Đề tài: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh THPT huyện Long Thành

Chia sẻ: Lavie Lavie | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:63

Thêm vào BST

Báo xấu

381
lượt xem 62
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh THPT huyện Long Thành sau đây tập trung tìm hiểu về thực trạng đạo đức của học sinh THPT huyện Long Thành và công tác quản lý giáo dục đạo đức tại trường. Từ đó, đưa ra giải pháp quản lý vấn đề này một cách hiệu quả.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục đạo đức cho học sinh THPT huyện Long Thành

Moät soá bieän phaùp naâng cao hieäu quaû quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT cuûa Huyeän Long Thaønh Nguyeãn Thò Ñaùp
I./ LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI: Ñaïo ñöùc vaø giaùo duïc ñaïo ñöùc laø moät phaïm truø xaõ hoäi, xuaát hieän khi coù xaõ hoäi loaøi ngöôøi, toàn taïi vaø phaùt trieån theo söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Ñaïo ñöùc laø moät maët quan troïng trong nhaân caùch cuûa moãi con ngöôøi, noùi leân moái quan heä giöõa con ngöôøi vôùiï nhau trong xaõ hoäi. Ñaïo ñöùc laø keát quaûû cuûa moät quaù trình giaùo duïc, laø keát quaû cuûa söï tu döôõng, reøn luyeän cuûa baûn thaân. Ngaøy 21 thaùng10 naêm 1964 Baùc Hoà khi veà thaêm tröôøng ÑHSP Haø Noäi, ñaõ noùi :“coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc trong nhaø tröôøng laø moät boä phaän quan troïng coù tính chaát neàn taûng cuûa giaùo duïc trong nhaø tröôøng XHCN. Daïy cuõng nhö hoïc phaûi bieát chuù troïng caû ñöùc laãn taøi. Ñöùc laø ñaïo ñöùc caùch maïng, ñoù laø caùi goác raát quan troïng”. Nhieäm vuï cuûa nhaø tröôøng laø phaûi laøm sao tìm nhöõng bieän phaùp coù hieäu quaû trong coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh. Hoäi nghò laàn II cuûa BCH TW khoaù VIII ñaõ khaúng ñònh “ Muoán tieán haønh coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù thaéng lôïi phaûi phaùt trieån maïnh, phaùt huy nguoàn löïc con ngöôøi, yeáu toá cô baûn cuûa söï phaùt trieån nhanh vaø beàn vöõng ñeå thöïc hieän muïc ñích daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng vaên minh”. Phaùt trieån nguoàn löïc con ngöôøi laø phaùt trieån ñöùc vaø taøi, hai maët cuûa nhaân caùch maø nhaø tröôøng giöõ vai troø quan troïng trong söï hình thaønh nhaân caùch. Qua hôn 15 naêm ñoåi môùi veà cô cheá thò tröôøng, nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu veà maët kinh teá, ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa nhaân daân ñöôïc naâng leân nhöng beân caïnh ñoù nhöõng tieâu cöïc cuûa cô cheá thò tröôøng ñaõ taùc ñoäng ñeán ñaïi ña soá thanh nieân vaø hoïc sinh nhö : coù loái soáng thöïc duïng, thieáu öôùc mô vaø hoaøi baõo,laäp thaân, laäp nghieäp, maët khaùc nhöõng tieâu cöïc trong thi cöû, baèng caáp,chaïy theo thaønh tích ñaõ laøm cho moät soá tröôøng naëng veà daïy chöõ hôn laø daïy ngöôøi, nhöõng tieâu cöïc trong daïy theâm vaø hoïc theâm laøm cho tình caûm thaày vaø troø bò toån thöông, truyeàn thoáng toân sö troïng ñaïo cuûa daân toäc bò mai moät daàn. Beân caïnh ñoù nhöõng teä naïn xaõ hoäi vaø ma tuyù ñaõ vaø ñang xaâm nhaäp hoïc ñöôøng vaø coù xu theá gia taêng, teä naïn söû duïng ma tuyù trong hoïc sinh sinh vieân seõ laøm huyû hoaïi theå löïc, trí tueä, ñaïo ñöùc cuûa theá heä chuû nhaân töông lai cuûa ñaát nöôùc. Vaø ñieàu naøy ñaõ gaây ra nhieàu khoù khaên phöùc taïp trong coâng taùc giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng. Taïi hoäi nghò phoøng choáng ma tuyù trong thanh nieân ôû Haø Noäi Thöôïng töôùng Leâ Minh Höông ñaõ nhaán maïnh “ Caàn nhaän thöùc saâu saéc teä naïn ma tuyù ñang dieãn ra ngaøy caøng nghieâm troïng, ñaëc bieät trong giôùi treû gaây nguy haïi tôùi caáu truùc cô caáu xaõ hoäi vaø laøm xoùi moøn caùc giaù trò gia ñình, gaây nguy haïi tôùi phaåm giaù vaø öôùc voïng cuûa haøng trieäu ngöôøi daân vaø ngöôøi thaân cuûa hoï. (Baùo SG-GP 27-11-98) Maët khaùc do cô cheá thò tröôøng, söï du nhaäp vaên hoaù phaåm ñoài truî, phim aûnh, maïng Internet… laøm aûnh höôûng ñeán nhöõng quan ñieåm veà tình baïn, tình yeâu, tình duïc trong löùa tuoåi thanh thieáu nieân hoïc sinh… maø nhaát laø caùc em chöa ñöôïc trang bò vaø thieáu kieán thöùc veà nhöõng vaán ñeà naøy . Hoïc sinh THPT laø löùa tuoåi coù söï thay ñoåi veà cô theå, veà sinh lyù, taâm lyù, ñaëc bieät söï phaùt trieån veà “con ngöôøi sinh lyù” laïi nhanh hôn “con ngöôøi xaõ hoäi” neáu khoâng ñöôïc giaùo duïc seõ
daãn ñeán coù nhöõng haønh vi töï phaùt thieáu vaên hoaù, phi ñaïo ñöùc, do yù thöùc khoâng kieàm cheá ñöôïc baûn naêng. Vì vaäy trong nhöõng naêm gaàn ñaây coù moät soá hoïc sinh nöõ phaûi boû hoïc vì coù thai. Hoäi nghò BCH TW Ñaûng coäng saûn Vieät Nam laàn II khoaù VIII, khi ñaùnh giaù veà coâng taùc giaùo duïc ñaøo taïo trong thôøi gian qua ñaõ neâu “Ñaëc bieät ñaùng lo ngaïi trong moät boä phaän hoïc sinh, sinh vieân coù trình traïng suy thoaùi ñaïo ñöùc, môø nhaït lyù töôûng, theo loái soáng thöïc duïng, thieáu hoaøi baõo laäp thaân, laäp nghieäp vì töông lai cuûa baûn thaân vaø ñaát nöôùc”. Trong nhöõng naêm tôùi caàn “taêng cöôøng giaùo duïc coâng daân, giaùo duïc tö töôûng ñaïo ñöùc, loøng yeâu nöôùc, chuû nghóa Maùc Leâ Nin…toå chöùc cho hoïc sinh tham gia caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi, vaên hoaù, theå thao phuø hôïp vôùiï löùa tuoåi vaø vôùi yeâu caàu giaùo duïc toaøn dieän. Long Thaønh laø moät huyeän cuûa tænh Ñoàng Nai (coù theå noùi ñaây laø moät trong nhöõng trung taâm vaên hoaù vaø giaùo duïc lôùn cuûa khu vöïc mieàn Nam), caùch TP.Hoà Chí Minh khoaûng 60Km. Huyeän Long Thaønh deã daøng vaø nhanh choùng tieáp thu aûnh höôûng nhöõng maët tích cöïc cuõng nhö tieâu cöïc ñaõ xaûy ra trong cô cheá thò tröôøng vaø quaù trình hoäi nhaäp cuûa thaønh phoá naøy ñaëc bieät laø loái soáng thaønh thò vôùi nhöõng nhu caàu ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn raát cao. Nhöõng thöïc traïng treân ñaõ, ñang xaûy ra ôû huyeän Long Thaønh vaø coù chieàu höôùng ngaøy caøng gia taêng, vì vaäy caùc nhaø quaûn lyù giaùo duïc caàn nhaän thöùc saâu saéc veà vaán ñeà naøy ñaëc bieät laø vieäc nghieân cöùu quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh treân ñòa baøn huyeän Long Thaønh. Cho ñeán nay chöa coù taùc giaû naøo nghieân cöùu toång keát kinh nghieäm ñeå ruùt ra nhöõng keát luaän khoa hoïc veà vieäc naâng cao hieäu quaû quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh. Vì vaäy toâi maïnh daïn choïn ñeà taøi “Moät soá bieän phaùp naâng cao hieäu quaû quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT cuûa Huyeän Long Thaønh” vôùi mong muoán goùp phaàn hoaøn thieän hôn vieäc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh ôû caùc tröôøng THPT cuûa Huyeän Long Thaønh. II./ MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU : Tìm hieåu thöïc traïng veà ñaïo ñöùc cuûa hoïc sinh THPT ôû Huyeän Long Thaønh vaø coâng taùc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc ôû caùc tröôøng THPT huyeän Long Thaønh vaø ñöa ra caùc bieän phaùp nhaèm naâng cao hieäu quaû quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc ôû caùc tröôøng THPT Huyeän Long Thaønh. III./ KHAÙCH THEÅ VAØ ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU: 1. Khaùch theå : Coâng taùc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh caùc tröôøng THPT Huyeän Long Thaønh ( Long Thaønh , Tam Phöôùc , Long Phöôùc ,Bình Sôn, Nguyeãn Ñình Chieåu) . 2. Ñoái töôïng : Thöïc traïng vaø caùc bieän phaùp naâng cao hieäu quaû quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT ôû huyeän Long Thaønh
IV./ GIAÛ THUYEÁT NGHIEÂN CÖÙU : Vieäc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh Long thaønh coøn moät soá caùc haïn cheá . Neáu coù nhöõng bieän phaùp quaûn lyù hôïp lyù coù chæ ñaïo chaët cheõ , toå chöùc thöïc hieän toát, kieåm tra ñaùnh giaù chính xaùc thì seõ khaéc phuïc ñöôïc caùc toàn taïi vaø naâng cao giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh V./ NHIEÄM VUÏ NGHIEÂN CÖÙU : 1. Moät soá cô sôû lyù luaän veà vieäc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT . 2 .Thöïc traïng quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh ôû caùc tröôøng THPT Long thaønh .  Thöïc traïng vieäc xaây döïng vaø toå chöùc chæ ñaïo thöïc hieän keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc.  Vieäc kieåm tra ñaùnh giaù coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh .  Moät soá vaán ñeà veà hieäu quaû giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh .  Phaân tích nguyeân nhaân cuûa hieän traïng . 3. Ñeà xuaát moät soá bieän phaùp quaûn lyù nhaèm naâng cao hieäu quaû quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh . VI./ HEÄ THOÁNG CAÙC PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU : 1. Phöông phaùp nghieân cöùu lyù luaän: Nghieân cöùu lyù thuyeát veà giaùo duïc, giaùo duïc ñaïo ñöùc , quaûn lyù gíaùo duïc, quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc. Nghieân cöùu taøi lieäu veà hoaït ñoäng cuûa caùn boä quaûn lyù, giaùo vieân chuû nhieäm, Ñoaøn thanh nieân, nghò quyeát Chi Boä. Phaân tích toång hôïp, phaân loaïi, heä thoáng hoaù thoâng tin. 2 Phöông phaùp ñieàu tra baèng phieáu thaêm doø : chuùng toâi söû duïng 4 loaïi phieáu: Xin yù kieán cuûa 92 cha meï hoïc sinh cuûa 5 tröôøng. Noäi dung caùc caâu hoûi nhaèm tìm hieåu veà söï quan taâm cuûa cha meï ñeán vieäc hoïc taäp vaø giaùo duïc ñaïo ñöùc con mình, söï phoái hôïp giöõa gia ñình vaø nhaø tröôøng trong vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc . Xin yù kieán cuûa 95 giaùo vieân chuû nhieäm ôû 5 tröôøng. Noäi dung caùc caâu hoûi nhaèm tìm hieåu veà söï quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cuûa Hieäu tröôûng, veà coâng taùc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc ôû lôùp chuû nhieäm. Xin yù kieán cuûa CBQL cuûa 5 tröôøng( 13 Hieäu tröôûng, Phoù Hieäu tröôûng vaø 37 toå tröôûng chuyeân moân ). Noäi dung tìm hieåu veà coâng taùc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cuûa Hieäu tröôûng.. Tröng caàu yù kieán cuûa 341 hoïc sinh cuûa 5 tröôøng. Noäi dung tìm hieåu veà caùc hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân chuû nhieäm trong lôùp, yù kieán veà caùc hoaït ñoäng do Ñoaøn TN toå chöùc, ñoäng cô hoïc taäp…
3. Phöông phaùp quan saùt: Quan saùt caùc hoaït ñoäng nhaø tröôøng : Hoïp hoäi ñoàng giaùo duïc,sinh hoaït döôùi côø,sinh hoaït Ñoaøn thanh nieân, sinh hoaït lôùp chuû nhieäm. 4.Phöông phaùp phoûng vaán: Phoûng vaán caùc CBQL cuûa naêm tröôøng , ñaëc bieät laø : Bí Thö Ñoaøn thanh nieân cuûa naêm tröôøng. Noäi dung tìm hieåu caùc hoaït ñoäng cuûa Ñoaøn TN, söï taïo ñieàu kieän cuûa Hieäu tröôûng, söï phoái hôïp vôùi caùc löïc löôïng giaùo duïc trong tröôøng Hieäu tröôûng naêm tröôøng veà moät soá vaán ñeà lieân quan ñeán coâng taùc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc. 5. Xöû lyù soá lieäu : Söû duïng phöông phaùp xöû lyù soá lieäu baèng phaàn meàm SPSS 10.0 .  Ñoái vôùi caùc caâu hoûi coù ñaùnh giaù möùc ñoä khaùc nhau thì tính ñoä trung bình. Caùch cho ñieåm töø thaáp nhaát 1 ñieåm ñeán cao nhaát 4 ñieåm.  Ñoái vôùi caùc caâu hoûi ñöôïc khaûo saùt ôû 2 khaùch theå khaùc nhau thì tính ñoä leäch chuaån ñeå so saùnh söï ñoàng nhaát cuûa hai daõy soá lieäu, daõy naøo coù ñoä leäch chuaån nhoû hôn ñöôïc xem laø ñoàng nhaát hôn.  Ñoái vôùi caùc caâu hoûi coù söï löïa choïn thì tính tæ leä phaàn traêm.
CHÖÔNG I : LÒCH SÖÛ VAÁN ÑEÀ Ñaïo ñöùc laø moät hình thaùi yù thöùc xaõ hoäi ñöôïc hình thaønh vaø phaùt trieån theo söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc luoân laø vaán ñeà ñöôïc ñaët ra töø xa xöa vaø luoân thay ñoåi theo söï thay ñoåi cuûa xaõ hoäi. Vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cuûa hoïc sinh trong nhaø tröôøng ñöôïc xem laø vaán ñeà quan troïng goùp phaàn trong vieäc hình thaønh vaø phaùt trieån nhaân caùch cho hoïc sinh, vì theá ñaây laø vaán ñeà ñöôïc nhieàu nhaø nghieân cöùu, nhaø giaùo duïc trong vaø ngoaøi nöôùc quan taâm. 1/ Taùc giaû phöông Ñoâng : Töø thôøi coå ñaïi : Khoång Töû (551-479-TCN )trong caùc taùc phaåm: “Dòch, Thi, Thö, Leã, Nhaïc Xuaân Thu” raát xem troïng vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc.trong caùc lôøi giaùo huaán cuûa oâng ñeàu nhaán maïnh ñeán “lyù” ñoù laø caùch öùng xöû thích hôïp, ñuùng möùc. OÂng khuyeán khích vieäc thôø cuùng toå tieân coi ñoù laø hình thöùc theå hieän ñaïo hieáu cuûa con caùi ñoái vôùi cha meï. OÂng coi ñaïo hieáu laø ñöùc tính cao quyù nhaát , laø neàn taûng cuûa gia ñình vaø nöôùc nhaø. Gia ñình laø haït nhaân cuûa nöôùc vaø “nguõ thöôøng” töùc laø 5 moái quan heä: quaân thaàn(giöõa vua vaø baày toâi), phu theâ(giöõa choàng vaø vôï), huynh ñeä(giöõa anh vaø em) baèng höõu(giöõa baïn beø vôùi nhau) ñöôïc xaùc ñònh bôûi 3 ñöùc tính: höõu aùi, chính tröïc vaø bieát toân troïng. 2/ Taùc giaû phöông Taây: - ÔÛ phöông Taây coù nhaø trieát hoïc Socrat (470-399-TCN)ñaõ cho raèng ñaïo ñöùc laø toân troïng nhöõng quy ñònh chung vaø lôïi ích chung cuûa moïi ngöôøi vaø oâng ñaõ höôùng trieát hoïc vaøo muïc ñích giaùo duïc con ngöôøi. - Aristoste (384-322-TCN) cho raèng ñaïo ñöùc laø caùi thieän cuûa caù nhaân, chính trò laø caùi thieän cuûa xaõ hoäi. - Comenki(1592-1670) ñaõ ñöa ra phöông phaùp giaùo duïc ñaïo ñöùc trong ñoù chuù troïng ñeán haønh vi laø ñoäng cô ñaïo ñöùc. - Sang theá kyû 20 coù nhieàu nhaø taâm lyù hoïc,giaùo duïc noåi tieáng cuûa Lieân Xoâ(cuõ) nhö: - A-X Makarenko:Trong taùc phaåm baøi ca sö phaïm,caùc vaán ñeà giaùo duïc ngöôøi coâng daân (giaùo duïc treû em phaïm phaùp vaø khoâng gia ñình) ñaõ ñaëc bieät nhaán maïnh ñeán vai troø cuûa giaùo duïc ñaïo ñöùc vaø caùc bieän phaùp giaùo duïc ñuùng ñaén nhö söï neâu göông, nguyeân taéc giaùo duïc taäp theå vaø thoâng qua taäp theå. - V-A Xukhomlinki vôùi kinh nghieäm giaûng daïy vaø giaùo duïc ôû tröôøng noâng thoân Pavlush oâng cho raèng: daïy hoïc tröôùc heát laø söï giao tieáp veà taâm hoàn giöõa thaày vaø troø “Daïy treû phaûi hieåu treû, thöông treû, vaø toân troïng treû…”
- V-A Khuchetxki cho raèng : “Quaù trình lónh hoäi nhöõng khaùi nieäm ñaïo ñöùc laø quaù trình raát phöùc taïp vaø noù ñoøi hoûi phaûi coù söï chæ ñaïo ñaëc bieät.” 3/ ÔÛ Vieät Nam : Naêm 938 daân toäc Vieät Nam khoâi phuïc neàn ñoäc laäp daân toäc, thoáng nhaát quoác gia xaây döïng nhaø nöôùc phong kieán. Neàn giaùo duïc phong kieán do nhaø nöôùc chæ ñaïo ñöôïc hình vaø phaùt trieån qua 10 theá kyû. Caên baûn laø gioáng nhau veà cô caáu, noäi dung, caùch toå chöùc vieäc daïy vaø hoïc. Qua 1000 naêm lòch söû neàn giaùo duïc phong kieán coi troïng vieäc giaùo duïc luaân lyù leã nghóa goùp phaàn cô baûn xaây döïng neàn taûng ñaïo ñöùc xaõ hoäi. Cuoái theá kyû XIX thöïc daân Phaùp xaâm chieám nöôùc ta neàn giaùo duïc phong kieán bò thay ñoåi toaøn boä. Heä thoáng giaùo duïc nhaø tröôøng chuù troïng ñeán noäi dung giaûng daïy kieán thöùc khoa hoïc thöïc nghieäm, thöïc duïng nhaèm ñaøo taïo lôùp ngöôøi phuïc vuï cho lôïi ích thöïc daân phaùp cho vieäc chinh phuïc thuoäc ñòa. Sau CMT8(1945) vaø trong suoát hai cuoäc khaùng chieán choáng Phaùp vaø choáng Myõ: + 1950 TW Ñaûng vaø chính phuû quyeát ñònh tieán haønh caûi caùch giaùo duïc “neàn giaùo duïc cuûa daân, do daân, vì daân” thöïc hieän ba nguyeân taéc “Daân toäc, khoa hoïc, ñaïi chuùng” vôùi phöông chaâm: “hoïc ñi ñoâi vôùi haønh”, “lyù luaän gaén lieàn vôùi thöïc tieãn”. + Muïc tieâu nhaø tröôøng ñaøo taïo ngöôøi caùn boä vöøa coù taøi vöøa coù ñöùc, Baùc Hoà ñaõ thöôøng nhaán maïnh ñeán giaù trò ñaïo ñöùc caùch maïng laø nhaân, nghóa, trí, duõng, lieâm, vaø caàn, kieäm, lieâm, chính, chí coâng, voâ tö… Ñeán naêm 1979 Boä chính trò vaø TW Ñaûng CSVN ñaõ ra nghò quyeát veà caûi caùch giaùo duïc vaø UB caûi caùch giaùo duïc TW ñaõ ra quyeát ñònh soá 01 veà cuoäc vaän ñoäng taêng cöôøng giaùo duïc ñaïo ñöùc caùch maïng trong tröôøng hoïc, ñaõ ghi roõ: “ Noäi dung ñaïo ñöùc caàn ñöôïc giaùo duïc cho hoïc sinh töø maãu giaùo ñeán ñaïi hoïc, noäi dung chuû yeáu döïa vaøo 5 ñieàu Baùc Hoà daïy. Tieáp sau ñoù ñaõ coù nhieàu taùc giaû nghieân cöùu veà vaán ñeà giaùo duïc ñaïo ñöùc nhö : - Thöù tröôûng Voõ Ñình Nho vieát baøi “moät soá vaán ñeà lyù luaän vaø tö töôûng veà giaùo duïc ñaïo ñöùc caùch maïng trong tröôøng hoïc”-Baùo Nghieân cöùu giaùo duïc soá 6/1980. - Taùc giaû Traàn Quang vieát baøi “ Daïy ñaïo ñöùc trong tröôøng hoïc” - Baùo Giaùo Duïc Thôøi Ñaïi soá 18/1999. - Taùc giaû Leâ Chaâu vieát baøi “ Caàn xaùc ñònh ñuùng moân Giaùo Duïc Coâng Daân trong tröôøng THPT”, Baùo Giaùo Duïc Thôøi Ñaïi ngaøy 22/5/2001. - G.S Ñaëng vuõ Hoaït vieát baøi “ Ñoåi môùi coâng taùc giaùo vieân chuû nhieäm vôùi vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh” – Taïp chí Nghieân Cöùu Giaùo Duïc soá 8/1992. - PGS-TS Haø Nhaát Thaêng vieát baøi “Thöïc traïng ñaïo ñöùc, tö töôûng chính trò, loái soáng cuûa thanh nieân –Hoïc sinh - Sinh vieân”-Taïp chí Nghieân Cöùu Giaùo Duïc soá 39/2002. -Veà coâng taùc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc trong nhöõng naêm qua cuõng coù nhieàu taùc giaû nghieân cöùu nhö : - PGS-TS Ñaëng Quoác Baûo coù baøi “Nhöõng vaán ñeà cô baûn veà quaûn lyù giaùo duïc” 1998. - Taùc giaû Nguyeãn Thò Myõ Loäc “Quaûn lyù nhaø nöôùc veà giaùo duïc ñaøo taïo” 1998.
Nghò quyeát cuûa hoäi nghò laàn II cuûa BCH TW Ñaûng khoaù VIII (1996) coù neâu : “Muïc tieâu chuû yeáu laø giaùo duïc toaøn dieän ñöùc, trí, theå, myõ ôû taát caû caùc baäc hoïc, heát söùc coi troïng giaùo duïc chính trò tö töôûng, nhaân caùch, khaû naêng tö duy saùng taïo vaø naêng löïc thöïc haønh”. Vôùi tö töôûng naøy Ñaûng vaø nhaø nöôùc ta ñaõ ñaët con ngöôøi vaøo vò trí trung taâm: con ngöôøi laø muïc tieâu vaø laø ñoäng löïc cuûa söï phaùt trieån. Trong giai ñoaïn hieän nay cuûa ñaát nöôùc ta, ñang trong quaù trình hoäi nhaäp vôùi quoác teá vaø khu vöïc, vieäc giaùo duïc nhaân caùch môùi cho hoïc sinh laø nhieäm vuï vaø laø muïc tieâu cô baûn cuûa söï nghieäp giaùo duïc ñaøo taïo. Giaùo duïc nhaân caùch môùi maø thôøi ñaïi môùi yeâu caàu laø “ giaùo duïc cho hoïc sinh, sinh vieân loøng yeâu nöôùc, yeâu chuû nghóa xaõ hoäi, coù baûn lónh vöõng vaøng,tö duy saùng taïo, coù naêng löïc thöïc haønh, coù khaû naêng thích öùng vôùi neàn kinh teá nhieàu thaønh phaàn”. ÔÛ Ñoàng Nai ngaønh giaùo duïc- ñaøo taïo ñaõ quan taâm vaø coù nhieàu vaên baûn chæ ñaïo veà vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc truyeàn thoáng cho hoïc sinh trong nhaø tröôøng vaø ñaõ toå chöùc nhieàu chöông trình hoäi thaûo, toaï ñaøm veà coâng taùc phoøng choáng teä naïn xaõ hoäi vaø ma tuyù xaâm nhaäp hoïc ñöôøng. Tuy nhieân ôû Tænh Ñoàng Nai noùi chung vaø huyeän Long Thaønh noùi rieâng veà lyù luaän vaø thöïc tieãn vaán ñeà naøy chöa ñöôïc nghieân cöùu moät caùch coù heä thoáng. Vì vaäy chuùng toâi mong raèng vôùi ñeà taøi : “Moät soá bieän phaùp naâng cao hieäu quaû quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT ôû Huyeän Long Thaønh” seõ goùp phaàn giuùp cho caùc nhaø QLGD caùc tröôøng THPT treân ñòa baøn huyeän Long Thaønh coù theå tham khaûo ñeå naâng cao hieäu quaû vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh .
CHÖÔNG II : NHÖÕNG CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CUÛA ÑEÀ TAØI. I ./ CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ QUAÛN LY:Ù 1 / Quaûn lyù laø gì? Töø khi con ngöôøi soáng thaønh xaõ hoäi coù söï phaân coâng hôïp taùc trong lao ñoäng thì baét ñaàu xuaát hieän söï quaûn lyù. Tính chaát cuûa vieäc quaûn lyù thay ñoåi vaø phaùt trieån theo söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi, nhaèm baûo ñaûm cho söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa xaõ hoäi. Ñaõ coù nhieàu taùc giaû ñònh nghóa veà quaûn lyù nhö: Taùc giaû: Haø Sĩ Hồ ñaõ ñònh nghóa “quaûn lyù laø moät quaù trình taùc ñoäng coù ñònh höôùng, coù toå chöùc löïa choïn trong soá caùc taùc ñoäng coù theå coù döïa treân caùc thoâng tin veà tình traïng cuûa ñoái töôïng vaø moâi tröôøng, nhaèm giöõ cho söï vaän haønh cuûa ñoái töôïng ñöôïc oån ñònh vaø laøm cho noù phaùt trieån tôùi muïc ñích ñaõ ñònh (27/trg34) Taùc giaû Nguyeãn Ngoïc Quang : “quaûn lyù laø taùc ñoäng coù muïc ñích coù keá hoaïch cuûa chuû theå quaûn lyù ñeán taäp theå nhöõng ngöôøi lao ñoäng noùi chung laø khaùch theå quaûn lyù, nhaèm thöïc hieän ñöôïc muïc tieâu döï kieán (39/trg 24). Quaûn lyù laø chöùc naêng cuûa quyeàn löïc xaõ hoäi, neân trong xaõ hoäi coù giai caáp noù laø chöùc naêng cuûa quyeàn löïc chính trò, quyeàn löïc cuûa nhaø nöôùc, vaø do ñoù quan heä quaûn lyù trong xaõ hoäi coù giai caáp bao giôø cuõng mang tính giai caáp. Ñoái vôùi coâng taùc quaûn lyù cuûa ngöôøi Hieäu tröôûng, heä thoáng ñoù chính laø tröôøng hoïc. Tröôøng hoïc, noùi caùch khaùc laø ñoái töôïng quaûn lyù cuûa Hieäu tröôûng. Traïng thaùi môùi cuûa heä thoáng ñöôïc ñaëc tröng bôûi caùc muïc tieâu döï kieán phaùt trieån cuûa nhaø tröôøng, töùc laø nhöõng muïc tieâu quaûn lyù cuûa ngöôøi Hieäu tröôûng. Muïc tieâu ñoù ñöôïc xaùc ñònh caên cöù vaøo nhaän thöùc baûn chaát vaø quy luaät phaùt trieån cuûa nhaø tröôøng phoå thoâng xaõ hoäi chuû nghóa, vaøo hieän traïng nhaø tröôøng, hoaøn caûnh chính trò kinh teá, xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc, ñòa phöông. Vaäy caùc taùc giaû ñeàu coù söï thoáng nhaát laø : Quaûn lyù ñöôïc tieán haønh trong moät toå chöùc hay moät nhoùm xaõ hoäi coù lieân quan maät thieát vôùi nhau. Neáu khoâng coù toå chöùc thì khoâng bieát quaûn lyù ai vaø ngöôïc laïi neáu khoâng coù quaûn lyù thì toå chöùc seõ khoâng toàn taïi vaø phaùt trieån ñöôïc. Quaûn lyù laø hoaït ñoäng caàn thieát trong moïi hoaït ñoäng cuûa xaõ hoäi töø thaáp ñeán cao töø ñôn giaûn ñeán phöùc taïp. Quaûn lyù bao goàm nhöõng coâng vieäc chæ huy vaø taïo ñieàu kieän cho nhöõng ngöôøi khaùc thöïc hieän coâng vieäc nhaèm ñaït muïc tieâu cuûa toå chöùc, cuûa nhoùm ñeà ra. Muïc ñích hay muïc tieâu cuûa hoaït ñoäng quaûn lyù laø do chuû theå quaûn lyù ñeà ra döïa vaøo muïc ñích hay muïc tieâu chung cuûa xaõ hoäi hay do söï cam keát thoaû thuaän giöõa chuû theå vaø khaùch theå quaûn lyù.
Beân caïnh quaûn lyù laø laõnh ñaïo.Hai khaùi nieäm naøy coù gì gioáng vaø khaùc nhau? Thöïc ra muoán laõnh ñaïo vaø quaûn lyù ngöôøi caùn boä phaûi naém ñöôïc khaùch theå vaø taùc ñoäng ñeán khaùch theå, chuû theå ra quyeát ñònh, ñieàu khieån khaùch theå treân cô sôû nhöõng ñaëc ñieåm, thuoäc tính nhöõng quy luaät cuûa khaùch theå nhaèm thöïc hieän muïc tieâu nhaát ñònh. Caùn boä laõnh ñaïo vaø caùn boä quaûn lyù ñeàu phaûi tieán haønh quaù trình ñieàu khieån. Caùn boä laõnh ñaïo phaûi thöïc hieän moät soá chöùc naêng quaûn lyù vaø ngöôïc laïi, caùn boä quaûn lyù cuõng phaûi thöïc hieän moät soá chöùc naêng laõnh ñaïo. Tuy nhieân coù moät soá khía caïnh caàn phaân bieät giöõa laõnh ñaïo vaø quaûn lyù: Quaù trình laõnh ñaïo chuû yeáu laø quaù trình ñònh höôùng cho khaùch theå, coøn quaù trình quaûn lyù chuû yeáu laø toå chöùc saép xeáp, boá trí ñeå thöïc hieän ñònh höôùng cuûa laõnh ñaïo. Quaù trình laõnh ñaïo laø quaù trình laøm thöùc tænh haønh vi cuûa con ngöôøi vaø ñònh höôùng hoaït ñoäng cho con ngöôøi vaø xaõ hoäi laø chuû yeáu. Trong laõnh ñaïo, con ngöôøi vöøa laø khaùch theå vöøa laø chuû theå cuûa moïi hoaït ñoäng, coøn ñoái töôïng taùc ñoäng cuûa quaûn lyù laïi vöøa laø con ngöôøi vöøa coù theå laø coâng cuï, thieát bò maùy moùc….Trong quaûn lyù, ngöôøi caùn boä vaän haønh cuï theå thoâng qua nhöõng thieát cheá coù tính phaùp lyù ñöôïc quy ñònh tröôùc. Nhö vaäy, döôøng nhö chöùc naêng cuûa quaûn lyù laø söï tieáp tuïc cuûa chöùc naêng laõnh ñaïo, laø böôùc ñi keá tieáp cuûa laõnh ñaïo, laø yeáu toá vaø laø khaâu taát yeáu ñeå söï laõnh ñaïo ñöôïc thöïc hieän treân thöïc teá. Coá nhieân söï khaùc nhau giöõa laõnh ñaïo vaø quaûn lyù chæ laø töông ñoái, söï phaân bieät naøy coù vai troø quan troïng ñeå traùnh söï choàng cheùo, truøng laäp trong phaân coâng giöõa ngöôøi laõnh ñaïo vaø ngöôøi quaûn ly.ù 2/ Quaûn lyù giaùo duïc laø gì? Trong taøi lieäu “Toång quan veà lyù luaän quaûn lyù giaùo duïc” cuûa tröôøng Caùn boä quaûn lyù giaùo duïc - ñaøo taïo coù neâu: “Quaûn lyù giaùo duïc laø moät loaïi hình quaûn lyù ñöôïc hieåu laø söï taùc ñoäng coù yù thöùc cuûa chuû theå quaûn lyù tôùi khaùch theå quaûn lyù nhaèm ñöa hoaït ñoäng sö phaïm cuûa heä thoáng giaùo duïc ñaït tôùi keát quaû mong muoán baèng caùch hieäu quaû nhaát (50/trg 87). Chuû theå quaûn lyù giaùo duïc laø nhaø quaûn lyù, taäp theå caùc nhaø quaûn lyù hay laø boä maùy quaûn lyù giaùo duïc. Trong tröôøng hoïc ñoù laø Hieäu tröôûng (cuøng vôùi boä maùy giuùp vieäc cuûa Hieäu tröôûng ) ñeán taäp theå giaùo vieân ; caùc toå chöùc ñoaøn theå. Khaùch theå quaûn lyù giaùo duïc bao goàm tröôøng hoïc hoaëc laø söï nghieäp giaùo duïc treân moät ñòa baøn (cô quan quaûn lyù giaùo duïc caùc caáp); trong ñoù coù boán thaønh toá cuûa moät heä thoáng xaõ hoäi : tö töôûng (quan ñieåm ñöôøng loái, nguyeân lyù chính saùch cheá ñoä, giaùo duïc…) con ngöôøi(giaùo vieân, caùn boä CNV vaø caùc hoaït ñoäng cuûa hoï …) quaù trình giaùo duïc (dieãn ra trong khoâng gian vaø thôøi gian) vaät chaát, taøi chính (tröôøng sôû trang thieát bò kyõ thuaät phuïc vuï cho giaùo duïc, ngaân saùch, ngaân quyõ…). Chuû theå quaûn lyù taùc ñoäng ñeán khaùch theå quaûn lyù moät caùch coù yù thöùc nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu ñeà ra vaø chính caùc muïc tieâu quaûn lyù laïi tham gia vaøo söï quy ñònh baûn chaát cuûa quaûn lyù giaùo duïc. Baûn chaát cuûa quaûn lyù giaùo duïc ñöôïc bieåu hieän ôû caùc chöùc naêng quaûn lyù. Caùc coâng trình nghieân cöùu veà khoa hoïc quaûn lyù trong nhöõng naêm gaàn ñaây ñaõ ñöa ñeán moät keát luaän töông
ñoái thoáng nhaát veà 5 chöùc naêng cô baûn cuûa quaûn lyù laø : keá hoaïch hoaù; toå chöùc; kích thích ; kieåm tra; ñieàu phoái (M.I Kondakov:Nhöõng cô sôû lyù luaän cuûa KH QLGD-1982 - trg 146). -Keá hoaïch hoaù: laäp keá hoaïch, phoå bieán keá hoaïch. -Toå chöùc : toå chöùc trieån khai, toå chöùc nhaân söï, phaân coâng traùch nhieäm. -Kích thích: khuyeán khích, taïo ñoäng cô. -Kieåm tra: kieåm soaùt, kieåm keâ, haïch toaùn, phaân tích. -Ñieàu phoái: phoái hôïp, ñieàu chænh. Toå hôïp taát caû caùc chöùc naêng quaûn lyù taïo neân noäi dung cuûa quaù trình quaûn lyù, noäi dung laøm vieäc cuûa chuû theå quaûn lyù, phöông phaùp quaûn lyù vaø laø cô sôû ñeå phaân coâng lao ñoäng quaûn lyù. Trong taùc ñoäng cuûa chuû theå quaûn lyù ñeán khaùch theå quaûn lyù coù söï taùc ñoäng cuûa ngöôøi ñeán ngöôøi, ñoù laø söï taùc ñoäng qua laïi taïo thaønh moät loaïi quan heä xaõ hoäi ñaëc bieät laø quan heä quaûn lyù. Trong nhaø tröôøng xaõ hoäi chuû nghóa quan heä quaûn lyù coù nhöõng neùt ñaëc tröng veà maët chính trò -xaõ hoäi, bieåu hieän baûn chaát öu vieät cuûa cheá ñoä quaûn lyù trong xaõ hoäi chuû nghóa : hôïp taùc töông trôï laãn nhau giöõa ngöôøi quaûn lyù vaø ngöôøi ñöôïc quaûn lyù laø tính noàng haäu nhaân ñaïo, döïa treân söï thoáng nhaát veà muïc ñích vaø nguyeân taéc quaûn lyù, döïa treân söï thoáng nhaát veà lôïi ích khi giaûi quyeát caùc nhieäm vuï döïa treân söï uûng hoä tích cöïc vaø saùng kieán cuûa chuû theå quaûn lyù. (7/ trg113) Vaäy coù theå khaùi quaùt söï quaûn lyù giaùo duïc qua sô ñoà sau: II./ NHÖÕNG KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ QUAÛN LYÙ GIAÙO DUÏC ÑAÏO ÑÖÙC 1/ Giaùo duïc : Con ngöôøi töø khi xuaát hieän, qua quaù trình lao ñoäng, caûi taïo töï nhieân ñaõ phaùt hieän vaø nhaän thöùc ñöôïc caùc quy luaät phaùt sinh, toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa theá giôùi khaùch quan vaø cuõng qua quaù trình naøy con ngöôøi ñaõ tích luyõ ñöôïc kinh nghieäm soáng, lao ñoäng vaø những hiểu biết quaù trình phaùt trieån cuûa xaõ hoäi. Nhöõng tri thöùc vaø kinh nghieäm cuûa theá heä tröôùc tích luyõ ñöôïc theá heä sau lónh hoäi keá thöøa coù choïn loïc vaø phaùt trieån. Ñaây laø hieän töôïng ñaëc thuø chæ xuaát hieän ôû xaõ hoäi loaøi ngöôøi-
hieän töôïng giaùo duïc. Hieän töôïng naøy xuaát hieän toàn taïi vaø phaùt trieån cuøng vôùi söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Laø hieän töôïng taát yeáu vaø vónh haèng. Giaùo duïc coù ñaëc tröng laø toå chöùc ñònh höôùng theo nhöõng muïc ñích vaø chuaån möïc nhaát ñònh, ñöôïc löïa choïn noäi dung, phöông phaùp hình thöùc toå chöùc vaø dieãn ra mang daáu aán cuûa töøng thôøi kyø lòch söû nhaát ñònh trong quaù trình phaùt trieån cuûa töøng xaõ hoäi nhaát ñònh. Vaäy giaùo duïc laø hoaït ñoäng coù muïc ñích ñöôïc toå chöùc coù keá hoaïch, ñöôïc choïn löïa veà noäi dung, phöông phaùp thöïc hieän coù heä thoáng nhaèm taùc ñoäng ñeán ñoái töôïng naøo ñoù, laøm cho ñoái töôïng ñoù daàn daàn coù ñöôïc nhöõng phaåm chaát vaø naêng löïc nhö yeâu caàu ñeà ra. 1.1. Caùc chöùc naêng giaùo duïc trong xaõ hoäi hieän nay: Giaùo duïc laø moät boä phaän cuûa xaõ hoäi, luoân vaän ñoäng vaø phaùt trieån trong moái quan heä bieän chöùng vôùi caùc lónh vöïc khaùc, goùp phaàn thuùc ñaåy söï phaùt trieån nhieàu maët cuûa xaõ hoäi. Ñieàu naøy theå hieän qua caùc chöùc naêng xaõ hoäi cuûa giaùo duïc . 1.1.1.Chöùc naêng vaên hoaù xaõ hoäi: Giaùo duïc laø yeáu toá tröïc tieáp quan troïng nhaát quyeát ñònh söï phaùt trieån cuûa caù nhaân vaø xaõ hoäi vì: Caù nhaân moãi ngöôøi töø beù ñeán tröôûng thaønh laø quaù trình phaùt trieån caû veà cô theå (maët sinh hoïc, töï nhieân) laãn nhaän thöùc (maët xaõ hoäi). Quaù trình naøy chòu taùc ñoäng cuûa nhieàu yeáu toá trong ñoù giaùo duïc laø yeáu toá laøm cho quaù trình phaùt trieån dieãn ra coù heä thoáng, nhanh choùng vaø hieäu quaû. Söï phaùt trieån veà vaên hoaù, vaên minh cuûa loaøi ngöôøi luoân gaén lieàn vôùi vai troø cuûa giaùo duïc. Giaùo duïc laø phöông thöùc cô baûn ñeå baûo toàn vaø phaùt trieån vaên hoaù nhaân loaïi, taïo ñieàu kieän cho söï giao löu vaên hoaù giöõa caùc theá heä vaø giöõa caùc nöôùc… Vaäy giaùo duïc laøm phaùt trieån con ngöôøi trong söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi vaø phaùt trieån con ngöôøi ñeå phaùt trieån xaõ hoäi. 1.1.2.Chöùc naêng kinh teá – saûn xuaát: Giaùo duïc ñaøo taïo giöõ vai troø quan troïng trong vieäc ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc phuïc vuï cho neàn kinh teá – saûn xuaát.Giaùo duïc ñaøo taïo chuaån bò cho theá heä treû coù ñuû tri thöùc, kyõ naêng, kyõ xaûo, söû duïng ñöôïc vaø thích öùng vôùi nhöõng kyõ thuaät môùi hieän ñaïi giuùp hoï coù khaû naêng lao ñoäng saûn xuaát, phaùt trieån quaù trình saûn xuaát vaø quaûn lyù saûn xuaát. Maët khaùc söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa khoa hoïc kyõ thuaät vaø cô cheá thò tröôøng ñaõ ñaët ra yeâu caàu khaùch quan ñoái vôùi theá heä treû : Phaûi thích öùng vaø phaùt huy ñöôïc naêng löïc cuûa mình treân nhöõng lónh vöïc khaùc nhau. Vì theá GDÑT ôû nöôùc ta hieän nay phaûi thay ñoåi muïc tieâu, noäi dung, phöông phaùp ñaøo taïo. Noäi dung chöông trình phaûi gaén vôùi nhu caàu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, giaùo duïc ñaøo taïo phaûi giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà do kinh teá xaõ hoäi ñaët ra. Cô caáu giaùo duïc phaûi gaén chaët vôùi cô caáu nhaân löïc, cô caáu kinh teá xaõ hoäi vaø chòu söï chi phoái cuûa hai loaïi cô caáu naøy. Noäi dung giaùo duïc phaûi coi troïng caû ba maët : Môû roäng quy moâ, naâng cao chaát löôïng vaø phaùt huy hieäu quaû, ñoàng thôøi gaén chaët giaùo duïc vôùi lao ñoäng saûn xuaát, lyù luaän vôùi thöïc tieãn, nhaø tröôøng vôùi gia ñình, xaõ hoäi.
Noäi dung giaùo duïc phaûi gaén vôùi nhöõng tieán boä khoa hoïc coâng ngheä, giaùo duïc ñaøo taïo phaûi nhanh choùng ñöa thaønh töïu khoa hoïc coâng ngheä vaøo giaûng daïy. Noäi dung giaùo duïc phaûi tieáp thu, öùng duïng moät caùch coù choïn loïc nhöõng tieán boä khoa hoïc coâng ngheä sao cho phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm tình hình kinh teá nöôùc ta. 1.1.3.Chöùc naêng chính trị- xaõ hoäi: Giaùo duïc goùp phaàn truyeàn baù tö töôûng chính trò, luaät phaùp vaø chuaån möïc ñaïo ñöùc, chuaån bò cho xaõ hoäi coù nhöõng ngöôøi coâng daân khoeû maïnh coù cuoäc soáng haøi hoaø, coù naêng löïc ngheà nghieäp, loái soáng vaên hoaù laønh maïnh… Giaùo duïc goùp phaàn ngaên chaën, uoán naén nhöõng tö töôûng laïc haäu,hình thaønh thaùi ñoä ñuùng ñaén cho ngöôøi daân. Giaùo duïc mang tính giai caáp vaø phuïc vuï cho lôïi ích cuûa giai caáp Baùc Hoà ñaõ noùi: “Caùc thaày coâ giaùo laø nhöõng chieán só caùch maïng treân maët traän vaên hoaù xaõ hoäi”. ÔÛ nöôùc ta, giaùo duïc phuïc vuï cho lôïi ích cuûa moïi taàng lôùp nhaân daân trong ñoù coù giai caáp coâng nhaân vaø nhaân daân lao ñoäng. Taát caû caùc ñöôøng loái chính saùch giaùo duïc cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ñeàu höôùng tôùi muïc tieâu “Daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû, vaên minh”. Neàn giaùo duïc nöôùc ta ñöôïc tieán haønh döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam, thöïc hieän moät neàn giaùo duïc thoáng nhaát bình ñaúng taïo cô hoäi vaø ñieàu kieän cho taát caû moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc ñi hoïc, ñeàu ñöôïc phaùt trieån toaøn dieän veà nhaân caùch cuûa mình. 1.2. Con ñöôøng giaùo duïc : Giaùo duïc ñöôïc thöïc hieän chuû yeáu qua hai con ñöôøng: hoaït ñoäng daïy hoïc treân lôùp vaø caùc hoaït ñoäng ngoaøi giôø leân lôùp. hai hoaït ñoäng naøy coù moái quan heä bieän chöùng vôùi nhau. 1.2.1. Giaùo duïc thöïc hieän qua caùc giôø daïy chính khoaù treân lôùp: Noäi dung caùc moân hoïc vaên hoaù (töï nhieân vaø xaõ hoäi) giuùp hoïc sinh phaùt trieån caû veà ñöùc, trí, theå, myõ, ñaëc bieät moân Vaên, Söû, Giaùo Duïc Coâng Daân coù vai troø quan troïng trong vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh, giuùp hoïc sinh hieåu bieát veà phaùp luaät, hình thaønh yù thöùc coäng ñồng. Maët khaùc qua nhaân caùch cuûa thaày coâ, (kieán thöùc chuyeân moân, naêng löïc sö phaïm, taùc phong leân lôùp...)sẽ ñeå laïi trong loøng hoïc sinh nhöõng hình aûnh ñeïp cuûa ngöôøi thaày, vaø ñieàu naøy sẽ aûnh höôûng raát lôùn trong vieäc hình thaønh nhöõng tình caûm ñaïo ñöùc cho hoïc sinh. 1.2.2. Giaùo duïc qua caùc hoaït ñoäng ngoaøi giôø leân lôùp: Giaùo duïc qua lao ñoäng: Coù hai hình thöùc lao ñoäng laø lao ñoäng töï phuïc vuï vaø lao ñoäng coâng ích. Qua lao ñoäng hoïc sinh coù ñieàu kieän vaän duïng nhöõng ñieàu ñaõ hoïc treân lôùp (hoïc ñi ñoâi vôùi haønh) phaùt huy tinh thaàn laøm chuû taäp theå,tính töï quaûn,giaùo duïc hoïc sinh yù thöùc toå chöùc kyû luaät… Giaùo duïc qua caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoaù : Nhö tham quan, du khaûo, döï caùc buoåi noùi chuyeän chuyeân ñeà, caém traïi, vaên ngheä,TDTT… giuùp hoïc sinh môû mang kieán thöùc, cuûng coá cho nhöõng ñieàu ñaõ hoïc trong saùch vôû, taêng cöôøng tình ñoaøn keát taïo moái quan heä baïn beø,ø giao tieáp xaõ hoäi. Qua tham quan di tích lòch söû , thaéng caûnh, hoïc sinh caûm thaáy gaàn guõi vôùi thieân nhieân, caøng theâm yeâu queâ höông ñaát nöôùc.
Vaäy hai con ñöôøng treân coù quan heä hoã trôï vôùi nhau, boå sung cho nhau. Ñaëc bieät trong giaùo duïc ñaïo ñöùc nhöõng giôø hoïc chính khoaù hoïc sinh tieáp thu ñöôïc nhöõng tri thöùc, nhöõng chuaån möïc ñaïo ñöùc xaõ hoäi, vaø töø ñoù hình thaønh trong caùc em tình caûm ñaïo ñöùc, thì qua nhöõng hoaït ñoäng ngoaïi khoaù seõ taïo ñieàu kieän cho nhöõng tình caûm ñaïo ñöùc ñöôïc boäc loä theå hieän qua haønh vi ñaïo ñöùc vaø haønh vi naøy ñöôïc laëp ñi laëp laïi nhieàu laàn seõ thaønh nhöõng thoùi quen ñaïo ñöùc… 1.3. Giaùo duïc THPT hieän nay: Hieän nay treân theá giôùi ñang xaûy ra söï taêng toác veà caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä hieän ñaïi vaø söï hình thaønh neàn kinh teá tri thöùc, xaõ hoäi thoâng tin. Vieäc aùp duïng roäng raõi caùc coâng ngheä hieän ñaïi ñang ñaåy nhanh quaù trình toaøn caàu hoaù treân moïi laõnh vöïc kinh teá –vaên hoaù xaõ hoäi. Moät cuoäc ñaáu tranh gay gaét ñang dieãn ra ñeå baûo toàn caùc neàn vaên hoaù yeáu tröôùc nguy cô ñoàng hoaù cuûa caùc neàn vaên hoaù maïnh. Uyû ban quoác teá veà giaùo duïc cho theá kyû XXI ñaõ nhaän xeùt “Ngöôøi ñöông ñaïi naèm trong caûm giaùc baøng hoaøng khi bò giaèng co giöõa moät beân laø söï toaøn caàu hoaù maø hoï ñang chöùng kieán vaø ñang chòu taùc ñoäng vaø moät beân laø cuoäc truy tìm baûn saéc coäi nguoàn goác reã” vaø ñeå vöôït qua tình traïng ñoù Uyû ban ñöa ra khuyeán nghò veà boán truï coät cuûa cuûa giaùo duïc trong ñoù coù vieäc hoïc ñeå chung soáng cuøng nhau. Quaù trình toaøn caàu hoaù ñoøi hoûi nhaân loaïi chung söùc giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà toaøn caàu lieân quan ñeán söï toàn vong cuûa moät caù nhaân hay moät quoác gia. Ñoù laø vaán ñeà baûo veä hoaø bình choáng chieán tranh khuûng boá, traùnh xung ñoät saéc toäc toân giaùo, baûo veä moâi tröôøng haïn cheá buøng noå daân soá, phoøng choáng AIDS, ma tuyù, toäi phaïm,khuûng boá. Gíao duïc ñaøo taïo giöõ vai troø chuû yeáu trong vieäc naâng cao yù thöùc vaø tinh thaàn traùch nhieäm cuûa caùc theá heä hieän nay vaø mai sau trong vieäc cuøng nhau giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà chung ñoù. Nghò quyeát TW II khoaù VIII cuûa Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam ñaõ neâu: “Giaùo duïc ñaøo taïo nöôùc ta coøn nhieàu yeáu keùm baát caäp caû veà quy moâ, cô caáu vaø nhaát laø veà chaát löôïng hieäu quaû”. Theo baùo caùo chính trò taïi ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn VIII vaø chieán löôïc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi 2001-2010 ñaõ chæ roõ quan ñieåm chæ ñaïo phaùt trieån giaùo duïc ñaøo taïo nöôùc ta laø : “Giaùo duïc ñaøo taïo laø quoác saùch haøng ñaàu. Xaây döïng neàn giaùo duïc coù tính nhaân vaên, daân toäc, khoa hoïc, hieän ñaïi, theo ñònh höôùng XHCN, laáy CN Maùc- Leânin vaø tö töôûng Hoá Chí Minh laøm neàn taûng. Giaùo duïc ngöôøi Vieät Nam phaùt trieån toaøn dieän coù ñaïo ñöùc, tri thöùc söùc khoeû vaø thaåm myõ, phaùt trieån ñöôïc naêng löïc caù nhaân, ñaøo taïo nhöõng ngöôøi lao ñoäng coù kyõ naêng ngheà nghieäp, naêng ñoäng saùng taïo, trung thaønh vôùi lyù töôûng ñoäc laäp daân toäc vaø chuû nghóa xaõ hoäi, coù yù chí laäp thaân laäp nghieäp, coù yù thöùc coâng daân goùp phaàn laøm cho daân giaøu nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû vaên minh phuïc vuï söï nghieäp xaây döïng vaø baûo veä toå quoác”. Ñeå phaùt trieån giaùo duïc ñaøo taïo, caàn ñoåi môùi toaøn dieän veà vieäc xaùc ñònh muïc ñích muïc tieâu ôû töøng caáp hoïc, baäc hoïc, ngaønh hoïc ñeán vieäc ñoåi môùi chöông trình, noäi dung, phöông phaùp, phöông tieän vaø kieåm tra ñaùnh giaù. ÔÛ baäc THPT khoâng chæ taäp trung chuaån bò cho hoïc sinh veà kieán thöùc xaõ hoäi hieän ñaïi maø caàn phaûi quan taâm nhieàu hôn ñeán vieäc reøn luyeän kyõ naêng kyõ xaûo caàn thieát ñeå hoïc sinh coù
theå hoïc leân, hoïc suoát ñôøi vaø böôùc vaøo cuoäc soáng xaõ hoäi moät caùch tích cöïc, chuù yù thöïc hieän coù hieäu quaû vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc, ñeå hình thaønh nhaân caùch toaøn dieän chuaån bò cho xaõ hoäi ngöôøi coâng daân toát phuø hôïp vôùi xu theá phaùt trieån chung cuûa theá giôùi hieän nay vaø töông lai. 2/ Giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT: 2.1. Khaùi nieäm ñaïo ñöùc: Con ngöôøi laø moät thöïc theå cuûa töï nhieân vaø xaõ hoäi vì theá con ngöôøi coù nhieàu moái quan heä trong ñoù coù moái quan heä vôùi töï nhieân vaø vôùi xaõ hoäi (giöõa caù nhaân vôùi caù nhaân, giöõa caù nhaân vôùi gia ñình, giöõa caù nhaân -taäp theå, toå chöùc coäng ñoàng xaõ hoäi).Söï nhaän thöùc cuûa moãi ngöôøi veà nhöõng moái quan heä tuaân theo nhöõng quy ñònh chuaån möïc cuûa xaõ hoäi ñöôïc bieåu hieän baèng nhöõng haønh ñoäng cuï theå haøng ngaøy. Nhöõng hoaït ñoäng ñoù baûo ñaûm quyeàn lôïi cho caùc thaønh vieân vaø cho söï phaùt trieån cuûa coäng ñoàng. Trong töø ñieån tieáng Vieät – Vieän ngoân ngöõ – Vieän khoa hoïc xaõ hoäi Vieät Nam 1992, trang 297 coù neâu:“Ñaïo ñöùc laø nhöõng tieâu chuaån, nguyeân taéc ñöôïc dö luaän xaõ hoäi thöøa nhaän, quy ñònh haønh vi quan heä cuûa con ngöôøi ñoái vôùi nhau vaø ñoái vôùi xaõ hoäi”. “ Ñaïo ñöùc laø nhöõng phaåm chaát toát ñeïp cuûa con ngöôøi, do tu döôõng theo nhöõng tieâu chuaån ñaïo ñöùc maø coù”. Vaäy ñaïo ñöùc laø moät heä thoáng nhöõng quy taéc nhöõng chuaån möïc maø qua ñoù con ngöôøi töï nhaän thöùc vaø ñieàu chænh haønh vi cuûa mình vì haïnh phuùc cuûa caù nhaân, lôïi ích cuûa taäp theå vaø coäng ñoàng. Ñaïo ñöùc ñöôïc hình thaønh raát sôùm trong xaõ hoäi nguyeân thuyû vaø bieán ñoåi phaùt trieån cuøng vôùi söï bieán ñoåi phaùt trieån cuûa xaõ hoäi. Nhöõng quan nieäm veà chính vaø taø, thieän vaø aùc, coù ñaïo ñöùc vaø voâ ñaïo ñöùc cuõng thay ñoåi theo sự thay ñoåi của xaõ hội. Ñaïo ñöùc mang tính giai caáp, caùc phaïm truø ñaïo ñöùc luoân phaûn aûnh ñòa vò vaø lôïi ích giai caáp nhaèm giaûi quyeát nhöõng maâu thuaãn giöõa caùi chung - rieâng trong noäi boä giai caáp vaø trong xaõ hoäi. -Ñôøi soáng ñaïo ñöùc cuûa moãi ngöôøi goàm coù : YÙ thöùc ñaïo ñöùc, tình caûm, nieàm tin ñaïo ñöùc, haønh vi ñaïo ñöùc, vaän ñoäng trong moái quan heä bieän chöùng. -YÙ thöùc ñaïo ñöùc: laø toaøn boä nhöõng quan nieäm veà thieän, aùc, löông taâm traùch nhieäm, haïnh phuùc, coâng baèng… vaø veà nhöõng quy taéc ñaùnh giaù,ù ñieàu chænh haønh vi öùng xöû giöõa caù nhaân vôùi xaõ hoäi, giöõa caù nhaân vôùi caù nhaân trong xaõ hoäi (9 trg trieát hoïc Maùc-Leânin NXB CTQG). - YÙ thöùc ñaïo ñöùc phaûn aûnh khả naêng töï chuû cuûa con ngöôøi laø söùc maïnh ñaëc bieät cuûa ñaïo ñöùc, laø neùt cô baûn quy ñònh göông maët ñaïo ñöùc cuûa con ngöôøi,cuõng laø bieåu hieän baûn chaát xaõ hoäi cuûa con ngöôøi. Vôùi yù nghóa ñoù, söï phaùt trieån yù thöùc ñaïo ñöùc laø nhaân toá bieåu hieän tieán boä xaõ hoäi. -YÙ thöùc ñaïo ñöùc bao goàm heä thoáng tri thöùc veà giaù trò vaø ñònh höôùng giaù trò ñaïo ñöùc, tình caûm vaø nieàm tin ñaïo ñöùc. Trong ñoù tình caûm ñaïo ñöùc laø yeáu toá quan troïng nhaát laø ñoäng löïc thuùc ñaåy caù nhaân, theå hieän nhöõng yù thöùc ñaïo ñöùc qua haønh vi cuûa mình.
-Söï bieåu hieän cuûa yù thöùc ñaïo ñöùc baèng nhöõng haønh ñoäng cuï theå goïi laø haønh vi ñaïo ñöùc. Haønh vi ñaïo ñöùc ñöôïc thöïc hieän thöôøng xuyeân trong cuoäc soáng haøng ngaøy seõ trôû thaønh nhöõng thoùi quen ñaïo ñöùc. - Tuy nhieân khi xem xeùt ñaïo ñöùc khoâng neân caên cöù vaøo keát quaû cuûa haønh vi maø phaûi löu yù ñeán söï hieåu bieát veà nhöõng chuaån möïc ñaïo ñöùc vaø nhöõng ñoäng cô caù nhaân theå hieän qua haønh vi ñoù. - Caùc giaù trò ñaïo ñöùc trong xaõ hoäi chuùng ta hieän nay laø theå hieän söï keát hôïp saâu saéc truyeàn thoáng ñaïo ñöùc toát ñeïp cuûa daân toäc vôùi xu theá tieán boä cuûa thôøi ñaïi, cuûa nhaân loaïi, ñoù laø: - Lao ñoäng saùng taïo, nguoàn goác cuûa moïi giaù trò laø moät nguyeân taéc ñaïo ñöùc coù yù nghóa chæ ñaïo trong söï giaùo duïc vaø töï giaùo duïc cuûa con ngöôøi hieän nay. - Yeâu nöôùc, thoáng nhaát vôùi yeâu queâ höông vaø yeâu chuû nghóa xaõ hoäi, thöïc hieän nghóa vuï coâng daân, soáng vaø laøm vieäc theo hieán phaùp phaùp luaät yeâu hoaø bình, tinh thaàn coäng ñoàng vaø quoác teá laø giaù trò ñaïo ñöùc cao caû cuûa con ngöôøi Vieät Nam. - Loøng nhaân aùi xaõ hoäi chuû nghóa, tinh thaàn ñoaøn keát, hôïp taùc giuùp ñôõ laãn nhau laø moät phaåm chaát ñaïo ñöùc cuûa nhaân caùch ñaõ ñöôïc hình thaønh, cuûng coá vaø phaùt trieån trong lòch söû cuûa daân toäc ta. - Thaùi ñoä xaây döïng vaø baûo veä moâi tröôøn g soáng, thaùi ñoä ñuùng ñaén vôùi töï nhieân laø theå hieän thaùi ñoä cuûa con ngöôøi ñoái vôùi ngöôøi khaùc, ñoái vôùi coäng ñoàng, vì theá cuõng theå hieän giaù trò ñaïo ñöùc môùi. - Thaùi ñoä ñoái vôùi baûn thaân ñöôïc xem xeùt nhö moät giaù trò ñaïo ñöùc theå hieän phaåm giaù löông taâm cuûa con ngöôøi chaân chính nhö: Tính trung thöïc, kyû luaät, töï giaùc, khieâm toán, töï troïng, leã pheùp, teá nhò, lòch söï, bieát kieàm cheá, kieân trì, duõng caûm. 2.2. Giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT: Giaùo duïc ñaïo ñöùc coù yù nghóa quan troïng haøng ñaàu trong toaøn boä coâng taùc giaùo duïc ôû nhaø tröôøng xaõ hoäi chuû nghóa. Baùc Hoà ñaõ daïy “Daïy cuõng nhö hoïc, phaûi bieát chuù troïng caû taøi laån ñöùc”. Ñöùc laø ñaïo ñöùc caùch maïng, ñoù laø caùi goác quan troïng “ ñaïo ñöùc laø caùi goác quan troïng cuûa con ngöôøi phaùt trieån toaøn dieän maø nhaø tröôøng phoå thoâng coù traùch nhieäm ñaøo taïo, do ñoù coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc phaûi ñöôïc xem laø then choát trong nhaø tröôøng. Neáu coâng taùc naøy ñöôïc quan taâm ñuùng möùc seõ coù taùc duïng thuùc ñaåy vieäc naâng cao chaát löôïng giaùo duïc toaøn dieän”. Giaùo duïc ñaïo ñöùc laø quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån yù thöùc, tình caûm,nieàm tin, haønh vi vaø thoùi quen ñaïo ñöùc cuûa hoïc sinh döôùi nhöõng taùc ñoäng coù muïc ñích coù keá hoaïch ñöôïc löïa choïn veà noäi dung phöông phaùp phöông tieän phuø hôïp vôùi ñoái töôïng giaùo duïc vaø söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi nhaát ñònh. Giaùo duïc ñaïo ñöùc trong nhaø tröôøng THPT laø moät quaù trình giaùo duïc boä phaän trong toång theå caû quaù trình giaùo duïc vaø coù quan heä bieän chöùng vôùi caùc boä phaän giaùo duïc khaùc nhö: giaùo duïc trí tueä, thaåm myõ,theå chaát, giaùo duïc lao ñoäng vaø höôùng nghieäp, giuùp hoïc sinh hình thaønh vaø phaùt trieån nhaân caùch toaøn dieän.
Quaù trình giaùo duïc ñaïo ñöùc gioáng nhö caùc quaù trình giaùo duïc khaùc laø coù söï tham gia cuûa chuû theå giaùo duïc vaø ñoái töôïng giaùo duïc. Chuû theå tham gia vaøo quaù trình giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh laø : Thaày coâ giaùo, cha meï hoïc sinh, vaø nhöõng löïc löôïng giaùo duïc trong xaõ hoäi. Hoïc sinh laø ñoái töôïng cuûa quaù trình giaùo duïc, chòu taùc ñoäng cuûa giaùo vieân vaø caùc löïc löôïng giaùo duïc khaùc. Hoïc sinh coøn laø chuû theå tích cöïc, töï giaùc tieáp thu caùc chuaån möïc ñaïo ñöùc vaø tham gia caùc hoaït ñoäng giao löu ñeå theå hieän caùc giaù trò ñaïo ñöùc. Muïc ñích cuûa giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT laø hình thaønh nhöõng phaåm chaát toát ñeïp trong nhaân caùch cuûa hoïc sinh. Noäi dung cô baûn cuûa giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT hieän nay cuõng chính laø nhöõng phaåm chaát ñaïo ñöùc quan troïng cuûa theá heä treû Vieät Nam caàn phaûi coù : ñoù laø lao ñoäng saùng taïo, yeâu nöôùc vaø yeâu chuû nghóa xaõ hoäi, yeâu hoaø bình, coù tinh thaàn coäng ñoàng vaø quoác teá, coù loøng nhaân aùi xaõ hoäi chuû nghóa tinh thaàn ñoaøn keát, hôïp taùc giuùp ñôõ laãn nhau coù thaùi ñoä xaây döïng vaø baûo veä moâi tröôøng, coù thaùi ñoä ñuùng ñaén vôùi töï nhieân vaø baûn thaân. Phöông phaùp giaùo duïc ñaøo taïo cho hoïc sinh goàm: -Phöông phaùp taùc ñoäng vaøo nhaän thöùc tình caûm : ñaøm thoaïi, tranh luaän, keå chuyeän, giaûng giaûi, khuyeân raên. -Phöông phaùp toå chöùc hoaït ñoäng thöïc tieãn : giao vieäc, reøn luyeän, taäp thoùi quen… -Phöông phaùp kích thích tình caûm vaø haønh vi: thi ñua, neâu göông, khen thöôûng, traùch phaït… -Khi söû duïng caùc phöông phaùp treân nhaø giaùo duïc caàn löu yù :  Baûo ñaûm tính nguyeân taéc quaù trình giaùo duïc.  Baûo ñaûm tính muïc tieâu, noäi dung cuûa giaùo duïc.  Phoái hôïp caùc phöông phaùp vôùi nhau.  Hieåu hoaøn caûnh vaø ñaëc ñieåm taâm lyù ñoái töôïng. Caùc hình thöùc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh nhö: -Giaùo duïc thoâng qua caùc giôø daïy vaên hoaù treân lôùp. -Giaùo duïc thoâng qua caùc hoaït ñoäng ngoaøi giôø leân lôùp.  Lao ñoäng,veä sinh tröôøng sôû, höôùng nghieäp.  Hoaït ñoäng vaên hoaù, vaên ngheä,TDTT, vui chôi giaûi trí.  Hoaït ñoäng tham quan, du lòch, caém traïi.  Hoaït ñoäng chính trò xaõ hoäi nhaân ñaïo. 3/ Quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT: Nhaø tröôøng laø moät cô quan giaùo duïc chuyeân bieät thöïc hieän chöùc naêng giaùo duïc vaø ñaøo taïo.Quaûn lyù nhaø tröôøng thöïc chaát laø quaù trình quaûn lyù lao ñoäng sö phaïm cuûa thaày,hoaït ñoäng hoïc taäp cuûa troø dieãn ra trong quaù trình daïy hoïc-giaùo duïc. Theo GSTS Phaïm Minh Haïc “Quaûn lyù nhaø tröôøng laø thöïc hieän ñöôøng loái giaùo duïc cuûa Ñaûng trong phaïm vi traùch nhieäm cuûa mình, ñöôïc nhaø tröôøng vaän haønh theo nguyeân lyù giaùo
duïc ñeå tieán tôùi muïc tieâu giaùo duïc, muïc tieâu ñaøo taïo ñoái vôùi ngaønh giaùo duïc –vôùi theá heä treû- vôùi tröôøng hoïc” Tröôøng THPT laø cô quan giaùo duïc cuûa Nhaø nöôùc. Hieäu tröôûng quaûn lyù nhaø tröôøng, quaûn lyù giaùo duïc theo theo cheá ñoä thuû tröôûng. Hieäu tröôûng chòu traùch nhieäm quaûn lyù toaøn dieän hoaït ñoäng giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng, trong ñoù coù giaùo duïc ñaïo ñöùc. Heä thoáng muïc tieâu quaûn lyù cuûa Hieäu tröôûng tröôøng THPT goàm: Thöïc hieän keá hoaïch thu nhaän hoïc sinh vaøo hoïc theo ñuùng chæ tieâu vaø tieâu chuaån, baûo ñaûm quyeàn ñöôïc hoïc taäp cuûa hoïc sinh. Baûo ñaûm chaát löôïng giaùo duïc toaøn dieän theo keá hoaïch vaø chöông trình maø Boä giaùo duïc ñaõ quy ñònh. Phaùt trieån taäp theå sö phaïm ñuû vaø ñoàng boä, naâng cao trình ñoä chuyeân moân, nghieäp vuï, tö töôûng chính trò vaø phaåm chaát ñaïo ñöùc ngheà nghieäp. Xaây döïng söû duïng baûo quaûn toát cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cuûa nhaø tröôøng phaùt huy hieäu quaû daïy vaø hoïc vaø caùc hoaït ñoäng giaùo duïc khaùc. Xaây döïng vaø hoaøn thieän toå chöùc chính quyeàn vaø phoái hôïp giöõa caùc ñoaøn theå quaàn chuùng trong tröôøng. Phaùt trieån vaø hoaøn thieän caùc moái quan heä giöõa giaùo duïc cuûa gia ñình vaø xaõ hoäi ñeå laøm toát coâng taùc giaùo duïc treû. Toå chöùc thöïc hieän toát coâng taùc vaên thö, tö lieäu, keá toaùn, taøi chính, chaáp haønh nghieâm chænh caùc quy ñònh cuûa nhaø nöôùc-phaùp luaät vaø giaùo duïc, thöôøng xuyeân caûi tieán toå chöùc tröôøng hoïc nhaèm naâng cao hieäu quaû giaùo duïc vaø coâng taùc khaùc,ñaûm baûo caùc nguyeân taéc quaûn lyù tröôøng hoïc. Ñaûm baûo söï laõnh ñaïo chaët cheõ cuûa caùc Caáp Uyû Ñaûng vaø chính quyeàn ñòa phöông cuûa caáùp treân ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa nhaø tröôøng, giöõ moái quan heä maät thieát vôùi caùc toå chöùc kinh teá, vaên hoaù, xaõ hoäi ôû ñòa phöông vaø loâi cuoán caùc toå chöùc ñoù tham gia vaøo söï nghieäp giaùo duïc hoïc sinh. Xaây döïng hoäi cha meï hoïc sinh, taïo moái quan heä maät thieát vôùi cha meï hoïc sinh nhằm goùp phaàn giaùo duïc toaøn dieän cho hoïc sinh trong ñoù coù giaùo duïc ñaïo ñöùc. Caùc phoù Hieäu tröôûng, giaùo vieân boä moân vaø giaùo vieân chuû nhieäm, thaày quaûn sinh, caùc toå chöùc trong tröôøng nhö Coâng ñoaøn, Ñoaøn thanh nieân cuøng tham gia phoái hôïp vaø giuùp Hieäu tröôûng quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh. Quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh tröôùc heát theå hieän ô ûcaùc chöùc naêng quaûn lyù giaùo duïc : Keá hoaïch hoaù, toå chöùc,chæ ñaïo, kieåm tra ñaùnh giaù. 3.1. Xaây döïn g keá hoaïch : Giaùo duïc ñaïo ñöùc laø moät quaù trình trong ñoù khaâu ñaàu tieân laø xaây döïng keá hoaïch. Keá hoaïch hoaù laø chöùc naêng quan troïng haøng ñaàu trong coâng taùc quaûn lyù. Vì thieáu tính keá hoaïch giaùo duïc khoù ñaït ñöôïc keát quaû cao. Laäp keá hoaïch laø quyeát ñònh tröôùc caùi gì caàn phaûi laøm, laøm nhö theá naøo, khi naøo laøm, vaø ai laøm caùi ñoù ( Nhöõng vaán ñeà coát yeáu cuûa quaûn lyù. Ngöôøi dòch Nguyeãn maïnh Quaân, Nguyeãn Ñaêng Daäu, NXB KHKT Haø Noäi 1993).
Laäp keá hoaïch la ømoät quaù trình ñoøi hoûi coù tri thöùc , xaùc ñònh ñöôøng loái vaø ñöa ra caùc quyeát ñònh treân cô sôû muïc tieâu, söï hieåu bieát vaø nhöõng ñaùnh giaù thaän troïng. Muoán keá hoaïch coù tính khaû thi vaø hieäu quaû caàn phaûi ñaàu tö suy nghó ñeå hoaïch ñònh töø nhöõng vaán ñeà chung nhaát ñeán nhöõng vaán ñeà cuï theå. Töø nhöõng vaán ñeà mang tính chieán löôïc ñeán nhöõng vaán ñeà mang tính chieán thuaät trong moãi giai ñoaïn. Khi xaây döïng keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh, ngöôøi Hieäu tröôûng caàn döïa treân nhöõng cô sôû sau: Phaân tích thöïc traïng giaùo duïc ñaïo ñöùc trong naêm hoïc. Thöïc traïng naøy theå hieän roõ trong baûng toång keát naêm hoïc. Qua ñoù thaáy ñöôïc öu vaø nhöôïc ñieåm cuûa coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc, nhöõng vaán ñeà gì coøn toàn taïi, töø ñoù xeáp öu tieân töøng vaán ñeà caàn giaûi quyeát. Phaân tích keá hoaïch chung cuûa ngaønh, tröôøng, töø ñoù xaây döïng keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc. Keá hoaïch naøy laø keá hoaïch cuï theå veà moät maët giaùo duïc quan troïng cuûa nhaø tröôøng, trong ñoù theå hieän söï thoáng nhaát giaùo duïc ñaïo ñöùc vôùi caùc maët giaùo duïc khaùc phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuï theå cuûa nhaø tröôøng. Tìm hieåu ñaëc ñieåm kinh teá, vaên hoaù,xaõ hoäi cuûa ñòa phöông. Vì quaù trình giaùo duïc ñaïo ñöùc thoáng nhaát bieän chöùng vôùi quaù trình xaõ hoäi, vôùi moâi tröôøng soáng. Tìm hieåu caùc chuaån möïc, giaù trò ñaïo ñöùc trong xaõ hoäi cuûa chuùng ta hieän nay vaø xu theá giaù trò ñaïo ñöùc treân theá giôùi ñeå xaây döïng noäi dung giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh. Xaùc ñònh ñieàu kieän giaùo duïc nhö cô sôû vaät chaát, taøi chính, quyõ thôøi gian,söï phoái hôïp vôùi löïc löôïng giaùo duïc trong tröôøng vaø ngoaøi tröôøng. Nhöõng yeâu caàu khi xaây döïng keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc : Keá hoaïch phaûi theå hieän ñöôïc tính khoa hoïc, keá thöøa, toaøn dieän, cuï theå vaø troïng taâm trong töøng thôøi kyø. Keá hoaïch phaûi phaùt huy nhöõng maët maïnh, khaéc phuïc nhöõng maët yeáu keùm, cuûng coá öu ñieåm, vaïch ra ñöôïc chieàu höôùng phaùt trieån trong vieäc hình thaønh ñaïo ñöùc ôû hoïc sinh. Keá hoaïch phaûn aûnh ñöôïc moái quan heä giöõa muïc ñích, muïc tieâu, noäi dung, phöông phaùp, phöông tieän, thôøi gian,hình thöùc toå chöùc, bieän phaùp, kieåm tra, ñaùnh giaù. Keá hoaïch theå hieän ñöôïc söï phaân caáp quaûn lyù cuûa Hieäu tröôûng, baûo ñaûm tính thoáng nhaát, ñoàng boä vaø cuï theå. Do ñoù vieäc xaây döïng keá hoaïch giaùo duïc noùi chung vaø ñaëc bieät laø keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc thì Hieäu tröôûng caàn quan taâm nhieàu ñeán hieäu quaû xaõ hoäi vaø ñoäng löïc muïc tieâu cuûa nhaø tröôøng, ñöa ra taàm nhìn môùi vaø tuyeân truyeàn ñeå laøm bieán ñoåi nhaän thöùc vaø haønh ñoäng cuûa caùc thaønh vieân trong nhaø tröôøng. Baûn keá hoaïch ñöôïc xaây döïng xong vaøo thaùng 7, thaùng 8. Sau ñoù pho åùbieán thaûo luaän ñoùng goùp trong laõnh ñaïo, Chi boä, Coâng ñoaøn, Ñoaøn thanh nieân, caùc toå tröôûng vaø sau ñoù phoå bieán cho toaøn theå caùn boä, giaùo vieân, coâng nhaân vieân vaøo thaùng 9 thoâng qua hoäi nghò Coâng nhaân vieân chöùc. Vieäc thaønh laäp keá hoaïch khoâng ñôn thuaàn laø quaù trình lyù thuyeát (naèm treân baøn giaáy )maø phaûi thöïc hieän. Do ñoù phaûi coù yeáu toá con ngöôøi tham gia vaøo.Vì vaäy xaây döïng keá hoaïch
khoâng nhöõng ñöôïc coi laø quaù trình töông taùc giöõa con ngöôøi vôùi con ngöôøi, con ngöôøi vôùi keá hoaïch maø coøn phaûi coù söï giaûi thích, quyeát ñònh vaø löïa choïn. 3.2. Toå chöùc thöïc hieän keá hoaïch. Laø xeáp ñaët moät caùch khoa hoïc nhöõng yeáu toá, nhöõng löôïng ngöôøi, nhöõng daïng hoaït ñoäng cuûa taäp theå ngöôøi lao ñoäng thaønh moät heä toaøn veïn, baûo ñaûm cho chuùng töông taùc vôùi nhau moät caùch toái öu ñöa heä tôùi muïc tieâu. Toå chöùc chính laø sinh thaønh ra heä toaøn veïn, taïo ra hieäu öùng toå chöùc. Leânin: “Moät traêm ngöôøi seõ maïnh hôn moät ngaøn ngöôøi khi moät traêm ngöôøi naøy bieát toå chöùc laïi thì noù seõ nhaân söùc maïnh leân möôøi laàn”. Toå chöùc thöïc hieän giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh phaûi xuaát phaùt töø quan ñieåm phaùt huy tính tích cöïc, chuû ñoäng cuûa hoïc sinh. Hoïc sinh laø chuû theå cuûa hoaït ñoäng nhaän thöùc vaø reøn luyeän phaåm chaát ñaïo ñöùc döôùi söï toå chöùc vaø höôùng daãn cuûa giaùo vieân. Coù nhö vaäy thì nhöõng chuaån möïc giaù trò ñaïo ñöùc cuûa xaõ hoäi seõ trôû thaønh nhöõng phaåm chaát rieâng trong nhaân caùch cuûa hoïc sinh. Toå chöùc thöïc hieän vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT coù lieân quan maät thieát ñeán vieäc toå chöùc hoaït ñoäng hoïc taäp vaên hoaù trong nhaø tröôøng. Quaù trình toå chöùc thöïc hieän keá hoaïch goàm: Giaûi thích muïc tieâu, yeâu caàu, cuûa keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc. Thaûo luaän bieän phaùp thöïc hieän keá hoaïch. Saép xeáp boá trí nhaân söï, phaân coâng traùch nhieäm quaûn lyù, huy ñoäng cô sôû vaät chaát, kinh teá. Khi saép xeáp boá trí nhaân söï, Hieäu tröôûng phaûi bieát ñöôïc phaåm chaát vaø naêng löïc cuûa töøng ngöôøi, maët maïnh, maët yeáu, neáu caàn coù theå phaân coâng theo töøng “eâ kíp”ñeå coâng vieäc ñöôïc tieán haønh moät caùch thuaän lôïi vaø coù hieäu quaû. Ñònh roõ tieán trình, tieán ñoä thöïc hieän. Thôøi gian baét ñaàu, thôøi haïn keát thuùc. Trong vieäc toå chöùc thöïc hieän, Hieäu tröôûng caàn taïo ñieàu kieän cho ngöôøi tham gia phaùt huy tinh thaàn töï giaùc, tích cöïc, phoái hôïp cuøng nhau hoaøn thaønh toát nhieäm vuï. 3.3. Chæ ñaïo thöïc hieän keá hoaïch: Chæ ñaïo laø höôùng daãn cuï theå theo moät ñöôøng loái chuû tröông nhaát ñònh (trang 164 töï ñieån…). Chæ ñaïo thöïc hieän keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc trong nhaø tröôøng phoå thoâng laø chæ huy, ra leänh cho caùc boä phaän trong nhaø tröôøng thöïc hieän nhöõng nhieäm vuï ñeå baûo ñaûm vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc dieãn ra ñuùng höôùng, ñuùng keá hoaïch, taäp hôïp vaø phoái hôïp caùc löïc löôïng giaùo duïc sao cho ñaït hieäu quaû. Trong quaù trình chæ ñaïo, Hieäu tröôûng caàn kieåm tra giaùm saùt vieäc thöïc hieän keá hoaïch baèng caùch thu thaäp thoâng tin chính xaùc, phaân tích toång hôïp, xöû lyù thoâng tin ñeå ñöa ra nhöõng quyeát ñònh ñuùng ñaén. Coù theå ñoù laø nhöõng quyeát ñònh ñieàu chænh, söûa sai(neáu thaáy keá hoaïch coù vaán ñeà chöa phuø hôïp vôùi thöïc tieãn) ñeå hoaït ñoäng giaùo duïc ñaïo ñöùc dieãn ra theo ñuùng keá hoaïch.