Đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện môn Ngữ văn 6 năm 2016-2017 có đáp án - Phòng GD&ĐT Thái Thụy

PHÒNG GD&ĐT<br /> THÁI THỤY<br /> <br /> ĐỀ KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI HUYỆN<br /> NĂM HỌC 2016 - 2017<br /> <br /> Môn: Ngữ văn 6<br /> Thời gian làm bài: 120 phút<br /> (Không kể thời gian giao đề)<br /> Câu 1: (8 điểm)<br /> “Rễ siêng không ngại đất nghèo<br /> Tre bao nhiêu rễ bấy nhiêu cần cù<br /> Vươn mình trong gió tre đu<br /> Cây kham khổ vẫn hát ru lá cành<br /> Yêu nhiều nắng nỏ trời xanh<br /> Tre xanh không đứng khuất mình bóng râm…”<br /> Trích Tre Việt Nam - Nguyễn Duy<br /> Sách Ngữ văn 6, tập hai - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, 2016<br /> a) Chỉ ra biện pháp tu từ được sử dụng trong những dòng thơ trên ?<br /> b) Trình bày cảm nhận của em về những dòng thơ trên bằng một bài viết<br /> ngắn gọn.<br /> Câu 2. (12 điểm)<br /> Sau cái chết của Dế Choắt, Dế Mèn đã có những ngày tháng phiêu lưu đầy<br /> mạo hiểm nhưng cũng hết sức thú vị. Tuy vậy, bài học đường đời đầu tiên sau sự<br /> việc xảy ra với Dế Choắt vẫn ám ảnh Dế Mèn.<br /> Em hãy đóng vai nhân vật Dế Mèn, tưởng tượng và kể lại cuộc nói chuyện<br /> của Dế Mèn và Dế Choắt nhân một ngày Dế Mèn đến thăm mộ Dế Choắt.<br /> <br /> --- Hết --Họ và tên thí sinh: ……………..………………… ; Số báo danh: …………<br /> <br /> PHÒNG GD&ĐT<br /> <br /> HƯỚNG DẪN CHẤM<br /> <br /> THÁI THỤY<br /> <br /> ĐỀ KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI HUYỆN<br /> NĂM HỌC 2016-2017<br /> <br /> Môn: NGỮ VĂN 6<br /> I. Hướng dẫn chung<br /> - Giáo viên cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài<br /> làm của học sinh, tránh trường hợp đếm ý cho điểm hoặc bỏ sót ý trong bài làm của<br /> học sinh.<br /> - Do đặc trưng của môn Ngữ văn nên giáo viên cần chủ động, linh hoạt trong việc<br /> vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có sáng tạo, có ý tưởng<br /> riêng và giàu chất văn.<br /> - Giáo viên cần vận dụng đầy đủ các thang điểm. Điểm toàn bài tính đến 0,25<br /> điểm (không làm tròn).<br /> II. Đáp án và thang điểm<br /> CÂU<br /> <br /> NỘI DUNG<br /> <br /> ĐIỂM<br /> <br /> a) Chỉ ra biện pháp tu từ được sử dụng trong những dòng thơ trên ?<br /> <br /> 2,0<br /> - Nhân hóa: Cây tre vốn là một sự vật vô tri vô giác được nhà thơ 1,0<br /> miêu tả như một con người: rễ tre siêng năng, cần cù không ngại<br /> khó; thân tre vươn mình đu trong gió; cây tre hát ru lá cành; tre<br /> biết yêu biết ghét.<br /> <br /> - Ẩn dụ: Tre là biểu tượng đẹp đẽ cho đất nước và con người Việt 1,0<br /> Nam.<br /> <br /> Câu<br /> 1<br /> (8đ)<br /> <br /> b) Trình bày cảm nhận của em về những dòng thơ trên bằng một 6,0<br /> bài viết ngắn gọn.<br /> - Giới thiệu khái quát về đoạn thơ: giới thiệu xuất xứ của đoạn thơ, 0,5<br /> giới thiệu đôi nét về tác giả Nguyễn Duy và bài thơ Tre Việt Nam<br /> - Cảm nhận về khổ thơ:<br /> + Nằm trong mạch thơ được viết theo thể thơ lục bát, rất gần gũi, 0,5<br /> giản dị, đời thường; ngôn ngữ thơ cũng rất mộc mạc, giản dị.<br /> + Đoạn thơ trước hết vẽ lên trước mắt ta một bức tranh tre xanh 1,0<br /> cao vút trên nền trời xanh, màu xanh của tre hòa quyện cùng màu<br /> xanh của bầu trời-một cảnh sắc yên bình, êm ả thân thuộc nơi làng<br /> quê Việt Nam.<br /> + Khéo léo và tinh tế trong việc sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân<br /> hóa, nhà thơ Nguyễn Duy đã dựng lên hình ảnh cây tre tượng<br /> <br /> CÂU<br /> <br /> NỘI DUNG<br /> <br /> ĐIỂM<br /> <br /> trưng cho hình ảnh con người Việt Nam với những phẩm chất vô<br /> cùng cao quý:<br /> → Phẩm chất siêng năng, chăm chỉ, cần cù<br /> “Rễ siêng không ngại đất nghèo<br /> Tre bao nhiêu rễ bấy nhiêu cần cù”<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> → Tinh thần lạc quan, yêu đời<br /> “Vươn mình trong gió tre đu<br /> Cây kham khổ vẫn hát ru lá cành”<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> → Khí phách kiên cường bất khuất, hiên ngang<br /> “Yêu nhiều nắng nỏ trời xanh<br /> Tre xanh không đứng khuất mình bóng râm”<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> + Cây tre đã trở thành biểu tượng đẹp đẽ về đất nước và con người<br /> Việt Nam.<br /> 1,0<br /> <br /> Sau cái chết của Dế Choắt, Dế Mèn đã có những ngày tháng<br /> phiêu lưu đầy mạo hiểm nhưng cũng hết sức thú vị. Tuy vậy, bài<br /> học đường đời đầu tiên sau sự việc xảy ra với Dế Choắt vẫn ám<br /> ảnh Dế Mèn.<br /> Em hãy đóng vai nhân vật Dế Mèn, tưởng tượng và kể lại cuộc<br /> nói chuyện của Dế Mèn và Dế Choắt nhân một ngày Dế Mèn đến<br /> thăm mộ Dế Choắt.<br /> Câu<br /> 2<br /> <br /> Mở bài: Giới thiệu hoàn cảnh xảy ra câu chuyện: thời gian, khung<br /> cảnh, các nhân vật tham gia.<br /> <br /> 2,0<br /> <br /> (12đ) (Học sinh có thể sáng tạo ra một tình huống để giới thiệu về câu<br /> chuyện được kể)<br /> Thân bài:<br /> Đây là một đề văn mở yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức về văn<br /> tự sự để chuyển vai kể một câu chuyện theo tưởng tượng vì thế nên<br /> sự sáng tạo của học sinh trong việc vận dụng kiến thức đã học với<br /> việc liên hệ thực tế vô cùng quan trọng. Dế Choắt tuy là một nhân vật<br /> chính trong cuộc nói chuyện tuy nhiên là một nhân vật không còn tồn<br /> tại. Học sinh có thể sáng tạo thêm các nhân vật khác cùng tham gia<br /> vào câu chuyện cho sinh động, hấp dẫn…<br /> - Kể lại cuộc nói chuyện giữa Dế Mèn và Dế Choắt kết hợp việc<br /> <br /> 8,0<br /> <br /> NỘI DUNG<br /> <br /> ĐIỂM<br /> <br /> miêu tả cảnh vật thiên nhiên xung quanh qua đó bộc lộ cảm xúc, tâm<br /> trạng, suy nghĩ của Dế Mèn:<br /> <br /> 2,0<br /> <br /> CÂU<br /> <br /> - Dế Mèn nhắc lại chuyện cũ đã gây ra với Dế Choắt: bài học<br /> đường đời đầu tiên đầy ăn năn, hối hận.<br /> - Dế Mèn kể cho Dế Choắt nghe những tháng ngày phiêu lưu mạo<br /> hiểm với những chiến tích và những thất bại của mình cùng những<br /> người bạn khác.<br /> <br /> 2,0<br /> 2,0<br /> <br /> - Tâm sự về những dự định trong tương lai của Dế Mèn và những<br /> lời hứa hẹn với Dế Choắt.<br /> Khuyến khích những bài làm của học sinh giàu tính sáng tạo, có thể 2,0<br /> kể một câu chuyện cụ thể, sinh động, ấn tượng, giàu ý nghĩa.<br /> Kết bài: Tình cảm, lời nhắn nhủ của Dế Mèn:<br /> <br /> 2,0<br /> <br /> - Bài học về sự gắn bó, yêu thương, đùm bọc, giúp đỡ nhau trong 1,0<br /> cuộc sống.<br /> - Kêu gọi niềm đam mê nhiệt huyết của tuổi trẻ khám phá cuộc 1,0<br /> sống, khám phá thế giới xung quanh.<br /> VẬN DỤNG CHO ĐIỂM CÂU 2<br /> Điểm 11 -12: Đúng ngôi kể, ngôn ngữ sáng tạo, có sự kết hợp tốt giữa kể chuyện<br /> với miêu tả và biểu cảm, nhân vật tự thuật lại được diễn biến tâm trạng. Biết bố cục<br /> mạch lạc, diễn đạt tốt, trình bày đẹp, chữ viết đúng chính tả.<br /> Điểm 9-10: Đúng ngôi kể, có sự kết hợp giữa kể chuyện với miêu tả và biểu<br /> cảm, nhân vật tự thuật lại được diễn biến tâm trạng nhưng có thể chưa sáng tạo trong<br /> ngôn ngữ kể, có một số đoạn sao chép như văn bản, bố cục tương đối rõ.<br /> Điểm 7 - 8: Đúng ngôi kể, có kết hợp kể chuyện với miêu tả và biểu cảm, nhân<br /> vật tự thuật lại diễn biến tâm trạng chưa đầy đủ, có đoạn sao chép như văn bản, bố<br /> cục rõ, có thể mắc một số lỗi diễn đạt.<br /> Điểm 5 - 6: Đúng ngôi kể, có kết hợp kể chuyện với miêu tả và biểu cảm, nhân<br /> vật tự thuật lại được diễn biến tâm trạng nhưng chưa rõ, có đoạn sao chép như văn<br /> bản, bố cục chưa chặt chẽ , có thể mắc một số lỗi diễn đạt.<br /> Điểm 3 - 4: Ghi nhớ văn bản nhưng có thể chưa thật chính xác, có kết hợp với<br /> miêu tả và biểu cảm nhưng chưa rõ, ngôi kể chưa thật đúng, chưa thuật lại được diễn<br /> biến tâm trạng, có đoạn còn lạc sang kể lể lại sự việc, mắc lỗi diễn đạt.<br /> Điểm 1 - 2: Ghi nhớ văn bản nhưng chưa chính xác, có đoạn sao chép lại văn<br /> bản, ngôi kể chưa thật đúng, quên nhiều tình tiết, diễn đạt lủng củng, mắc nhiều lỗi<br /> diễn đạt.<br /> Điểm 0: Bỏ giấy trắng.<br /> <br />