intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài: “Thực trạng và những giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh xuất khẩu gia vị của của Việt Nam”

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:33

Thêm vào BST
Báo xấu
78
lượt xem 12
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: “thực trạng và những giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh xuất khẩu gia vị của của việt nam”', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: “Thực trạng và những giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh xuất khẩu gia vị của của Việt Nam”

  1. Đề tài: “Thực trạng và những giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh xuất khẩu gia vị của của Việt Nam”
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp Lêi më ®Çu Héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi ®ang lµ xu thÕ tÊt yÕu kh¸ch quan cña thêi ®¹i. ViÖc héi nhËp mang l¹i nh÷ng c¬ héi còng nh­ nh÷ng th¸ch thøc cho sù ph¸t triÓn cña c¸c quèc gia, ®Æc biÖt lµ nh÷ng quèc gia ®ang ph¸t triÓn, trong ®ã cã viÖt nam. Trong bèi c¶nh hiÖn nay, c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam nãi chung vµ mÆt hµng gia vÞ nãi riªng ®ang ®øng tr­íc søc Ðp c¹nh tranh gay g¾t víi hµng ho¸ n­íc ngoµi. S¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ trong ®ã cã h¹t tiªu cã ý nghÜa ®¸ng kÓ ®èi víi xuÊt khÈu n«ng s¶n ViÖt Nam. Víi tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu c¸c lo¹i gia vÞ gåm: h¹t tiªu ®en, quÕ, håi, gõng, nghÖ nh÷ng n¨m 1999 - 2000 ë møc 147 - 158 triÖu USD/n¨m, ViÖt Nam ®· thµnh mét trong nh÷ng n­íc cung cÊp gia vÞ chÝnh cña thÕ giíi. Tuy nhiªn, thùc tÕ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ thêi gian qua ë ViÖt Nam lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn mét c¸ch tù ph¸t tr­íc t¸c ®éng cña gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Trong khi ®ã, c«ng t¸c qu¶n lý tá ra bÊt cËp vµ rÊt bÞ ®éng tr­íc sù ph¸t triÓn cña t×nh h×nh. Nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n mµ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ ®ang gÆp ph¶i ®ã lµ ch­a cã mét chiÕn l­îc ph¸t triÓn gia vÞ cho phï hîp tõ kh©u trång ®Õn kh©u chÕ biÕn, xuÊt khÈu... XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ vµ nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc ®· ®Æt ra trªn ®©y, em m¹nh d¹n chän ®Ò tµi: “Thùc tr¹ng vµ nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu gia vÞ cña cña ViÖt Nam” lµm ®Ò tµi luËn v¨n tèt nghiÖp, nh»m ph¸c ho¹ bøc tranh kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh thùc tiÔn kinh doanh gia vÞ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi, t×nh h×nh s¶n xuÊt, xuÊt khÈu vµ c¸c yÕu tè t¸c ®éng tíi xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam. Hy väng ®Ò tµi sÏ cung cÊp c¸c luËn cø khoa häc cho c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, chiÕn l­îc xuÊt khÈu gia vÞ, ®ång thêi cã thÓ gãp phÇn nhá bÐ vµo viÖc gióp c¸c nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam cã c¸c quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt vµ marketing hµng gia vÞ ®óng ®¾n ®Ó tËn dông tèt c¬ héi thÞ tr­êng xuÊt khÈu, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ngoµi më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n c¬ b¶n gåm: Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng thÞ tr­êng gia vÞ cña thÕ giíi vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt, xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam trong thêi gian qua Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam trong thêi gian tíi. 1 Khoa Th­¬ng m¹i Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp CH¦¥NG I Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ 1. Kh¸i niÖm, vai trß vµ t¸c dông cña gia vÞ. Gia vÞ lµ mÆt hµng bu«n b¸n truyÒn thèng trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Trong thêi gian 5 n¨m qua, l­îng bu«n b¸n gia vÞ trªn thÕ giíi hµng n¨m v­ît 1.100 ngµn tÊn víi trÞ gi¸ kho¶ng 2,3 - 2,6 tû USD. Gia vÞ ®­îc dïng hÇu hÕt c¸c c«ng ®o¹n cña ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm, nhÊt lµ ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn ®å hép thÞt, c¸, ®å uèng cã cån, b¸nh, kÑo vµ c¸c thùc phÈm thÝch hîp kh¸c. Ngoµi ra, c¸c lo¹i gia vÞ cßn ®­îc dïng réng r·i trong ngµnh c«ng nghiÖp mü phÈm, h­¬ng liÖu, d­îc phÈm, c¸c ngµnh dÞch vô ¨n uèng vµ rÊt phæ biÕn trong tiªu thô gia ®×nh. TËp qu¸n sö dông gia vÞ trong b÷a ¨n hµng ngµy, chÕ biÕn c¸c lo¹i b¸nh nh÷ng mïa lÔ héi còng rÊt phæ biÕn ë hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. ë c¸c n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn, ®êi sèng nh©n d©n ®¹t møc cao, nhu cÇu vÒ l­¬ng thùc, thùc phÈm ®· ®Õn møc b·o hoµ, nh­ng nhu cÇu vÒ chÊt gia vÞ trong b÷a ¨n mçi gia ®×nh ngµy cµng t¨ng. Mét thÝ dô gÇn ®©y nhÊt lµ: th¸ng 6 - 2003, vô thu ho¹ch h¹t tiªu cña In®«nªxia dù kiÕn sÏ bÞ chËm 20 ngµy ®· khiÕn thÞ tr­êng Mü xuÊt hiÖn t×nh tr¹ng khan hiÕm h¹t tiªu trong hai tuÇn. ThÞ tr­êng vµ gi¸ c¶ lo¹i s¶n phÈm nµy ngµy cµng më réng vµ cßn nhiÒu tiÒm n¨ng. §iÒu ®ã xuÊt ph¸t tõ ®Æc tÝnh vµ gi¸ trÞ kinh tÕ cña gia vÞ, kh«ng dõng l¹i ë t¸c dông gia vÞ lµ kÝch thÝch khÈu vÞ ¨n ngon miÖng mµ cßn cã t¸c dông vÒ kÝch thÝch tiªu ho¸, chèng viªm nhiÔm, t¨ng søc ®Ò kh¸ng cña c¬ thÓ ®èi víi mét sè bÖnh lý th«ng th­êng. Tiªu thô gia vÞ nãi chung chÞu t¸c ®éng ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè thu nhËp cña d©n c­, d©n sè, c¬ cÊu ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm, tËp qu¸n tiªu thô vµ thãi quen nÊu n­íng. 2. Thµnh phÇn c¬ cÊu gia vÞ vµ nhu cÇu vÒ gia vÞ. Danh môc c¸c mÆt hµng gia vÞ kh¸c nhau tõ n­íc nµy qua n­íc kh¸c. Theo hiÖp héi bu«n b¸n gia vÞ Mü (ASTA) th× cã 41 lo¹i gia vÞ. Trong khi ®ã danh môc gia vÞ cñac¬ quan qu¶n lý gia vÞ Ên ®é gåm 52 lo¹i, cßn c¬ quan tiªu chuÈn cña Ên ®é l¹i ®­a ra danh môc 63 lo¹i gia vÞ. Theo tæ chøc tiªu chuÈn quèc tÕ - ISO th× gia vÞ gåm 109 lo¹i... Do vËy, sè liÖu s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ tõ c¸c nguån kh¸c nhau cã thÓ rÊt kh¸c nhau trªn thÞ tr­êng gia vÞ thÕ giíi. C¸c lo¹i gia vÞ ®­îc ph©n lo¹i theo c¸c nhãm HS sau: M· sè: - HS 0904.11.00 h¹t tiªu - HS 0904.20.00 ít - HS 0905.00.00 vani - HS 0906.10.00 quÕ - HS 0907.00 ®inh h­¬ng 2 Khoa Th­¬ng m¹i Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp - HS 0908.10.00 nhôc ®Ëu khÊu - HS 0908.30 b¹ch ®Ëu khÊu - HS 0909.10 h¹t th¬m - HS 0909.20 h¹t mïi - HS 0910.20 nghÖ - HS 0910.50 ca ri - HS 0909.10, 30, 40, 50 / 0910.20, 40, 91, 99 C¸c lo¹i gia vÞ kh¸c Trong sè c¸c lo¹i gia vÞ ®­îc bu«n b¸n trªn thÞ tr­êng thÕ giíi gåm h¹t tiªu, gõng, b¹ch ®Ëu khÊu, ®inh h­¬ng, ít, vani, quÕ, nghÖ...h¹t tiªu cã khèi l­îng vµ kim ng¹ch bu«n b¸n lín nhÊt (chiÕm 37% trong tæng kim ng¹ch bu«n b¸n c¸c mÆt hµng gia vÞ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi n¨m 2000), tiÕp theo lµ mÆt hµng ít (34%), b¹ch ®Ëu khÊu vµ nhôc ®Ëu khÊu (9%), h¹t gia vÞ (7%), gõng (6%), ®inh h­¬ng (5%), quÕ (4%)... S¶n l­îng h¹t tiªu cña thÕ giíi ®· t¨ng liªn tôc tõ n¨m 1998 ®Õn n¨m 2002, n¨m 1998: 205.000tÊn; n¨m 1999: 218.340tÊn; n¨m 2000: 254210 tÊn; n¨m 2001: 299.895 tÊn; n¨m 2002 ®¹t 309.962 tÊn; n¨m 2003 ­íc ®¹t 300.000 tÊn. Trong khi ®ã, l­îng nhËp khÈu h¹t tiªu cña thÕ giíi nh÷ng n¨m qua ë møc 210.000 - 230.000 tÊn/n¨m... dù b¸o nhu cÇu tiªu thô h¹t tiªu cña thÕ giíi tiÕp tôc t¨ng theo ®µ t¨ng tr­ëng cña c¸c thùc phÈm chÕ biÕn s½n, c¸c mãn ¨n nhanh vµ mét sè mãn ¨n truyÒn thèng sö dông h¹t tiªu lµm gia vÞ chÝnh. 3. Dù b¸o nhu cÇu gia vÞ hiÖn nay vµ trong thêi gian tíi. C¨n cø vµo xu h­íng nhu cÇu gia vÞ trong thêi gian tíi vµ thùc tr¹ng tiªu thô gia vÞ thêi gian 5 n¨m cuèi thËp kû 90 (nhÞp ®é t¨ng nhËp khÈu gia vÞ trung b×nh hµng n¨m lµ 3% vÒ mÆt l­îng), gi¶ sö thêi gian tíi, nhÞp ®é t¨ng nhËp khÈu gia vÞ cña ThÕ giíi hµng n¨m vÉn ®¹t møc cao lµ 3% vµ tû träng cña c¸c lo¹i gia vÞ vÉn duy tr× nh­ møc cña n¨m 2000 th× khèi l­îng cña gia vÞ nhËp khÈu cña ThÕ giíi vµo n¨m 2005 sÏ ®¹t 1.350.000 tÊn, vµ nÕu møc gi¸ dù b¸o duy cña møc ë n¨m 2000, th× vµo n¨m 2005, kim ng¹ch nhËp khÈu gia vÞ cña thÕ giíi sÏ ®¹t kho¶ng 3 tû USD. Trong ®ã dù b¸o cô thÓ l­îng nhËp khÈu c¸c lo¹i gia vÞ ®­îc thÓ hiÖn qua. (B¶ng sè 1) 3 Khoa Th­¬ng m¹i Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp B¶ng sè 1: Dù b¸o nhËp khÈu gia vÞ cña thÕ giíi vµo n¨m 2005 Dù Baã nhËp khÈu Thùc hiÖn n¨m 2000 n¨m 2005 Lo¹i gia vÞ Ph­¬ng ¸n Ph­¬ng ¸n L­îng Tû träng thÊp cao (tÊn) (%) (+1,5%/n¨m) (+3%/n¨m) Tæng gia vÞ 1.162.722 100 1.250.000 1.350.000 H¹t tiªu 232.715 20 250.000 270.000 225.518 19,4 242.500 261.900 ít Vani 4237 0,36 4555 4860 QuÕ 79.728 6,8 85.712 91.800 §inh h­¬ng 47.489 4,0 50.000 54.000 35.504 3,0 38.169 40.500 B¹ch ®Ëu khÊu vµ nhôc ®Ëu khÊu H¹t gia vÞ 182.020 15,6 195.689 210.600 Gõng 192.838 16,5 207.313 222.750 15.624 1,3 16.796 17.550 Rau th¬m, nghÖ, l¸ nguyÖt quÕ C¸c lo¹i gia vÞ kh¸c 147.349 12.6 158.409 170.100 Nguån: ViÖn nghiªn cøu th­¬ng m¹i - Bé th­¬ng m¹i C¸c thÞ tr­êng nhËp khÈu gia vÞ chÝnh cña thêi gian 5 n¨m tíi, dù ®o¸n vÉn lµ liªn minh Ch©u ©u, Mü, NhËt, c¸c n­íc Trung §«ng vµ dù ®o¸n nhËp khÈu cña c¸c n­íc nµy vÉn sÏ chiÕm kho¶ng 70-80% l­îng nhËp khÈu gia vÞ cña thÕ giíi. 4. VÞ trÝ, vai trß s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ. S¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ nãi chung vµ h¹t tiªu nãi riªng cã ý nghÜa lín ®èi víi nÒn kinh tÕ vµ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. Tõ n¨m 1999, ViÖt Nam ®· trë thµnh n­íc s¶n xuÊt h¹t tiªu lín thø 3 trªn thÕ giíi chØ sau Ên §é vµ In®«nªxia vµ lµ n­íc xuÊt khÈu h¹t tiªu lín thø 2 thÕ giíi sau In®«nªxia. §Æc biÖt, víi kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m v­ît 100 triÖu USD, n¨m cao nhÊt n¨m 2000 ®¹t 153 triÖu USD. h¹t tiªu n»m trong sè 10 mÆt hµng n«ng s¶n cã kim ng¹ch xuÊt khÈu lín nhÊt ViÖt Nam hiÖn nay. Ngoµi xuÊt khÈu h¹t tiªu, ViÖt Nam cßn s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu mét sè gia vÞ quan träng kh¸c nh­: quÕ, håi, ít, gõng, nghÖ, hµnh, tái... hai mÆt hµng quÕ vµ håi ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu kho¶ng 5-7 triÖu USD/n¨m/mÆt hµng... XuÊt khÈu gia vÞ trong ®ã cã xuÊt khÈu h¹t tiªu hµng n¨m ®· thu nhËp ngo¹i tÖ trªn 145-160 triÖu USD cho ®Êt n­íc, ®ãng gãp lín vµo viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, gãp phÇn xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo, c¶i thiÖn thu nhËp cho ng­êi n«ng d©n... 5. Nh÷ng lîi thÕ cña ViÖt Nam trong s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ. ChÊt l­îng: 4 Khoa Th­¬ng m¹i Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp PhÇn lín c¸c mÆt hµng gia vÞ cña ViÖt Nam nh­: h¹t tiªu, quÕ, håi, ít, gõng, tái ®Òu cã hµm l­îng tinh dÇu cao, th¬m ngon h¬n c¸c mÆt hµng cïng lo¹i cña c¸c n­íc trong khu vùc. YÕu tè nµy khiÕn nhiÒu kh¸ch hµng t×m ®Õn ®Æt mua nguyªn liÖu th« trong nhiÒu n¨m qua. N¨ng suÊt cao: HiÖn nay, c©y hå tiªu cña ViÖt Nam cho n¨ng suÊt kh¸ cao so víi c¸c n­íc s¶n xuÊt hå tiªu kh¸c trªn thÕ giíi. Ch¼ng h¹n, t¹i B×nh Ph­íc, §¾c l¾c, cã vô n¨ng suÊt ®¹t tõ 4-7 tÊn/ha, trong khi Ên ®é, n­íc s¶n xuÊt hå tiªu lín nhÊt thÕ giíi chØ ®¹t kho¶ng 2 tÊn/ha. Ng­êi s¶n xuÊt n¨ng ®éng, s¸ng t¹o: §iÒu nµy thÓ hiÖn râ nhÊt trong viÖc trång c©y hå tiªu. Tr­íc n¨m 2000, phÇn kh¸ tèn kÐm trong ®Çu t­ ph¸t triÓn c©y hå tiªu ë ViÖt Nam lµ cäc cho¸i ®Ó c¸c näc tiªu leo lªn (ph¶i dïng c¸c c©y gç kh« víi chi phÝ 3 triÖu ®ång/ha), chiÕm tíi 60% gi¸ thµnh h¹t tiªu. Vµi ba n¨m trë l¹i ®©y, c¸c hé trång tiªu ®· nghiªn cøu vµ m¹nh d¹n trång c¸c lo¹i c©y th©n gç, mäc th¼ng nh­ c©y muång lµm cho¸i (hä gäi lµ dïng c©y sèng lµm cho¸i cho c©y chÕt). KÕt qu¶ lµ võa t¹o ®­îc bãng m¸t cho c©y tiªu ph¸t triÓn tèt, l¹i kh«ng ph¶i t×m nguån gè thay thÕ hµng n¨m khi ch©n tho¸i kh« bÞ môc vµ ®Æc biÖt lµ h¹ gi¸ thµnh h¹t tiªu thµnh phÈm xuèng cßn mét nöa so víi tr­íc. Mét ®iÒu quan träng n÷a lµ trong viÖc nu«i d­ìng c©y hå tiªu, n­íc t­íi lµ mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu. VËy mµ ë Qu¶ng B×nh, cã nh÷ng vïng ®åi rÊt xa nguån n­íc nh­ng c©y tiªu vÉn ph¸t triÓn tèt. §ã lµ nhê sù s¸ng t¹o cña nh÷ng ng­êi n«ng d©n n¬i ®©y khi hä nghÜ ra c¸ch nèi c¸c d©y kim tiªm (lo¹i dïng mét lÇn) ®· bÞ th¶i tõ nh÷ng bÖnh viÖn vµo c¸c èng cao su dÉn n­íc, ®Ó l­îng n­íc rØ ra tõ nh÷ng chiÕc kim tiªm suèt ngµy ®ªm võa ®ñ gi÷ ®é Èm liªn tôc cho c©y hå tiªu. Lîi thÕ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam cßn ®­îc thÓ hiÖn ë diÖn tÝch canh t¸c vïng ®åi nói, vïng t©y nguyªn réng lín, khÝ hËu Êm ¸p phï hîp víi c¸c lo¹i c©y gia vÞ nhÊt lµ h¹t tiªu. TËp qu¸n trång c¸c lo¹i c©y nµy ®· h×nh thµnh tõ l©u, nay cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. C¸c lo¹i c©y nµy ®­îc xÕp vµo lo¹i c©y xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. ë c¸c vïng d©n cÇn cã c«ng ¨n viÖc lµm, ®· cã tËp qu¸n trång vµ khai th¸c. Ngoµi ra ®­îc nhµ n­íc khuyÕn khÝch, lo¹i h×nh kinh tÕ gia ®×nh vµ th«n xãm, lµng b¶n, canh t¸c tuú theo thêi gian thuËn tiÖn cña n«ng d©n nªn ng­êi n«ng d©n ch¨m chØ lµm ¨n, t¨ng thu nhËp cho gia ®×nh. S¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam cã ®­îc nh÷ng lîi thÕ nhÊt ®Þnh vÒ chÊt l­îng, n¨ng suÊt, n­íc t­íi tiªu, nguån nh©n lùc dåi dµo vµ nh©n c«ng rÎ. Nh­ vËy, cÇn cã mét chiÕn l­îc ®óng ®¾n ®Ó khai th¸c mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt nh÷ng lîi thÕ mµ ta cã ®­îc. Tõ nh÷ng lîi thÕ nªu trªn, thÊy râ sù cÇn thiÕt ph¶i cã mét chiÕn l­îc ®óng ®¾n ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu gia vÞ. 5 Khoa Th­¬ng m¹i Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp CH¦¥NG II Thùc tr¹ng thÞ tr­êng gia vÞ thÕ giíi vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt, xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt nam Trong thêi gian võa qua I. Thùc tr¹ng thÞ tr­êng gia vÞ thÕ giíi. 1. NhËp khÈu vµ tiªu thô gia vÞ trªn thÕ giíi. Bu«n b¸n gia vÞ cña thÕ giíi trong thêi gian 5 n¨m tõ n¨m1996 ®Õn n¨m 2000 ®· t¨ng tõ møc 984.000 tÊn n¨m 1996 lªn trªn 1.162.000tÊn n¨m 2000 víi trÞ gi¸ t¨ng tõ 2,01 tû USD lªn 2,54 tû USD. C¸c lo¹i gia vÞ ®­îc bu«n b¸n phæ biÕn nhÊt trªn thÞ tr­êng thÕ giíi hiÖn nay lµ: h¹t tiªu, ít, b¹ch ®Ëu khÊu vµ nhôc ®Ëu khÊu, h¹t gia vÞ gõng, ®inh h­¬ng, quÕ, vani, rau th¬m, nghÖ vµ l¸ nguyÖt quÕ... C¸c thÞ tr­êng tiªu thô gia vÞ lín nhÊt trªn thÞ tr­êng trªn ThÕ giíi vµ EU, Mü vµ NhËt B¶n. Trong thêi gian 1996-2000, chØ riªng 3 thÞ tr­êng nµy ®· mua h¬n 60% l­îng gia vÞ xuÊt khÈu cña ThÕ giíi (trong ®ã thÞ tr­êng EU mua tíi 31%, vµ thÞ tr­êng Mü mua 21,5% vµ thÞ tr­êng NhËt B¶n mua gÇn 8,0% l­îng gia vÞ xuÊt khÈu cña ThÕ giíi). N¨m n­íc nhËp khÈu lín tiÕp theo lµ Singapore (7,3%), ¶RËp Saudi(3,9%), Malaysia (2,5%), Mªhic« (2,4%), Canada (2,4%). Tùu trung l¹i, 8 n­íc vµ khu vôc nµy ®· mua ®Õn 80% l­îng gia vÞ xuÊt khÈu cu¶ ThÕ giíi. NhËp khÈu gia vÞ cña thÕ giíi ®· t¨ng víi tèc ®é trung b×nh hµng n¨m lµ 6,1% trong thêi gian 1996-2000. Do hÇu hÕt c¸c n­íc nhËp khÈu kh«ng ph¶i lµ c¸c n­íc s¶n xuÊt gia vÞ nªn tèc ®é nµy lµ chØ sè ph¶n ¸nh tiªu thô gia vÞ t¨ng trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Tiªu thô tõng lo¹i gia vÞ phô thuéc vµo c¸c yÕu tè nh­ d©n sè, thu nhËp vµ chÞu ¶nh h­ëng bëi c¬ cÊu c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm, c¸c thãi quen x· héi. ViÖc gia t¨ng sè l­îng c¸c céng ®ång d©n téc Ýt ng­êi, t¨ng sè l­îng ng­êi ®i du lÞch n­íc ngoµi vµ viÖc häc hái c¸ch chÕ biÕn c¸c mãn ¨n míi l¹ vÒ chÕ biÕn ë nhµ, ¶nh h­ëng cña c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng... dÉn ®Õn nh÷ng thay ®æi lín trong thãi quen tiªu thô ... tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu nµy dÉn ®Õn viÖc t¨ng nhu cÇu nhËp khÈu c¸c lo¹i gia vÞ trªn thÞ tr­¬ng thÕ giíi. HiÖn nay, c¸c hé gia ®×nh lµ khu vùc tiªu thô chÝnh gia vÞ ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Trong khi ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm (nhÊt lµ ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thÞt, c¸, s¶n xuÊt ®å uèng cã cån, chÕ biÕn b¸nh kÑo, thùc phÈm ¨n s½n...) l¹i lµ ngµnh tiªu thô gia vÞ quan träng nhÊt chiÕm kho¶ng 50 - 60%, sau ®ã ®Õn tiªu thô gia vÞ t¹i c¸c gia ®×nh chiÕm kho¶ng 30 - 40% vµ cuèi cïng, ngµnh dÞch vô ¨n uèng c«ng céng chiÕm kho¶ng 10% tæng tiªu thô gia vÞ. 6 Khoa Th­¬ng m¹i Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp B¶ng sè 2: T×nh h×nh nhËp khÈu gia vÞ cña mét sè n­íc/ khu vùc nhËp khÈu chÝnh thêi gian 1996-2000 §¬nvÞ: triÖuUSD N­íc nhËp khÈu/ N¨m 1996 1997 1998 1999 2000 ThÕ giíi 2018,05 2293,63 2440,11 2596,03 2544,54 Trong ®ã: EU-15 559,92 756,47 794,79 814,74 788,88 Trong ®ã: CHLB §øc 144,72 182,39 191,27 202,73 180,27 Hµ lan 91,17 129,59 131,22 157,55 145,72 Ph¸p 76,35 86,65 97,57 98,86 102,6 Anh 69,39 94,74 96,17 88,27 95,61 T©y Ban Nha 69,98 90,23 96,49 83,01 80,86 §«ng ¢u 36,66 46,20 40,65 38,65 40,74 Trung ®«ng 63,49 59,37 64,15 72,21 98,77 (¶ rËp Xª ót) B¾c Mü 424,83 491,82 536,26 588,29 609,29 Trong ®ã: Mü 378,07 439,67 478,45 522,74 548,12 525,58 560,75 466,17 554,58 544,51 Ch©u ¸ Trong ®ã: NhËt B¶n 238,51 236,59 185,69 198,31 200,06 Singapore 138,94 183,54 148,22 201,23 185,19 ... ... ... ... ... ... Nguån: ITC/UNCTAD/WTO “Global Spice Markets - Imports1996 - 2000” Geneva, Switzerland, Sept, 2002 2. XuÊt khÈu vµ cung cÊp gia vÞ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. VÒ phÝa cung cÊp cho xuÊt khÈu, hÇu hÕt c¸c lo¹i gia vÞ bu«n b¸n trªn thÞ tr­êng thÕ giíi ®Òu ®­îc trång ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn vµ kÐm ph¸t triÓn ë miÒn khÝ hËu nhiÖt ®íi vµ cËn nhiÖt ®íi ch©u ¸, ch©u Phi vµ Mü Latinh. T×nh h×nh ph©n bè s¶n xuÊt cô thÓ mét sè lo¹i gia vÞ ®­îc thÓ hiÖn qua.(B¶ng sè 3) 7 Khoa Th­¬ng m¹i Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp B¶ng sè 3: C¸c n­íc s¶n xuÊt gia vÞ chÝnh cña thÕ giíi. Lo¹i gia vÞ N­íc vµ khu vùc s¶n xuÊt chÝnh H¹t tiªu Ên ®é, In®«nªxia, ViÖt Nam, Malaixia, Braxin ít Pimento Ên ®é, Chi lª, Giamaica, Malaixia, Trung quèc, Malawi Vani Ma®agaxca, In®«nªxia, Trung quèc, C«xta Rica, Mªhic«, Tahiti QuÕ Xrilanca, X©ysen, Trung quèc, In®«nªxia, ViÖt Nam §inh h­¬ng Ma®agaxca, Tan®ania, Xrilanca, Braxin, In®«nªxia Nhôc ®Ëu khÊu vµ Guatªmala, Ên ®é, Xrilanca, Grªnada b¹ch ®Ëu khÊu Gõng ch­a chÕ biÕn Trung quèc, Ên ®é, In®«nªxia, Nigiªria, Jamaica C¸c lo¹i gia vÞ kh¸c * Iran, Ên ®é, Trung quèc, Thæ nhÜ kú, Pakixtan, Marèc, ViÖt Nam C¸c lo¹i gia vÞ vµ hçn Ên ®é, Thæ nhÜ kú, Mªhic«, In®«nªxia, Th¸i lan hîp gia vÞ kh¸c ** Nguån: Micaele Maftei, chuyªn gia s¶n phÈm chÝnh cña ITC “Hå s¬ mÆt hµng - xuÊt khÈu gia vÞ cña c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn: c¬ héi vµ th¸ch thøc” Chó thÝch: (*) gåm cã: th¬m, h¹t mïi, h¹t th× lµ... (**) gåm cã: nghÖ, hçn hîp mäi gia vÞ, hoa håi... C¸c n­íc s¶n xuÊt chÝnh còng ®ång thêi lµ nh÷ng n­íc cung cÊp gia vÞ chñ yÕu cho thÞ tr­êng thÕ giíi. Trõ Ên ®é, Trung quèc, In®«nªxia lµ nh÷ng n­íc s¶n xuÊt lín ®ång thêi còng lµ nh÷ng n­íc tiªu thô gia vÞ lín, hÇu hÕt c¸c n­íc kh¸c s¶n xuÊt gia vÞ chñ yÕu cho môc tiªu xuÊt khÈu thu ngo¹i tÖ. In®«nªxia thay thÕ Ên ®é trë thµnh n­íc xuÊt khÈu gia vÞ lín nhÊt thÕ giíi n¨m 2000. Trong thêi gian 5 n¨m qua, xuÊt khÈu gia vÞ hµng n¨m cña In®«nªxia dao ®éng trong kho¶ng 240 - 370 triÖu USD, n¨m cao nhÊt lµ n¨m 2000 n­íc nµy xuÊt khÈu 371,5 triÖu USD hµng gia vÞ chiÕm 14% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu gia vÞ cña thÕ giíi. C¸c n­íc xuÊt khÈu lín tiÕp theo lµ Ên ®é, Trung quèc ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m tõ trªn 200 triÖu ®Õn trªn 300 triÖu USD. §Æc biÖt, Ên ®é ®· tõng ®¹t møc xuÊt khÈu 386 triÖu USD gia vÞ n¨m 1999. Malaixia vµ ViÖt Nam n»m trong sè 5 n­íc xuÊt khÈu gia vÞ ®øng ®Çu thÕ giíi thêi gian 5 n¨m qua víi kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m ®¹t trªn 100 triÖu USD. Ngoµi ra, Ma®agaxca vµ Braxin còng lµ nh÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng xuÊt khÈu gia vÞ. TÝnh chung l¹i, xuÊt khÈu cña 7 n­íc ®øng ®Çu thÕ giíi chiÕm h¬n 50% l­îng xuÊt khÈu gia vÞ thÕ giíi vµ tû träng nµy cã xu h­íng t¨ng thêi gian 1996 - 2000. 3. DiÔn biÕn gi¸ c¶ quèc tÕ c¸c lo¹i gia vÞ trong thêi gian qua. Nh×n chung, gi¸ c¶ quèc tÕ c¸c lo¹i gia vÞ biÕn ®éng rÊt lín trong thêi gian qua vµ phô thuéc chñ yÕu vµo t×nh h×nh cung cÊp gia vÞ trªn thÞ tr­êng 8 Khoa Th­¬ng m¹i Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp thÕ giíi. Trong khi nhu cÇu tiªu thô cña thÕ giíi æn ®Þnh theo xu h­íng t¨ng thêi gian qua th× sù biÕn ®éng lín vÒ gi¸ quèc tÕ c¸c lo¹i gia vÞ ph¶n ¸nh t×nh h×nh biÕn ®éng cña l­îng s¶n xuÊt, xuÊt khÈu gia vÞ cña thÕ giíi tr­íc t¸c ®éng ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn khÝ hËu thêi tiÕt thay ®æi ë c¸c n­íc s¶n xuÊt gia vÞ chÝnh, chu kú ph¸t triÓn tù nhiªn cña c¸c lo¹i c©y gia vÞ, biÕn ®éng cña l­îng dù tr÷ mÆt hµng gia vÞ, t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c n­íc xuÊt khÈu gia vÞ... Nh÷ng biÕn ®éng thÊt th­êng vÒ gi¸ mét sè lo¹i gia vÞ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi thêi gian qua theo sù biÕn ®éng cña s¶n xuÊt nh­ sau: H¹t tiªu: §¬n gi¸ nhËp khÈu h¹t tiªu cña thÕ giíi lµ 2,59 USD/kg n¨m1996 ®· t¨ng m¹nh n¨m 1997 vµ ®¹t ®Ønh cao 4,84 USD/kg n¨m1998 tr­íc khi b¾t ®Çu chu kú gi¶m tõ n¨m 1999 ®Õn nay, tuy vô n¨m 2002 cã xu h­íng nhÝch lªn nh­ng cã thÓ xu h­íng gi¶m gi¸ vÉn ch­a dõng l¹i do vô thu ho¹ch míi s¾p ®Õn vµ c¸c n­íc trång hå tiªu kh«ng cã kÕ ho¹ch ®iÒu chØnh cung øng ra thÞ tr­êng thÕ giíi. B¹ch ®Ëu khÊu: gi¸ b¹ch ®Ëu khÊu trªn thÞ tr­êng thÕ giíi phô thuéc chñ yÕu vµo s¶n xuÊt cña Guatªmala - n­íc s¶n xuÊt b¹ch ®Ëu khÊu lín nhÊt thÕ giíi ngoµi ra gi¸ còng bÞ chi phèi bëi c¸c nhµ s¶n xuÊt Ên §é - n­íc s¶n xuÊt lín thø hai thÕ giíi. S¶n l­îng cña Guatªlama 1999 ®¹t kho¶ng 13.000 tÊn vµ cña Ên §é lµ kho¶ng 7.000. Mét nöa s¶n l­îng cña Ên §é ®­îc b¸n ®Êu gi¸ t¹i thÞ tr­êng trong n­íc, gi¸ c¶ t¨ng gÊp 2 lÇn n¨m 1999. Tuy nhiªn vµo ®Çu th¸ng 12/1999, gi¸ gi¶m kho¶ng 30% khi cã tin vÒ s¶n l­îng cña Guatªmala. Vµo ®Çu n¨m 2000, gi¸ tiÕp tôc gi¶m do t¨ng cung cÊp cña Guatªmala ra thÞ tr­êng thÕ giíi. Nh­ng sau ®ã gi¸ l¹i t¨ng cao do gi¶m m¹nh diÖn tÝch trång ë Ên §é (chØ cßn 80.000 ha) lµm gi¶m l­îng cung cÊp cña n­íc nµy. §inh h­¬ng: thÞ tr­êng ®inh h­¬ng cã ®Æc ®iÓm lµ cung cÊp thiÕu ®· trë thµnh yÕu tè c¬ cÊu. Thu ho¹ch cña Ma®agaxca niªn vô 1998/1999 chØ b»ng 25% møc thu nhËp cña c¸c n¨m ®­îc mïa trong khi s¶n l­îng cña In®«nªxia ­íc gi¶m 50% kh«ng ®ñ ®¸p øng nhu cÇu cho ngµnh c«ng nghiÖp thuèc l¸. Gi¸ c¶ t¨ng tõ 1350USD/ tÊn (CIF Ma®agaxca) vµo th¸ng giªng 1999 lªn 6000USD/ tÊn vµo th¸ng 7/1999 tr­íc khi gi¶m xuèng cßn 3300USD/ tÊn vµo cuèi n¨m. Vµo ®Çu n¨m 2000 gi¸ l¹i tiÕp tôc t¨ng. Xu h­íng chung lµ gi¸ ®inh h­¬ng t¨ng liªn tôc thêi gian 1996 - 2000 vµ vµo n¨m 2000 ®¬n gi¸ nhËp khÈu ®inh h­¬ng cña thÕ giíi ®· t¨ng gÊp 2,85 lÇn so víi møc gi¸ cña n¨m 1996. QuÕ: Trong thêi gian 5 n¨m 1996 - 2000, gi¸ quÕ biÕn ®éng theo xu h­íng gi¶m liªn tôc qua c¸c n¨m, n¨m 1996 gi¸ ®¹t møc cao nhÊt trong thêi kú xem xÐt lµ 2,11 USD/kg, n¨m 1997 gi¸ vÉn æn ®Þnh ë møc nµy vµ b¾t ®Çu tôt dèc tõ 1998, gi¸ gi¶m m¹nh qua c¸c n¨m 1999 - 2000 vµ chØ cßn 1,39USD/kg. ít: Gi¸ ít quèc tÕ cã xu h­íng gi¶m liªn tôc tõ n¨m 1996 ®Õn 1999 vµ b¾t ®Çu nhÝch lªn vµo n¨m 2000. N¨m 1996 ®¬n gi¸ nhËp khÈu ít cña thÕ giíi ®¹t 1,91 USD/kg, gi¸ cã xu h­íng gi¶m liªn tôc qua c¸c n¨m 1997- 9 Khoa Th­¬ng m¹i Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp 1999, ®Õn n¨m 1999 gi¸ chØ cßn 1,60 USD/kg, n¨m 2000 gi¸ cã nhÝch lªn chót Ýt vµ ®¹t 1,63 USD/kg... Vani: Gi¸ vani quèc tÕ, sau khi ®· gi¶m 60% n¨m 1996 l¹i tiÕp tôc gi¶m 26,5% vµ 12,7% c¸c n¨m 1997 vµ 1998, gi¸ vÉn chÞu søc Ðp lín vµo n¨m 1999 vµ chØ ®­îc c¶i thiÖn vµo n¨m 2000. §¬n gi¸ nhËp khÈu vani cña thÕ giíi ®· gi¶m tõ 24,73 USD/kg n¨m 1996 xuèng cßn 15,47 USD/kg n¨m1999 tr­íc khi t¨ng lªn 25,46 USD/kg vµo n¨m 2000. S¶n xuÊt gi¶m sót c¶ vÒ mÆt sè l­îng vµ chÊt l­îng sau khi gi¸ vani quèc tÕ l¹i biÕn ®éng m¹nh ®· dÉn tíi xu h­íng c¸c nhµ sö dông cuèi cïng chuyÓn sang sö dông vani tæng hîp thay thÕ s¶n phÈm va ni tù nhiªn. §©y còng lµ nguyªn nh©n lµm cho vani tù nhiªn cña thÕ giíi gi¶m m¹nh n¨m 1998 vµ vÉn rÊt yÕu n¨m 1999. Xu h­íng sö dông vani tæng hîp lµm h­¬ng liÖu thay thÕ cho vani tù nhiªn trong ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm hiÖn nay vÉn tiÕp tôc do sù biÕn ®éng thÊt th­êng cña gi¸ vani tù nhiªn... C¸c lo¹i gia vÞ kh¸c: Trong sè c¸c lo¹i gia vÞ cßn l¹i, gi¸ gõng vµ c¸c lo¹i h¹t gia vÞ biÕn ®éng theo xu h­íng gi¶m liªn tôc t­¬ng tù nh­ sù biÕn ®éng cña gi¸ quÕ, riªng gi¸ rau th¬m, nghÖ, l¸ nguyÖt quÕ lµ biÕn ®éng thÊt th­êng, gi¸ gi¶m n¨m 1997 nh­ng l¹i ®¹t ®Ønh cao vµo n¨m 1998, sau ®ã gi¶m m¹nh vµo c¸c n¨m 1999 - 2000. N­íc xuÊt khÈu vµ thu tiÒn cña n­íc nhËp khÈu vµ chuyÓn khÈu, trong ®ã hµng ho¸ ®i th¼ng tõ n­íc xuÊt khÈu sang n­íc nhËp khÈu. N­íc t¸i xuÊt tr¶ tiÒn cho n­íc xuÊt khÈu vµ thu tiÒn cña n­íc nhËp khÈu. Ph­¬ng thøc nµy còng ®­îc ¸p dông nhiÒu ®èi víi hµng gia vÞ, trong ®ã c¸c thÞ tr­êng t¸i xuÊt lín lµ singapore, Hµ lan, §øc… 4. Kªnh ph©n phèi gia vÞ thÞ tr­êng thÕ giíi. Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm vµ dÞch vô nhµ hµng ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn vµ c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ®· ®Õn sù thay ®æi c¸c kªnh ph©n phèi trªn thÞ tr­êng quèc tÕ: c¸c nhµ chÕ biÕn c«ng nghiÖp vµ c¸c c«ng ty dÞch vô thùc phÈm lín ngµy cµng t¨ng vai trß trong nhËp khÈu hµng gia vÞ. C¸c nhµ sö dông cuèi cïng vµ c¸c nhµ chÕ biÕn gia vÞ lín trong lÜnh vùc chÕ biÕn thùc phÈm vµ dÞch vô nhµ hµng ngµy cµng cã xu h­íng Ýt sö dông ®¹i lý vµ m«i giíi mµ hä thÝch quan hÖ trùc tiÕp víi c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ h¬n. §Ó ®¶m b¶o nguån cung cÊp gia vÞ æn ®Þnh víi chÊt l­îng cao, nh÷ng c«ng ty ®a quèc gia nµy th­êng tham gia liªn doanh víi c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Sù ph¸t triÓn míi nµy trong bu«n b¸n gia vÞ quèc tÕ cã thÓ sÏ dÉn ®Õn viÖc h×nh thµnh c¸c chiÕn l­îc míi ®èi víi xuÊt khÈu gia vÞ ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. 5. C¸c ph­¬ng thøc bu«n b¸n, ®ãng gãi vµ vËn chuyÓn hµng gia vÞ 5.1. Ph­¬ng thøc bu«n b¸n. Nh×n chung trªn thÞ tr­êng thÕ giíi hiÖn nay cã nh÷ng ph­¬ng thøc giao dÞch bu«n b¸n chñ yÕu sau : giao dÞch th«ng th­êng, giao dÞch qua trung gian, bu«n b¸n ®èi l­u, ®Êu gi¸ quèc tÕ, ®Êu thÇu quèc tÕ, giao dÞch t¹i së giao dÞch hµng hãa, giao dÞch t¹i héi chî triÓn l·m, giao dÞch t¸i xuÊt 10 Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh Khoa Th­¬ng m¹i
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp khÈu… Trong ®ã, c¸c ph­¬ng thøc bu«n b¸n th«ng th­êng, bu«n b¸n qua trung gian vµ bu«n b¸n t¹i së giao dÞch, giao dÞch t¸i xuÊt lµ nh÷ng ph­¬ng thøc giao dÞch chñ yÕu ®èi víi hµng gia vÞ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. 5.1.1.Bu«n b¸n th«ng th­êng. Bu«n b¸n th«ng th­êng cã thÓ lµ bu«n b¸n trùc tiÕp gi÷a bªn mua víi bªn b¸n, còng cã thÓ lµ bu«n b¸n th«ng qua th­¬ng nh©n trung gian ®­îc thùc hiÖn ë mäi n¬i mäi lóc trªn c¬ së tù nguyÖn cña c¸c bªn. Ph­¬ng thøc giao dÞch bu«n b¸n th«ng th­êng ngµy cµng ph¸t triÓn do tr×nh ®é n¨ng lùc lµm c«ng t¸c ngo¹i th­¬ng cña ng­êi s¶n xuÊt ®­îc n©ng cao, c«ng nghÖ th«ng tin ph¸t triÓn m¹nh. §ång thêi, cïng víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt, s¶n phÈm cµng phong phó vµ ®a d¹ng, chi tiÕt phøc t¹p, do ®ã trong ph­¬ng thøc bu«n b¸n nµy còng th­êng g¾n víi dÞch vô trong vµ sau b¸n. 5.1.2. Giao dÞch t¸i xuÊt. Giao dÞch t¸i xuÊt bao gåm nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu víi môc ®Ých thu vÒ mét sè ngo¹i tÖ lín h¬n vèn bá ra ban ®Çu. Giao dÞch nµy lu«n thu hót 3 n­íc : n­íc xuÊt khÈu, n­íc t¸i xuÊt vµ n­íc nhËp khÈu, v× vËy ng­êi ta cßn gäi giao dÞch t¸i xuÊt lµ giao dÞch ba bªn hay giao dÞch tam gi¸c. T¸i xuÊt cã thÓ thùc hiÖn b»ng mét trong hai c¸ch :c¸ch xuÊt theo ®óng nghÜa cña nã, trong ®ã hµng ho¸ ®i tõ n­íc xuÊt khÈu ®Õn n­íc t¸i xuÊt, råi l¹i ®­îc xuÊt khÈu tõ n­íc t¸i xuÊt sang n­íc nhËp khÈu. Ng­îc chiÒu víi sù vËn ®éng cña hµng ho¸ lµ sù vËn ®éng cña ®ång tiÒn. N­íc t¸i xuÊt tr¶ tiÒn n­íc xuÊt khÈu vµ thu tiÒn cña n­íc nhËp khÈu. N­íc t¸i xuÊt tr¶ tiÒn cho n­íc xuÊt khÈu vµ thu tiÒn cña n­íc nhËp khÈu. Ph­¬ng thøc nµy còng ®­îc ¸p dông nhiÒu ®èi víi hµng gia vÞ trong ®ã c¸c thÞ tr­êng t¸i xuÊt lín lµ Singapore, Hµ lan, §øc… 5.2. C¸c ph­¬ng thøc ®ãng gãi hµng gia vÞ. Trong bu«n b¸n quèc tÕ, tuy kh«ng Ýt mÆt hµng ®Ó rêi nh­ng ®¹i bé phËn hµng ho¸ ®ßi hái ph¶i ®­îc bao gãi trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn vµ b¶o qu¶n. V× vËy, tæ chøc ®ãng gãi, bao b×, ký m· hiÖu lµ kh©u quan träng cña viÖc chuÈn bÞ hµng ho¸ xuÊt khÈu. Tæ chøc vÒ tiªu chuÈn ho¸ quèc tÕ ®· thiÕt lËp ra tiªu chuÈn quèc tÕ ®èi víi bao b× c¸c s¶n phÈm gia vÞ. Trong hÇu hÕt c¸c tr­êng hîp, c¸c tiªu chuÈn liªn quan chÆt chÏ víi chÊt l­îng s¶n phÈm, vµ ®Ò cËp ®Õn c¸c nh©n tè nh­ kÝch cì, träng l­îng, mµu s¾c, ®é Èm vµ ®é chÝn. Bªn c¹nh tiªu chuÈn chÝnh thøc, cã mét sè yªu cÇu liªn quan ®Õn b¶o qu¶n vµ ®iÒu kiÖn vËn chuyÓn. Ch¼ng h¹n, ®èi víi quÕ th× th­êng ®­îc ®ãng theo c¸c tiªu chuÈn sau ®©y : QuÕ Srilanca ®­îc ®ãng gãi víi träng l­îng 45kg, QuÕ In®«nªxia lµ 50 vµ 60kg, QuÕ ViÖt nam lµ 30 vµ 60kg. C¸c lo¹i bao b× cho mÆt hµng c¸c lo¹i: Bao t¶i dÖt : lo¹i bao b× nµy vÉn ®­îc sö dông phæ biÕn cho hµng gia vÞ xuÊt khÈu. VËt liÖu truyÒn thèng ®Ó lµm bao b× nµy lµ ®ay vµ sisal. Tuy nhiªn, nh­ng bao b× xuÊt khÈu nµy ch­a phï hîp víi viÖc ®ãng gãi vµ vËn chuyÓn theo yªu cÇu cña c¸c n­íc ph¸t triÓn. 11 Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh Khoa Th­¬ng m¹i
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp Bao b× b»ng giÊy vµ b×a (cã thÓ giÊy kÕt hîp víi c¸c vËt liÖu kh¸c): lo¹i bao b× nµy còng ®­îc sö dông cho xuÊt khÈu gia vÞ víi nhiÒu lo¹i kÝch cì kh¸c nhau cã nhiÒu tÝnh n¨ng hãa lý. Theo hiÖp héi gia vÞ Ch©u ¢u, ®èi víi hÇu hÕt c¸c nhµ chÕ biÕn gia vÞ ë Anh c¸c bao giÊy nhiÒu líp ®­îc ­u dïng nhÊt. C¸c nhµ nhËp khÈu Anh coi bao b× giÊy lý t­ëng theo ®¬n vÞ lµ 5kg hoÆc 12,5kg ®èi víi th¶o d­îc. C¸c líp bao b× cã thÓ thay ®æi tïy thuéc vµo s¶n phÈm, qu·ng ®­êng nh­ng bao t¶i ba líp lµ tèt nhÊt. Bao t¶i nhùa: th«ng th­êng ®­îc lµm tõ mµng nhùa polyethylene. Cã nhiÒu lo¹i nhùa kh¸c nhau nh­ LDP,HDP… Vµ c¸c mµu s¾c kh¸c nhau. Tïy thuéc vµo träng l­îng ®­îc bao gãi, mµ ®é dÇy cña mµng cã thÓ thay ®æi tõ 60 - 100 microns. Bao t¶i nhùa cã rÊt nhiÒu h×nh d¹ng kh¸c nhau ®­îc thiÕt kÕ, chÕ t¹o dùa trªn c¸c s¶n phÈm cô thÓ vµ yªu cÇu cña nhµ nhËp khÈu. Thïng nhùa: c¸c thïng nhùa lín ®· ph¸t triÓn tõ c¸c thïng b»ng gç truyÒn thèng, c¸c thïng nhùa nµy th­êng ®Ó chøa nh÷ng hµng gia vÞ cã gi¸ trÞ cao vµ vËt liÖu chÕ t¹o lµ LDP, c¸c thïng nµy ®­îc ­a dïng v× rÊt tiÖn lîi trong viÖc ®ãng hµng vµ dì hµng. C¸c thïng nhùa hiÖn nay cã dung tÝch chøa tõ 30 - 200 lÝt, bÊt kÓ h×nh d¹ng vµ hÖ thèng ®ãng më nh­ thÕ nµo, hµng ho¸ chøa ®ùng b»ng thïng nhùa ®ßi hái ph¶i hoµn toµn kh« r¸o ®Ó phßng ngõa kh¶ n¨ng sinh ra mèc. ViÖc xÕp dì thïng nhùa th­êng b»ng ph­¬ng tiÖn m¸y mãc. 5.3. C¸c ph­¬ng thøc vËn chuyÓn hµng gia vÞ. ChÝnh xuÊt ph¸t tõ tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm cña hµng gia vÞ mµ c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu lín lùa chän ph­¬ng thøc vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn. Trong tr­êng hîp chuyªn chë b»ng contain¬, hµng ®­îc giao cho ng­êi vËn t¶i theo mét hay hai ph­¬ng thøc: NÕu hµng ®ñ mét contain¬, chñ hµng ph¶i ®¨ng kÝ thuª contain¬, chÞu chi phÝ chë contain¬ tõ b·i contain¬ vÒ c¬ së cña m×nh ®ãng hµng vµo contain¬, råi giao hµng cho ng­êi vËn t¶i. NÕu hµng kh«ng ®ñ mét contain¬, th× chñ hµng ph¶i giao cho ng­êi vËn t¶i t¹i ga contain¬ vµ ng­êi vËn t¶i tæ chøc thu xÕp contain¬ cña nhiÒu chñ hµng råi cÊp vËn ®¬n cho tõng chñ hµng. ViÖc thuª tµu, l­u c­íc ®ßi hái cã kinh nghiÖm nghiÖp vô, cã th«ng tin vÒ t×nh h×nh thÞ tr­êng thuª tµu vµ tinh th«ng c¸c ®iÒu kiÖn thuª tµu. V× vËy trong nhiÒu tr­êng hîp, chñ hµng xuÊt khÈu th­êng uû th¸c viÖc thuª tµu, l­u c­íc cho mét c«ng ty hµng h¶i. Còng nh­ c¸c hµng ho¸ chuyªn chë trªn biÓn ®Ó tr¸nh rñi ro tæn thÊt. CÇn b¶o hiÓm hµng ho¸ ®­êng biÓn, dïng lo¹i b¶o hiÓm phæ biÕn nhÊt trong ngo¹i th­¬ng. 6. Nh÷ng yÕu tè t¸c ®éng ®Õn nhËp khÈu gia vÞ cña c¸c n­íc. - Cung vµ cÇu lµ yÕu tè quan träng mµ chñ yÕu t¸c ®éng ®Õn xuÊt nhËp khÈu cña c¸c n­íc. - ThÞ hiÕu tiªu dïng gia vÞ cña c¸c thÞ tr­êng tiªu thô. Nhu cÇu cña c¸c n­íc nhËp khÈu c¶ c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn vÒ gia vÞ vÉn t¨ng, ®©y lµ c¬ héi ®Ó c¸c n­íc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu… 12 Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh Khoa Th­¬ng m¹i
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp - C¸c chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i cña c¸c n­íc nhËp khÈu trong ®ã ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch thuÕ vµ phi thuÕ quan : ®èi víi hµng gia vÞ, lµ s¶n phÈm xuÊt khÈu chñ yÕu cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn vµ chËm ph¸t triÓn vµ kh«ng c¹nh tranh trùc tiÕp víi s¶n phÈm cña c¸c n­íc ph¸t triÓn lªn møc thuÕ quan nh×n chung kh«ng cao vµ nhiÒu gia vÞ xuÊt khÈu ®­îc miÔn thuÕ. Nh­ng do yªu cÇu vÒ vÖ sinh, an toµn thùc phÈm vµ m«i tr­êng rÊt cao, yªu cÇu ngÆt nghÌo vÒ ®iÒu kiÖn quy c¸ch phÈm chÊt lªn ®· c¶n trë lín tíi xuÊt khÈu cña c¸c n­íc xuÊt khÈu… - TÝnh c¹nh tranh vµ c¸c kªnh ph©n phèi trªn c¸c thÞ tr­êng nhËp khÈu: VÝ dô : ThÞ tr­êng gia vÞ Ch©u ¢u cã tÝnh c¹nh tranh rÊt cao vµ do c¸c nhµ chÕ biÕn, c¸c nhµ xay, nghiÒn lín chi phèi. §èi víi mét sè ph©n ®o¹n thÞ tr­êng ph¸t triÓn nhanh, cã c¬ héi cho c¸c nhµ xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm gia vÞ mµ chÊt l­îng ®¶m b¶o ®é tin cËy, ®¸p øng ®­îc nh­ng tiªu chuÈn ngÆt nghÌo cña EU vµ ®¶m b¶o giao hµng ®Òu ®Æn. RÊt lªn sö dông c¸c nhµ nhËp khÈu, c¸c ®¹i lý hay m«i giíi, nh÷ng ng­êi cã th«ng tin tèt vÒ xu h­íng míi nhÊt cña thÞ tr­êng, biÕt c¸ch tr­ng bµy, giíi thiÖu s¶n phÈm nh»m th©m nhËp thÞ tr­êng thµnh c«ng. - Gi¸ c¶, c¸c ®iÒu kiÖn giao hµng vµ thanh to¸n. - Ho¹t ®éng qu¶ng c¸o xóc tiÕn xuÊt khÈu cña c¸c nhµ xuÊt khÈu, ph©n phèi… II. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam. 1. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn gia vÞ cña ViÖt Nam. 1.1. H¹t tiªu * S¶n xuÊt: H¹t tiªu ®· ®­îc biÕt ®Õn vµ dïng lµm gia vÞ c¸ch ®©y trªn 3.000 n¨m. C¸c ®Æc tÝnh cña h¹t tiªu ®· khiÕn mÆt hµng gia vÞ nµy kh«ng nh÷ng trë thµnh mét trong yÕu tè cÇn thiÕt trong nghÖ thuËt Èm thùc cña thÕ giíi hiÖn ®¹i ngµy nay, mµ cßn ®­îc øng dông trong d­îc phÈm.ë n­íc ta, thêi gian gÇn ®©y, c©y hå tiªu ®ang dÇn chiÕm ­u thÕ trong m« h×nh kinh tÕ v­ên trang tr¹i v× lîi Ých kinh tÕ mang l¹i cao h¬n so víi c¸c lo¹i c©y trång kh¸c nh­: cµ phª, ®iÒu, cao su (cao h¬n 1,5 lÇn). HiÖn hå tiªu tËp trung nhiÒu ë c¸c tØnh phÝa nam nh­: B×nh Ph­íc 8.246 ha; §¾c L¾c 8.000 ha; Bµ Ri¹- Vòng Tµu 4.720 ha; Gia Lai 2.000 ha; §ång Lai 4.370 ha; B×nh ThuËn 1.730 ha; Qu¶ng TrÞ 2.025 ha; B×nh D­¬ng 890 ha; Kiªn Giang 898 ha; T©y Ninh 894 ha; L©m §ång 383 ha vµ mét sè tØnh kh¸c nh­: Qu¶ng B×nh, Phó Yªn, Qu¶ng ng·i, TP Hå ChÝ Minh, B×nh §Þnh, Kh¸nh Hoµ, Kon Tum… còng ph¸t triÓn m¹nh c©y hå tiªu, ®­a tæng diÖn tÝch c©y tiªu trong c¶ n­íc hiÖn lªn 50.000 ha, mét con sè kh¸ lín. Tuy nhiªn, ngµnh s¶n xuÊt hå tiªu cßn ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n do ng­êi s¶n xuÊt ®a sè lµ c¸c hé n«ng d©n nhá, vèn Ýt nªn viÖc ®Çu t­ ch¨m sãc còng nh­ b¶o qu¶n sau thu ho¹ch cßn nhiÒu h¹n chÕ. D­íi ®©y lµ kÕt qu¶ cô thÓ vÒ s¶n xuÊt h¹t tiªu. 13 Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh Khoa Th­¬ng m¹i
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp B¶ng sè 4: T×nh h×nh s¶n xuÊt h¹t tiªu cña ViÖt Nam thêi kú 1996 – 2003 §/v: DT:1.000 ha; SL: 1.000 tÊn N¨m 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 DiÖn tÝch 7,4 9,8 12,8 17,6 27,9 36,1 47,8 50,0 S¶n l­îng 10,5 13,0 15,9 31,0 39,2 60,0 80,0 88,0 Nguån: Tæng côc thèng kª, 2001 - 2003 ®¸nh gi¸ cña hiÖp héi hå tiªu VN * ChÕ biÕn : HÇu hÕt h¹t tiªu sau khi thu ho¹ch tõ ng­êi n«ng d©n ®Òu ®­îc ph¬i vµ cÊt gi÷ theo ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng (ph¬i kh« tù nhiªn trong bãng r©m) nªn chÊt l­îng kh«ng ®Òu. Do vËy, sù ®Çu t­ ®ång bé vÒ s©n ph¬i, m¸y sÊy hoÆc b¶o qu¶n ®óng quy tr×nh lµ rÊt cÇn thiÕt. Tuy nhiªn, cho ®Õn nay còng chØ cã mét sè c«ng ty cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ mét vµi c«ng ty ViÖt Nam ®Çu t­ vµo thiÕt bÞ chÕ biÕn tiªn tiÕn ®Ó sö lý h¹t tiªu x« thµnh h¹t tiªu cã chÊt l­îng cao víi c«ng xuÊt chØ ®¶m b¶o ®­îc kho¶ng 30% tæng s¶n l­îng h¹t tiªu xuÊt khÈu trong c¶ n­íc. Nh­ vËy, ®©y ®ang lµ lÜnh vùc bá ngá cho ngµnh hå tiªu ViÖt Nam trong viÖc ph¸t triÓn mét ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn nh»m ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái ngµy cµng kh¾t khe h¬n vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm cña thÞ tr­êng còng nh­ sù ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm tõ h¹t tiªu. 1.2. Nhãm gia vÞ cã chøa tinh dÇu( quÕ, håi, gõng, nghÖ, ít, tái ). * S¶n xuÊt : Nh÷ng n¨m 80 lµ thêi kú nhãm hµng nµy ph¸t triÓn m¹nh vÒ diÖn tÝch. C¶ n­íc thêi gian ®ã cã s¶n l­îng trªn 10.000 tÊn quÕ thanh (tËp trung ë Yªn B¸i, L¹ng S¬n vµ Qu¶ng Nam – Qu¶ng Ng·i ); 5.000 tÊn håi (chñ yÕu ë L¹ng S¬n, Qu¶ng Ninh , Cao B»ng ); tái, gõng, nghÖ ®­îc trång nhiÒu t¹i c¸c tØnh ®ång b»ng s«ng Hång, ®Æc biÖt lµ tái vµ ít víi s¶n l­îng hµng chôc ngµn tÊn sÊy kh«. Nh­ng tõ n¨m 1990 trë l¹i ®©y, do thÞ tr­êng tiªu thô bÞ co hÑp, nªn c¸c lo¹i c©y gia vÞ trªn ®· bÞ thay thÕ b»ng c¸c lo¹i c©y kh¸c. Nh÷ng ®Þa ph­¬ng tr­íc ®©y cã vïng tËp trung lín vÒ tái, ít, nghÖ nh­: H­ng Yªn, H¶i D­¬ng, Th¸i B×nh, H¶i Phßng, nay ®· chuyÓn sang canh t¸c rau, cñ vô ®«ng nh­ cµ chua, b¾p c¶i, d­a chuét … * ChÕ biÕn : Nhãm hµng gia vÞ trªn ®­îc xuÊt khÈu d­íi d¹ng ph¬i, sÊy kh« (bét, th¸i l¸t hoÆc nguyªn qu¶ nh­ ít). C«ng nghÖ chÕ biÕn chñ yÕu lµ thñ c«ng theo ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng. Do vËy, chÊt l­îng ch­a cao vµ kh«ng æn ®Þnh. §©y lµ ®iÓm yÕu khiÕn nhãm hµng nµy kh«ng cã søc c¹nh tranh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, nhÊt lµ ®èi víi c¸c mÆt hµng cïng lo¹i cña Trung Quèc. Ch¼ng h¹n tái ViÖt Nam tuy th¬m vµ hµm l­îng tinh dÇu cao h¬n tái Trung Quèc 1,5 lÇn nh­ng do cñ bÐ, n¨ng suÊt thÊp, nhiÒu tÐp vôn nªn khi chÕ biÕn, c¸c l¸t tái hay bÞ vì vôn, mµu s¾c tèi, gi¸ thµnh cao gÊp gÇn 2 lÇn tái Trung Quèc nªn dÇn mÊt kh¸ch hµng( hiÖn tái l¸t sÊy kh« Trung Quèc gi¸ thµnh 550USD/ tÊn, VN lµ 900 - 1.000USD/ tÊn). T­¬ng tù, mÆt hµng ít 14 Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh Khoa Th­¬ng m¹i
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp còng vËy. ít bét Trung Quèc mµu s¾c ®á t­¬i, rÊt hÊp dÉn vµ gi¸ rÎ h¬n ít bét ViÖt Nam kho¶ng 15 - 20 USD/ tÊn, trong khi ít bét kh« cña ViÖt Nam th­êng cã lÉn nh÷ng s¾c thÉm, xØn mµu vµ dÔ mèc mÆc dï gi÷ ®­îc ®é cay ®Æc tr­ng nh­ng khã hÊp dÉn kh¸ch hµng. 2. T×nh h×nh xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam. 2.1. Kh¸i qu¸t chung t×nh h×nh xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam. ViÖt Nam n»m trong sè c¸c n­íc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ truyÒn thèng cña thÕ giíi. Trong thêi gian qua, víi sù bïng næ s¶n xuÊt h¹t tiªu, ViÖt Nam ®· trë thµnh mét trong ba n­íc s¶n xuÊt vµ cung cÊp h¹t tiªu ®en lín nhÊt ra thÞ tr­êng thÕ giíi. Víi tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu c¸c lo¹i gia vÞ gåm: h¹t tiªu ®en, quÕ, håi, gõng, nghÖ nh÷ng n¨m 1999 - 2000 ë møc 147- 158 triÖu USD/ n¨m, ViÖt Nam ®· lµ mét trong nh÷ng n­íc cung cÊp gia vÞ chÝnh cña thÕ giíi, nÕu so víi tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu gia vÞ cña thÕ giíi lµ kho¶ng 2,3-2,6 tû USD/n¨m th× ViÖt Nam chiÕm thÞ phÇn kho¶ng 6,0-6,3%. Cßn nÕu so s¸nh víi tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam lµ 11,54 tû USD (1999) vµ 14,45 tû USD (2000) th× xuÊt khÈu gia vÞ chiÕm kho¶ng 1,3- 1,6%. Nh­ vËy, lîi thÕ so s¸nh hiÓn thÞ cña ViÖt Nam trong xuÊt khÈu gia vÞ lµ rÊt cao (4,6-5,5). Trong thêi gian 1996 - 2000, xuÊt khÈu c¸c gia vÞ chÝnh cña ViÖt Nam ®· t¨ng tõ 52,33 triÖu USD lªn 158 triÖu USD tøc lµ t¨ng gÊp 3,3 lÇn, nhÞp ®é t¨ng xuÊt khÈu trung b×nh hµng n¨m ®¹t xÊp xØ 25% ®­a tû träng xuÊt khÈu cña nhãm gia vÞ trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu chung cña ®Êt n­íc lªn trªn 1%. T×nh h×nh cô thÓ xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam ®­îc thÓ hiÖn qua (B¶ng sè 5). B¶ng sè 5: xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam thêi kú 1996 - 2000 §¬n vÞ: 1000 USD M· sè HS Lo¹i gia 1996 1997 1998 1999 2000 vÞ 0904.11.00 H¹t tiªu 46.440,2 65.658,1 64.957,7 139.070,6 146.281.0 ®en 0906.10.00 QuÕ 3.639,9 4.415,4 3.760,6 4.493,7 5.253,0 0909.10.00 Håi 1.829,7 1.741,8 306,3 1.981,9 6.761.8 0910.10.00 Gõng 415,0 558,1 540,3 1.597,6 206,1 0910.30.00 NghÖ 5,6 6,8 63,2 6,4 18,9 Tæng 5 lo¹i gia vÞ 52.384,4 72.380,2 69.629,1 147.150,2 158.250,8 NhÞp ®é t¨ng qua n¨m % - +38,2 -3,8 +111,3 +7,5 Tæng xk cña ViÖt nam 7.225.950 9.185.000 9.360.300 11.540.000 14.488.677 Tû träng (%) XK gia vÞ 0,7 0,8 0,7 1,3 1,1 trong xuÊt khÈu chung Nguån: Tæng côc thèng kª ViÖt Nam 1996 - 2000. 15 Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh Khoa Th­¬ng m¹i
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp Còng qua B¶ng Sè 5, chóng ta thÊy xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam chñ yÕu lµ xuÊt khÈu h¹t tiªu, tû träng ¸p ®¶o (88 - 92%) vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng liªn tôc hµng n¨m thêi gian 1996 -2000 cña h¹t tiªu ®· gãp phÇn quyÕt ®Þnh lµm t¨ng xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam thêi gian qua. 2.2. T×nh h×nh xuÊt khÈu h¹t tiªu cña ViÖt Nam. ViÖt Nam s¶n xuÊt tiªu ®en lµ chñ yÕu. Tiªu thô néi ®Þa chØ 5-10% tæng s¶n l­îng s¶n xuÊt hµng n¨m, trªn 90% tham gia vµo mËu dÞch thÕ giíi. Khèi l­îng xuÊt khÈu h¹t tiªu cña ViÖt Nam kh«ng ngõng t¨ng trong nh÷ng n¨m qua: N¨m 1998 c¶ n­íc xuÊt khÈu 15 ngµn tÊn, chiÕm kho¶ng 8% tæng khèi l­îng mËu dÞch thÕ giíi. Nh­ng chØ sau 3 n¨m (2001) khèi l­îng tiªu xuÊt khÈu ®¹t 57 ngµn tÊn, chiÕm 25% mËu dÞch tiªu cña thÕ giíi, trë thµnh quèc gia ®øng ®Çu vÒ xuÊt khÈu h¹t tiªu ®en. N¨m 2002 c¶ n­íc xuÊt khÈu 78 ngµn tÊn, chiÕm gÇn 30% tæng khèi l­îng mËu dÞch thÕ giíi; dù kiÕn ®¹t tõ 80-100 ngµn tÊn trong c¸c n¨m 2003 - 2005. B¶ng sè 6: KÕt qu¶ xuÊt khÈu mÆt hµng hå tiªu thêi kú 1996 - 2002 §/v: KL: 1.000 tÊn; GT: triÖu USD C¸c n¨m ChØ tiªu 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Khèi l­îng 25,3 24,7 15,1 34,8 37,0 57,0 78,2 Gi¸ trÞ 46,7 67,2 64,5 137,3 145,9 91,2 109,3 Nguån: 1996 - 2000 Tæng côc thèng kª; 2001 - 2002 Tæng côc H¶i quan HiÖn cã trªn 30 quèc gia nhËp khÈu s¶n phÈm h¹t tiªu ViÖt Nam (theo HiÖp héi hå tiªu ViÖt Nam, s¶n phÈm tiªu cña n­íc ta ®· ®Õn víi thÞ tr­êng tiªu dïng cña trªn 70 n­íc trªn thÕ giíi). Ngo¹i trõ n¨m 1998, khèi l­îng xuÊt khÈu h¹t tiªu t¨ng liªn tôc tõ n¨m 1995 ®Õn nay, nhanh nhÊt trong 4 n¨m 1999 - 2002, b×nh qu©n t¨ng 25%/ n¨m. §Æc biÖt trong vµi n¨m gÇn ®©y, khèi l­îng xuÊt khÈu trùc tiÕp tíi c¸c thÞ tr­êng lín vµ khã tÝnh nh­ Hoa Kú, EU t¨ng nhanh: Tr­íc n¨m 2001 chØ chiÕm tíi 10% tæng khèi l­îng tiªu xuÊt khÈu hµng n¨m, n¨m 2002 ®¹t trªn 15%. C¸c n­íc cã khèi l­îng nhËp khÈu s¶n phÈm h¹t tiªu cña ViÖt Nam chiÕm tû träng lín trong n¨m võa qua gåm Hoa Kú: 11,2 ngµn tÊn (15%); Hµ Lan: 10 ngµn tÊn (13%); Singapore: 8,2 ngµn tÊn (11%); CHLB §øc: 5,0 ngµn tÊn (6,5%). C¸c tiÓu V­¬ng quèc ¶ rËp thèng nhÊt, Liªn bang Nga, Trung Quèc nhËp víi khèi l­îng tõ 2 ®Õn trªn 5 ngµn tÊn. D­íi ®©y lµ c¬ cÊu cña mét sè thÞ tr­êng chÝnh nh­ (B¶ng sè 7). Gi¸ xuÊt khÈu h¹t tiªu cña ViÖt Nam biÕn ®éng theo gi¸ thÞ tr­êng thÕ giíi. Theo tµi liÖu cña tæng côc thèng kª, thêi kú n¨m 1996 - 2000 gi¸ b×nh qu©n ®¹t 3.345,8 USD/tÊn; cao nhÊt lµ n¨m 1998 víi møc 4.272 USD/tÊn. N¨m 1999 - 2000 gi¶m xuèng d­íi 4.000 USD/tÊn. Do ¸p lùc cung tiÕp tôc 16 Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh Khoa Th­¬ng m¹i
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp v­ît cÇu nªn tõ n¨m 2001 ®Õn nay gi¸ xuÊt khÈu h¹t tiªu liªn tôc sôt gi¶m, tõ 1.600 USD/tÊn n¨m 2001 xuèng d­íi 1.400 USD/tÊn trong n¨m 2002. GÝa xuÊt khÈu biÕn ®éng ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ mua trong n­íc: n¨m 1998 gi¸ 42-46 ngµn ®ång/kg, lóc cao nhÊt n¨m 1999 lªn trªn 60-62 ngµn ®ång/kg, nh­ng cuèi n¨m 2000 gi¶m xuèng 37-38 ngµn ®ång/kg. N¨m 2001 gi¸ néi ®Þa chØ xung quanh 23-25 ngµn ®ång/kg vµ tiÕp tôc tr­ît xuèng møc 20 ngµn ®ång/kg trong n¨m 2002. S¸u th¸ng ®Çu n¨m 2003 gi¸ mua hå tiªu trong n­íc vµo kho¶ng 1.800 ®ång/kg vµ gi¸ xuÊt khÈu chØ trªn d­íi 1.350 USD/tÊn (FOB). B¶ng sè 7: ThÞ tr­êng xuÊt khÈu h¹t tiªu cña ViÖt Nam §¬n vÞ: KL: tÊn; TG: triÖu USD N¨m 2001 N¨m 2002 C¸c thÞ tr­êng TrÞ gi¸ Khèi l­îng TrÞ gi¸ Khèi l­îng B¾c Mü 3.291 5,67 11.811 17,82 17,82 25.645 36,54 11.094 Ch©u ©u 29.020 45,34 27.066 36,38 Ch©u ¸ Ch©u Phi vµ Nam Mü 3.399 6,40 2.906 4,07 Trung §«ng 3.228 5,47 4.199 5,55 C¸c vïng kh¸c 6.990 10,537 6.588 8,95 Tæng céng 57.022 91,237 78.155 109,31 Nguån: Tæng côc H¶i quan vµ HiÖp héi Hå tiªu ViÖt Nam GÇn ®©y, mét sè ®Þa ph­¬ng vïng §«ng Nam Bé chÕ biÕn h¹t tiªu tr¾ng tõ h¹t tiªu ®en ®¹t chÊt l­îng kh¸, gi¸ b¸n trong n­íc ®¹t trªn 30 ngµn ®ång/kg, gi¸ xuÊt khÈu 2.300 - 2400 USD/tÊn (FOB). Trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu h¹t tiªu, b­íc ®Çu c¸c doanh nghiÖp ®· thiÕt lËp ®­îc kªnh xuÊt khÈu h¹t tiªu vµo mét sè thÞ tr­êng cã nhu cÇu lín, më ra triÓn väng ph¸t triÓn s©u réng h¬n ®èi víi thÞ tr­êng h¹t tiªu thÕ giíi. 3. Nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i trong s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu gia vÞ cña ViÖt Nam. 3.1. DiÖn tÝch c©y trång kh«ng æn ®Þnh. Nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn, c¸c lo¹i c©y gia vÞ hÇu hÕt ®Òu t¨ng gi¶m theo gi¸ c¶ thÞ tr­êng mµ kh«ng cã quy ho¹ch còng nh­ ®Þnh h­íng râ rµng. Ch¼ng h¹n, thêi kú 1995 - 2000 h¹t tiªu xuÊt khÈu rÊt ®­îc gi¸, nªn ®· kÝch thÝch viÖc ph¸t triÓn diÖn tÝch c©y hå tiªu mét c¸ch å ¹t (hiÖn 50.000 ha - ®©y lµ diÖn tÝch ®Õn n¨m 2010 theo kÕ ho¹ch). Theo ®ã s¶n xuÊt vµ sè l­îng xuÊt khÈu còng t¨ng m¹nh. NÕu nh­ n¨m 1998 ViÖt Nam míi xuÊt khÈu ®­îc 18.000 tÊn h¹t tiªu, th× ®Õn n¨m 2002 n­íc ta ®· xuÊt khÈu ®­îc 80.000 tÊn, gÊp h¬n 4 lÇn, nh­ng gi¸ trÞ kim ng¹ch kh«ng t¨ng t­¬ng øng do gi¸ xuÊt khÈu gi¶m nhiÒu so víi c¸c n¨m 1995 - 1999. VÒ phÝa Nhµ n­íc còng muèn t¨ng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu trong khi ch­a tÝnh kü vÒ thÞ tr­êng 17 Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh Khoa Th­¬ng m¹i
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. Do ®ã ch­a kiÓm so¸t chÆt chÏ sù t¨ng tr­ëng diÖn tÝch trång vµ l­îng h¹t tiªu xuÊt khÈu. 3.2. ThiÕu dù b¸o chÝnh x¸c vÒ thÞ tr­êng. N­íc ta míi b­íc vµo nÒn kinh tÕ thÞ tr­ßng nªn c¶ n­íc, ng­êi n«ng d©n vµ c¸c nhµ chÕ biÕn, kinh doanh ®Òu ch­a cã kinh nghiÖm vµ rÊt yÕu trong c«ng t¸c dù b¸o thÞ tr­êng. Doanh nghiÖp ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu thÊy l·i lµ lµm, sù nghiªn cøu chiÕn l­îc l©u dµi cho thi tr­êng cßn yÕu. VÒ phÝa n«ng d©n, phÇn lín lµ s¶n xuÊt nhá, tr×nh ®é th«ng tin cßn l¹c hËu, tiÕp xóc Ýt, gÆp nhiÒu trë ng¹i trong t×m hiÓu thÞ tr­êng, nªn nhiÒu khi hä ph¸t triÓn s¶n xuÊt theo kiÓu “phong trµo”, thÊy ng­êi kh¸c lµm thu l·i lín lµ hä còng lµm theo, kh«ng tÝnh ®Õn hiÖu qu¶ l©u dµi còng nh­ sù æn ®Þnh cña mÆt hµng ®ã. VÝ dô, tõ n¨m 1998, hÇu hÕt c¸c n­íc s¶n xuÊt hå tiªu ®Òu t¨ng rÊt m¹nh diÖn tÝch c©y tiªu (trung b×nh tõ 30 - 40%/n¨m). Ng­êi trång tiªu ViÖt Nam hÇu nh­ kh«ng n¾m ®­îc th«ng tin nµy, nªn cïng thêi gian nµy, diÖn tÝch trång tiªu cña ta còng t¨ng nªn qu¸ nhanh. KÕt qu¶ lµ cung v­ît cÇu kh¸ lín (20-30%), vµ ®­¬ng nhiªn lµ gi¸ bÞ gi¶m m¹nh, g©y thiÖt h¹i cho ng­êi s¶n xuÊt vµ c¶ nhµ xuÊt khÈu. 3.3. ChÝnh s¸ch b¶o hiÓm n«ng s¶n cßn h¹n chÕ. Nhãm hµng gia vÞ thuéc lo¹i hµng n«ng s¶n ë ViÖt Nam, phô thuéc nhiÒu vµo diÔn biÕn thêi tiÕt vµ nhiÒu yÕu tè kh¸c nªn nh÷ng n¨m ®­îc mïa th× gi¸ gi¶m, mÊt mïa th× gi¸ t¨ng. §Æc biÖt ®èi víi h¹t tiªu, rñi ro rÊt cao v× sù biÕn ®éng gi¸ rÊt lín so víi nhiÒu lo¹i n«ng phÈm kh¸c nh­ g¹o, h¹t ®iÒu, cao su…trong khi thêi gian qua, chÝnh s¸ch b¶o hiÓm cho ngµnh hµng h¹t tiªu gÇn nh­ bÞ l·ng quªn. §©y còng chÝnh lµ yÕu tè khiÕn nhiÒu nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam e ng¹i, kh«ng d¸m g¾n bã chÆt chÏ víi mÆt hµng nµy. Qua kh¶o s¸t 4 doanh nghiÖp ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu h¹t tiªu trªn 10 triÖu USD/n¨m ë Hµ néi, hä ®Òu cã chung mét quan ®iÓm: kh«ng ®Çu t­ lín vµo nhãm hµng gia vÞ, nhÊt lµ h¹t tiªu. Lý do lµ ®é m¹o hiÓm cao, cã thÓ thu l·i lín nh­ng còng cã thÓ mÊt nghiÖp v× mÆt hµng nµy. Ch¼ng h¹n, khi mua vµo gÆp thêi ®iÓm gi¸ thÊp (kho¶ng 40.000 ®ång/kg), lóc xuÊt khÈu ®­îc gi¸ (kho¶ng 120.000 ®ång/kg), lîi nhuËn thu vÒ lín. NÕu ng­îc l¹i, thiÖt h¹i lªn ®Õn hµng chôc, thËm chÝ hµng tr¨m tû ®ång (tuú thuéc vµo khèi l­îng hµng xuÊt ®i), rÊt dÔ bÞ tr¾ng tay. C¸c doanh nghiÖp ®ã còng cho biÕt r»ng, h¹t tiªu lµ mÆt hµng cã thÓ dù tr÷ ®­îc do quy tr×nh b¶o qu¶n kh«ng tèn kÐm vµ phøc t¹p nh­ mét sè hµng n«ng s¶n kh¸c nh­ g¹o, cµ phª, nh­ng Ýt ai d¸m lµm. Nguyªn nh©n l¹i vÉn lµ gi¸ c¶ t¨ng gi¶m thÊt th­êng víi ®é chªnh lÖch qu¸ lín (lªn xuèng tõ 15-20 USD/tÊn, thËm chÝ cã thêi ®iÓm 100 - 200 USD/tÊn, trong khi mÆt hµng g¹o xuÊt khÈu møc chªnh lªn xuèng chØ 2-3 USD/tÊn). Trªn thùc tÕ, hiÖn c¸c c«ng ty b¶o hiÓm kh«ng mÆn mµ l¾m víi lÜnh vùc s¶n xuÊt n«ng s¶n nãi chung vµ hµng gia vÞ nãi riªng. T¹i ViÖt Nam, hiÖn chØ cã mét c«ng ty lµ Groupama (100% vèn n­íc ngoµi, nhËn giÊy phÐp tõ cuèi n¨m 2001) kinh doanh c¸c s¶n phÈm b¶o hiÓm thuéc lÜnh vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n.Nh­ng ph¹m vi rñi ro ®­îc b¶o hiÓm còng cßn h¹n 18 Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh Khoa Th­¬ng m¹i
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. NguyÔn M¹nh H­ng MSV 99D 454 LuËn v¨n tèt nghiÖp chÕ, chñ yÕu lµ nh÷ng rñi ro cã thÓ kiÓm so¸t ®­îc hoÆc x¶y ra víi tÇn suÊt rÊt thÊp. Nh×n chung, ë ViÖt Nam hiÖn ch­a cã quü b¶o hiÓm vÒ n¨ng suÊt c©y trång còng nh­ vÒ gi¸ c¸c mÆt hµng. Thêi gian qua, Nhµ n­íc ®· cã mét sè chÝnh s¸ch ®Ó b¶o hiÓm vµ trî gi¸ cho mét sè hµng n«ng s¶n nh­ng míi tËp trung vµo c¸c mÆt hµng nh­ g¹o cµ phª lµ hai mÆt hµng ®­îc ®¸nh gi¸ cã gi¸ trÞ kim ng¹ch lín, trùc tiÕp ¶nh h­ëng tíi s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña nhiÒu hé n«ng d©n. Cßn mÆt hµng h¹t tiªu xuÊt khÈu, tõ n¨m 2002 b¾t ®Çu ®­îc h­ëng chÝnh s¸ch xuÊt khÈu 100 ®ång/1 USD. Nh­ng theo c¸c doanh nghiÖp, møc th­ëng nµy kh«ng ®ñ bï ®¾p sù thua lç khi gi¶m gi¸. Tuy nhiªn theo thêi gian, h¹t tiªu ®· trë thµnh mét trong sè 6 mÆt hµng xuÊt khÈu n«ng s¶n chñ lùc cña ViÖt Nam (bao gåm: g¹o, cµ phª, cao su, h¹t ®iÒu, h¹t tiªu vµ rau qu¶), ®ång thêi theo ®Ò nghÞ cña HiÖp héi hå tiªu ViÖt Nam, ngµy 20/5/2003, Bé Tµi chÝnh ®· cã c«ng v¨n ®ång ý thµnh lËp quü b¶o hiÓm xuÊt khÈu hå tiªu. Quü cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, con dÊu riªng vµ do Bé tµi chÝnh qu¶n lý. §èi t­îng tham gia quü nµy cã thÓ më réng ra c¸c doanh nghiÖp ch­a ph¶i lµ thµnh viªn cña hiÖp héi. Møc thu phÝ tham gia ®­îc tÝnh kh«ng qu¸ 0,6% doanh thu xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp, riªng n¨m 2003 lµ 0,25%. 3.4. Ch­a cã hîp ®ång bao tiªu s¶n phÈm hoÆc tÝnh kh¶ thi trong thùc hiÖn hîp ®ång cßn thÊp gi÷a ng­êi s¶n xuÊt vµ doanh nghiÖp xuÊt khÈu. PhÇn lín viÖc mua c¸c mÆt hµng gia vÞ trong n­íc c¸c doanh nghiÖp ®Òu th«ng qua c¸c ®Çu mèi t­ nh©n nªn cßn bÞ ®éng nhiÒu vÒ sè l­îng vµ gi¸ c¶. Hîp ®ång cã thÓ ®­îc ký kÕt, nh­ng viÖc ph¸ vì hîp ®ång bÞ x¶y ra th­êng xuyªn do t¸c ®éng cña nhiÒu ®èi t¸c theo kiÓu: ai tr¶ gi¸ cao h¬n th× b¸n cho ng­êi ®ã. Ph©n tÝch râ h¬n biÖn ph¸p nµy thùc sù ch­a ph¸t huy t¸c dông trong s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu bëi 3 lý do. Thø nhÊt lµ s¶n xuÊt hµng gia vÞ cña ViÖt Nam cßn kh¸ manh món. §Ó cã ®ñ hµng ho¸, trong nhiÒu tr­êng hîp doanh nghiÖp ph¶i ký hîp ®ång vµ theo dâi tiÕn ®é thùc hiÖn hîp ®ång cña rÊt nhiÒu hé n«ng d©n, ®ßi hái nhiÒu thêi gian vµ chi phÝ. Thø hai, doanh nghiÖp chØ cã thÓ ký hîp ®ång dµi h¹n víi ng­êi s¶n xuÊt khi hä cã ®Çu ra æn ®Þnh. Trong khi bèi c¶nh kinh doanh nhiÒu biÕn ®éng nh­ hiÖn nay, viÖc cã ®Çu ra æn ®Þnh rÊt Ýt. §· thÕ trªn thùc tÕ th­êng x¶y ra chuyÖn ng­êi s¶n xuÊt (hé n«ng d©n) kh«ng thùc hiÖn ®óng theo hîp ®ång ®· cam kÕt, s¶n xuÊt hµng kh«ng ®óng chÊt l­îng, hoÆc tõ chèi giao hµng cho doanh nghiÖp ®Ó b¸n th¼ng ra thÞ tr­êng khi thÊy gi¸ cao h¬n, bá qua nh÷ng ®Çu t­ ®· nhËn tr­íc cña doanh nghiÖp nh­ gièng, c¸ch thøc ch¨m sãc, ph©n bãn, khiÕn nhiÒu doanh nghiÖp bÞ thua thiÖt hµng tr¨m triÖu ®ång, vµ kh«ng cã hµng ®Ó giao cho ®èi t¸c dÉn ®Õn mÊt b¹n hµng. 3.5. ë thÕ bÞ ®éng trong ho¹t ®éng kinh doanh. MÆc dï lµ n­íc ®øng ®Çu thÕ giíi vÒ xuÊt khÈu h¹t tiªu nh­ng ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam trong lÜnh vùc nµy cßn bÞ phô thuéc 19 Tr­êng §H Qu¶n lý & Kinh doanh Khoa Th­¬ng m¹i
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.09: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Quản Trị Kinh Doanh
81 tài liệu
1643 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2