intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài: Tổ chức công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty Dệt – May Hà Nội.

Chia sẻ: Phong Trần | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:87

94
lượt xem
29
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đất nước Việt Nam đang trờn đà đổi mới. Nền kinh tế đó cú nhiều đổi thay đỏng kể. Cựng với những chuyển biến đú, hoạt động sản xuất ra của cải vật chất diễn ra trờn quy mụ lớn, với chất lượng và hiệu quả ngày càng cao nhưng trong nền kinh tế thị trường đầy cơ hội và thỏch thức khụng phải bất kỳ doanh nghiệp nào cũng đứng vững trờn thị trường, mà phải đương đầu với những khú khăn và rủi ro. Sự canh tranh, ganh đua nhau, giành giật chiếm lĩnh thị trường, đỏp ứng...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Tổ chức công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty Dệt – May Hà Nội.

  1. Lª Thu H − ¬ng Bài luận Đề tài: Tổ chức công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty Dệt – May Hà Nội. - 1-
  2. Lª Thu H − ¬ng Lời nói đầu Đấ t n ước Vi ệ t Nam đang tr ờn đà đổi mớ i. N ền kinh t ế đó cú nhi ều đ ổi thay đỏng kể . Cựng với nh ững chuy ển bi ến đú, hoạ t độ ng s ản xuấ t ra c ủa cả i v ật ch ấ t di ễn ra tr ờn quy mụ l ớn, v ới ch ất l ượ ng và hi ệu qu ả n gày càng cao nhưng trong n ền kinh tế th ị t r ường đ ầy c ơ hộ i và thỏch thức khụng ph ải b ất kỳ d oanh nghiệp nào c ũng đứng v ững trờn th ị tr ường, mà phải đ ương đ ầ u v ới nh ững khú kh ăn và r ủ i ro. S ự canh tranh, ganh đua nhau, giành giật chi ếm l ĩnh thị tr ường, đỏp ứng nhu c ầu thị hi ế u ng ười ti ờu d ựng di ễn ra hơ n lỳ c nào hết. Trong ho ạt động sả n xuất, cỏ c doanh nghi ệp đ ều t ỡm mọ i bi ện phỏp để sản xu ất ra sả n ph ẩm v ới s ố l ượng nhiề u, ch ất lượng cao nh ất chi ph ớ thấ p nhấ t và thu đ ược l ợi nhu ận nhi ều nh ất. Để đ ạt đượ c mục ti ờu này bấ t kỳ một ng ười qu ản lý nào c ũng phải nh ận thức đượ c vai trũ c ủa thụ ng tin k ế toỏ n núi chung, kế toỏ n nguy ờn v ật li ệ u núi ri ờng. Vi ệ c t ổ ch ức cụ ng tỏ c kế t oỏ n nguyờn v ật li ệ u đ ể k ế t oỏ n ph ản ỏnh đầy đủ , k ịp th ời, ch ớnh xỏc số hi ện cú và t ỡnh hỡ nh biế n động nguy ờn v ật liệu ở d oanh nghi ệp cú vai trũ đ ặc bi ệt quan trọng. Vai tr ũ đú đ ược thể h i ện qua vi ệ c giỳ p cho nhà qu ả n trị d oanh nghiệ p cú nh ững thụ ng tin k ịp thời và chớnh x ỏ c đ ể l ựa ch ọn phương ỏn sản xu ất kinh doanh một c ỏch tố t nhất, lậ p d ự toỏ n chi ph ớ nguy ờn vậ t li ệu đả m b ảo cung cấ p đ ủ đỳ ng chấ t l ượng và k ịp thờ i cho sả n xuấ t giỳ p cho quỏ t r ỡnh sản xu ất di ễn ra nhịp nhàng đỳ ng k ế hoạ ch đ ồng th ời xỏ c định được nhu cầ u nguyờn v ật li ệu d ự trữ hợ p lý trỏ nh gõy ứ đọ ng vố n và nõng cao hiệu quả sử d ụng nguy ờn vật li ệu nhằ m h ạ t h ấp chi ph ớ sả n xu ất, hạ giỏ t hành sả n phẩm. Cụ ng ty D ệt - May Hà N ội là mộ t cụng ty l ớn, mặ t hàng sản xu ất chủ y ếu là v ải, sợi, sản ph ẩm d ệ t kim n ờn s ố l ượng cỏ c loạ i nguy ờn v ật li ệu hàng n ă m củ a c ụng ty nh ập về v ừa l ớn v ừa phong phỳ v à đ a d ạng về c hủng lo ại. Ch ớnh vỡ vậ y cụng tỏc kế t oỏn nguyờ n v ậ t li ệu ở cụ ng ty r ất đ ược chỳ t rọng và đ ược xem là mộ t bộ p hận qu ản lý khụng th ể thi ếu đ ược trong toàn bộ c ụ ng tỏ c qu ản lý củ a c ụng ty. - 2-
  3. Lª Thu H − ¬ng V ới những lý do trờn, em quết đị nh l ựa ch ọn đ ề tài: "Tổ ch ức cụ ng t ỏ c kế toỏn nguy ờn vậ t kiệu t ại c ụng ty Dệt - May Hà N ội". Đ ề t ài này ngoài ph ầ n mở đầ u và k ết lu ận gồm cú 3 ph ần: - Ph ần I: Nhữ ng v ấn đ ề cơ b ản v ề h ạch toỏn k ế t o ỏn nguyờ n v ật li ệu trong doanh nghiệp - Ph ần II: Th ực tr ạng kế toỏn nguy ờn vậ t li ệu tại c ụng ty Dệ t - May Hà N ội - Ph ần III: Ph ương hướng hoàn thiện tổ c hứ c kế t oỏn vật li ệu và nõng cao hi ệu qu ả sử d ụ ng nguy ờn vậ t liệ u t ại c ụ ng ty D ệt - May Hà N ộ i Mặ c dự rất cố g ắng và lu ụn nhậ n đ ược sự giỳ p đ ỡ t ận tỡ nh củ a cụ g iỏo h ướng dẫ n Nguyễ n Tụ P hượng, nh ưng do nh ậ n thức và tr ỡnh độ c ũn h ạn chế , n ờn bỏo cỏo chắ c chắ n kh ụng trỏ nh khỏi những tồ n tạ i và thiế u sút. Do v ậy, em r ất mong sự đ úng gúp ý kiến c ủa thầy, cụ g iỏo, cỏc c ụ chỳ , anh chị p hũ ng tài vụ trong cụ ng ty c ựng toàn bộ cỏ c bạn đọc nhằ m hoàn thi ện h ơn n ữa. Em xin chõn thành cảm ơn cụ giỏo hướng dẫn Nguyễn Tụ Phượng và cỏc cụ chỳ , anh chị ở phũng Kế toỏn tài chớnh cụng ty Dệt - May Hà Nội đó giỳp em hoàn thành bỏo cỏo này. - 3-
  4. Lª Thu H − ¬ng PHẦN I NH ỮNG V Ấ N ĐỀ CƠ B ẢN VỀ HẠ CH TOÁN K Ế TOÁN NGUYấN VẬT LIỆU TRONG DOANH NGHIỆ P I. í NGHĨ A C ỦA NGUY ấN V ẬT LIỆ U VÀ QUẢ N Lí NGUYấN V ẬT LI ỆU TRONG DOANH NGHI ỆP 1 . Vai trũ của nguy ờn v ật liệ u 1.1. Đặ c đi ểm c ủa nguy ờn vật li ệu. Để t i ến hành sả n xu ấ t kinh doanh c ỏc doanh nghi ệ p cần ph ải cú đ ầy đủ cỏc yế u tố cơ b ả n, đú là: lao động, t ư l iệ u lao động và đố i t ượng lao động. Nguy ờn vật li ệu là đ ối t ượng lao độ ng, là mộ t trong ba y ếu tố c ơ b ản c ủa quỏ tr ỡnh sả n xu ất. Nguyờ n vật li ệu là đối t ượng lao động đ ó tr ải qua t ỏc độ ng c ủa lao đ ộng con người và đ ược cỏ c đơ n vị sả n xu ất sử dụng làm ch ất li ệu ban đ ầu đ ể tạo ra s ản phẩ m. Nguyờ n vậ t li ệu cú c ỏ c đ ặc điể m: sau mỗi chu kỳ sản xu ất, nguy ờn v ật li ệu đượ c ti ờu dựng toàn b ộ hỡnh thỏ i vậ t ch ất ban đầ u c ủ a nú khụng t ồn tài. Núi khỏc đi, nguy ờn vậ t li ệu b ị ti ờu hao hoàn toàn hay bị b i ến d ạng đi trong qu ỏ trỡ nh sả n xu ất và cấ u thành hỡ nh thỏi vậ t ch ất củ a s ản phẩ m. Gi ỏ t rị nguy ờn v ật li ệu đ ược chuy ể n dị ch toàn bộ v à chuy ể n d ị ch mộ t lầ n vào giỏ tr ị s ản ph ẩ m sản xuấ t ra, nguy ờn v ật li ệu khụng hao mũ n d ần nh ư tài sả n cố đ ịnh. 1.2. Vai tr ũ củ a nguyờn v ật li ệu Từ đ ặc đ iểm c ơ b ả n củ a nguy ờn v ật liệ u, ta cú th ể th ấy nguy ờn v ật li ệu đ ược x ếp vào tài sả n l ưu động, giỏ tr ị n guy ờn vậ t li ệu thuộ c v ốn l ưu đ ộng. Nguy ờn vậ t li ệu cú nhiều lo ạ i, thứ k hỏ c nhau, b ảo qu ản ph ức t ạp. Nguy ờn vật li ệu thường đượ c nh ập xuấ t hàng ngày. Nguyờ n vật li ệu là một trong nh ững yế u tố c ơ b ản củ a qu ỏ tr ỡnh sả n xuấ t kinh doanh, tham gia th ường xuy ờn vào qu ỏ t r ỡnh sả n xuất s ản phẩ m, ảnh hưởng tr ực ti ếp đế n s ản phẩ m đ ược sả n xuấ t. Th ụng thường - 4-
  5. Lª Thu H − ¬ng trong cỏ c doanh nghiệp sản xuất, nguyờ n v ậ t liệu thường chi ếm mộ t t ỷ t rọ ng r ất lớn trong chi ph ớ sả n xu ất và giỏ thành sản ph ẩm, nờn việ c ti ết ki ệm nguy ờ n vậ t liệu và sử d ụng đỳ ng mục đ ớch, đỳ ng k ế hoạ ch cú ý nghĩ a quan trọ ng trong việ c hạ gi ỏ thành sản phẩ m và thực hiệ n tố t k ết quả sả n xu ấ t kinh doanh. Xu ất ph ỏt từ v ai trũ quan trọng củ a nguy ờn vật li ệu đũi hỏi c ỏc doanh nghiệp ph ải qu ản lý ch ặt chẽ nguy ờn vậ t li ệ u ở t ất cả c ỏc khõu thu mua, b ả o qu ản, d ữ tr ữ, sử d ụng. Trong một chừng mực nào đú, gi ảm mứ c ti ờu hao nguyờn vậ t li ệu là cơ sở đ ể t ă ng thờ m sả n ph ẩm mới cho xó hội, ti ết ki ệm đ ược nguồ n tài nguy ờ n vố n khụng ph ải là vụ t ận. 2. Phõn lo ại, đỏnh giỏ nguyờ n vật liệ u. 2.1 Phõn loạ i nguy ờn vậ t liệ u. P hõn lo ại nguy ờn vật liệu là sắ p x ếp cỏ c thứ n guy ờn vật li ệu cựng lo ại v ới nhau theo một đ ặc tr ưng nh ất đ ịnh nào đú thành từng nhúm để t huậ n lợ i cho vi ệ c qu ản lý và h ạch toỏ n. Nguyờ n vật li ệ u sử d ụng trong doanh nghi ệp bao g ồ m nhi ều lo ại cú cụng dụ ng khỏ c nhau đ ược s ử d ụng ở nhi ều bộ ph ậ n khỏ c nhau, cú th ể đ ược bả o qu ản, d ự t r ữ tr ờn nhiều đị a bàn khỏc nhau. Do vậ y để t hống nh ất c ụng t ỏc quản lý nguy ờn v ật li ệ u giữ a cỏ c bộ ph ận cú li ờn quan, ph ục v ụ cho y ờu c ầu phõn t ớch, đỏnh gi ỏ tỡ nh hỡnh cung c ấp, s ử d ụng nguy ờn v ật liệu c ần phả i phõn loạ i nguyờn vậ t li ệ u. Cú nhi ều cỏ ch phõn loạ i nguy ờn v ật liệ u, hi ệ n nay cỏ ch chủ y ếu là phõn lo ại nguy ờ n vậ t liệ u theo t ỏc dụ ng củ a nú đố i v ới qu ỏ tr ỡ nh s ản xuất Theo cỏ ch này th ỡ n guy ờn v ậ t li ệu đượ c phõn ra thành c ỏ c lo ại như sau: - Nguyờn li ệu, vật li ệu chớ nh: (bao gồ m c ả nửa thành phẩ m mua ngoài). Đ ối với cỏ c doanh nghiệp sả n xuất nguyờn v ật li ệ u ch ớnh là đố i t ượng lao động ch ủ yế u c ấu thành nờ n th ực th ể s ản phẩ m nh ư sắ t, thộp trong cỏ c doanh nghi ệp chế tạ o mỏy, c ơ k hớ , xõy d ựng c ơ b ản, b ụng trong cỏ c doanh nghi ệp kộo sợ i, v ả i trong doanh nghiệp may... Đ ối v ới - 5-
  6. Lª Thu H − ¬ng n ửa thành ph ẩm mua ngoài với mục đ ớch ti ếp t ục qỳ a tr ỡnh sản xuất s ản phẩ m v ớ nh ư: S ợi mua ngoài trong cỏc nhà mỏ y d ệt cũng đ ược coi là nguy ờn vật li ệu chớ nh. - Vậ t li ệu ph ụ: là đối tượng lao động nhưng kh ụng ph ải là cơ s ở v ật chấ t ch ủ yếu để hỡnh thành nờn s ản phẩ m mới. V ật liệ u phụ ch ỉ cú vai trũ phụ t r ợ trong quỏ tr ỡnh sả n xuấ t kinh doanh đ ược sử dụng k ết h ợp v ới vật li ệu chớnh để hoàn thi ện và nõng cao t ớnh năng ch ất lượng c ủa sản phẩ m, hoặ c đ ược sử dụng để đả m bả o cho cụng cụ lao động ho ạt đ ộng bỡnh th ường, ho ặc đ ể p hục vụ cho yờu c ầu kỹ t huậ t, nhu cầ u quản lý. - Nhi ờn li ệ u: l à thứ đ ể tạ o ra n ăng l ượng cung cấp nhi ệt l ượ ng bao g ồ m c ỏc lo ại ở thể r ắ n, lỏ ng, khớ d ựng đ ể ph ục v ụ cho cụ ng nghệ s ản xuất sản phẩ m cho c ỏ c phương ti ện vậ t tải mỏ y múc thi ết bị hoạt động trong quỏ t r ỡnh sả n xu ất kinh doanh nh ư: xă ng, d ầ u, than... Nhi ờn li ệu th ực chấ t là v ật li ệu phụ đ ể tỏ ch thành mộ t nhúm ri ờng do vai trũ q uan trọ ng của nú nh ằm mụ c đớ ch quản lý và h ạ ch toỏn thuận ti ệ n hơ n. - Phụ t ựng thay th ế: b ao gồ m c ỏc loại phụ t ựng, chi tiết d ựng để t hay th ế sửa chữa mỏ y múc thi ết b ị sả n xu ất phương ti ện vậ n tả i. - T hi ết bị và v ật li ệu xõy dựng cơ bả n: l à c ỏc v ậ t li ệu, thi ết bị p hục vụ cho ho ạt độ ng xõy dựng cơ b ản, t ải t ạo tài sản c ố đ ịnh. - Ph ế l i ệu thu hồi: l à nh ững loại ph ế l iệ u thu hồi t ừ quỏ t r ỡnh s ản xuất đ ể sử dụng ho ặc b ỏn ra ngoài. Vi ệ c phõn chia này giỳ p cho doanh nghi ệ p t ổ ch ức c ỏc tài kho ản chi tiết dễ dàng hơn trong việ c qu ả n lý và h ạch toỏ n nguyờn v ật li ệu. Tuy nhi ờn do quỏ tr ỡ nh sản xuất cụ th ể đ ược ti ến hành ở c ỏc doanh nghi ệ p khỏ c nhau nờn vi ệ c phõn lo ại nguyờn v ật li ệu như t r ờn chỉ mang t ớnh ch ất t ươ ng đối. Ngoài ra cú th ể phõn lo ại nguy ờn v ật li ệu theo cỏ c lo ại sau: - Că n cứ v ào nguồn thu nh ập, nguy ờn v ật li ệu được chia thành. . Nguy ờn v ật li ệu mua ngoài: mua t ừ th ị tr ườ ng trong nước ho ặc mua nh ập khẩu. - 6-
  7. Lª Thu H − ¬ng . Nguy ờn v ật liệ u t ừ q ua cụ ng ch ế b i ến . Nguy ờn v ật liệ u thu ngoài qua cụng sản xuấ t. . Nguy ờn v ật liệ u nhậ p gúp vốn. - Că n c ứ v ào ch ức n ă ng nguy ờn vậ t liệ u đố i v ới quỏ tr ỡnh sả n xu ất th ỡ n guy ờn v ật li ệu bao g ồm: . Nguy ờn v ật liệ u trực ti ếp d ựng cho chế tạ o sản ph ẩm và sản xuấ t . Nguyờn vậ t li ệu dựng cho cỏc nhu c ầu khỏ c: phụ c vụ ở c ỏ c phõn x ưởng, tổ đội sả n xu ất, cho nhu cầu bỏn hàng quả n lý doanh nghiệ p. 2 .2 Đị nh giỏ n guyờn vật li ệ u Đỏ nh gi ỏ v ật liệ u là c ỏ ch xỏ c đ ịnh gi ỏ tr ị c ủ a chỳ ng theo từng nguy ờn tắc nh ất định. Theo quy đ ịnh hi ện hành k ế to ỏn nh ập xuấ t, tồn n guy ờn vật li ệu phải ph ản ỏnh theo gi ỏ t rị k inh t ế, khi xuất kho c ũng phải x ỏ c định giỏ tr ị th ực t ế xu ất kho theo đỳ ng ph ương phỏp quy đ ịnh. Sau đ õy là mộ t số ph ương phỏp đ ịnh giỏ n guy ờn v ật li ệ u. 2 .2.1 Đỏnh gi ỏ vậ t li ệ u theo giỏ tr ị th ực t ế. a. Giỏ t rị t h ực t ế vậ t li ệu nhậ p kho. - Đ ối v ới nguy ờn v ật li ệu ngoài là trị gi ỏ v ốn th ực tế nhậ p kho Giỏ T rị g iỏ Thu ế Chi ph ớ m ua v ật nhập v ốn th ực = k hõu + + liệ u khẩ u tế của m ua (theo ( nếu cú) ỏ nguyờ n Chi phớ mua th ực t ế gồm: Chi phớ v ận chuy ển, bố c d ỡ, bả o quả n, chi ph ớ t huờ kho, thuờ bói, ti ền phạ t, ti ền bồi th ường... + Đố i v ới cỏ c đơn vị t ớnh thu ế VAT theo ph ương phỏp kh ấu tr ừ t h ỡ g iỏ mua th ực t ế là gi ỏ khụ ng thu ế VAT đ ầu vào. + Đố i với c ỏc đ ơn v ị t ớnh thuế VAT tr ực ti ếp và là cơ sở kinh doanh kh ụ ng thuộ c đố i trọng ch ịu thu ế th ỡ g iỏ mua th ực t ế là gi ỏ mua đó cú thu ế VAT. - 7-
  8. Lª Thu H − ¬ng + Đố i v ới nguy ờn v ật liệ u mua vào sử d ụng đồng thời c ả h ai ho ạt đ ộng chị u thu ế v à khụng ch ịu thu ế VAT th ỡ về n guyờn tắ c ph ải h ạ ch toỏn riờng và ch ỉ đượ c khấu t ừ VAT đ ầu vào đ ối v ới phầ n nguyờn v ật li ệu chịu thu ế VAT đ ầu ra. + Tr ườ ng h ợp khụ ng th ể hạ ch to ỏn riờng th ỡ t oàn b ộ VAT đ ầu vào củ a nguyờ n vậ t li ệu đ ều ph ả n ỏnh tr ờn tài kho ả n 113 (1331) đ ến cuối kỳ kế t o ỏn mớ i phõn bổ VAT đ ầu vào đượ c kh ấu tr ừ theo tỷ l ệ p h ần tr ăm giữa doanh thu chịu thu ế VAT tr ờn t ổng doanh thu b ỏn hàng c ủa doanh nghi ệp. S ố thuế VAT khụ ng được khấ u tr ừ sẽ p h ản ỏ nh vào giỏ t ồn hàng b ỏn (632) tr ường hợp số tồ n kho qu ỏ lớn th ỡ sẽ đ ược ph ản ỏ nh vào tài khoả n 142 (1422). + Tr ường hợp nguy ờn v ật li ệu doanh nghiệp thu mua c ủ a c ỏc cỏ n hõn ho ặc t ổ c hức s ản xu ất đ em b ỏn sản ph ẩm ch ớnh h ọ (thườ ng là nguy ờn vậ t liệu thuộ c hàng n ụng s ản) th ỡ ph ải lậ p b ảng k ờ thu mua hoa h ồng và s ẽ đượ c khấ u tr ừ VAT theo tỷ lệ 2 % tr ờn tổng giỏ trị hàng mua vào. Tr ường h ợp kh ấu tr ừ n ày kh ụng đ ược ỏ p d ụng đố i v ới c ỏ c doanh nghi ệ p thu mua nguy ờn v ật liệ u đ ể x uất khẩu ho ặc để sả n xu ất hàng xu ất khẩu. - Đối v ới vật li ệu do doanh nghi ệp tự g ia cụng ch ế bi ến th ỡ giỏ t h ực tế nguy ờn v ật li ệ u là giỏ v ật li ệu xu ất gia cụ ng, ch ế b iế n, cộng v ới c ỏc chi ph ớ gia c ụng ch ế b iế n. Chi phớ c h ế biế n gồm: chi ph ớ nhõn c ụng, chi ph ớ khấ u hao mỏy múc thi ết b ị và cỏ c kho ản chi ph ớ kh ỏc. - Đ ối v ới v ật li ệu thuờ ngoài gia c ụng chế b iến. Giỏ thực G iỏ trị Chi ph ớ t ế củ a n guyờ n thu ờ = + nguyờn v ật li ệu ngo i gia cụ ng vật li ệu xuấ t gia Chi ph ớ thuờ ngoài gia cụng gồ m: tiền th ực gia cụ ng ph ải tr ả c hi phớ v ận chuy ển đ ến cơ sở gia cụ ng và ngượ c l ại. - Đ ối với vậ t liệ u nhận vốn gúp li ờn doanh thỡ g iỏ th ực tế l à gi ỏ t rị vật liệ u do h ội đồ ng gia cụ ng đỏnh giỏ . - 8-
  9. Lª Thu H − ¬ng - Đ ối v ới v ật liệu do nhà n ước cấ p ho ặc đượ c t ặng th ỡ giỏ tr ị thực t ế đ ượ c tớnh là giỏ trị củ a v ậ t li ệu ghi tr ờn biờn bản bàn giao hoặc ghi theo gi ỏ tr ị v ật hi ến t ặng, th ưởng t ươ ng đ ương vớ i gi ỏ tr ị tr ường. - Đố i v ới ph ế li ệ u thu hồ i: được đỏ nh giỏ theo giỏ ướ c tớ nh ho ặc giỏ th ực tế (cú th ể bỏn đ ược). b. Giỏ thực t ế vậ t liệ u xuất kho. Vậ t li ệu trong doanh nghi ệp đ ược thu mua nh ập kho th ường xuy ờn t ừ n hiề u nguồn khỏc nhau. Do v ậy gi ỏ th ực t ế c ủa t ừng l ầ n, từ ng đ ợt nhập c ũng kh ụng hoàn toàn giống nhau v ỡ t rong khi xuấ t kho k ế t oỏn phải t ớnh to ỏn xỏ c đ ịnh giỏ t hự c tế xuất kho cho cỏ c đối t ượng sử d ụng theo ph ương ph ỏp t ớnh giỏ t h ực t ế xuấ t kho đó đ ược đă ng ký ỏp dụ ng trong cỏ c ni ờn đ ộ k ế to ỏn. Đ ể t ớnh tr ị g iỏ thự c tế củ a nguy ờn vậ t li ệu xuất kho cỏ c doanh nghi ệ p cú th ể ỏ p dụng một trong cỏc phươ ng phỏ p sau. * Phương phỏ p t ớnh giỏ t heo gi ỏ đ ớch danh. - Phương phỏp này đ ược ỏp dụng v ới c ỏc v ật liệu cú giỏ t rị c ao, c ỏc lo ại vậ t t ư đ ặc chủng. Giỏ thự c tế củ a v ật liệu xu ấ t kho đ ược că n c ứ v ào đ ơn giỏ thự c tế c ủ a v ật liệ u nh ậ p kho theo t ừng l ụ , t ừng lo ạt nhập, và s ố lượng xu ất kho theo t ừng lầ n. S ử dụng ph ươ ng phỏp đ ớch danh sẽ t ạo thuậ n lợi cho kế t oỏ n trong vi ệc t ớnh to ỏn giỏ thành v ật liờụ đ ược ch ớnh x ỏc, ph ản ỏnh đ ược mố i quan h ệ cõn đ ối giữ a hi ện vậ t và giỏ t rị nh ưng cú nh ược đ i ểm là ph ải theo d ừi chi tiế t giỏ vậ t li ệu nh ập kho theo t ừng l ần nh ập nế u khụng v ật li ệu xuấ t kho sẽ khụ ng sỏt với gi ỏ th ực t ế c ủa th ị tr ường. * Phương phỏ p t ớnh giỏ t heo gi ỏ b ỡnh quõn gia quyề n. P h ương phỏp này th ớch h ợp với nh ững doanh nghi ệp cú ớ t danh đ i ểm v ật t ư. Theo phương ph ỏp này căn cứ vào giỏ th ực tế v ật liệu tồ n đ ầu kỳ v à nh ập kho trong kỳ , k ế toỏn x ỏc định giỏ b ỡnh quõn củ a mộ t đ ơn vị vật li ệu. Căn c ứ v ào lượ ng vật li ệu xuấ t trong kỳ v à giỏ đơn vị b ỡnh quõn để x ỏc đ ịnh gi ỏ th ực tế c ủa v ật li ệu xuấ t trong kỳ . Tr ị g iỏ thực t ế t ồ9- đ ầu kỳ + giỏ t rị thự c t ế nhậ p kho -n G iỏ t h ự c ỳ tế xuất = kho
  10. Lª Thu H − ¬ng Tớnh theo phươ ng phỏp này sẽ cú kết qu ả chớnh x ỏc, nh ưng nú đ ũi hỏi doanh nghiệ p phả i hạch toỏn đượ c ch ặt ch ẽ v ề một số l ượng của t ừng lo ạ i v ậ t li ệ u, cụ ng vi ệc tớnh toỏn ph ức t ạp đ ũi h ỏi trỡ nh độ cao. * Phương phỏ p t ớnh giỏ t heo gi ỏ th ực tế nhập trước - xuấ t trước. Theo ph ươ ng ph ỏp này v ật liệu nh ập trướ c đ ược xuất dựng h ết mới xuất dựng đế n l ầ n nhậ p sau. Do đú, giỏ v ậ t li ệu xu ất d ựng đ ược tớnh h ết theo giỏ n hập kho l ầ n tr ướ c, xong mớ i tớnh theo giỏ nhậ p kho l ầ n sau. Như v ậy giỏ thự c t ế v ật li ệu tồ n cuối kỳ c hớnh là giỏ th ực t ế vậ t li ệu nhập kho thuộ c cỏ c lầ n mua vào sau cựng. Nh ư v ậy nế u giỏ cú xu h ướng tăng l ờn thỡ g iỏ củ a v ật liệu tồ n kho cuối kỳ sẽ cao và giỏ trị vậ t li ệu sử dụ ng sẽ n hỏ đi n ờn giỏ thành ph ẩm gi ảm, l ợi nhu ận trong kỳ t ăng. Tr ường h ợp ngược l ại giỏ c ả cú xu h ướng gi ảm thỡ chi ph ớ vật li ệu trong kỳ sẽ l ớ n. Do đú l ợi nhuận trong kỳ sẽ g i ảm và gi ỏ t rị vậ t li ệ u tồn kho cuố i kỳ s ẽ n h ỏ. * Phương phỏ p t ớnh giỏ t heo gi ỏ th ực tế nhập sau – xuất tr ước. Theo ph ươ ng phỏ p này, nh ững v ậ t li ệu mua sau s ẽ đ ược xuất tr ước ti ờn ph ương phỏp này ngược lạ i v ới ph ương ph ỏp nh ập tr ước – xu ất tr ước. 2 .2.2 Đỏnh gi ỏ vậ t li ệ u theo giỏ hạ ch to ỏn. Vi ệ c d ựng giỏ th ực t ế để h ạch toỏ n vật li ệu thường ỏp dụng trong c ỏc doanh nghiệ p cú quy mụ kh ụng lớn, chủ ng lo ại v ậ t tư khụ ng nhi ều. Đ ối v ới cỏ c doanh nghi ệp cú quy mụ lớ n, kh ố i lượ ng ch ủng lo ại vật t ư n hiề u t ỡ nh h ỡnh nh ập xu ất di ễn ra thường xuyờn thỡ việ c x ỏc định giỏ t h ực t ế c ủa vậ t li ệu hàng là rất khú kh ăn tố n nhi ều chi phớ . Trong nhữ ng tr ường h ợp đú đ ể đả m b ả o theo dừi kị p th ời việc gi ỏ hạch to ỏn là giỏ t ạm t ớnh hay giỏ kế ho ạch đ ược quy đ ịnh thố ng nh ấ t trong ph ạm vi - 10-
  11. Lª Thu H − ¬ng doanh nghiệp và được sử d ụng trong kỳ chỳ ng ta cú th ể t i ến hành đ ỏnh giỏ h ạ ch toỏn theo cỏ c bướ c sau: * Hàng ngày sử dụng giỏ hạch toỏn theo giỏ thực t ế đ ể c ú số l i ệu ghi vào tài kho ản số k ế toỏn tổng h ợp và b ỏo cỏo k ết qu ả t heo c ụng thức. Tr ị gi ỏ th ự c tế VL tồ n đầu kỳ + tr ị gi ỏ th ự c tế VL nh ậ p trong k ỳ H ệ số giỏ = vật li ệu Tr ị gi ỏ h ạch toỏn VL tồn đầu k ỳ + tr ị gi ỏ h ạch toỏ n VL nhậ p kỳ t - 11-
  12. Lª Thu H − ¬ng G iỏ v ật Giỏ vật H ệ số g i ỏ liệ u thự c liệ u xuất = x tế xuất kho trong kỳ t rong kỳ Tuỳ thuộc vào đ ặc đ i ểm, y ờu cầ u, trỡnh đ ộ qu ản lý c ủa doanh nghi ệ p mà h ệ số gi ỏ v ật li ệu cú th ể tớ nh ri ờng cho từng th ứ t ừng lo ại hoặ c c ả loạ i v ậ t li ệu. Tuy cú nhi ề u phương ph ỏp tớnh giỏ vật li ệu nhưng mỗ i doanh nghi ệp ch ỉ đ ược ỏp dụng mộ t trong nh ững ph ương phỏ p đú v ỡ mỗ i ph ương phỏ p cú ưu đi ể m và nh ược đi ểm ri ờng n ờn ỏ p dụng phương ph ỏp nào cho ph ự hợp vớ i đ ặ c đ i ểm, quy mụ l à v ấn đ ề đ ặ t ra cho mỗ i doanh nghi ệp. 3. Yờ u cầ u quản lý và nhi ệ m v ụ củ a kế t o ỏn nguy ờ n vậ t liệu. 3 .1 Y ờu c ầu c ủa cụ ng tỏ c quản lý nguy ờn vật li ệu. Mu ốn cho cỏ c hoạ t động sả n xu ấ t kinh doanh củ a cỏ c doanh nghi ệ p ti ến hành đ ược đ ề u đ ặn, liờ n tục phả i th ường xuy ờn đ ả m b ả o cho nú cỏ c loại nguy ờn v ật li ệu đủ về số l ượng, k ịp về t h ờ i gian, đỳ ng về quy c ỏch ph ẩm ch ất. Đ ấy là một vấ n đ ề b ắt buộ c mà n ế u thi ế u th ỡ khụng thể c ú quỏ trỡ nh s ản xu ất sản phẩ m đ ược. Đ ảm b ảo cung ứng, d ự t r ữ, sử d ụng ti ế t kiệ m c ỏc lo ại nguyờn v ật li ệ u cú tỏ c đ ộng mạ nh mẽ đế n c ỏc mặ t ho ạt đ ộng s ản xuất kinh doanh củ a doanh nghi ệp. Do đú y ờu c ầu quản lý chỳ ng thể h i ện một s ố đi ểm sau: - T hu mua: nguy ờn v ật li ệu là tài sản dự t r ữ sả n xu ất thường x ẩ y ra bi ến độ ng do c ỏc doanh nghiệp ph ả i th ường xuyờ n ti ến hành cung ứng v ật t ư nhằ m đỏ p ứng k ịp th ời cho sả n xu ất. Cho n ờn khõu mua ph ải qu ản lý v ề khố i l ượng qu ản lý cú hiệ u qu ả, ch ống th ất thoỏ t v ật li ệu, vi ệ c thu mua theo đỳ ng y ờu c ầu s ử dụng, giỏ mua hợ p lý, th ớ ch h ợp v ới chi ph ớ t hu mua để h ạ t h ấp giỏ thành sả n ph ẩm. - Bả o quản: vi ệc d ự tr ữ v ật li ệu hi ện t ại kho, bói cầ n đ ược thực hi ện theo đỳ ng ch ế đ ộ q uy định cho t ừng loạ i v ật li ệu ph ự h ợp v ới tớnh chấ t lý, ho ỏ củ a mỗ i lo ại, mỗ i quy mụ tổ ch ức củ a doanh nghi ệp trỏnh t ỡnh tr ạng th ất thoỏ t, lóng ph ớ v ật liệu đả m bảo an toàn là mộ t trong cỏc y ờu cầu quả n lý đố i vớ i v ậ t liệ u. - 12-
  13. Lª Thu H − ¬ng - Dự tr ữ: x u ất phỏt từ đ ặc đi ểm c ủ a vậ t liệu chỉ tham gia vi ệc d ự t r ữ n guy ờn v ậ t li ệu như th ế n ào để đỏp ứng y ờu cầ u sả n xu ất kinh doanh hi ện tại là đi ều ki ện h ết sức quan trọng. Mụ c đ ớch củ a d ự tr ữ là đ ảm b ảo cho nhu cầu sả n xuấ t kinh doanh khụng quỏ ứ đ ọng vố n nhưng khụng làm gi ỏn đo ạn quỏ t r ỡnh sả n xu ất. Hơ n nữ a, doanh nghi ệp cầ n ph ả i xõy d ựng đ ịnh mức d ự t r ữ v ật liệ u cầ n thiế t, tố i đ a, tối thi ểu cho sả n xu ất, xõy d ựng xỏ c đ ịnh mứ c ti ờu hao v ật liệu. - Sử d ụng: sử d ụng ti ết ki ệm, h ợp lý tr ờn cơ sở x ỏc đị nh mức chi phớ cú ý nghĩ a quan trọ ng trong vi ệc hạ thấ p, chi phớ sả n xu ất, giỏ thành sả n phẩ m, t ăng thu nh ập t ớch luỹ c ho doanh nghiệp. Do vậ y trong khõu sử dụng cầ n quỏ n tri ệ t nguyờ n tắ c sử d ụng đỳ ng mức quy đ ịnh s ử dụng đỳ ng quy trỡnh sả n xu ất đ ả m bả o ti ế t kiệ m chi phớ trong giỏ thành. Nh ư v ậy đ ể tổ c h ức t ố t cụ ng t ỏc quản lý nguy ờn v ật liệ u núi chung và hạ ch to ỏn nguyờ n v ật li ệ u núi ri ờng đũi hỏ i ph ải cú nhữ ng đ i ều ki ện nhất đ ịnh. Đ i ều kiện quan tr ọng đ ầu ti ờn là cỏ c doanh nghiệ p phả i cú đ ầy đủ kho tàng đ ể b ả o qu ản nguy ờn vật liệ u, kho phả i đ ượ c trang bị c ỏc phương tiện b ảo quả n và cõn, đo, đong, đ ế m c ầ n thi ết, ph ả i bố tr ớ thủ kho và nhõn viờ n bảo qu ản cú nghi ệp v ụ thớ ch h ợp và cú khả nă ng n ắm v ững và th ực hi ện vi ệc ghi ch ộp ban đầ u cũng nh ư sổ sỏ ch h ạch toỏ n kho. Vi ệc bố t r ớ, sắp x ếp nguy ờn v ật liệ u trong kho ph ải đỳ ng y ờu c ầu và kỹ thuậ t b ảo quản, thu ận ti ện cho vi ệc nh ập, xu ất và theo d ừi kiể m tra. Đố i vớ i mỗ i thứ n guy ờn v ật li ệu phả i xõy dựng đị nh mứ c d ự trữ, x ỏc đ ịnh r ừ giớ i hạ n dự t r ữ tố i thi ể u, tối đa đ ể cú c ăn c ứ phũng ngừa c ỏc tr ường h ợp thi ế u vật tư p hục vụ sản xuất ho ặc d ự t r ữ vậ t t ư quỏ n hi ều gõy ứ đọng vốn. Ngoài ra phải xỏ c đ ịnh r ừ trỏch nhi ệm v ật ch ất củ a c ỏ c cỏ nhõn và t ổ chức cú liờ n quan đ ến sự an toàn củ a nguy ờn v ật li ệu trong cỏc khõu thu mua, dự tr ữ và s ử d ụng. Xõy d ựng quy ch ế x ử lý rừ r àng, nghi ờm ngặt c ỏ c tr ường h ợp nguy ờn vậ t li ệu ứ đ ọ ng, kộ m ph ẩm ch ấ t, hao hụ t, gi ảm giỏ 3 .2 Nhi ệm v ụ củ a k ế to ỏn vậ t liệu. - 13-
  14. Lª Thu H − ¬ng Nh ận thức đ ược v ị t r ớ c ủa nguyờn v ật li ệu trong c ỏc doanh nghi ệp sả n xuất đ ũi h ỏi hệ thống qu ả n lý phản ỏnh ch ớnh xỏ c đầy đủ cỏc th ụng tin số l i ệu về n guy ờn v ậ t liệ u. Do v ậy, nhi ệm vụ đặ t ra đối vớ i cụng t ỏc h ạch toỏ n nguyờ n vậ t liệu là: - Tổ c hức ghi ch ộp, phản ỏnh, tổng hợ p số li ệu về t ỡnh h ỡnh thu mua, vậ n chuy ển, b ảo quả n, nhậ p, xuấ t t ồn nguy ờn v ật li ệu. Tớnh giỏ t h ực tế của nguy ờn v ật li ệu đó mua. Kiể m tra tỡ nh hỡnh th ực hiệ n kế h oạ ch thu mua nguy ờn v ật liệ u v ề số lượng, chấ t l ượng, ch ủng lo ại, giỏ c ả, th ời hạn... nh ằm đ ảm b ảo cung cấp đ ầy đủ n guy ờ n vật li ệu cho quỏ t r ỡnh sản xu ất kinh doanh. - Áp dụng đỳ ng đắ n ph ương ph ỏp hạch toỏ n nguyờn v ật liệ u. H ướng dẫ n và ki ểm tra c ỏc phõn xưở ng, cỏc phũng ban trong đơ n vị t h ực hi ện đ ầy đ ủ chế độ g hi ch ộp ban đầu v ề nguyờ n vậ t liệ u. - Ki ểm tra vi ệc chấ p hành chế độ b ả o quản, d ự tr ữ, sử d ụng nguy ờn vật liệu. Ki ể m tra t ỡnh h ỡnh nh ấp xuất nguy ờn v ật liệu. Phỏ t hi ện, ngă n ng ừa đ ề x u ất biện ph ỏp xử l ý nguyờ n v ậ t li ệu thừ a, thiế u, ứ đ ọng, kộm ph ẩm ch ất đ ể động vi ờn đỳ ng mức nguồn vốn nội bộ, t ăng nhanh t ố c đ ộ chu chuy ể n vốn. Tớnh to ỏn ch ớnh xỏ c s ố l ượ ng, giỏ tr ị n guy ờn vậ t li ệ u thực t ế đó đư a vào sử dụ ng và tiờu hao trong quỏ t r ỡnh sả n xu ất kinh doanh. Phõn bổ cỏ c giỏ t rị n guy ờn vậ t li ệ u đó ti ờu hao vào c ỏc đối t ượng sử dụng. - Tham gia kiểm k ờ v à đỏnh giỏ n guyờn v ật li ệ u theo chế đ ộ quy đ ịnh. Lậ p cỏ c b ản bỏo c ỏo v ề nguy ờn v ật liệ u. Phõn t ớch kinh tế t ỡ nh h ỡnh thu mua, dự tr ữ, bảo qu ả n và sử d ụng nguy ờn v ật li ệu nh ằm nõng cao hiệu qu ả sử dụng nguy ờn v ật li ệu. II. TỔ CHỨ C H ẠCH TOÁN CHI TIẾT NGUYấ N V ẬT LIỆ U 1. Ch ứng t ừ và s ổ kế t o ỏn chi ti ết nguy ờn vật li ệu. Để đ ỏp ứng y ờu cầu của cụng t ỏc qu ản trị d oanh nghi ệp h ạch toỏn chi ti ết nguy ờn v ật li ệu ph ải đ ượ c thực hi ệ n theo t ừng kho, t ừng loạ i, t ừng nhúm, từng th ứ v ậ t liệu và ph ải đ ược tiế n hành đồng th ời ở kho và phũng kế t oỏn tr ờn c ựng mộ t cơ sở k ế t o ỏn ch ứng từ . - 14-
  15. Lª Thu H − ¬ng Theo ch ế độ c hứng t ừ k ế to ỏn quy đ ịnh ban hành theo quy ết đ ịnh 1141/TC/QĐ/C ĐKT ngày 1/11/1995 củ a Bộ tr ưởng Bộ Tài ch ớnh, c ỏc chứng t ừ k ế to ỏn về vậ t liệ u cụ ng c ụ dựng cụ gồm: - P hiế u nh ậ p kho (mẫu 01 – VT) - P hiế u xu ấ t kho (mẫu 02 – VT) - P hiế u xu ấ t kho ki ờm vậ n chuy ển nội bộ ( mẫ u 03 – VT) - P hiế u xu ấ t v ận t ả i theo h ạ n mứ c (mẫ u 04 – KT) - Bi ờn b ản ki ểm nghi ệ m (mẫu 05 –VT) - Thuờ k ho (mẫ u 06 – VT) - Bi ờn b ản ki ểm k ờ vậ t t ư, sản ph ẩm hàng hoỏ ( mẫ u 08 – VT) - H oỏ đ ơn kiể m phi ế u xu ất kho (mẫ u 02 – VT) - H oỏ đ ơn cước vậ n chuy ể n (mẫ u 03 – VT) Ngoài cỏc ch ứng từ bắ t buộ c s ử dụng thố ng nh ất theo quy đị nh nhà n ước trong cỏ c doanh nghi ệ p cú th ể sử d ụng c ỏc ch ứng t ừ k ờ k hai chung những c ỏc ch ứng từ k hỏc tuỳ thu ộ c tỡ nh h ỡnh đ ặc đ i ểm củ a t ừng doanh nghi ệ p thuộ c c ỏ c l ĩnh vự c hoạ t động, thành phần kinh tế, h ỡnh th ức s ở h ữu khỏ c nhau. Đố i v ới cỏ c ch ứng t ừ k ế toỏn thố ng nh ất b ắt buộc ph ải k ịp th ời đ ầy đ ủ theo đỳ ng quy định về mẫ u, nội dung và phương phỏp. Tuỳ thu ộ c vào phương ph ỏp, k ế toỏn chi tiế t ỏ p dụng trong doanh nghiệp mà sử d ụng c ỏc sổ chi ti ết sau: - S ổ ( th ẻ , kho) - S ổ ( th ẻ , kế t o ỏn chi ti ết nguyờn v ật li ệu) - S ổ đố i chiếu v ận chuy ển. .......... S ố (th ẻ ) kho (mẫ u 06 – VT) đ ược s ử d ụng đ ể t heo d ừi số l ượ ng nhập, xu ất, tồn t ừng th ứ v ậ t li ệu theo từ ng kho. Th ẻ kho do phũ ng kế t oỏn lậ p và ghi cỏc ch ỉ ti ờu: tờn nhi ờn liệ u, quy c ỏch, đ ơn v ị t ớnh... Sau - 15-
  16. Lª Thu H − ¬ng đ ú g ửi cho thủ k ho để h ạ ch toỏn nghiệp vụ ở kho, kh ụng phõn bi ệt kế t oỏn chi tiết theo phương ph ỏp nào. Cỏ c sú th ẻ kế t oỏn chi tiết v ật li ệu, sổ đ ối chi ếu luõn chuyể n, số d ư v ật liệu đượ c sử d ụng để p h ản ỏnh nghi ệp vụ nhậ p xuất, tồ n kho v ật li ệu v ề mặt gi ỏ tr ị t uỳ thuộ c vào ph ương ph ỏp kế t oỏ n chi ti ết ỏp dụng trong doanh nghi ệp. Ngoài cỏc sổ k ế t oỏn chi ti ết cũ n cú thờm cỏ c b ảng k ờ n hập, b ảng k ờ xu ất bả ng kờ l uỹ kế , tổng hợp nh ậ p – xuấ t tồn kho v ật li ệu, phụ c vụ cho việc ghi sổ kế toỏ n đượ c đ ơn gi ả n, nhanh chúng và kịp th ời. 2. Cỏ c ph ươ ng phỏp kế t o ỏn chi tiế t v ật li ệ u Vậ t li ệu d ựng cho s ả n xuấ t kinh doanh củ a doanh nghi ệp th ường bao gồ m nhi ều chủng lo ại khỏc nhau, n ếu thi ếu mộ t chủ ng lo ại nào đú cú th ể gõy ng ừng sả n xu ất. Ch ớnh vỡ v ậy h ạch toỏn vậ t liệ u phả i đả m b ảo theo d ừi đ ược t ỡnh h ỡnh bi ến đ ộng của từ ng chủng lo ại vậ t liệ u. Đõy là c ụng tỏ c ph ức t ạ p và khú khăn đũ i hỏ i ph ải th ực hi ện kế to ỏn chi tiết v ật li ệu hạ ch to ỏn chi tiế t v ật liệ u là theo d ừi ghi ch ộp th ường xuy ờn li ờn t ụ c sự bi ến độ ng nh ập xuấ t tồ n kho của t ừng lo ại v ật liệ u sử d ụ ng t ỏng sả n xu ất kinh doanh củ a doanh nghiệp v ề số l ượng (hi ện vậ t, và giỏ t rị ...) Trong cụng tỏ c k ế to ỏn hi ện nay ở n ước ta núi chung và ở cỏc n ước cụng nghiệ p núi ri ờng đ ang ỏp dụ ng một trong ba phương ph ỏp h ạch toỏ n chi tiết vật li ệu sau: ph ương phỏp th ẻ song song, phương phỏp số đố i chiếu luõn chuyể n, phươ ng ph ỏp s ố d ư. 2.1 Ph ương phỏp th ẻ song song. - Tạ i kho: việ c ghi ch ộp t ỡnh nh ập – xu ất – tồ n kho hàng ngày do thủ kho ti ế n hành tr ờn thẻ k ho và chỉ g hi về một s ố l ượng. Khi nh ận đ ược c ỏ c ch ứng t ừ n h ập, xuất v ật li ệu thủ kho ph ải ti ến hành ki ểm tra t ớnh h ợp lý, h ợp phỏp củ a chứng từ rồ i ghi sổ s ố d ư t hực nh ậ p thực xuất chứng t ừ và thẻ kho. Đ ịnh kỳ th ủ kho chuyể n (ho ặ c k ế to ỏn xuống kho nhận) cỏ c ch ứng t ừ nhậ p xu ất đó đượ c phõn loại theo t ừng th ứ v ật li ệu cho phũng k ế t oỏn. - T ại phũng k ế toỏn: k ế to ỏn sử dụng sổ (th ẻ) k ế toỏn chi tiế t v ật li ệu đ ể ghi ch ộp tỡnh h ỡnh nhập, xuấ t tồn kho theo ch ỉ tiờ u hi ệ n vậ t và - 16-
  17. Lª Thu H − ¬ng giỏ trị . Về c ơ bả n sổ (th ẻ) kế t oỏn chi tiết v ật liệu cú k ết c ấu gi ống nh ư t h ẻ kho nhưng cú th ờ m cỏ c c ột để ghi chộ p theo ch ỉ tiờu hi ện v ật và giỏ t rị c uối thỏng k ế to ỏn sổ chi ti ết võt liệu và kiể m tra đối chiế u với thẻ kho ngoài ra đ ể cú s ố l i ệu đối chi ếu kiểm tra v ới kế toỏn t ổng hợp c ần phải tổng h ợp số liệ u chi tiết t ừ cỏ c sổ c hi tiết vào cỏc bảng tổ ng h ợp. Cú th ể khỏ i qu ỏt trỡ nh t ự k ế toỏn chi tiế t nguyờn vậ t liệ u theo s ơ đồ sau: S ơ đồ kế t oỏn chi ti ết v ật liệu theo phươ ng ph ỏp th ẻ song song. Th ẻ kho C h ứng từ Chứ ng từ nhập xuất S ố k ế to ỏn chi ti ết G hi chỳ: B ả ng k ờ t ổng h ợp G hi h ng ng y nhập xuất t ồn Ghi cu ối thỏng Ghi đố i chiếu S ố k ế toỏn tổ ng * Ưu nhược đi ể m, phạ m vi ỏp dụ ng + Ưu đi ểm: ghi chộ p đ ơn giả n, d ễ k iểm tra, dễ đ ối chi ế u. + N h ược đi ểm: việ c ghi chộ p giữ a th ủ k ho và phũng k ế toỏn c ũn trung l ắp c ỏc chỉ tiờu v ề số lượng. Ngoài ra vi ệc ki ể m tra đ ối chiếu chi ếu c ỏc y ếu tố t i ến hành vào cuối thỏ ng, do v ậy hạn ch ế ch ức n ăng kịp th ời c ủa k ế toỏn. + Phạm vi ỏp dụ ng: Thớ ch hợp v ới c ỏc doanh nghi ệ p ớt chủng lo ại v ậ t liệ u kh ối lượ ng cỏ c nghi ệp vụ ( ch ứng từ ) nh ập xu ất ớ t, khụng th ường xuy ờn và nghi ệp vụ của k ế toỏn chuy ờn mụ n c ũ n h ạ n ch ế. 2.2 Ph ương phỏp sổ đối chi ếu luõn chuyể n. - 17-
  18. Lª Thu H − ¬ng - Tại kho: việ c ghi ch ộp c ủa kho c ũng đượ c th ực hi ện tr ờn thẻ k ho giống nh ư p h ương ph ỏp song song. - T ại ph ũng k ế toỏn: kế t oỏn mở s ổ đố i chi ếu luõn chuy ển đ ể ghi chộp t ỡnh hỡnh nh ập xuấ t – tồn kho c ủa t ừng th ứ vật liệu, ở t ừng kho d ựng cho c ả n ă m nhưng mỗ i thỏng chỉ g hi một l ần vào cuối thỏ ng. Để cú số l i ệu ghi đố i chiếu luõn chuyển, kế toỏn phải lậ p bả ng k ờ nh ập, b ảng k ờ xu ấ t, tr ờn c ơ sở cỏ c chứng t ừ nhậ p xuất mà theo đ ịnh kỳ thủ kho g ửi l ờn S ổ đối chiếu luõn chuy ển c ũng đượ c theo dừ i c ả v ề c hỉ t iờu s ố l ượ ng và ch ỉ tiờu gi ỏ trị . Cuối thỏng tiến hành đ ối chiế u số li ệu gi ữa s ố đối chi ế u luõn chuy ển v ới th ẻ kho và số li ệu k ế to ỏn tổng hợp. S ơ đồ kế t oỏn chi tiế t v ật li ệu theo ph ươ ng ph ỏp s ổ đ ối chiế u luõn chuy ể n Ch ứ ng C h ứng T h ẻ kho từ nhập từ xuất S ổ đối chiế u B ả ng kờ Bả ng kờ luõn chuy ển nhập xuất Sổ kế toỏn t ổng hợp + Ưu đi ể m: kh ối lượng ghi ch ộp củ a k ế toỏn được gi ảm b ớt do chỉ g hi mộ t l ần vào cuối thỏng. + Nh ượ c đ i ểm: v iệ c ghi sổ kế toỏn trự ng l ặp giữa kho và phũng k ế toỏ n về ch ỉ t iờu hi ệ n vậ t, việ c ki ểm tra đối chi ế u gi ữa kho và phũng k ế to ỏn cũ ng ch ỉ t iến hành vào cuố i thỏng n ờn c ụng t ỏ c ki ểm tra b ị h ạn chế . + Ph ạ m vi ỏ p d ụng: ỏp dụng th ớch hợp cho cỏc doanh nghi ệ p s ản xuất cú kh ụng nhi ều nghi ệ p vụ n hập – xu ất; kh ụng bố tr ớ ri ờng nhõn vi ờn k ế toỏn v ật liệ u, do v ậy khụng cú điề u ki ện ghi chộp theo d ừi t ỡnh h ỡnh nh ập xu ất hàng ngày. 2 .3. Ph ương ph ỏp s ố d ư. - 18-
  19. Lª Thu H − ¬ng - Tại kho: thủ kho cũng dựng thẻ kho để ghi chộp tỡnh hỡnh nhập – xuất tồn kho cuối thỏng phải ghi số tồn kho đó tớnh trờn thẻ kho sang sổ số dư vào cột lượng. - Tại phũng kế toỏn: kế toỏn mở sổ theo dừi từng kho chung cho cỏc loại vật liệu để ghi chộp tỡnh hỡnh nhập – xuất từ bảng kờ nhập, bảng kờ xuất kế toỏn lập bảng luỹ kế nhập, luỹ kế xuất rồi từ bảng luỹ kờ lập bảng tổng hợp nhập - xuất - tồn kho theo từng nhúm, loại vật liệu theo chỉ tiờu giỏ trị cuối thỏng khi nhận sổ số dư do thủ kho gửi lờn kế toỏn căn cứ vào số tồn kho cuối thỏng do thủ kho tớnh và ghi sổ số dư đúng sổ hạch toỏn tớnh ra giỏ trị tồn kho để ghi vào cột số tiền trờn sổ số dư và việc kiểm tra đối chiếu căn cứ vào cột số tiền tồn kho trờn sổ số dư và bảng kờ tổng hợp nhập - xuất - tồn (cột số tiền) và số liệu kế toỏn tổng hợp. S ơ đồ h ạch to ỏn chi ti ết vật liệ u theo ph ương ph ỏ p sổ số d ư C h ứng từ Th ẻ kho C h ứng từ xuấ t hậ B ả ng kờ n hậ p Sổ số dư B ảng kờ x uấ t B ả ng lu ỹ Bả ng lu ỹ B ảng kờ t ổng kờ nhập kờ xuất h ợp nhập - xuấ t - t ồn Sổ kế to ỏn t ổng h ợp + Ư u đi ểm: trỏ nh đ ược vi ệ c ghi chộ p tr ựng l ặp giữ a kho và phũng k ế toỏn giả m b ớt khố i l ượng ghi chộp kế to ỏn, cụng vi ệc đượ c tiến hành đ ều trong thỏng. + N h ược đ i ểm: do k ế toỏ n ch ỉ theo dừi v ề mặt giỏ tr ị, nờn muố n bi ết sổ h iệ n cú và tỡnh h ỡnh t ăng gi ảm c ủ a t ừng lo ại v ật liệu về mặt hi ện v ật th ỡ phả i xem s ố l i ệu tr ờn th ẻ kho hơ n n ữa việ c kiể m tra phỏt hiệ n sai sút giữ a kho và ph ũng k ế toỏn khú khăn. - 19-
  20. Lª Thu H − ¬ng + Phạm vi ỏp dụng: thớch hợp cho cỏc doanh nghiệp sản xuất cú khối lượng cụng tỏc nghiệp vụ nhập, xuất (chứng từ nhập - xuất) nhiều, thường xuyờn nhiều chủng loại vật liệu và với điều kiện doanh nghiệp sử dụng giỏ hạch toỏn để hạch toỏn nhập - xuất đó xõy dựng hệ thống danh điểm vật liệu trỡnh độ chuyờn mụn nghiệp vụ của kế toỏn vững vàng. I II. KẾ TOÁN T ỔNG H Ợ P NGUY ấN VẬT LI ỆU. Nguyờ n v ật li ệu là tài sả n l ưu đ ộng củ a doanh nghi ệp, nú đ ựơc nhập – xuấ t kho th ường xuy ờn, tuy nhi ờn tuỳ theo đặ c đi ểm củ a từng doanh nghiệp cú cỏ c ph ương ph ỏp kiểm k ờ v ậ t li ệu khỏ c nhau. Cú doanh nghi ệ p chỉ k i ểm kờ v ậ t liệu mộ t l ần trong kỳ bằng c ỏch cõn đo, đong, đ ếm v ật li ệ u t ồn kho cuố i kỳ ng ược lạ i c ũng cú doanh nghiệ p kiểm k ờ t ừng nghiệ p vụ nh ập xuấ t v ật li ệu. Phương ph ỏp kờ k hai thường xuy ờn là phương phỏp theo d ừi ph ản ỏ nh th ường xuy ờn, li ờn tục cú hệ thố ng t ỡnh hỡ nh nhậ p xu ất tồn kho v ật li ệu tr ờ n cơ sở k ế t oỏn. Ph ươ ng ph ỏp k ờ khai th ường xuy ờn d ựng cho c ỏc tài kho ản k ế to ỏn tồ n kho núi chung và cỏ c tài khoả n v ật liệu núi ri ờng đ ể ph ản ỏnh số hi ện cú, t ỡnh h ỡnh bi ến đ ộng t ă ng gi ảm c ủ a v ật hàng hoỏ . V ỡ v ậy, nguy ờn v ật li ệu tồn kho trờn sổ k ế t oỏn đ ược x ỏc đ ịnh b ất cứ lỳ c nào trong kỳ k ế to ỏn. Cu ối kỳ kế t o ỏn c ăn cứ v ào số l iệu ki ểm kờ t h ực t ế v ậ t li ệ u tồ n kho so sỏ nh đố i chiếu với số li ệu tồn kho trờn sổ k ế toỏn, nế u cú ch ờnh l ệ ch phải truỳ t ỡm nguyờ n nhõn và cú giải phỏp xử lý k ịp thờ i. Phương ph ỏp k ờ khai th ường xuy ờn th ường đượ c ỏ p dụng trong c ỏc doanh nghi ệp sả n xuấ t và cỏ c đ ơn vị t h ương nghi ệp kinh doanh c ỏc mặ t hàng cú gi ỏ t rị lớ n. Phương phỏp kiểm kờ đỡnh kỳ là phương phỏp khụng thực sự thường xuyờn, liờn tục tỡnh hỡnh nhập xuất tồn kho trờn tài khoản kế toỏn mà chỉ theo dừi, phản ỏnh giỏ trị tồn kho đầu kỳ và giỏ trị tồn kho cuối kỳ căn cứ vào số liệu kiểm kờ định kỳ trong kho. Việc xỏc định giỏ trị nguyờn vật liệu xuất chung trờn cỏc tài khoản kế toỏn tổng hợp khụng căn cứ vào cỏc chứng từ nhập xuất kho mà căn cứ vào giỏ trị tồn kho cuối kỳ mua nhập trong kỳ, kết quả kiểm kờ cuối kỳ để tớnh. Chớnh vỡ vậy trờn tài khoản tổng hợp (tài - 20-
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
6=>0