-Thực trạng và giải pháp”
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp Lêi më ®Çu B¶o hiÓm x· héi (BHXH) lµ mét chÝnh s¸ch lín cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®èi víi ng­êi lao ®éng, nh»m ®¶m b¶o cuèc sèng vËt chÊt, æn ®Þnh ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä trong c¸c tr­êng hîp bÞ èm ®au, thai s¶n, suy gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng, mÊt viÖc lµm, hÕt tuæi lao ®éng hoÆc chÕt. ChÝnh s¸ch BHXH ë n­íc ta ®­îc thùc hiÖn ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu míi thµnh lËp n­íc, 60 n¨m qua, trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn, chÝnh s¸ch BHXH ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn vµ kh«ng ngõng ®æi míi, bæ xung cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i cña ®Êt n­íc. Cïng víi qu¸ tr×nh ®æi míi cña nÒn kinh tÕ tõ sau §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI cña §¶ng (12/1986), chÝnh s¸ch BHXH vµ tæ chøc qu¶n lÝ ho¹t ®éng còng cã nhiÒu ®æi míi tÝch cùc. Tõ viÖc nghiªn cøu qu¸ tr×nh ®æi míi cña BHXH t«i nhËn thÊy BHXH thùc sù lµ mét chÝnh s¸ch quan träng trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. BHXH kh«ng nh÷ng gãp phÇn æn ®Þnh ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng mµ cßn khuyÕn khÝch hä tÝch cùc lao ®éng s¶n xuÊt t¹o ra cña c¶i cho x· héi, x©y dùng ®Êt n­íc. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn BHXH ®· kh«ng ngõng ph¸t triÓn c¶ vÒ chÊt l­îng lÉn sè l­îng. Sè ng­êi tham gia ngµy cµng t¨ng lªn, më réng cho c¸c ®èi t­îng tham gia, hoµn thiÖn dÇn hÖ thèng chÝnh s¸ch BHXH tiÕn tíi thùc hiÖn ®ñ c¸c chÕ ®é cña Tæ chøc lao ®éng quèc tÕ (ILO). §Æc biÖt lµ sù ®æi míi vÒ c¬ chÕ qu¶n lÝ tõ c¬ chÕ qu¶n lÝ kÕ ho¹ch ho¸, tËp chung, bao cÊp, hoµn toµn do NSNN ®¶m b¶o ®· chuyÓn sang c¬ chÕ thùc hiÖn cã thu vµ quü ho¹t ®éng trªn nguyªn t¾c c©n b»ng thu chi. C¸ch thùc hiÖn nh­ vËy kh«ng nh÷ng gi¶m ®­îc g¸nh nÆng cho NSNN mµ cßn thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm cña c¶ ng­êi sö dông lao ®éng ®èi víi ng­êi lao ®éng. Nhµ n­íc n­íc ®ãng vai trß tæ chøc thùc hiÖn vµ qu¶n lÝ th«ng qua BHXH ViÖt Nam, lµ hÖ thèng ngµnh däc ®­îc tæ chøc tõ Trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt ®¹t ®­îc, BHXH ViÖt Nam còng cßn rÊt nhiÒu tån t¹i cÇn sím ®­îc kh¾c phôc c¶ vÒ néi dung chÝnh s¸ch, tæ chøc qu¶n lÝ ho¹t ®éng. §©y lµ nh÷ng ®ßi hái cÊp thiÕt cÇn ®­îc nghiªn cøu ®Ó gãp phÇn hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ tæ chøc qu¶n lÝ ho¹t ®éng cña BHXH ViÖt Nam. Trong ®ã qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH ViÖt Nam lµ mét m¶ng lín, cÇn ®­îc chó
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp träng vµ quan t©m v× tµi chÝnh BHXH cã v÷ng th× c¸c chÕ ®é trî cÊp míi ®­îc ®¶m b¶o thùc hiÖn tèt mµ kh«ng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng th©m hôt NSNN. ChÝnh v× vËy víi ngµnh häc ®­îc ®µo t¹o, sau khi vÒ thùc tËp t¹i BHXH ViÖt Nam, t«i ®· chän ®Ò tµi: “C«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH ViÖt Nam- Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p” ®Ó nghiªn cøu c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH ViÖt Nam, víi môc ®Ých lµ rót ra nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc ®Ó ph¸t huy, nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc. H¬n n÷a th«ng qua ®ã cã thÓ ®­a ra nh÷ng ®ãng gãp, gãp phÇn hoµn thiÖn hÖ thèng BHXH ViÖt Nam, ph¸t huy tèi ®a chøc n¨ng cña BHXH trong thêi ®¹i míi. KÕt cÊu cña ®Ò tµi gåm ba ch­¬ng: Ch­¬ng I: LÝ luËn chung vÒ BHXH vµ qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH t¹i ViÖt Nam hiÖn nay. Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH ViÖt Nam trong thêi k× tíi.
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp Ch­¬ng I: LÝ luËn chung vÒ BHXH vµ qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH I. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ BHXH. 1. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña BHXH. Sù ra ®êi cña BHXH còng gièng nh­ c¸c chÝnh s¸ch x· héi kh¸c lu«n b¾t nguån tõ yªu cÇu thùc tiÔn cña cuéc sèng ®Æt ra.Tõ thêi xa x­a, con ng­êi ®Ó chèng l¹i nh÷ng rñi ro, thiªn tai cña cuéc sèng ®· biÕt ®oµn kÕt t­¬ng trî lÉn nhau, gióp ®ì lÉn nhau. Nh­ng sù gióp ®ì nµy chØ mang tÝnh tù ph¸t vµ víi quy m« nhá, th­êng lµ trong mét nhãm ng­êi chung quan hÖ huyÕt thèng. Khi x· héi cµng ngµy cµng tiÕn bé, ®Æc biÖt lµ khi chuyÓn sang giai ®o¹n cã sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi, nÒn s¶n xuÊt x· héi lóc nµy ®· ph¸t triÓn. Cïng víi nã lµ quan hÖ x· héi gi÷a c¸c c¸ nh©n, gi÷a c¸c céng ®ång còng ph¸t triÓn h¬n. Khi ®ã t«n gi¸o b¾t ®Çu xuÊt hiÖn, nã kh«ng chØ víi ý nghÜa gi¸o dôc con ng­êi h­íng thiÖn mµ cßn cã c¸c tr¹i b¶o d­ìng, héi cøu tÕ víi môc ®Ých tõ thiÖn, trî gióp nhau trong cuéc sèng. Nh­ vËy xÐt vÒ b¶n chÊt th× h×nh thøc t­¬ng trî trong thêi k× nµy ®· mang tÝnh cã tæ chøc vµ quy m« réng r·i h¬n. Tõ thÕ kØ thø XVI ë Ch©u ¢u ®· xuÊt hiÖn ngµnh c«ng nghiÖp, nh÷ng ng­êi n«ng d©n kh«ng cã ®Êt ph¶i di c­ ra thµnh phè lµm thuª cho c¸c nhµ m¸y ngµy cµng nhiÒu vµ dÇn trë thµnh c«ng nh©n. §Æc biÖt ®Õn thêi k× c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp th× lùc l­îng ngµy cµng ®«ng ®¶o vµ trë thµnh giai cÊp c«ng nh©n. Nh×n chung hä sèng kh«ng æn ®Þnh, cuéc sèng chØ dùa vµo c«ng viÖc víi ®ång l­¬ng Ýt ái, mÊt viÖc lµm, èm ®au, tai n¹n lao ®éng ... ®Òu cã thÓ ®e do¹ cuéc sèng cña hä. T×nh ®oµn kÕt t­¬ng th©n t­¬ng ¸i gi÷a hä ®· n¶y në, cïng víi ®ã lµ sù ra ®êi cña c¸c nghiÖp ®oµn, c¸c hiÖp héi gióp ®ì c¸c thµnh viªn khi bÞ èm ®au bÖnh tËt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Bªn c¹nh Héi t­¬ng tÕ cßn cã Quü tiÕt kiÖm ®­îc Nhµ n­íc khuyÕn khÝch thµnh lËp. TiÕp ®ã nh÷ng quy ®Þnh b¾t buéc ng­êi sö dông lao ®éng ph¶i chu cÊp cho ng­êi lao ®éng thuéc quyÒn qu¶n lÝ khi hä gÆp ph¶i èm ®au, tai n¹n lao ®éng, mÊt viÖc... Giai cÊp c«ng nh©n cµng ®«ng ®¶o th× søc Ðp ®èi víi nh÷ng ®ßi hái
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp ®¶m b¶o cuéc sèng cho hä ngµy cµng ¶nh h­ëng ®Õn ®êi sèng chÝnh trÞ cña mçi n­íc. Tr­íc t×nh c¶nh ®ã ChÝnh Phñ mçi n­íc kh«ng thÓ kh«ng quan t©m ®Õn t×nh c¶nh cña ng­êi lao ®éng. Nh÷ng yªu cÇu gi¶m giê lµm, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng, ®¶m b¶o cuéc sèng cña ng­êi lao ®éng dÇn ®­îc quy ®Þnh thµnh c¸c chÝnh s¸ch b¾t buéc ®èi víi mçi n­íc. §iÓn h×nh lµ vµo n¨m 1850, d­íi thêi Thñ t­íng Bismark cña §øc ®· gióp c¸c ®Þa ph­¬ng thµnh lËp quü do ng­êi c«ng nh©n ®ãng gãp ®Ó ®­îc trî cÊp lóc rñi ro. Nguyªn t¾c b¶o hiÓm b¾t buéc b¾t nguån tõ ®©y, ng­êi ®­îc b¶o hiÓm ph¶i tham gia ®ãng phÝ. Sau ®ã s¸ng kiÕn nµy ®­îc ¸p dông réng r·i trªn kh¾p thÕ giíi. BHXH ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn, thùc hiÖn réng kh¾p c¸c n­íc vµ ®­îc Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ ( ILO) th«ng qua trong C«ng ­íc sè 102 vµo th¸ng 4 n¨m 1952. BHXH ë n­íc ta ®· manh nha h×nh thµnh tõ thêi thùc d©n Ph¸p thèng trÞ. Sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m, ChÝnh phñ n­íc ViÖt Nam D©n Chñ Céng Hoµ ®· ban hµnh s¾c lÖnh 29/ SL ngµy 12/3/1947 vÒ viÖc thùc hiÖn b¶o hiÓm èm ®au, tai n¹n lao ®éng, h­u trÝ. §©y lµ nh÷ng viªn g¹ch ®Çu tiªn x©y dùng nªn hÖ thèng BHXH ViÖt Nam nh­ hiÖn nay. 2. Kh¸i niÖm BHXH. Qua qu¸ tr×nh h×nh thµnh chóng ta cã thÓ nhËn thÊy, lóc khëi ®Çu, BHXH chØ mang tÝnh chÊt tù ph¸t, ph¹m vi ho¹t ®éng nhá hÑp, tr­íc nhu cÇu cña thùc tiÔn th× chÝnh s¸ch BHXH ®· nhanh chãng ra ®êi vµ tõng b­íc ph¸t triÓn réng kh¾p. BHXH ®· ®­îc tõ ®iÓn b¸ch khoa ViÖt Nam ®Þnh nghÜa nh­ sau: “ BHXH lµ sù ®¶m b¶o thay thÕ hoÆc bï ®¾p mét phÇn thu nhËp cho ng­êi lao ®éng khi hä bÞ mÊt hoÆc gi¶m thu nhËp do bÞ èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng hoÆc bÖnh nghÒ nghiÖp, tµn tËt, thÊt nghiÖp, tuæi giµ, tö tuÊt dùa trªn c¬ së mét quü tµi chÝnh do sù ®ãng gãp cña c¸c bªn tham gia BHXH, cã sù b¶o hé cña Nhµ n­íc theo ph¸p luËt, nh»m b¶o ®¶m an toµn ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä, ®ång thêi gãp phÇn b¶o ®¶m an toµn x· héi.” Qua kh¸i niÖm trªn, cã thÓ rót ra mét sè ®iÓm c¬ b¶n sau: - §èi t­îng cña BHXH chÝnh lµ phÇn thu nhËp cña ng­êi lao ®éng bÞ biÕn ®éng, gi¶m hoÆc mÊt ®i do bÞ gi¶m hoÆc mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng do c¸c biÕn cè nh­ ®· nªu trªn tõ ®ã ®Ó gióp æ ®Þnh cuéc sèng cña b¶n th©n
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä. ChÝnh v× yÕu tè nµy mµ BHXH ®­îc coi lµ mét chÝnh s¸ch lín cña mçi quèc gia vµ ®­îc Nhµ n­íc quan t©m qu¶n lÝ chÆt chÏ. Còng tïy vµo ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña mçi n­íc mµ c¸c quy ®Þnh vÒ ®èi t­îng nµy lµ cã sù kh¸c nhau nh­ng cïng b¶o ®¶m æn ®×nh ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng. - §èi t­îng tham gia BHXH lµ gåm ng­êi lao ®éng vµ c¶ ng­êi sö dông lao ®éng. Së dÜ ng­êi lao ®éng ph¶i ®ãng phÝ v× chÝnh hä lµ ®èi t­îng ®­îc h­ëng BHXH khi gÆp rñi ro. Ng­êi sö dông lao ®éng ®ãng phÝ lµ thÓ hiÖn sù quan t©m, tr¸ch nhiÖm cña hä ®èi víi ng­êi lao ®éng. Vµ sù ®ãng gãp trªn lµ b¾t buéc, ngoµi ra cßn cã sù hç trî cña Nhµ n­íc. - §Ó ®iÒu hoµ m©u thuÉn gi÷a ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng, ®Ó g¾n bã lîi Ých gi÷a hä, Nhµ n­íc ®· ®øng ra yªu cÇu c¶ hai bªn cïng ®ãng gãp vµ ®©y còng lµ chÝnh s¸ch x· héi ®­îc thùc hiÖn gãp phÇn æn ®Þnh cuéc sèng mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt. Dùa vµo b¶n chÊt vµ chøc n¨ng cña BHXH mµ Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ ( ILO) còng ®· ®­a ra mét ®Þnh nghÜa kh¸c nh­ sau: “ BHXH lµ sù b¶o vÖ cña x· héi ®èi víi c¸c thµnh viªn cña m×nh th«ng qua mét lo¹t c¸c biÖn ph¸p c«ng céng (b»ng ph¸p luËt, tr¸ch nhiÖm cña ChÝnh phñ) ®Ó chèng l¹i t×nh tr¹ng khã kh¨n vÒ kinh tÕ vµ x· héi do bÞ mÊt hoÆc gi¶m mÊt thu nhËp g©y ra bëi èm ®au, mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng, tuæi giµ, tµn tËt vµ chÕt. H¬n n÷a, BHXH cßn ph¶i b¶o vÖ cho viÖc ch¨m sãc y tÕ, søc khoÎ vµ trî cÊp cho c¸c gia ®×nh khi cÇn thiÕt.” Tõ ®Þnh nghÜa trªn chóng ta thÊy môc tiªu cña BHXH lµ h­íng tíi sù ph¸t triÓn cña mçi c¸ nh©n vµ toµn x· héi. BHXH thÓ hiÖn sù ®¶m b¶o lîi Ých cña x· héi ®èi víi mçi thµnh viªn tõ ®ã g¾n kÕt mçi c¸ nh©n víi x· héi ®ã. 3. B¶n chÊt vµ chøc n¨ng cña BHXH. 3.1. B¶n chÊt cña BHXH. Cã thÓ hiÓu BHXH lµ sù bï ®¾p mét phÇn thu nhËp bÞ mÊt cña ng­êi lao ®éng khi gÆp ph¶i nh÷ng biÕn cè nh­ èm ®au, tai nan lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp hoÆc tuæi giµ lµm mÊt, gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng, tõ ®ã gióp æn ®Þnh cuéc sèng cña b¶n th©n ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä. BHXH hiÖn nay ®­îc coi lµ mét chÝnh s¸ch x· héi lín cña mçi quèc gia, ®­îc nhµ n­íc quan
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp t©m vµ qu¶n lÝ chÆt chÏ. BHXH xÐt vÒ b¶n chÊt bao gåm nh÷ng néi dung sau ®©y: BHXH lµ sù cÇn thiÕt tÊt yÕu kh¸ch quan g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. §Æc biÖt ®èi víi nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, mèi quan hÖ gi÷a ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng ngµy cµng ph¸t triÓn. Do vËy tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quyÕt ®Þnh ®Õn sù ®a d¹ng vµ tÝnh hoµn thiÖn cña BHXH. V× vËy cã thÓ nãi kinh tÕ lµ yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh tíi hÖ thèng BHXH cña mçi n­íc. BHXH, bªn tham gia BHXH, bªn ®­îc BHXH lµ ba chñ thÓ trong mèi quan hÖ cña BHXH. Bªn tham gia BHXH gåm ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng (bªn ®ãng gãp), bªn BHXH lµ bªn nhËn nhiÖm vô BHXH, th«ng th­êng th× do c¬ quan chuyªn tr¸ch do Nhµ n­íc lËp ra vµ b¶o trî, bªn ®­îc BHXH chÝnh lµ ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt. Tõ ®ã hä ®­îc ®¶m b¶o nh÷ng nhu cÇu thiÕt yÕu, gióp hä æn ®Þnh cuéc sèng, gãp phÇn æn ®×nh x· héi. Nh÷ng biÕn cè lµm gi¶m hoÆc mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng cña ng­êi lao ®éng cã thÓ lµ nh÷ng rñi ro ngÉu nhiªn( tai n¹n, èm ®au, bÖnh nghÒ nghiÖp...), còng cã thÓ lµ c¸c rñi ro kh«ng hoµn toµn ngÉu nhiªn( tuæi giµ, thai s¶n, ...). §ång thêi c¸c biÕn cè nµy cã thÓ x¶y ra trong qu¸ tr×nh lao ®éng hoÆc ngoµi lao ®éng. PhÇn thu nhËp cña ng­êi lao ®éng bÞ gi¶m hay mÊt ®i tõ c¸c rñi ro trªn sÏ ®­îc thay thÕ hoÆc bï ®¾p tõ nguån quü tËp trung ®­îc tån tÝch l¹i do bªn tham gia BHXH ®ãng gãp vµ cã thªm sù hç trî cña NSNN. 3.2. Chøc n¨ng cña BHXH. Chøc n¨ng c¬ b¶n nhÊt cña BHXH lµ thay thÕ, bï ®¾p phÇn thu nhËp cña ng­êi lao ®éng khi hä gÆp nh÷ng rñi ro lµm mÊt thu nhËp do mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng hay mÊt viÖc lµm. Rñi ro nµy cã thÓ lµm mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng tam thêi hay dµi h¹n th× møc trî cÊp sÏ ®­îc quy ®Þnh cho tõng tr­êng hîp. Chøc n¨ng nµy quyÕt ®Þnh nhiÖm vô, tÝnh chÊt vµ c¶ c¬ chÕ tæ chøc ho¹t ®éng cña BHXH. §èi t­îng tham gia BHXH cã c¶ ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng vµ cïng ph¶i ®ãng gãp vµo quü BHXH. Quü nµy dïng ®Ó trî cÊp cho ng­êi lao ®éng khi gÆp ph¶i rñi ro, sè ng­êi nµy th­êng chiÕm sè Ýt. BHXH
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp thùc hiÖn c¶ ph©n phèi l¹i thu nhËp theo chiÒu däc vµ chiÒu ngang, gi÷a ng­êi lao ®éng khoÎ m¹nh víi ng­êi lao ®éng èm ®au, giµ yÕu..., gi÷a nh÷ng ng­êi cã thu nhËp cao ph¶i ®ãng nhiÒu víi ng­êi cã thu nhËp thÊp ph¶i ®ãng Ýt. Nh­ vËy thùc hiÖn chøc n¨ng nµy BHXH cßn cã ý nghÜa gãp phÇn thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi, mét môc tiªu quan träng trong chÝnh s¸ch kinh tÕ -x· héi cña mçi quèc gia. Nhê cã BHXH mµ ng­êi lao ®éng lu«n yªn t©m lao ®éng, g¾n bã víi c«ng viÖc, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng x· héi, t¹o ra cña c¶i vËt chÊt ngµy cµng nhiÒu h¬n, n©ng cao ®êi sèng toµn x· héi. NÕu tr­íc ®©y, sù trî gióp lµ mang tÝnh tù ph¸t, th× hiÖn nay khi x· héi ®· ph¸t triÓn, viÖc trî gióp ®· ®­îc cô thÓ ho¸ b»ng c¸c chÝnh s¸ch, quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Sù b¶o ®¶m nµy gióp g¾n bã mèi quan hÖ gi÷a ng­êi lao ®éng vµ x· héi vµ cµng thóc ®Èy h¬n nghÜa vô cña hä ®èi víi x· héi. Trong thùc tÕ gi÷a ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng cã nh÷ng m©u thuÉn néi t¹i, kh¸ch quan vÒ tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng, thêi gian lao ®éng... BHXH ®· g¾n bã lîi Ých gi÷a hä, ®· ®iÒu hoµ ®­îc nh÷ng m©u thuÉn gi÷a hä, lµm cho hä hiÓu nhau h¬n. §©y còng lµ mèi quan hÖ biÖn chøng hai bªn ®Òu cã lîi, ng­êi lao ®éng th× ®­îc ®¶m b¶o cuéc sèng, ng­êi sö dông th× sÏ cã mét ®éi ngò c«ng nh©n h¨ng h¸i, tÝch cùc trong s¶n xuÊt. §èi víi Nhµ n­íc th× BHXH lµ c¸ch chi Ýt nhÊt song hiÖu qu¶ nhÊt v× ®· gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n vÒ ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng vµ gãp phÇn æn ®Þnh s¶n suÊt, æn ®Þnh kinh tÕ - x· héi. 4. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña BHXH. Nh×n chung hÖ thèng BHXH ®­îc thùc hiÖn dùa trªn c¸c nguyªn t¾c sau: Thø nhÊt lµ nguyªn t¾c ®ãng h­ëng chia sÎ rñi ro; lÊy sè ®«ng bï sè Ýt, lÊy cña ng­êi ®ang lµm viÖc bï ®¾p cho ng­êi nghØ h­ëng chÕ ®é BHXH. §©y lµ nguyªn t¾c ho¹t ®éng chung cña ngµnh b¶o hiÓm lµ quü gãp chung cña sè ®«ng bï cho sè Ýt lµ nh÷ng ng­êi thiÕu may m¾n gÆp ph¶i nh÷ng rñi ro trong cuéc sèng, trong lao ®éng s¶n xuÊt. PhÇn thÓ hiÖn tÝnh chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc lµ viÖc rñi ro trong BHXH kh«ng chØ lµ nh÷ng rñi ro thuÇn tuý
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp nh­ trong b¶o hiÓm th­¬ng m¹i mµ cßn cã c¶ nh÷ng rñi ro kh«ng mang tÝnh ngÉu nhiªn nh­: tuæi giµ, thai s¶n,... Thø hai lµ møc h­ëng ph¶i thÊp h¬n tiÒn l­¬ng lµm c¨n cø ®ãng BHXH, nh­ng ph¶i ®¶m b¶o ®­îc møc sèng tèi thiÓu cho ng­êi h­ëng kho¶n trî cÊp ®ã. ViÖc quy ®Þnh trªn lµ hoµn toµn hîp lÝ vµ còng lµ quy ®Þnh chung cho tÊt c¶ c¸c n­íc, song thÊp bao nhiªu cßn tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi cña mçi n­íc trong mçi thêi k× kh¸c nhau. Thø ba lµ ph¶i tù chñ vÒ tµi chÝnh, ®©y lµ nguyªn t¾c quan träng trong chÝnh s¸ch BHXH cña c¸c n­íc. NÕu chØ hoµn toµn phô thuéc vµo Ng©n s¸ch Nhµ n­íc (NSNN) gièng nh­ giai ®o¹n tr­íc c¶i c¸ch n¨m 1995 cña n­íc ta th× ®©y thùc sù lµ mét g¸nh nÆng lín cña ®Êt n­íc. ViÖc thµnh lËp quü BHXH do c¸c bªn tham gia BHXH ®ãng gãp vµ cã sù hç trî cña Nhµ n­íc lµ hoµn toµn phï hîp. Quü nµy cã thÓ qu¶n lÝ theo c¸c c¸ch thøc kh¸c nhau song ®éc lËp víi NSNN , NSNN chØ bï thiÕu hoÆc tµi trî mét phÇn tuú thuéc vµo quy ®Þnh cña mçi n­íc kh¸c nhau. 5. C¸c chÕ ®é cña BHXH. §èi víi mçi n­íc cã nh÷ng hoµn c¶nh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi kh¸c nhau nªn BHXH ®­îc tæ chøc thùc hiÖn theo nh÷ng quy ®Þnh riªng kh¸c nhau. BHXH ®­îc x©y dùng dùa vµo c¸c nguyªn t¾c trªn mét c¸ch thèng nhÊt trªn toµn thÕ giíi vµ ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh sau cña tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ (ILO) vÒ hÖ thèng chÝnh s¸ch BHXH. Trong C«ng ­íc 102 ®­îc ILO th«ng qua ngµy 4/6/1952 cã quy ®Þnh nh÷ng quy ph¹m tèi thiÓu vÒ an toµn x· héi ®· ®­a ra 9 chÕ ®é sau: - Ch¨m sãc y tÕ. - Trî cÊp èm ®au. - Trî cÊp thÊt nghiÖp. - Trî cÊp tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp. - Trî cÊp tuæi giµ. - Trî cÊp thai s¶n. - Trî cÊp tµn tËt.
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp - Trî cÊp v× mÊt ng­êi trô cét gia ®×nh. C¸c thµnh viªn tham gia C«ng ­íc ph¶i thùc hiÖn Ýt nhÊt lµ 3 trong 9 chÕ ®é nãi trªn, trong ®ã ph¶i cã nhÊt thiÕt 1 trong n¨m chÕ ®é sau ®©y: - Trî cÊp tuæi giµ. - Trî cÊp thÊt nghiÖp. - Trî cÊp tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp. - Trî cÊp tµn tËt. - Trî cÊp v× mÊt ng­êi trô cét gia ®×nh. Mçi chÕ ®é trong hÖ thèng BHXH khi x©y dùng ph¶i dùa trªn c¸c c¬ së ®iÒu kiÖn kinh tÕ, thu nhËp, tiÒn l­¬ng, ... §ång thêi, tuú tõng chÕ ®é mµ cßn ph¶i tÝnh ®Õn c¸c yÕu tè sinh häc, tuæi thä b×nh qu©n, nhu cÇu dinh d­ìng, ... ®Ó quy ®Þnh c¸c møc ®ãng, møc h­ëng, thêi gian h­ëng vµ ®èi t­îng h­ëng cho hîp lÝ. C¸c chÕ ®é BHXH cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau ®©y: + C¸c chÕ ®é ®­îc x©y dùng theo luËt ph¸p cña mçi n­íc. + HÖ thèng c¸c chÕ ®é mang tÝnh chÊt chia sÎ rñi ro, chia sÎ tµi chÝnh. + Mçi chÕ ®é ®­îc chi tr¶ ®Òu c¨n cø chñ yÕu vµo møc ®ãng gãp cña c¸c bªn tham gia BHXH. + PhÇn lín c¸c chÕ ®é lµ chi tr¶ ®Þnh k×. + §ång tiÒn ®­îc sö dông lµm ph­¬ng tiÖn chi tr¶ vµ thanh quyÕt to¸n. + Chi tr¶ BHXH nh­ lµ quyÒn lîi cña mçi chÕ ®é BHXH. + Møc chi tr¶ cßn phô thuéc vµo quü dù tr÷. NÕu quü dù tr÷ ®­îc ®Çu t­ cã hiÖu qu¶ vµ an toµn th× møc chi tr¶ sÏ cao vµ æn ®Þnh. + C¸c chÕ ®é BHXH cÇn ph¶i ®­îc ®iÒu chØnh ®Þnh k× ®Ó ph¶n ¸nh hÕt sù thay ®æi cña ®iÒu kiÖn kinh tÕ -x· héi. 6. Quü BHXH vµ ph©n lo¹i quü BHXH. 6.1. Quü BHXH.
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp Nh­ chóng ta ®· t×m hiÓu trong phÇn 1 ë trªn th× sù ra ®êi cña quü BHXH lµ mét b­íc ngoÆt lín ®èi víi ngµnh BHXH trªn toµn thÕ giíi. Quü BHXH lµ mét quü tµi chÝnh ®éc lËp, tËp chung n»m ngoµi NSNN vµ ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån sau ®©y: - Ng­êi sö dông lao ®éng ®ãng gãp, - Ng­êi lao ®éng ®ãng gãp, - Nhµ n­íc ®ãng vµ hç trî thªm, - C¸c nguån kh¸c (nh­ c¸ nh©n vµ tæ chøc tõ thiÖn ñng hé, l·i tõ c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ quü nhµn rçi). Tr¸ch nhiÖm tham gia ®ãng gãp BHXH cho ng­êi lao ®éng ®­îc ph©n chia cho c¶ ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng trªn c¬ së quan hÖ lao ®éng. §iÒu nµy kh«ng ph¶i sù chia sÎ rñi ro, mµ lµ lîi Ých gi÷a hai bªn. Sù ®ãng gãp mét phÇn quü cña ng­êi sö dông lao ®éng cho ng­êi lao ®éng sÏ tr¸nh ®­îc nh÷ng thiÖt h¹i kinh tÕ do ph¶i chi ra mét kho¶n tiÒn lín khi cã rñi ro x¶y ra ®èi víi ng­êi lao ®éng mµ m×nh thuª m­ín. §ång thêi, nã cßn gãp phÇn gi¶m bít m©u thuÉn, kiÕn t¹o mèi quan hÖ tèt ®Ñp gi÷a chñ- thî. VÒ phÝa ng­êi lao ®éng, sù ®ãng gãp cña hä võa thÓ hiÖn sù tù g¸nh chÞu chÝnh nh÷ng rñi ro cña chÝnh m×nh, võa cã ý nghÜa rµng buéc nghÜa vô vµ quyÒn lîi mét c¸ch chÆt chÏ. PhÇn lín c¸c n­íc trªn thÕ giíi, quü BHXH ®Òu ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån nªu trªn. Tuy nhiªn, ph­¬ng thøc ®ãng gãp vµ møc ®ãng gãp cña c¸c bªn tham gia BHXH cã kh¸c nhau tuú thuéc quy ®Þnh cña mçi n­íc. HiÖn nay møc ®ãng gãp BHXH cña ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng hiÖn vÉn cßn hai quan ®iÓm. Quan ®iÓm thø nhÊt cho r»ng, ph¶i c¨n cø vµo møc l­¬ng c¸ nh©n vµ quü l­¬ng c¬ quan, doanh nghiÖp. Quan ®iÓm thø hai l¹i cho r»ng, ph¶i c¨n cø vµo møc thu nhËp c¬ b¶n cña ng­êi lao ®éng ®­îc c©n ®èi chung trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n ®Ó x¸c ®Þnh møc ®ãng gãp. VÒ møc ®ãng gãp BHXH, mçi n­íc l¹i cã nh÷ng quy ®Þnh kh¸c nhau. Mét sè n­íc quy ®Þnh ng­êi sö dông lao ®éng ph¶i chÞu toµn bé chi phÝ cho chÕ ®é tai n¹n lao ®éng, ChÝnh phñ tr¶ chi phÝ y tÕ vµ trî cÊp gia ®×nh, c¸c chÕ ®é cßn l¹i c¶ ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng cïng
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp ®ãng gãp mçi bªn mét phÇn b»ng nhau. Trong ®ã, mét sè n­íc kh¸c l¹i quy ®Þnh, ChÝnh phñ bï thiÕu cho quü BHXH hoÆc chÞu toµn bé chi qu¶n lÝ BHXH .... Quü BHXH ®­îc sö dông ®Ó chi tr¶ chñ yÕu cho hai môc ®Ých sau: thø nhÊt lµ chi tr¶ vµ trî cÊp cho c¸c chÕ ®é BHXH nh­ ®· nªu ë môc 5, cßn l¹i lµ chi tr¶ cho chi phÝ sù nghiÖp qu¶n lÝ BHXH. Trong hai kho¶n chi ®ã th× kho¶n chi thø nhÊt lµ quan träng vµ chiÕm phÇn lín trong quü BHXH. C¸c kho¶n trî cÊp nµy còng ®­îc quy ®Þnh vÒ møc trî cÊp vµ thêi gian h­ëng mét c¸ch cô thÓ vµ cã sù kh¸c biÖt ®èi víi tõng chÕ ®é. T¹i nh÷ng n­íc kh¸c nhau th× c¸c kho¶n trî cÊp nµy còng ®­îc quy ®Þnh kh¸c nhau. 6.2. Ph©n lo¹i quü BHXH: Tuú theo môc ®Ých vµ c¸ch tæ chøc cña nh÷ng hÖ thèng BHXH trªn thÕ giíi mµ quü BHXH ®­îc ph©n lo¹i kh¸c nhau: - Ph©n lo¹i theo c¸c chÕ ®é bao gåm: Quü h­u trÝ, tö tuÊt; Quü tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp; Quü thÊt nghiÖp; Quü èm ®au thai s¶n. - Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt sö dông bao gåm: Quü ng¾n h¹n ®Ó chi tr¶ cho c¸c chÕ ®é ng¾n h¹n nh­ èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng lµm mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng t¹m thêi; Quü dµi h¹n ®Ó chi tr¶ trî cÊp cho c¸c chÕ ®é nh­ h­u trÝ, tö tuÊt. - Ph©n lo¹i theo ®èi t­îng tham gia bao gåm: Quü cho c«ng chøc Nhµ n­íc, quü cho lùc l­îng vò trang, quü cho lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp, quü cho c¸c ®èi t­îng cßn l¹i. ViÖc ph©n lo¹i quü nh­ trªn cÇn ®­îc thùc hiÖn vµ c©n nh¾c tr¸nh nh÷ng t×nh tr¹ng ph©n nhá quü dÔ g©y ra t×nh tr¹ng mÊt tËp trung, kh«ng cã sù bæ xung vµ hç trî lÉn nhau. ViÖc ph©n chia quü kh«ng hîp lÝ sÏ dÉn tíi nh÷ng ¶nh h­ëng xÊu ®Õn viÖc chi tr¶ cho c¸c ®èi t­îng, ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò qu¶n lÝ quü mét c¸ch hîp lÝ. Dùa trªn c¸c c¸ch tæ chøc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é mµ mçi n­íc l¹i cã nh÷ng quy ®Þnh kh¸c nhau vÒ c¸c quü thµnh phÇn. C¸c quü thµnh phÇn ph¶i thùc sù phï hîp víi hÖ thèng BHXH ®ã.
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp II. Qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH. 1. Kh¸i niÖm chung vÒ qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH. Tr­íc tiªn chóng ta cÇn hiÓu kh¸i niÖm vÒ qu¶n lÝ. Qu¶n lÝ lµ nh÷ng ho¹t ®éng nh»m t¸c ®éng mét c¸ch cã tæ chøc, cã ®Þnh h­íng cña chñ thÓ qu¶n lÝ vµo mét ®èi t­îng qu¶n lÝ nhÊt ®Þnh ®Ó ®iÒu chØnh c¸c qu¸ tr×nh x· héi vµ hµnh vi cña con ng­êi tõ ®ã cã thÓ duy tr× ®­îc tÝnh æn ®Þnh cña ®èi t­îng. §èi t­îng cña qu¶n lÝ ë ®©y lµ tµi chÝnh BHXH, tµi chÝnh BHXH lµ mét thuËt ng÷ thuéc ph¹m trï tµi chÝnh chØ mét m¾t kh©u tµi chÝnh tån t¹i ®éc lËp trong hÖ thèng tµi chÝnh quèc gia. Tµi chÝnh BHXH tham gia vµo qu¸ tr×nh ph©n phèi vµ sö dông c¸c nguån tµi chÝnh nh»m ®¶m b¶o cuéc sèng cho ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä khi gÆp rñi ro tõ ®ã ®¶m b¶o sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Nh­ vËy, nh×n réng ra th× qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH lµ viÖc sö dông tµi chÝnh BHXH nh­ mét c«ng cô qu¶n lÝ x· héi cña Nhµ n­íc. Nhµ n­íc th«ng qua ho¹t ®éng tµi chÝnh BHXH ®Ó thùc hiÖn môc tiªu qu¶n lÝ x· héi ®ã lµ ®¶m b¶o æn ®Þnh cuéc sèng cho nh©n d©n tr­íc nh÷ng rñi ro lµm gi¶m hoÆc mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng hay khi vÒ giµ, gióp ng­êi lao ®éng yªn t©m lao ®éng s¶n xuÊt, gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. BHXH thÓ hiÖn tÝnh ­u viÖt cña mçi quèc gia, mçi thÓ chÕ x· héi . Cßn hiÓu theo nghÜa hÑp th× qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH lµ qu¶n lÝ thu chi BHXH. Nh­ vËy qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH chñ yÕu liªn quan tíi viÖc lµm thÕ nµo ®Ó ho¹t ®éng thu chi quü BHXH ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch b×nh th­êng tr­íc nh÷ng biÕn ®éng cña m«i tr­êng. BiÕn ®éng ë ®©y lµ nh÷ng biÕn ®éng vÒ ®èi t­îng tham gia, ®èi t­îng h­ëng, biÕn ®éng cña m«i tr­êng sèng, m«i tr­êng kinh tÕ ..., nh÷ng biÕn ®éng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng, ®Õn viÖc thu chi quü BHXH, ¶nh h­ëng tíi sù ®Çu t­ t¨ng tr­ëng quü BHXH. Néi dung cña qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH chñ yÕu lµ sù lùa chän vµ x¸c ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é, quy chÕ vÒ tµi chÝnh BHXH mét c¸ch hîp lÝ vµ lÊy ®ã lµm c¨n cø ®Ó ra quyÕt ®Þnh cô thÓ cña thu chi BHXH thùc hiÖn môc tiªu cña Nhµ n­íc ®Æt ra. Khi thùc hiÖn qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH cÇn chó ý hai nguyªn t¾c chñ yÕu sau: - Qu¸ tr×nh qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH ph¶i lu«n ®­îc tÝnh to¸n, so s¸nh vµ c©n ®èi trong tr¹ng th¸i ®éng: Bëi v× l­îng tiÒn mÆt cña quü biÕn
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp ®éng theo tõng chÕ ®é trî cÊp BHXH kh¸c nhau, l­îng lao ®éng biÕn ®éng mét c¸ch th­êng xuyªn nªn trong qu¶n lÝ, ®Æc biÖt lµ kh©u lËp kÕ ho¹ch ph¶i chó träng tíi vÊn ®Ò nµy. §©y còng lµ mét ®Æc thï trong ngµnh B¶o hiÓm nãi chung vµ BHXH nãi riªng v× tÝnh ®¶o ng­îc chu k× kinh doanh tøc lµ thu phÝ tr­íc chi tr¶ cho c¸c chÕ ®é sau. Tuy cã sù hç trî cña NSNN, song qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH ph¶i gãp phÇn gi¶m g¸nh nÆng cho NSNN vµ vÉn thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi nµy mét c¸ch tèt nhÊt. - Quü BHXH ph¶i ®­îc b¶o tån vµ ph¸t triÓn: Nh­ trªn ®· ®Ò cËp th× ngµnh B¶o hiÓm cã ®Æc thï thu phÝ tr­íc, chi tr¶ sau, thêi gian ®ãng vµ thêi gian h­ëng cã thÓ kÐo dµi, ®ång tiÒn cã gi¸ trÞ vÒ mÆt thêi gian. Do vËy cÇn ®Çu t­ ®Ó b¶o tån vµ t¨ng tr­ëng quü mét c¸ch hîp lÝ. §Ó ®¶m b¶o nguyªn t¾c nµy c¬ quan BHXH ph¶i t¨ng c­êng kiÓm tra, gi¸m s¸t ho¹t ®éng thu chi vµ qu¶n lÝ quü thùc hiÖn ®Çu t­ phÇn quü nhµn rçi mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c sau: +An toµn: Môc ®Ých cña quü lµ b¶o ®¶m chi tr¶ l­¬ng h­u vµ c¸c trî cÊp BHXH cho ng­êi lao ®éng. V× vËy, quü dï cã ®Çu t­ vµo lÜnh vùc nµo còng ph¶i ®¶m b¶o an toµn cho kho¶n ®Çu t­ ®ã. §¶m b¶o an toµn lµ kh«ng chØ b¶o toµn vèn ®Çu t­ vÒ danh nghÜa, mµ cßn lµ b¶o toµn vÒ c¶ gi¸ trÞ thùc tÕ, ®iÒu nµy cµng cã ý nghÜa quan träng trong thêi k× l¹m ph¸t. Nãi c¸ch kh¸c th× ®Çu t­ quü ph¶i lùa chän lÜnh vùc ®Ó gi¶m thiÓu rñi ro. + HiÖu qu¶: §©y lµ môc tiªu cña viÖc ®Çu t­ t¨ng tr­ëng quü do vËy nguyªn t¾c nµy rÊt quan träng vµ ph¶i ®­îc ®i liÒn víi nguyªn t¾c thø nhÊt. L·i ®Çu t­ kh«ng chØ gãp phÇn ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cho c¸c kho¶n chi mµ cßn gãp phÇn cho phÐp h¹ tØ lÖ ®ãng gãp cña ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng. + Kh¶ n¨ng thanh to¸n (tÝnh l­u chuyÓn cña vèn): §©y còng lµ yªu cÇu ®Æc thï cña nghµnh do c¸c kho¶n chi tr¶ lµ ph¸t sinh sau vµ kÐo dµi nªn c¸c kho¶n ®Çu t­ ph¶i ®¶m b¶o tÝnh thanh kho¶n ®Ó dÔ dµng chi tr¶ cho c¸c ®èi t­îng kÞp thêi. §Æc biÖt tr¸nh nh÷ng kho¶n ®Çu t­ dÔ v­íng vµo nh÷ng vÊn ®Ò tån kho¶n. C¸c h×nh thøc ®Çu t­ dÔ thanh kho¶n vµ an toµn th­êng ®­îc ­u tiªn thùc hiÖn tr­íc. + Cã lîi Ých kinh tÕ, x· héi: Lµ mét quü tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi, do ®ã trong qu¸ tr×nh ®Çu t­ ph¶i l­u ý ®Õn viÖc n©ng cao phóc lîi
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp cho ng­êi d©n, ph¶i ra søc c¶i thiÖn chÊt l­îng chung cho ®êi sèng d©n c­ cña ®Êt n­íc. C¸c h×nh thøc, h¹ng môc ®Çu t­ ph¶i ®Æt vÊn ®Ò hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi lªn hµng ®Çu. Ho¹t ®éng ®Çu t­ t¨ng tr­ëng quü BHXH kh¸c víi c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ kh¸c víi môc tiªu lîi nhuËn lµm ®Çu v× BHXH chÝnh lµ mét chÝnh s¸ch quan träng trong hÖ thèng An sinh x· héi cña mçi n­íc. 2. Néi dung qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH. Nh×n chung, qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH bao gåm bèn néi dung c¬ b¶n sau: - Qu¶n lÝ thu BHXH. - Qu¶n lÝ chi BHXH. - Qu¶n lÝ ho¹t ®éng ®Çu t­ t¨ng tr­ëng quü. - Qu¶n lÝ c©n ®èi quü BHXH. 2.1. Qu¶n lÝ thu BHXH. Qu¶n lÝ thu gi÷ vai trß quan träng vµ quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng cña qu¸ tr×nh thu BHXH, tõ ®ã quyÕt ®Þnh ®Õn søc m¹nh quü BHXH ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc chi tr¶ cho c¸c chÕ ®é trî cÊp. Tr­íc tiªn chóng ta ph¶i n¾m ®­îc néi dung thu gåm hai kho¶n thu tõ ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng. §©y lµ kho¶n thu lín nhÊt vµ ®ãng vai trß quan träng, quyÕt ®Þnh. C¸c kho¶n thu kh¸c nh­: thu tõ c¸c quü cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n tõ thiÖn hay sù hç trî cña NSNN lµ nhá, NSNN chØ bï ®¾p cho nh÷ng tr­êng hîp cÇn thiÕt. H¬n n÷a ®©y lµ kho¶n thu mµ tæ chøc BHXH còng kh«ng thÓ tù ®iÒu chØnh ®­îc v× nã mang tÝnh thô ®éng. Do vËy mµ c«ng t¸c qu¶n lÝ thu chØ tËp chung vµo nguån thu tõ hai ®èi t­îng chÝnh ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng. Néi dung cña qu¶n lÝ thu l¹i tËp chung vµo ba ®èi t­îng chÝnh sau ®©y: Qu¶n lÝ ®èi t­îng tham gia BHXH: §©y lµ viÖc ®Çu tiªn mµ mçi tæ chøc BHXH khi thùc hiÖn quan t©m ®Õn, th­êng c¸c ®èi t­îng nµy ®­îc quy ®Þnh râ trong c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña Nhµ n­íc. H¬n thÕ n÷a BHXH còng ho¹t ®éng trªn nguyªn t¾c san sÎ rñi ro vµ tu©n theo quy luËt sè ®«ng bï sè Ýt nªn viÖc tham gia ®Çy ®ñ cña c¸c ®èi t­îng tham gia BHXH lµ viÖc rÊt quan träng. Qu¶n lÝ ®èi t­îng tham gia cÇn thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc sau:
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp + Qu¶n lÝ sè l­îng ®¨ng kÝ tham gia BHXH. + Qu¶n lÝ ®èi t­îng b¾t buéc tham gia BHXH theo quy ®Þnh. + Qu¶n lÝ c«ng t¸c cÊp sæ BHXH: V× ®©y lµ c¨n cø x¸c ®Þnh qu¸ tr×nh ®ãng gãp, ngµnh nghÒ lao ®éng, thêi gian lao ®éng, tªn ng­êi lao ®éng vµ mét sè th«ng tin kh¸c. Qu¶n lÝ quü l­¬ng cña c¸c doanh nghiÖp: Theo nh÷ng quy ®Þnh hiÖn hµnh nh­ ngµy nay th× phÝ thu BHXH th­êng ®­îc tÝnh theo phÇn tr¨m tæng quü l­¬ng cña doanh nghiÖp vµ tiÒn l­¬ng th¸ng cña ng­êi lao ®éng nªn quü l­¬ng cßn lµ c¬ së ®Ó qu¶n lÝ thu mét c¸ch thuËn lîi. Dùa trªn quü l­¬ng cña doanh nghiÖp BHXH cã thÓ ®¶m b¶o thu ®óng, thu ®ñ vµ h¹n chÕ ®­îc t×nh tr¹ng gian lËn trèn ®ãng BHXH. Bªn c¹nh ®ã chÝnh c¸c doanh nghiÖp trë thµnh nh÷ng “®¹i lÝ” thùc hiÖn thu vµ chi tr¶ trùc tiÕp cho mét vµi chÕ ®é lµ thùc sù thuËn lîi cho c«ng t¸c thu phÝ nãi riªng vµ c«ng t¸c thùc hiÖn c¸c chÕ ®é BHXH nãi chung. Qu¶n lÝ tiÒn thu BHXH: C¸c ®¬n vÞ, doanh nghiÖp sÏ thùc hiÖn nép phÝ th«ng qua tµi kho¶n cña BHXH. Do vËy, BHXH khã n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh thu. §Ó ®¶m b¶o thu ®óng, thu ®ñ, kÞp thêi cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh râ rµng vÒ thêi gian nép, hÖ thèng tµi kho¶n thu nép ph¶i thuËn lîi vµ an toµn cho viÖc nép. ViÖc n¾m b¾t t×nh h×nh thu BHXH gióp qu¶n lÝ quü dÔ dµng, kÞp thêi ®iÒu chØnh vµ ®¶m b¶o cho c«ng t¸c chi tr¶ ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch tèt nhÊt. Trong néi dung qu¶n lÝ thu BHXH, tÊt c¶ c¸c ®ãng gãp BHXH sÏ ®­îc qu¶n lÝ chung mét c¸ch thèng nhÊt, d©n chñ, c«ng khai trong toµn hÖ thèng. 2.2. Qu¶n lÝ chi BHXH. C¸c kho¶n chi BHXH bao gåm c¸c kho¶n chi cho c¸c chÕ ®é, chi qu¶n lÝ vµ chi kh¸c. Trong ®ã cã thÓ nãi hai kho¶n chi ®Çu lµ rÊt lín ®Æc biÖt lµ chi cho c¸c chÕ ®é, h¬n n÷a kho¶n chi nµy chÝnh lµ thÓ hiÖn sù b¶o ®¶m cuéc sèng cña chÝnh s¸ch BHXH. V× vËy nh¾c ®Õn qu¶n lÝ chi lµ nh¾c ®Õn hai néi dung chÝnh sau: Qu¶n lÝ ho¹t ®éng chi tr¶ cho c¸c chÕ ®é: Môc tiªu cña ho¹t ®éng qu¶n lÝ chi kh«ng víi môc ®Ých gi¶m kho¶n chi nµy mét c¸ch lín nhÊt cã thÓ mµ qu¶n lÝ ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng chi sai chÕ ®é hoÆc chi kh«ng ®óng ®èi t­îng
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp võa tr¸nh l·ng phÝ l¹i ®¶m b¶o c«ng b»ng cho c¸c ®èi t­îng tham gia BHXH. Do vËy, ®Ó ®¶m b¶o chi tr¶ trî cÊp ®óng chÕ ®é, ®óng ®èi t­îng, kÞp thêi cÇn cã ph­¬ng thøc chi hîp lÝ, tæ chøc thùc hiÖn chi tr¶ cho c¸c chÕ ®é thuËn lîi, dÔ dµng. Còng nh­ qu¶n lÝ ho¹t ®éng thu tr­íc tiªn chóng ta ph¶i qu¶n lÝ nh÷ng ®èi t­îng ®­îc h­ëng c¸c chÕ ®é BHXH. §èi t­îng cã thÓ h­ëng c¸c chÕ ®é chÝnh lµ b¶n th©n ng­êi lao ®éng hoÆc ng­êi th©n trong gia ®×nh hä. §èi t­îng ®­îc h­ëng c¸c chÕ ®é trî cÊp lµ nh÷ng ng­êi lao ®éng tham gia ®ãng phÝ BHXH vµ gÆp ph¶i nh÷ng rñi ro lµm mÊt hoÆc gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng dÉn ®Õn mÊt hoÆc gi¶m thu nhËp cña hä. C¸c ®iÒu kiÖn h­ëng ®­îc quy ®Þnh cô thÓ trong c¸c v¨n b¶n, th­êng th× møc trî cÊp, lo¹i trî cÊp vµ thêi gian trî cÊp th× phô thuéc vµo møc ®ãng gãp, thêi gian ®ãng gãp, møc ®é hay tØ lÖ th­¬ng tËt,...vµ chÝnh biÕn cè mµ ng­êi lao ®éng gÆp ph¶i. BHXH ViÖt Nam muèn qu¶n lÝ tèt cÇn cã nh÷ng v¨n b¶n quy ®Þnh râ rµng vµ hîp lÝ vÒ c¸c ®iÒu kiÖn h­ëng cña c¸c lo¹i chÕ ®é, dùa trªn c¬ së ®ã ®Ó xö lÝ c¸c tr­êng hîp cho c«ng b»ng. §èi t­îng h­ëng cÇn ®­îc xem xÐt vµ kiÓm tra nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng chi sai hoÆc chi kh«ng hîp lÝ. Qu¶n lÝ chi cho c¸c chÕ ®é còng cÇn ®­îc ph©n lo¹i vµ ph©n cÊp qu¶n lÝ ®Ó dÔ qu¶n lÝ vµ thùc hiÖn chi tr¶ cho thuËn tiÖn. Qu¶n lÝ chi ho¹t ®éng bé m¸y: Sau chi cho c¸c chÕ ®é th× ®©y lµ kho¶n chi lín thø hai cÇn ®­îc qu¶n lÝ. Chi qu¶n lÝ cã thÓ hiÓu ®¬n gi¶n lµ kho¶n chi cho bé m¸y tøc lµ tr¶ l­¬ng cho c¸n bé, chi cho ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n, chi mua s¾m thiÕt bÞ vµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh nh»m duy tr× ho¹t ®éng cña tæ chøc BHXH. Møc chi nµy cã thÓ ®­îc quy ®Þnh trong ®iÒu lÖ BHXH hoÆc còng cã thÓ ®­îc lËp trong NSNN. Kho¶n chi nµy cÇn ®­îc qu¶n lÝ tr¸nh nh÷ng l·ng phÝ kh«ng cÇn thiÕt. Mét sè n­íc kho¶n chi nµy ®­îc NSNN chi tr¶, mét sè n­íc l¹i do quü BHXH ®¶m b¶o. Song nh×n chung th× chi phÝ qu¶n lÝ lµ ph¶i phï hîp tr¸nh nh÷ng l·ng phÝ kh«ng cÇn thiÕt, song chi phÝ qu¶n lÝ còng ph¶i ®ñ lín ®Ó ®¶m b¶o c¬ së cho ho¹t ®éng qu¶n lÝ cña BHXH ®­îc thùc hiÖn dÔ d¹ng. H¬n n÷a l­¬ng cho c¸n bé nh©n viªn cña ngµnh BHXH ph¶i c©n b»ng víi c¸c ngµnh kh¸c. 2.3. Qu¶n lÝ ho¹t ®éng ®Çu t­ nh»m b¶o toµn vµ t¨ng tr­ëng quü. Quü BHXH t¹i mét thêi ®iÓm th­êng cã sè tiÒn kÕt d­ rÊt lín, ®©y lµ c¬ së cña nh÷ng yªu cÇu cÇn b¶o toµn vµ ph¸t triÓn quü. Nh­ chóng ta ®· biÕt th× quü thu tr­íc, chi sau, ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp nh÷ng c¬ héi còng nh­ nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra bÊt cø lóc nµo nªn viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn quü l¹i trë thµnh nhu cÇu bøc thiÕt. NÕu quü kh«ng chó träng ®Õn vÊn ®Ò ®Çu t­ cã thÓ sÏ ®øng tr­íc t×nh tr¹ng béi chi hay nãi c¸ch kh¸c lµ chi v­ît qu¸ thu. NÕu ®Çu t­ t¨ng tr­ëng quü cã hiÖu qu¶ th× ®©y lµ mét nguån thu bæ sung rÊt lín cho quü ®Ó ®¶m b¶o c©n ®èi thu chi tõ ®ã gi¶m g¸nh nÆng cho NSNN. §Ó ho¹t ®éng ®Çu t­ thùc hiÖn ®óng vai trß cña nã th× ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng nguyªn t¾c nh­ an toµn, tr¸nh rñi ro, cã l·i vµ trªn hÕt lµ thùc hiÖn ®­îc lîi Ých x· héi. 2.4. Qu¶n lÝ ho¹t ®éng c©n ®èi quü. BHXH lµ chÝnh s¸ch x· héi nªn kh¸c víi c¸c lo¹i h×nh b¶o hiÓm th­¬ng m¹i, BHXH ho¹t ®éng kh«ng v× môc tiªu lîi nhuËn mµ môc ®Ých lín nhÊt lµ æn ®Þnh cuéc sèng cña ng­êi lao ®éng. Do vËy c©n b»ng thu chi lµ tr¹ng th¸i mong muèn cña mçi n­íc khi triÓn khai thùc hiÖn BHXH. §Ó c©n ®èi thu chi trªn thùc tÕ th­êng ph¶i cã sù hç trî cña NSNN, ®ång thêi th× quü ph¶i t×m cho m×nh nh÷ng nguån thu kh¸c ®Ó ®¶m b¶o c©n b»ng quü. Trong ®ã c¸c kho¶n chi vµ nguån thu ®· ®­îc tr×nh bµy ë trªn. Qu¶n lÝ c©n ®èi quü lµ viÖc lµm hÕt søc quan träng nh»m ph¸t hiÖn ra nh÷ng thay ®æi dÉn ®Õn mÊt c©n ®èi ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc kÞp thêi. 3. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH. §èi víi ngµnh qu¶n trÞ nãi chung vµ c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH nãi riªng th× viÖc xem xÐt c¸c yÕu tè t¸c ®éng cña m«i tr­êng tíi ho¹t ®éng cña ®èi t­îng qu¶n lÝ lµ rÊt cÇn thiÕt. C¸c t¸c ®éng cña m«i tr­êng cã thÓ mang ®Õn nh÷ng th¸ch thøc còng nh­ nh÷ng c¬ héi cho chÝnh b¶n th©n c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña BHXH. Muèn qu¶n lÝ tèt, nhµ qu¶n trÞ cÇn n¾m râ nh÷ng yÕu tè nµy ®Ó ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh hîp lÝ vµ cã lîi nhÊt cho ®èi t­îng qu¶n lÝ. C¸c t¸c ®éng cña m«i tr­êng th­êng ®­îc chia lµm hai lo¹i lµ t¸c ®éng cña m«i tr­êng ngoµi hÖ thèng vµ t¸c ®éng tõ m«i tr­êng trong hÖ thèng. T¸c ®éng tõ m«i tr­êng ngoµi hÖ thèng bao gåm c¸c ¶nh h­ëng tõ m«i tr­êng kinh tÕ- chÝnh trÞ- x· héi cña mçi quèc gia. Nh×n réng ra th× cã thÓ lµ c¶ nh÷ng ¶nh h­ëng cña m«i tr­êng thÕ giíi. Khi chóng ta xem xÐt c¸c yÕu tè cña BHXH d­íi gi¸c ®é cña c¸c c«ng ­íc quèc tÕ mµ Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ ( ILO) ®· quy ®Þnh. Nh­ng c¸c nh©n tè m«i tr­êng trong n­íc lµ
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp quan träng h¬n. BHXH kh«ng chØ lµ thÓ hiÖn tÝnh ­u viÖt cña mçi Nhµ n­íc mµ chÝnh Nhµ n­íc còng lµ chñ sö dông lao ®éng lín nhÊt trong x· héi. C¸c chÝnh s¸ch, quyÕt ®Þnh cña Nhµ n­íc t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ho¹t ®éng qu¶n lÝ. M«i tr­êng kinh tÕ nh­ GDP, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi, gi¸ c¶, t×nh tr¹ng nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng hay khñng ho¶ng, møc sèng tèi thiÓu, c¸c dÞch vô c«ng céng... . §©y lµ c¸c yÕu tè t¸c ®éng tíi thu chi, c©n ®èi quü BHXH sao cho phï hîp ®¶m b¶o æn ®Þnh cuéc sèng cho ng­êi lao ®éng. Bªn c¹ch ®ã cßn cã c¸c yÕu tè nh­ v¨n ho¸, lèi sèng, truyÒn thèng, tr×nh ®é nhËn thøc,... nã t¸c ®éng ®Õn møc ®é chÊp nhËn, sù ®ång t×nh thùc hiÖn cña mçi c¸ nh©n trong x· h«i. Ch¼ng h¹n nh­ ë n­íc ta cã truyÒn thèng “l¸ lµnh ®ïm lµ r¸ch, l¸ r¸ch Ýt ®ïm l¸ r¸ch nhiÒu” rÊt phï hîp víi môc ®Ých triÓn khai BHXH nªn ®­îc mäi ng­êi ®ång t×nh thùc hiÖn. TÊt c¶ nh÷ng yÕu tè kÓ trªn t¸c ®éng tíi néi dung cña nh÷ng quy ®Þnh trong c¸c quy chÕ qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH ViÖt Nam. Nh÷ng t¸c ®éng cña b¶n th©n c¸c yÕu tè bªn trong hÖ thèng nh­ ý thøc tù gi¸c cña c¸c ®èi t­îng tham gia lµ ng­êi lao ®éng vµ ®Æc biÖt lµ chñ sö dông lao ®éng. YÕu tè tr×nh ®é cña c¸c c¸n bé trong ngµnh BHXH, ®iÒu kiÖn lµm viÖc, trang thiÕt bÞ phôc vô c«ng t¸c,....còng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH. Tr×nh ®é c¸n bé cµng cao, c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cang ®Çy ®ñ vµ hiÖn ®¹i th× c«ng t¸c qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH cµng thuËn lîi, thùc hiÖn cµng cã hiÖu qu¶. III. Kinh nghiÖm cña mét sè n­íc vÒ qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH. TÝnh ®Õn n¨m 1993, trªn thÕ giíi ®· cã 163 n­íc thùc hiÖn chÝnh s¸ch BHXH, trong ®ã sè c¸c n­íc thùc hiÖn chÕ ®é h­u trÝ, tai n¹n lao ®éng, èm ®au, thai s¶n lµ nhiÒu nhÊt lªn tíi 155 n­íc, chiÕm kho¶ng 95%, Ýt nhÊt lµ chÕ ®é thÊt nghiÖp lµ cã kho¶ng 63 n­íc, chiÕm 38,6%. ViÖc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é lµ tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi cña mçi n­íc. Tuy nhiªn xu h­íng chung hiÖn nay lµ ®ang dÇn thùc hiÖn ngµy cµng ®Çy ®ñ h¬n c¸c chÕ ®é. §èi víi lÞch sö ph¸t triÓn cña ngµnh BHXH trªn thÕ giíi th× BHXH ViÖt Nam cßn rÊt míi, nh­ vËy chóng ta cÇn häc hái kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ®i tr­íc.
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n LuËn v¨n tèt nghiÖp 1. Qu¶n lÝ tµi chÝnh BHXH ciña Céng hoµ Liªn bang §øc. So víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi, Céng hoµ Liªn bang §øc lµ n­íc cã lÞch sö ph¸t triÓn ®­îc coi nh­ sím nhÊt. §iÒu luËt BHXH ®Çu tiªn ®· ra ®êi vµ thùc hiÖn tõ nh÷ng n¨m 1850. Cho ®Õn nay, chÝnh s¸ch BHXH ë §øc bao gåm 6 chÕ ®é sau: + B¶o hiÓm thÊt nghiÖp. + B¶o hiÓm y tÕ. + B¶o hiÓm ch¨m sãc søc khoÎ cho ng­êi giµ vµ ng­êi tµn tËt. + B¶o hiÓm èm ®au. + B¶o hiÓm tai n¹n lao ®éng. + B¶o hiÓm h­u trÝ. Ho¹t ®éng BHXH cña Céng hoµ Liªn bang §øc thùc hiÖn theo ba trô cét chÝnh lµ: - HÖ thèng BHXH b¾t buéc. - HÖ thèng BHXH t­ nh©n. - HÖ thèng BHXH ë c¸c xÝ nghiÖp. Trong ®ã hÖ thèng BHXH b¾t buéc ®­îc tæ chøc theo m« h×nh tù qu¶n, b¶o ®¶m tµi chÝnh theo ph­¬ng ph¸p lÊy thu bï chi. HÖ thèng BHXH t­ nh©n vµ hÖ thèng BHXH ë c¸c xÝ nghiÖp ho¹t ®éng theo Bé luËt Lao ®éng cña Liªn bang. Tù chÞu lµ h×nh thøc qu¶n lÝ t­¬ng ®èi ®éc lËp víi sù chØ ®¹o cña c¬ quan qu¶n lÝ Nhµ n­íc cao nhÊt. Cã thÓ hiÓu râ th«ng qua c¬ chÕ qu¶n lÝ chung cña Quü h­u trÝ sau. C¬ quan qu¶n lÝ cao nhÊt lµ mét Héi ®ång, héi ®éng nµy bæ nhiÖm Ban ®iÒu hµnh, tõ Ban ®iÒu hµnh sÏ ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng cña tæ chøc. Ho¹t ®éng tµi chÝnh trong n¨m cña Quü h­u trÝ viªn chøc Liªn bang diÔn ra nh­ sau: Vµo mïa hÌ hµng n¨m, c¸c chuyªn gia cña ChÝnh phñ Liªn bang, tæ chøc BHXH, Tæng côc Thèng kª sÏ dù kiÕn nhu cÇu tµi chÝnh cña n¨m tíi theo ph­¬ng ph¸p ­íc tÝnh. Tõ ®ã ®­a ra dù kiÕn sè thu, dù kiÕn sè chi, trªn c¬ së nµy x¸c ®Þnh tØ lÖ thu cho n¨m tíi vµ tiÕn hµnh ®­a ra b»ng mét v¨n b¶n cã hiÖu lùc ph¸p luËt. Quü thu th­êng lµ ®ñ dïng chi tr¶ cho c¸c ®èi
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2