Để đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới, các em có thể tham khảo và tải về "Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 11 năm 2024-2025 có đáp án - Trường PTDTNT Tỉnh Quảng Trị" được TaiLieu.VN chia sẻ dưới đây để có thêm tư liệu ôn tập, luyện tập giải đề thi nhanh và chính xác giúp các em tự tin đạt điểm cao trong kì thi này. Chúc các em thi tốt!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 11 năm 2024-2025 có đáp án - Trường PTDTNT Tỉnh Quảng Trị
- BẢNG NĂNG LỰC VÀ CẤP ĐỘ TƯ DUY
Cấp độ tư duy
Thành phần Mạch nội Số Tổng
TT Nhận biết Thông hiểu Vận dụng
năng lực dung câu %
Số câu Tỉ lệ Số câu Tỉ lệ Số câu Tỉ lệ
- Văn bản truyện
Năng lực hiện đại 40%
I 5 2 15% 2 15% 1 10%
đọc - Kiến thức
tiếng Việt
Đoạn văn nghị
luận văn học
liên quan đến
1 5% 5% 10% 20%
vấn đề đặt ra ở
Năng lực văn bản Đọc
II hiểu
viết
Bài văn nghị
luận về một vấn 1 7,5% 10% 22,5% 40%
đề xã hội
Tỉ lệ % 27,5% 35% 37,5% 100%
Tổng 7 100%
- SỞ GD-ĐT QUẢNG TRỊ ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I NĂM HỌC 2024-2025
TRƯỜNG PHỔ THÔNG DTNT TỈNH Môn: Ngữ văn Lớp: 11
ĐỀ CHÍNH THỨC
(Gồm: 02 trang) Thời gian: 90 phút (không kể thời gian giao đề)
Họ và tên học sinh:………………………………………………. Lớp:……………………
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau:
[…]
- Con ơi, mẹ chỉ được tắm cho con lần này nữa là cùng. Mai kia, về nhà người ta thỉnh thoảng
con cũng phải tắm cho sạch sẽ. Chẳng ai rỗi mà hầu con đâu. Ngồi yên để mẹ dạy cho mà tắm lấy...
Tích thấy có cái gì tự nhiên đưa lên cổ. Nó cố nuốt cho trôi xuống, nhưng không được. Cái ấy
xông lên mũi. Nước mắt, nước mũi nó chảy ra. Nó vội vốc nước lên mặt. Làm thế để mẹ nó không
biết rằng nó khóc. Mẹ nó mà biết, là lại khóc ngay. Mà nếu mẹ nó khóc, thì nó cũng khó lòng giữ
được cho khỏi khóc. Như vậy, cả mẹ lẫn con chỉ thêm đau lòng... Nó đưa mắt thật nhanh, nhìn trộm
vào mặt mẹ. Thì lại gặp ngay đôi mắt mẹ nó đang nhìn nó, như dò xét. Nhưng mắt mẹ nó mòng mọng
nước. Nó vội nhìn đi ngay, chỉ vào một cái rễ sung mà bảo:
- Bu trông: có con tôm đang bám...
Tiếng nó tắc lại. Mũi nó đặc tịt. Nó phải há hốc mồm ra để thở như một con cá ngáp. Hơi thở
thoát vội ra thành một tiếng nấc. Trời ơi! Nó không còn giấu được! Thế là nó cúi gằm mặt xuống
cái ngực đang phập phồng rất mau. Mẹ nó nghiến chặt răng. Cái mũi mẹ nó đỏ bừng lên. Tích nghe
thấy một tiếng chửi âu yếm hơn tất cả những lời âu yếm:
- Bố mày! Con giai mà mau nước mắt...
Nhưng chính mẹ nó cũng đang khóc rồi. Mẹ nó lấy cái khăn tay dùng để kỳ cho nó lau nước mắt,
rồi bảo nó:
- Thì thôi, con ạ. Đừng khóc nữa, Bu tắm xong cho thì về nhà trông em. Bu đi bảo người ta rằng:
Con không chịu. Đã lấy tiền của người ta đâu mà phải lo?
Tích sợ hãi. Nó muốn kêu lên để bảo mẹ: Không phải thế! Nó khóc, không phải vì mẹ nó định bán
nó đâu. Nó bằng lòng cho mẹ bán. Nó rất muốn thế. Hôm qua, lúc bác cu Vít bàn với mẹ nó đem bán
nó cho bà lý Ấu để lấy tiền đi tìm bố nó, thấy mẹ nó thương nó mà không nỡ, chả phải chính nó đã
khuyên mẹ nó nên làm điều ấy ư? Nó còn bé nhưng cũng hiểu rằng: Việc đi tìm bố nó là một việc tối
cần. Bố nó ốm đau mà lại chỉ có một mình ở xứ người. Anh em thân thích chẳng có ai. Mẹ nó phải
vào xem sống chết thế nào. (…) Không, không. Nó thương bố lắm. Chính nó đã van nài mẹ nó đi
sang hỏi bà lý ngay lúc ấy. Bà lý nhận mua nó mười đồng bạc và lại cho mẹ nó vay thêm mười đồng
nữa để có tiền đi. Nó rất mừng. Nó không chút gì ân hận. Nhưng nghĩ đến lúc phải xa mẹ xa em thì
khỏi buồn sao được? Không cầm nước mắt được thì phải khóc. Đâu có phải nó muốn cứ ở nhà với
mẹ, không làm con nuôi bà lý nữa? Nó muốn kêu lên mà bảo mẹ đừng hiểu nhầm lòng nó. Nhưng
mà không nói được. Tiếng nức nở, như một dòng thác mạnh, cứ trào ra. Nó muốn hãm lại mà không
nổi.
[…]
Vậy là đêm nay là đêm cuối cùng mẹ con còn sum họp với nhau. Chỉ đêm mai đã kẻ một nơi người
một nẻo. Nghĩ đến nông nỗi ấy, người mẹ khốn khổ thấy như có hai ba bó đuốc hơ trong lòng. Chị
sạo sục mãi không ngủ được. Tích nghe thấy mẹ thở dài luôn luôn.
- Tích cũng không ngủ được. Nó nằm sát vào với em. (…) Chao ôi! Từ mai, chỉ mai thôi, nó đã
không còn được vuốt ve em nó nữa. Nỗi đau đớn trong ngực nó, như từng đợt sóng, cứ cuồn cuộn
lên. Trong lúc ấy thì mẹ nó, chừng cũng có những ý nghĩ giông giống nó, vòng tay qua mình em nó,
mê chấy trên đầu nó, xoa lưng nó, nắm cánh tay nó, kéo nó sát vào em nó, như muốn cho cả ba mẹ
con liền vào với nhau. Cũng có lúc thằng Cu bức quá, hay bị ép chặt khó chịu, dẫy và hụ hị thì Tích
lại xích ra. Mẹ Tích phe phẩy quạt cho con. Khi thằng Cu đã nằm yên, Tích muốn thử xem nó đã ngủ
mệt chưa, đặt nhè nhẹ một tay lên ngực nó. Những lúc ấy, tay Tích thường chạm vào tay mẹ, cũng
đang vỗ về con nhỏ. Thế là mẹ Tích lại nắm lấy tay Tích, rồi dần dà kéo Tích vào, ba mẹ con lại ôm
ấp lấy nhau như cũ. Cái cảnh vừa êm đềm vừa đau đớn ấy cứ lẳng lặng kéo dài đến tận khuya.
(Trích “Những trẻ khốn nạn1” – Nam Cao, Lại Nguyên Ân sưu tầm, biên soạn,
NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2021)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Xác định ngôi kể được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2. Theo văn bản, vì sao mẹ phải bán Tích cho bà lý Ấu?
Câu 3. Nêu tác dụng của việc sử dụng ngôn ngữ nói trong ngữ liệu sau:
- Bố mày! Con giai mà mau nước mắt...
Nhưng chính mẹ nó cũng đang khóc rồi. Mẹ nó lấy cái khăn tay dùng để kỳ cho nó lau nước
mắt, rồi bảo nó:
- Thì thôi, con ạ. Đừng khóc nữa, Bu tắm xong cho thì về nhà trông em. Bu đi bảo người ta
rằng: Con không chịu. Đã lấy tiền của người ta đâu mà phải lo?
Câu 4. Chỉ ra tư tưởng nhân đạo của nhà văn Nam Cao được thể hiện qua đoạn trích?
Câu 5. Đoạn trích trên có tác động như thế nào đến tình cảm, thái độ của anh/chị đối với gia đình
của mình? (viết đoạn 5-7 dòng)
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) phân tích, đánh giá ngắn gọn hình tượng nhân
vật Tích trong đoạn trích đã cho ở phần Đọc hiểu.
Câu 2. (4,0 điểm)
Viết một bài văn nghị luận (khoảng 500 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về vấn đề: Giữ
gìn bản sắc dân tộc trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
--Hết--
1 Lược phần đầu: Tích là một đứa trẻ con nhà nghèo. Vì gia cảnh quá túng quẫn, bố nó phải vào Nam tìm việc làm. Một hôm, nó
đang ở nhà trông em thì thấy mẹ về, nước mắt dàn dụa, hỏi ra mới biết có người nhắn cho mẹ rằng bố nó đang ốm thập tử nhất
sinh, nằm ở nhà thương Sài Gòn. Để có tiền đi thăm chồng, người mẹ đành bán Tích cho bà lý – một người đàn bà góa giàu có
để lấy mười đồng bạc. Dù còn nhỏ tuổi, nhưng Tích rất hiểu chuyện, nó đồng ý với mẹ, còn cố tỏ ra không buồn để mẹ yên lòng.
- SỞ GD-ĐT QUẢNG TRỊ ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
TRƯỜNG PT DTNT TỈNH ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I
(Gồm: 05 trang) NĂM HỌC 2024-2025
MÔN: NGỮ VĂN - LỚP: 11
Phần Câu Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU 4,0
Đoạn trích sử dụng người kể chuyện ngôi thứ ba.
Hướng dẫn chấm:
1 0,75
- Học sinh trả lời như đáp án: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm.
Theo văn bản, mẹ phải bán Tích cho bà lý Ấu vì: Vì gia cảnh quá túng
quẫn, bố đang ốm thập tử nhất sinh, nằm ở nhà thương Sài Gòn. Để có
tiền đi thăm chồng, người mẹ đành bán Tích cho bà lý.
Hướng dẫn chấm:
2 0,75
- Học sinh trả lời như đáp án: 0,75 điểm.
- Học sinh trả lời được ý 1: 0,5 điểm
- Học sinh trả lời được ý 2: 0,25 điểm
- Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: 0,0 điểm.
- Ngôn ngữ nói thể hiện qua ngữ liệu:
+ Từ đệm mang tính khẩu ngữ: ạ.
+ Các câu tỉnh lược: Bố mày!; Đã lấy tiền của người ta đâu mà phải lo.
+ Từ ngữ miêu tả cử chỉ, điệu bộ: lấy cái khăn tay dùng để kỳ cho nó lau
nước mắt.
- Tác dụng:
+ Tạo nên sự sinh động, hấp dẫn, tự nhiên trong đối thoại.
3 + Thể hiện rõ tình cảm thân mật, gần gũi giữa mẹ và Tích: Mẹ chăm chút, 0,75
yêu thương bé Tích, còn Tích rất lễ phép với mẹ.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh chỉ ra ngôn ngữ nói (từ 2 ý): 0,25 điểm.
- Học sinh trả lời được tác dụng: 0,5 điểm (HS trả lời được 1 ý: 0,25
điểm)
Lưu ý: HS có cách diễn đạt tương đương vẫn cho điểm
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm.
Tư tưởng nhân đạo của nhà văn Nam Cao được thể hiện qua đoạn trích:
- Đồng cảm, xót thương với hoàn cảnh khốn khổ của hai mẹ con Tích.
- Phát hiện ra vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật: người mẹ hết lòng yêu thương
4 con; người con tuy còn nhỏ tuổi nhưng đã có những suy nghĩ sâu sắc, biết 0,75
nghĩ cho người khác.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án hoặc tương đương: 0,75 điểm.
- - Học sinh trả lời được 1 ý hoặc có cách diễn đạt tương đương: 0,5
điểm.
- Học sinh trả lời có ý nhưng diễn đạt chưa thuyết phục: 0,25 điểm.
Lưu ý: HS có cách diễn đạt tương đương vẫn cho điểm
- Học sinh trả lời không đúng hoặc không trả lời: 0,0 điểm.
Tác động của đoạn trích đến tình cảm, thái độ của bản thân đối với
gia đình (đoạn văn ngắn). Gợi ý:
- Nhận thức được tầm quan trọng của gia đình.
- Có ý thức trân trọng gia đình, yêu thương những người trong gia đình
của mình.
…
Hướng dẫn chấm:
5 1,0
- Học sinh thể hiện được tình cảm, thái độ chân thành, diễn đạt sâu sắc
qua đoạn văn ngắn: 1,0 điểm.
- Học sinh thể hiện được tình cảm, thái độ nhưng diễn đạt chưa sâu sắc:
0,75 điểm.
- Học sinh diễn đạt còn chung chung: 0,5 điểm.
- Học sinh diễn đạt còn sơ sài, không đúng đoạn văn: 0,25 điểm
- Học sinh không lí giải: 0,0 điểm.
II VIẾT 6,0
Viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 150 chữ) phân tích, đánh giá
ngắn gọn hình tượng nhân vật Tích trong đoạn trích đã cho ở phần 2,0
Đọc hiểu
a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn
Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của
0,25
đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp,
tổng-phân-hợp, móc xích hoặc song hành.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:
0,25
Phân tích, đánh giá ngắn gọn hình tượng nhân vật Tích trong đoạn trích.
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận.
Sau đây là một số gợi ý:
1
- Tích là một đứa trẻ có hoàn cảnh éo le: nhà nghèo; phải sống xa bố và
sắp sửa phải xa cả mẹ và em, chịu cảnh bị bán cho nhà khác để có tiền
cho mẹ vào Nam thăm bố.
- Tích là một đứa trẻ giàu tình cảm, có suy nghĩ sâu sắc:
+ Biết nỗi khổ tâm của mẹ, Tích đã tự nguyện để mẹ bán mình cho nhà 0,5
bà lý Ấu.
+ Cố kìm nén cảm xúc, không dám khóc vì sợ mình khóc thì mẹ sẽ càng
buồn khổ hơn.
+ Khi người mẹ có ý định thôi không bán con nữa, Tích đã gắng làm cho
mẹ hiểu rằng không phải Tích không đồng ý, mà vì sắp phải xa mẹ, xa
em, buồn quá nên không kìm nén được.
- + Trong đêm chia ly, Tích không dám ngủ vì sợ ngủ sẽ hết đêm, ngày mai
sẽ không còn được ngủ với mẹ và em nữa.
- Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế; ngôn ngữ giản dị, mộc mạc..
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh nêu được từ 3 ý: 0,5 điểm.
- Học sinh nêu được 1-2 ý: 0,25 điểm.
d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:
- Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để
triển khai vấn đề nghị luận.
- Trình bày rõ quan điểm và hệ thống các ý.
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù
0,5
hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.
Hướng dẫn chấm:
- Luận điểm rõ ràng, lập luận chặt chẽ, phân tích đầy đủ, sâu sắc: 0,5
điểm.
- Luận điểm chưa rõ ràng, phân tích chung chung, sơ sài: 0,25 điểm
đ. Diễn đạt:
Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong 0,25
đoạn văn.
e. Sáng tạo:
0,25
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
Viết một bài văn nghị luận (khoảng 500 chữ) trình bày suy nghĩ của
anh/chị về vấn đề: Giữ gìn bản sắc dân tộc trong bối cảnh hội nhập 4,0
quốc tế.
a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận xã hội. 0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:
Trình bày suy nghĩ về vấn đề: Giữ gìn bản sắc dân tộc trong bối cảnh hội 0,5
nhập quốc tế.
c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận:
- Xác định được các ý chính của bài viết.
- Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận
2 HS có thể triển khai thành nhiều ý khác nhau để làm rõ vấn đề nghị luận,
sau đây là một số gợi ý:
* Giới thiệu vấn đề nghị luận.
* Triển khai vấn đề nghị luận:
1,0
- Giải thích:
+ Bản sắc dân tộc là những yếu tố đã ổn định qua chiều dài lịch sử, tạo
nên nét đặc sắc, độc đáo của một dân tộc.
+ Hội nhập quốc tế là quá trình một quốc gia thực hiện mở cửa, giao lưu
với các nước khác trên thế giới.
- Bàn luận:
+ Hội nhập quốc tế là một nhu cầu tất yếu:
- . Hội nhập quốc tế giúp các quốc gia có thể trao đổi, hợp tác, thúc đẩy sự
phát triển của đất nước.
. Hội nhập quốc tế giúp quốc gia nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ từ các nước
khác, từ đó khắc phục được khó khăn, tăng cường tiềm lực để phát triển
đất nước.
. Đặc biệt hội nhập quốc tế giúp cho quốc gia tiếp thu các giá trị văn hóa
từ các quốc gia khác, từ đó làm phong phú và giàu có nền văn hóa của đất
nước mình.
+ Hội nhập quốc tế phải song hành với việc giữ gìn bản sắc dân tộc:
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, sự va chạm giữa các nền văn hóa là vô
cùng mạnh mẽ, khốc liệt, bởi vậy việc giữ gìn bản sắc dân tộc là vấn đề
quan trọng cần được đặt ra.
. Việc giữ gìn bản sắc dân tộc trong bối cảnh hội nhập quốc tế sẽ giúp đất
nước giữ vững được các giá trị truyền thống, duy trì sự ổn định, từ đó sáng
suốt trong quá trình tiếp thu những giá trị mới của nhân loại.
. Việc giữ gìn bản sắc dân tộc sẽ giúp đất nước thể hiện được bản lĩnh văn
hóa của mình, nhận được sự tôn trọng từ các quốc gia khác, vừa quảng bá
được nét đặc sắc, độc đáo của đất nước mình với bạn bè quốc tế.
. Việc giữ gìn bản sắc dân tộc trong bối cảnh hội nhập quốc tế còn là yếu
tố quan trọng để giúp một đất nước không bị “hòa tan”, không bị lệ thuộc
vào các nước khác.
+ Các giải pháp để giữ gìn bản sắc dân tộc trong bối cảnh hội nhập quốc
tế:
. Nhận thức được tầm quan trọng của việc giữ gìn bản sắc dân tộc trong
bối cảnh hội nhập quốc tế.
. Có chiến lược khoa học, hợp lí trong việc giữ gìn bản sắc dân tộc và hội
nhập quốc tế.
. Mỗi cá nhân cần có những hành động thiết thực để bảo vệ bản sắc dân
tộc, đồng thời có thái độ cởi mở, sáng suốt khi đón nhận những điều mới
mẻ đến từ các quốc gia khác.
- Bài học rút ra cho bản thân:
+ Hiểu được tầm quan trọng của việc giữ gìn bản sắc dân tộc cũng như xu
hướng hội nhập quốc tế.
+ Cần tự xây dựng cho mình một bản lĩnh văn hóa vừa tiên tiến, vừa đậm
đà bản sắc dân tộc.
* Khái quát vấn đề nghị luận.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh nêu được từ 4 ý trở lên : 1,0 điểm.
- Học sinh nêu được 3 ý : 0,75 điểm; 2 ý: 0,5 điểm; 1 ý: 0,25 điểm.
d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:
1,5
- Triển khai được đầy đủ các luận điểm để làm rõ yêu cầu của đề bài.
- - Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để
triển khai vấn đề nghị luận
- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng; bằng chứng tiêu biểu, phù
hợp; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lí lẽ và bằng chứng.
Hướng dẫn chấm:
- Luận điểm rõ ràng, lập luận chặt chẽ, phân tích đầy đủ, sâu sắc: 1,5
điểm.
- Luận điểm khá rõ ràng, lập luận khá chặt chẽ, phân tích tương đối đầy
đủ: 0,75 -1,25 điểm.
- Phân tích chung chung, sơ sài: 0,25 điểm – 0,5 điểm.
đ. Diễn đạt: Bảo đảm chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên
kết văn bản. 0,25
Hướng dẫn chấm: không cho điểm nếu học sinh sai quá nhiều lỗi.
e. Sáng tạo 0,5
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ,
sáng tạo, có liên hệ, kết nối…
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh đạt 2 tiêu chí trở lên: 0,5 điểm.
- Học sinh đạt 1 tiêu chí: 0,25 điểm.
Tổng điểm: I+II 10,0
Nguyễn Thị Bích Hồng
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
