intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: Thực trạng của quá trình phân phối và các giải pháp để nâng cao, hoàn thiện quan hệ phân phối ở Việt Nam trong thời gian tới

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:24

Thêm vào BST
Báo xấu
90
lượt xem 13
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: thực trạng của quá trình phân phối và các giải pháp để nâng cao, hoàn thiện quan hệ phân phối ở việt nam trong thời gian tới', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Thực trạng của quá trình phân phối và các giải pháp để nâng cao, hoàn thiện quan hệ phân phối ở Việt Nam trong thời gian tới

  1. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI Thực trạng của quá trình phân phối và các giải pháp để nâng cao, hoàn thiện quan hệ phân phối ở Việt Nam trong thời gian tới
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi më ®Çu Qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt lµ sù kÕt hîp hai hoµ gi÷a c¸c kh©u: S¶n xuÊt, ph©n phèi, trao ®æi vµ tiªu dïng. Trong ®ã ph©n phèi lµ mét kh©u quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña qu¸ tr×nh nµy. Nã nèi liÒn s¶n xuÊt víi trao ®æi, tiªu dïng, phôc vô vµ thóc ®Èy s¶n xuÊt, phôc vô tiªu dïng. Kh«ng nh÷ng thÕ, quan hÖ ph©n phèi cßn lµ mét yÕu tè rÊt träng yÕu cña quan hÖ s¶n xuÊt, nã ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a lîi Ých cña mçi thµnh viªn vµ lîi Ých cña toµn x· héi. Trong thêi gian ®Çu cña thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ë n­íc ta hiÖn nay, do nÒn kinh tÕ cßn nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ nªn còng cßn cã nhiÒu h×nh thøc lîi Ých kinh tÕ kh¸c nhau vµ tÊt yÕu lµ cßn xuÊt hiÖn nhiÒu m©u thuÉn gi÷a c¸c h×nh thøc lîi Ých kinh tÕ ®ã. Mét trong nh÷ng yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ lµ kÞp thêi ph¸t hiÖn ra m©u thuÉn gi÷a c¸c lîi Ých vµ t×m c¸ch gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn ®ã. ViÖc gi¶i quyÕt c¸c quan hÖ vÒ lîi Ých kinh tÕ ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua quan hÖ ph©n phèi. Tõ vai trß quan träng cña ph©n phèi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ th× viÖc nghiªn cøu quan hÖ ph©n phèi lµ hÕt søc cÇn thiÕt, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nÒn kinh tÕ n­íc ta hiÖn naycßn ®ang trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. Muèn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng n­íc ta theo ®Þnh h­íng XHCN th× viÖc gi¶i quyÕt c¸c quan hÖ ph©n phèi lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®Ó gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ, ph¸t triÓn x· héi v× môc tiªu c«ng b»ng x· héi. Nghiªn cøu ph©n phèi lµ mét phÇn trong qu¸ tr×nh ngiªn cøu kinh tÕ ë tÇm vÜ m«, ®ã lµ mét vÊn ®Ò lín lao. Do tr×nh ®é, kh¶ n¨ng vµ thêi gian cßn h¹n chÕ nªn trong bµi viÕt nµy em kh«ng thÓ nghiªn cøu ®­îc hÕt. Ph¹m vi nghiªn cøu cña bµi viÕt nµy chØ dõng l¹i ë viÖc nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n nhÊt vÒ ph©n phèi, c¸c h×nh thøc ph©n phèi. Cô thÓ lµ nghiªn cøu c¸c h×nh
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2 thøc ph©n phèi ë n­íc ta, ®Æc biÖt lµ ph©n phèi theo lao ®éng vµ c¸c h×nh thøc thu nhËp hay ph©n phèi thu nhËp. Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, chñ yÕu nghiªn cøu quan hÖ ph©n phèi ë ViÖt Nam tõ nh÷ng n¨m 1985 cho ®Õn nay. §ã lµ thêi kú nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc ta b¾t ®Çu chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN. NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ m«i tr­êng tèt cho quan hÖ ph©n phèi ®­îc thÓ hiÖn râ nÐt, ®Æc biÖt lµ khi nÒn kinh tÕ n­íc ta cßn ®ang trong qu¸ tr×nh qu¸ ®é vµ gÆp nhiÒu khã kh¨n. §Ò tµi nµy ®­îc bè côc gåm 2 ch­¬ng chÝnh : Ch­¬ng I : Lý luËn chung vÒ ph©n phèi trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng Trong phÇn nµy sÏ tr×nh bµy nh÷ng vÊn ®Ò chung nhÊt, c¬ b¶n nhÊt vÒ ph©n phèi: b¶n chÊt, vai trß cña quan hÖ ph©n phèi vµ néi dung chñ yÕu cña quan hÖ ph©n phèi, ®Æc biÖt phÇn nµy cßn cã kinh nghiÖm cña mét sè n­íc vÒ ph©n phèi Ch­¬ng II : Thùc tr¹ng cña qu¸ tr×nh ph©n phèi vµ c¸c gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao, hoµn thiÖn quan hÖ ph©n phèi ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi Tõ nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ph©n phèi, ë ch­¬ng nµy sÏ nghiªn cøu cô thÓ qu¸ tr×nh ph©n phèi ë ViÖt Nam, c¸c h×nh thøc ph©n phèi ®Æc biÖt lµ ph©n phèi thu nhËp. Th«ng qua ®ã nªu ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m thùc hiÖn quan hÖ ph©n phèi ®Ó ®¹t môc tiªu c«ng b»ng x· héi. Em xin tr©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn vµ quan t©m cña thÇy ®· gióp em hoµn thµnh ®Ò ¸n nµy. Trong bµi viÕt cßn nhiÒu sai sãt mong thÇy chØ b¶o ®Ó em rót kinh nghiÖm lÇn sau söa ch÷a. Em c¸m ¬n thÇy.
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 3 Ch­¬ng 1 B¶n chÊt mèi quan hÖ ph©n phèi vµ c¸c h×nh thøc ph©n phèi ë n­íc ta hiÖn nay 1.1. B¶n chÊt cña quan hÖ ph©n phèi. Ph©n phèi lµ mét kh©u kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. Nã nèi liÒn s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, phôc vô vµ thóc ®Èy s¶n xuÊt, phôc vô tiªu dïng. MÆt kh¸c, quan hÖ ph©n phèi cßn lµ mét yÕu tè rÊt träng yÕu cña quan hÖ s¶n xuÊt, nã ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a lîi Ých cña mçi thµnh viªn vµ lîi Ých cña toµn x· héi. 1.1.1. Mèi quan hÖ chung gi÷a s¶n xuÊt vµ ph©n phèi, trao ®æi, tiªu dïng. Trong qóa tr×nh s¶n xuÊt, ph©n phèi x¸c ®Þnh tû lÖ theo ®ã mçi c¸ nh©n tham dù vµo s¶n phÈm ®· s¶n xuÊt ra ; trao ®æi ®em l¹i cho c¸ nh©n nh÷ng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh mµ anh ta muèn dung phÇn nhËn ®­îc do ph©n phèi ®Ó trao ®æi lÊy ; cuèi cïng, trong tiªu dïng, c¸c s¶n phÈm trë thµnh nh÷ng vËt phÈm tiªu dïng vµ ®èi t­îng cña viÖc chiÕm h÷u c¸ nh©n. s¶n xuÊt t¹o ra nh÷ng vËt phÈm thÝch hîp víi c¸c nhu cÇu ; ph©n phèi, ph©n chia c¸c vËt ®ã theo nh÷ng quy luËt x· héi ; trao ®æi l¹i, ph©n phèi l¹i c¸i ®· ®­îc ph©n phèi, theo nh÷ng nhu cÇu c¸ biÖt ; cuèi cïng, trong tiªu dïng, s¶n phÈm tho¸t ra khái sù vËn ®éng x· héi ®ã trùc tiÕp trë thµnh ®èi t­îng vµ kÎ phôc vô cho mét nhu cÇu c¸ biÖt, vµ tho¶ m·n nhu cÇu ®ã trong qóa tr×nh tiªu dïng. Nh­ vËy, s¶n xuÊt thÓ hiÖn ra lµ ®iÓm xuÊt ph¸t, tiªu dïng lµ ®iÓm cuèi cïng, ph©n phèi vµ trao ®æi lµ ®iÓm trung gian, ®iÓm trung gian nµy l¹i cã hai yÕu tè, v× ph©n phèi ®­îc quy ®Þnh lµ yÕu tè xuÊt ph¸t tõ x· héi, cßn trao ®æi lµ yÕu tè xuÊt ph¸t tõ c¸ nh©n. Nh­ng ph©n phèi kh«ng ph¶i lµ mét lÜnh vùc ®éc lËp, ®øng bªn c¹nh s¶n xuÊt vµ bªn ngoµi s¶n xuÊt. Ph©n phèi thuéc ph¹m trï quan hÖ s¶n xuÊt lµ kÕt qu¶ cña sù ph©n phèi nh÷ng c«ng cô s¶n xuÊt.
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4 Ph©n phèi x¸c ®Þnh tû lÖ (sè l­îng) s¶n phÈm dµnh cho c¸ nh©n ; trao ®æi x¸c ®Þnh nh÷ng s¶n phÈm trong ®ã c¸ nh©n ®ßi hái c¸i phÇn do ph©n phèi dµnh cho m×nh. Nh­ vËy s¶n xuÊt, ph©n phèi, tiªu dïng h×nh thµnh mét tam ®o¹n luËn ®óng c¸ch: S¶n xuÊt lµ c¸i chung, ph©n phèi vµ trao ®æi lµ c¸i ®Æc thï, tiªu dïng lµ c¸i ®¬n nhÊt khÐp kÝn tæng thÓ. §­¬ng nhiªn, c¸i ®ã ®óng lµ mét mèi liªn hÖ, nh­ng lµ mèi liªn hÖ hêi hît bÒ ngoµi. S¶n xuÊt h×nh nh­ lµ do c¸c quy luËt phæ biÕn cña tù nhiªn quy ®Þnh ; ph©n phèi do sù ngÉu nhiªn cña x· héi quyÕt ®Þnh, v× vËy nã cã thÓ ¶nh h­ëng Ýt nhiÒu thuËn lîi ®Õn s¶n xuÊt ; trao ®æi n»m gi÷a hai kh©u ®ã, nh­ lµ mét sù vËn ®éng x· héi cã tÝnh chÊt h×nh thøc, cßn hµnh vi cuèi cïng – tiªu dïng – kh«ng ®­îc coi lµ ®iÓm kÕt thóc, mµ cßn lµ môc ®Ých cuèi cïng, nãi thùc ra lµ n»m bªn ngoµi kinh tÕ, trõ tr­êng hîp nã t¸c ®éng trë l¹i ®iÓm xuÊt ph¸t vµ lµm cho toµn bé qóa tr×nh b¾t ®Çu l¹i. 1.1.2 C¬ së kinh tÕ cña sù ph©n phèi C¬ së kinh tÕ cña sù ph©n phèi, ë ®©y bao hµm ý nghÜa nãi ®Õn viÖc ph©n phèi vËt phÈm tiªu dïng cho c¸ nh©n mçi thµnh viªn trong x· héi. Nh­ng v× ph©n phèi bao giê còng gåm c¶ ph©n phèi cho s¶n xuÊt xem lµ yÕu tè cña s¶n xuÊt vµ ph©n phèi cho tiªu dïng xem lµ kÕt qu¶ cña qóa tr×nh s¶n xuÊt, cho nªn kh«ng ph¶i lµ toµn bé s¶n phÈm x· héi t¹o ra ®Òu ®­îc ph©n phèi cho tiªu dïng c¸ nh©n. Tr­íc hÕt, x· héi cÇn ph¶i trÝch ra mét phÇn ®Ó: Bï ®¾p nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt ®· hao phÝ ; më réng s¶n xuÊt; lËp quü dù tr÷ ®Ó phßng khi tai ho¹ bÊt ngê. PhÇn trÝch nµy lµ mét ®iÒu tÊt yÕu vÒ kinh tÕ, v× nÕu kh«ng kh«i phôc vµ më réng s¶n xuÊt th× kh«ng thÓ ®¸p øng ®­îc nhu cÊu ngµy cµng t¨ng cña x· héi. PhÇn cßn l¹i cña tæng s¶n phÈm x· héi th× ®Ó tiªu dïng. Nh­ng tr­íc khi tiÕn hµnh ph©n phèi trùc tiÕp cho tiªu dïng c¸ nh©n, cßn ph¶i trÝch mét phÇn ®Ó: Chi phÝ vÒ qu¶n lý hµnh chÝnh vµ tæ chøc, b¶o vÖ tæ quèc.
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 5 Më réng c¸c sù nghiÖp phóc lîi c«ng céng vµ cøu tÕ x· héi . Sau ®ã, phÇn vËt phÈm tiªu dïng cßn l¹i míi ®­îc trùc tiÕp ph©n phèi cho tiªu dïng c¸ nh©n cña nh÷ng ng­êi lµm viÖc trong nÒn s¶n xuÊt x· héi phï hîp víi sè l­îng vµ chÊt l­îng cña lao ®éng còng nh­ sè l­îng vèn vµ tµi s¶n mµ hä ®ãng gãp vµo qóa tr×nh s¶n xuÊt. Nh­ vËy, tæng s¶n phÈm x· héi võa ®­îc ph©n phèi ®Ó tiªu dïng cho s¶n xuÊt, võa ®­îc ph©n phèi ®Ó tiªu dïng c¸ nh©n. 1.1.3. Vai trß cña quan hÖ ph©n phèi trong nÒn s¶n xuÊt x· héi. Bµn vÒ vai trß cña ph©n phèi trong nÒn s¶n xuÊt x· héi, F.¡nghen cho r»ng “sù ph©n phèi chõng nµo mµ cßn bÞ nh÷ng nh©n tè lý do thuÇn tuý kinh tÕ chi phèi, th× nã sÏ ®­îc ®iÒu tiÕt bëi lîi Ých cña s¶n xuÊt, r»ng s¶n xuÊt sÏ ®­îc thuËn lîi trªn hÕt trong mäi ph­¬ng thøc ph©n phèi mµ mäi thµnh viªn trong x· héi cã thÓ ph¸t triÓn, duy tr× vµ thùc hµnh nh÷ng n¨ng khiÕu cña hä mét c¸ch hoµn thiÖn nhÊt ”. Ph©n phèi kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ mét kÕt qu¶ tiªu cùc cña s¶n xuÊt vµ trao ®æi ; nã còng t¸c ®éng l¹i m¹nh nh­ thÕ ®Õn c¶ s¶n xuÊt lÉn trao ®æi. BÊt cø ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi nµo vµ bÊt cø h×nh thøc trao ®æi míi nµo, lóc ®Çu kh«ng nh÷ng ®Òu bÞ nh÷ng h×nh thøc cò vµ nh÷ng thiÕt chÕ chÝnh trÞ t­¬ng øng ng¨n trë, mµ cßn bÞ c¶ ph­¬ng thøc ph©n phèi cò ng¨n trë. Nh÷ng ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi vµ nh÷ng h×nh thøc trao ®æi míi Êy, tr­íc hÕt ®Òu ph¶i tr¶i qua mét cuéc ®Êu tranh l©u dµi míi dµnh ®­îc sù ph©n phèi thÝch øng víi chóng. Nh­ng mét ph­¬ng thøc trao ®æi vµ s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh cµng linh ho¹t bao nhiªu, cµng dÔ ph¸t triÓn vµ tiÕn triÓn bao nhiªu th× sù ph©n phèi cµng chãng ®¹t tíi tr×nh ®é tho¸t khái chÝnh ngay nh÷ng ®iÒu kiÖn ®· ®Î ra nã vµ cµng chãng trë nªn xung ®ét víi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt vµ trao ®æi cò bay nhiªu. 1.2.C¸c h×nh thøc ph©n phèi chñ yÕu ë n­íc ta hiÖn nay 1.2.1 .Ph©n phèi theo lao ®éng: Lµ nguyªn t¾c ph©n phèi vËt phÈm tiªu dïng cho c¸c c¸ nh©n trong x· héi c¨n cø vµo sè l­îng, chÊt l­îng lao ®éng hay hiÖu qu¶ lao ®éng mµ hä ®· cèng hiÕn cho x· héi kh«ng ph©n biÖt mµu da, t«n gi¸o, ®¶ng ph¸i, nam n÷.
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 1.2.2 .Ph©n phèi theo vèn vµ tµi s¶n : Lµ nguyªn t¾c ph©n phèi vËt phÈm tiªu dïng cho c¸ nh©n c¨n cø vµo vèn vµ tµi s¶n mµ hä cã ®Ó ph©n phèi. 1.2.3.Ph©n phèi ngoµi thï lao lao ®éng th«ng qua c¸c quü phóc lîi kh¸c: Lµ nguyªn t¾c ph©n phèi vËt phÈm tiªu dïng cho c¸ nh©n nh»m ®¶m b¶o nh÷ng nhu cÇu chung cña x· héi vµ ®¶m b¶o cuéc sèng cho mét sè ng­êi kh«ng cã kh¶ n¨ng lao ®éng. Trong c¸c h×nh thøc c¬ b¶n ®ã, ph©n phèi theo lao ®éng lµ c¸ch chñ yÕu, nh­ng ph©n phèi ngoµi thï lao lao ®éng qua c¸c quü phóc lîi x· héi ngµy cµng trë nªn quan träng trong qóa tr×nh ph¸t triÓn cña x· héi. §©y lµ c¸ch ph©n phèi vËt phÈm tiªu dïng lu«n lu«n kÕt hîp víi nhau vµ t¸c ®éng cïng mét lóc trong thùc tiÔn. Hai c¸ch ph©n phèi nµy dùa vµo nhau vµ bæ sung cho nhau ®Ó gãp phÇn gi¶i quyÕt nh÷ng yªu cÇu chung cña x· héi. §ång thêi, ph©n phèi theo tµi s¶n , vèn vµ nh÷ng ®ãng gãp kh¸c ngµy nay còng trë thµnh mét tÊt yÕu, hîp quy luËt. 1.3. Kinh nghiÖm cña mét sè n­íc vÒ ph©n phèi 1.3.1.Sù vËn dông nguyªn t¾c ph©n phèi cña chñ nghÜa x· héi t¹i Liªn X« Trong thêi gian ®Çu sau chiÕn tranh, nÒn kinh tÕ Liªn X« gÆp nhiÒu khã kh¨n do hËu qu¶ cña chiÕn tranh. H¬n n÷a, trong x· héi Liªn X« lóc ®ã tån t¹i nhiÒu giai cÊp: nh÷ng ®Þa chñ cßn sãt cña x· héi phong kiÕn, nh÷ng nhµ t­ b¶n non trÎ míi xuÊt hiÖn ë Liªn X« vµ giai cÊp c«ng nh©n tÇng líp chÝnh vµ chiÕm vai trß chñ ®¹o trong viÖc ®iÒu hµnh ®Êt n­íc sau chiÕn tranh. Mét yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i ®iÒu tiÕt viÖc tiªu dïng trong x· héi. §Çu tiªn lµ viÖc dïng phiÕu b¸nh m× - kiÓu ®iÒu tiÕt tiªu dïng cæ ®iÓn cña nh÷ng t­ b¶n lóc bÊy giê, nh»m thùc hiÖn mét nhiÖm vô: ph©n ph«i b¸nh m× hiÖn cã, lµm sao cho ai nÊy ®Òu cã b¸nh ¨n. Nh­ng viÖc thùc hiÖn ®ã gÆp nhiÒu khã kh¨n do sù ph¸ ho¹i cña thÕ lùc thï ®Þch v× vËy chÝnh phñ ®· dÒ ra mét chÝnh s¸ch míi: tr­íc hÕt chÝnh s¸ch ®ã ph¶i thªm vµo chÕ ®é phiÕu b¸nh m× viÖc c­ìng bøc tËp hîp toµn thÓ nh©n d©n thµnh nh÷ng héi tiªu dïng v× ®ã lµ
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 ph­¬ng phÊp duy nhÊt ®Ó thùc hiÖn d­îc viÖc kiÓm so¸t tiªu dïng ; hai lµ b¾t bän nnhµ gi¸u ph¶i lµm nghÜa vô lao ®éng, chóng ph¶i ®¶m nhiÖm nh÷ng chøc vô kh«ng c«ng trong c¸c héi tiªu dïng ; ba lµ ph©n ®Òu cho nh©n d©n tæng sè thùc tÕ cña s¶n phÈm trong x· héi ®Ó ®¶m b¶o c«ng b»ng. ChÝnh quyÒn X« viÕt lóc ®ã kiªn quyÕt tiÕp tôc thay thÕ viÖc bu«n b¸n b»ng chÕ ®é ph©n phèi s¶n phÈm mét c¸ch cã kÕ ho¹ch vµ cã tæ chøc trªn quy m« toµn quèc. Môc ®Ých lµ tæ chøc toµn thÓ nh©n d©n vµo c¸c c«ng x· s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cã kh¶ n¨ng ph©n phèi tÊt c¶ nh÷ng s¶n phÈm cÇn thiÕt mét c¸ch nhanh chãng nhÊt, cã kÕ ho¹ch nhÊt vµ tiÕt kiÖm nhÊt, tèn Ýt nh©n c«ng nhÊt, b»ng c¸ch tËp trung chÆt chÏ bé m¸y ph©n phèi. Vµ hîp t¸c x· lµ mét ph­¬ng tiÖn qu¸ ®é ®Ó thùc hiÖn môc ®Ých ®ã. ViÖc sö dông hîp t¸c x· lµ mét vÊn ®Ò gièng nh­ viÖc sö dông chuyªn gia t­ s¶n v× ®øng ®Çu bé m¸y hîp t¸c x· do CNTB ®Ó l¹i lµ nh÷ng ng­êi cã thãi quen suy nghÜ vµ qu¶n lý kinh tÕ cña t­ s¶n. §¶ng Céng s¶n Nga buéc tÊt c¶ c¸c ®¶ng viªn ph¶i lµm viÖc trong hîp t¸c x·, l·nh ®¹o c¸c hîp t¸c x· ®ã ph¶i theo tinh thÇn céng s¶n, lµm cho tæng thÓ nh©n d©n ®Òu vµo hîp t¸c x· vµ biÕn c¸c hîp t¸c x· ®ã tõ trªn xuèng d­íi thµnh mét hîp t¸c x· thèng nhÊt c¶ n­íc. §Æc biÖt lµ viÖc chuyÓn ®æi tõ chÕ ®ä tr­ng thu l­¬ng thùc trong chÝnh s¸ch céng s¶n thêi chiÕn sang thuÕ l­¬ng thùc cho phï hîp víi nh©n d©n vµ thùc hiÖn môc tiªu c«ng b»ng. MÆt kh¸c, §¶ng céng s¶n Nga cßn sö dông biÖn ph¸p qu¶n lý sù ph©n phèi th«ng qua sù kiªm kª vµ kiÓm so¸t cña toµn d©n ®èi víi s¶n xuÊt vµ ph©n phèi s¶n phÈm. 1.3.2. VÊn ®Ò ph©n phèi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ Trung Quèc thêi kú c¶i c¸ch Chóng ta sÏ nghiªn cøu vai trß cña ph©n phèi ®Æc biÖt lµ ph©n phèi thu nhËp trong qu¸ tr×nh phÊt triÓn kinh tÕ cña Trung Quèc.Trung Quèc lµ mét ®Êt n­íc cã d©n sè ®«ng, kinh tÕ - v¨n ho¸ l¹c hËu, nh­ng 20 n¨m qua nhê thùc hiÖn c¶i c¸ch më cöa mµ bé mÆt kinh tÕ - x· héi cña n­íc nµy ®· thay ®æi râ rÖt. Tõ thùc tiÔn ®ã, c¸c nhµ khoa häc Trung Quèc ®· rót ra nhËn xÐt cho r¨ng: “Ph©n phèi thu nhËp kh«ng chØ biÓu hiÖn mét kÕt qu¶ cña t¨ng
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 8 tr­ëng kinh tÕ, ®ång thêi nã l¹i ¶nh h­ëng, thËm chÝ lµ mét ®¹i l­îng biÕn ®æi quan träng quyÕt ®Þnh kinh tÕ t¨ng tr­ëng” Trong thêi gian ®Çu kho¶ng 20 n¨m tr­íc c¶i c¸ch (1956-1976), trung Quèc lµ mét x· héi cã tr×nh ®é b×nh qu©n ho¸ rÊt cao nh­ng cung l¹i lµ mét x· héi vÉn tån t¹i mét sè nh©n tè bÊt b×nh ®¼ng. X· héi Trung Quèc nh­ vËy lµ do: ChÕ ®é XHCN ë Trung Quèc lµ chÕ ®é lÊy c«ng h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt nªn sau khi tõng b­íc thùc hiÖn c«ng h÷u ho¸ vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt, ng­êi d©n trõ mét sè Ýt thu nhËp tõ l·i suÊt tiªt kiÖm ra cßn hÇu nh­ kh«ng cã thu nhËp tµi s¶n kh¸c; vµ ×nh h×nh ®Êt n­íc trong thêi kú ®Êu cÇn t¨ng tÝch luü, gi¶m tiªu dïng, nªn thu nhËp lao ®éng còng ®­îc b×nh qu©n ë møc thÊp. Nh­ng s ù chªnh lÖch thu nhËp gi÷a c¸c tÇng líp nh©n d©n vµ c¸c khu vùc lµ kh¸ lín. VÒ ph­¬ng thøc ph©n phèi hµng tiªu dïng, Trung Quèc ®· nhÊn m¹nh ph­¬ng thøc ph©n phèi hiÖn vËt, tøc lµ thùc hiÖn chÕ ®é cung cÊp, bµi xÝch ph­¬ng thøc ph©n phèi theo thÞ tr­êng (th«ng qua tiÒn tÖ mua b¸n). Sau khi c¶i c¸ch më cöa ®Õn nay qu¸ tr×nh ph©n phèi thu nhËp ë Trung Quèc cã nhiÒu ®ét ph¸ vÒ lý luËn: §· ®ét ph¸ vµo quan niÖm b×nh qu©n chñ nghÜa, x©y dùng lý lu¹n cho phÕp mét sè vïng mét sè ng­êi giµu lªn tr­íc, khuyÕn khÝch ng­êi giµu tr­íc gióp ®ì ng­êi giµu sau, cuèi cïng thùc hiÖn cïng giµu cã; Thùc hiÖn chÝnh s¸ “­u tiªn hiÖu qu¶, chiÕu cè c«ng b»ng” tøc lµ tiÕn hµnh ph©n phèi theo sè l­îng, chÊt l­îng, hiÖu suÊt lao ®éng vµ b¶o hé thu nhËp hîp ph¸p, th«n tÝnh thu nhËp phi ph¸p...; §· ®ét ph¸ vµo quan ®iÓm truyÒn thèng cho r»ng:ph©n phèi theo lao ®éng lµ ®Æc diÓm cña CNXH, ph©n phèi theo vèn lµ ®Æc ®iÓm cña CNTB, x©y dùng lý luËn kiªn tr× ph©n phèi theo lao ®éng lµ chÝnh, cho phÐp yÕu tè s¶n xuÊt tham gia vµo ph©n phèi; X©y dùng vµ kiÖn toµn hÖ thèng b¶o hiÓm x· héi thÝch øng víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng XHCN. Nhê nh÷ng chÝnh s¸ch vµ ®æi míi ®ã nÒn kinh tÕ Trung Quèc ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh tùu ®¸ng kÓ: NÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng víi tèc ®é cao, t¨ng tr­ëng GDP b×nh qu©n hµng n¨m 1979-1997 ®¹t 9,8%, trë thµnh c­êng quèc ®øng thø 7 thÕ giíi vÒ kinh tÕ; Hµng ho¸ tõ chç tr­íc ®©y thiÕu ®· trë nªn
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 9 phong phó ®¸p øng nhu cÇu néi ®Þa vµ xuÊt khÈu; Møc thu nhËp vµ tiªu dïng cña ng­êi d©n ®­îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao, t¨ng tr­ëng GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi ®· tõ 379 NDT(1978) t¨ng lªn 6079 NDT(1997); Møc tiªu dïng cña d©n c­ c¶ n­íc tõ 184 NDT (1979) lªn ®Õn 2036 NDT(1997).
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 10 Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng quan hÖ ph©n phèi vµ nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hoµn thiÖn quan hÖ ph©n phèi ë n­íc ta trong thêi gian tíi. 2.1 Thùc tr¹ng cña quan hÖ ph©n phèi ë n­íc ta Trong giai ®o¹n x©y dùng x· héi chñ nghÜa tr­íc ®æi míi, chóng ta chñ tr­¬ng thiÕt lËp chÕ ®é c«ng h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt chñ yÕu vµ trªn c¬ së ®ã thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng m¸y mãc cña M¸c d­íi CNXH vµo hoµn c¶nh chra chÝn muåi trong nÒn kinh tÕ tËp trung ë n­íc ta. DÉn tíi hµnh ®éng cña chóng ta lµ nhanh chãng chãng c¶i t¹o c¸c thµnh phÇn kinh tÕ b»ng mäi gi¸, ®Ó t¹o lËp hai h×nh thøc së h÷u nhµ n­íc vµ tËp thÓ, vµ t­ëng thÕ lµ chóng ta ®· cã ®­îc c¬ së kinh tÕ cña CNXH lµm c¬ së cho ph©n phèi theo lao ®éng. MÆt kh¸c, trong lÜnh vùc trao ®æi, chóng ta l¹i thùc hµnh ph©n phèi b»ng hiÖn vËt mét c¸ch réng kh¾p, tõ s¶n xuÊt, ®Õn tiªu dïng. KhiÕn quan hÖ hµng tiÒn bÞ thñ tiªu, th­íc ®o lao ®éng b»ng gi¸ trÞ bÞ phñ ®Þnh. KÕt qu¶ lµ trong ph©n phèi ta kh«ng thùc hiÖn ®­îc ph©n phèi ®óng cho lao ®éng, ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi mµ l¹i ®­a ®Õn sù “qu©n b×nh x· héi”. §iÒu ®ã ®· t¹o ra kÎ hë, lµm triÖt tiªu nh÷ng nh©n tè tÝch cùc, d¸m hy sinh v× nghÜa lín, biÕt quªn m×nh trong lao ®éng. §ång thêi t¹o ra chç dùa cho thãi l­êi nh¸c, û l¹i, dùa dÉm, ¨n b¸m ë kh¾p mäi n¬i mäi ng­êi. §©y còng lµ mét trong c¸c nguyªn nh©n ®Èy x· héi ta vµo t×nh tr¹ng tr× trÖ, nghÌo nµn, chËm ph¸t triÓn. TÊt c¶ nh÷ng khã kh¨n ®ã ®· dÉn tíi tæng s¶n phÈm x· héi tõ n¨m 1976 - 1980 b×nh qu©n hµng n¨m chØ t¨ng 1%, thu nhËp quèc d©n s¶n xuÊt b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng 0,2 %, trong khi d©n sè t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m lµ 2,25%. §iÒu nµy ®· lµm cho chØ tiªu tæng hîp tÝnh b×nh qu©n ®Çu ng­êi gi¶m xuèng: thu nhËp quèc d©n s¶n xuÊt theo ®Çu ng­êi b×nh qu©n hµng n¨m tõ n¨m 1976 - 1980 gi¶m 1,37%; thu nhËp quèc d©n sö dông b×nh qu©n ®Çu ng­êi gi¶m 5,15%. Quü tiªu dïng c¸ nh©n cña d©n c­ liªn tôc gi¶m: n¨m 1976 lµ 100% th× n¨m 1977 cßn
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 11 95,5%;1978:92,8%;1980:88,6%. C¸c chØ tiªu kh¸c do §¶ng ®Ò ra chØ ®¹t ë møc thÊp. NhËn râ d­îc c¸c sai lÇm thiÕu sãt, tõ n¨m 1986 ®Õn nay, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· chuyÓn h­íng nÒn kinh tÕ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc, ®a d¹ng ho¸ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ lÊy kinh tÕ quèc doanh lµm nßng cèt, kinh tÕ tËp thÓ kh«ng ngõng ®­îc më réng theo nguyªn t¾c hiÖu qu¶, tù nguyÖn... §ång thêi thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi võa theo kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ, võa theo møc ®ãng gãp vèn (trong ®ã ph©n phèi theo kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ chñ yÕu). VÒ nguyªn t¾c ph©n phèi míi nµy, V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh: “Kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa thùc hiÖn ph©n phèi chñ yÕu theo kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ, ®ång thêi ph©n phèi theo møc ®ãng gãp vèn vµ c¸c nguån lùc kh¸c vµo s¶n xuÊt, kinh doanh vµ th«ng qua phóc lîi x· héi ” Nguyªn t¾c ph©n phèi “võa theo kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ, võa theo møc ®èng gãp vèn” mµ chóng ta thùc hiÖn tõ khi tiÕn hµnh sù nghiÖp ®æi míi so víi nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng mµ chóng ta ®· thùc hiÖn trong thêi gian tr­íc cã hai ®iÓm kh¸c nhau c¬ b¶n : §iÓm kh¸c nhau thø nhÊt liªn quan ®Õn c¸ch x¸c ®Þnh sù cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng cña mçi ng­êi cho x· héi. Sù cèng hiÕn cña mçi ng­êi trong x· héi dï ®­îc thÓ hiÖn d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, song vÉn cã thÓ quy vÒ hai lo¹i c¬ b¶n: cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng vµ cèng hiÕn b»ng sù gãp vèn. Nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, nh­ chóng ta ®· biÕt, lµ nguyªn t¾c ph©n phèi c¨n cø vµo cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng. NÕu chØ thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng th× gi¸ trÞ cña tæng s¶n phÈm x· héi sÏ ®­îc chia thµnh hai phÇn: mét phÇn ®­îc dµnh ®Ó t¸i s¶n xuÊt, ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi chung ; phÇn cßn l¹i sÏ ®­îc ph©n phèi cho c¸c c¸ nh©n theo sù cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng cña hä trong x· héi. Ph©n phèi cho c¸c c¸ nh©n theo møc cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng cã nghÜa lµ: ai lµm nhiÒu h­ëng nhiÒu, ai lµm Ýt h­ëng Ýt, ai kh«ng lµm th× kh«ng h­ëng. Cßn trong
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 12 thêi kú ®æi míi, chóng ta x¸ ®Þnh sù cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng cña mçi ng­êi trong x· héi c¨n cø vµo “kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ”, nãi gän lµ c¨n cø vµo hiÖu qu¶ lao ®éng §iÓm kh¸c nhau c¬ b¶n thø hai lµ, trong thêi kú tr­íc ®æi míi, chóng ta chñ tr­¬ng chØ thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, cßn trong thêi kú ®æi míi, chóng ta chu tr­¬ng thùc hiÖn ®ång thêi c¶ nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng vµ ph©n phèi theo møc ®ãng gãp, trong ®ã nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng lµ chñ yÕu. Khi thùc hiÖn ®ång thêi c¶ hai nguyªn t¾c th× gi¸ trÞ tæng s¶n phÈm x· héi sÏ ®ùoc chia thµnh ba phÇn: mét phÇn dµnh ®Ó t¸i s¶n xuÊt, phÇn thø hai ®­îc ph©n phèi cho ng­êi lao ®éng theo møc cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng cho x· héi, phÇn thø ba ®­îc ph©n phèi cho ng­êi cã vèn ®ãng gãp (ai gãp nhiÒu h­ëng nhiÒu, ai gãp Ýt h­ëng Ýt, ai kh«ng gãp kh«ng h­ëng). Ng­êi nµo võa cã vèn ®ãng gãp, võa cã cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng sÏ ®­îc h­ëng c¶ trong phÇn thø hai vµ trong phÇn thø ba. Trªn thùc tÕ, mçi ng­êi do ®Òu cã quyÒn së h÷u mét phÇn gi¸ trÞ nh­ nhau trong tæng sè gi¸ trÞ cña t­ liÖu s¶n xuÊt thuéc së h÷u toµn d©n nªn ®Òu cã quyÒn thu nhËp nh­ nhau tõ vèn gãp cña m×nh, thu nhËp nµy ®­îc ®­îc biÓu hiÖn d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau trong ®ã cã c¶ phóc lîi x· héi. Nh­ng ngoµi sè thu nhËp nh­ nhau Êy, mét sè ng­êi cã vèn ®ãng gãp thªm cßn cã thªm thu nhËp hîp p¸hp kh¸c dï kh«ng trùc hay gi¸n tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tøc lµ dï kh«ng cã cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng. Gi¸ trÞ gia t¨ng cña tiÒn cho vay mµ ng­êi cho vay ®­îc h­ëng lµ h×nh thøc dÔ nh×n thÊy cña thu nhËp hîp ph¸p kh«ng ph¶i do cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng mµ do cèng hiÕn b»ng sù gãp vèn. Chñ tr­¬ng thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi võa theo lao ®éng, võa theo møc ®ãng gãp vèn lµ sù ®æi míi quan träng trong quan ®iÓm quan träng cña §¶ng ta vÒ ph©n phèi nãi riªng, vÒ con ®­êng ®i lªn CNXH nãi chung. §ay sÏ lµ chñ tr­¬ng l©u dµi, t­¬ng øng víi ®é dµi cña thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH. Bëiv×, chØ khi nµo gi¸ trÞ t­ liÖu s¶n xuÊt cña Nhµ n­íc ta nhiÒu ®Õn møc kh«ng cÇn thu hót sù ®ãng gãp cña c¸c c¸ nh©n ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt th× lóc
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 13 ®ã chóng ta míi chÊm døt viÖc thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi võa theo lao ®éng võa theo møc ®ãng gãp vèn ®Ó chuyÓn sang thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Vµ còng chØ khi ®ã, thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH míi kÕt thóc vµ CNXH míi ®­îc h×nh thµnh. Theo quan niÖm míi vÒ c«ng b»ng x· héi, sù gãp vèn còng ®­îc coi lµ cèng hiÕn vµ thu nhËp ë møc ®é hîp lý cã ®­îc do sù ®ãng gãp vèn còng lµ c«ng b»ng. Nªn víi viÖc thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi ®ã trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ë n­íc ta hiÖn nay, chóng ta hoµn toµn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc môc tiªu c«ng b»ng x· héi, kh¸i niÖm “«ng b»ng x· héi” ®· mang néi dung míi. §ã lµ nguyªn nh©n c¬ b¶n lµm cho t×nh h×nh kinh tÕ-x· héi cña n­íc ta cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc: lùc l­îng s¶n xuÊt b­íc ®Çu ph¸t triÓn, ®êi sèng cña ®a sè nh©n d©n tiÐp tôc ®­îc c¶i thiÖn, x· héi c¬ b¶n æn ®Þnh... 2.1.1 ¦u ®iÓm Quan hÖ ph©n phèi thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®Êt n­íc. Quan hÖ ph©n phèi t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng s¶n xuÊt còng nh­ lµm viÖc ngµy cµng nhiÒu v× lîi Ých cña b¶n th©n, cña doanh nghiÖp còng nh­ cña toµn x· héi, qua ®ã thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ trong n­íc tõng b­íc n©ng cao thu nhËp cña c¸c tÇng líp d©n c­. Cô thÓ lµ Trong 5 n¨m 1991-1995 nÒn kinh tÕ ®· kh¾c phôc ®­îc t×nh tr¹ng tr× trÖ suy tho¸i ; ®¹t møc t¨ng tr­ëng kh¸ cao, liªn tôc vµ t­¬ng ®èi toµn diÖn; thùc hiÖn v­ît møc hÇu hªt c¸c chØ tiªu ®Ò ra trong thêi gian ®ã: tæng s¶n phÈm trong n­íc(GDP) t¨ng b×nh qu©n h»ng n¨m lµ 8,2%; l¹m ph¸t bÞ ®Èy lïi tõ 774,7 n¨m 1986 xuèng cßn 67,1 n¨m 1991vµ 12,7 n¨m 1995. §Çu t­ toµn x· héi b»ng vèn trong vµ ngoµi n­íc so víi GDP n¨m 1990 lµ 15,8,n n¨m 1995 lµ 27,4. L­¬ng thùc kh«ng nh÷ng ®ñ ¨n mµ cßn xuÊt khÈu ®­îc mçi n¨m kho¶ng 2 triÖu tÊn. Cßn trong 5 n¨m 1996-2000 nÒn kinh tÕ ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu: kinh tÕ t¨ng tr­ëng kh¸, tæng s¶n phÈm trong n­íc (GDP) t¨ng b×nh qu©n h»ng n¨m 7%, trong ®ã GDP n¨m 2000 gÊp ®«i GDP n¨m 1990. Tæng quü tiªu dïng t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m h¬n 5%, tiªu dïng b×nh qu©n ®Çu ng­êi
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 14 t¨ng hµng n¨m gÇn 3,5%; tû lÖ tÝch luü trong tæng tÝch luü tiªu dïng b×nh qu©n 5 n¨m lµ 26,8%; riªng n¨m 2000 kho¶ng 28,7%; tû lÖ tiªu dïng t­¬ng øng kho¶ng 71,3%. §êi sèng vËt chÊt cña nh©n d©n ®­îc c¶i thiÖn : mçi n¨m thªm h¬n 1,2 triÖu viÖc lµm míi; tû lÖ hé nghÌo (theo tiªu chuÈn n­íc ta) tõ trªn 30% gi¶m xuèng 10%. Tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn hµng n¨m tõ 2,3 % gi¶m xuèng 1,4%. Tuæi thä trung b×nh t­ng tõ 65,2 tuæi lªn 68,3 tuæi vµ nhiÒu nh÷ng thµnh tùu kh¸c n÷a. Nã thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi, gãp phÇn ph©n phèi l¹i lùc l­îng lao ®éng cña toµn bé x· héi. Nguyªn t¾c ph©n phèi cña n­íc ta hiÖn nay lµ:ph©n phèi võa theo lao ®éng võa theo møc ®ãng gãp vèn. ViÖc ph©n chia c«ng b»ng tû lÖ gi÷a ph©n phèi theo lao ®éng vµ ph©n phèi theo møc ®ãng gãp vèn ®Ó c¶ hai bªn (ng­êi chñ së h÷u vèn vµ ng­êi lao ®éng) ®Òu hµi lßng sÏ phô thuéc vµo t×nh h×nh cô thÓ trong tõng ®¬n vÞ vµ tõng thêi ®iÓm; tû lÖ Êy ph¶i do thùc tiÔn cuéc sèng quy ®Þnh. Qua viÖc x¸c ®Þnh c¸c tû lÖ ®ã mµ thùc hiÖn ®­îc sù ph©n phèi ®Çy ®ñ cho c¸c c¸ nh©n trong toµn x· héi vµ thùc hiÖn ®­îc c«ng b½ng x· héi. Tr­íc ®ay, chóng ta quan niÖm r»ng “kh«ng lµm th× kh«ng h­ëng” míi lµ c«ng b»ng, cßn “kh«ng lµm mµ cã h­ëng” lµ bÊt c«ng b»ng. Quan niÖm Êy lµ mét nguyªn nh©n vÒ nhËn thøc dÉn chóng ta tíi chñ tr­¬ng chØ thùc hiÖn nguyªn t¨cs ph©n phèi theo lao ®éng mµ kh«ng thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi võa theo lao ®éng, võa theo møc ®ãng gãp vèn. NÕu theo quan niÖm cò vÒ c«ng b»ng x· héi th× hiÖn nay, chóng ta ch­a thÓ thùc hiÖn ®­îc môc tiªu c«ng b»ng x· héi. Bëi v×, Môc tiªu ®ã chØ cã thÓ ®¹t ®­îc khi mµ mäi ng­êi ®Òu cã b×nh ®¼ng trong viÖc së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt, mµ sù b×nh ®¼ng cña tÊt c¶ mäi ng­êi trong viÖc së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt l¹i chØ tÊt yÕu xuÊt hiÖn khi gi¸ trÞ cña t­ liÖu s¶n xuÊt thuéc së h÷u toµn d©n ®· nhiÒu ®Ðn møc x· héi kh«ng cÇn sù gãp vèn cña c¸c c¸ nh©n. Theo quan niÖm míi vÒ “c«ng b»ng x· héi”, sù gãp vèn còng ®­îc coi lµ sù cèng hiÕn vµ thu nhËp ë møc ®é hîp lý cã ®­îc do sù ®ãng gãp vèn còng lµ c«ng b»ng. Víi quan niÖm míi nµy, chóng ta cã thÓ ®¹t ®­îc môc tiªu c«ng b»ng x· héi trong giai ®o¹n hiÖn nay.
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 15 2.1.2 Nh­îc ®iÓm vµ tån t¹i cña quan hÖ ph©n phèi ë n­íc ta + Sù chªnh lÖch, bÊt hîp lý gi÷a c¸c bé phËn, c¸c ngµnh nghÒ, c¸c vïng kh¸c nhau. + T×nh tr¹ng tham « cßn diÔn ra. + NhiÒu c¸n bé chñ chèt bÞ tha hãa vÒ ®¹o ®øc, nh©n phÈm 2.2. gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn quan hÖ ph©n phèi ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi Trong nÒn kinh tÕ n­íc ta hiÖn nay, quan hÖ ph©n phèi cã vai trß rÊt quan träng nh­ng bªn c¹ch ®ã vÉn cßn xuÊt hiÖn nh÷ng nh­îc ®iÓm nh­ trªn chóng ta võa xÐt. §øng tr­íc t×nh h×nh ®ã th× §¶ng vµ Nhµ n­íc ta cã rÊt nhiÒu chÝnh s¸ch nh»m ph¸t huy vai trß, ®éng lùc cña ph©n phèi ®èi víi nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. 2.2.1. Gi¶i quyÕt sù m©u thuÉn gi÷a kinh tÕ quèc doanh-tËp thÓ vµ kinh tÕ t­ nh©n HiÖn nay vÉn ch­a cã gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nµo, ngoµi gi¶i ph¸p ®Ó cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh tù ®øng v÷ng, tù ph¸t triÓn trong c¹nh tranh cña c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Ó gióp gi¶i quyÕt sù yÕu kÐm cña thµnh phÇn kinh tÕ tËp thÓ. Trong thêi gian qua §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ban hµnh luËt cæ phÇn ho¸ réng r·i c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh, ®ång thêi c«ng bè luËt ph¸ s¶n ®èi víi c¸c xÝ nghiÖp lµm ¨n thua lç. §iÒu ®ã sÏ lµm cho c¸c xÝ nghiÖp, c«ng ty trong thµnh phÇn kinh tÕ tËp thÓ – quèc doanh ph¶i tù v­¬n lªn ®Î chiÕn th¾ng c¸c ¸p lùc trong c¹ch tranh, ph¸t triÓn ®ñ søc chi phèi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, ®ãng vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®Þnh h­íng XHCN. Chóng ta cÇn thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh m¹nh lµm c¬ së kinh tÕ – x· héi ®Ó thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Nhµ n­íc ta cÇn can thiÖp b»ng thiÖp b»ng luËt lao ®éng vµo tiÒn l­¬ng t¹o ra ph©n phèi c«ng b»ng. §æi míi vµ t¨ng c­êng ho¹t ®éng cña kinh tÕ tËp thÓ trong lÜnh vùc ph©n phèi, l­u th«ng. Ph¸t huy vai trß trung t©m kinh tÕ, khoa häc - c«ng nghÖ, v¨n ho¸ - x· héi cña doanh ngiÖp nhµ n­íc trong n«ng, ng­ nghiÖp, nhÊt lµ ë
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 16 miÒn nói, h¶i ®¶o, vïng ®ång bµo d©n téc Ýt ng­êi. TriÓn khai tÝch cùc vµ v÷ng ch¾c viÖc cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Ó huy ®éng thªm vèn, t¹o thªm ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶, lµm cho tµi s¶n nhµ n­íc ngµy cµng t¨ng lªn, kh«ng ph¶i ®Ó t­ nh©n ho¸. Bªn c¹nh nh÷ng doanh ngiÖp 100% vèn nhµ n­íc sÏ cã nhiÒu doanh nghiÖp n¾m ®a sè hay n¾m tû lÖ cæ phÇn chi phèi. Gäi thªm cæ phÇn hoÆc b¸n cæ phÇn cho ng­êi lao ®éng t¹i doanh nghiÖp, cho c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n ngoµi doanh nghiÖp tuú tõng tr­êng hîp cô thÓ; vèn huy ®éng ®­îc ph¶i dïng ®Ó ®Çu t­ më réng s¶n xuÊt kinh doanh. Thµnh phÇn kinh tÕ t­ nh©n ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn kh«ng h¹n chÕ vÒ quy m« trong nh÷ng ngµnh, nghÒ, lÜnh vùc vµ ®Þa bµn mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm; khuyÕn khÝch hîp t¸c liªn doanh víi nhau vµ víi doanh nghiÖp nhµ n­íc, chuyÓn thµnh doanh nghiÖp cæ phÇn vµ b¸n cæ phÇn. Nhµ n­íc b¶o hé quyÒn së h÷u vµ lîi Ých hîp ph¸p cho c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n; t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®i ®«i víi t¨ng c­êng qu¶n lý, h­íng dÉn lµm ¨n ®óng ph¸p luËt, cã lîi cho quèc kÕ d©n sinh. 2.2.2. N©ng cao vai trß ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc ®èi víi ph©n phèi H¬n lóc nµo hÕt, trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, Nhµ n­íc ®­îc xem lµ nh©n tè hµng ®Çu, th«ng qua §¶ng l·nh ®¹o. Nhµ n­íc lµ c¬ quan qu¶n lý x· héi, hµnh ph¸p vµ t­ ph¸p, cã nghÜa vô tËp hîp toµn bé nguån lùc trong vµ ngoµi n­íc nh»m ph¸t triÓn toµn diÖn kinh tÕ, x· héi ®Êt n­íc. Vµ vai trß cña sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®èi víi ph©n phèi lµ hÕt søc quan träng: t¹o ra c¬ së kinh tÕ - x· héi ®Ó thùc hiÖn ph©n phèi vµ më réng ph©n phèi theo lao ®éng trong x· héi, tõng b­íc thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi. Nhµ n­íc t«n träng nguyªn t¾c vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng kh¸ch quan cña thÞ tr­êng, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy mÆt tÝch cùc, ®ång thêi kh¾c phôc, h¹n chÕ nh÷ng tiªu cùc cña thÞ tr­êng. Nhµ n­íc tËp trung lµm tèt chøc n¨ng ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc, quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng ph¸t triÓn, thùc hiÖn nh÷ng dù ¸n träng ®iÓm b»ng nguån lùc tËp trung; ®æi míi thÓ chÕ qu¶n lý, c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­, kinh doanh; ®iÒu tiÕt thu nhËp hîp lý. X©y dùng
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 17 ph¸p luËt vµ kiªmt tra gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn; gi¶m m¹nh sù can thiÖp trùc tiÕp b»ng biÖn ph¸p hµnh chÝnh vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh. D¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh, c«ng khai ho¸ vµ thùc hiÖn ®óng tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc trong quan hÖ víi c¸c doanh nghiÖp vµ nh©n d©n; kiªn quyÕt xo¸ bá nh÷ng quy ®Þnh vµ thñ tôc mang nÆng tÝnh hµnh chÝnh, quan liªu, bao cÊp, k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, g©y phiÒn hµ, s¸ch nhiÔu cho doanh nghiÖp vµ nh©n d©n. Ph¶i ®Æc biÖt chó ý tíi vai trß cu¨ nhµ n­íc, tæ chøc bé m¸y nhµ n­íc vµ nh÷ng con ng­êi ®­îc tuyÓn dông ®¶m tr¸ch c«ng viÖc Nhµ n­íc. CÇn ph¶i ®æi míi tËn gèc quan niÖm vµ ph­¬ng ph¸p c«ng t¸c c¸n bé tõ kh©u ®¸nh gi¸, tuyÓn chän, sö dông, bè trÝ c¸n bé, nhÊt lµ c¸n bé chñ chèt. §êi sèng míi ®ßi hái ph¶i tËp trung trong bé m¸y Nhµ n­íc nh÷ng con ng­êi cã taid ®øc, nh×n xa thÊy réng, d¸m lµm, d¸m chÞu tr¸ch nhiÖm; tÝnh to¸n hiÖu qu¶, gi÷ nghiªm kû c­¬ng, phÐp n­íc. §¸nh gi¸ lùa chän c¸n bé ph¶i c¨n cø vµo tiªu chuÈn c¬ b¶n. Ng­êi cã b¶n lÜnh chÝnh trÞ, kiªn ®Þnh víi môc tiªu lý t­ëng cña §¶ng, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc c¸ch m¹ng trong s¸ng, lèi sèng lµnh m¹nh, thùc sù cÇn kiÖm liªm chÝnh trÝ c«ng v« t­, gÇn gòi quÇn chóng, cã n¨ng lùc vµ phÈm chÊt ngang tÇm nhiÖm vô. ®µo t¹o ph¶i g¾n víi nguån chøc danh, yªu cÇu sö dông. Kh«ng ®æi míi néi dung, ph­¬ng ph¸p ®µo t¹o theo quy tr×nh thuËn nghÞch. Nhµ n­íc ®Þnh h­íng sù ph¸t triÓn, trùc tiÕp ®Çu t­ vµo mét sè lÜnh vùc ®Ó dÉn d¾t nç lùc ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng XHCN; thiÕt lËp khu«n khæ luËt ph¸p, cã hÖ thèng chÝnh s¸ch nhÊt qu¸n ®Ó t¹o m«i tr­êng æn ®Þnh vµ thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n ph¸t ®¹t. Ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹i thu nhËp quèc d©n; qu¶n lý tµi s¶n c«ng vµ kiÓm kª, kiÓm so¸t toµn bé ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi. Thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc vÒ kinh tÕ vµ chøc n¨ng chñ së h÷u tµi s¶n c«ng cña Nhµ n­íc.
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 18 2.2.3. C¸c gi¶i ph¸p chèng chñ nghÜa b×nh qu©n Sù ph©n phèi b×nh qu©n lµ kh«ng c«ng b»ng, ®ã lµ mét nguyªn nh©n k×m h·m sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt, v× ng­êi lµm nhiÒu mµ h­ëng Ýt sÏ kh«ng cè g¾ng lµm nhiÒu h¬n, ng­êi lµm Ýt mµ h­ëng nhiÒu sÏ dùa dÉm vµo ng­êi kh¸c vµ còng kh«ng cè g¾ng lµm nhiÒu h¬n. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng ph©n phèi b×nh qu©n, tõ khi ®æi míi ®Õn nay chóng ta chñ tr­¬ng x¸c ®Þnh sù cèng hiÕn bµng søc lao ®éng cña mçi ng­êi trong x· héi c¨n cø vµo “kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ”. HiÖu qu¶ lao ®éng phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè, chø kh«ng ph¶i chØ phô thuéc vµo c¸c yÕu tè nh­ tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng cña ng­êi lao ®éng, c­êng ®é vµ thêi gian lao ®éng mµ nã cßn phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè chñ quan vµ kh¸ch quan kh¸c nhau trong x· héi. ViÖc lÊy hiÖu qu¶ lao ®éng lµm c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh sù cèng hiÕn b»ng søc lao ®éng cña tõng ng­êi sÏ gi¶m bít ®­îc sai lÇm chñ quan cã thÓ cã cña ng­êi tÝnh to¸n khi thùc hiÖn nguyªn t¾c theo lao ®éng. Muèn ph©n phèi ®­îc thùc hiÖn c«ng b»ng th× viÖc x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ lao ®éng lµ rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt, chóng ta cÇn x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ lao ®éng cña mçi lao ®éng dùa vµo sù cèng hiÕn cña hä cho c«ng viÖc Êy. ViÖc hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tiÒn c«ng, tiÒn l­¬ng còng gãp phÇn chèng chñ nghÜa b×nh qu©n. 2.2.4. Ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, khuyÕn khÝch lµm giµu Ph­¬ng thøc ph©n phèi, ngoµi tÝnh chÊt cña chÕ ®é së h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt cßn do sè l­îng s¶n phÈm cã thÓ ph©n phèi quyÕt ®Þnh. Do vËy, muèn thùc hiÖn ®­îc ngµy cµng ®Çy ®ñ sù c«ng b»ng x· héi trong ph©n phèi th× cÇn ph¶i s¶n xuÊt ra ngµy cµng nhiÒu s¶n phÈm. Thùc hiÖn sù ph©n phèi b×nh ®¼ng trong ®iÒu kiÖn cña c¶i vËt chÊt qu¸ nghÌo nµn chØ lµ chia ®Òu sù nghÌo khæ. §Ó tiÕn lªn sù b×nh ®¼ng trong ph©n phèi, ®iÒu kiÖn kiªn quyÕt ®èi víi n­íc ta lµ ph¶i ph¸t huy mäi tiªmg n¨ng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ®¸at n­íc. Ra søc ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc.
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 19 Chóng ta cÇn ph¸t triÓn kinh tÕ nhanh, cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu lao ®éng theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó gãp phÇn thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi võa theo hiÖu qu¶ lao ®éng, võa theo vèn vµ tµi s¶n ®Ó ®¹t môc tiªu c«ng b»ng x· héi. Mäi ho¹t ®éng kinh tÕ ®­îc ®¸nh gi¸ b»ng hiÖu qu¶ tæng hîp vÒ kinh tÕ, tµi chÝnh, x· héi, m«i tr­êng, quèc phßng vµ an ninh. Tr­íc m¾t, tËp trung n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp, nhÊt lµ doanh ngiÖp Nhµ n­íc, hiÖu qu¶ ®Çu t­, hiÖu qu¶ sö dông vèn. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu ®Çu t­ dùa trªn c¬ së ph¸t huy c¸c thÕ m¹nh vµ c¸c lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc, t¨ng søc c¹nh tranh, g¾n víi nhu cÇu thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, nhu cÇu ®êi sèng nh©n d©n vµ quèc phßng, an ninh. T¹o thªm søc mua cña thÞ tr­êng trong n­íc vµ më réng thÞ tr­êng ngoµi n­íc, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Môc tiªu phÊn ®Êu cña nh©n d©n ta lµ d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh. D©n cã giµu th× n­íc míi cã thÓ m¹nh, nøoc m¹nh míi cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn sù c«ng b»ng x· héi vµ cã cuéc sèng v¨n minh. Nhµ n­íc kh«ng nh÷ng khuyÕn khÝch mäi ng­êi lµm giµu mét c¸ch hîp ph¸p mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn vµ gióp ®ì ng­êi nghÌo. §Ó cã thu nhËp, tr­íc hÕt mçi ng­êi ph¶i ®­îc lao ®éng, ph¶i cã viÖc lµm. Muèn vËy, cÇn n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸, chuyªn m«n kü thuËt cho ng­êi lao ®éng ®Ó hä cã thÓ tiÕp thu c«ng nghÖ hiÖn ®¹i lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn thu©n lîi ®Ó tao thªm viÖc lµm cho ng­êi d©n; bªn c¹ch ®ã cÇn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng ®Ó t¨ng thªm thu nhËp cho ng­êi lao ®éng còng nh­ cho nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. MÆt kh¸c, cÇn thùc hiÖn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ®Òn ¬n ®¸p nghÜa, b¶o hiÓm x· héi vµ c¸c ho¹t ®éng nh©n ®¹o, tõ thiÖn ®Ó tõng b­íc ®¹t tíi sù c«ng b»ng x· héi. Muèn v©y, cÇn x©y dùng vµ ph¸t triÓn quü xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo b»ng nhiÒu nguån vèn trong vµ ngoµi n­íc, qu¶n lý chÆt chÏ viÖc sö dông quü nµy ®óng ®èi t­îng vµ cã hiÖu qu¶; tæ chøc tèt viÖc thi hµnh ph¸p lÖnh vÒ ng­êi cã c«ng víi ®Êt n­íc; thùc hiÖn vµ hoµn thiÖn chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi, ®¶m b¶o ®êi
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
320 tài liệu
1248 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2