Giải thích bình luận câu nói của Nam Cao trong Đời thừa “Văn chương không cần đến những người thợ khéo tay…”

Đề  bài: Giải thích bình luận câu nói của Nam Cao trong Đời thừa “Văn chương <br /> không cần đến những người thợ khéo tay…”<br /> Bài làm<br /> Sự nghiệp sáng tác của Nam Cao tuy chỉ trên dưới mười năm nhưng nhà văn đã để lại cho <br /> đời những tác phẩm văn chương có giá trị lâu dài. Suốt thời gian cầm bút, Nam Cao luôn  <br /> suy tư, trăn trở để tìm cho mình một hướng đi đúng đắn, nhằm đạt được những sáng tạo <br /> nghệ thuật đích thực.<br /> Giữa lúc trên văn đàn nảy sinh nhiều khuynh hướng nghệ thuật khác nhau, thậm chí đối <br /> lập nhau, Nam Cao đã bày tỏ quan điểm một cách lặng lẽ nhưng quyết liệt trong một số <br /> truyện ngắn của mình.<br /> Theo ông, nghệ  thuật phải nói lên sự  thực, không được thi vị  hóa cuộc sống, đừng làm  <br /> ánh trăng lừa dối trên nỗi khổ đau của con người (Trăng sáng) và khẳng định: Văn chương  <br /> không cần  đến những người thợ  khéo tay, làm theo một vài kiểu mẫu  đưa cho. Văn <br /> chương chỉ  dung nạp những người biết đào sâu, biết tìm tòi, khơi những nguồn chưa ai  <br /> khơi và sáng tạo những cái gì chưa có (Đời thừa).<br /> Nam Cao cũng đã từng thử  tài trong nhiều thể  loại và phong cách khác nhau. Thời gian <br /> đầu, ông có chịu  ảnh hưởng của thơ văn lãng mạn, loại dễ  dãi, thời thượng không mấy <br /> giá trị. Sau đó, ông nhanh chóng hiểu ra rằng thứ văn chương ấy chỉ là phù phiếm, không  <br /> dính dáng gì tới đời sống của muôn kiếp người đang rên xiết, khổ đau vì đói rét và nô lệ. <br /> Nó giống như ánh trăng xanh huyền ảo đang tỏa mộng xuống trần gian, vô cùng quyến rũ <br /> nhưng chính cái vẻ  đẹp thơ  mộng  ấy lại chứa đựng sự  lừa dối bởi nó làm đẹp đến cả <br /> những cảnh thật ra chỉ tầm thường, xấu xa.<br /> Nhà văn cho rằng nghệ thuật chân chính phải chứa đựng sự thực, vì vậy, nó có thể chỉ là  <br /> những tiếng đau khổ  kia thoát ra từ  những kiếp lầm than. Quan điểm này có tính hiện  <br /> thực và nhân đạo sâu sắc. Nam Cao từ bỏ khuynh hướng văn chương lãng mạn thơ mộng <br /> chính là từ bỏ con đường thoát li ích kỉ. Lựa chọn con đường nghệ thuật hiện thực là tìm  <br /> về  chỗ đứng của mình ở phía quần chúng lao khổ, là tự  vượt lên mình để  vươn tới một  <br /> nghệ thuật chân chính.<br /> Muốn trở  thành nhà văn cần phải có hai yếu tố: cái tâm và cái tài. Cái Tâm là cội nguồn <br /> của mọi giá trị  trên đời. Nói như  đại thi hào Nguyễn Du: Chữ  tâm kia mới bằng ba chữ <br /> tài. Tác phẩm văn chương là đứa con tinh thần, là tâm huyết nhà văn nên nhà văn phải hết <br /> sức, hết lòng với nó. Văn chương không chấp nhận những nhà văn có trái tim lạnh lùng,  <br /> vô cảm trước đời sống, không biết rung động trước niềm vui, nỗi đau của con người, dù <br /> anh ta có khéo tay đến mức nào. Bởi lẽ  văn chương không đơn thuần là trò chơi chữ <br /> nghĩa. Cao hơn thế, tác phẩm là nơi nhà văn gửi gắm tư  tưởng, tình cảm của mình đối  <br /> với con người và cuộc sống. Vì vậy, văn chương chỉ dung nạp những ai biết đào sâu, biết <br /> tìm tòi, khơi những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo những cái gì chưa có. Nam Cao khẳng <br /> định nghệ  thuật là sự  sáng tạo đích thực. Một tác phẩm phải mang sắc thái, phong cách  <br /> của riêng nhà văn sinh ra nó chứ  không phải của một ai khác. Văn chương tối kị sự đơn <br /> điệu, công thức và sáo mòn bởi những điều đó sẽ gây ra cho người đọc cảm giác tẻ nhạt,  <br /> nhàm chán. Nhà văn là người sáng tạo ra cái đẹp nên phải luôn luôn đào sâu suy nghĩ  <br /> trước cuộc sống muôn màu muôn vẻ  để  phát hiện ra sự phong phú, đa dạng của nó, lấy <br /> nó làm cơ sở cho những sáng tác của mình. Từ đó tạo cho mình một bản sắc riêng, tiếng <br /> nói riêng trên văn đàn.<br /> Muốn vậy, nhà văn phải bám sát hiện thực, biết mở  lòng ra đón lấy tất cả  những vang <br /> động của đời. Độ  dày vốn sống cùng với tài năng là tiền đề  vững chắc cho mọi hoạt <br /> động sáng tạo của nhà văn. Những vấn đề  mới mẻ, độc đáo cả  về  nội dung lẫn nghệ <br /> thuật thể  hiện sẽ  là những cống hiến thực sự  có giá trị  của nhà văn cho nghệ  thuật và <br /> cuộc sống.<br /> Ở  Nam Cao có sự thống nhất triệt để  giữa quan điểm và thực tiễn sáng tác. Ông là một  <br /> trong những nhà văn được đánh giá là có lương tâm nghề nghiệp và tinh thần trách nhiệm  <br /> cao.<br /> Có thể coi Điền trong Trăng sáng và Hộ trong Đời thừa chính là nhân vật – tư tưởng của <br /> nhà văn và hai truyện ngắn này là tuyên ngôn nghệ thuật của ông.<br /> Hộ  là một văn sĩ nghèo, có tài năng, muốn sống một cuộc sống tốt đẹp, muốn trở  thành  <br /> nhà văn có tâm huyết nhưng anh bị cuộc đời nghiệt ngã níu kéo và vùi dập.<br /> Khát vọng vươn tới những điều cao đẹp mâu thuẫn với thực tế đen tối phũ phàng đã đưa <br /> tới sự  giằng xé triền miên trong nội tâm anh. Với tư  cách một nhà văn, Hộ  hằng mong  <br /> ước tạo ra những tác phẩm thật có giá trị  vượt lên tất cả  các bờ  cõi và giới hạn, bằng  <br /> cách khơi những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo những cái gì chưa có. Nhưng vì miếng <br /> cơm manh  áo hằng ngày, anh đành phải viết vội vàng, cẩu thả, phải cho in thứ  văn  <br /> chương quấy loãng để  kiếm chút tiền ít  ỏi nuôi vợ  nuôi con. Là người có liêm sỉ, nhiều <br /> khi Hộ đỏ mặt, tự mắng mình là một thằng khốn nạn, một kẻ bất lương, không đem đến <br /> cho văn chương một cái gì mới mẻ và hữu ích. Nỗi đau này không ngớt giày vò lương tâm  <br /> Hộ, một nhà văn có tâm, có tài mà phải sống giữa cuộc đời đen bạc.<br /> Truyện ngắn Đời thừa thể  hiện quan niệm về nghề văn và trách nhiệm xã hội của nhà <br /> văn. Nam Cao cho rằng nghề văn là một hình thái lao động xã hội nghiêm túc và sáng tạo, <br /> mục đích nghề văn nhằm tới là nhân đạo. Nó có tác dụng giáo dục, cảm hóa rất lớn đối <br /> với con người. Một tác phẩm có giá trị phải : chứa đựng được một cái gì đó lớn lao mạnh  <br /> mẽ, vừa đau đớn lại vừa phấn khởi. Nó ca tụng lòng thương, tình bác ái, sự công bình…  <br /> Nó làm cho người gán người hơn.<br /> Bên cạnh đó, Nam Cao cũng nêu lên quan điểm về mối quan hệ gắn bó giữa nghệ  thuật  <br /> và đời sống. Ông muốn đặt cuộc sống lên trên văn chương. Nhà văn muốn viết cho tốt  <br /> trước hết phải sống cho tốt, cho nhân đạo.<br /> Nhân vật Điền trong truyện ngắn Trăng sáng cũng chính là bóng dáng của Nam Cao.  <br /> Giống như  Hộ, Điền rơi vào bi kịch của mâu thuẫn gay gắt giữa khát vọng cao đẹp và <br /> hiện thực tầm thường. Mộng văn chương của Điền thật lớn nhưng nó bị  giam cầm, bó <br /> buộc trong cái khung chật hẹp của cuộc sống khốn khổ, cơ cực hàng ngày. Bị áo cơm ghì  <br /> sát đất, Điền trở  nên tầm thường như bao kẻ khác. Anh chỉ  có một con đường duy nhất <br /> để  đến với văn chương là phải chấp nhận hiện thực, phải mở  lòng ra đón lấy tất cả <br /> những vang động của đời và ngòi bút của anh phải nói lên nỗi khổ đau đang đè nặng lên  <br /> mỗi kiếp người.<br /> Nam Cao viết về người nông dân rất sâu sắc và cảm động. Nhà văn phát hiện đằng sau <br /> cái vẻ  lam lũ, thô kệch của họ  là những đức tính VÔ cùng đáng quý: lòng vị  tha, đức hi <br /> sinh (Lão Hạc, Dì Hảo), khát vọng được sống, được yêu thương (Lang Rận, Chí Phèo…). <br /> Nhà văn đi sâu phân tích đời sống tâm linh của mỗi số phận trong từng cảnh huống khác  <br /> nhau để  cảm thông, chia sẻ  nỗi đau thương, bất hạnh bao phủ  lên mọi cuộc đời nghèo  <br /> khổ (Một bữa no, Nghèo, Nửa đêm…).<br /> Điều lớn lao mà Nam Cao phát hiện ra chính là cái cốt lõi bản chất của con người. Cho dù  <br /> hiện thực xã hội có đen tối, phũ phàng đến đâu cũng không dập tắt nổi tiếng nói của  <br /> lương tri, không thể  hủy diệt hoàn toàn nhân cách. Nhà văn yêu thương con người nên  <br /> căm phẫn tất cả những xâm hại đến quyền sống, quyền làm người. Những tác phẩm của <br /> ông đều chứa đựng những bài học nhân sinh sâu sắc đồng thời là tiếng chuông cảnh tỉnh  <br /> xã hội: Hãy cứu lấy con người! Nội dung tư tưởng tiến bộ ấy có giá trị lâu dài.<br /> Bên cạnh những tìm tòi, phát hiện mới mẻ về nội dung, Nam Cao còn có những đóng góp <br /> to lớn trong lĩnh vực nghệ  thuật, ông đã đem lại một sự  đổi mới rất mạnh bạo cho văn <br /> xuôi Việt Nam thời ấy. Văn phong Nam Cao gọn gàng, trong sáng và hiện đại. Đặc biệt,  <br /> ông đã cống hiến cho văn chương và cuộc đời những hình tượng nhân vật bất hủ như Chí <br /> Phèo, bá Kiến, lão Hạc,… cùng với những Thứ, Hộ, Điền,… mà  ấn tượng của những  <br /> nhân vật này đối với người đọc thật là sâu sắc.<br /> Tóm lại, vấn đề lớn lao nhất, phổ biến nhất mà Nam Cao đề cập đến trong các tác phẩm <br /> của ông chính là những bi kịch tinh thần của con người trong thời đại  ấy. Họ  luôn khát <br /> khao vươn tới cái lương thiện, cái tốt đẹp nhưng cứ bị trói buộc vào cuộc sống vật chất  <br /> đói khổ, tầm thường, thậm chí bị xã hội bất công, thối nát cướp đoạt cả quyền làm người  <br /> chân chính.<br /> Nghệ thuật viết truyện của Nam Cao rất đặc sắc. Ông có biệt tài trong việc phân tích và  <br /> diễn tả tâm lí nhân vật (Chí Phèo, Thứ, Hộ, Điền, lão Hạc…). Ngòi bút sắc sảo của ông <br /> lột tả  được chân dung tinh thần của từng nhân vật, đi sâu khám phá quá trình diễn biến <br /> tâm lí của họ. Giọng văn Nam Cao linh hoạt, biến hóa, mỗi truyện một giọng điệu, có khi <br /> một truyện được kể và tả bằng nhiều giọng điệu khác nhau, do đó tác phẩm của ông có  <br /> sức hấp dẫn đặc biệt.<br /> Cần phải nói đến tính triết lí trong văn Nam Cao. Mỗi truyện, dù ngắn hay dài, nhà văn <br /> đều gửi gắm những suy nghĩ, quan điểm nhân sinh của mình vào đó (Đời thừa, Trăng <br /> sáng, Lão Hạc, Sống mòn, Chí Phèo…), ông không triết lý suông như nhiều nhà văn khác <br /> mà triết lý bằng hình tượng nghệ thuật, do vậy mà có sức thuyết phục lớn. Những tìm tòi, <br /> phát hiện và sáng tạo của Nam Cao đã đưa ông lên vị  trí hàng đầu trong các cây bút văn  <br /> xuôi Việt Nam nửa đầu thế  kỉ XX. Sự nghiệp sáng tác của ông là một chứng minh hùng  <br /> hồn cho quan điểm nghệ thuật đúng đắn và tiến bộ mà ông đã nêu ra.<br />  <br />