Đề thi KSCL môn Ngữ văn lớp 12 năm 2022-2023 có đáp án - Sở GD&ĐT Bắc Ninh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

54
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Với "Đề thi KSCL môn Ngữ văn lớp 12 năm 2022-2023 có đáp án - Sở GD&ĐT Bắc Ninh" sau đây, các em được làm quen với cấu trúc đề thi tuyển sinh chuẩn, luyện tập với các dạng bài tập có khả năng ra trong đề thi sắp tới, nâng cao tư duy giúp các em đạt kết quả cao trong kỳ thi. Mời các em cùng tham khảo đề thi dưới đây.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề thi KSCL môn Ngữ văn lớp 12 năm 2022-2023 có đáp án - Sở GD&ĐT Bắc Ninh

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG LỚP 12 BẮC NINH NĂM HỌC 2022-2023 Môn: Ngữ văn (Đề gồm có 02 trang) Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian phát đề) I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc đoạn trích sau: ... Chúng ta nên giữ nỗi nhớ nhà như một ngụm nước mát trong chiếc bình kí ức, để dành khi khát trên chặng đường xa, thay vì đắm chìm vào nó như một kẻ nát rượu. Nỗi nhớ, kí ức đôi khi giống như một cái bẫy, nó đánh đắm chúng ta trong quá khứ, dù ngọt ngào hay đắng cay… Cô người mẫu da đen Tyra Banks, sinh ra ở California, sau đó chuyển đến Paris, từng tâm sự: “Paris là những nơi đẹp nhất trên thế giới. Chẳng may, tôi quá nhớ nhà nên không thể thưởng thức được vẻ đẹp của nó”. Khi đọc được câu này lần đầu tiên, tôi đã mỉm cười. Thật là một cách thông minh để ca ngợi quê hương mình. Nhưng lần thứ hai đọc nó, tôi nhận ra một ý nghĩa khác: đừng để nỗi hoài nhớ của riêng mình ngăn cản ta tìm hiểu thế giới và tận hưởng hiện tại. Đừng để nó ngăn cản mình lớn lên. Tôi biết rằng, một khi ta đã cảm thấy nhớ nhà, lòng ta sẽ khác. Chắc chắn như vậy, lòng ta sẽ khác. Khi chúng ta nhận ra mình nhớ là khi ta nhận ra mình đang yêu. Yêu thương một người, một gia đình, một làng quê, một thành phố hay một đất nước… … Một ngày nào đó, bạn sẽ đi xa. Và tôi mong rằng tất cả những người trẻ đều có dịp đi xa. Lên thành phố học đại học. Lập nghiệp ở tỉnh khác. Ra nước ngoài du học, định cư. Hay thường xuyên nhất, đi du lịch. Khi ấy thêm một lần nữa, hãy trả lời giùm tôi câu hỏi: “Mất bao lâu để bạn cảm thấy nhớ nhà?” (Nếu biết trăm năm là hữu hạn - Phạm Lữ Ân, NXB Hội Nhà văn, 2020, tr.24 - 25) Thực hiện các yêu cầu: Câu 1. Theo đoạn trích, điều gì sẽ xảy ra khi chúng ta nhận ra mình nhớ? Câu 2. Việc đưa vào trong văn bản lời tâm sự của người mẫu Tyra Banks có ý nghĩa gì? Câu 3. Chỉ ra và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong câu sau: Chúng ta nên giữ nỗi nhớ nhà như một ngụm nước mát trong chiếc bình kí ức, để dành khi khát trên chặng đường xa, thay vì đắm chìm vào nó như một kẻ nát rượu. Câu 4. Anh (chị) hiểu như thế nào về ý kiến của tác giả: Đừng để nỗi hoài nhớ của riêng mình ngăn cản ta tìm hiểu thế giới và tận hưởng hiện tại.
II. LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1 (2,0 điểm) Từ nội dung phần Đọc hiểu, viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về trách nhiệm của mỗi người đối với gia đình. Câu 2 (5,0 điểm) Em ơi em Hãy nhìn rất xa Vào bốn nghìn năm Đất Nước Năm tháng nào cũng người người lớp lớp Con gái, con trai bằng tuổi chúng ta Cần cù làm lụng Khi có giặc người con trai ra trận Người con gái trở về nuôi cái cùng con Ngày giặc đến nhà thì đàn bà cũng đánh Nhiều người đã trở thành anh hùng Nhiều anh hùng cả anh và em đều nhớ Nhưng em biết không Có biết bao người con gái, con trai Trong bốn nghìn lớp người giống ta lứa tuổi Họ đã sống và chết Giản dị và bình tâm Không ai nhớ mặt đặt tên Nhưng họ đã làm ra Đất Nước. (Đất Nước - Trích Trường ca Mặt đường khát vọng, Nguyễn Khoa Điềm, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2010, tr.121) Cảm nhận đoạn thơ trên. Từ đó, nhận xét về chất trữ tình - chính luận trong thơ Nguyễn Khoa Điềm. ===== Hết =====
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HƯỚNG DẪN CHẤM BẮC NINH ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG LỚP 12 NĂM HỌC 2022-2023 (Hướng dẫn chấm có 03 trang) Môn: Ngữ văn Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 3,0 1 Theo đoạn trích, khi chúng ta nhận ra mình nhớ là khi ta nhận ra mình 0,75 đang yêu. 2 Lời tâm sự của người mẫu Tyra Banks có ý nghĩa như một minh 0,75 chứng, làm rõ hơn cho luận điểm của tác giả, đồng thời giúp đoạn trích trở nên hấp dẫn hơn. 3 - Chỉ ra biện pháp tu từ so sánh: giữ nỗi nhớ nhà - một ngụm nước mát trong chiếc bình kí ức, để dành khi khát trên chặng đường xa; đắm 0,5 chìm vào nó như một kẻ nát rượu - Hiệu quả: + Làm nổi bật khả năng xoa dịu tâm hồn, cân bằng cảm xúc của nỗi 0,5 nhớ nhà, từ đó thể hiện vai trò của gia đình, quê hương đối với mỗi con người. + Tạo sự sinh động, hấp dẫn cho câu. Hướng dẫn chấm: - HS có cách diễn đạt tương đương đạt điểm tối đa. 4 Gợi ý: 0,5 - Ý kiến là lời khuyên dành cho con người trong cuộc sống ngày hôm nay dù có học tập, làm việc ở một nơi xa, hãy luôn giữ nỗi nhớ nhà trong tim, biến nỗi nhớ thành động lực để vươn xa hơn, sống trọn vẹn và ý nghĩa. Hướng dẫn chấm: - HS lí giải hợp lí, phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật đạt 0,5 điểm. - HS lí giải chưa đủ thuyết phục đạt 0,25 điểm. II LÀM VĂN 7,0 1 Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, viết một đoạn văn (khoảng 2,0 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về trách nhiệm của mỗi người đối với gia đình. a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn 0,25 HS có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng- phân- hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,25 Trách nhiệm của mỗi người đối với gia đình. c. Triển khai vấn đề nghị luận 1,0 HS có thể vận dụng các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách. Có thể trình bày theo hướng sau: - Là tập hợp những cá thể cùng chung sống, gắn bó dựa trên quan hệ tình cảm, tinh thần, hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng…, gia đình mang lại những giá trị to lớn cho mỗi người. Vì vậy, mỗi người cần ý thức được trách nhiệm của mình đối với gia đình. - Trách nhiệm với gia đình thể hiện ở nhận thức về vai trò quan trọng của gia đình với sự phát triển nhân cách, lối sống, tương lai của con
người; có thái độ yêu thương, quí trọng, bảo vệ các thành viên trong gia đình; có hành động học tập, làm việc đảm bảo đời sống tinh thần và vật chất…phát huy trách nhiệm với gia đình là tiền đề để có trách nhiệm với quê hương, đất nước góp phần xây dựng một cộng đồng xã hội ngày càng tốt đẹp. - Phê phán những người không quý trọng gia đình, ích kỉ, vô cảm, vô trách nhiệm…đối với gia đình. Lưu ý: HS có thể triển khai theo nhiều cách nhưng phải làm rõ trách nhiệm của mỗi người đối với gia đình trong cuộc sống; có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. d. Chính tả, ngữ pháp 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. Lưu ý: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo 0,25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: - HS huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân khi bàn luận; có cái nhìn riêng, mới mẻ về vấn đề; có sáng tạo trong diễn đạt, lập luận, làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh, đoạn văn giàu sức thuyết phục. - Đáp ứng được 02 yêu cầu trở lên đạt 0,25 điểm. 2 Cảm nhận đoạn thơ trong đoạn trích Đất nước - tác phẩm Trường 5,0 ca Mặt đường khát vọng - Nguyễn Khoa Điềm. Từ đó nhận xét về chất trữ tình - chính luận trong thơ Nguyễn Khoa Điềm. a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0,25 Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,5 Cảm nhận đoạn thơ trong đoạn trích Đất nước - trích trường ca Mặt đường khát vọng - Nguyễn Khoa Điềm. Từ đó nhận xét về chất trữ tình - triết luận trong thơ Nguyễn Khoa Điềm. Hướng dẫn chấm: - HS xác định đúng vấn đề nghị luận đạt 0,5 điểm. - HS xác định chưa đầy đủ vấn đề nghị luận đạt 0,25 điểm. c. Triển khai vấn đề nghị luận thành cách luận điểm HS có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng, đảm bảo yêu cầu sau: * Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Khoa Điềm, đoạn trích Đất 0,5 Nước, trường ca Mặt đường khát vọng, đoạn thơ.
* Cảm nhận nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ 2,0 - Về nội dung: Những cảm nhận của nhà thơ về vai trò của nhân dân trong dòng chảy lịch sử của Đất Nước. + Nhìn vào dòng chảy lịch sử bốn nghìn năm, nhà thơ đã chỉ ra vai trò của những con người vô danh, bình dị trong công cuộc dựng xây và bảo vệ non sông. + Đoạn thơ thể hiện niềm tự hào, biết ơn về những lớp người thầm lặng, đã thay nhau cần cù làm lụng khi hòa bình, ra trận và trở thành anh hùng khi có giặc ngoại xâm, tạo nên dòng chảy vĩnh cửu của sự sống. -> Khẳng định công lao của Nhân dân trong việc làm ra lịch sử và truyền thống của Đất Nước. - Về nghệ thuật: thể thơ tự do phóng khoáng; hình ảnh thơ giản dị, mộc mạc; giọng thơ thể hiện sự chiêm nghiệm, triết lí nhưng vẫn đậm chất trữ tình, tự sự… - Đánh giá: Đoạn thơ vừa là lời tâm tình, vừa là lời nhắn nhủ của nhà 0,5 thơ về vai trò to lớn của Nhân dân: chính những đóng góp nhỏ bé của mỗi con người đã làm nên sự lớn lao, vĩ đại của Đất Nước, và chính những cuộc đời ngắn ngủi, hữu hạn của mỗi con người đã làm nên sự trường tồn của Đất Nước muôn đời. Hướng dẫn chấm: Phân tích đầy đủ, sâu sắc (2,5 điểm); phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu (1,5 điểm - 2,0 điểm); phân tích chung chung, chưa rõ các ý (1,0 điểm); phân tích sơ lược, không rõ các ý (0,25 điểm - 0,5 điểm). * Nhận xét về chất trữ tình - chính luận trong thơ Nguyễn Khoa Điềm 0,5 - Yếu tố trữ tình và chính luận hòa hợp với nhau một cách chặt chẽ và xuyên suốt, xuất phát từ vốn kiến thức sâu rộng của nhà thơ về bề dày văn hóa và lịch sử của dân tộc. - Chất trữ tình - chính luận không chỉ được thể hiện trong những câu thơ bộc lộ trực tiếp tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình mà còn thấm sâu trong cách nhìn, thái độ trân trọng, yêu quý với mỗi hình ảnh về Đất Nước. - Nhờ suy tưởng, nhà thơ đã phát hiện được nhiều ý nghĩa mới mẻ, sâu xa từ những điều quen thuộc, từ đó thức tỉnh tinh thần dân tộc của thế hệ trẻ miền Nam. Hướng dẫn chấm: HS đánh giá được mỗi ý đạt 0,25 điểm. d. Chính tả, ngữ pháp 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm mắc từ 05 lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo 0,5 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Hướng dẫn chấm: HS biết vận dụng lí luận văn học trong quá trình phân tích, đánh giá; biết so sánh, mở rộng để làm nổi bật nội dung và nghệ thuật đoạn trích; biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc. - Đáp ứng được 02 yêu cầu trở lên đạt 0,5 điểm. - Đáp ứng được 01 yêu cầu đạt 0,25 điểm. TỔNG ĐIỂM 10,0