Đề tài: Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nền kinh tế thị trướng ở Việt Nam
lượt xem 18
download
Thời gian qua cùng với sự hình thành và phát triển của các loại hình doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. Doanh nghiệp vừa và nhỏ đã phát triển một cách mạnh mẽ, đóng góp một vai trò quan trọng vào sự phát triển chung của nền kinh tế nước ta. Tuy nhiên hiện nay chúng ta chưa có một chính sách đồng bộ nhằm tạo điều kiện cho loại hình doanh nghiệp này phát triển.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Đề tài: Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nền kinh tế thị trướng ở Việt Nam
- BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đề tài "Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nền kinh tế thị trướng ở Việt Nam"
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu Thêi gian qua cïng víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Doanh nghiÖp võa vµ nhá ®· ph¸t triÓn mét c¸ch m¹nh mÏ, ®ãng gãp mét vai trß quan träng vµo sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ níc ta. Tuy nhiªn hiÖn nay chóng ta cha cã mét chÝnh s¸ch ®ång bé nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy ph¸t triÓn. §øng tríc yªu cÇu trªn Nhµ níc cÇn ph¶i ®a ra mét hÖ thèng chÝnh s¸ch nh»m khuyÕn khÝch, t¹o ®iÒu kiªn ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy. VÒ c¬ b¶n, lo¹i h×nh doanh nghiÖp võa vµ nhá ë ViÖt Nam hiªn nay chñ yÕu thuéc thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh, v× vËy víi ®Ò tµi " Ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nÒn kinh tÕ thÞ tríng ë ViÖt Nam" chñ yÕu tËp trung vµo nghiªn cøu thùc tr¹ng, gi¶i ph¸p nh»m ph¸t triÓn khu vùc doanh nghiÖp nµy. Víi môc ®Ých nghiªn cøu trªn ®Ò tµi ®îc chia thµnh ba phÇn. PhÇn I : Tæng quan vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá. PhÇn nµy nghiªn cøu mét c¸ch kh¸i qu¸t lo¹i h×nh doanh nghiÖp võa vµ nhá. PhÇn II : Ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë ViÖt Nam. §©y lµ phÇn chÝnh cña ®Ò tµi, víi phÊn nµy sÎ nªu lªn nh÷ng ®iÕu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn c¸c doang nghiÖp võa vµ nhá ®ång thêi nªu lªn thùc tr¹ng ph¸t triÓn lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy thêi gian qua ë níc ta tõ ®ã ®a ra nh÷ng kiÕn nghÞ vÒ mÆt qu¶n lý cïng nh nh÷ng kiÕn nghÞ vÒ mÆt tæ chøc ®iÒu hµnh tõ ph×a c¸c doanh nghiÖp. PhÇn III : Kinh nghiÖm ph¸t triÓn vµ qu¶n lý doanh nghiÖp võa vµ nhá cña mét sè níc trªn thÕ giíi.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. V íi phÇn nµy sÎ nªu lªn mét sè kinh nghiÖp cña c¸c níc trªn thÕ giêi, tõ c¸c níc ph¸t triÓn ®Õn c¸c níc ®ang ph¸t triÓn tõ ®ã rót ra nh÷ng bµi häc øng dông vµo ViÖt Nam.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. PhÇn I Tæng quan vÒ doanh nghiÖp võa nhá I: Kh¸i niÖm doanh võa vµ nhá ë ViÖt Nam hiÖn nay, ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ®ang lµ vÊn ®Ò ®îc Nhµ níc quan t©m ®Æc biÖt. V× sù thµnh ®¹t cña mét quèc gia phô thuéc rÊt nhiÒu vµo sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp. Mµ trong giai ®o¹n ®Çu ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng th× doanh nhiÖp quy m« võa vµ nhá cã ý nghÜa v« cïng quan träng. Tuy nhiªn, cho tíi nay vÉn cha cã mét ®Þnh nghÜa chung, hoµn chØnh vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá. §Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy ngêi ta thêng c¨n cø vµo hai tiªu chÝ. Nhãm c¸c tiªu chÝ ®Þnh tÝnh bao gåm: chuyªn m«n ho¸ thÊp, sè ®Çu mèi qu¶n lý Ýt, kh«ng phøc t¹p. Nhãm yÕu tè nµy ph¶n ¸nh ®óng b¶n chÊt vÊn ®Ò nhng thêng khã x¸c ®Þnh bëi vËy mµ nã mang tÝnh tham kh¶o, kiÓm chøng, Ýt ®îc sö dông trong thùc tÕ. Nhãm tiªu chÝ ®Þnh lîng: Cã thÓ bao gåm sè lao ®«ng ®Þnh biªn, gi¸ trÞ tµi s¶n, vèn kinh doanh, doanh thu, lîi nhuËn, nhãm tiªu chÝ nµy mçi níc sö dông hoµn toµn kh«ng gièng nhau, cã thÓ c¨n cø vµo c¶ lao ®éng, vèn, doanh thu còng cã thÓ chØ c¨n cø vµo sè lao ®éng hoÆc vèn kinh doanh. H·y xem xÐt kh¸i niÖm vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá cña mét sè níc trªn thÕ giíi ®Ó tham kh¶o. Hµn Quèc: Lµ mét níc c«ng nghiÖp trÎ, ®¹t ®îc nhiÒu thµnh c«ng chÝnh lµ nhê sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá. Hµn Quèc ®· cã nh÷ng ®¹o luËt c¬ b¶n vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá, trong ®ã x¸c ®Þnh râ nh÷ng tiªu chuÈn ®Ó ®îc c«ng nhËn lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá. Nh÷ng tiªu chuÈn ®ã cßn phô thuéc vµo lÜnh vùc ho¹t ®éng cô thÓ nh sau.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Trong lÜnh vùc chÕ t¹o, khai th¸c, x©y dùng: doanh nghiÖp cã díi 300 lao ®éng thêng xuyªn vµ tæng vèn ®Çu t díi 600.000 USD ®îc coi lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá. Trong sè nµy doanh nghiÖp nµo cã díi 20 lao ®éng ®îc coi lµ doanh nghiÖp nhá. Trong lÜnh vùc th¬ng m¹i: doanh nghiÖp cã díi 20 lao ®éng thêng xuyªn vµ doanh thu díi 500.000 USD/n¨m (nÕu lµ b¸n lÎ) vµ díi 250.000 USD/ n¨m (nÕu lµ b¸n bu«n) ®îc coi lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá. Trong sè nµy doanh nghiÖp nµo cã díi 5 lao ®éng thßng xuyªn ®îc coi lµ doanh nghiÖp nhá 1(c¸c tiªu thøc nµy ®îc x¸c ®Þnh tõ nh÷ng n¨m 70, ®Õn nay tiªu thøc vÒ lao ®éng ®· thay ®æi tõ 2 ®Õn 3 lÇn vµ vèn ®· t¨ng hµng chôc lÇn). NhËt B¶n: lµ mét níc ®· t¹o nªn huyÒn tho¹i “thÇn kú” trong ph¸t triÓn kinh tÕ vµo nh÷ng n¨m cña thËp kû 50 ®Õn thËp kû 70. Tõ nh÷ng n¨m 60, NhËt B¶n cã ®¹o luËt c¬ b¶n vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá, trong ®ã x¸c ®Þnh doanh nghiÖp võa vµ nhá nh sau: §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt: doanh nghiÖp cã díi 300 lao ®éng vµ mét kho¶n t b¶n ho¸ (vèn ®Çu t) díi 100 triÖu Yªn (t¬ng ®¬ng víi 1. 000. 000 USD) ®îc coi lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá. Trong sè nµy, doanh nghiÖp nµo cã díi 20 lao ®éng ®îc coi lµ doanh nghiÖp nhá. §èi víi doanh nghiÖp b¸n bu«n: doanh nghiÖp cã díi 100 lao ®éng hoÆc cã mét kho¶n t b¶n ho¸ díi 30 triÖu Yªn (t¬ng ®¬ng 100.000 USD) ®îc coi lµ doanh nghiÖp nhá. §èi víi doanh nghiÖp b¸n lÎ vµ dÞch vô: doanh nghiÖp cã díi 50 lao ®éng hoÆc mét kho¶n t b¶n ho¸ díi 10 triÖu yªn (t¬ng ®¬ng 100. 000 USD) ®îc coi lµ doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá. Trong sè nµy, doanh nghiÖp nµo cã díi 5 lao ®éng ®îc coi lµ doanh nghiÖp nhá (nh÷ng tiªu thøc nµy nay ®îc x¸c ®Þnh tõ nh÷ng n¨m 60, hiªn nay vèn ®· t¨ng lªn hµng chôc lÇn)2. 1 Th«ng tin ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá, 1/1997, tr 2. 2 Industrial Policy of Japan. p 534. (§æi míi c¬ chÕ qu¶n lý doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë ViÖt Nam)-tr 12
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Trong kh¸i niÖm vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá, NhËt B¶n chØ quan t©m ®Õn hai tiªu thøc lµ vèn vµ lao ®éng. §èi víi tiªu thøc lao ®éng cña lo¹i h×nh doanh nghiÖp nhá, NhËt B¶n quan niÖm gÇn gièng víi Hµn Quèc, rÊt thÊp so víi khu vùc ch©u ¸. Ph¶i ch¨ng c¸c níc cã tiÒm lùc kinh tÕ m¹nh, nguån nh©n lùc cã h¹n, hä quan t©m ®Õn tiªu thøc vèn ®Çu t nhiÒu h¬n. Th¸i Lan: lµ mét trong nh÷ng níc cã tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ nhanh, hä quan niÖm doanh nghiÖp võa cã tõ 50 ®Õn 200 lao ®éng, doanh nghiÖp nhá cã díi 50 lao ®éng 3. Nh vËy Th¸i Lan chØ quan t©m ®Õn tiªu thøc lao ®éng vµ còng kh«ng tÝnh ®Õn tÝnh chÊt ®Æc thï cña nghµnh kinh tÕ (tiªu thøc nµy gÇn gièng víi ViÖt Nam). C¸c níc kh¸c nh Phi-lip-pin l¹i lÊy tiªu thøc chñ yÕu lµ lao ®éng vµ gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh; In-®«-nª-xi-a lÊy tiªu thøc vèn b×nh qu©n cho mét lao ®éng; Trung quèc l¹i lÊy tiªu thøc s¶n lîng ®Çu t. Mü lÊy tiªu thøc lao ®éng, trÞ sè hµng ho¸ b¸n ra (doanh thu tiªu thô) ®èi víi doanh nghiÖp b¸n bu«n, dÞch vô, ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× cã tÝnh ®Õn yÕu tè ngµnh s¶n xuÊt. ë níc ta, tríc ®©y do cha cã tiªu chÝ chung thèng nhÊt x¸c ®Þnh DNV & N nªn mét sè c¬ quan nhµ níc, tæ chøc hæ trî DNV & N ®· ®a ra tiªu thøc riªng ®Ó x¸c ®Þnh DNV & N phôc vô c«ng t¸c cña m×nh. Theo C«ng v¨n sè 681/CP-KNT nªu trªn, c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®iÒu lÖ DNV & Níi 5 tû ®ång vµ sè lao ®éng trung b×nh hµng n¨m díi 200 ngßi lµ c¸c DNV & N. Tuy nhiªn, c¸c tiªu chÝ x¸c ®Þnh trong céng v¨n 681/CP-KTN chØ lµ quy íc hµnh chÝnh ®Ó x©y dùng c¬ chÕ chÝnh s¸ch hæ trî DNV & N , lµ c¬ së ®Ó c¸c c¬ quan nhµ níc, c¸c tæ chøc chÝnh thøc cña nhµ níc thùc thi chÝnh s¸ch ®èi víi khu vùc DNV & N. ViÖc c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ, c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh«ng cã chøc n¨ng thùc thi c¸c c¸c chÝnh s¸ch Nhµ níc ®èi víi DNV & N ¸p dông c¸c tiªu chÝ kh¸c nhau lµ ®îc, v× c¸c c¬ quan ®ã cã môc tiªu, ®èi tîng hæ trî kh¸c nhau. ViÖc ®a ra c¸c tiªu thøc x¸c 3 Th«ng tin ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá, 1/1997, tr3
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Þnh DNV & N míi chØ cã tÝnh íc lÖ, b¶n th©n c¸c tiªu chÝ ®ã cha ®ñ x¸c ®Þnh thÕ nµo lµ khu vc DNV & N ë ViÖt Nam, bëi v× cã rÊt nhiÕu c¸c quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ viÖc c¸c ®èi tîng, c¸c chñ thÓ kinh doanh ®îc coi lµ thuéc vÒ hoÆc kh«ng thuéc vÒ khu vùc DNV & N. V× vËy, nhiÒu ý kiÕn cho r»ng cÇn quy ®Þnh râ DNV & N ë ViÖt Nam lµ c¬ së s¶n xuÊt cã ®¨ng ký, kh«ng ph©n biÖt thµnh phÇn kinh tÕ, cã quy m« vÒ vèn vµ/ hoÆc lao ®éng tho¶ m·n qui ®Þnh cña ChÝnh phñ ®èi víi tõng ngµnh nghÒ t¬ng øng víi tõng thêi kú ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Mét sè tiªu chÝ x¸c ®Þnh DN võa vµ nhá ®· ®îc ¸p dông ë ViÖt Nam C¬ quan, tæ chøc ®a Vèn Doanh thu Lao ®éng ra tiªu chÝ Ng©n Hµng c«ng Vèn cè ®Þnh díi 10 tû díi 20 tû Díi 500 ngßi Th¬ng ViÖt Nam ®ång, vèn lu ®éng díi ®ång/th¸ng 8 tû ®ång Liªn Bé Lao §éng & Vèn ph¸p ®Þnh díi 1 tû díi 1 tû díi 100 ngêi Tµi chÝnh ®ång ®ång/n¨m Dù ¸n VIE/US/95 (Hç trî DNV & N ë Viªt Nam cña UNIDU) + Doanh nghiÖp nhá Vèn ®¨ng ký díi 0,1 díi 30 ngêi +doanh nghiÖp võa triÖu USD Tõ 30 dÕn 500 ngêi Vèn ®¨ng ký díi 0,4 triÖu USD Quü hç trî DNV & N Vèn ®iÒu lÖ tõ 50.000 Tõ 10 ®Õn 500 (Ch¬ng tr×nh ViÖt ®Õn 300.000 ngêi Nam- EU) Nguån: Bé kÕ ho¹ch & §Çu T
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. II. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá 1. Lîi thÕ vµ bÊt lîi cña doanh nghiÖp võa vµ nhá 1.1 Nh÷ng lîi thÕ cña doanh nghiÖp võa vµ nhá: - Chóng g¾n liÒn víi c«ng nghÖ trung gian, lµ cÇu nèi gi÷a c«ng nghÖ truyÒn thèng vµ c«ng nghÖ hiªn ®¹i. - Doanh nghiÖp võa vµ nhá cã tÝnh n¨ng ®éng, linh ho¹t, tù do, s¸nh t¹o trong kinh doanh. - C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá dÓ dµng vµ nhanh chãng ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, thÝch øng víi cuéc c¸ch m¹ng khoa häc-c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. - Doanh nghiÖp võa vµ nhá cÇn vèn ®Çu t ban ®Çu Ýt, hiÖu qu¶ cao, thu håi vèn nhanh. - Doanh nghiÖp võa vµ nhá cã tû suÊt ®Çu t trªn lao ®éng thÊp nhiÒu so víi doanh nghiÖp lín, v× vËy nã cã hiÖu suÊt t¹o viÖc lµm cao. - HÖ thèng tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lý ë c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá gän nhÑ, linh ho¹t, c«ng t¸c ®iÒu hµnh mang tÝnh trùc tiÕp. - Quan hÖ gi÷a ngêi lao ®éng vµ ngêi qu¶n lý (quan hÖ chñ- thî) trong c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh¸ chÆt chÎ. - Sù ®×nh trÖ, thua lç, ph¸ s¶n cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã ¶nh hëng rÊt Ýt hoÆc kh«ng g©y khñng ho¶ng kinh tÕ- x· héi, ®ång thêi Ýt chÞu ¶nh hëng cña c¸c cuéc khñng ho¶ng d©y chuyÒn. 1.2 Nh÷ng bÊt lîi cña doanh nghiÖp võa vµ nhá: Bªn c¹nh nh÷ng lîi thÕ kÓ trªn doanh nghiÖp võa vµ nhá còng cã nh÷ng bÊt lîi so víi doanh nghiÖp cã quy m« lín. - Th«ng thêng c¸c doanh nghiªp võa vµ nhá thêng cã nguån tµi chÝnh h¹n chÕ.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. C¬ së vËt chÊt kü thuËt, tr×nh ®é thiÕt bÞ c«ng nghÖ yÕu kÐm, l¹c hËu. Kh¶ n¨ng ®æi míi c«ng nghÖ hay ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc- kü thuËt vµo s¶n xuÊt lµ h¹n chÕ. - Kh¶ n¨ng tiÕp cËn th«ng tin vµ tiÕp thÞ cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá bÞ h¹n chÕ rÊt nhiÒu. - Tr×nh ®é qu¶n lý ë c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn bÞ h¹n chÕ. - C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã n¨ng suÊt lao ®éng vµ søc c¹nh tranh kinh tÕ thÊp h¬n nhiÒu so víi doanh nghiÖp lín. 2. Vai trß vµ t¸c ®éng kinh tÕ-x· héi cña DNV & N MÆc dï cã nh÷ng thÕ bÊt lîi nhÊt ®Þnh nhng doang nghiÖp võa vµ nhá víi nh÷ng tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm vµ lîi thÕ cña nã, nªn c¸c doanh nghiÖp nµy cã vÞ trÝ vµ vai trß t¸c ®éng kinh tÕ-x· héi rÊt lín. Thø nhÊt, c¸c DNV & N cã vÞ trÝ rÊt quan träng ë chç, chóng chiÕm ®a sè vÒ mÆt sè lîng trong tæng sè c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh vµ ngµy cµng gia t¨ng m¹nh. ë hÇu hÕt c¸c níc doanh nghiÖp võa vµ nhá chiÕm kho¶ng trªn díi 90 % tæng sè c¸c doanh nghiÖp. Tèc ®é gia t¨ng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nhanh h¬n c¸c doanh nghiÖp lín. HiÖn nay, cha cã sè liÖu thèng kª vÒ doanh nghiÖp võa vµ nhá mét c¸ch chÝnh thøc, nhng hÇu hÕt c¸c nhµ nghiªn cøu ®Òu cho r»ng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ViÖt Nam còng chiÕm kho¶ng 80-90% tæng sè c¸c doanh nghiÖp. Thø hai, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vai trß quan träng trong sù t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ. chóng ®ãng gãp phÇn quan träng vµo sù gia t¨ng thu nhËp quèc d©n cña c¸c níc trªn thÕ giíi, b×nh qu©n chiÕm kho¶ng 50% GDP ë mçi níc, Theo ®¸nh gi¸ cña ViÖn Nghiªn cøu qu¶n lý TW, th× hiÖn nay doanh nghiÖp võa vµ nhá chiÕp kho¶ng 24% GDP.4 4 B¸o c¸o: Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«, c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh ph¸t triÓn DNVVN ë ViÖt Nam- Trong khu«n khæ dù ¸nUNIDO-MPI-US/VIE/95/004, tr 5
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Thø ba, t¸c ®éng lín nhÊt cña doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ gi¶i quyÕt mét sè lîng lín chæ lµm viÖc cho d©n c, lµm t¨ng thu nhËp cho ngêi lao ®éng, gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. XÐt theo luËn ®iÓm t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, th× khu vùc nµy vît tréi h¼n so víi khu vùc kh¸c, gãp phÇn gi¶i quyÕt nhiÒu vÊn ®Ò x· héi bøc xóc, ë hÇu hÕt c¸c níc doanh nghiÖp võa vµ nhá t¹o viÖc lµm cho kho¶ng tõ 50- 80% lao ®éng trong c¸c nghµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. §Æc biÖt trong nhiÒu thêi kú c¸c doanh nghiÖp lín sa th¶i c«ng nh©n th× khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá l¹i thu hót thªm nhiÒu lao ®éng hoÆc cã tèc ®é thu hót lao ®éng míi cao h¬n khu vùc doanh nghiÖp lín. ë ViÖt Nam còng theo ®¸nh gi¸ cña ViÖn Nghiªn cøu qu¶n lý Kinh tÕ TW, th× sè lao ®éng cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong lÜnh vùc phi n«ng nghiÖp cã kho¶ng 7,8 triÖu ngêi, chiÕm tíi 72,9% tæng sè lao ®éng phi n«ng nghiÖp vµ chiÕm kho¶ng 22,5% lùc lîng lao ®éng cña c¶ níc.5 Thø t, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá gãp phÇn lµm n¨ng ®éng nÒn kinh tÕ trong c¬ chÕ thÞ trêng, do lîi thÕ quy m« võa vµ nhá lµ n¨ng ®éng, linh ho¹t, s¸ng t¹o trong kinh doanh, cïng víi h×nh thøc tæ chøc kinh doanh cã sù kÕt hîp chuyªn m«n ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸ mÒm dÎo, hoµ nhÞp ®îc víi nh÷ng ®ßi hái cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Thø n¨m, khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá thu hót ®îc kh¸ nhiÒu vèn ë trong d©n. Do tÝnh chÊt nhá lÎ, dÔ ph©n t¸n ®i s©u vµo d©n c vµ yªu cÇu vÒ sè lîng vèn ban ®Çu kh«ng nhiÒu, cho nªn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cè t¸c dông rÊt lín trong viÖc thu hót c¸c nguån vèn nhá lÎ, nhµn rçi trong c¸c tÇng líp d©n c ®Çu t vµo s¶n xuÊt kinh doanh, chóng t¹o lËp dÇn tËp qu¸n ®Çu t vµo s¶n xuÊt kinh doanh vµ h×nh thµnh c¸c khu vùc ®Ó thùc hiÖn cã kÕt qu¶ vÊn ®Ò huy ®éng vèn cña d©n c theo luËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc. 5 B¸o c¸o: Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«, c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh ph¸t triÓn DNVVN ë ViÖt Nam- Trong khu«n khæ dù ¸nUNIDO-MPI-US/VIE/95/004, tr 6
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Thø s¸u, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã vai trß to lín ®èi víi qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, ®Æc biÖt ®èi víi khu vùc n«ng th«n ®· thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, lµm cho c«ng nghiÖp ph¸t triÓn m¹nh, ®ång thêi thóc ®Èy c¸c ngµnh th¬ng m¹i- dÞch vô ph¸t triÓn. Sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá còng gãp phÇn lµm t¨ng tû träng c«ng nghiÖp, dÞch vô vµ lµm thu hÑp dÇn tû träng khu vùc n«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn gãp phÇn ®a d¹ng ho¸ c¬ cÊu c«ng nghiÖp. Thø b¶y, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá gãp phÇn vµo ®« thÞ ho¸ phi tËp trung vµ thùc hiÖn ph¬ng ch©m “ly n«ng bÊt ly h¬ng”. Sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë n«ng th«n sÎ thu hót nh÷ng ngêi lao ®éng thiÕu hoÆc cha cã viÖc lµm vµ cã thÓ thu hót lîng lín lao ®éng thêi vô trong c¸c kú n«ng nhµn vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt-kinh doanh, rót dÇn lao ®éng lµm n«ng nghiÖp sang lµm c«ng nghiÖp hoÆc dÞch vô, nhng vÉn sèng t¹i quª h¬ng b¶n qu¸n,kh«ng ph¶i di chuyÓn ®i xa, thùc hiªn ph¬ng ch©m “ly n«ng bÊt ly h¬ng”. §ång hµnh víi nã lµ h×nh thµnh nh÷ng khu vùc kh¸ tËp trung c¸c c¬ së c«ng nghiªp vµ dÞch vô ngay t¹i n«ng th«n, tiÕn dÇn lªn h×nh thµnh nhøng thÞ tø, thÞ trÊn, lµ h×nh thµnh c¸c ®« thÞ nhá ®an xen gi÷a nh÷ng lµng quª, lµ qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ phi tËp trung. Thø t¸m, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ n¬i ¬m mÇm c¸c tµi n¨ng kinh doanh, lµ n¬i ®µo t¹o c¸c nhµ doanh nghiÖp. Kinh doanh quy m« nhá sÏ lµ n¬i ®µo t¹o, rÌn luyÖn c¸c nhµ doanh nghiÖp lµm quen víi m«i trêng kinh doanh. B¾t ®Çu tõ kinh doanh quy m« nhá vµ th«ng qua ®iÒu hµnh qu¶n lý kinh doanh quy m« võa vµ nhá, mét sè nhµ doanh nghiÖp sÏ trëng thµnh nªn nh÷ng nhµ doanh nghiÖp lín tµi ba, biÕt ®a doanh nghiÖp cña m×nh nhanh chãng ph¸t triÓn. C¸c tµi n¨ng kinh doanh sÎ ®îc ¬m mÇm tõ ®©y.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 3. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña sù xuÊt hiÖn, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c DNV & N. LÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ g¾n liÒn víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp. Giai ®o¹n tiÒn sö ( C. M¸c gäi lµ hµng ho¸ gi¶n ®¬n) kh«ng cã sù ph©n biÖt gi÷a giíi chñ vµ ngêi thî. Ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸ võa lµ ngêi chñ së h÷u t liÖu s¶n xuÊt, võa lµ ngêi lao ®éng trùc tiÕp, võa lµ ngêi ®iÒu khiÓn (qu¶n lý) c«ng viÖc cña m×nh (cña gia ®×nh m×nh), võa lµ ngêi trùc tiÕp mang s¶n phÈm cña m×nh trao ®æi trªn thÞ trêng. §ã lµ lo¹i doanh nghiÖp c¸ thÓ, doanh nghiÖp gia ®×nh, doanh nghiÖp cùc nhá. Trong thêi kú hiÖn ®¹i, th«ng thêng ®¹i ®a sè nh÷ng ngêi khi míi trëng thµnh ®Ó ®i lµm viÖc ®îc, ®Òu muèn thö søc m×nh trong nghÒ kinh doanh. Víi mét sè vèn trong tay Ýt ái, víi mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh, lÜnh héi ®îc trong c¸c trêng chuyªn nghiÖp, b¾t ®Çu khëi nghiÖp, phÇn lín hä ®Òu thµnh lËp doanh nghiÖp nhá chØ cña riªng m×nh, tù s¶n xuÊt, tù kinh doanh. Trong s¶n xuÊt- kinh doanh cã mét sè ngêi ®· gÆp vËn may vµ ®Æc biÖt lµ nhê sù tµi ba cña m×nh, biÕt chíp thêi c¬, cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, khÐo ®iÒu hµnh vµ tæ chøc s¾p xÕp c«ng viÖc, cÇn cï,chÞu khã, tiÕt kiÖm...®· thµnh ®¹t, ngµy cµng giµu lªn, tÝch luü ®îc nhiÒu cña c¶i, tiÒn vèn, thêng xuyªn më réng quy m« s¶n xuÊt-kinh doanh, ®Õn mét lóc nµo ®ã, lùc lîng lao ®éng cña gia ®×nh kh«ng ®¶m ®¬ng hÕt c«ng viÖc, cÇn ph¶i thuª thªm ngêi lµm vµ hä trë thµnh «ng chñ. Ngîc l¹i , mét bé phËn nguêi s¶n xuÊt hµng ho¸ nhá kh¸c, hoÆc do kh«ng gÆp vËn may trong s¶n xuÊt-kinh doanh vµ ®êi sèng, hoÆc do kÐm cái kh«ng biÕt chíp thêi c¬, kh«ng cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, kh«ng biÕt tÝnh to¸n qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh doanh nghiÖp... ®· dÉn ®Õn thua lç triÒn miªn, buéc ph¶i b¸n t liÖu s¶n xuÊt, ®i lµm thuª cho ngêi kh¸c. Nh÷ng giai ®o¹n ®Çu, c¸c «ng chñ vµ nh÷ng ngêi thî cïng lao ®éng trùc tiÕp víi nhau vµ nh÷ng ngêi lµm thuª thêng lµ bµ con hä hµng cña «ng chñ sau ®ã th× më réng dÇn ra. C¸c häc gi¶ thêng xÕp lo¹i nµy vµo ph¹m trï DNV & N.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt- kinh doanh, mét sè ngêi thµnh ®¹t ®· ph¸t triÓn doanh nghiÖp cña m×nh, b»ng c¸ch më réng s¶n xuÊt kinh doanh, vµ nh vËy nhu cÇu vÒ vèn sÎ ®ßi hái nhiÒu h¬n. Nhu cÇu vÒ vèn ngµy cµng t¨ng, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt- kinh doanh ®· th«i thóc c¸c nhµ doanh nghiÖp, hoÆc mét sè ngêi cïng nhau gãp vèn thµnh lËp xÝ nghiÖp s¶n xuÊt-kinh doanh, hoÆc ph¸t hµnh cæ phiÕu thµnh lËp c«ng ty cæ phÇn. b»ng c¸ch liªn kÕt ngang, däc hoÆc hæn hîp, nhiÒu tËp ®oµn kinh tÕ, nhiÒu doanh nghiÖp lín h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. NÒn kinh tÕ mét quèc gia lµ tæng hîp c¸c doanh nghiÖp lín, bÐ t¹o thµnh. PhÇn ®«ng c¸c doanh nghiÖp lín trëng thµnh, ph¸t triÓn tõ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Quy luËt ®i tõ nhá ®Õn lín lµ con ®êng tÊt yÕu cña sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng mang tÝnh phæ biÕn cña ®¹i ®a sè c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng . §ång thêi, sù tån t¹i ®an xen vµ kÕt hîp c¸c lo¹i quy m« doanh nghiÖp lµm cho nÒn kinh tÕ cña mçi níc kh¾c phôc ®îc tÝnh ®¬n ®iÖu, x¬ cøng, t¹o nªn sù ®a d¹ng, phong phó, linh ho¹t, võa ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu ph¸t triÓn ®i lªn lÉn nh÷ng biÕn ®æi nhanh chãng cña thi trêng trong ®iÒu kiÖn cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc-c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ chung cña nÒn kinh tÕ. §Ó ph¸t triÓn ®Êt níc kh«ng thÓ kh«ng cã c¸c doanh nghiÖp lín víi tiÒm lùc kinh tÕ, kü thuËt hiÖn ®¹i nh»m t¹o ra kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng quèc tÕ. Ngoµi viÖc x©y dùng c¸c doanh nghiÖp lín thËt cÇn thiÕt, chóng ta ph¶i tÝch cùc tËp trung h×nh thµnh c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, t¹o ®iÒu kiÖn cho nã sím v¬n lªn thµnh nh÷nh doanh nghiÖp lín. §©y thùc sù lµ viÖc cÇn ph¶i lµm trong giai ®o¹n ph¸t triÓn hiÖn nay.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. phÇn II ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë viÖt nam I: Nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ- x· héi ®¶m b¶o ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá ë viÖt nam hiÖn nay 1. VÒ thÞ trêng §èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt-kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp th× ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®Çu tiªn lµ thÞ trêng. ThÞ trêng lµ yÕu tè mang tÝnh tæng hîp nhÊt, lµ nh©n tè quan träng hµng ®Çu t¹o nªn m«i trêng kinh doanh thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp. Trong ®ã, ®iÒu kiÖn vÒ thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm, thÞ trêng ®Çu ra lµ yÕu tè quan träng nhÊt quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i, sù tån t¹i, ph¸t triÓn thÞnh vîng hay thua lç, ph¸ s¶n cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Khã kh¨n lín nhÊt cña níc ta hiÖn nay chÝnh lµ thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm. Theo nghÜa ®Çy ®ñ, ThÞ trêng ph¶i bao hµm c¶ thÞ trêng c¸c yÕu tè ®Çu vµo. §ã lµ thÞ trêng cung øng nguyªn vËt liÖu, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, thÞ trêng vèn, thÞ trêng søc lao ®éng, thËm chÝ cßn bao hµm c¶ thÞ trêng bÊt ®éng s¶n. HiÖn nay, tuy kh«ng ph¶i lµ khã kh¨n quan träng nhÊt, nhng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá níc ta ®ang gÆp khã kh¨n ®èi víi thÞ trêng c¸c yÕu tè ®Çu vµo, c¶n trë kh«ng Ýt tíi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Kh¾c phôc vÊn ®Ò nµy còng lµ nh÷ng ®ßi hái cÊp thiÕt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë níc ta. 2. VÒ vèn tµi chÝnh Mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu cÇn vèn tµi chÝnh. Qua sù vËn ®éng cña vèn cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc tr¹ng th¸i ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. ®iÒu kiÖn vÒ vèn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ViÖt Nam hiÖn nay rÊt
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. h¹n hÑp vµ gÆp khã kh¨n rÊt lín. Sù thiÕu vèn cña chóng ®ang diÔn ra trªn b×nh diÖn kh¸ réng. Bëi v×, quy m« vèn tù cã cña nã ®Òu rÊt nhá, h¹n hÑp, kh«ng ®ñ tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt-kinh doanh cã hiÖu qu¶, ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp muèn më réng, ph¸t triÓn quy m« vµ ®æi míi n©ng cÊp, ph¸t triÓn c«ng nghÖ. MÆt kh¸c, thÞ trêng vèn dµi h¹n, thÞ trêng chøng kho¸n, vÒ c¬ b¶n níc ta cha cã. Vµ nÕu cã th× kh¶ n¨ng tham gia thÞ trêng chøng kho¸n cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ rÊt h¹n chÕ, hiÕm hoi. §ång thêi, kh¶ n¨ng vµ ®iÒu kiÖn tiÕp cËn c¸c nguån vèn trªn thÞ trêng tÝn dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ rÊt h¹n chÕ vµ gÆp khã kh¨n lín, lµ do: kh«ng ®ñ tµi s¶n thÕ chÊp; møc l·i suÊt kh¸ cao so víi lîi nhuËn thu ®îc, khèi lîng cho vay Ýt, thêi h¹n cho vay qu¸ ng¾n, thñ tôc rêm rµ phiÒn hµ; h×nh thøc vµ thÓ chÕ tÝn dông, nhÊt lµ khu vùc n«ng th«n, cßn nghÌo nµn, ®¬n ®iÖô vµ hiÖu lùc ph¸p lý kh«ng cao. Nh÷ng khã kh¨n ®ã rÊt cÇn ®îc gi¶i quyÕt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. 3. VÒ thiÕt bÞ - c«ng nghÖ “Bé ba vèn-thÞ trêng-c«ng nghÖ” lu«n lµ vÊn ®Ò cèt lâi cña mçi doanh nghiÖp, trong ®ã cã doanh nghiÖp võa vµ nhá. §iÒu kiÖn thiÕt bÞ c«ng nghÖ sÎ t¸c ®éng trùc tiÕp tíi n¨ng suÊt, chÊt lîng s¶n phÈm, gióp cho doanh nghiÖp n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng. Trong nh÷ng n¨m ®æi míi võa qua do søc Ðp cña thÞ trêng vµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®· cã nh÷ng ®æi míi c«ng nghÖ nhÊt ®Þnh. §ã lµ viÖc dïng ®iÖn vµo s¶n xuÊt vµ g¾n liÒn víi nã lµ thùc hiÖn nöa c¬ khÝ, c¬ khÝ ho¸ tõng phÇn hoÆc toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Song nh×n chung thiÕt bÞ c«ng nghÖ cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá hiÖn nay cßn l¹c hËu, tr×nh ®é thÊp, hiÖu qu¶ cha cao, ®ang gÆp khã kh¨n ®èi víi viÖc n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt lîng s¶n phÈm. H¬n n÷a, ®iÒu kiÖn vÒ vèn tµi chÝnh vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c kh«ng cho phÐp c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá tµi trî ®Ó ®æi míi c«ng nghÖ, ¸p dông mét c¸ch m¹nh mÏ c¸c lo¹i c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i.
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4. VÒ nhµ xëng, mÆt b»ng SX-KD vµ c¸c kÕt cÊu h¹ tÇng kh¸c §iÒu kiÖn mÆt b»ng cho s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nh×n chung rÊt chËt hÑp vµ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc t¹o lËp vµ më réng mÆt b»ng, do c¬ chÕ chÝnh s¸ch cha thÝch hîp vµ kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp. §a sè c¸c doanh nghiÖp ph¶i thuª mùîn l¹i mÆt b»ng cña c¸c doanh nghiÖp nhµ níc, hoÆc ph¶i dïng nhµ ë lµm n¬i s¶n xuÊt, kinh doanh, giao dÞch, giíi thiÖu, b¸n hµng. HÖ thèng ®iÖn, níc cung cÊp cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá hÇu nh kh«ng ®¶m b¶o. HÖ thèng xö lý níc th¶i cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá hÇu nh kh«ng cã, g©y t¸c h¹i rÊt lín tíi m«i trêng sèng. C¸c ®iÒu kiÖn vÒ kho b·i, ®êng x¸ trong vµ ngoµi doanh nghiÖp, nhÊt lµ hÖ thèng giao th«ng c«ng céng phôc vô cho s¶n xuÊt-kinh doanh, giao lu hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp trong c¶ níc nãi chung, ë khu vùc n«ng th«n nãi riªng (khu vùc mµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá dang vµ cã ®Þa bµn ho¹t ®éng chiÕm u thÕ) ®ang rÊt h¹n chÕ vÒ mËt ®é vµ ®é réng cña lßng ®êng, thÊp kÐm vÒ chÊt lîng cÇu cèng, nÒn vµ mÆt ®êng, cïng nh thiÕu thèn vÒ bÕn b·i. chóng ¶nh hëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nãi chung, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá nãi riªng. 5. VÒ kiÕn thøc vµ n¨ng lùc qu¶n lý kinh doanh cña c¸c chñ doanh nghiÖp Sù ho¹t ®éng s¶n xuÊt-kinh doanh trªn th¬ng trêng víi søc c¹nh tranh khèc liÖt ®Çy cam go, ®ßi hái c¸c chñ doanh nghiÖp ph¶i cã tr×nh ®é kiÕn thøc cao, n¨ng lùc qu¶n lý giái, míi cã thÓ thµnh ®¹t trong qu¶n lý kinh doanh, ®a doanh nghiÖp cña m×nh ngµy cµng ph¸t triÓn. Mçi chñ doanh nghiÖp ph¶i biÕt thu thËp, tæng hîp, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c lo¹i th«ng tin kinh tÕ, kü thuËt, biÕt ®Ò ra nh÷ng chiÕn lîc ®óng ®¾n vµ ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh s¸ng suèt, kÞp thêi. §ång thêi, chñ doanh nghiÖp ph¶i biÕt qu¶n lý, gi¸m s¸t, ®iÒu hµnh c«ng viÖc cña nh÷ng ngêi lao ®éng mét c¸ch hîp lý, cã hiÖu qu¶, biÕt ®¸nh gi¸, ®éng viªn, khuyÕn khÝch, thëng
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ph¹t vµ tr¶ c«ng chÝnh x¸c, t¬ng xøng víi nh÷ng ®ãng gãp cña hä vµo kÕt qu¶ chung cña xÝ nghiÖp. Nh×n l¹i ®éi ngò c¸c chñ doanh nghiÖp võa vµ nhá ë níc ta hiÖn nay cho thÊy, hä cã nhiÒu bÊt cËp víi ®ßi hái cña kinh doanh trong th¬ng trêng hiÖn ®¹i. §¹i ®a sè hä chØ cã tr×nh ®é kiÕn thøc phæ th«ng cÊp II (45-50%), mét sè kh«ng nhiÒu cã tr×nh ®å v¨n ho¸ phæ th«ng trung häc, cao ®¼ng vµ ®¹i häc (30-40%). Cßn mét bé phËn ®¸ng kÓ cã tr×nh ®é tiÓu häc (10-15%). ChØ cã rÊt Ýt c¸c chñ doanh nghiÖp ®îc ®µo t¹o kiÕn thøc qu¶n lý chÝnh quy, mét sè Ýt (20-30%) ®îc tËp trung ®µo t¹o ng¾n h¹n (díi 6 th¸ng), cßn l¹i ®¹i ®a sè chØ qu¶n lý doanh nghiÖp m×nh b»ng kinh nghiÖm. §©y lµ mét ®iÓm yÕu rÊt lín vµ lµ mét khã kh¨n quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cÇn cã sù gióp ®ì tõ phÝa nhµ níc vµ c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ.6 6. VÒ trÝ thøc vµ tr×nh ®é tay nghÒ cña lùc lîng lao ®éng Tr×nh ®é tri thøc vµ tay nghÒ cña ngõ¬i lao ®éng lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp còng rÊt quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña chóng . Nh÷ng ngêi cã trÝ thøc, tay nghÒ sÎ sö dông tèt c¸c lo¹i thiÕt bÞ c«ng nghÖ cao, phøc tap, tiÕp thu ¸p dông tèt c¸c lo¹i thiÕt bÞ c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i, lµm ra nh÷ng s¶n phÈm ®Ñp, cã chÊt lîng, víi n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ cao. §éi ngò lao ®éng hiÖn cã trong c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, ph©n nhiÒu cã tr×nh ®é v¨n ho¸ cÊp II (40-50%) sè cã tr×nh ®é v¨n ho¸ phæ th«ng trung häc còng chiÕm mét tû träng kh¸ ( 20-30%) vµ sè cã tr×nh ®é tiÓu häc vµ cha biÕt ch÷ cßn chiÕm mét tû träng kh¸ lín (25-30%). Song, vÒ tr×nh ®é tay nghÒ, kü thuËt cña nh÷ng ngêi lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá hiÖn rÊt thÊp, ®Æc biÖt ë khu vùc n«ng th«n. Sè lao ®éng cã tÝnh chÊt phæ th«ng, cã tr×nh ®é tay nghÒ gi¶n ®¬n, cha ®îc ®µo t¹o, b×nh qu©n chiÕm kho¶ng (60-70%). ë mét sè vïng n«ng th«n sè ®îc ®µo t¹o nghÒ 6 Tham kh¶o: Nhgiªn cøu kinh tÕ - sè 248- th¸ng 1/1999
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. chÝnh quy chØ chiÕm kho¶ng 10%. §ã còng lµ mét trong nh÷ng khã kh¨n ®èi víi viÖc ph¸t triÓn m¹nh mÎ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá hiÖn nay.7 7. VÒ kh¶ n¨ng tiÒp cËn th«ng tin vµ hÖ thèng th«ng tin HÖ thèng th«ng tin vµ kh¶ n¨ng tiÕp cËn th«ng tin, nhÊt lµ nh÷ng th«ng tin vÒ thÞ trêng, gi¸ c¶, c«ng nghÖ, s¶n phÈm lµ hÕt søc quan träng ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt-kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. HÖ thèng th«ng tin ë níc ta hiÖn nay mÆc dï so víi tríc ®· ®îc phæ biÕn kh¸ réng r¶i, c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin t¬ng ®èi phong phó vµ hiÖn ®¹i, ph¬ng ph¸p thu thËp vµ cung cÊp th«ng tin cã nhiÒu tiÕn bé.v.v..., song nh×n chung, tÝnh chÊt nhanh nh¹y, kÞp thêi, chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ, hoµn thiªn cña hÖ thèng th«ng tin cha ®¸p øng ®îc nh÷ng yªu cÇu cña s¶n xuÊt-kinh doanh trong ®iÒu kiªn thÞ trêng vµ cuéc c¸ch m¹nh khoa hoc-c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh«ng cã bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ thu thËp vµ xö lý th«ng tin. Nguån vèn tµi chÝnh cã h¹n, chóng kh«ng ®ñ kinh phÝ ®Ó mua s¾m c¸c thiÕt bÞ phôc vô c«ng t¸c th«ng tin nhanh chãng, kÞp thêi nãi riªng vµ chi phÝ cho ho¹t ®éng tiÕp cËn, thu thËp, xö lý th«ng tin nãi chung. Tr×nh ®é tri thøc vµ n¨ng lùc thu thËp, xö lý th«ng tin cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cßn rÊt h¹n chÕ. Cho nªn, kh¶ n¨ng tiÕp cËn th«ng tin cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë níc ta hiÖn rÊt h¹n chÕ vµ gÆp nhiÒu khã kh¨n, rÊt cÇn sù gióp ®ì ®Ó c¶i thiÖn t×nh h×nh. 8. VÒ hÖ thèng chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cña Nhµ níc HÖ thèng chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cña Nhµ níc t¸c ®éng tíi toµn bé mäi mÆt trong ®êi sèng x· héi, trong ®ã cã sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Chóng hoÆc lµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi, hoÆc lµ g©y khã kh¨n c¶n trë ®èi víi sù ra ®êi, ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong nh÷ng n¨m ®æi míi, hÖ thèng chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt liªn quan ®Õn khu vùc ngoµi quèc doanh (trong ®ã c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ chñ yÕu) ®· ®îc h×nh thµnh vµ ®æi míi tõng bíc víi 7 Tham kh¶o: Nhgiªn cøu kinh tÕ - sè 248- th¸ng 1/1999
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nh÷ng kÕt qu¶ tÝch cc. Chóng ®· t¹o ®iÒu kiÖn khuyÕn khÝch, thóc ®Èy sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kh¸ m¹nh mÏ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. §Æc biÖt ®èi víi khu vùc kinh tÕ t nh©n. Tuy nhiªn, hÖ thèng chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt hiÖn hµnh vÉn cßn thiÕu ®ång bé, nhÊt qu¸n vµ kÐm hoµn thiÖn. Chóng vÉn cha t¹o ra m«i trêng ho¹t ®«ng th«ng tho¸ng vµ b×nh ®¼ng cho mäi lo¹i h×nh doanh nghiªp, cha khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®«ng s¶n xuÊt-kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ tu©n theo ph¸p luËt, ®Æc biÖt lµ c¸c chÝnh s¸ch ®Êt ®ai, thuÕ kho¸, tÝn dông vµ xuÊt nhËp khÈu ... §iÒu ®ã ®ßi hái ph¶i cã sù ®æi míi, hoµn thiÖn h¬n n÷a hÖ thèng chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cña Nhµ níc ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy m¹nh mÏ sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. 9. VÒ hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý kiÓm so¸t cña Nhµ níc vµ c¸c thiÕt chÕ céng ®ång x· héi n«ng th«n HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý, kiÓm so¸t cña Nhµ níc tõ trung ¬ng ®Õn c¸c cÊp tØnh, huyÖn, x· víi nhiÒu ban ngµnh cång kÒnh vµ thùc tÕ ho¹t ®éng kh«ng cã sù phèi hîp chÆt chÎ, ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm râ rµng, ®· lµm gi¶m hiÖu lùc qu¶n lý cña bé m¸y. C¸c ho¹t ®éng cña ®éi kiÓm tra liªn ngµnh, qu¶n lý thÞ trêng, c«ng an, thuÕ vô ... kh«ng cã sù thèng nhÊt, chång chÐo, dÈm ®¹p lªn nhau, nhiÒu khi cßn ®æ lçi vµ cã nh÷ng hµnh ®éng triÖt tiªu hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý lÉn nhau. Mét mÆt, nã g©y khã kh¨n cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt-kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp, v× thêng xuyªn ph¶i tiÕp ®oµn thanh tra, qu¶n lý, kiÓm so¸t cña chÝnh quyÒn c¸c cÊp, kh«ng cßn thêi gian cho c¸c chñ doanh nghiÖp lao t©m vµo t×m c¸c quyÕt s¸ch kinh doanh. MÆt kh¸c, nã l¹i th¶ láng nhiÒu lÜnh vùc nhiÒu ho¹t ®éng s¶n xuÊt-kinh doanh. V× vËy, cÇn thiÕt ph¶i cã sù kiÖn toµn, s¾p xÕp, ®æi míi hÖ thèng vµ ph¬ng ph¸p qu¶n lý, kiÓm so¸t trªn tinh thÇn hç trî c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ph¸t triÓn lµ chÝnh. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ë khu vùc n«ng th«n cßn chÞu sù t¸c ®éng cöa nh÷ng quan hÖ, thiÕt chÕ x· héi n«ng
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. th«n víi nh÷ng th«ng sè c¬ b¶n lµ gia ®×nh, dßng hä vµ lµng, th«n. ë ViÖt Nam, gia ®×nh thËt sù lµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt-kinh doanh rÊt c¬ b¶n trong lÞnh sö, hiÖn t¹i vµ t¬ng lai. KÕt cÊu dßng hä ®· vµ ®ang gãp phÇn æn ®Þnh x· héi , thùc hiÖn tÝn chÊp, t¬ng trî gióp nhau vèn ®Ó lµm kinh tÕ, më doanh nghiÖp vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Lµng ViÖt truyÒn thèng lµ tæ chøc céng ®ång tù qu¶n, tù ®iÒu chØnh b»ng h¬ng íc, b»ng luËt tôc, b»ng d luËn, b»ng lu©n lý vµ ®ao ®øc, cã t¸c dông tíi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Th«n cïng kªnh th«ng tin, chuyÓn giao c«ng nghÖ, kh«ng gian t×m viÖc lµm vµ t¹o dùng doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, b¶n chÊt truyÒn thèng cña nh÷ng thiÕt chÕ x· héi n«ng th«n ®ã còng cã nh÷ng nhîc ®iÓm lµm c¶n trë rÊt lín tíi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng vµ cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ hiªn ®¹i. §ã lµ tÝnh chÊt hÑp hßi, ®è kþ, b¶n kþ vµ khÐp kÝn ngay trong tõng gia ®×nh gißng hä vµ lµng th«n. chÝnh ®ã lµ nh÷ng t¸c nh©n chñ yÕu lµm giam h·m x· héi n«ng th«n ViÖt Nam trong lÞch sö cho ®Õn ngµy nay cha vît qua ®îc vßng c¬ng to¶ cña sù ®ãi nghÌo vµ l¹c hËu. MÆc dï hiÖn nay, møc ®é vµ ph¹m vi cña nh÷ng tÝnh chÊt tiªu cùc ®ã kh«ng cßn s©u nÆng nh tríc vµ ®· ®îc gi¶i to¶ rÊt nhiÒu, song sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá trong ®iÒu kiÖn hiÖn ®¹i ®ßi hái ph¶i kh¾c phôc vµ gi¶i to¶ hoµn toµn nh÷ng tÝnh chÊt tiªu cùc nãi trªn. II. sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp võa vµ nhá ë viÖt nam Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp võa vµ nhá, cã nh÷ng giai ®o¹n ph¸t triÓn, nhng møc ®é cã kh¸c nhau trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. Theo t«i cã thÓ chia lµm hai thêi kú chÝnh ®Ó nghiªn cøu vÒ lo¹i h×nh doanh nghiÖp võa vµ nhá. Thêi kú thø nhÊt lµ nh÷ng n¨m 1986 trë vÒ tríc vµ thêi kú sau n¨m 1986. ë thêi kú thø nhÊt lo¹i h×nh doanh nghiÖp võa vµ nhá nh×n chung cha ph¸t triÓn m¹nh, chñ yÕu tån t¹i vµ ph¸t triÓn ë hai
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đề tài "Phát triển Doanh nghiệp ở Việt Nam - thực trạng và giải pháp"
42 p | 530 | 194
-
Đề tài " Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nền kinh tế thị trướng ở Việt Nam"
34 p | 365 | 185
-
Luận văn thạc sĩ: Nghiên cứu các giải pháp phát triển doanh nghiệp công nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn huyện Đan Phượng, thành phố Hà Nội
150 p | 273 | 63
-
Luận văn Thạc sĩ Khoa học Kinh tế: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Quảng Trạch - tỉnh Quảng Bình
110 p | 153 | 24
-
Tóm tắt luận văn thạc sĩ Kinh tế: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành công nghiệp trên địa bàn Thành phố Đồng Hới
25 p | 65 | 10
-
Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn huyện Càng Long, tỉnh Trà Vinh
26 p | 70 | 7
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở huyện Tuy Phước tỉnh Bình Định
119 p | 16 | 6
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế chính trị: Phát triển doanh nghiệp nhà nước ở Việt Nam
140 p | 33 | 6
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa tại tỉnh Gia Lai
113 p | 20 | 5
-
Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi
113 p | 11 | 5
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế phát triển: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi
140 p | 10 | 4
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Đà Nẵng
101 p | 54 | 4
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh Quảng Trị
130 p | 17 | 4
-
Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Kinh tế Phát triển: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Định
24 p | 11 | 4
-
Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh Trà Vinh
26 p | 81 | 3
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh Trà Vinh
120 p | 8 | 3
-
Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Quá trình phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ngoài quốc doanh ở tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2006 – 2010, thực trạng, kinh nghiệm và giải pháp
2 p | 41 | 3
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa tại thành phố Quy Nhơn
110 p | 2 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn