“Đề thi giữa học kì 1 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THPT Trần Hưng Đạo, Quảng Nam” được chia sẻ nhằm giúp các bạn học sinh ôn tập, làm quen với cấu trúc đề thi và các dạng bài tập có khả năng ra trong bài thi sắp tới. Cùng tham khảo và tải về đề thi này để ôn tập chuẩn bị cho kì thi sắp diễn ra nhé! Chúc các bạn thi tốt!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề thi giữa học kì 1 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THPT Trần Hưng Đạo, Quảng Nam
- SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG NAM KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I
TRƯỜNG THPT TRẦN HƯNG ĐẠO NĂM HỌC 2023 - 2024
*** MÔN NGỮ VĂN - LỚP 10
ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 90 Phút
(Đề có 02 trang) (không kể thời gian phát đề)
Họ tên: ............................................Lớp:……… Số báo danh: ...............................
I. ĐỌC HIỂU (6.0 điểm)
Đọc văn bản sau:
Cậu bé ấn chuông cửa khi chỉ có mình tôi ở nhà.
`Vợ tôi đi dạo với bọn trẻ, còn tôi đang dán mắt vào màn hình vô tuyến như muốn làm tan loãng
sự mệt mỏi, chán chường sau một ngày làm việc. Đứng trước mặt tôi là một thằng bé con khoảng
mười hai tuổi với khuôn mặt và hai cánh tay đen cháy. Trong tay nó có mấy bó hoa đã héo rũ.
- Chú có hoa vứt đi không? _Nó nói vội vàng như sợ tôi đóng sập cửa lại.
- Cái gì cơ? _ Tôi tự ngạc nhiên về sự cởi mở của mình, ngạc nhiên vì sao tôi lại quên đi sự khinh
rẻ của tôi với bọn ăn mày.
- Chú có hoa không? _ Như thể làm rõ câu nói của mình, nó giở ra cho tôi xem những bó hoa
héo quắt. Có những cánh hoa khô rụng xuống đất, rơi vào dép của tôi.
- Không có đâu _ Tôi trả lời ráo hoảnh, lắc lắc cho những cánh hoa rũ rượi kia chui ra khỏi dép.
- Thế thì lần sau cháu lại đến vậy _ Nói rồi cậu bé lặng lẽ đi về cuối hành lang.
`Tôi không chú ý đến lời nói của cậu ta, khóa cửa cẩn thận rồi quay vào với chương trình tivi
đang xem dở, sẵn sàng quên đi cuộc gặp gỡ vừa rồi.
Một tuần sau cậu bé ăn xin xuất hiện lần thứ hai trước cửa nhà tôi.
- Chú ơi, chú có hoa không? _ Nó hỏi giọng khẩn nài.
- Tao có cần phải cho mày chìa khóa căn hộ này không?
- Không cần đâu ạ. Cháu chỉ xin chú những bó hoa cũ thôi mà.
- Được rồi tao sẽ cho mày _ Tôi đóng sập cửa lại, chạy ra bếp. Ngoài đó có một bó hoa tặng vợ
tôi đã lâu, giờ đã héo quắt, hơi có mùi thối rất khó chịu. Vừa bịt mũi tôi vừa đưa cho thằng bé bó
hoa tàn tạ đó.
- Cám ơn chú _nói rồi nó chạy biến luôn.
Tôi không muốn kể lại câu chuyện vừa rồi cho ai cả, chắc mọi người sẽ cười phá lên thôi.
Không hiểu sao tôi cứ có cảm giác rằng câu chuyện này sẽ chẳng làm ai bận tâm. Tuy nhiên một
tuần sau tôi lén giấu vợ mua một bó hoa cẩm chướng rất đẹp, hồi hộp chờ cậu bé ăn xin đến. Nó
đến đúng lúc tôi ra cửa đón nó, chính xác đến từng giây cứ như thể nó giấu trong bộ quần áo rách
bươm kia một đồng hồ Thụy Sĩ chẳng bao giờ biết chạy sai.
- Chú ơi ... _Nhưng nó chưa kịp nói gì thì tôi đã chìa bó hoa tươi rồi cho nó.
- Cám ơn chú. Trong đôi mắt trẻ thơ của nó ánh lên một niềm hạnh phúc vô bờ bến. Hạnh phúc
mà đôi khi chỉ có thể gặp trong đôi mắt của trẻ thơ. Vừa ôm chặt lấy bó hoa thằng bé vừa nói:
- Cháu đi nhé.
- Thế cháu cần những bó hoa ấy làm gì? _ tôi níu nó lại. Tự tôi cũng thấy ngạc nhiên là tại sao
mình lại dính vào cái chuyện này, nhưng tôi không kìm chế nổi sự tò mò.
- Chú đi theo cháu.
1
- Tôi chỉ kịp đổi dép đi trong nhà thành đôi giày thể thao và khoác vội lên người cái áo khoác
mỏng rồi đi theo thằng bé ăn mày.
Một hồi lâu nó dẫn tôi tới một cánh rừng nhỏ, bao bọc bởi một bãi rác thải rất rộng, la liệt
những máy ủi, máy xúc kêu rầm rì. Lũ quạ và hải âu hay nháo nhào. Thằng bé miệt mài bước đi
giữa những rặng cây, không ngoái lại nhìn tôi lần nào. Chúng tôi đi thêm khoảng mười phút cho
tới khi đến một túp lều nhỏ được dựng bằng những miếng gỗ dán và những mảnh bìa các tông ở
giữa rừng. Bên cạnh cái lều là một gò đất, trên đó có rất nhiều bó hoa đã héo rũ. Thằng bé cẩn
thận xếp những bó hoa ấy sang một bên và trịnh trọng đặt bó hoa cẩm chướng vào giữa nắm đất
như đặt một báu vật thiêng liêng ngay dưới một miếng gỗ dán có ghi nguệch ngoạc bằng bút chì
chữ "Mẹ".
Nơi ấy là nơi nào tôi cũng không thể nói ra được vì tôi không thể nhớ ra đường đến đó. Sau khi hiểu
ra rằng mình đang ở đâu, tôi liền bỏ chạy thục mạng, liên tục va vào những con người rách rưới và hôi
hám sống ở đó.
Từ bữa ấy không thấy cậu bé đến xin hoa tôi nữa.
( “Những bông hoa”, V. Kuvinov, Hà Việt Anh dịch,
Trích từ “100 truyện cực ngắn thế giới – NXB Hội Nhà văn, trang 21, 22, 23, 24, 25)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1 (0.5 điểm). Xác định ngôi kể của truyện ngắn trên.
Câu 2 (0.5 điểm). Chỉ ra các nhân vật được kể trong câu chuyện trên.
Câu 3 (0.5 điểm). Chỉ ra đặc điểm ngoại hình của nhân vật cậu bé được miêu tả trong truyện.
Câu 4 (1.0 điểm). Nhân vật cậu bé có hoàn cảnh sống như thế nào?
Câu 5 (1.0 điểm). Nêu mục đích xin hoa của nhân vật cậu bé.
Câu 6 (1.0 điểm). Nêu nhận xét của anh/chị về hành động trịnh trọng đặt bó hoa cẩm chướng vào
giữa nắm đất như đặt một báu vật thiêng liêng ngay dưới một miếng gỗ dán có ghi nguệch ngoạc
bằng bút chì chữ "Mẹ" của nhân vật cậu bé.
Câu 7 (1.0 điểm). Truyện ngắn “Những bông hoa” của V. Kuvinov (Hà Việt Anh dịch) đã gợi ra
cho anh/chị những bài học ứng xử nào?
Câu 8 (0.5 điểm). Theo anh/chị, vì sao con người thường chọn hoa để tặng cho nhau? (Viết ngắn
gọn khoảng 4-6 dòng).
II. VIẾT (4.0 điểm)
Hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 500 chữ) trình bày cảm nhận của anh/chị về nhân vật
cậu bé trong truyện ngắn “Những bông hoa” của V. Kuvinov (Hà Việt Anh dịch).
- HẾT -
2
- ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
Môn: Ngữ văn lớp 10
Phần Câu Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU 6.0
1 Ngôi kể của truyện ngắn trên là: Ngôi kể thứ nhất/thứ nhất. 0.5
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0.5 điểm
- Học sinh không trả lời được hoặc trả lời sai: không cho điểm
2 Các nhân vật được kể trong câu chuyện: nhân vật cậu bé, nhân vật tôi, vợ 0.5
của nhân vật tôi, mẹ của câu bé.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0.5 điểm
- Học sinh trả lời chính xác một trong hai đáp án: 0.25 điểm
- Học sinh không trả lời được hoặc trả lời sai: không cho điểm
3 Đặc điểm ngoại hình của nhân vật cậu bé được miêu tả trong truyện: 0.5
+ Khuôn mặt và hai cánh tay đen cháy.
+ Bộ quần áo rách bươm.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0.5 điểm
- Học sinh trả lời chính xác một trong hai đáp án: 0.25 điểm
- Học sinh không trả lời được hoặc trả lời sai: không cho điểm
4 Hoàn cảnh sống của nhân vật cậu bé: 1.0
+ Mồ côi, sống đơn độc trong một túp lều nhỏ chắp vá tạm bợ.
+ Cậu bé sống cuộc sống của đứa trẻ ăn xin nghèo khổ, rách rưới.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời từ 2 ý như đáp án: 1.0 điểm
- Học sinh trả lời một trong ba ý như đáp án: 0.5 điểm
- Học sinh không trả lời được hoặc trả lời sai: không cho điểm
* Lưu ý: Học sinh có thể diễn đạt khác nhưng đúng và hợp lý vẫn chấp nhận.
5 Mục đích xin hoa của nhân vật cậu bé: 1.0
+ Dâng hoa lên mộ mẹ.
+ Bày tỏ tấm lòng hiếu thảo với người mẹ đã mất.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời 2 ý như tinh thần đáp án: 1.0 điểm
- Học sinh trả lời 1 ý như tinh thần đáp án: 0.5 điểm
- Học sinh không trả lời được hoặc trả lời sai: không cho điểm
* Lưu ý: Học sinh có thể diễn đạt khác nhưng đúng và hợp lý vẫn chấp nhận.
6 Học sinh đưa ra nhận xét theo quan điểm cá nhân của mình nhưng phải 1.0
hợp lý và đảm bảo chuẩn mực đạo đức và pháp luật. Sau đây là những ý
có có thể đạt được:
Nhận xét về hành động trịnh trọng đặt bó hoa cẩm chướng vào giữa
nắm đất như đặt một báu vật thiêng liêng ngay dưới một miếng gỗ dán
có ghi nguệch ngoạc bằng bút chì chữ "Mẹ" của nhân vật cậu bé:
3
- - Hành động ấy cho thấy cậu bé trân quý bó hoa, thành tâm dâng hoa
lên mộ mẹ với tấm lòng tôn kính, xúc động.
- Hành động ấy thể hiện một tấm lòng hiếu thảo và sự ý tứ trong
công việc của cậu bé.
- Hành động của cậu bé là hành động đẹp, gợi niềm xúc động.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh nêu được 2- 3 ý nêu trên hoặc có cách diễn đạt tương
đương: 1.0 điểm
- Học sinh nêu 1 trong 2 ý đầu hoặc có cách diễn đạt tương đương:
0.75 điểm.
- Học sinh chỉ nêu ý thứ 3 hoặc diễn đạt tương đương: 0.5 điểm.
* Lưu ý: Học sinh có thể trả lời ý khác đáp án nhưng thuyết phục, hợp lý,
đảm bảo chuẩn mực đạo đức là chấp nhận được.
7 Tùy vào nhận thức của mình, học sinh đưa ra những bài học cho riêng 1.0
mình nhưng phải hợp lý và đảm bảo chuẩn mực đạo đức và pháp luật. Sau
đây là những ý có thể đạt được:
Những bài học ứng xử được gợi ra từ truyện ngắn :
- Không khinh thường những người nghèo khổ/ ăn xin.
- Hãy luôn thương yêu và chia sẻ với những mảnh đời bất hạnh.
- Hãy yêu thương trẻ thơ.
- Hãy dành cho người khác sự tử tế khi có thể.
- Con cái phải hiếu thảo với cha mẹ.
- …
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời từ 2 - 3 ý có nội dung như đáp án: 1.0 điểm.
- Học sinh trả lời 1 ý có nội dung như đáp án: 0.5 điểm
- Học sinh trả lời không thuyết phục hoặc không trả lời: 0.0 điểm.
* Lưu ý: Học sinh có thể trả lời ý khác đáp án nhưng hợp lý, đảm bảo
chuẩn mực đạo đức pháp luật là chấp nhận được.
8 Tùy vào nhận thức của mình, học sinh đưa ra những bài học cho riêng 0.5
mình nhưng phải hợp lý và đảm bảo chuẩn mực đạo đức và pháp luật. Sau
đây là những ý có thể đạt được:
Con người thường chọn hoa để dâng tặng cho nhau. Vì:
- Hoa là biểu tượng của cái đẹp. Vì thế tặng hoa là cách thể hiện tình
cảm, cảm xúc chân thành, quý mến dành cho người nhận. đồng thời thể
hiện lối sống lịch thiệp, văn minh.
- Mỗi loài hoa thường có ý nghĩa riêng nên tặng hoa là để thay lời
muốn nói.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời được 2 ý như tinh thần đáp án: 0.5 điểm
- Học sinh trả lời được 1 ý như tinh thần đáp án: 0.25 điểm.
- Học sinh không trả lời được hoặc trả lời sai: không cho điểm
4
- * Lưu ý: Học sinh có thể trả lời ý khác đáp án nhưng hợp lý, đảm bảo
chuẩn mực đạo đức pháp luật là chấp nhận được.
II VIẾT 4.0
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0.25
Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát
được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Cảm nhận nhân vật cậu bé trong 0.25
truyện ngắn “Những bông hoa” của V. Kuvinov (Hà Việt Anh dịch).
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0.25 điểm.
- Học sinh xác định chưa đúng vấn đề cần nghị luận: 0,0 điểm.
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm 3.0
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các
thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là
một vài gợi ý cần hướng tới:
- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm và vấn đề nghị luận.
- Tóm tắt cốt truyện.
- Nêu những cảm nhận nhân vật cậu bé:
+ Lai lịch, hoàn cảnh sống: Không có tên, mồ côi, sống đơn độc, nghèo
khổ trong một túp lều nhỏ chắp vá tạm bợ.
+ Tính cách, phẩm chất: lễ phép, hiếu thảo, tự giác, kiên trì nỗ lực, không
tự ti, mặc cảm, cẩn trọng.
- Đánh giá chung:
+ Truyện mang những nét đặc trung của truyện hiện đại. Cốt truyện đơn
giản, nhẹ nhàng, nhân vật không nhiều, các chi tiết nghệ thuật được chắc
lọc cô đọng làm nổi bật chủ đề tư tưởng của truyện .
+ Truyện đề cao lòng hiếu thảo, biết trân trọng, biết chia sẻ và cảm thông
đối với mọi người xung quanh.đặc biệt là trẻ thơ và những cảnh đời bất
hạnh.
Hướng dẫn chấm:
- Trình bày đầy đủ, sâu sắc kết hợp giữa nội dung và nghệ thuật: 3.0 điểm.
- Trình bày chưa đầy đủ hoặc chưa sâu sắc: 1.0 điểm – 2.0 điểm.
- Trình bày sơ sài: 0.25 điểm – 0.75 điểm. .
d. Chính tả, ngữ pháp 0.25
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.
Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính
tả, ngữ pháp.
e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn 0.25
đạt mới mẻ.
I + II 10
KHUNG MA TRẬN ĐỀ 100% TỰ LUẬN- LỚP 10
Mức độ nhận thức
T Kĩ Vận Tổng
Nội dung kiến thức / Đơn vị kĩ năng Nhận Thông Vận
T năng dụng
biết hiểu dụng
cao
5
- %
điểm
1 Đọc 3 3 1 1 60
Truyện.
2 Viết Viết văn bản nghị luận phân tích, đánh 1* 1* 1* 1* 40
giá một tác phẩm văn học.
Tổng 25% 45% 20% 10% 100
Tỉ lệ chung 70% 30%
Bản đặc tả minh họa
TT Kĩ Đơn vị Mức độ đánh giá Số câu hỏi theo mức độ nhận
năng kiến thức
thức/Kĩ Vận
Nhận Thông Vận
năng biết hiểu Dụng
dụng
cao
1 1. Đọc Truyện. Nhận biết 3 câu 3 câu 1 câu 1 câu
hiểu - Nhận biết được người kể chuyện TL TL TL TL
ngôi thứ ba, người kể chuyện ngôi
thứ nhất, điểm nhìn, lời người kể
chuyện, lời nhân vật.
- Nhận biết đề tài, bối cảnh, chi tiết
tiêu biểu trong truyện.
- Nhận biết được nhân vật, cốt
truyện, câu chuyện trong truyện.
- Chỉ ra được nghệ thuật xây dựng
nhân vật.
Thông hiểu
- Tóm tắt được cốt truyện và lí giải
được ý nghĩa, tác dụng của cốt
truyện.
- Phân tích được các chi tiết tiêu
biểu, đề tài, câu chuyện.
- Phân tích, đánh giá được đặc
điểm của nhân vật và vai trò của
nhân vật với việc thể hiện chủ đề,
tư tưởng của tác phẩm.
- Phân tích, lí giải được chủ đề, tư
tưởng của tác phẩm.
Vận dụng
- Rút ra được bài học về cách nghĩ,
cách ứng xử do văn bản gợi ra.
6
- - Nêu được ý nghĩa hay tác động
của tác phẩm đối với nhận thức,
tình cảm, quan niệm của bản thân.
Vận dụng cao:
- Vận dụng những hiểu biết về bối
cảnh lịch sử - văn hoá được thể
hiện trong văn bản để lí giải ý
nghĩa, thông điệp của văn bản.
- Đánh giá được ý nghĩa, giá trị của
thông điệp, chi tiết, hình tượng,
những đặc sắc về nghệ thuật trong
tác phẩm theo quan niệm của cá
nhân.
3 Viết Viết văn Nhận biết: 1* 1* 1* 1
bản nghị - Giới thiệu được đầy đủ thông tin câuTL
luận phân chính về tên tác phẩm, tác giả, thể
tích, đánh loại,… của tác phẩm.
giá một tác - Trình bày được những nội dung
phẩm văn khái quát của tác phẩm văn học.
học. Thông hiểu:
- Triển khai vấn đề nghị luận thành
những luận điểm phù hợp. Phân
tích được những đặc sắc về nội
dung, hình thức nghệ thuật và chủ
đề của tác phẩm.
- Kết hợp được lí lẽ và dẫn chứng
để tạo tính chặt chẽ, logic của mỗi
luận điểm.
- Đảm bảo cấu trúc của một văn
bản nghị luận; đảm bảo chuẩn
chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
Vận dụng:
- Nêu được những bài học rút ra từ
tác phẩm.
- Thể hiện được sự đồng tình /
không đồng tình với thông điệp
của tác giả (thể hiện trong tác
phẩm).
Vận dụng cao:
- Đánh giá được ý nghĩa, giá trị của
nội dung và hình thức tác phẩm.
- Thể hiện rõ quan điểm, cá tính
trong bài viết; sáng tạo trong cách
diễn đạt.
7
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
