Đề tài Khoa học và công nghệ cấp Bộ: Con người nhân văn trên thi đàn Việt Nam sơ kỳ trung đại

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP.HCM<br /> <br /> CON NGƢỜI NHÂN VĂN<br /> TRÊN THI ĐÀN VIỆT NAM<br /> SƠ KỲ TRUNG ĐẠI<br /> Mã số: B 2005.23.69<br /> <br /> Chủ nhiệm đề tài: PGS.TS. ĐOÀN THỊ THU VÂN<br /> <br /> í<br /> <br /> THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br /> 2006<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br /> TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ CẤP<br /> BỘ .............................................................................................................................................. 1<br /> SUMMARY ................................................................................................................... 2<br /> PHẦN MỞ ĐẦU............................................................................................................ 3<br /> PHẦN NỘI DUNG ........................................................................................................ 5<br /> CHƢƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ KHÁI NIỆM .................................................. 5<br /> 1. Khái niệm "nhân văn": ....................................................................................... 5<br /> 2. Khái niệm "con ngƣời nhân văn " ...................................................................... 6<br /> 3. Khái niệm "sơ kỳ trung đại" .............................................................................. 7<br /> 4. Vấn đề "con ngƣời nhân văn trên thi đàn Việt Nam sơ kỳ trung đại". ............ 10<br /> CHƢƠNG 2. CON NGƢỜI NHÂN VĂN TRONG THƠ THỜI LÝ VỚI VẺ ĐẸP<br /> MINH TRIẾT CỦA TRÍ TUỆ. ............................................................................................ 13<br /> 1. Vẻ đẹp của sự điềm tĩnh và thông tuệ - "dĩ bất biến ứng vạn biến " - của nhà<br /> cầm quyền trị nƣớc .......................................................................................................... 13<br /> 2. Vẻ đẹp an nhiên tự tại của con ngƣời hiểu rõ quy luật tự nhiên và sống hòa<br /> nhịp cùng quy luật. ........................................................................................................... 15<br /> 3. Vẻ đẹp của tinh thần tự do, "phá chấp": .......................................................... 18<br /> CHƢƠNG 3. CON NGƢỜI NHÂN VĂN TRONG THƠ THỜI TRẦN VỚI VẺ<br /> ĐẸP MẪN CẢM CỦA TÂM LINH .................................................................................... 21<br /> 1. Sự phản tỉnh nhƣ một nét đẹp tâm hồn từ Trần Thái Tông đến Trần Minh<br /> Tông ................................................................................................................................. 23<br /> 2. Khát vọng tự do và những khoảng trời riêng trong thơ Trần Thánh Tông ...... 29<br /> 3. Một tấm lòng "mai hoa nhƣ tuyết" và những cảm thức đời ngƣời trong thơ<br /> Trần Quang Khải.............................................................................................................. 34<br /> 4. Trần Nhân Tông với những rung cảm tế vi và nhạy bén của tâm hồn. ............ 39<br /> <br /> 5. Huyền Quang với tâm hồn nghệ sĩ chan chứa tình đời. ................................... 50<br /> 6. Trần Quang Triều với cảm hứng sông hồ và những trầm tƣ trƣớc cuộc đời. .. 54<br /> CHƢƠNG 4: CON NGƢỜI NHÂN VĂN TRONG THƠ THỜI LÊ SƠ VỚI VẺ<br /> ĐẸP TẬN TỤY CỦA Ý THỨC TRÁCH NHIỆM VÀ SỰ THANH CAO CỦA KHÍ TIẾT<br /> KẺ SĨ. ................................................................................................................................... 61<br /> * Nguyễn Trãi - con ngƣời biết tìm niềm vui sống. ............................................. 63<br /> PHẦN KẾT LUẬN ...................................................................................................... 79<br /> THƢ MỤC THAM KHẢO.......................................................................................... 81<br /> <br /> 1<br /> <br /> TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI KHOA HỌC<br /> VÀ CÔNG NGHỆ CẤP BỘ<br /> Tên đề tài: CON NGƢỜI NHÂN VĂN TRÊN THI ĐÀN VIỆT NAM SƠ KỲ<br /> TRUNG ĐẠI<br /> Mã số: B 2005.23.69<br /> Chủ nhiệm đề tài: Đoàn Thị Thu Vân<br /> <br /> Tel: 0918495982<br /> <br /> E-mail: dtthuvan@hcm.fpt.vn<br /> Cơ quan chủ trì đề tài: Trƣờng Đại học Sƣ phạm TP. HCM<br /> Thời gian thực hiện: từ tháng 6 năm 2005 đến tháng 6 năm 2006.<br /> Mục tiêu:<br /> - Xác định sự có mặt "con ngƣời nhân văn" trong thơ ca Việt Nam sơ kỳ trung đại và<br /> tìm hiểu xem nó đã đƣợc biểu hiện ở những phƣơng diện nào, với cách thức ra sao.<br /> - Từ đó góp phần khẳng định thêm một giá trị thẩm mỹ đặc sắc của thơ ca Việt Nam<br /> sơ kỳ trung đại.<br /> Nội dung chính: Gồm 4 chƣơng<br /> Chƣơng 1: Một số vấn đề về khái niệm.<br /> Chƣơng 2: Con ngƣời nhân văn trong thơ thời Lý với vẻ đẹp minh triết của trí tuệ.<br /> Chƣơng 3: Con ngƣời nhân văn trong thơ thời Trần với vẻ đẹp mẫn cảm của tâm linh.<br /> Chƣơng 4: Con ngƣời nhân văn trong thơ thời Lê sơ với vẻ đẹp tận tụy của ý thức<br /> Trách nhiệm và sự thanh cao của khí tiết kẻ sĩ.<br /> Kết quả chính đạt đƣợc:<br /> - Xác định đƣợc sự có mặt của "con ngƣời nhân văn" trong thơ ca Việt Nam sơ kỳ<br /> trung đại cùng những nội dung biểu hiện phong phú và đa dạng của nó trong từng thời kỳ,<br /> từng tác giả khác nhau.<br /> - Từ đó khẳng định thêm một giá trị thẩm mỹ đặc sắc của thơ ca Việt Nam sơ kỳ trung<br /> đại, cũng nhƣ những đóng góp của nó đối với những giá trị văn hóa và con ngƣời Việt Nam.<br /> - Những kết quả này có thể ứng dụng vào việc giảng dạy chuyên đề ở cấp đại học và<br /> sau đại học.<br /> <br />