Đổi mới công tác công đoàn - Tầm nhìn mới từ công tác xã hội & phát triển cộng đồng tại trường Đại học Thăng Long

K y u công trình khoa h c 2015 - Ph n II<br /> <br /> ĐỔI MỚI CÔNG TÁC CÔNG ĐOÀN - TẦM NHÌN MỚI TỪ<br /> CÔNG TÁC XÃ HỘI & PHÁT TRIỂN CỘNG ĐỒNG TẠI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG<br /> PGS.TS. Nguyễn Minh Xuân<br /> Phòng SĐH & QLKH, Trường Đại học Thăng Long<br /> Tóm tắt: Công tác công đoàn là hoạt động đoàn thể rất quan trọng trong các cơ quan<br /> hành chính, không riêng gì doanh nghiệp. Trong bối cảnh chung của xã hội có nhiều mặt của<br /> hoạt động này đã thay đổi và cần có sự nắm bắt định hướng hoạt động đó để nâng cao hiệu<br /> quả hoạt động trong điều kiện mới. Bài báo phân tích dựa trên các nghiên cứu gần đây với<br /> logic khoa học nhằm thay đổi nhận thức và hành động để có thể thể hiện đúng đắn nhất vị trí<br /> thích hợp cho hoạt động công đoàn hiện nay.<br /> 1. Đặt vấn đề:<br /> Công tác xã hội được hiểu theo nghĩa nào đó là các hoạt động “chữa bệnh” cho xã hội.<br /> Tuy nhiên với sự đa dạng của cuộc sống hiện tại thì “bệnh” thiếu hiểu biết về chính hoạt động<br /> của mình trong khi xã hội không ngừng phát triển là điều dễ xảy ra. Cần có cách nhìn nhận và<br /> chuyển biến tích cực để chuyển hoạt động của công tác Công đoàn phù hợp với chức năng,<br /> nhiệm vụ đang có sự thay đổi tích cực, rộng lớn cả bề rộng và chiều sâu. Để từ đó người lao<br /> động thêm hiểu biết và phát huy trí tuệ, sức lực cho hoạt động mang tầm xã hội và phát triển<br /> cộng đồng, cũng chính là ta chữa được cái bệnh bàng quan, thiếu hiểu biết về chính chúng ta<br /> và khi đó hoạt động mang dấu ấn không còn riêng ta nữa.<br /> 2. Đổi mới công tác công đoàn trong điều kiện mới<br /> Căn cứ Điều lệ Đảng; Luật Công đoàn Việt Nam; Căn cứ Luật Giáo dục, Luật Bảo vệ<br /> sức khỏe nhân dân và các quy định của Nhà nước về trường học, bệnh viện ngoài công lập.<br /> Căn cứ điều 5, điều 8 Quy định số 163 của Ban Bí Thư TW về Chức năng nhiệm vụ của đảng<br /> bộ, chi bộ cơ sở trong trường học ngoài công lập. Theo sự thống nhất với Ban lãnh đạo nhà<br /> trường (điều 7, quy chế 163 BBT năm 2006), đã có đề xuất với BCH Công đoàn mở rộng<br /> trường ĐHTL một số vấn đề về “Đổi mới công tác Công đoàn trong tình hình mới tại trường<br /> ĐHTL”. Bao gồm một số nội dung sau:<br /> 2.1. Đổi mới hệ thống lý luận (*).<br /> Công tác Công Đoàn (CĐ) là hoạt động rất quan trọng của Tổ chức quần chúng trong<br /> công cuộc thực hiện nhiệm vụ chính trị của các đơn vị theo sứ mạng và bảo đảm hoạt động<br /> kinh tế, dân chủ ở cơ sở trong hệ thống hiến pháp, pháp luật của nước cộng hòa XHCN Việt<br /> Nam.<br /> Tuy nhiên công tác này theo thời gian và theo từng chủ thể cơ quan đơn vị đã có nhiều<br /> thay đổi về mặt lý luận trong những năm gần đây.<br /> Một trong các vấn đề thay đổi đó là sự thay đổi về hệ thống các giá trị.<br /> a. Giá trị vật chất (GTVC):<br /> Trong GTVC thì công đoàn hệ thống TBCN và XHCN cũng có khác nhau<br /> nhất định và biến đổi theo thời gian.<br /> Trư ng Đ i h c Thăng Long<br /> <br /> 373<br /> <br /> K y u công trình khoa h c 2015 - Ph n II<br /> <br /> Nếu nói Công Đoàn là tổ chức đấu tranh và bảo vệ quyền lợi vật chất của người lao<br /> động thì có thể nói đây là sứ mệnh đầu tiên và xuyên suốt trong quá trình hoạt động của các tổ<br /> chức CĐ.<br /> Tuy nhiên nếu coi các giá trị vật chất của các cá nhân người lao động trong một tập thể<br /> cơ quan đơn vị nào đó là ổn định và không hề bị nguy hại trong một giai đoạn nhất định thì<br /> giá trị vật chất của các công đoàn viên (CĐV) lại có thể thay đổi theo sự đóng góp nhiều hay<br /> ít với hoạt động của Tổ chức CĐ đó. Điều này là lẽ đương nhiên vì chính đội ngũ lãnh đạo<br /> chủ chốt đó đã làm cho cỗ máy đó mạnh mẽ và hoạt động đúng chức năng của mình, và họ<br /> xứng đáng với sự lao tâm khổ tứ đó. GTVC này được hưởng tùy theo phúc lợi của mỗi đơn vị<br /> có được tùy theo và thông qua hoạt động theo sứ mạng và hoạt động kinh tế của cơ quan đơn<br /> vị họ.<br /> Tuy nhiên ở trường ĐHTL: GTVC còn thể hiện ở các hoạt động thu được từ sự quan<br /> tâm của lãnh đạo, các cơ quan đơn vị đến đời sống người lao động - các CĐV: Chăm sóc sức<br /> khỏe (các hoạt động thể theo, bơi lộ, Gymnastic, khí công, dịch vụ cung cấp sữa Mộc Châu,<br /> tỏi điều dưỡng).. vì sức khỏe cộng đồng. Chăm sóc vật chất làm cho người lao động hồi phục<br /> sức lao động một cách khoa học và có sức khỏe bền vững, làm cho họ gắn bó với cơ sở, cơ<br /> quan dài lâu và yêu nghề.<br /> Trong GTVC thì về cơ bản không có sự khác biệt của CĐV và các lãnh đạo CĐ của<br /> họ, có chăng là ở một hệ số nhỏ bồi hoàn sức lao động của các cán bộ BCH CĐ và Tổ trường<br /> CĐ cơ sở - thể hiện sự công bằng nào đó, và vì họ xứng đáng.<br /> b. Giá trị tinh thần (GTTT)<br /> Có thể nói GTTT thể hiện ở nhiều mặt và trong GTTT thì công đoàn hệ thống<br /> TBCN và XHCN có khác nhau nhiều về quan điểm và cách thể hiện.<br /> Ở XHCN thì người ta ưu tiên và cho các CĐV một thân phận (được học hành, được<br /> thăng tiến, không bị coi thường và không bị bóc lột..).<br /> Ở TBCN thì người ta cho các CĐV một ý tưởng về sự tự do, bình đẳng (có thể còn ở<br /> hình thức nào đó). Quan trọng là ở đó cái chữ “tôi” trong con người họ hình như được “lớn<br /> hơn”. Và họ cảm thấy an bài với chữ “tôi” đó.<br /> Ở trường ĐHTL GTTT thể hiện người lao động được sống và cư xử trong không khí<br /> nhân văn tôn trọng lẫn nhau về chính trị, vị thế chuyên môn và kinh tế.., không chỉ ở các<br /> công việc chăm sóc trẻ nhỏ, hiếu, hỉ, ốm đau như trước đây thường chỉ có vậy.<br /> GTTT thể hiện ở trường ĐHTL còn thể hiện ở nét “Văn hóa Thăng Long” đó là nét<br /> văn hóa của sự chân thật: học thật, thi thật, quản lý thật giúp cho bảo đảm:<br /> “Chính trị ổn định,<br /> Quản lý tập trung,<br /> Tư duy sáng tạo,<br /> Đoàn kết dân chủ,<br /> Phát triển bền vững”<br /> <br /> Trư ng Đ i h c Thăng Long<br /> <br /> 374<br /> <br /> K y u công trình khoa h c 2015 - Ph n II<br /> <br /> Tuy nhiên, trong GTTT hiện nay cũng có thể chú ý thêm một số hình thức khen<br /> thưởng có tặng phẩm với những cá nhân có thành tích thực sự và đóng góp thực sự tiêu biểu<br /> của các CĐV và cán bộ CĐ. Đôi khi có những đóng góp to lớn vào sự nghiệp của Nhà trường<br /> lại nằm bên trong những con người rất khiêm nhường. Nhiệm vụ của chúng ta là làm cho họ<br /> lộ diện để làm rõ thêm sức mạnh của nhà trường và vì họ xứng đáng.<br /> 2. 2. Đổi mới hoạt động thực tiễn.<br /> Khi chúng ta thống nhất nhìn nhận hệ thống các giá trị đó thì tự chúng ta cũng<br /> thấy được con đường tất yếu để phát triển Đại học Thăng Long đó là đổi mới hoạt<br /> động thực tiễn. Việc đổi mới đó là:<br /> a. Đổi mới tư duy đội ngũ cán bộ CĐ:<br /> Trong đổi mới này chúng ta yêu cầu những cán bộ công đoàn năng nổ, nhiệt<br /> tình, có tầm nhìn mới về hệ thống các giá trị đã thay đổi nhiều so với hàng chục năm<br /> về trước tại ĐHTL. Những cán bộ CĐ đó phải có tư duy sáng tạo trên cơ sở tầm nhìn<br /> mới, có ý thức trách nhiệm với nhiệm vụ được giao và chính với lời hứa của mình khi<br /> nhận nhiệm vụ này.<br /> Với những người cán bộ CĐ không có tư duy và cách thể hiện tư duy đó, thiết<br /> nghĩ chúng ta cũng nên suy nghĩ và cho họ một con đường thích hợp phù hợp với<br /> năng lực tư duy và hoàn cảnh của họ.<br /> b. Đổi mới cơ cấu và hình thức hoạt động của tổ chức công đoàn.<br /> Như ta đã nêu ở trên, hình thức và nội dung hoạt động của công đoàn nhà<br /> trường đã thay đổi rất nhiều, như sức thanh niên vạm vỡ 27 tuổi của ĐHTL, không<br /> còn phù hợp với cái áo chật chội của các nội dung CĐ nhỏ hẹp ở tuổi đôi mươi ngày<br /> trước (ví dụ bây giờ ta có ngoài hệ thống sân tập, bể bơi liên kết thì tầng 3 và tầng 9<br /> là khu điều dưỡng cao cấp, khu tập GYM, khu khách sạn hiện đại..). Và thậm chí cơ<br /> cấu hoạt động chuyên môn sau 27 năm thay đổi đồng bộ với hệ thống CSVC giảng<br /> dạy.<br /> Do vậy về mặt tổ chức cần có các ban bệ phù hợp, với các cán bộ có năng lực<br /> mạnh về các mảng hoạt động rất thiết thực đó của công tác CĐ những năm 20152020.<br /> Vấn đề là phân chia lĩnh vực hoạt động một cách khoa học và có kế hoạch sâu<br /> sát, tỷ mỷ cho các ý tưởng, với sự phân công phân nhiệm chu đáo đến từng người của<br /> bộ máy điều hành thì ta đã thành công được 80-90%.<br /> Phần còn lại là sự kết nối và các yếu tố khách quan.<br /> Nhà trường đang mong muốn và có quyết tâm trong hai nét chủ đạo đổi mới<br /> hệ thống giá trị và đổi mới hoạt động thực tiễn của công tác công đoàn.<br /> Hy vọng chúng ta sẽ trao đổi bàn bạc thấu đáo và tìm ra các giải pháp hữu<br /> hiệu để đưa sự nghiệp đổi mới này vào cuộc sống, đó chính là “đổi mới chính mình”.<br /> Chúng ta không than phiền về những gì đã qua, điều kiện chúng ta lúc đó là vậy.<br /> Song khi ta đã hiểu và thống nhất đổi mới thì chúng ta có sức mạnh.<br /> Đó chính là nguồn lực mới phát triển ĐHTL<br /> Trư ng Đ i h c Thăng Long<br /> <br /> 375<br /> <br /> K y u công trình khoa h c 2015 - Ph n II<br /> <br /> 3. Kết luận<br /> Các thực tế nghiên cứu cho thấy, cùng với sự mở cửa đổi mới đại học, nằm<br /> trong tiến trình nhất thể hóa các hoạt động nội hàm của công tác Công đoàn, thì sự<br /> chuẩn bị đầy đủ về mặt tư duy, kinh nghiệm là bước đi để cải thiện công tác Công<br /> đoàn trong tình hình mới là rất cần thiết. Để làm được điều này trước tiên cần có cách<br /> nhìn tổng thể nhận diện sự khác và giống nhau của các mặt hoạt động công tác Công<br /> đoàn trong các thời kỳ từ trước đến nay, đặc biệt trong bối cảnh mới. Từ sự nhận diện<br /> về một xã hội mới với các điều kiện cơ quan xi nghiệp, trường học khác nhau, cách<br /> nghĩ và làm khác nhau sẽ cho ta các lý do để xây dựng công tác Công đoàn cùng các<br /> giải pháp phù hợp với những nét mới đó.<br /> Bài báo đóng góp một cách nhìn từ góc độ các nhà quản lý, các nhà khoa học<br /> xã hội, từ đó xác định các nguyên nhân tồn tại và điều kiện cần thiết để thực hiện các<br /> cải cách trong nội bộ các lĩnh vực như phòng, ban, khoa và bộ môn chuyên môn, phát<br /> huy thế mạnh của liên kết các hoạt động vì sự phát triển bền vững cộng đồng Trường<br /> Đại học Thăng Long.<br /> 4. Tài liệu tham khảo<br /> [1]. Quy định số 163 của Ban Bí thư Trung ương<br /> Điều 1. Khoản 3. Bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của các thành viên trong đơn vị;<br /> Điều 5. Lãnh đạo các đoàn thể nhân dân<br /> 1. Lãnh đạo xây dựng các đoàn thể nhân dân, thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ và<br /> điều lệ của mỗi đoàn thể; giáo dục, động viên đoàn viên, hội viên đẩy mạnh các phong trào<br /> thi đua thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ được giao.<br /> 2- Lãnh đạo ban chấp hành công đoàn chủ động phối hợp với chủ tịch hội đồng quản<br /> trị, hiệu trưởng, giám đốc giải quyết các vấn đề phát sinh giữa người lao động và người sử<br /> dụng lao động phù hợp với pháp luật hiện hành, hợp đồng và thoả ước lao động đã ký kết;<br /> chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của các thành viên trong đơn vị.<br /> INOVATION OF ACTION OF UNIT WORK - THE NEW VEWS OF SOCIAL<br /> WORK AND COMMUNITY DEVELOPMENT IN THĂNG LONG UNIVERSITY<br /> Dr. CSc. Nguyen Minh Xuan<br /> Department of Post Graduate &<br /> Science Research Management of TLU<br /> Abstract: Unit Work (UW) is important public action in administrative unit, not only<br /> company but also administration office. In this times of social condition many actions of UW<br /> are changed and we have needs to format the new of action recpect to up the more efficient of<br /> action in the new total social condition. The paper takes about analities to some of recent<br /> researchs, wich are based on science logic need to change ideologies and actions to appear<br /> our correctional position for new action of UW.<br /> <br /> Trư ng Đ i h c Thăng Long<br /> <br /> 376<br /> <br />