Giá trị dự báo tử vong của bảng điểm APACHE II, SOFA và PSS ở bệnh nhân ngộ độc cấp methanol

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngộ độc methanol thường nặng, tỷ lệ tử vong cao.Bài viết đánh giá giá trị dự báo tử vong của các bảng điểm APACHE II, SOFA và PSS ở bệnh nhân ngộ độc cấp methanol. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả hồi cứu và tiến cứu trên 107 bệnh nhân ngộ độc cấp methanol điều trị tại Trung tâm chống độc (TTCĐ) bệnh viện Bạch Mai từ 01/2016 đến 07/2019.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giá trị dự báo tử vong của bảng điểm APACHE II, SOFA và PSS ở bệnh nhân ngộ độc cấp methanol

vietnam medical journal n01 - OCTOBER - 2019 survey on patient safety culture, BMC Health phố Hồ Chí Minh, Sở Khoa học và Công nghệ Services Researchvolume 10, Article number: TPHCM, Đề tài Khoa học cấp Thành phố. 199 (2010). 8. Ngô Thị Ngọc Trinh và cộng sự (2018) "Thực 5. Lương Ngọc Khuê và các cộng sự (2014), Tài trạng và một số yếu tố ảnh hưởng tới nhận thức, liệu đào tạo liên tục an toàn người bệnh, Nhà xuất thái độ, thực hành về văn hóa an toàn người bệnh bản Y học, Hà Nội. của nhân viên Y tế tại Trung tâm Y tế huyện Lai 6. Tăng Chí Thượng (2012), "Khảo sát văn hóa an Vung - tỉnh Đồng Tháp", Tạp chí Khoa học Nghiên toàn người bệnh tại BV Nhi đồng 1". Tạp chí Y học cứu Sức khỏe và Phát triển, Đại học Y tế Công Thành phố Hồ Chí Minh, 18 (4(2014)), pg. 8-17. cộng Hà Nội, tập 2 (03), tr. 47- 55. 7. Tăng Chí Thượng (2016), Khảo sát thực trạng văn hóa an toàn người bệnh tại các BVtrong Thành GIÁ TRỊ DỰ BÁO TỬ VONG CỦA BẢNG ĐIỂM APACHE II, SOFA, VÀ PSS Ở BỆNH NHÂN NGỘ ĐỘC CẤP METHANOL Lưu Thị Liên1, Đặng Thị Xuân2, Hà Trần Hưng1,2 TÓM TẮT patients with methanol poisoning. Subjects and Methods: A prospective and retrospective 44 Ngộ độc methanol thường nặng, tỷ lệ tử vong cao. observational study included 107 methanol poisoned Mục tiêu: đánh giá giá trị dự báo tử vong của các patients treated at Poison Control Center (PCC) of bảng điểm APACHE II, SOFA và PSS ở bệnh nhân ngộ Bach Mai Hospital from January 2016 to July 2019. độc cấp methanol. Đối tượng và phương pháp: Results: The study patients were mainly in the age Nghiên cứu mô tả hồi cứu và tiến cứu trên 107 bệnh group of 40-59 (65.4%) and mainly male (97.2%). nhân ngộ độc cấp methanol điều trị tại Trung tâm The majority of methanol poisoned patients had PSS chống độc (TTCĐ) bệnh viện Bạch Mai từ 01/2016 đến scores on admision of severity (65.4%) and moderate 07/2019. Kết quả: Bệnh nhân chủ yếu ở nhóm tuổi (19.6%). However, PSS scores were not significantly 40-59 (65,4%) và chủ yếu là nam giới (97,2%). Đa số related to mortality. The SOFA and APACHE II scores BN ngộ độc có điểm PSS khi vào viện mức độ nặng were significantly different (p
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 483 - THÁNG 10 - SỐ 1 - 2019 có 16 ca. Nghiên cứu của Phạm Như Quỳnh từ giới, dân tộc, địa chỉ, nghề nghiệp 2016 đến 2017 có 37 ca ngộ độc methanol, tỉ lệ - Khai thác tiền sử: Tiền sử nghiện rượu, tử vong lên đến 35,2%, di chứng là 37,8% [4]. bệnh lý xơ gan, suy tim, tăng huyết áp, đái tháo Ngộ độc methanol thường nặng, mặc dù hiện đường, trầm cảm… nay có các biện pháp điều trị như lọc máu, dùng - Khai thác bệnh sử: thuốc giải độc đặc hiệu nhưng tỷ lệ tử vong còn + Lý do vào viện. rất cao. Xác định yếu tố tiên lượng tỷ lệ tử vong + Hoàn cảnh xảy ra ngộ độc: tự tử, uống có vai trò quan trọng trong điều trị, nhưng vẫn là nhầm, lạm dụng. một thách thức cho các bác sĩ cấp cứu, hồi sức + Loại đồ uống gây ngộ độc: Rượu chứa chống độc. Trên thế giới cũng có một số nghiên methanol, cồn chứa methanol cứu về các yếu tố tiên lượng tử vong bệnh nhân + Thời gian từ khi ngộ độc đến khi vào viện: ngộ độc methanol, tuy nhiên kết quả còn chưa + Xử trí trước vào viện: Có hay không. thống nhất. Ở Việt Nam còn thiếu nghiên cứu + Chẩn đoán và xử trí tuyến dưới. tiên lượng tử vong do ngộ độc cấp methanol, do - Triệu chứng lâm sàng khi vào viện: triệu vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu này nhằm chứng về thần kinh- thị giác: nhìn mờ, mất thị mục tiêu đánh giá giá trị dự báo tử vong của các lực, đau đầu, đồng tử giãn, PXAS, hôn mê, co bảng điểm APACHE II, SOFA và PSS ở bệnh giật.; triệu chứng hô hấp, tim mạch: mạch, nhân ngộ độc cấp methanol tại Trung tâm chống huyết áp, nhịp thở, SPO2, nước tiểu… độc (TTCĐ) bệnh viện Bạch Mai. - Điểm PSS, APACHE II, SOFA… II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Kết quả điều trị: khỏi, di chứng, tử vong. 2.1. Đối tượng nghiên cứu: Bệnh nhân 2.3. Xử lí số liệu. Sử dụng phần mềm SPSS được chẩn đoán ngộ độc cấp methanol điều trị 20.0, tính tỉ lệ phần trăm, giá trị trung bình, độ tại TTCĐ bệnh viện Bạch Mai từ tháng 01/2016 lệch chuẩn, trung vị, giá trị nhỏ nhất, lớn nhất, đến tháng 07/2019. so sánh trung bình bằng t-test, so sánh tỷ lệ % Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân bằng test χ2 hoặc Fisher exact test. Phân tích hồi + Bệnh sử có uống rượu hoặc hóa chất nghi qui logistic đơn biến tính tỉ số OR và khoảng tin ngờ có methanol. cậy 95%. Vẽ diện tích dưới đường cong ROC của + Tìm thấy methanol trong máu. các bảng điểm SOFA, APACHE II. Tiêu chuẩn loại trừ III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU - Ngộ độc phối hợp với chất khác (ngoài Trong thời gian từ 01/2016 –07/2019, có 107 ethanol): thuốc ngủ, hóa chất bảo vệ thực vật… BN đủ tiêu chuẩn chọn vào nghiên cứu. Bệnh - Tiền sử bệnh có di chứng thần kinh trung nhân chủ yếu ở nhóm tuổi 40-59 tuổi (65,4%) ương và di chứng thần kinh thị giác từ trước và chủ yếu là nam giới (104 BN-97,2%). 2.2. Phương pháp nghiên cứu Điểm PSS: Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả hồi cứu và tiến cứu Các phương tiện nghiên cứu - Định lượng methanol và ethanol trong máu bằng phương pháp sắc kí khí tại viện Giám định pháp Y, khoa Hóa Pháp. - Máy xét nghiệm huyết học, đông máu tại khoa Huyết học, máy xét nghiệm sinh hóa tại khoa Sinh hóa, bệnh viện Bạch Mai. - Máy xét nghiệm khí máu GEM Primer 3000 tại TTCĐ bệnh viện Bạch Mai. - Máy chụp CT Scanner Somatom Spirit Siemen, máy chụp MRI Magnetom Avanto Siemens tại Trung tâm chẩn đoán hình ảnh bệnh Biểu đồ 1. Điểm PSS khi vào viện viện Bạch Mai. Nhận xét: Đa số BN ngộ độc có điểm PSS Tiến hành nghiên cứu: bệnh nhân đủ tiêu mức độ nặng: 70BN (65,4%) và mức độ trung chuẩn lựa chọn được tiến hành thu thập số liệu: bình có 21BN (19,6%). - Các thông tin hành chính: Họ và tên, tuổi, 173
vietnam medical journal n01 - OCTOBER - 2019 Bảng 1. Điểm PSS khi vào viện của 2 nhóm sống và tử vong Nhóm Sống (n=63) Tử vong (n=44) Tổng (n=107) p Mức độ n % n % n % Nhẹ 16 25,4 0 0 16 15 Trung bình 21 33,3 0 0 21 19,6 Nặng 26 41,3 44 100 70 65,4 0,001 Tử vong 0 0 0 0 0 0 Nhận xét: Có sự khác biệt về độ nặng bằng đánh giá điểm PSS giữa 2 nhóm BN ngộ độc methanol tử vong và nhóm sống (p
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 483 - THÁNG 10 - SỐ 1 - 2019 V. KẾT LUẬN 3. Zakharov S, Pelclova D, Urban P, et al. (2014). Czech mass methanol outbreak 2012: Nghiên cứu cho thấy giá trị dự báo tử vong epidemiology, challenges and clinical features. Clin của các bảng điểm APACHE II, SOFA ở bệnh Toxicol, 52(10), 1013-24. nhân ngộ độc cấp methanol tại Trung tâm chống 4. Phạm Như Quỳnh, Lê Đình Tùng, Hà Trần Hưng. (2017). Hiệu quả của thẩm tách máu kéo độc bệnh viện Bạch Mai, trong đó điểm SOFA có dài trong điều trị bệnh nhân ngộ độc cấp methanol. diện tích dưới đường cong tốt nhất 0,97, điểm Tạp chí Sinh lý học Việt Nam, 21(3), 13-20. cắt tách biệt giữa sống và tử vong là 8 (với độ 5. Hà Thế Linh, Nguyễn Vân Anh, Hà Trần Hưng nhạy 93,5 % và độ đặc hiệu 93,4%). Điểm PSS (2018), Nghiên cứu áp dụng phác đồ điều trị giải độc ethanol đường uống trong ngộ độc cấp không dự đoán được kết cục tử vong ở bệnh methanol tại Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch nhân ngộ độc cấp methanol. Mai, Luận văn thạc sĩ, Đại học Y Hà Nội. 6. Zakharov S , Kurcova I, Navratil T, et al TÀI LIỆU THAM KHẢO (2015). Is the measurement of serum formate 1. WHO (2014). Methanol posioning outbreaks. july concentration useful in the diagnostics of acute 2014. methanol poisoning? A prospective study of 38 2. Hovda KE, Hunderi OH, Tafjord AB, et al patients. Basic Clin Pharmacol Toxicol, 16(5), 445-51. (2005). Methanol outbreak in Norway 2002-2004: 7. Wedge MK, Natarajan S, Johanson C, et al epidemiology, clinical features and prognostic (2012). The safety of ethanol infusions for the signs. J Intern Med, 258(2), 181-90. treatment of methanol or ethylene glycol intoxication: an observational study. CJEM 14(5), 283-9. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, HÌNH ẢNH CẮT LỚP VI TÍNH VÀ GIẢI PHẪU BỆNH U NANG TỤY LÀNH TÍNH Lê Tiến Thành1, Phạm Hoàng Hà2 TÓM TẮT 45 SUMMARY U nang tụy lành tính là bệnh lý ít gặp, thường ít CLINICAL CHARACTERISTICS, CTSCANER được phát hiện sớm do các triệu chứng lâm sàng IMAGES AND BENIGN PANCREATIC ANATOMY không điển hình. Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng, Benign pancreatic cysts are a rare condition, often hình ảnh cắt lớp vi tính và đặc điểm giải phẫu bệnh u less detected early due to atypical clinical symptoms. nang tụy lành tính tại bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức. Objectives: To describe clinical features, computerized Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Quan sát tomography images and anatomical characteristics of mô tả loạt bệnh, hồi cứu trên 40 bệnh nhân u nang benign pancreatic cyst disease at Viet Duc Friendship tụy lành tính được điều trị phẫu thuật tại bệnh viện Hospital. Subjects and research methods: Observing Hữu nghị Việt Đức từ 1/1/2013 đến 31/12/2017. Kết and describing a series of diseases, retrospective on 40 quả: chủ yếu gặp ở nữ giới (82,5%), trong nhóm từ patients with benign pancreatic cysts undergoing 41-60 tuổi (55%), triệu chứng thường gặp nhất là đau surgical treatment at Viet Duc Friendship Hospital from bụng (70%). Hình ảnh chụp cắt lớp vi tính cho thấy vị January 1, 2013 to December 31, 2017. Results: trí u nang tụy lành tính thường gặp nhất là ở đuôi tụy mostly encountered in women (82.5%), in the age 35,2%, có ranh giới rõ 89,2% và thành u nang mỏng group of 41-60 years (55%), the most common 89,2%. Về đặc điểm giải phẫu đại thể bệnh u nang symptom is abdominal pain (70%). Computed tụy lành tính ít dính với tổ chức xung quanh, tính chất tomography images show that the most common dịch chủ yếu là dịch trong 52,5%, kết quả vi thể u location of benign pancreatic cyst is 35.2% at the tail of nang thanh dịch (Cystadenome sereous) và u nang the pancreas, with a clear boundary of 89.2% and a nhầy (Cystadenome mucineux) chiếm tỷ lệ như nhau thin wall of 89.2%. Regarding the general anatomical đều là 50%. Kết luận: Triệu chứng lâm sàng của đối characteristics of benign pancreatic cysts that are less tượng nghiên cứu đa dạng, hình ảnh cắt lớp vi tính associated with the surrounding organization, the fluid thấy ranh giới rõ, thành u nang mỏng. Vi thể hay gặp nature is mainly clear in 52.5%, resulting in the u nang thanh dịch và u nang nhầy. microcapsules of cystadenome sereous and mucous Từ khóa: lâm sàng, CT scan, u nang tụy, tụy, giải cysts. (Cystadenome mucineux) account for the same phẫu bệnh u nang tụy. percentage of 50%. Conclusion: Clinical symptoms of research subjects are diverse, computerized tomography shows clear boundaries, thin cysts. Microscopic antomy 1Bệnh viện đa khoa tỉnh Tuyên Quang serous cystadenoma and mucinous cystadenoma 2Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức Key words: clinical, CT scan, pancreatic cyst, Chịu trách nhiệm chính: Phạm Hoàng Hà pancreas, pancreatic anatomy. Email: hadrvd@yahoo.com Ngày nhận bài: 9.7.2019 I. ĐẶT VẤN ĐỀ Ngày phản biện khoa học: 11.9.2019 Nang tụy là tập hợp chất dịch ở phần đầu, Ngày duyệt bài: 18.9.2019 175