Đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện môn Ngữ văn 6 năm 2017-2018 có đáp án - Phòng GD&ĐT Tam Dương

PHÒNG GD&ĐT TAM DƢƠNG<br /> ĐỀ CHÍNH THỨC<br /> Đề thi này gồm 01 trang<br /> <br /> ĐỀ GIAO LƢU HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN<br /> NĂM HỌC 2017-2018<br /> MÔN: NGỮ VĂN 6<br /> Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề)<br /> <br /> Câu 1. (8,0 điểm)<br /> Cảm nhận của em về bài thơ sau:<br /> MẸ<br /> Lặng rồi cả tiếng con ve<br /> Con ve cũng mệt vì hè nắng oi<br /> Nhà em vẫn tiếng ạ ời<br /> Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru<br /> Lời ru có gió mùa thu<br /> Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về<br /> Những ngôi sao thức ngoài kia<br /> Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con<br /> Đêm nay con ngủ giấc tròn<br /> Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.<br /> (Trần Quốc Minh)<br /> Câu 2. (12,0 điểm)<br /> Chiến thắng được Thần Nước, Sơn Tinh hết sức tự hào, ngạo nghễ còn Thủy<br /> Tinh thì hậm hực nuôi chí báo thù. Chuyện gì sẽ xảy ra sau đó? Em hãy tưởng tượng<br /> và kể lại.<br /> <br /> ----------------HẾT----------------Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm!<br /> <br /> Họ tên thí sinh.........................................................SBD:...........................<br /> <br /> PHÒNG GD&ĐT TAM DƢƠNG<br /> <br /> KÌ THI GIAO LƢU HSG LỚP 6 - NĂM HỌC 2017-2018<br /> HƢỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN 6<br /> (HDC này gồm 03 trang)<br /> <br /> Câu 1: (8 điểm)<br /> a. Yêu cầu chung:<br /> Biết làm dạng bài cảm thụ văn học, diễn đạt trôi chảy, hành văn trong sáng,<br /> không mắc lỗi về chính tả, dùng từ, đặt câu.<br /> b. Yêu cầu cụ thể:<br /> Học sinh có thể trình bày cảm nhận theo nhiều cách khác nhau, nhưng phải<br /> nêu được những ý cơ bản như sau:<br /> * Cảm nhận về nội dung:<br /> - Bài thơ đã xây dựng thành công hình ảnh người mẹ với tình yêu thương con vô bờ<br /> bến. Tình yêu ấy đã vượt lên trên tất cả thời tiết khắc nghiệt, đêm khuya vắng vẻ; vượt<br /> lên cả thời gian và không gian:<br /> + Giữa trưa hè oi ả, đến con ve cũng mệt, mẹ vẫn bền bỉ ru con. Tình yêu thương tha<br /> thiết ấy đã vượt lên trên cả thời tiết khắc nghiệt mùa hè.<br /> + Những đêm khuya vắng vẻ, mẹ vẫn ngồi quạt cho con ngủ. Làn gió mát từ tay mẹ<br /> giúp con ngủ say hơn. Mẹ đã thức bao đêm vì con. Sự hi sinh ấy không gì có thể sánh<br /> nổi. Những ngôi sao lấp lánh thức hàng đêm trên bầu trời ngoài kia cũng không bằng<br /> mẹ thức cả một đời lo lắng, thầm lặng hi sinh cho con.<br /> - Mẹ không chỉ quạt cho con ngủ bằng tay mà quạt bằng tình yêu thương, không chỉ ru<br /> con bằng lời mà ru con bằng tấm lòng yêu con của mẹ. Sức mạnh của tình yêu con<br /> dồn trong lời hát ru, lên đôi tay mẹ quạt trở thành ngọn gió thu mát mẻ xua đi cái nóng<br /> hè oi ả cho giấc ngủ của con mát lành, bình yên.<br /> - Hình ảnh khép lại bài thơ Mẹ là ngọn gió của con suốt đời thật ấn tượng. Đó là ngọn<br /> gió mát lành làm dịu êm những vất vả trên đường đời, ngọn gió bền bỉ theo con suốt<br /> cuộc đời. Hình ảnh thơ giản dị nhưng giúp ta thấy được tình thương yêu lớn lao, sự hi<br /> sinh thầm lặng, bền bỉ suốt cuộc đời người mẹ đối với con.<br /> - Bài thơ ca ngọi tình mẫu từ thiêng liêng, bất diệt. Đó chính là cội nguồn sức mạnh<br /> nuôi dưỡng tâm hồn mỗi người. Bài thơ cũng là tình cảm yêu thương, kính trọng của<br /> mỗi người con đối với mẹ của mình.<br /> * Cảm nhận về nghệ thuật:<br /> - Thể thơ lục bát với âm điệu ngọt ngào như lời hát ru của người mẹ dành cho con.<br /> - Hình ảnh thơ giản dị nhưng giàu sức gợi.<br /> - Sử dụng thành công nhiều biện pháp tu từ:<br /> + Đảo ngữ: Lặng rồi cả tiếng con ve (đưa tính từ lặng lên đầu câu) nhằm nhấn mạnh<br /> cái khắc nghiệt của trưa hè, đến cả con ve cũng lặng tiếng rồi vì cái nóng quá oi ả.<br /> + Nhân hóa: Con ve cũng mệt vì hè nắng oi; Ngôi sao thức làm cho các sự vật trở<br /> nên có hồn, hình ảnh thơ thêm lung linh.<br /> + So sánh: Những ngôi sao thức ngoài kia/Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con;<br /> Mẹ là ngọn gió của con suốt đời. Phép so sánh không ngang bằng và ngang bằng đã<br /> <br /> diễn tả rõ nét tình yêu con tha thiết của mẹ; đồng thời khẳng định các phẩm chất thật<br /> cao quý của mẹ ...<br /> ...<br /> Các yếu tố nghệ thuật đã góp phần diễn tả thật thành công, sâu sắc nội dung bài<br /> thơ. Nằm trong chủ đề ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt nhưng bài thơ vẫn có<br /> nét riêng, trở thành lời hát ru bên nôi của biết bao bà mẹ yêu con trên khắp đất nước.<br /> * Lưu ý : HS có thể làm tách riêng nội dung, nghệ thuật ; có thể cảm nhận kết hợp<br /> nội dung – nghệ thuật; có thể phát hiện thêm hình ảnh ẩn dụ thì càng đáng trân<br /> trọng.<br /> c. Cho điểm:<br /> - Điểm 7,0 - 8,0: Đáp ứng được các yêu cầu nêu trên; văn viết có cảm xúc; câu văn<br /> giàu hình ảnh. Cảm nhận được sâu sắc hình ảnh người mẹ và tình cảm của đứa con<br /> dành cho mẹ. Có thể còn một vài sai sót nhỏ.<br /> - Điểm 5,0 - 6,0: Cơ bản đáp ứng được các yêu cầu nêu trên; văn viết có cảm xúc;<br /> câu văn giàu hình ảnh. Chưa cảm nhận được sâu sắc hình ảnh người mẹ và tình cảm<br /> của đứa con dành cho mẹ. Có thể còn một vài sai sót.<br /> - Điểm 3,0 - 4,0: Đáp ứng được ½ các yêu cầu nêu trên ; văn viết có cảm xúc. Cảm<br /> nhận về hình ảnh người mẹ và tình cảm của đứa con dành cho mẹ còn chưa sâu. Có<br /> thể mắc một vài lỗi về chính tả, dùng từ, đặt câu.<br /> - Điểm 1,0 - 2,0: Chưa hiểu yêu cầu của đề bài. Kiến thức sơ sài. Còn mắc nhiều lỗi.<br /> - Điểm 0: Không hiểu đề, sai lạc về nội dung, phương pháp.<br /> Câu 2: (12 điểm)<br /> 2.1. Về kỹ năng:<br /> Bố cục hoàn chỉnh, diễn đạt trôi chảy, hành văn trong sáng, không mắc lỗi về<br /> chính tả, dùng từ, đặt câu.<br /> 2.2. Về kiến thức:<br /> - Hiểu đúng đề: Câu chuyện về Sơn Tinh và Thủy Tinh nhiều năm sau.<br /> - Xác định được đây là kiểu bài kể chuyện tưởng tượng. Cơ sở định hướng cho<br /> sự tưởng tượng là một câu chuyện đã có, cụ thể đó là thái độ hết sức tự hào, ngạo nghễ<br /> của Thần núi Sơn Tinh; còn Thần nước Thủy Tinh thì hậm hực nuôi chí báo thù. Học<br /> sinh cần chú ý đến điều đó khi kể các sự việc.<br /> - Tạo được tình huống và biết dẫn dắt câu chuyện theo trình tự có mở đầu, phát<br /> triển, cao trào và kết thúc.<br /> - Nội dung câu chuyện có thể được xây dựng theo nhiều hướng khác nhau<br /> nhưng các sự việc phải đảm bảo tính hợp lý, chọn ngôi kể và thứ tự kể phù hợp.<br /> - Câu chuyện phải có ý nghĩa sâu sắc.<br /> Sau dây là gợi ý các sự việc chính:<br /> a. Mở bài:<br /> - Giới thiệu bối cảnh câu chuyện, giới thiệu nhân vật Sơn Tinh và Thủy Tinh<br /> nhiều năm về sau.<br /> b. Thân bài:<br /> * Về phía Sơn Tinh: Sau nhiều lần chiến thắng, nhiều năm sau cũng không<br /> thấy Thủy Tinh động tĩnh gì nên Sơn Tinh sinh ra chủ quan, kiêu ngạo.<br /> <br /> - Sơn Tinh chỉ say sưa với chiến thắng huy hoàng trong quá khứ mà quên đi<br /> hiện tại. Lúc nào Sơn Tinh cũng có thái độ tự hào ngạo nghễ, coi thường Thủy Tinh,<br /> cho rằng Thủy Tinh quá sợ mình mà không dám cất quân nữa.<br /> - Việc quân lơi lỏng, quân đội không được rèn luyện thường xuyên nên ý thức<br /> kỉ luật cũng không nghiêm.<br /> - Hàng ngày, Sơn Tinh chỉ ham thích những thú vui tầm thường như chọi gà,<br /> đánh cờ...<br /> - Không chịu khó rèn luyện, sức khỏe của Sơn Tinh đã giảm sút rất nhiều. Thân<br /> hình trở nên to béo, nặng nề, không còn linh hoạt như trước.<br /> * Còn về phía Thủy Tinh: Sau bao lần xuất quân nhưng đều bị thua, Thủy Tinh rất<br /> tức giận và hậm hực, âm thầm nuôi chí báo thù.<br /> - Thủy Tinh âm thầm củng cố lực lượng, chuẩn bị binh khí chờ cơ hội. Hàng<br /> ngày, quân đội của Thủy Tinh đều tích cực tập luyện. Lực lượng quân đội ngày càng<br /> đông, quân số và ý chí ngày càng tăng cao.<br /> - Thủy Tinh quyết tâm đánh thắng Sơn Tinh và giành lại Mị Nương.<br /> * Cuộc báo thù diễn ra: Thủy Tinh tấn công bất ngờ, sức mạnh như vũ bão; Sơn<br /> Tinh ở vào tình thế bị động, không thể chống đỡ nổi đành ngồi chờ chết.<br /> - Rồi điều bất ngờ xảy ra: Một viên tướng của Sơn Tinh đã dẫn quân đến ứng<br /> phó kịp thời, giải vây cho Sơn Tinh. (Trước kia, viên tướng này khuyên can Sơn Tinh<br /> nhiều lần nhưng Sơn Tinh không nghe và bị đuổi đi. Vào rừng sâu, viên tướng tập hợp<br /> quân lại và hàng ngày đều tập luyện...)<br /> - Sơn Tinh thoát chết nhưng bị tổn thất nặng nề.<br /> c. Kết bài:<br /> - Từ đó, Sơn Tinh đã rút ra bài học cho mình: không dám lơ là việc quân việc<br /> nước, luôn cảnh giác và chăm chỉ tập luyện hàng ngày.<br /> - HS có thể liên hệ và rút ra bài học cho bản thân và cho mọi người.<br /> 2.3. Vận dụng cho điểm:<br /> - Điểm 11 - 12: Hiểu đề sâu sắc. Đáp ứng được hầu hết các yêu cầu về nội dung và<br /> phương pháp. Vận dụng tốt văn kể chuyện để kể lại câu chuyện theo trí tưởng tượng,<br /> có kết hợp với miêu tả. Trình bày và diễn đạt tốt, bố cục rõ, chữ viết đẹp, bài làm có<br /> cảm xúc và sáng tạo.<br /> - Điểm 8 - 10: Hiểu đề. Cơ bản đáp ứng được các yêu cầu của đề. Biết vận dụng văn<br /> kể chuyện để kể lại câu chuyện theo trí tưởng tượng, có kết hợp với miêu tả. Trình bày<br /> và diễn đạt tương đối tốt, bố cục rõ, bài làm có cảm xúc nhưng còn đôi chỗ kể chưa<br /> sáng tạo …Có thể mắc một số lỗi nhỏ về chính tả và ngữ pháp.<br /> - Điểm 5 - 6: Tỏ ra hiểu đề. Đáp ứng được các yêu cầu về nội dung và phương pháp.<br /> Vận dụng văn kể chuyện tưởng tượng chưa tốt, có miêu tả các nhân vật và khung cảnh<br /> nhưng chưa rõ, nhiều chỗ còn lan man. Còn mắc lỗi về chính tả và ngữ pháp.<br /> - Điểm 2 - 3: Chưa hiểu yêu cầu của đề bài, chưa biết vận dụng văn kể chuyện để kể<br /> lại một câu chuyện theo trí tưởng tượng, có nhiều đoạn lạc sang kể lể lan man, lủng<br /> củng …<br /> - Điểm 0: Không hiểu đề, sai lạc về nội dung, phương pháp.<br /> <br />