intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: Nguyên nhân suy thoái kinh tế Nhật Bản trong những năm 1990

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

145
lượt xem
31
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Không chỉ là nước có nền văn hoá tiến bộ mà Nhật Bản còn là một nước có nền kinh tế phát triển hàng đầu thế giới chỉ sau Mỹ. Có được những thành quả như vậy cũng bởi Nhật Bản là quốc đảo,bao bọc bởi vô vàn hòn đảo lớn, nhỏ do vậy đã tạo cho con người Nhật Bản một ý chí rất ham học hỏi và muốn vươn lên. Tuy là một nước nghèo tài nguyên nhưng Nhật Bản không phải dựa vào tài nguyên dồi dào như các nước khác để làm giàu mà Nhật Bản...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Nguyên nhân suy thoái kinh tế Nhật Bản trong những năm 1990

  1. Luận Văn Đề Tài: Nguyên nhân suy thoái kinh tế Nhật Bản trong những năm 1990
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 ®Ò c­¬ng nguyªn nh©n suy tho¸i kinh tÕ NhËt B¶n trong nh÷ng n¨m 1990 I.Lêi nãi ®Çu II. Nh÷ng nguyªn nh©n 1.Nh÷ng m©u thuÉn cña mét x· héi ®Çu c¬ vµ sù ®æ vì cña nÒn kinh tÕ bong bãng 2.Sù yÕu kÐm, l¹c hËu cña hÖ thèng ng©n hµng, tµi chÝnh NhËt B¶n 3.Sù giµ ho¸ d©n sè vµ g¸nh nÆng cña c¸c chÝnh s¸ch b¶o ®¶m phóc lîi x· héi 4.Bé m¸y nhµ n­íc yÕu kÐm,chÝnh trÞ kh«ng æn ®Þnh 5.Nh÷ng h¹n chÕ, bÊt cËp cña m« h×nh kinh tÕ NhËt b¶n tr­íc nh÷ng yªu cÇu th¸ch thøc míi cña thêi ®¹i 6.N¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ NhËt b¶n ngµy nay ®· bÞ suy yÕu so víi mét sè n­íc ph¸t triÓn kh¸c tr­íc yªu cÇu cña qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸-khu vùc ho¸ kinh tÕ. 7.Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ §«ng ¸. III.KÕt luËn. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 I.Lêi nãi ®Çu. Kh«ng chØ lµ n­íc cã nÒn v¨n ho¸ tiÕn bé mµ NhËt B¶n cßn lµ mét n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn hµng ®Çu thÕ giíi chØ sau Mü. Cã ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ nh­ vËy còng bëi NhËt B¶n lµ quèc ®¶o,bao bäc bëi v« vµn hßn ®¶o lín, nhá do vËy ®· t¹o cho con ng­êi NhËt B¶n mét ý chÝ rÊt ham häc hái vµ muèn v­¬n lªn. Tuy lµ mét n­íc nghÌo tµi nguyªn nh­ng NhËt B¶n kh«ng ph¶i dùa vµo tµi nguyªn dåi dµo nh­ c¸c n­íc kh¸c ®Ó lµm giµu mµ NhËt B¶n lµm giµu b»ng chÝnh bé ãc s¸ng t¹o vµ ®«i bµn tay cÇn cï cña m×nh. Trong hai cuéc chiÕn trµnh thÕ giíi NhËt B¶n lµ n­íc ®i x©m chiÕm thuéc ®Þa, muèn thèng trÞ vµ v¬ vÐt cña c¶i. Nh­ng sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai th× NhËt B¶n bÞ thiÖt h¹i nÆng nÒ, nhÊt lµ vÒ kinh tÕ, nh­ng sau ®ã NhËt B¶n ®· nhanh chãng phôc håi nÒn kinh tÕ cña m×nh vµ ngµy cµng ph¸t triÓn vêi tèc ®é t¨ng tr­ëng thÇn kú. Nh­ng ®Õn thËp niªn 90 nÒn kinh tÕ cña NhËt B¶n bÞ suy tho¸i trÇm träng, thËm chÝ khñng ho¶ng nÆng nÒ, cô thÓ: N¨m 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 2000 GDP 4.6 4.7 4.9 5.5 2.9 0.4 0.3 0.6 1.4 2.9 -0.7 -1.9 0.5 1.2 (%) Nguån: 1987-1997 Nikkei Shimbun vµ Japan Research Quaterly, Spring 1997 vµ Winter 1996/1997_1998-2000: Monthly Economic Report, October 2000 ( sè liÖu 2000 lµ dù b¸o) EPA, Japan. Qua b¶ng trªn cho ta thÊy r»ng tõ n¨m 1990 tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña NhËt B¶n b¾t ®Çu suy tho¸i, n¨m 1990 lµ 5,5% th× n¨m 1991 chØ cßn 2,9%… VËy nguyªn nh©n cña nã lµ g×? Sau ®©y chóng ta sÏ xem xÐt, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ mét sè nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng suy tho¸i cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n trong nh÷ng n¨m cña thËp niªn 90. II. Nguyªn nh©n Cã thÓ lý gi¶i t×nh h×nh trªn ®©y bëi c¸c c¸ch tiÕp cËn kh¸c nhau dÉn ®Õn x¸c ®Þnh kh«ng gièng nhau vÒ c¸c lo¹i nguyªn nh©n. Song trong mét ®Ò tµi nhá nµy em xin nªu ra mét sè nguyªn nh©n chÝnh g©y nªn sù suy tho¸i kinh tÕ NhËt B¶n trong nh÷ng n¨m 90. 1.Nh÷ng m©u thuÉn cña mét x· héi ®Çu c¬ vµ sù ®æ vì cña nÒn kinh tÕ bong bãng. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 §©y còng cã thÓ coi lµ nguyªn nh©n ng¾n h¹n trùc tiÕp dÉn ®Õn suy tho¸i kinh tÕ hÇu nh­ kÐo dµi trong c¶ thËp niªn 90 cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n. Kinh tÕ bong bãng chÝnh lµ nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng cùc nhanh cña kinh tÕ NhËt B¶n vµo cuèi thËp niªn 80, song ®ã kh«ng ph¶i lµ t¨ng tr­ëng thùc sù tõ sù ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt nh­ c¸c thêi kú tr­íc ®ã mµ chñ yÕu t¨ng tr­ëng gi¶ t¹o do sù ®Çu c¬ vµo mua b¸n bÊt ®éng s¶n, tr¸i phiÕu, c¸c hµng ho¸ nghÖ thuËt cã gi¸ trÞ lín. §ång thêi víi hiÖn t­îng ®Çu c¬ nµy vÒ phÝa chÝnh phñ NhËt B¶n vµo nh÷ng n¨m ®ã ®Ó ®èi phã víi sù lªn gi¸ m¹nh cña ®ång yªn sau hiÖp ­íc Plaza 1985 ®· duy tr× kÐo dµi mét chÝnh s¸ch l·i suÊt cho vay thÊp, khiÕn cho c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ bu«n b¸n bÊt ®éng s¶n, tr¸i phiÕu… cµng ra t¨ng m¹nh t¹o nªn sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ cùc nhanh vµo cuèi nh÷ng n¨m 1980, cô thÓ: 1986 1987 1988 1990 2,5% 4,6% 4,9% 5,5% ChÝnh sù t¨ng tr­ëng qu¸ m¹nh nµy khiÕn nhiÒu nhµ ®Çu t­ bÞ chi phèi bëi ý nghÜ kh«ng t­ëng lµ nhÊt ®Þnh hµng ho¸ cña thÞ tr­êng tiÒn tÖ sÏ t¨ng tr­ëng theo thêi gian vµ do ®ã cµng kÝch thÝch hä ®Çu t­ m¹nh vµo thÞ tr­êng hµng ho¸ nµy. §©y chÝnh lµ ¶o t­ëng vÒ mét nÒn kinh tÕ bong bãng, nã t¨ng cùc nhanh nh­ bong bãng xµ phßng ®Ó råi sôp ®æ ngay tr­íc m¾t.Lo ng¹i tr­íc sù gia t¨ng kh¸c th­êng ®ã cña nÒn kinh tÕ, chÝnh phñ NhËt B¶n th«ng qua hÖ thèng ng©n hµng nhµ n­íc ®· véi vµng n©ng cao l·i suÊt cho vay lªn tíi møc 6% kÓ tõ ngµy 30/8/1989 vµ liªn tôc gi÷ ë møc nµy cho tíi ngµy 1/7/1990. Ngay sau khi cã biÖn ph¸p cùc ®oan nµy, nhu cÇu vay tiÒn mua ®Êt ,mua c¸c t¸c phÈm nghÖ thuËt, cæ phiÕu, chøng kho¸n ®· kh«ng cßn vµ gi¸ c¶ c¸c lo¹i hµng nµy sôt xuèng rÊt nhanh. C¸c doanh nghÞÖp, c¸c nhµ kinh doanh c¸ thÓ tr­íc ®ã ®· “chèt”dån vèn ®Çu t­. (b»ng vèn tù cã, vèn vay ng©n hµng, vèn do ph¸t hµnh tr¸i phiÕu huy ®éng vèn cña c¸c nhµ ®Çu t­, cña vèn nhµn rçi trong d©n chóng…) ®Òu bÞ l©m vµo t×nh tr¹ng bi ®¸t,kh«ng thÓ tr¶ næi kho¶n nî do gi¸ trÞ tµi s¶n ®Çu t­ tôt xuèng . nÒn kinh tÕ bong bãng ®· bÞ ®æ vì hoµn toµn thay thÕ vµo lµ t×nh tr¹ng suy tho¸i, tr× trÖ kÐo dµi suèt c¶ thËp niªn 90 nh­ ®· thÊy . G¸nh chÞu thiÖt h¹i ®Çu tiªn vµ còng lµ nghiªm träng nhÊt lµ hÖ thèng c¸c ng©n hµng vµ c¸c c«ng ty tµi chÝnh tÝn dông . TÝnh ®Õn cuèi n¨m 1995 , nghÜa lµ sau 5n¨m nÒn kinh tÕ bong bãng bÞ ®æ vì , ®· cã hµng lo¹t c«ng ty bÞ ph¸ s¶n ,kh«ng cã tiÒn tr¶ nî ng©n hµng, khiÕn cho tæng sè nî khã ®ßi cña ng©n hµng ®· lªn tíi 40.000 tû yªn (t­¬ng ®­¬ng víi 400 tû 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 USD). NhiÒu ng©n hµng vµ c«ng ty tµi chÝnh l©m vµo c¶nh hÕt søc khã kh¨n thËm chÝ bÞ ®æ vì theo, trong ®ã cã c¶ 11 ng©n hµng vµo lo¹i m¹nh nhÊt cña NhËt B¶n nh­ng còng lµ m¹nh nhÊt cña thÕ giíi khi ®ã ®· ph¶i gi¶m tíi 10% kh¶ n¨ng ho¹t ®éng trong 2 n¨m 1994, 1995. Riªng ng©n hµng Sumitomo còng vµo lo¹i lín nhÊt thÕ giíi ë thêi ®iÓm ®ã ®· bÞ lç tíi 3 tû USD vµo ®Çu n¨m 1995. Th¸ng 4-1997 c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä Nissan ®· bÞ ph¸ s¶n, më ®Çu cho lµn sãng ph¸ s¶n cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh NhËt B¶n ®· x¶y ra ®ång lo¹t vµo th¸ng 11 vµ 12 n¨m ®ã. §ã lµ sù kiÖn 5 tæ chøc tµi chÝnh lín nhÊt cña NhËt B¶n ®· bÞ ph¸ s¶n: C«ng ty chøng kho¸n Sanyo; C«ng ty chøng kho¸n Yamaichi; C«ng ty chøng kho¸n Maruso; ng©n hµng Hokkaido Takushoku; ng©n hµng Tokuyo ®· bÞ ph¸ s¶n, c«ng ty chøng kho¸n Sanyo ®· ®Ó l¹i mãn nî 3000 tû yªn, cßn lín h¬n c¶ kho¶n nî khã ®ßi cña NhËt B¶n ë Th¸i Lan. C¸c tæ chøc cßn l¹i: Yamaichi ®Ó l¹i mãn nî 3000 tû yªn,Maruso 46,34 tû yªn, Hokkaido Takushoku 1,5 tû yªn, Tokuyo 59 tû yªn. Kinh tÕ suy tho¸i lµm cho ngµy cµng cã nhiÒu c«ng ty kh«ng thanh to¸n ®­îc c¸c kho¶n nî ®· vay ng©n hang vµ do ®ã c¸c ng©n hµng kh«ng nh÷ng kh«ng cã tiÒn cho c¸c khoµn vay míi mµ nguy c¬ ph¸ s¶n còng ngµy cµng t¨ng lªn. Theo Côc kÕ ho¹ch kinh tÕ NhËt B¶n (EPA) ­íc tÝnh ®Õn thêi ®iÓm n¨m 1998 tæng gi¸ trÞ c¸c kho¶n nî khã ®ßi trong n­íc cña ng©n hµng ®· lªn tíi 800 tû USD chiÕm 20% tæng sè tÝn dông cña toµn bé hÖ thèng ng©n hµng Nhµ n­íc, céng víi kho¶ng 300 tû USD cho c¸c n­íc ch©u ¸ khi ®ã ®ang bÞ khñng ho¶ng vay còng cã nguy c¬ khã ®ßi. TÝnh ®Õn trong n¨m 1998 ®· cã tíi 19 ng©n hµng hµng ®Çu NhËt B¶n ®Òu cã sè nî lín h¬n sè tµi s¶n ®¨ng ký. §Æc biÖt trÇm träng lµ tr­êng hîp ng©n hµng tÝn dông dµi h¹n NhËt B¶n ®· cã sè nî rÊt lín kh«ng thÓ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®­îc vµ chØ riªng trong n¨m 1998, ®Ó cøu v·n nguy c¬ ph¸ s¶n cña ng©n hµng nµy chÝnh phñ ®· ph¶i chi h¬n 400 tû USD… T×nh tr¹ng trªn ®· khiÕn cho giíi ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc kh«ng cßn lßng tin ®èi víi thÞ tr­êng tµi chÝnh NhËt B¶n. Ngay tõ 1995, nhiÒu tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ cña n­íc ngoµi t¹i NhËt B¶n ®· rót khái Tokyo vµ chuyÓn sang thÞ tr­êng tµi chÝnh kh¸c ë ch©u ¸. §ång thêi víi t×nh tr¹ng bi ®¸t cña hÖ thèng c¸c c¬ quan tµi chÝnh tiÒn tÖ lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña nhiÒu c«ng ty NhËt B¶n còng bÞ thua lç, dÉn ®Õn ph¸ s¶n. TÝnh ®Õn n¨m 1995 ®· cã tíi 15000 c«ng ty cña NhËt bÞ ph¸ s¶n, §Æc biÖt n¨m 1998 chØ tÝnh riªng 6 th¸ng ®Çu n¨m sè c¸c doanh nghiÖp ph¸ s¶n ®· lªn tíi con sè 10262. Kinh tÕ suy tho¸i ®· gi¸ng c¶ vµo nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän, trô cét cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n nh­: ®iÖn tö, tin häc, c¶ 5 c«ng ty s¶n xuÊt m¸y tÝnh c¸ nh©n lín nhÊt cña NhËt B¶n lµ : Hitachi, Toshiba, ®iÖn c¬ Mitsubishi,Matssusshita vµ Fujitsu ®Òu bÞ sa sót trong s¶n xuÊt kinh doanh. N¨m 1997 lîi 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 nhuËn cña Hitachi bÞ gi¶m tíi 90%; ®iÖn c¬ Mitsubishi bÞ thua lç ®Õn 40 tû yªn. N¨m 1999, nh­ ®· biÕt kinh tÕ NhËt B¶n tuy cã phôc håi trë l¹i song cßn rÊt mong manh, chËm ch¹p, víi tèc ®é t¨ng tr­ëng kho¶ng 0,5%. Trong t×nh tr¹ng ®ã ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp ®· cã phÇn nµo bÞ thua thiÖt, song nh×n chung lîi nhuËn thu ®­îc vÉn ch­a thÓ t¨ng trë l¹i nh­ tr­íc thêi kú suy tho¸i. Ch¼ng h¹n trong 6 th¸ng ®Çu n¨m tµi chÝnh 1999 doanh thu cña Sogo Shaha hµng ®Çu NhËt B¶n lµ Mitsubishi, Mitsui, Marubenni, Sumitomo, Itochu vµ Nissho_iwai ®Òu vÉn bÞ gi¶m thuÕ 2 con sè. Trong ®ã lîi nhuËn cña Mitsubishi gi¶m 27,4%,Manubenni gi¶m 53,6%, Mitsui gi¶m 10% vµ Sunitomo gi¶m 31,5% so víi cïng kú n¨m ngo¸i… 2.Sù yÕu kÐm, l¹c hËu cña hÖ thèng ng©n hµng tµi chÝnh NhËt B¶n . §©y lµ lo¹i nguyªn nh©n dµi h¹n, c¬ b¶n vµ trùc tiÕp khiÕn cho kh«ng nh÷ng chÝnh phñ NhËt B¶n kh«ng thÓ kh¾c phôc cã hiÖu qu¶ sù ®æ ví nÒn kinh tÕ bong bãng vµo ®Çu thËp niªn 90 mµ tõ ®ã cßn lµm kÐo dµi sù suy tho¸i kinh tÕ trong suèt nh÷ng n¨m 1990. ChÝnh sù yÕu kÐm, l¹c hËu cña hÖ thèng ng©n hµng tµi chÝnh NhËt B¶n ®· cµng lµm cho kinh tÕ NhËt B¶n l©m vµo khñng ho¶ng suy tho¸i ®Õn ®Ønh cao trÇm träng trong 2 n¨m 1997,1998 do sù t¸c ®éng tiªu cùc ®ång thêi cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ §«ng ¸. Sù yÕu kÐm, l¹c hËu thÓ hiÖn ë mét sè khÝa c¹nh c¬ b¶n sau: - HÖ thèng ng©n hµng tµi chÝnh NhËt B¶n ®· nhiÒu n¨m chÞu d­íi sù kiÓm so¸t chÆt chÏ cña bé tµi chÝnh ng©n hµng NhËt B¶n lµ c¸c c¬ quan ®¹i diÖn cho chÝnh phñ NhËt B¶n ®· kh«ng cßn phï hîp víi ®iÒu kiÖn KHKT vµ tù do c¹nh tranh ngµy nay. - Liªn kÕt trong c¸c quan chøc chÝnh phñ ( thuéc bé tµi chÝnh, bé c«ng th­¬ng vµ ng©n hµng NhËt B¶n ) víi giíi doanh nghiÖp t­ nh©n ( chñ yÕu lµ c¸c c«ng ty lín ) ®· tá ra cµng bÞ tha ho¸, biÕn chÊt, dÉn ®Õn c¸c tÖ n¹n ®Çu c¬, tham nhòng, vô lîi c¸ nh©n trong khi lîi Ých tËp thÓ, Nhµ n­íc bÞ thua thiÖt kh«ng nh÷ng thÕ cßn lµm tha ho¸ ®¼ng cÊp chÝnh trÞ NhËt b¶n Vµo nh÷ng n¨m tr­íc thËp niªn 90, NhËt B¶n ®· cã 7 trong sè 10 ng©n hµng ®øng ®Çu thÕ giíi, nh­ng tõ cuèi thËp niªn 90 theo kÕt qu¶ ®iÒu tra so s¸nh xÕp h¹ng trong 20 ng©n hµng hµng ®Çu thÕ giíi víi 20 ng©n hµng hµng ®Çu NhËt B¶n cã th­ h¹ng rÊt thÊp so víi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi, cô thÓ c¸c ng©n hµng NhËt B¶n ®· tôt hËu kho¶ng 10 so víi c¸c ng©n hµng Mü. Cã t×nh tr¹ng nµy lµ do c¸c ng©n hµng Mü còng nh­ c¸c ng©n hµng nhiÒu n­íc t­ b¶n kh¸c cña Ph­¬ng T©y ®ªu lu«n ph¶i v­¬n lªn trong m«i tr­êng c¹nh tranh gay g¾t, do ®ã ngµy cµng lín m¹nh h¬n, trong khi c¸c ng©n hµng NhËt B¶n l¹i ®­îc tån t¹i, ph¸t triÓn trong 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 mét m«i tr­êng “ C­ng chiÒu” bëi viÖc thi hµnh cuéc sèng b¶o hé qu¸ møc trong suèt nhiÒu n¨m qua cña chÝnh phñ NhËt B¶n dÉn tíi sù c¹nh tranh cña c¸c ng©n hµng NhËt B¶n rÊt yÕu kem tr­íc nh÷ng sãng giã cña suy tho¸i kinh tÕ mµ næi bËt nhÊt lµ trong lÜnh vùc tµi chÝnh- tiÒn tÖ nh­ ®· thÊy trong suèt thËp niªn 90 võa qua. Thªm vµo ®ã lµ nh÷ng “mçi quan hÖ bÊt minh” trong kh«ng Ýt quan chøc chÝnh phñ víi kinh doanh nhÊt lµ víi giíi chñ ng©n hµng ®· dÉn ®Õn nhiÒu vô tham nhòng nghiªm träng mµ tr­íc khi ch­a bÞ phanh phui ra ®Òu ®· ®­îc b­ng bÝt, che giÊu bëi sù cÊu kÕt chÆt chÏ trong c¸c tÇng líp ®ã. C«ng ty chøng kho¸n Yamaichi sau khi ph¸ s¶n, c¬ quan ®iÒu tra ®· ph¸t hiÖn ra r»ng c«ng ty nµy cßn giÊu ®Õn 260 tû Yªn t¹i ng©n hµng Fuji. Cßn víi hai ng©n hµng Nippon Credit vµ Long term Credit sau khi quèc h÷u ho¸, c¬ quan gi¸m s¸t tµi chÝnh NhËt B¶n (FSA) míi ph¸t hiÖn ra tæng sè nî khã ®ßi cña hai ng©n hµng nµy sai lÖch tíi 1500 tû Yªn so víi con sè c«ng bè, trong ®ã riªng c¸c kho¶n nî kh«ng thÓ ®ßi ®­îc ®· lªn tíi 261 tû yªn. Ngµy 25-12-1998, FSA ®· c«ng bè tæng sè nî khã ®ßi cña 17 ng©n hµng lín nhÊt NhËt B¶n lµ 49499 tû yªn, cao h¬n 12,5 % so víi sè liÖu 44093 tû yªn mµ c¸c ng©n hµng tù to¸n. 3.Sù giµ ho¸ d©n sè vµ g¸nh nÆng cña c¸c chÝnh s¸ch b¶o ®¶m phóc lîi x· héi. Sù giµ ho¸ d©n sè ®ang gia t¨ng ë NhËt B¶n vÒ thùc chÊt chÝnh lµ do t¸c ®éng tÝch cùc cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ NhËt B¶n tõ nhiÒu n¨m tr­íc ®©y. Kinh tÕ ph¸t triÓn dÉn theo thu nhËp vµ møc sèng thùc tÕ cao cïng víi c¸c chÝnh s¸ch b¶o ®¶m phóc lîi x· héi ®èi víi ng­êi giµ ®ang gia t¨ng lµ nguyªn nh©n chñ yÕu khiÕn cho tuæi thä cña ng­êi NhËt B¶n t¨ng lªn, sè ng­êi giµ tõ 65 tuæi trë lªn ngµy cµng gia t¨ng, chiÕm 15% d©n sè. Ngoµi ra cßn cã nguyªn nh©n t©m lý x· héi kh¸c n÷a, líp trÎ NhËt B¶n vèn ®· quen víi nÕp sèng thùc dông, trong cuéc sèng c«ng nghiÖp l¹i qu¸ khÈn tr­¬ng, c¨ng th¼ng v× thÕ phÇn lín trong sè hä ho muèn sinh con hoÆc cïng l¾m chØ sinh 1 con. Ngoµi ra cßn cã nh÷ng ng­êi kh«ng muèn kÕt h«n, thÝch sèng ®éc th©n… TÊt c¶ nh÷ng nguyªn nh©n ®ã ®· khiÕn cho x· héi NhËt B¶n ®¸ng ®øng tr­íc nguy c¬ lín vÒ sù mÊt c©n ®èi c¬ cÊu d©n sè : Sè ng­êi giµ t¨ng nhanh nh­ng ngµy cµng Ýt trÎ em. N­íc Mü ngµy nay còng ®ang ®øng tr­íc th¸ch thøc giµ ho¸ d©n sè nh­ng tû lÖ sinh vÉn cao h¬n so víi NhËt B¶n v× b×nh qu©n 1 phô n÷ NhËt B¶n chØ sinh 1,42 con trong khi ë Mü lµ 2,019. Cßn so víi Trung Quèc vµ ViÖt Nam th× l¹i hoµn toµn tr¸i l¹i, ViÖt Nam vµ Trung Quèc ®­îc coi lµ nh÷ng n­íc cã d©n sè kh¸ trÎ. ¶nh h­ëng cña vÊn ®Ò giµ ho¸ vµ tû lÖ sinh thÊp trªn ®èi víi nÒn kinh tÕ NhËt B¶n tr­íc hÕt ®· g©y nªn t×nh tr¹ng thiÕu søc lao ®éng nhÊt lµ lùc l­îng lao ®éng trÎ ®­îc ®µo t¹o 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 cã kü thuËt míi ®· bÞ gi¶m sót m¹nh, tõ ®ã ¶nh h­ëng xÊu trùc tiÕp ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng x· héi vµ lµm gi¶m t¨ng tr­ëng x· kinh tÕ. Ngoµi ra cßn ph¶i kÓ ®Õn c¸c tiªu cùc kh¸c n÷a nh­: Thø nhÊt, gi¶m sót thu nhËp vµ søc mua bëi ng­êi giµ mua s¨m Ýt h¬n so víi giíi trÎ nhiÒu; Thø hai, lµm cho tû lÖ tÝch luü gia ®×nh gi¶m do ®ã lµ gi¶m ®Çu t­ vµo ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ; Thø ba, lµ gi¶m ®ãng thuÕ, gi¶m ®ãng gãp tiÒn h­u dÉn ®Õn t¨ng g¸nh n¨ng cho ng©n s¸ch nhµ n­íc trong viÖc thùc th ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng céng vµ c¸c chÝnh s¸ch b¶o ®¶m phóc lîi x· héi; Thø t­ n÷a lµ sÏ g©y nªn t×nh tr¹ng ngµy cµng gi¶m bít d©n sè cña n­íc NhËt B¶n. Ngay tõ n¨m 1997, c¸c nhµ nh©n khÈu häc ®· lµm phÐp tÝnh thèng kª dù b¸o, d©n sè NhËt B¶n khi ®ã lµ 126 triÖu, nh­ng cã thÓ ®¹t 128 triÖu vµo n¨m 2007 ®Ó råi suy gi¶m nghiªm träng chØ con 67 triÖu vµo n¨m 2100 nÕu nh­ NhËt B¶n vÉn duy tr× tû lÖ sinh nh­ lóc ®ã lµ 1,42 con/ 1 phô n÷ vµ tuæi thä cña ng­êi giµ vÉn ®­îc kÐo dµi nh­ hiÖn nay. Nh­ vËy, víi xu h­íng giµ ho¸ d©n sè cña NhËt B¶n ®ang gia t¨ng sÏ ¶nh h­ëng rÊt xÊu ®Õn kinh tÕ NhËt B¶n trong nh÷ng n¨m 90 vµ trong t­¬ng lai n÷a. 4. Bé m¸y nhµ n­íc yÕu kÐm, chÝnh trÞ kh«ng æn ®Þnh. Tõ sù ®æ vì cña nÒ kinh tÕ bong bãng cho ®Õn suy tho¸i kinh tÕ hÇu nh­ kÐo dµi c¶ thËp niªn 90, c¸c nhµ ph©n tÝch ®· t×m nguyªn nh©n cña t×nh h×nh nµ vµ thÊy r»ng kh«ng thÓ kh«ng nh¾c ®Õn mét nguyªn nh©n rÊt quan träng ®ã lµ bé m¸y Nhµ n­íc yÕu kÐm trong n¨ng lùc l·nh ®¹o, qu¶n lý víi kh«ng Ýt vô bª bèi tham nhòng cña c¸c quan chøc chÝnh phñ vµ t×nh h×nh chÝnh trÞ NhËt B¶n ®· dÉn ®Õn phøc t¹p, kh«ng æn ®Þnh. Cã thÓ nãi r»ng chÝnh nh÷ng yÕu kÐm trong vai trß l·nh ®¹o chÝnh trÞ vµ qu¶n lý ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ trong bèi c¶nh quèc tÕ vµ trong n­íc ®· cã nhiÒu thay ®æi sau chiÕn tranh l¹nh cña ®¶ng cÇm quyÒn - §¶ng d©n chñ tù do ®· khiÕn cho nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc nµy bÞ suy gi¶m nghiªm träng nh­ ®· thÊy. Nh×n l¹i c¶ thËp niªn 90 ta thÊy râ tam gi¸c quyÒn lùc cña NhËt B¶n lµ Giíi chÝnh trÞ-quan chøc Nhµ n­íc – doanh nghiÖp, nÕu nh­ tr­íc kia cã vÞ trÝ, vai trß tÝch cùc ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc th× nay ®· trë thµnh lùc c¶n cña sù ph¸t triÓn, bëi tam gi¸c nµy kh«ng ®ãng gãp g× cho ®Êt n­íc n÷a mµ chØ ph¸ ho¹i nÒn kinh tÕ, ®ôc khoÐt nã. Tr­íc t×nh h×nh nµy, nhiÒu ng­êi NhËt B¶n ®· kh«ng ®ång t×nh víi ®­êng lèi chÝnh trÞ b¶o thñ cña ®¶ng d©n chñ tù do vµ muèn c¶i c¸ch nã. Bªn c¹nh ®ã nh÷ng hËu qu¶ cña kinh tÕ bong bãng ®æ vì vµ kinh tÕ suy tho¸i ®· lµm cho ®¶ng d©n chñ tù do gÆp nhiÒu khã kh¨n, lóng tóng trong cÇm quyÒn, tõ ®ã g©y nªn t×nh tr¹ng khñng ho¶ng chÝnh trÞ NhËt B¶n vµo n¨m 1993 khiÕn cho ®¶ng d©n chñ tù do bÞ mÊt quyÒn l·nh ®¹o. H¬n hai n¨m sau, §¶ng d©n chñ tù do ®· trë l¹i vÞ trÝ l·nh ®¹o cña m×nh vµ tiÕp tôc l·nh ®¹o ®Êt n­íc cho ®Õn nay. Tuy ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p c¶i c¸ch hÖ 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 thèng chÝnh trÞ, bé m¸y Nhµ n­íc vµ còng ®· cã nhiÒu nç lùc thùc thi c¸c biÖn ph¸p c¶i c¸ch kinh tÕ song nh­ ®· thÊy do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau kinh tÕ NhËt B¶n trong suèt thËp niªn 90 hÇu nh­ lµ suy tho¸i (ngo¹i trõ 2 n¨m 1995-1996 cã t¨ng tr­ëng trë l¹i mét chót vµ tõ n¨m 1999 ®Õn nay ®· cã dÊu hiÖu phôc håi song vÉn cßn rÊt mong manh, nguy c¬ mét cuéc suy tho¸i míi cã thÓ trë l¹i vÉn cßn ). Tõ ®ã ®· khiÕn cho vÞ thÕ cña ®¶ng cÇm quyÒn D©n chñ tù do ®èi víi chÝnh tr­êng vµ ng­êi d©n NhËt B¶n vÉn lµ mét dÊu chÊm hái. B»ng chøng hiÓn nhiªn lµ chØ tÝnh tõ n¨m 1996 ®Õn nay mÆc dï lµ chñ tÞch §¶ng d©n chñ tù do song cÇm quyÒn l·nh ®¹o kh«ng cßn lµ chÝnh phñ cña mét §¶ng d©n chñ tù do nh­ tr­íc n÷a mµ ®· lµ chÝnh phñ liªn minh nhiÒu ®¶ng ( nh­ hiÖn nay lµ liªn minh ba ®¶ng: D©n chñ tù do, C«ng minh vµ §¶ng b¶o thñ ). Ngoµi ra còng cÇn thÊy r»ng ®èi lËp víi §¶ng D©n chñ tù do lµ §¶ng D©n chñ hiÖn vÉn ®ang lµ mét §¶ng m¹nh ë NhËt B¶n vµ rÊt cã thÓ khi cã thêi c¬ ®¶ng nµy sÏ giµnh l¹i quyÒn l·nh ®¹o chÝnh phñ tõ tay cña §¶ng D©n chñ tù do. Bé m¸y Nhµ n­íc yÕu kem l¹i céng thªm chÝnh trÞ kh«ng æn ®Þnh, sù ®ua tranh, ®Êu tranh trong c¸c §¶ng ph¸i dÉn ®Õn nhiÒu bÊt cËp ®èi víi NhËt B¶n nhÊt lµ vÒ lÜnh vùc kinh tÕ. 5. Nh÷ng h¹n chÕ, bÊt cËp cña m« h×nh kinh tÕ NhËt B¶n tr­íc nh÷ng yªu cÇu th¸ch thøc míi cña thêi ®¹i. “NÕu xÐt trªn c¬ së triÕt lý cña qu¶n lý, c¸i ®· lµm nªn søc m¹nh cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n trong qu¸ khø còng chÝnh lµ c¸i ®· lµm nªn vËt c¶n hiÖn nay” theo b×nh luËn cña tê b¸o “The Economicst” ngµy 20/6/1998 vÒ nh÷ng h¹n chÕ bÊt cËp cña m« h×nh kinh tÕ NhËt B¶n, l¹i cã mét tê b¸o kh¸c nhan ®Ò “NhËt B¶n – m« h×nh ®· hÕt thêi” ®¨ng trªn tuÇn b¸o “Der Spiegel” sè 28/1999, t¸c gi¶ cña nã lµ Wieland Wager, phãng viªn cña tê b¸o nµy th­êng tró t¹i Tokyo ®· viÕt nh÷ng c©u sau “Chñ nghÜa t­ b¶n cña NhËt B¶n ®· ë vµo thêi khãc dë ,mÕu dë …HÖ thèng c«ng ty NhËt B¶n “ d­êng nh­ ®ang l©m chung …h×nh thøc nµy cña chñ nghÜa t­ b¶n NhËt B¶n ®· trë thµnh mét m« h×nh hÕt thêi …HÖ thèng c«ng ty NhËt B¶n lµ mét c«ng cô phôc vô quèc gia ®Ó ®uæi kÞp c¸c c­êng quèc c«ng nghiÖp ph­¬ng t©y nh­ng khi NhËt B¶n ®¹t ®­îc môc ®Ých Êy th× toµn bé hÖ thèng ®ã ®· trãi chÆt d©n téc l¹i nh­ mét chiÕc ¸o kho¸c cøng…”( Th«ng tÊn x· ViÖt Nam tµi liÖu tham kh¶o ®Æc biÖt ngµy 16 vµ 17/8/1999). VËy c¸i g× lµm nªn søc m¹nh qu¸ khø cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n nh­ng còng l¹i lµ c¸i trë thµnh vËt c¶n ngµy h«m nay ! §ã chÝnh lµ hÖ thèng c¸c c«ng ty NhËt B¶n, hay nãi tæng qu¸t h¬n ®ã chÝnh lµ m« h×nh kinh tÕ NhËt B¶n víi c¸c ®Æc tr­ng c¬ b¶n ®· lµm nªn søc m¹nh, sù thÇn kú cña con rång NhËt B¶n trong qu¸ khø nh­ng còng ®ang lµ vËt c¶n, søc ú cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n hiÖn nay, ®ã lµ trong chÝnh phñ vµ giíi kinh doanh NhËt B¶n lu«n 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 lu«n cã quan hÖ mËt thiÕt , g¾n bã chÆt chÏ víi nhau, trong ®ã Nhµ n­íc b¶o hé qu¸ chÆt chÏ c¸c ngµnh s¶n xuÊt phôc vô cho nhu cÇu tiªu dïng néi ®Þa ®· tá ra kh«ng phï hîp lµm c¶n trë sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. Thùc tiÔn cho thÊy trong nhiÒu tr­íc thËp niªn 90, nhê cã ®Æc tr­ng c¬ b¶n trªn mµ c¸c c«ng ty NhËt B¶n ®· kh«ng ph¶i c¹nh tranh trong mét thÞ tr­êng më vÒ tµi chÝnh nh­ c¸c c«ng ty ph­¬ng T©y. Vèn ®Çu t­ cña c¸c c«ng ty NhËt B¶n th­êng ®­îc cung cÊp tõ nguån tiÕt kiÖm to lín cña c¶ n­íc th«ng qua con ®­êng vay ng©n hµng víi l·i suÊt rÊt thÊp. Trong khi ®ã ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng NhËt B¶n víi sù trî gióp cña chÝnh phñ ®· cung cÊp tµi chÝnh mét c¸ch thô ®éng cho viÖc kinh doanh cña c¸c c«ng ty ®ã. C¬ chÕ qu¶n lý nµy trong thËp niªn 90, d­íi ¸p lùc cña lµn sãng tù do c¹nh tranh toµn cÇu hoa nÒn kinh tÕ ®· g©y nªn nh÷ng tæn thÊt to lín cho hÖ thèng ng©n hµng NhËt B¶n bëi sù tr× trÖ, kÌm hiÖu lùc ho¹t ®éng kinh doanh cña chÝnh nã. HÖ qu¶ lµ nguy c¬ dÔ bÞ c¸c ng©n hµng, c¸c c«ng ty tµi chÝnh vµ kÓ c¶ c¸c c«ng ty kinh doanh t­ b¶n n­íc ngoµi “nuèt chöng” ®· trë thµnh hiÖn thùc ®èi víi kh«ng Ýt ng©n hµng, c¸c c«ng ty tµi chÝnh vµ c¸c c«ng ty kinh doanh vèn ®· cã tªn tuæi. §ã lµ tr­êng hîp c«ng ty chøng kho¸n Merrill cña Mü ®· tuyªn bè r»ng hä sÏ tuyÓn 2000 trong sè 7500 nh©n viªn cña c«ng ty, ®ång thêi hä còng ®· giµnh ®­îc quyÒn qu¶n lý 50 chi nh¸nh ë n­íc ngoµi cña c«ng ty chøng kho¸n Yamaichi ngay sau khi c«ng ty nµy ph¸ s¶n ®­îc mét th¸ng. NhiÒu ng©n hµng trong sè 92 ng©n hµng n­íc ngoµi ®ang ho¹t ®éng ë NhËt B¶n còng ®· c¹nh tranh m¹nh mÏ víi c¸c ng©n hµng cña NhËt B¶n. Ng©n hµng Citibank cña Mü ®· liªn kÕt víi Bé b­u ®iÖn vµ th«ng tin ®Ó nèi 66 m¸y kiÓm tiÒn tù ®éng 24/24 giê ë Tokyo víi 23000 sè m¸y ATM göi tiÒn tiÕt kiÖm qua ®­êng b­u ®iÖn tr­íc thêi ®iÓm 1999… Ngay sau khi quèc h÷u ho¸ ng©n hµng tÝn dông dµi h¹n, NhËt B¶n ®· ph¶i b¸n l¹i nã cho tËp ®oµn tµi chÝnh Rippbnod cña Mü… kh«ng chØ c¸c h·ng kinh doanh cña Mü, mét sè h·ng lín kh¸c cña Ph­¬ng T©y, tr­íc bÞ cÊm cöa vµo thÞ tr­êng NhËt B¶n , nh­ng hiÖn giê còng ®· lÇn l­ît trµn vµo. H·ng Bosh cña §øc ®· mua lu«n mét lo¹t h·ng s¶n xuÊt linh kiÖn phô tïng «t«, trong ®ã cã c¶ nh÷ng doanh nghiÖp hµng ®Çu nh­ Zezel. Ng­êi ®øng ra mua 37% cæ phÇn cña tËp ®oµn « t« Nissan, tËp ®oµn lín thø 2 cña NhËt B¶n. 6.N¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ NhËt b¶n ngµy nay ®· bÞ suy yÕu so víi mét sè n­íc ph¸t triÓn kh¸c tr­íc yªu cÇu cña qóa tr×nh toµn cÇu ho¸-khu vùc ho¸ kinh tÕ. Ngoµi nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n ®· nªu trªn, cßn cã thÓ kÓ ra mét sè ®Æc tr­ng c¬ b¶n kh¸c ®· lµm nªn søc m¹nh kinh tÕ NhËt B¶n qu¸ khø nh­ng hiÖn nay ®ang trë thµnh nh÷ng h¹n chÕ, bÊt cËp cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ NhËt B¶n, trong ®ã kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn mét h¹n 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 chÕ, bÊt cËp ®· ®­îc nhiÒu nhµ ph©n tÝch ®­a ra, ®ã chÝnh lµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n ngµy nay ®· bÞ suy yÕu so víi mét sè n­íc ph¸t triÓn kh¸c tr­íc nhu cÇu cña toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸ kinh tÕ. §©y chÝnh lµ mét , th¸ch thøc lín ®èi víi NhËt B¶n hiÖn nay. Mét b¸o c¸o gÇn ®©y cña Miti ®· ph¶i thõa nhËn r»ng c¸c ngµnh kinh tÕ NhËt B¶n ®ang mÊt dÇn kh¶ n¨ng c¹nh tranh nhÊt lµ trong lÜnh vùc ng©n hµng vµ t¹i chÝnh. N¨ng suÊt lao ®éng thÊp trong ngµnh nµy vµ ho¹t ®éng bÞ ®iÒu tiÕt cao ®é bëi Nhµ n­íc ®· lµm t¨ng chi phÝ ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng vµ hËu qu¶ liªn ®íi lµ c¶ khu vùc s¶n xuÊt còng bÞ kÐm kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Chi phÝ ho¹t ®éng cña mét c«ng ty tµi chÝnh NhËt B¶n cao h¬n c«ng ty cña Mü , Hång K«ng, §øc… ThuÕ c«ng ty Nhµ n­íc còng cao h¬n c¸c n­íc ¢u-Mü. ChÝnh d©n sè giµ ho¸, nh÷ng h¹n chÕ, bÊt cËp cña hÖ thèng gi¸o dôc ®µo t¹o ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i, cïng víi nh÷ng h¹n chÕ, bÊt cËp kh¸c cña hÖ thèng qu¶n lý trong c¸c c«ng ty NhËt B¶n ®· lµm gia t¨ng thªm sù kÐm kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®ã. Nh÷ng n¨m 1960 n¨ng suÊt lao ®éng gãp 8,5% trong møc t¨ng trung b×nh 1,2%. Liªn quan ®Õn viÖc ®¸nh gi¸ vÒ nguyªn nh©n cña sù suy yÕu n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n trong nh÷ng n¨m 1990 vµ hiÖn nay, ®ã lµ sù chËm thÝch øng cña m« h×nh nÒn kinh tÕ NhËt B¶n ®èi víi lµn sãng c«ng nghÖ míi, ®Æc biÖt lµ C«ng nghÖ th«ng tin. D­íi ®©y lµ mét s« d÷ liÖu dÉn chøng: Trong khi hµng n¨m Mü ®Çu t­ vµo 4% GDP cho C«ng nghÖ th«ng tin, Anh, §øc, Ph¸p 3% GDP th× NhËt B¶n chØ ®¹t 2% GDP cho C«ng nghÖ th«ng tin. ë c¸c c«ng ty NhËt B¶n chi phÝ cho C«ng nghÖ th«ng tin chØ b»ng 50% so víi c¸c c«ng ty Mü. ë Mü hiÖn nay sè hé gia ®×nh cã m¸y vi tÝnh lµ 46% ë Ch©u ¢u lµ 24% trong khi ®ã ë NhËt B¶n chØ cã 17%. NÕu chØ so s¸nh riªng víi Mü cho thÊy NhËt B¶n ®· mÊt dÇn c¸c lîi thÕ so s¸nh c¹nh tranh víi Mü vÒ nhiÒu lÜnh vùc khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. NhËt B¶n ®· cã nhiÒu n¨m thµnh c«ng trong viÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc t¨ng c­êng nhËp khÈu c¸c bÝ quyÕt kü thuËt, c«ng nghÖ vay m­în tõ bªn ngoµi, ®Ó tõ ®ã c¶i tiÕn c¸c kü thuËt, c«ng nghÖ ®ã vµ øng dông vµo s¶n xuÊt. B»ng c¸ch nµy NhËt B¶n ®· rót ng¾n thêi gian vµ gi¶m bít ®­îc nhiÒu chi phÝ kinh tÕ do kh«ng ph¶i tèn kÐm cho c¸c qóa tr×nh nghiªn cøu c¬ b¶n. Tuy nhiªn thµnh c«ng ®ã ®· qua råi, víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña kü thuËt hiÖn ®¹i, ®Æc biÖt lµ sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c¸c ngµnh nghÒ cña c«ng nghÖ cao nh­ : ®iÖn tö, th«ng tin…th× NhËt B¶n tá ra lµ chËm h¬n trong viÖc nghiªn cøu vµ ®­a vµo øng dông triÓn khai c¸c c«ng nghÖ nµy. Trong khi ®ã ë Mü, kÓ tõ ®Çu thËp niªn 90 ®Õn nµy, c¸c ngµnh c«ng nghÖ ®ã ®· ph¸t triÓn v­ît bËc, h¬n h¼n so víi NhËt B¶n, ®Æc tr­ng cña c¸c ngµnh nµy ë Mü lµ kh¶ n¨ng bµnh tr­íng vÒ quy m« vµ xu 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 h­íng ®éc quyÒn ngµy cµng ra t¨ng. Ng­îc l¹i víi NhËt B¶n, nÕu tr­íc ®Êy ®· t¹o ra sù thÇn kú cña nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng nhanh, trë thµnh siªu c­êng quèc thø hai thÕ giíi, ngay tõ thËp niªn 60-70 lµ nhê biÕt ph¸t huy chiÕn l­îc h­íng vÒ mËu dÞch xuÊt khÈu cacs¶n phÈm cña ngµnh c«ng nghiÖp truyÒn thèng th× nay nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp nµy ®Òu kh«ng cßn lµ thÕ m¹nh cña NhËt B¶n. Ngµy nay chØ cã quèc gia nµo lµm chñ ®­îc qóa tr×nh t¹o ra c¸c ngµnh kü thuËt tri thøc, c¸c c«ng nghÖ chÊt x¸m mµ hµng ®Çu lµ C«ng nghÖ th«ng tin míi cã thÓ chiÕm ®­îc ­u thÓ v­ît tréi trong n¨ng lùc c¹nh tranh toµn cÇu. Râ rµng ë ®iÓm nµy Mü h¬n h¼n NhËt B¶n. 7. Cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ tµi chÝnh thÞ tr­êng §«ng ¸. Bªn c¹nh nh÷ng nguyªn nh©n néi taÞ trong lßng x· héi NhËt B¶n cßn ph¶i kÓ ®Õn mét nguyªn nh©n n÷a t¸c ®éng lµm cho kinh tÕ NhËt B¶n ®· tõ suy tho¸i dÉn ®Õn khñng ho¶ng nghiªm träng trong 2 n¨m 97-97 ®ã lµ nh÷ng ¶nh h­ëng tiªu cùc ®ång thêi cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc ®«ng ¸. Do mèi quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ truyÒn thèng mËt thiÕt tõ l©u trong NhËt B¶n víi c¸c n­íc trong khu vùc Ch©u ¸ v× thÕ cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ §«ng ¸ trong hai n¨m 97-98 ®· lµm thiÖt h¹i lín ®Õn c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp vµ ®Çu t­ cña NhËt B¶n ë thÞ tr­êng nµy. Ngoµi ra cßn ph¶i thÊy r»ng do mèi t­¬ng hç ®ã, chÝnh nh÷ng diÔn biÕn cña suy tho¸i kinh tÕ NhËt B¶n còng ®· t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c n­íc §«ng ¸ víi t­ c¸ch lµ c¸c b¹n hµng th­¬ng m¹i vµ thÞ tr­êng ®Çu t­ truyÒn thèng cña NhËt B¶n. III. KÕt luËn. Trong xu h­íng toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸ kinh tÕ hiÖn nay, mäi quèc gia ®Òu nç lùc ®Ó ®­a nÒn kinh tÕ cña m×nh theo kÞp vµ héi nhËp vµo xu h­íng chung nµy vµ NhËt B¶n còng kh«ng ph¶i lµ ngo¹i lÖ. NhËt B¶n ®· héi nhËp mét c¸ch tÝch cùc vµo qóa tr×nh nµy vµ trë thµnh mét trong nh÷ng n­íc c«ng nghiÖp hµng ®Çu thÕ giíi. Sau nh÷ng thµnh tùu ®ã NhËt B¶n ®· ph¶i tr¶i qua giai ®o¹n khã kh¨n, khñng ho¶ng trÇm träng trong nh÷ng n¨m cña thËp niªn 90. Nguyªn nh©n cña cuéc khñng ho¶ng nµy cã rÊt nhiÒu nh­ng nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh th× ®· ®­îc nªu ra trªn ®©y. §øng tr­íc nh÷ng khã kh¨n, th¸ch thøc ®ã, chÝnh phñ NhËt B¶n ®· tõng b­íc kh¾c phôc ®Ó ®­a nÒn kinh tÕ NhËt B¶n trë l¹i quü ®¹o vèn cã cña nã. KÕt qu¶ lµ chØ sau mét thêi gian ng¾n NhËt B¶n ®· v­ît qua ®­îc cuéc khñng ho¶ng vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®· dÇn 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 ®i vµo æn ®Þnh. §©y chÝnh lµ b­íc ngoÆt rÊt quan träng cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n. NÕu nh­ nh÷ng kh¾c phôc cña NhËt B¶n kh«ng ®óng ®¾n th× sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nÒn kinh tÕ suy tho¸i, khñng ho¶ng trÇm träng h¬n, nh­ng nh­ ta ®ang thÊy, hiÖn nay NhËt B¶n ®· vµ ®ang lµ n­íc dÉn ®Çu vÒ kinh tÕ trong khu vùc Ch©u ¸ vµ s¸nh ngang b»ng víi c¸c c­êng quèc Ch©u ¢u, Ch©u Mü hµng ®Çu hiÖn nay. Cã thÓ nãi r»ng NhËt B¶n , hiÖn nay lµ mét quèc gia ph¸t triÓn vµ v÷ng m¹nh. 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Phan ThÞ H­¬ng QT45 Tµi liÖu tham kh¶o 1. NhËt B¶n ngµy nay_NXB ChÝnh trÞ quèc gia. 2. T¹p chÝ nghiªn cøu NhËt B¶n. 13
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0